RAPOR. Umutcan Yüksel, Hakan Satılmış, Onur Bektaş, Zerrin Mor, Veysel Aykut Göksoy, Merve Üçbaş, Yaprak Mete

Benzer belgeler
ORSAM AYLIK IRAK TÜRKMENLERİ GÜNCESİ

Kuzey Irak ta Siyasi Dengeler ve Bağımsızlık Referandumu Kararı. Ali SEMİN. BİLGESAM Orta Doğu ve Güvenlik Uzmanı

ORSAM AYLIK IRAK TÜRKMENLERİ GÜNCESİ

Irak ta Siyasi Kriz ve Şii Ulusal İttifakı

IRAK TA 2014 SEÇİMLERİ, IŞİD OPERASYONLARI VE IRAK IN GELECEĞİ ORSAM ORSAM

MUSUL OPERASYONU, IRAK IN GELECEĞİ VE TÜRKMENLER KONFERANSI TOPLANTI DEĞERLENDİRMESİ. No.11, ARALIK 2016 TOPLANTI DEĞERLENDİRMESİ NO.

Koalisyon Pazarlıkları ve Olası Hükümet Formülleri. Maliki'nin Türkiye Ziyareti ve Irak'ta Yeni Hükümet Kurma Senaryoları

Irak Yerel Seçimleri Ülkenin Geleceğine Dair Umut Veriyor

15 GÜNLÜK IRAK TÜRKMENLERİ GÜNCESİ. Hazırlayanlar: Habib Hürmüzlü, ORSAM Danışmanı Firuze Yağmur Gökler, ORSAM Araştırma Asistanı.

Irak taki Gelişmeler ve Türkiye (II) Irak ta Bugünkü Durum

ORTADOĞU DA BÖLGESEL GELIŞMELER VE TÜRKIYE-İRAN İLIŞKILERI ÇALIŞTAYI TOPLANTI DEĞERLENDİRMESİ. No.12, ARALIK 2016

İslam Dünyasından Darbe Girişimine Tepkiler

SİYASET BİLİMİ VE ULUSLARARASI İLİŞKİLER DOKTORA PROGRAMI DERS İÇERİKLERİ ZORUNLU DERSLER. Modern Siyaset Teorisi

GÜNLÜK ORTADOĞU BÜLTENİ I 20 OCAK 2010

Bush, Suudi Kralıyla petrol fiyatı konuştu

IKBY-Irak Merkezi Hükümeti Çekişmesi ve Türkmenlerin Durumu

İdris KARDAŞ Küresel Sorunlar Platformu Genel Koordinatörü

Erbil Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Dara Celil Hayat ile Türkiye-Kürdistan Ekonomik ilişkileri. 02 Temmuz 2014

2014 Irak Seçimlerine Katılacak Önemli Siyasi Oluşumlar ŞİİLER

Irak Özel Raporu

SEÇİM SİSTEMLERİ VE IRAK. Electoral Systems and Iraq. İnceleme. İnceleme >

ORSAM AYLIK IRAK TÜRKMENLERİ GÜNCESİ

KARİKATÜRLERİN DİLİNDEN IRAK I ANLAMAK - 1

ORSAM AYLIK IRAK TÜRKMENLERİ GÜNCESİ

ORSAM AYLIK IRAK TÜRKMENLERİ GÜNCESİ

Devrim Öncesinde Yemen

Irak ta Yerel Seçimler Nereye Gidiyor?

HAFTALIK ORTADOĞU BÜLTENİ (08-14 MART 2010)

ORSAM AYLIK IRAK TÜRKMENLERİ GÜNCESİ

ORSAM AYLIK IRAK TÜRKMENLERİ GÜNCESİ. Hazırlayanlar: Habib Hürmüzlü, ORSAM Danışmanı Firuze Yağmur Gökler, ORSAM Araştırma Asistanı

EHLi SÜNNET GRUBU IRAK TA ŞİİLEŞTİRME PROJESİ. SAMARRA ÖRNEĞİ

YÜKSEK ÖĞRETIM ALANINI GELIŞTIRMEK IÇIN IRAK VE TÜRKIYE ARASINDA DAHA ÇOK IŞBIRLIĞI YAPILMASINI UMUYORUZ.

