Sayfa No: 2 / 35 İÇİNDEKİLER 1. AMAÇ... 4 2. KAPSAM... 4 3. TANIMLAR... 4 4. İLGİLİ DOKÜMANLAR... 5 5. YÜKÜMLÜLÜK... 5 5.1. İşveren... 5 5.2. Çalışanlar... 6 6. TATBİKAT... 6 7. ACİL DURUM EKİPLERİ... 7 7.1. Acil Durum Ekibinin Temel Yükümlülükleri... 7 7.2. Acil Durum Ekiplerinin Görevleri... 8 8. EĞİTİM... 9 9. KURULUŞ İÇİ VE DIŞI İLETİŞİM... 9 10. ALINAN ÖNLEYİCİ VE SINIRLANDIRICI TEDBİRLER, ACİL DURUM MÜDAHALE VE TAHLİYE YÖNTEMLERİ... 9 10.1. Uyarı ve Önleme Sistemleri... 9 10.2. Acil durum Teçhizat Listesi... 10 10.3. Tahliye Yönlendirme Levha Konumları... 10 11. ACİL DURUMLAR... 10 11.1. YANGIN... 11 11.1.1. Yangınların Sınıflandırılması... 11 11.1.2. Yangının Nedenleri... 13 11.1.3. Söndürme Prensipleri... 14 11.2. DEPREM... 16 11.2.1. Deprem Öncesinde Alınacak Tedbirler... 17 11.2.1.1. Deprem Tatbikatları... 17 11.2.1.2. Çalışma sahası emniyeti... 17 11.2.1.3. Haberleşme... 17 11.2.2. Deprem Sırasında Yapılacaklar... 18 11.3. SABOTAJ... 22 11.3.1. Sabotajlara Karşı Korunma... 22 11.3.2. Sabotajlara Karşı Korunma Tedbirleri... 22 11.3.3. Sabotaj Esnasında Yapılması Gerekenler... 22
Sayfa No: 3 / 35 11.3.4. Koruma Grupları ve Görevleri... 23 11.3.5. Koruma Planını İhtiva Edeceği Hususlar... 24 11.3.6. Alınan Koruma Tedbirleri... 24 11.4. KAZA-OLAY... 28 11.5. METEOROLOJİK AFETLER... 29 11.5.1. Fırtına, Kasırga ve Tayfun... 29 11.5.2. Sel ve Taşkınlar... 30 11.5.3. Meteorolojik Afetler Öncesinde Alınması Gereken Önlemler... 31 11.5.4. Meteorolojik Afetler Sırasında Yapılabilecekler... 32 11.5.5. Meteorolojik Afetler Sonrasında Yapılması Gerekenler... 32 12. EKLER... 35
Sayfa No: 4 / 35 1. AMAÇ Bu plan 18.06.2013 Tarihli ve 28681 Sayılı resmi Gazete de yayımlanarak yürürlüğe giren İşyerlerinde Acil Durumlar Hakkında Yönetmelik ve 19.12.2007 Tarihli ve 26735 Sayılı Resmi Gazete de yayımlanarak yürürlüğe giren Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik Hükümleri ve Acil Durum Prosedürü (PR.SEÇ.02) kapsamında; DİA işyeri içi veya çevresinde olabilecek acil durumların önlemesi ve meydana gelen tehlikelerin en kısa zamanda giderilmesi, Acil durumlarda ve tahliyede uygulanacak yöntemlerin her bir çalışanı tarafından bilinmesi, Çalışanların, müşteri, ziyaretçilerin can ve mal güvenliğine gelebilecek zararların en aza indirilmesi, Can ve mal güvenliğini korumak için gerekli önleme, koruma, tahliye, yangınla mücadele, ilk yardım ve benzeri konularda yapılması gereken çalışmalar ile bu durumların güvenli olarak yönetilmesi ve bu konularda görevlendirilecek çalışanların belirlenmesi ile ilgili usul ve esaslarının belirlenmesi amaçlanarak BİLKENT ENTEGRE SAĞLIK KAMPÜSÜ PROJESİ için hazırlanmıştır. 2. KAPSAM 20/6/2012 Tarihli ve 6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu kapsamında yer alan işyerleri için tasarım veya kuruluş aşamasından başlamak üzere acil durumların belirlenmesi, bunların olumsuz etkilerini önleyici ve sınırlandırıcı tedbirlerin alınması, görevlendirilecek kişilerin belirlenmesi, acil durum müdahale ve tahliye yöntemlerinin oluşturulması, dokümantasyon, tatbikat ve acil durum planının yenilenmesi aşamalarını kapsamaktadır. 3. TANIMLAR Acil durum : İşyerinin tamamında veya bir kısmında meydana gelebilecek yangın, patlama, tehlikeli kimyasal maddelerden kaynaklanan yayılım, doğal afet gibi acil müdahale, mücadele, ilkyardım veya tahliye gerektiren olayları, Acil durum planları : İşyerlerinde meydana gelebilecek acil durumlarda yapılacak iş ve işlemler dahil bilgilerin ve uygulamaya yönelik eylemlerin yer aldığı planı, Acil durum asansörü (İtfaiye asansörü) Acil durum aydınlatması Yağmurlama (sprinkler) sistemi : Binalarda bulunan, kullanımı doğrudan yangın söndürme ve kurtarma ekiplerinin veya itfaiyenin denetimi altında bulunan ve ek korunum uygulanmış olan özel asansörü, : Olağan aydınlatma devrelerinin kesintiye uğraması hâlinde, armatürün kendi gücüyle veya ikinci bir enerji kaynağından beslenerek sağlanan aydınlatmayı, : Yangını söndürmek, soğutmayı sağlamak ve gelişen yangını itfaiye gelinceye kadar sınırlamak amacı ile kurulan ve su püskürtmesi yapan otomatik sistemi,
Sayfa No: 5 / 35 Kaçış (Yangın) merdiveni : Yangın hâlinde ve diğer acil hâllerde binadaki insanların emniyetli ve süratli olarak tahliyesi için kullanılabilen, yangına karşı korunumlu bir şekilde düzenlenen ve tabiî zemin seviyesinde güvenlikli bir alana açılan merdiveni, Kaçış yolu : Oda ve diğer müstakil hacimlerden çıkışlar, katlardaki koridor ve benzeri geçişler, kat çıkışları, zemin kata ulaşan merdivenler ve bina son çıkışına giden yollar dâhil olmak üzere binanın herhangi bir noktasından yer seviyesindeki cadde veya sokağa kadar olan ve hiçbir şekilde engellenmemiş bulunan yolun tamamını, Duman yönlendirme bacası Güvenli yer (Toplanma Noktası) : Yangın hâlinde, dumanların istenilen yöne çekilerek yangının genişlemesini önlemeye yönelik bacaları, : Acil durumların olumsuz sonuçlarından çalışanların etkilenmeyeceği mesafede veya korunakta belirlenmiş yeri Basınçlandırma : Kaçış yollarındaki iç hava basıncını yapının diğer mekânlarındaki basınca göre daha yüksek tutarak duman sızıntısını önleme yöntemini, Kaza : Ölüme, hastalığa, yaralanmaya, hasara veya diğer kayıplara sebebiyet veren istenmeyen olay. Yangın : Katı, sıvı veya gaz halindeki yanıcı maddelerin ısı alarak kontrol dışı yanmasıdır. Deprem : Fay üzerinde biriken biçim değiştirme enerjisinin aniden boşalması sonucu meydana gelen yer değiştirme hareketleridir. Sızıntı-Döküntü : İnsan sağlığına ve çevreye doğrudan veya dolaylı bir şekilde zarar verebilecek olan zararlı maddelerin bir kaptan sızarak veya dökülerek boşalmasıdır. 4. İLGİLİ DOKÜMANLAR PR.SEÇ.02 Acil Durum Prosedürü FR.SEÇ.02.02 SEÇ Tatbikat Formu FR.SEÇ.02.04 Acil Durum Tatbikatı Katılım Listesi FR.SEÇ.02.05 Yangın Söndürme Tüpleri Yerleri FR.SEÇ.02.06 Acil Durum Tutanağı 5. YÜKÜMLÜLÜK 5.1. İşveren Çalışma ortamı, kullanılan maddeler, iş ekipmanı ile çevre şartlarını dikkate alarak meydana gelebilecek ve çalışan ile çalışma çevresini etkileyecek acil durumları önceden değerlendirerek muhtemel acil durumları belirler. Acil durumların olumsuz etkilerini önleyici ve sınırlandırıcı tedbirleri alır.
