PAGEV Plastik Endüstrisi Kongresi 2011 Düşük Karbonlu Bir Gelecekte Plastikler, Binalarda Isı Yalıtımı ve EPS Selda Cabbar Karbon Danışma 1
İklim değişikliği Dünyanın en büyük piyasa çöküntüsüdür ve piyasanın diğer başarısızlıkları ile karşılıklı etkileşim içindedir. Stern Raporu: İklim Değişikliğinin Ekonomisi 2
İklim Değişikliği Küresel Isınma 1970 lerden bu yana küresel ortalama sıcaklığı 0.7 derece yükseldi. Karbondioksit atmosferik konsantrasyonları sanayi devriminde 280 ppm iken şu an 430 ppm e yükseldi. Sera Gazı Emisyonları CO2 Karbondioksit, CH4 Metan, N2O Nitröz oksit, HFC Hidroflorokarbonlar PFC Perflorekarbonlar, SF6 Kükürt heksaflorit KYOTO Protokolü Sera gazı salımlarını 2008-2012 yılları arasında, 1990 daki değerinden %5 aşağıya düşürmek Emisyon Ticareti Karbon Piyasası EU ETS - ERU, CER, VER Teniz Kalkınma Mekanizması, TKM (CDM) Ortak Uygulama, OU (JI) 3
Ülkelerin Karbondioksit Salımındaki Payları 39. sıra % ORAN Çin 20,96 ABD 19,92 Rusya 5,48 Hindistan 4,57 Japonya 4,27 Almanya 2,76 Kanada 1,98 Đngiltere 1,81 Đran 1,69 Kore 1,61 Türkiye 0,4 4
Türkiye ve Sera Gazı Emisyonları 1990-2009 arası emisyonlarda %98 artış AB de kişi başı emisyon 7,5 ton, Dünya Ortalaması 4 ton, Türkiye 4 ton Dünya daki toplam emisyonların %0,4 üne eşit Türkiye'de Sera Gazı Emisyonları (Milyon ton CO2 eşdeğeri) CO2 Mton eşdeğeri 400 300 200 100 187 200 239 257 297 330 350 380 367 370 0 1990 1994 1995 1998 2000 2005 2006 2007 2008 2009 Kaynak: Türkiye İstatistik Kurumu, 2011 5
Emisyonlardaki en büyük payı %75 ile Enerji Sektörü almaktadır. Sektörlere göre 2009 Yılı Toplam Sera Gazı Emisyonları 31,7 Mton CO2e Endüstriyel süreçler; 9% 25,7 Mton Tarım; 7% 278,3 Mton Enerji; 75% 33,9 Mton Atıklar; 9% Kaynak: Türkiye İstatistik Kurumu, 2011
Karbon Emisyon Hesaplaması ve Azaltımı Karbon Ayak İzi Birim karbondioksit cinsinden ölçülen, üretilen sera gazı miktarı açısından insan faaliyetlerinin çevreye verdiği zararın ölçüsüdür. 1. GHG Protocol 2. ISO14064-1 Kişi başı karbon ayak izi miktarı Amerika Türkiye Olması gereken 20 ton 4 ton 2 ton BASF, ZORLU ENERJİ, PETKIM, SOYAK
Karbon Nötr Karbon Etiketi (Carbon Labelling) Ürün Karbon Ayak İzi PAS 2050 (ISO 14040, 14044) Ürünün Yaşam Döngüsü (LCA) boyunca ortaya çıkardığı karbon salımlarını gösteren etiket Türkiye de ilk uygulama Mey Grup tarafından PAS 2050 ye uygun olarak premiumşarapları için yapıldı.