ULUSAL IRAK İTTİFAKI NIN ANALİZİ. Analysis of the Iraqi National Alliance. İnceleme. İnceleme >

ORTADOĞU ARAŞTIRMALARI ANALİZ SERİSİ Bilgi Kültür Merkezi

BAŞBAKAN ERDOĞAN İRAN DA BAŞBAKAN ERDOĞAN, CUMHURBAŞKANI AHMEDİNEJAD, DİNİ LİDER HAMANE

TURAN: KERKÜK Ü IŞİD TEHDİDİNDEN KORUMAk VE ELİMİZDE KALMASI EN ÖNEMLİ HUSUSLARDIR.

ORSAM AYLIK IRAK TÜRKMENLERİ GÜNCESİ

ORSAM AYLIK IRAK TÜRKMENLERİ GÜNCESİ

Tuzhurmatu daki Güç Mücadelesi ve Türkmen-Kürt İlişkileri

ORSAM AYLIK IRAK TÜRKMENLERİ GÜNCESİ

ORSAM AYLIK IRAK TÜRKMENLERİ GÜNCESİ

NATO Zirvesi'nde Gündem Suriye ve Rusya

ORSAM AYLIK IRAK TÜRKMENLERİ GÜNCESİ

5 bin PKK lı ve peşmergeye terör eğitimi

Irak ta Kürt Partileri Arasındaki Rekabet Dinamikleri ve Kerkük Petrolü

Kerkük, Telafer, Kerkük...

KDP-GORAN-KYB Arasındaki Siyasi Kriz ve Muhtemel Senaryolar

Pazartesi Basın Gündemi

SURİYE TÜRKMEN PLATFORMU I. TOPLANTISI ONUR VE ÖZGÜRLÜK MÜCADELESİ SONUÇ BİLDİRİSİ

ve Türkmenlerin Geleceği

Körfez'in petrol zengini ülkesi: Kuveyt

7 MART 2010 IRAK PARLAMENTO SEÇİM SONUÇLARININ VE YENİ SİYASAL DENKLEMİN DEĞERLENDİRİLMESİ

Muhammed Ahmed: IKBY Başkanı parlamentoya karşı sorumlu olmalıdır

IRAK TÜRKMEN CEPHESİ BAĞDAT TA MEYDANA GELEN PATLAMAYI KINADI

Türkiye Irak İlişkilerinde Güvenlik ve Radikalleşme

Kuzey Irak taki Başkanlık Krizi, IŞİD ve İran

Yermük Kampı'nda IŞİD-El Kaide Çatışmaları

Hazırlayanlar: Habib Hürmüzlü, ORSAM Danışmanı / Bilgay Duman, ORSAM Ortadoğu Uzmanı / Aytekin Enver, ORSAM Arapça Tercümanı

ORSAM DA IRAK PARLAMENTO SEÇİM SONUÇLARI DEĞERLENDİRİLDİ. En Başarılı İsim Maliki, En Başarılı Liste Irakiye; Kaybedenler Şii Koalisyonu ve Goran

KÜRT SİYASETİNDE TARİHİ FIRSAT SÖYLEMİ VE ANALİZİ MAYIS 2009

IRAK TA MEVCUT SİYASİ DURUM VE ÖNEMLİ SİYASİ GELİŞMELER

مركز الشرق االوسط للدراسات االستراتيجية

مركز الشرق االوسط للدراسات االستراتيجية

1979 İRAN İSLAM DEVRİMİ SONRASI TÜRKİYE-İRAN İLİŞKİLERİ. Ömer Faruk GÖRÇÜN

2. KÖRFEZ SAVAŞI NIN 10. YILINDA IRAK BİLGE ADAMLAR KURULU RAPORU

K A M U O Y U Y O K L A M A S I SONUÇ VE DEĞERLENDİRME RAPORU. R A W E S T İnsani ve Siyasi Araştırmalar Merkezi