Sayfa No: 6 / 35 Acil durumların olumsuz etkilerinden korunmak üzere gerekli ölçüm ve değerlendirmeleri yapar. Acil durum planlarını hazırlar ve tatbikatların yapılmasını sağlar. Acil durumlarla mücadele için işyerinin büyüklüğü ve taşıdığı özel tehlikeler, yapılan işin niteliği, çalışan sayısı ile işyerinde bulunan diğer kişileri dikkate alarak; önleme, koruma, tahliye, yangınla mücadele, ilk yardım ve benzeri konularda uygun donanıma sahip ve bu konularda eğitimli yeterli sayıda çalışanı görevlendirir ve her zaman hazır bulunmalarını sağlar. Özellikle ilk yardım, acil tıbbi müdahale, kurtarma ve yangınla mücadele konularında, işyeri dışındaki kuruluşlarla irtibatı sağlayacak gerekli düzenlemeleri yapar. Acil durumlarda enerji kaynaklarının ve tehlike yaratabilecek sistemlerin olumsuz durumlar yaratmayacak ve koruyucu sistemleri etkilemeyecek şekilde devre dışı bırakılması ile ilgili gerekli düzenlemeleri yapar. Varsa alt işveren ve geçici iş ilişkisi kurulan işverenin çalışanları ile müşteri ve ziyaretçi gibi işyerinde bulunan diğer kişileri acil durumlar konusunda bilgilendirir. Bu planda belirtilen hususların yerine getirilmesinden, planın tesiste meydana gelebilecek değişikliklerde veya periyodik olarak yenilenmesinden ve geliştirilmesinden işveren sorumludur. Acil durumlarla ilgili özel görevlendirilen çalışanların sorumlulukları işverenlerin konuya ilişkin yükümlülüğünü ortadan kaldırmaz. 5.2. Çalışanlar Acil durum planında belirtilen hususlar dâhilinde alınan önleyici ve sınırlandırıcı tedbirlere uymak, İşyerindeki makine, cihaz, araç, gereç, tesis ve binalarda kendileri ve diğer kişilerin sağlık ve güvenliğini tehlikeye düşürecek acil durum ile karşılaştıklarında; hemen en yakın amirine, acil durumla ilgili görevlendirilen sorumluya veya çalışan temsilcisine haber vermek, Acil durumun giderilmesi için, işveren ile işyeri dışındaki ilgili kuruluşlardan olay yerine intikal eden ekiplerin talimatlarına uymak, Acil durumlar sırasında kendisinin ve çalışma arkadaşlarının hayatını tehlikeye düşürmeyecek şekilde davranmakla sorumludurlar. 6. TATBİKAT Hazırlanan acil durum planının uygulama adımlarının düzenli olarak takip edilebilmesi ve uygulanabilirliğinden emin olmak için yılda en az bir defa olmak üzere tatbikat yapılır, denetlenir ve gözden geçirilerek gerekli düzeltici ve önleyici faaliyetler yapılır. Gerçekleştirilen tatbikatın tarihi, görülen eksiklikler ve bu eksiklikler doğrultusunda yapılacak düzenlemeleri içeren tatbikat raporu hazırlanır. Tatbikatlardan sonra FR.SEÇ.02.04 Tatbikat Katılım Listesi Tatbikat Tutanağı ile tatbikatın değerlendirmesi yapılır. doldurulur ve FR.SEÇ.02.02
Sayfa No: 7 / 35 Gerçekleştirilen tatbikat neticesinde varsa aksayan yönler ve kazanılan deneyimlere göre acil durum planları gözden geçirilerek gerekli düzeltmeler yapılır. 7. ACİL DURUM EKİPLERİ İşyerlerinde tehlike sınıflarını tespit eden Tebliğde belirlenmiş olan çok tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde 30 çalışana kadar; a) Arama, kurtarma ve tahliye, b) Yangınla mücadele, c) İlkyardım Ekibi Konularının her biri için uygun donanıma sahip ve özel eğitimli en az birer çalışanı destek elemanı olarak görevlendirilir. İşyerinde 50 kişiyi aşan sayılarda çalışanın bulunması halinde birer destek elemanı daha görevlendirir. İlkyardım konusunda 18.06.2013 tarihli ve 28681 sayılı Resmî Gazete de yayımlanan İlkyardım Yönetmeliği esaslarına göre destek elemanı görevlendirir. Her konu için birden fazla çalışanın görevlendirilmesi gereken işyerlerinde bu çalışanlar konularına göre ekipler halinde koordineli olarak görev yapar. Her ekipte bir ekip başı bulunur. Acil durumlarda ekipler arası gerekli koordinasyonu sağlamak üzere çalışanları arasından bir sorumlu görevlendirilir. Acil durumlarda enerji kaynaklarının ve tehlike yaratabilecek sistemlerin olumsuz durumlar yaratmayacak ve koruyucu sistemleri etkilemeyecek şekilde devre dışı bırakılması ile ilgili gerekli alt yapı sistemleri kurulur ve sorumlu kişiler belirlenir. 7.1. Acil Durum Ekibinin Temel Yükümlülükleri Acil durum planında belirtilen hususlar dahilinde alınan önleyici ve sınırlandırıcı tedbirlere uymak, İşyerindeki makine, cihaz, araç, gereç, tesis ve binalarda kendileri ve diğer kişilerin sağlık ve güvenliğini tehlikeye düşürecek acil durum ile karşılaştıklarında; hemen en yakın amirine, acil durumla ilgili görevlendirilen sorumluya veya çalışan temsilcisine haber vermek, Acil durumun giderilmesi için, işveren ile işyeri dışındaki ilgili kuruluşlardan olay yerine intikal eden ekiplerin talimatlarına uymak, Acil durumlar sırasında kendisinin ve çalışma arkadaşlarının hayatını tehlikeye düşürmeyecek şekilde davranmak,
Sayfa No: 8 / 35 7.2. Acil Durum Ekiplerinin Görevleri Ekipler Arası Koordinasyon Sorumlusu Teknik Koruma Sorumlusu: Yangınla Mücadele Ekibi Arama, Kurtarma Ve Tahliye Ekibi Acil durumlarda ekipler arası gerekli koordinasyonu sağlamak, Acil durumlarda iç ve dış iletişimi sağlamak, Olay hakkında gelişmeleri takip ederek, ilgili sorumlulara bildirmek, Acil durumlarda enerji kaynaklarının ve tehlike yaratabilecek sistemlerin olumsuz durumlar yaratmayacak ve koruyucu sistemleri etkilemeyecek şekilde devre dışı bırakılmasını sağlamak Yangın müdahale ekipmanlarının sürekli hazır halde tutulması, Yangın mahallinde bulunan yanıcı, patlayıcı kimyasal maddelerin güvenli bölgeye taşınması sağlamak, Yangının bölgeden bölgeye geçiş yapabileceği kritik noktalarda irtibatın kesilmesini sağlamak, Müdahale edebileceği çaptaki vakalarda yangın ekipmanları ile ilk müdahalenin güvenli şekilde yapılması. Yangın çıktığı anda mahallinin güvenli ve hızlı bir şekilde boşaltılmasını sağlamak, Yangında ilk kurtarılacak malzemeleri yangın öncelik sırasına göre kurtarmak, Yaralıların, mahsur kalanların kurtarılmasını sağlamak, Eksik kişilerinin yerini tespit etmek ve