Plastikler karbon ayak izi sayesinde çevreci olduklarını kanıtlayabilecekler! 1 kg (PET veya LDPE) 2 kg petrol 6 kg CO2 1 plastik torbanın ortalama ağırlığı 32,5 gr 200gr CO2 5 plastik torba 1 kg CO2 1 kg geri dönüşümlü plastik kullanımında tasarruf edilen 2,5 kg CO2 Saldıkları karbon emisyonlarına bakıldığında kağıt torbalar en az 3 kez, kumaş torbalar ise 300 kezden fazla kullanılmalı oysa ki İngiltere hükğmetinde yapılan araştırmaya göre kağıt sadece 1 kez, kumaş da ortalama 51 kez kullanılabiliyor. 9
Plastikler ne kadar Çevreci? Denkstatt Projesi EU 27+ 2 Plastics Europe (2010 Avrupa Parlamentosu) 1. Plastikler yaşam döngüsü boyunca saldıkları sera gazı ve enerji tüketimlerine göre alternatif ürünlerle karşılaştırıldı. 2. Plastiklerin enerji verimililiğini sağlama ve iklimi korumadaki pozitif etkileri üzerine kanıtlar gösterildi. Vaka çalışmalarında kullanılan Polimerler Alternatif ürünler Binalar ( Borular hariç) PVC; XPS; EPS; PUR Alüminyum, Cam, Yün, Mineral yün Ambalaj LDPE; LLDPE; HDPE;PP; PVC; PS; EPS; PET Alüminyum, Cam, Kağıt, Ahşap 10
DENKSTATT SONUÇLAR Plastikleri, alternatifleriyle değiştirdiğimiz zaman, 1. 3,7 Kat fazla hacim yaratılıyor, 2. %62 daha fazla gaz salınımına neden oluyor, 3. %57 daha fazla enerji tüketimine yol açıyor. Plastiklerin kullanılmasıyla, Yılda 124 Mt CO2 tasarruf ediliyor; 1. Bu miktar Belçika nın toplam bir yıllık gaz emisyonlarına eşdeğer 2. Ayrıca EU15 in orijinal Kyoto daki azaltımı hedeflediği gaz emisyonlarının %39 una veya EU 27 nin 2020 de hedeflediği 780 MT azaltımın %16 sına eşdeğer 11
Bina Sektörü ve Enerji Kullanımı Türkiye de enerjinin %37 si binalarda kullanılmaktadır. %70-90 Isıtma Soğutma %20-30 Aydınlatma ve Elektrikli Cihaz Bina sektörü 2009 yılında 53,4 Mton CO2 emisyon ortaya çıkarmıştır. Sektörün 2009 yılında 29,5 milyon TEP olan enerji tüketiminin 2020 yılında 47,5 milyon TEP e ulaşacağı tahmin edilmektedir. (ETKB, 2010). Ulaşım; 20% Endüstri ; 43% Binalar ; 37% 12
Kişi başı enerji tuketimi Turkiye nin 4 katından daha fazla olan Japonya, Almanya gibi ulkeler 1.000 USD GSMH başına Turkiye nin kullandığı enerjinin 1/4 u kadar enerji harcamaktalar. Enerjinin %70 ini yurtdışından satın alıyoruz. Senelik elektrik ihtiyacı %7 artmaktadır. Kyoto Protokolü gereği 2012 yılından itibaren sera gazı salımını önleyecek ısı yalıtımı gibi çevreci yatırımlar hız kazanacak. 13
Kişi başı yalıtım malzemesi tüketimi Avrupa dakinin onda biri Yalıtımın zorunlu hale gelmesi ve bilincin artıyor olması sonucu artan yalıtım uygulamalarıyla Türkiye, yılda 7.5 milyar dolar tasarruf edebilir. Elektrik İşleri Etüt İdaresi Genel Müdürlüğü 2023 yılına kadar 10 milyon konutta ısı yalıtımı ile 2400 GWh soğutma ve 2,3 milyon TEP yakıt tasarrufu sağlanacağını tahmin etmektedir.
Enerji Verimliliği Strateji Belgesi 2012 yılından itibaren asgari nitelikte ısı yalıtımı bulunmayan binalarda, her yıl artan emisyon vergisi uygulanacak. Binalarda Enerji Performans Yönetmeliği, BEP, 2009 Isıtma, soğutma, havalandırma, aydınlatma ve sıcak su temini enerji kullanım alanları ve verimlilikleri Performans belirlenmesi 1. Binaların m2 başına düşen yıllık enerji tüketiminin belirlenmesi, 1. Bu değere göre CO2 salınımın hesaplanması, Enerji Sınıflandırması 1. Referans bina ile karşılaştırılıp A ile G arası enerji sınıfına yerleştirilmesidir. 15
Enerji Kimlik Belgesi Asgari olarak binanın enerji ihtiyacı ve enerji tüketim sınıflandırması, yalıtım özellikleri ve ısıtma ve/veya soğutma sistemlerinin verimi ile ilgili bilgileri içeren belgedir. Enerji Kimlik Belgesi sayesinde yeni binaların yalıtımsız olması yüzde 100 engellenirken mevcut binalara da ne kadar erken yalıtım yaptırırsan o kadar iyi olur mesajı veriliyor Ocak 2011 den itibaren AB ye uyum sürecinde yapı kullanım ruhsatı aşamasında alımı zorunlu hale gelmiştir. Mevcut binalara 2017 ye kadar süre tanınmıştır. Her yıl yeni yapılan100 bin binanın ısı yalıtımlı olması ise yılda 300 milyon dolar enerji tasarrufu demektir. 16