Sayın Büyükelçiler, Değerli Kongre üyeleri, Çok değerli dostum Sayın Zügayir ve Brosh, Kıymetli basın mensupları,

İÇİMİZDEKİ KOMŞU SURİYE

> 107. Ortadoğu Güncesi. Ortadoğu Güncesi. Zafer Çömez, ORSAM Ortadoğu Asistanı. Ortadoğu Analiz Mayıs 10 Cilt 2 - Sayı 17

NEDEN. Türk ye Cumhur yet Cumhurbaşkanlığı S stem

ORSAM AYLIK IRAK TÜRKMENLERİ GÜNCESİ

Yerel seçimlerden Başbakan Maliki nin güçlenerek çıkması, merkezi yönetimle sorun yaşayan Kürt yönetiminin kaygısını daha da artıracak.

2003 SONRASI IRAK SİYASETİNDE TÜRKMENLER VE YENİ HÜKÜMETTE TÜRKMENLERİN DURUMU

Irak ta Türkmenlerin Geleceği ve Kerkük ün Özerklik İhtimali

ORSAM ORTADOĞU STRATEJİK ARAŞTIRMALAR MERKEZİ KARİKATÜRLERİN DİLİNDEN IRAK I ANLAMAK - 3 UNDERSTANDING IRAQ THROUGH CARTOONS 3

TÜSİAD YÖNETİM KURULU BAŞKANI HALUK DİNÇER İN KADIN-ERKEK EŞİTLİĞİ HAKKINDA HER ŞEY KISA FİLM YARIŞMASI ÖDÜL TÖRENİ KONUŞMASI

ORSAM AYLIK IRAK TÜRKMENLERİ GÜNCESİ

IRAKLI YEZİDİ EMİRİ İSMAİL: "YEZİDİLER BASKI ALTINDA"

Analiz. seta İŞGAL ALTINDA İSTİKRAR ARAYIŞLARI 2010 IRAK SEÇİMLERİ METE ÇUBUKÇU, TAHA ÖZHAN

İÇİNDEKİLER EDİTÖR NOTU... İİİ YAZAR LİSTESİ... Xİ

İSLAM İŞBİRLİĞİ TEŞKİLATI 5. İSLAM DÜNYASI SİVİL TOPLUM KURULUŞLARI KONFERANSI PROGRAMI İSLAM DÜNYASINDA YÜKSELEN SİVİL TOPLUM KURULUŞLARININ ROLÜ

ORSAM MUSUL DA YEREL SİYASET VE IRAK SİYASETİNDE YENİ DİNAMİKLER (SAHA ÇALIŞMASI) NEW DYNAMICS IN LOCAL AND IRAQI POLITICS IN MOSUL (FIELD STUDY)

23-29 Eylül 2013 SAYI: 5

> 83. Ortadoğu Güncesi. Bilgay Duman Ortadoğu Güncesi. Ortadoğu Analiz Şubat 09 Cilt 1 - Sayı 2

HALKIN DOKTORLARINDAN KORKUYORLAR

Zebari nin Türkiye Ziyareti: Türkiye Irak İlişkilerinde Yeni Bir Sayfa mı Açılıyor?