kurtarmak, Yangına müdahale için gerekli hazırlık ve istihbaratı sağlamak (güvenliği tehdit edebilecek elektrik, gaz vb. unsurların saf dışı bırakılması için), Toplanma Noktasına gelen kişileri saymak, eksik olmadığından emin olmak, Toplanma Noktasına getirilen malzemeleri korumak, Firmayı ve kişileri dış tehditlere karşı korumak, Yangın müdahale ekibi haricinde yangın mahalline girişi önlemek, İlkyardım Ekibi Acil müdahale gerektirebilecek durumlarda ilk müdahalenin yapılması, Yaralının bilinçli bir şekilde tehlikeli bölgeden uzaklaştırılması, güvenli bölgeye taşınması, Yaralının hayati fonksiyonlarını sürdürebilmesi için gerekli olabilecek ilk müdahalenin yapılması, Kapsamlı tıbbı müdahale gerektiren durumlarda tıbbı müdahalenin yapılabilmesi için gerekli kuruluşlarla irtibata geçilmesi, Acil müdahale için gerekli olan tıbbi malzemelerin sürekli kullanılabilir durumda bulunması. 18.06.2013 tarih ve 28681 sayılı Resmi Gazete de yayımlanarak yürürlüğe giren İşyerlerinde Acil Durumlar Hakkında Yönetmelik madde 11 kapsamında, acil durumların meydana gelmesi halinde uyarı verme, arama, kurtarma, tahliye, haberleşme, ilk yardım ve yangınla mücadele gibi uygulanması gereken acil durum müdahale konularında oluşturulan ve isimleri ekli Acil Durum Müdahale Ekipleri (ADME) formunda belirtilen kişiler Acil Durum Müdahale Ekibi sorumluluğu dahilinde ki görevlerini yürütmek ve uygulamak amacı ile İşveren tarafından atanmıştır.
Sayfa No: 9 / 35 8. EĞİTİM Tüm çalışanlar acil durum planları ile arama, kurtarma ve tahliye, yangınla mücadele, ilkyardım konularında görevlendirilen kişiler hakkında bilgilendirilir. İşe yeni alınan çalışana, iş sağlığı ve güvenliği eğitimlerine ilave olarak acil durum planları ile ilgili bilgilendirme yapılır. Acil durum konularıyla ilgili özel olarak görevlendirilenler, yürütecekleri faaliyetler ile ilgili özel olarak eğitilir. Eğitimlerin işyerinde iş güvenliği uzmanı veya işyeri hekimi tarafından verilmesi halinde, bu durum işveren ile eğitim verenlerce imzalanarak belgelendirilir. 9. KURULUŞ İÇİ VE DIŞI İLETİŞİM Acil durumlarda gerekli olabilecek ve acil durum telefon listesinde belirtilmiş telefon numaraları, acil durum planları ve tahliye planları herkesin ulaşabileceği yerlere asılmalı olması sağlanır. 10. ALINAN ÖNLEYİCİ VE SINIRLANDIRICI TEDBİRLER, ACİL DURUM MÜDAHALE VE TAHLİYE YÖNTEMLERİ Tesiste bulunan acil durum teçhizatları aşağıda sunulmuş olup, vaziyet planları üzerinde gösterilmiştir. 10.1. Uyarı ve Önleme Sistemleri Diğer birimleri uyarmak için yangın alarm butonları bulunmaktadır Ofisler bölgesinde ve diğer kapalı alanlarda pilli duman dedektörleri bulunmaktadır. DİA inşaat kapalı ve açık alanlarında yangın sınıfına göre yangın söndürme tüpü bulunmaktadır. Yemekhanede bir adet ve, ofisler bölgesinde iki adet yangın dolabı bulunmaktadır. Mevcut server sisteminde ve elektronik Ekipmanların yakında NAF P IV yangın söndürücüler bulunmaktadır. DİA İnşaat sahasında kapalı tesisler yakınında ve şantiye açık çalışma alanları bölgesinde hidrant sistemleri mevcut değildir.
Sayfa No: 10 / 35 Yangın görüldüğünde yangın alarm paneline uyarı gönderilmesi için alarm butonu kullanılır. Firmada bulunan panel sayesinde alan tespit edilir. Uyarı alan panel firmada bulunan önleme-uyarı sistemlerini devreye alır. Yangın alarm butonu kullanılması durumunda sesli ikaz sistemi devreye girer, acil durum anons sistemleri firmanın her yerinden duyulacak şekilde dizayn edilmiştir. Firmanın tahliyesini gerçekleştirmek üzere anons yapılır. Sprinkler sulu yangın söndürme sistemi, suyun uygun dağılımı ile bir yandan ısı yayılım hızının azaltarak henüz yanmaya başlanmış olan yanıcı maddelerin nemlenmesini sağlar. Diğer yandan da tavan sıcaklığını denetleyerek yapısal zararın önlenmesi amacı ile yangının büyüklüğünü sınırlandırır. Dumana karşı duyarlı olan detektörler, binalarda yaşayanların hayatlarını korumak için uygundur; çünkü detektörler yanmanın ilk evrelerinde toksik yanma ürünlerini ve dumanı algılayabilir 10.2. Acil durum Teçhizat Listesi Yangın Söndürücülerin mevcut miktarı, konumları ve bulunduğu konumda ki riske göre ihtiyaç olan miktarlar Yangın Söndürme Tüpleri Yerleri (FR.SEÇ.02.05) formunda belirtilmiştir. Ofis bölgelerinde kullanılan acil durum teçhizatlarının yerleri vaziyet planında gösterilmiştir 10.3. Tahliye Yönlendirme Levha Konumları Kaçış yollarında, kullanıcıların kaçışı için gerekli aydınlatmanın sağlanmış olması şarttır. Acil durum aydınlatması ve yönlendirmesi için kullanılan aydınlatma ünitelerinin normal aydınlatma mevcutken aydınlatma yapmayan tipte seçilmesi hâlinde, normal kaçış yolu aydınlatması kesildiğinde otomatik olarak devreye girecek şekilde tesis edilmesi gerekir Birden fazla çıkışı olan bütün binalarda, kullanıcıların çıkışlara kolaylıkla ulaşabilmesi için acil durum yönlendirmesi yapılır. Acil durum hâlinde, bina içerisinde tahliye için kullanılacak olan çıkışların konumları ve bina içerisindeki her bir noktadan planlanan çıkış yolu bina içindekilere gösterilmek üzere, acil durum çıkış işaretlerinin yerleştirilmesi şarttır. 11. ACİL DURUMLAR İşyerinde meydana gelebilecek acil durumlar aşağıdaki hususlar dikkate alınarak belirlenmiştir: a) Risk değerlendirmesi sonuçları. b) Yangın, tehlikeli kimyasal maddelerden kaynaklanan yayılım ve patlama ihtimali. c) İlk yardım ve tahliye gerektirecek olaylar. ç) Doğal afetlerin meydana gelme ihtimali. d) Sabotaj ihtimali Yangın, tehlikeli kimyasal maddelerden kaynaklanan yayılım ve patlama olayı, ciddi yaralanmalı veya ölümlü kaza durumu, doğal afet ve sabotaj gibi acil durumlar ortadan kalktığında, işyeri ortamının