Binalarda Isı Yalıtımı. Hem Isıtma hem Soğutma da TASARRUF Elektrik Tüketiminin %60 ı klimalardan kaynaklanıyor oysa izolasyonla gereken enerjinin %32 azaltılabilir. Isı kayıplarının engellenmesiyle %50 civarında enerji ve yakıt tasarrufu sağlanır. Binanın ilk yatırım ve işletme maliyetleri düşer. Daha az yakıt ile daha çok ısınmanızı sağlar. Yazın daha az elektrik kullanarak daha çok serinlemenizi sağlar. Rutubet ve yoğunlaşma gibi olayları engeller. Ani ısı farklılıklarından kaynaklanan çatlama ve yıpranmalar önlenir. İç ve dış cepheleriniz korunduğu gibi demir donatılar paslanmaz. Betonarme kısımlar uzun yıllar depreme karşı dayanıklılığını kaybetmez ve onarım masrafları azalır. 18
Isı Yalıtımında EPS, %100 geri dönüşümlü. Karbon Ayak İzi eşdeğerlerine göre düşük Yüksek Yalıtım özelliklerine sahip Ekonomik yönden dayanıklı %98 havadan oluştuğundan çok hafif ağırlıklı 1950 lerden itibaren Ozon tabakasına zarar verici CGCs veya HCFCs intifa etmiyor Üretim kolay olduğundan yerli üretim yapılabiliyor ve lojistik kaynaklı emisyonlar çok düşük 19
Yapının hava kalitesine kötü bir etkisi yok Stabil R değerine sahip Nemden etkilenmiyor EPS Panelleri Karbon Emisyonlarını %50 azaltıyor Üretim için kullanılan enerji 6 ayda kendini kompanse ediyor Yalıtım performansı zamanla yok olmadığından yaşam döngüsü sırasında Enerji ihtiyacını Fosil yakıtlara olan bağımlılığı Binadaki enerjiye bağlı emisyonları azaltmaya devam ediyor 20
EPS yaşam döngüsünün diğer materyallerle karşılaştırılması Kalıp Ambalaj EPS Kağıt, Tahta Panel Enerji Tüketimi 1 2.3-3.8 Hava kirliliği 1 3.1-4.1 Su kirliliği 1 2.3-2.8 Küresel Isınma Potansiyeli 1 4.0-4.4 Katı Atık Hacmi 1 0.69-0.79 Ambalaj Ürünleri EPS Ahşap, Kağıt Maliyet 1 1.3 Ağırlık 1 3.1 4.1 Enerji Tüketimi 1 4.0 4.4 Katı Atık Hacmi 1 0.69 0.79 *Kaynak: EPS Group, UK. 21
Türkiye 2012 yılında karbon piyasasına dahil olacak mı? Türkiye Kyoto Protokolu ne taraf oldu, 26 Ağustos 2009 2008-2012 dönemi Türkiye nin yükümlülüğü yok sadece Gönüllü Karbon Piyasaları 2012 sonrası Müzakereler İklim Değişikliği Birinci Ulusal Bildirimi, Ocak 2007 Ulusal İklim Değişikliği Strateji Belgesi (2010-2020), Mayıs 2010 Türkiye Sanayi Stratejisi Belgesi (2011-2014), Aralık 2010 İklim Değişikliği Ulusal Eylem Planı, Temmuz 2011
HEDEFLER İklim Değişikliği Ulusal Eylem Planı Temmuz 2011 Sanayi sektöründe enerji kullanımından(elektrik enerjisi payı dâhil) kaynaklanan sera gazı emisyonlarının sınırlandırılması Sera gazı emisyonlarının sınırlandırılmasına yönelik mali ve teknik altyapının geliştirilmesi 2023 yılına kadar sanayi sektöründe üretilen GSYİH başına eşdeğer CO2 yoğunluğunun azaltılması,; 2023 yılına kadar sanayi sektöründe sera gazı emisyonlarının sınırlandırılmasına yönelik yeni teknolojilerin geliştirilmesi ve kullanılması İklim değişikliği ile mücadeleye yönelik olarak sanayi sektörü kapasitesinin güçlendirilmesi; 2015 yılına kadar sanayi sektöründe sera gazı emisyonlarının sınırlandırılmasına yönelik bilgi altyapısının oluşturulması 23
Bir yandan küresel yükümlülükler diğer yandan da müşteri bilinçlenmesi Türkiye yi de hızlı bir şekilde DÜŞÜK KARBON EKONOMİSİNİN bir parçası yapacaktır. Gezegen üzerinde daha hafif, daha küçük bir ayakizi bırakalım, KARBON EMİSYONLARIMIZI yönetelim. 24
Teşekkürler Selda Cabbar info@karbondanisma.com Karbon ayak izinizi hesaplayın 25