BODRUM YENİ MUHTARLARINI SEÇTİ

MUSUL OPERASYONU VE SONRASI: RISKLER, BEKLENTILER, ÖNGÖRÜLER TOPLANTISI TOPLANTI DEĞERLENDİRMESİ. No.9, EKİM 2016

ORSAM AYLIK IRAK TÜRKMENLERİ GÜNCESİ

IRAK TAKİ İL MECLİSLERİ SEÇİMİNİN ANALİZİ VE TÜRKMENLER. An Analysis of Iraqi Local Elections and Turkmens. Kapak Konusu

MUSUL OPERASYONU VE MUSUL UN GELECEĞİ: FIRSATLAR VE RİSKLER

tehlikesi sınırsızdır


Turkey-Iraq Relations: An Analysis in the Framework of Regional Countries Iraq Policy

Sudan'da Türk-Sudan İlişkileri Sempozyumu düzenlendi

TERÖRLE MÜCADELEDE TÜRKIYE-AB İŞBIRLIĞI

Ankara-Bağdat Hattında Musul Operasyonu ve Türkmenler

Doç. Dr. Aylin GÜNEY Yaşar Üniversitesi Uluslararası İlişkiler Bölümü

BÜLTEN İSTANBUL AZİZ BABUŞCU. FİLİSTİN MESELESİ 2 5 te B İ L G İ NOTU. Öğretmenler ile öğrenciler yıllar sonra bir araya geldi

DenizBank Yatırım Hizmetleri Grubu Özel Bankacılık Araştırma İngiltere, Haziran 2017 Seçim Sunumu

Transkript:

RAPOR Umutcan Yüksel, Hakan Satılmış, Onur Bektaş, Zerrin Mor, Veysel Aykut Göksoy, Merve Üçbaş, Yaprak Mete

2014 IMPR Yayınların telif hakları IMPR a ait olup, 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunun uyarınca kaynak gösterilerek kısmen yapılacak makul alıntılar ve yararlanma dışında, hiçbir şekilde önceden izin alınmaksızın kullanılamaz, yeniden yayınlanamaz. IMPR Uluslararası Ortadoğu Barış Araştırmaları Merkezi Mustafa Kemal Mah. Barış Sitesi 2093 (74) Sok. No: 46 Çankaya-Ankara (Eskişehir Yolu AB Bakanlığı Arkası) Telefon: +90 312 287 70 16 Faks: +90 312 287 70 10 www.impr.org.tr @imprcenter imprcenter@gmail.com

Hazırlayanlar: Umutcan Yüksel Hakan Satılmış Onur Bektaş Zerrin Mor Veysel Aykut Göksoy Merve Üçbaş Yaprak Mete

2014 IRAK SEÇİMLERİ GİRİŞ Irak, Çarşamba günü ilk kez mevcut hiçbir yabancı asker olmadan bir lider seçmek için demokratik bir seçim düzenledi. Irak etnik ve mezhepsel olarak bölünmüş bir ülke. Nüfusun %75-80 ini Araplar, %15-20 sini Kürtler, %5 ini ise Türkmenler, Asuriler ve diğer etnik gruplar oluşturuyor. Nüfusun %99 unu Müslümanların oluşturduğu Irak ta Müslümanların %60-65 ini Şiiler, %32-37 sini Sünniler, %3 ünü ise diğer mezhepsel gruplar oluşturuyor. 1 Amerikan askerlerinin 2011 de ülkeyi terk etmesinden sonra Irak, yüzlerce sivilin El-Kaide ve IŞİD tarafından öldürülmesiyle yeniden şiddeti yaşıyor. Irak ordusu Aralık ayından beri Andar eyaletine bağlı Felluce ve Ramadi de Sünni aşiretler ve Irak Şam İslam Devleti (IŞİD) ile mücadele ediyor. Nitekim BM, Irak ta şiddet olaylarının bu yıl en fazla Nisan ayında gerçekleştiğini ve 750 kişinin öldürüldüğünü belirtti. 2 34 milyon nüfuslu Irak ta yaklaşık 21,5 milyon kayıtlı seçmen bulunuyor ve Irak Bağımsız Yüksek Seçim Komisyonu nun 30 Nisan da yaptığı açıklamaya göre kayıtlı seçmenlerin %60 ı seçime katılım gösterdi. 3 2010 yılında seçimlere katılım oranı %62 ydi. Seçimlerde 9032 aday (6425 erkek-2607 kadın aday) içerisinden 328 kişi seçilecek. Anayasa, meclisin en az %25 ine (82 koltuk) ulaşmak için kadınların temsil edilmesini amaçlıyor. 320 sandalye toplam 18 bölgeden seçilecek. Irak ta toplam azınlık kotasını ise 8 sandalye (5 Hıristiyan, 1 Şebek, 1 Yezidi, 1 Sabean) oluşturuyor. IHEC, seçim sonuçlarının 1 ay içerisinde açıklanacağını duyurdu. 4 Seçimler sırasında ve sonrasında seçim görevlilerinin de içinde bulunduğu ölü sayısı 14 e ulaştı. 5 Güvenlik görevlilerinin oy kullandığı Pazartesi ve salı günlerinde ise yaklaşık 90 kişi öldü. Seçimleri izleyen 1249 kayıtlı uluslararası gözlemci, 37.509 kayıtlı Iraklı gözlemci bulunuyor. Seçim kapsamında yaklaşık 278 kayıtlı yabancı gazeteci, 1915 ise kayıtlı yerel gazeteci bulunuyor. 6 4