Sayfa No: 11 / 35 güvenli hale gelebilmesi için; yapılması/alınması gereken önlemler ve işe geri dönüş izninin alınabilmesi için Acil Durum Tutanağı (FR.SEÇ.02.06) düzenlenir. 11.1. YANGIN Yangın, maddenin ısı ve oksijenle birleşmesi sonucu meydana gelen kimyasal bir olaydır. Yanma sırasında ortamda Karbon monoksit, Karbondioksit, Hidrojen sülfür ve su buharı gibi çeşitli zehirleyici gazlar meydana gelir. Yanma olayının oluşabilmesi için Madde, oksijen ve Isının aynı ortamda bir arada olması gerekir. Yanıcı bu üç maddenin oluşumu Yangın üçgeni olarak adlandırılır. Faydalanılmak amacı ile yakılan ateş yangın değildir. Bir başka değişle kontrolümüz altında bulunan ateş yangını oluşturmaz. Ancak kontrolümüz dışında oluşan ve sonucu felaketle sonuçlanan yanma olayı yangın dediğimiz afeti oluşturur. 11.1.1. Yangınların Sınıflandırılması Yangın sınıfları, Avrupa Normlarında EN 2 de aşağıdaki şekilde tanımlanmıştır: Dolayısıyla; Avrupa birliği standartlarını kabul edip kullanan ülkemizde de Yangın Sınıfları; TS EN 2 ve TS EN 2/A1 Türk Standartlarına göre aşağıdaki şekilde tarif edilmiştir; TS EN 2 ve TS EN 2/A1 e göre YANGIN SINIFLARININ TARİFİ Sınıf A: Sınıf B: Sınıf C: Sınıf D: Sınıf F: Yanmanın, normal olarak parlak korların oluşumuyla yürüdüğü, genellikle organik esaslı katı madde yangınları, Sıvılar veya sıvılaşabilir katılar ile ilgili yangınlar, Gaz yangınları, Metal yangınları, Pişirme gereçlerindeki pişirme ortamı (bitkisel veya hayvansal sıvı ve katı yağlar) yangınları. Yangınlar, literatürde Yanacak Madde cinslerine göre adlandırılır. i. A Sınıfı Yangınlar A SINIFI Yangınlar: Organik kökenli (Katı) madde yangınları. Bu malzemeler genellikle karbon bileşikleri olan organik yapıda malzemelerdir ve yanmaları sonucunda karlaşma ve kül meydana gelir. Ahşap, Kömür, Kâğıt, Ot, Selüloz Kauçuk, Tekstil Ürünleri, Plastik v.s. A SINIFI Yangınlar, soğutucu etki yaratan maddeler ile müdahale edilmek sureti ile soğutularak söndürülür. En iyi söndürücü madde olarak doğada çabuk bulunabildiği ve ucuz olduğu için su tavsiye edilir. ii. B Sınıf Yangınlar B SINIFI Yangınlar: Sıvı yanıcı madde (Akaryakıt) yangınları. Su ile karışanlar ile karışmayanlar olmak üzere iki sınıfa ayrılır.- Benzin, Benzol, Mazot, Fueloil, Madeni Yağlar, -
Sayfa No: 12 / 35 Vernik, Boya, Tiner, Alkol, Parafin, Aseton, Asfalt, Tutkal vs. B Sınıfı Yangınlar, yanan madde ile oksijen teması kesilerek (Boğmak) sureti ile söndürülür. Soğutma (sis halinde su), karbondioksit, köpük, kuru kimyevi toz ve halokarbonlu söndürücüler ile söndürebilir. iii. C Sınıfı Yangınlar Bu yangın çeşidi yanıcı gaz madde (Metan, propan, LPG, LNG, Doğalgaz, asetilen, havagazı vb.) ve elektrik yangınıdır. C SINIFI Yangınlar: Gaz halindeki yanıcı madde yangınları. Yanıcı gaz ve basınç altında sıvılaştırılmış gaz haldeki maddelerin yangınlarıdır. Doğal ve Üretilmiş Gazlar, Metan, Hidrojen, Asetilen LPG, Propan Doğal Gaz C Sınıfı Yangınlar, genel kural olarak, gaz yangınlarında, yangın kaynağı kesilerek ve soğutma işlemi yapılarak söndürülür. Elektrik yangınları bu yangın sınıfı içinde değerlendirilir, Söndürme işlemlerinde öncelikli olarak elektrik kaynağı kesilir. Söndürücü olarak Halokarbonlu, Kuru Kimyevi veya Karbondioksitli yangın söndürücüler tavsiye edilir. KESİNLİKLE KÖPÜK VE SU ELEKTRİK YANGINLARINDA SÖNDÜRÜCÜ OLARAK KULLANIMAZ iv. D Sınıfı Yangınlar D SINIFI Yangınlar: Hafif Metal Yangınları Titanyum, Magnezyum, Alüminyum, Uranyum, Fosfor, Sodyum D Sınıf Yangınlar, özel amaçla üretilmiş ABC-BC ve D sınıfı Kuru Toz ile söndürülür. v. F Sınıfı Yangınlar F SINIFI Yangınlar: Pişirme Yağ Yangınları F Sınıfı yangınlar Bitkisel ve hayvansal pişirme yağlarının yangınlarını kapsar. Sulu Kimyasal söndürücüler yada toz söndürücüler ile söndürülür. ASLA SU İLE SÖNDÜRMEYİNİZ. AKSİ HALDE PARLAMA VE PATLAMA OLUR. KIZGIN YAĞ SU İLE BULUŞTUĞUNDA BERABERCE GENLEŞEREK YANGININ ANİDEN YÜZLERCE KEZ BÜYÜMESİNE NEDEN OLUR. Yangın Çeşitleri A Sınıfı B Sınıfı C Sınıfı D Sınıfı Cinsi Katı Sıvı Gaz / Elektrik Metal Yanıcı madde Söndürme Yöntemi Kullanılan Söndürücü Odun, ahşap, kumaş, kağıt Soğutma yanmayı engelleme Su, ABC tozlu ve Köpük Akaryakıt, yağ, boya, tiner Engelleme boğma soğutma ABC tozlu, CO2,Köpük Metan, propan, LPG- Elektrik Engelleme Halokarbonlu ABC tozlu, CO2, Magnezyum, Sodyum, Alimünyum Soğutma boğma D tozlu söndürücü F Sınıfı Pişirme Yağları Havasız bırakmak ABC- Karbondioksit gazlı
Sayfa No: 13 / 35 Firmada birimler bazında incelediğinde alanda tespit edilen yanıcı madde türü ve yangın sınıfı: Server Odası Elektrik Odası Birimler A Sınıfı B Sınıfı Elektrik Dağıtım Panoları Ofisler Bölgesi Birimler Ve Yangın Sınıfları C Sınıfı Gaz/Elektrik D Sınıfı Yemekhane Arşiv Konteynerler Güvenlik kulübeleri Yakıt ikmal kısımları Ekipmanlar (vinç, ekskavatör, kamyon) F Sınıfı 11.1.2. Yangının Nedenleri 1) Korunma önlemlerinin alınmaması Korunma önlemlerinin alınmaması yangının en önemli nedenidir. Yangın, elektrik kontağı, ısıtma sistemleri, Doğalgaz, LPG tüpleri, parlayıcı-patlayıcı maddelerin yeterince korunmaya alınmamasından doğmaktadır. Elektrik tesisatlarının arzu edilen teknik koşullara göre yapılması, LPG tüplerinin/doğalgazın doğru kullanılması, Bacaların temizlenmesi ve parlayıcı-patlayıcı maddeler için gerekli önlemin alınması halinde yangın afetinde büyük ölçüde azalma olacaktır. 2) Bilgisizlik Yangına karşı önlemlerin nasıl alınacağını bilmek gerekir. Elektrikli aletlerin doğru kullanımını bilmemek, soba ve kalorifer sistemlerini yanlış yakmak, tavan arasına ve çatıya kolay tutuşabilecek eşyalar koymak yangını davet eder. Yangının oluşumunu önlemek ve yangını söndürmek için, eğitim şarttır. 3) İhmal Yangın konusunda bilgili olmak yetmez. Söndürülmeden atılan bir kibrit veya sigara izmariti, kapatmayı unuttuğunuz LPG tüpü veya doğalgaz, ateşi söndürülmemiş ocak, söndürülmeden atılan sigara izmariti, elektrikli aletlerin fişinin prizde unutulması, pişirme ocağında unutulmuş yemek veya kızgın yağın tavada tutuşması gibi ihmallerden büyük yangınlar çıkabilir. Bu nedenle, yangına karşı daha dikkatli ve titiz olmamız gerekir.