IMPR CENTER 2014 IRAK SEÇİMLERİ İL, KOLTUK SAYISI, NÜFUS, SEÇMEN SAYISI DAĞILIMI VE BÖLGELERDEKİ SİYASİ İTTİFAKLAR 7 BÖLGE Koltuk Nüfus Seçmen Siyasi İttifaklar Sayısı Sayısı 1. Anbar 15 1.7 milyon 893 bin 2014 seçimlerinde Allavi, Nujafi ve el-mutlaq cephesi olarak bölündü. 2. Babil 17 1.8 milyon 1 milyon Maliki nin Hukuk Devleti Koalisyonu nun kalesi. 3. Bağdat 69 7.2 milyon 4.1 milyon Irak Ulusal Hareketi içinde bölünmüş Allavi,Nujafi,el-Mutlaq ve Maliki cepheleri bulunuyor. 4. Basra 25 2.6 milyon 1.6 milyon Çoğunlukla Maliki nin hukuk koalisyonu ve Irak Ulusal İttifakını destekliyorlar. 5. Duhok 11 1.3 milyon 640 bin Kürdistan adaylarının kalesi. 6. Dhi Qar 19 2 milyon 1 milyon Çoğunlukla Irak Ulusal İttifakı içinde parçalanmış Caferi grup el- Sadr ve el-hakim, Maliki yi destekliyor. 7. Diyala 14 1.5 milyon 887 bin 2010 yılındaki güçlü Irak Ulusal İttifakı Hareketi yle birlikte Allavi,- Nujafi ve el-mutlaq cepheleri bulunuyor. 8. Erbil 15 1.8 milyon 1 milyon Kürdistan adaylarının kalesi. 9. Kerbela 11 1 milyon 617 bin Maliki nin kalesi. 10. Kerkük 12 1.1 milyon 841 bin Allavi,Nujafi ve el-mutlaq cepheleri bulunmakla birlikte Kürdistan adayları da sıkı rekabet içinde. 11. Maysan 10 1 milyon 600 bin Çoğunlukla Irak Ulusal Hareketi içinde parçalanmış Caferi grup el- Sadr ve el-hakim, Maliki yi destekliyor. 5