Sayfa No: 14 / 35 4) Kazalar İstem dışı olayların bazılarından yangın çıkabilir. Yangın konusunda yeterli düzeyde bilgilenmek, bu tür olaylarda nasıl hareket edeceğimize yardımcı olur. 5) Sıçrama Kontrol altındaki bir ateşin, ihmal veya bilgisizlik sonucu yayılarak veyahut parlayıppatlayarak sıçraması her zaman mümkündür. 6) Sabotaj Düşman unsurlarının kendisine hasım olarak seçtiği insanların, malına, servetine, canına çeşitli amaç ve kazanç uğruna kasıtlı olarak yangın çıkararak sabote eder. Bu tür olaylara karşı gerekli önlem alınmalıdır. 7) Doğa olayları Rüzgârlı fırtınalı havalarda kuru dalların birbirine sürtmesi sonucu, yıldırım düşmesi, güneş ışınlarının kuru otlar arasında kalan cam parçalarının büyüteç görevi ile ısıyı toplayarak otları tutuşturup arazi (örtü) yangını ve benzeri doğa olayları sonucu yangınlar çıkabilir. 11.1.3. Söndürme Prensipleri 1) Su İle Soğutarak Söndürme Soğutarak söndürme prensipleri içerisinde en çok kullanılandır. Suyun fiziksel-kimyasal özelliği, yanıcı maddeyi boğar ve yanıcı maddeden ısı alarak yangının sönmesini sağlar. 2) Yanıcı Maddeyi Dağıtma Yanan maddelerin dağıtılmasıyla yangın nedeni olan yüksek ısı bölünür, bölünen ısı düşer ve yangın yavaş yavaş söner. Akaryakıt yangınlarında bu tip söndürme uygulanmaz. 3) Örtme Katı maddeler veya kimyasal bileşikler kullanarak yanan madde ile oksijenin kesilmesi olayıdır. Akaryakıt yangınlarında, örtü oluşturan yangın söndürme köpükleri (AFFF; Alkol bazlı, Sentetik, Protein vb.) kullanılmaktadır. 4) Boğma Yangının oksijenle (hava) ile temasının kesilmesi veya azaltılması olayıdır.
Sayfa No: 15 / 35
Sayfa No: 16 / 35 11.2. DEPREM Yerkabuğu içindeki kırılmalar nedeniyle ani olarak ortaya çıkan titreşimlerin dalgalar halinde yayılarak geçtikleri ortamları ve yer yüzeyini sarsma olayına "DEPREM" denir. Bazen büyük bir deprem olmadan önce küçük sarsıntılar olur. Bu küçük sarsıntılara "ÖNCÜ DEPREMLER" denilmektedir. Büyük bir depremin oluşundan sonra da belki birkaç yüz adet küçük deprem olmaya devam etmektedir. Bu küçük depremler "ARTÇI DEPREMLER" olarak isimlendirilir ve büyük depremin oluş anına göre bunların şiddetinde ve sayısında azalım görülür. Depremin nasıl oluştuğunu, deprem dalgalarının yeryuvarı içinde ne şekilde yayıldıklarını, ölçü aletleri ve yöntemlerini, kayıtların değerlendirilmesini ve deprem ile ilgili diğer konuları inceleyen bilim dalına "SİSMOLOJİ" denir. Yukarıdaki Türkiye Deprem Bölgeleri Haritasında görüldüğü gibi firmamız 1. Derece deprem bölgeleri içerisinde yer almaktadır. Proje alanı, Kuzey Anadolu Fay Zonu civarında bulunmaktadır. Bu fay zonu büyüklüğü yedi ve üzeri depremler yaratabilecek özelliktedir. Dolayısı ile deprem öncesine hazırlık, firmamızın önem vermesi gereken bir konudur. Deprem öncesi alınacak tedbirler aşağıda belirtilmiştir.
Sayfa No: 17 / 35 11.2.1. Deprem Öncesinde Alınacak Tedbirler 11.2.1.1. Deprem Tatbikatları Deprem tatbikatları sivil savunma ve yangın tatbikatlarından ayrı olarak yine yılda bir kez yapılır. Tatbikatlarda, özellikle boşaltma (tahliye) işleminin ne kadar sürede yapıldığı kaydedilir ve bu sürenin azaltılması hedef alınır. Herhangi bir paniğe sebep vermemek için deprem tatbikatları personele önceden haber verilerek yapılır. 11.2.1.2. Çalışma sahası emniyeti Elektrik tertibatlarının bakımları periyodik olarak yapılır. Atölyeler ve ofisler içindeki yerleşim, tahliye sırasında geçişleri kapatmayacak şekilde düzenlenir. Yürüme sahası içine herhangi, bir malzeme, aparat vs. konulmaz. Tesis elektriğinin olabildiğince çabuk kesilebilmesi için ana şalterlerin yerlerini gösteren planlar hazırlanır ve tahliye ve kurtarma ekipleri başta olmak üzere tüm personele bildirilir. Merkezi ısıtma bulunmayan elektrikli ısıtıcı kullanılması zorunlu yerler varsa, bu yerlerde ısıtıcı ocaklar yerine elektrikli radyatörler kullanılır. Sıkça kullanılmayan çekmece ve dolap kapıları kilitli bulundurulur. 11.2.1.3. Haberleşme Deprem sırasında ve sonrasında haberleşme çok önemlidir. Bu sebepten dolayı, tesis güvenliğinde ve santralinde, tüm personelin şahsi telefonlarının bulunması gerekmektedir. Böylece, enkaz altındaki birine ulaşmak, kayıp veya yaralanma olduğunda personelin ailesine ulaşarak haber vermek mümkün olacaktır. Aynı şekilde merak ve endişenin giderilmesi için ailelerin çalışanlara ulaşması da sağlanabilecektir. Ancak unutulmaması gereken bir şey vardır ki; çok gerekli olmadıkça telefonlar kullanılmamalıdır. Hatların çok meşgul edilmesi, organize acil durum ekiplerinin gerekli yerlere ulaşamamasına yol açabilir.
Sayfa No: 18 / 35 11.2.2. Deprem Sırasında Yapılacaklar Deprem, yerden uğultulu ve küçük sarsıntılarla başlar. Esas yıkıcı sarsıntılar daha sonra gelir. Her şeyden önce sakin olmak gerekmektedir. Yapılacak her hareketin sonucu düşünülmelidir. Eğer içerideyseniz, içeride, eğer dışarıda iseniz dışarıda kalınız. Depremlerde en çok yaralanma, binalara giriş ve çıkışlarda olmaktadır. I. Deprem sırasında eğer bina içindeyseniz Kesinlikle asansör veya merdivenleri kullanmayın Balkona, terasa veya çatıya çıkmayınız Özellikle büyük depremlerde ayakta durmak ve kaçmak zaten mümkün olmadığından, enerjinizi hayat üçgeni oluşturabilecek yerlere sığınmak için harcayın Raf veya ağır aparatların bulunduğu yerlerden uzaklaşın Bina içinde kaldığınızda dış duvar kenarlarına sığının Bulunduğunuz binada gaz sızıntısı olabileceği için deprem anında ve sonrasında kesinlikle ateşli araçlar kullanmayın ve ortamda bulunan tüm ateşli araçları kapatın Yaşam üçgeni oluşturabilecek ve devrilmeyecek kadar güvenli olan aparatların, para kasalarının vb. şeylerin yanına sığının ve cenin pozisyonu alın Yaşam üçgeni oluşturacak en önemli mekanlar mutfak ve banyolardır. Buralarda enkaz altında kalındığı takdirde, hayatı sürdürmek için gerekli olan özellikle su vb. şeyleri bulmak mümkündür. ( bu madde daha çok evlerinizde geçerlidir ) Depremin 10-15 saniyesi içinde dışarı çıkabilecek durumda iseniz, (bu süre çok önemlidir, depremin ilk 10-15 saniyesi sonrasında depremin yıkıcı etkisi baş gösterir ve kaçmak en tehlikeli faaliyet olur. Bu yüzden tahliye tatbikatları yaparken ofisinizden dışarı çıkma sürenizi kaydetmeniz ve bilmeniz hayati önem taşımaktadır) derhal güvenli açık alanlara kaçın
Sayfa No: 19 / 35 Bu kaçış sırasında başınıza düşebilecek şeyleri düşünerek, sandalye, baret, kask, bir tahta parçası, kalın bir kitap vs. alarak başınızı koruyun II. Deprem sırasında dışarıdaysanız Binalardan, elektrik direklerinden veya yere düşmüş elektrik kablolarından uzak durun Yerde oluşabilecek çatlakları, çökmeleri veya yükselmeleri göz önünde tutarak mümkün olduğunca ayakta durmayın, başınızı koruyarak, çömelin Tesis dışında, alışverişte, sinema, tiyatro salonu veya stadyumlarda depremle karşı karşıya kalırsanız, raflardan ve vitrinlerden uzak durun, reklam panolarından, çatılardan düşebilecek kiremitlerden vs sakının ve bulunduğunuz yerdeki güvenlik görevlilerinin talimatlarına uyun III. Deprem Sonrasında Yapılması Gerekenler Büyük depremler sonrasında artçı depremler mutlaka olacaktır. Bu sarsıntıların çoğu esas sarsıntıdan az olsa bile, bir kısmı zayıflamış yapılarda ağır hasara neden olacak kadar etkili olabilir.
Sayfa No: 20 / 35 Deprem durduğunda elektrik, gaz, su vanalarını ve yanan veya yanabilecek her türlü aracı kapatın. Yaralıları kontrol edin. İlk yardım ekiplerine yardımcı olun ve ilk yardımla ilgili talimatlara hassasiyetle uyun. Yanlış yapılan bir müdahale yarardan çok zarar getirir unutmayın. Ciddi yarası olan kişileri mümkün oldukça yerinden kımıldatmayın. Yangın çıkmışsa Yangınlardan Korunma Talimatına uygun olarak derhal söndürün. (Kobi- Japonya depreminde depremden sonra çıkan yangınlardan dolayı pek çok kişi ölmüştür. Yangının verdiği hasar depremden daha fazla olmuştur.) Yerel makamlardan gelişmeleri öğrenmek için radyoları açın. Gaz kaçaklarına karşı, eğer bulunduğunuz yerde gaz kokusu alıyorsanız mümkünse ortamı havalandırmaya çalışın (cam açın vs.), ulaşabiliyorsanız hemen vanaları kapatın. Kesinlikle ateş ve kıvılcım çıkarıcı bir faaliyette bulunmayın Bina içinde kalmışsanız, panik yapmadan, sağlam olduğuna kanaat getirdiğiniz yoldan yavaş yavaş çıkarak derhal toplanma yerine gidin Yanınızda bulunan insanları yatıştırmaya ve moral vermeye çalışın Sağlam raporu alınmadan binaların içine girmeyin Binada mahsur kaldıysanız, kalorifer-su tesisat borularına veya bulunduğunuz yere sert cisimle vurarak yerinizi belli edin Kurtarma ekipleri gelene kadar sıcak su depolarından, tuvalet depolarından vs. su sağlamaya çalışın
Sayfa No: 21 / 35 Çok acil olmadıkça yakınlarınıza haber vermek amacıyla telefonunuzu kullanmayın Yetkililere ve kurtarma ekiplerine yardımcı olun. Enkaz ve yıkıntılar arasında gelişi güzel dolaşmayın İhtiyacınızdan fazla yardım malzemesini kesinlikle almayın. Unutmayın en küçük ihtiyaç malzemesi veya yardım malzemesi hayat kurtarıcı olabilir.