2014 IRAK SEÇİMLERİ 12. Mutanna 7 736 bin 439 bin İbrahim Caferi nin grubu el-sadr ve el-hakim bu bölgede bulunuyor. 13. Necef 12 1.3 milyon 793 bin Bölgedeki Caferi gruplar Maliki yi destekliyor. 14. Ninova 31 3.6 milyon 1.9 milyon 2010 yılındaki güçlü Irak Ulusal Hareketi Cephesi yle birlikte Allavi,Nujafi ve el-mutlaq cepheleri bulunuyor. 15. Kadısiye 11 1.1 milyon 662 bin Irak Ulusal İttifakı; Caferi nin grubu, Sadr ve el-hakim olarak parçalanmış durumda. Aynı zamanda Maliki nin Hukuk Devleti Koalisyonu na da az da olsa destek var. 16. Selahaddin 12 1.5 milyon 770 bin 2010 yılında INM nin kalesi idi, Allavi Koalisyonu, Nujafi ve el-mutlaq ın burada neredeyse hiçbir etkinliği yok. 17. Süleymaniye 18 1.9 milyon 1.1 milyon Kürdistan adaylarının kalesi. 18. Vasit 11 1.2 milyon 717 bin Maliki nin Hukuk Devleti Koalisyonu nun kalesi. 6

IMPR CENTER Irak taki Önemli Siyasi Koalisyonlar 8 Şii Koalisyonlar Kanun Devleti Koalisyonu: Nuri El Maliki Irak Ulusal İttifakı: İbrahim Caferi El-Muvatın: El-Hekim Ahrar Hareketi: Mukteda Sadr Sünni Koalisyonlar Muttahidun: Usame Nuceyfi Vataniye: İyad Allavi Arabiye: Salih El-Mutlak Kanun Devleti Koalisyonu; Başbakan Nuri El Maliki nin liderliğini yaptığı İslami Dava Partisi nin öncülüğünde kurulan koalisyon. 2010 genel seçimlerinde 89 milletvekili çıkararak ikinci parti olmasına rağmen dokuz ay süren siyasi krizin ardından farklı Şii gruplarla birleşerek hükümeti kurdu. Koalisyonun içerisinde bazı Türkmen ve Kürt partilerin de yer aldığı 12 siyasi parti bulunmaktadır. Maliki İran a yakın politikalar uygulamasıyla biliniyor. Birleşikler (Muttahidun) Hareketi; Irak Meclis Başkanı Usame Nuceyfi liderliğinde kurulan ve 13 ayrı partiden oluşan ittifak ülkedeki en büyük Sünni siyasi oluşum durumunda. Birleşik Hareket in içinde Irak Türkmen Cephesi de yer alıyor. Nuceyfi, Maliki yönetimine karşı en sert eleştirileri yapan siyasetçilerden biri olarak biliniyor. Kürtler Kürdistan Demokrat Partisi: Mesut Barzani Kürdistan Yurtseverler Birliği: Celal Talabani Goran Hareketi: Norşivan Mustafa Goran Hareketi: Norşivan Mustafa Kürdistan Demokrat Partisi; Irak Kürdistan Bölgesel Özerk Yönetimi Başkanı Mesut Barzani nin lideri olduğu, Irak Kürt siyasetinin en köklü partisi. Irak seçimlerine ilk kez tek başına katılacak olan KDP nin Irak Cumhurbaşkanı Celal Talabani nin sağlık sorunları sonrasında rakibi Kürdistan Yurtseverler Birliği nin (KYB) gücünü kaybetmesinin ardından etkisini daha da artırması bekleniyor. Türkmenler Irak Türkmen Cephesi; Erşat Salihi Irak Türkmen Cephesi; Erşat Salihi liderliğindeki parti, Iraklı Türkmenlerin en büyük siyas hareketi. Parti Kerkük te Kerkük Türkmen Cephesi listesi bünyesinde, ülkenin diğer bölgelerinde ise Irak Meclis Başkanı Usame Nuceyfi nin Birleşik Hareketi ile seçimlere giriyor. 7