Sayfa No: 22 / 35 11.3. SABOTAJ Sabotajlar genelde yapılış tarzına göre ve kullanılan malzemeye göre ikiye ayrılırlar: Aktif Sabotajlar Pasif Sabotajlar 1. Yangın 1. Fikri, 2. Patlayıcı Madde, 2. Psikolojik, 3. Mekanik, 4. Bakteriyolojik ve Kimyasal, 11.3.1. Sabotajlara Karşı Korunma Kuruluş ve tesisleri sabotajlara karşı korumak için gerekli tedbirleri almak, sabotaj faaliyetlerinde bulunan veya bulunabilecek olan kişileri ve grupları ortaya çıkarmak, etkisiz hale getirmek suretiyle sabotaj faaliyetlerini ortadan kaldırma amacı güden önlemleri kapsar. 11.3.2. Sabotajlara Karşı Korunma Tedbirleri Sabotajlara karşı aktif ve pasif olarak şu tedbirler alınmalıdır. Bu amaçla; Kuruluşun etrafına tel örgü, parmaklık veya duvar çekilmesi, İç ve dış çevrenin aydınlatılması, Bekçi, nöbetçi veya devriye bulundurulması, Özel yetiştirilmiş köpekler kullanılması, Elektronik veya uygun görülecek diğer alarm sistemlerinin kullanılması, Nöbetçi kulübe veya kulelerinin yapılması, Telli-Telsiz muhabere sistemi kurulması, Gereken yerlere ikaz levhalarının konulması, Giriş-çıkış kapılarının sınırlandırılması ve bu kapıların kontrol altında bulundurulması, Malzeme yükleme ve boşaltmalarında ve özellikle sabotaja elverişli olmaları nedeniyle parlayıcı, patlayıcı, yanıcı ve yakıcı madde nakliyatında özel tedbirler alınması, Yangınlara karşı ikaz, ihbar ve söndürme sisteminin kurulması, Zeminde ve düşük seviyede olan veya dışarıdan tesisin içine bir sabotaj maddesi atma imkanı veren pencerelerin; panjur, demir parmaklık veya kalın kafes tellerle kapatılması ve içeriden çengellemesi, Tesisin ana faaliyetlerinin ve tesiste çalışan personelin daima kontrol altında tutulması, Yapılacak eğitim, konferans, film gösterisi ve tatbikatlarla personelin, sabotajlara karşı korunma konularında bilinçlendirilmesi, 11.3.3. Sabotaj Esnasında Yapılması Gerekenler Vakit kaybetmeden Güvenlik Birimine Haber Ver, Sabotajın Şekline Göre ilgili yerlere haber ver, Polis
Sayfa No: 23 / 35 Büyükşehir İtfaiye Can Güvenliğini tehlikeye atmadan tesis çevresini güvence altına al Tesis sahasını aydınlat, Giriş, çıkış kapılarını kontrol altında tut, Toplanma Bölgesine git ve ilgililere yardımcı ol, 11.3.4. Koruma Grupları ve Görevleri A. Koruma ve Güvenlik Amiri Koruma ve Güvenlik Amirinin Görev ve Sorumlulukları: 28 Aralık 1988 tarih ve 20033 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Sabotajlara Karşı Koruma Yönetmeliği madde 15 ve 16 kapsamında, Koruma ve Güvenlik Amiri, sabotajlara ve saldırılara karşı koruma ve güvenliğin sağlanması için yapılan koruma planının uygulanması ve bu amaçla koruma personelinin göreve hazır bulundurulması, sevk ve idare edilmesi, varsa nöbetçi ve devriyelerin çalışma usul ve esaslarının tespit ve kontrolü, genel kolluk kuvvetleri ve seferberlik ve savaş hallerinde avcı teşkilleri ile ilişkilerinin düzenlenmesi ve eğitimlerinde sürekliliğin sağlanması ile görevlidir. Koruma ve Güvenlik Amirleri Bakanlık ve kuruluşların en büyük amirine veya onun yetkili kıldığı makam sahibine karşı sorumludur. B. Fiziki Koruma Grubu Fiziki Koruma Grubunun Görev ve Sorumlulukları: Fiziki koruma grubunun teşkilinde, bekçi ve muhafız gibi esas görevi koruma olan personelden ayrı olarak ve bu personeli takviye amacıyla diğer personelden de ikiz görevli olarak yararlanılır. Özel güvenlik teşkilatı oluşturulan kuruluşlarda fiziki koruma ile ilgili hizmetler bu teşkilat tarafından yürütülür, ayrıca fiziki koruma grubu teşkil edilmez. Fiziki koruma grubu personeli saldırılara gerektiğinde yakın mücadele usulleriyle karşı koyabilecek tarzda teşkilatlandırılır ve silah, cop, düdük, el feneri, ses çıkarmayan ayakkabı, ikaz araçları, özel yetiştirilmiş köpekler gibi uygun görülecek teçhizat ve vasıtalarla donatılır. Fiziki koruma grubu personeli (24) saat çalışma yapacak şekilde tertipler alınarak görevlendirilir. C. Teknik Koruma Grubu Koruma Grubunun Görev ve Sorumlulukları: Teknik koruma gruplarında görev alacak olanlar, Bakanlık ve kuruluşun teknik özelliklerini bilen uygun kademedeki teknik personel arasından ve sabotajlar sonucu meydana gelecek arızaların acil onarımı amacıyla, ihtiyaç dikkate alınarak görevlendirilir. Bu görevler için bu personel; elektrik kaçaklarını, gaz ve her türlü akar ve uçar madde kaçakların ayırt etmeye yarayan cihazlar, yangın söndürücüler, tahrip vasıtalarını etkisiz kılmaya yarayan malzeme, mayın arama cihaz ve vasıtaları, her türlü kimyasal ve
Sayfa No: 24 / 35 mekanik veya elektrik sabotaj madde ve vasıtalarını meydana çıkaracak teknik malzeme gibi araç ve gereçlerle donatılır. Yangın söndürme, kurtarma, koruma ve ilk yardım ekipleri, teknik koruma grubu bünyesi içerisinde teşkil edilir. Ayrıca yangın, ilk yardım, kurtarma ve teknik onarım konularında mevcut sivil savunma servislerinden de yararlanılır. Teknik koruma grubu personeli de gerekli görüldüğü hallerde (24) saat hizmet esasına göre görevlendirilebilir. 11.3.5. Koruma Planını İhtiva Edeceği Hususlar DİA Şantiye sahasının hasara uğratılması, geçici bir süre dahi olsa çalışmadan alıkonması veya personel, tesis, araç, gereç, malzeme ve dokümanlarına içeriden ve dışarıdan yapılabilecek her türlü sabotaja karşı koruma konusunda alınması gereken tedbirler ile bu tedbirlerin uygulamalarını içermektedir. 11.3.6. Alınan Koruma Tedbirleri A. Hazırlık Bakımından Sabotaj yapmaya elverişli yerler ve bu yerlerde alınan tedbirler: Elektrik Dağıtım Merkezi Tesis Güvenlik Alanı ve Güvenlik Görevlisi : Elektrik dağıtım merkezi yetkili personel harici müdahaleyi engellemek amacıyla kapalı bulunmaktadır. : Firma girişinde ziyaretçiler için imza kaydı alan sorumlu personeller görevlendirilmektedir. İnşaat Alanı : Yetkili personel tarafından yabancı personelin müdahalesini engellemek amacıyla inşaat alanının kontrolü sağlanmaktadır. Depolar : Depo alanında yabancı personelin müdahalesini engellemek için uyarı levhaları bulunmakta olup olası yangın tehlikesine karşı yanıcı ve parlayıcı madde bulundurulmamaktadır. Ayrıca, depo alanında yangın söndürme cihazı yer almaktadır. Arşivler : Arşiv alanı, olası sabotaj tehlikesine karşı mesai saatleri dışında kilit altında tutulmakta, yanıcı ve parlayıcı madde bulundurulmamaktadır. Ayrıca, olası yangın tehlikesine karşı yangın söndürme cihazı mevcuttur. İdari Ofisler : İdari ofisler, olası sabotaj tehlikesine karşı mesai saatleri dışında kilit altında tutulmakta, yanıcı ve parlayıcı madde bulundurulmamaktadır. Kullanılan elektronik cihazlar nedeniyle elektrik tesisatı kontrolü yapılmakta ve olası yangın tehlikesine karşı yangın söndürme cihazı yer almaktadır.
Sayfa No: 25 / 35 B. Teknik Bakımdan 1. Sabotajlara elverişli hassas yerlerde teknik bakımdan alınan zorunlu tedbirler: Elektrik ve sıhhi tesisatın fenni şartlara uygun olarak yetkili teknik eleman tarafından bakımı sağlanmaktadır. Acil durum ekipleri belirlenmiştir. Yangın araç gereçleri ile yangın söndürme cihazları mevcuttur. 2. Teknik koruma grubu teşkilatının kaç kişiden oluştuğu ve bu teşkilatın yapacağı işlere dair bilgiler: Teknik koruma grubunda belirtilen görevli personel, elektrik-su tesisatında meydana gelmiş olan arızalar için yetkililer gelinceye kadar ilk müdahaleyi yapmakla görevlidirler. 3. DİA İNŞAAT sahasında meydana gelecek herhangi bir teknik arızanın en kısa zamanda giderilmesi için alınan tedbirler: Su ve elektrik tesisatının onarım ve bakımları için tesiste çalışan yetkili teknik eleman tarafından arıza durumunda müdahale edilmektedir. 4. Parlayıcı ve yanıcı maddelere karşı alınan tedbirler: Tesiste doğalgaz dağıtım hattı dışarıda bulunmakta olup, herhangi bir patlamaya karşı yangından korunma önlemleri alınmıştır. 5. Yangınlara karşı alınan tedbirler: Yangına karşı Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik in hükümlerine göre yangın ekipleri kurulmuş olup, yangın söndürme malzeme ve cihazları bulunmaktadır. C. Koruma Bakımından 1. Koruma personelinin kaç kişi olduğu ve nerelerde görevlendirildikleri: Koruma grubunda belirtilen görevli personelden biri gece nöbetinde görevli diğerleri ise tesiste teknik eleman olarak görev almaktadırlar. 2. Koruma personeli ile ilgili güvenlik araştırmalarının yapılıp yapılmadığı: Koruma personelinin adli sicil kayıtları bulunmaktadır. 3. Nöbet ve devriye hizmetlerinin (24) saat süreklilik esasına göre ne şekilde tertiplendiği: Tesiste nöbeti tutan personelin çalışma saatleri 08:00 18:00 arasındadır. 4. Nöbetçilerin ve devriyelerin nasıl kontrol edildikleri: Nöbet tutan personel koruma amiri tarafından kontrol edilmektedir. 5. Koruma Personeli bir saldırıyı karşılamak üzere ne şekilde donatıldığı, nerede nasıl eğitim gördüğü: Tesiste görevli olan güvenlik görevlisi tesis için eğitim programlarına katılmıştır. Olası saldırı durumunda fiziki savunma yöntemleri kullanılacak olup, ilgili personelin silah, vb korunma ekipmanı kullanma izni bulunmamaktadır. Olası saldırının en kısa sürede ilgili mercilere bildirilmesi için girişte dış aramalara açık telefon bulunmaktadır. D. Ziyaretçilerle, Taşıt Araçlarının Kontrolü 1. Ziyaretçilerin hangi günlerde, hangi kapıdan girebilecekleri, nerede ziyarette bulunabilecekleri, hüviyetlerinin ve ziyaret sebeplerinin kaydedileceği bir defterin bulunup bulunmadığı, bu defterin bitiminden itibaren 2 yıl süre ile saklanıp saklanmadığı ve ziyaretçilerin ne şekilde kontrol altında tutulduğu:
Sayfa No: 26 / 35 Ziyaretçilerin giriş çıkışları kayıt altına alınmakta ve tesis içerisine girdiklerinde kullanmaları için giriş kartı bulunmamaktadır. E. Sabotajların İhbarı ve Yapılacak İşlem 1. Yapılacağı haber alınan veya aniden meydana gelen sabotajların, Müessese ve tesis dâhilindeki ilgililere ve üst kademedeki yetkili personeli ne şekilde duyurulacağı: Sabotaj haberini alan ilk kişi derhal yetkililere ve koruma amirine durumu bildirecektir. 2. Zora başvurularak girişilen sabotajlarda, alarm şekil ve araçları ile alınacak karşı koyma tedbirler: Yangın alarm sistemi ile gerekli tedbir alınır. 3. Sabotajların en kısa zamanda nasıl ve kimler tarafından kolluk kuvvetlerine bildirileceği: Sabotaj haberi en kısa zamanda yetkililerce, bulunmadığı zamanlarda ise çalışan personelden herhangi bir kişi tarafından telefonla, gerekirse bizzat gidilerek kolluk kuvvetlerine bildirilecektir. F. Mahalli-Genel Kolluk Kuvvetleri ile İşbirliği 1. Bu planın müessese veya tesis içinde genel kolluğu ilgilendiren hususlarıyla bunların dışında takip ve gözetlemeyi gerektiren haller için mahalli genel kolluk kuvvetleri ile ne şekilde temas ve işbirliği yapılacağı: Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik gereği tesisin fiziki emniyetinin sağlanması için en yakın karakolla temas kurulacaktır. 2. Personelin fotoğraf, parmak izi, el yazıları ve imza örneklerinin personel birimlerinde muhafaza edilip edilmediği: Çalışan tüm personelin fotoğraf ve imzaları özlük dosyalarında yer almaktadır. G. Sabotaj Haberinin Duyurulması 1. İhbarlı ve saldırı halinde Çalışma saatleri içinde: İtfaiye, ambulans ve polise haber verilmeli, sesli ikazlar çalıştırılmalı, enerji kesilmeli, tesis boşaltılmalı, ekipler olay yerine yönlendirilmelidir. Çalışma saatleri dışında: İtfaiye, ambulans ve polise haber verilmeli, sesli ikazlar çalıştırılmalı, enerji kesilmeli, tesis boşaltılmalı, ekipler olay yerine yönlendirilmelidir. 2. İhbarsız ve saldırı halinde Çalışma saatleri içinde: Sesli ikazlar çalıştırılmalı, enerji kesilmeli, itfaiye, ambulans ve polise haber verilmeli, ekipler olay yerine yönlendirilmelidir. Çalışma saatleri dışında: Sesli ikazlar çalıştırılmalı, enerji kesilmeli, itfaiye, ambulans ve polise haber verilmeli, ekipler olay yerine yönlendirilmelidir. H. İşbirliği, koordinasyon ve kontrol Olası ihbar, şüpheli durum, vb. durumlarda tesis ilçe emniyet müdürlüğü ile anında irtibata geçilerek gerekli güvenlik önlemleri hakkında takviye alınmalıdır.
Sayfa No: 27 / 35 Görevlendirilen ekipler birbirleri, tesis yönetimi ve ilçe emniyeti ile irtibata halinde olmalıdır. Sabotaja karşı alınan önlemler periyodik olarak gözden geçirilmelidir. Periyodik olarak acil durum planları tatbikatı yapılmalı ve ekiplere eğitimler düzenlenmelidir. 28 Aralık 1988 tarih ve 20033 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Sabotajlara Karşı Koruma Yönetmeliği kapsamında Sabotajlara Karşı Koruma Ekibi Personeli Acil Durum Müdahale Ekipleri İçinde (ADME) (FR.SEC.02.01) belirlenmiştir.
Sayfa No: 28 / 35 11.4. KAZA-OLAY