2014 IRAK SEÇİMLERİ Liderler ve Açıklamalar Irak ve Kürdistan Bölgesi nde sabahın erken vakitlerinde oy kullanan liderler açıklamalarda bulunarak Irak ın mevcut durumu çerçevesinde Irak ı bekleyen gelecek hakkında çıkarımlarda bulundular. Kürdistan Bölge Başkanı ve Kürdistan Demokrat Parti (PDK) lideri Mesûd Barzanî, Selahaddin şehrinde oy kullandı. Barzanî ve oğlu Mesrûr Barzanî 122114 sayılı sandıkta oylarını kullandılar. Barzanî, Irak Parlamentosu seçimleri ve Kürdistan Bölgesi il komisyonu için 2 ayrı sandıkta oy kullandı. Seçimler hakkında ise basına herhangi bir açıklamada bulunmadı. Kürdistan Bölgesi Başbakanı Nêçîrvan Barzanî, Hewlêr de bir lisede oy kullandıktan sonra bugünki seçimlerin Irak ve Kürdistan için çok önemli olduğunu belirterek vatandaşlardan sandıklara oy kullanmak için gitmeleri çağrısında bulundu. Seçimlerin barış ortamında sürmesini umut ederek: Şüphesiz bu seçimler, Irak ve Kürdistan Bölgesi nde demokrasi için büyük bir başarı olacaktır. dedi. Irak Parlamento seçimleri için: Bu seçimler, Irak taki egemen siyasi durumu değiştirecektir. Ayrıca Bölge de hükümet oluşturmak ne kadar zor ise Irak ta da o denli zordur. ifadelerini kullandı. Goran Hareketi nden Newşîrwan Mistefa, halka seçimlere mutlaka dahil olmaları çağrısında bulunarak şöyle dedi: Seçimler, Kürdistan Bölgesi iktidarını elde etmek için büyük bir önem arz ediyor, umuyorum ki seçimler halkımızın istekleri doğrultusunda sonuçlanır. Irak Yüksek İslam Konseyi Başkanı Emar Hekîm, seçimlerle ilgili olarak: Seçimler, Irak ın şimdiki durumunu ve Irak ın geleceğini belirleyecektir. Dedi. Ayrıca Iraklı vatandaşların oy kullanarak kararlarını belirtmeleri gerektiğini belirtti. Irak ın kuzeyindeki Necef şehrinde oy kullanan Pêla Sedir Yöneticisi Mukteda Sadr: Tüm seçmenlerin Irak parlamento seçimleri için oylarını kullanmaları gerekir. Irak halkının güzel sonuçlar ve değişimi elde etmeleri için oyumu kullanmak için ben de bugün buradayım dedi. Irak Başbakanı Nuri Malikî, oy kullandıktan sonra Bağdat Reşid Otel de Irak silahlı güçlerinin katılımıyla seçimleri değerlendirdi. Iraklı vatandaşlardan oylarını değerli ve hakeden isimlere vermeleri gerekliliğinden bahseden Malikî şu açıklamalarda bulundu: Yakın bir zamanda Fellûce sorununa bir çözüm getireceğiz, El Kaide ve radikal taraflara karşı asla müsamaha göstermeyeceğiz. Ayrıca tüm diyaloglarımız Irak ın bütünlüğü koşuluna bağlı olarak geliştirilecektir. 9 Maliki 1 Mayıs 2014 Perşembe günü yaptığı basın toplantısında ise önceki gün yapılan parlamento seçimlerine yüksek katılımın terörizmin yüzüne atılmış bir tokat olduğunu söyledi. 10 8

IMPR CENTER Mezhepsel Gerilimin Gölgesinde Seçimler Ortadoğu bölgesi Suriye de yaşanan iç savaşın çıkmaza girmesinden bu yana Şii İran ile Sünni Suudi Arabistan arasındaki güç mücadelesine tanıklık ediyor. Bu güç mücadelesi bazı yazarlar tarafından bölgesel bir kimlik bazlı Soğuk Savaş konjonktürü olarak yorumlanıyor ve bu yorumlar iki bölge gücünün küçük ülkelerde bazı siyasi grupları finanse ettiği varsayımına dayanıyor. Bölge bir kırılma noktası olarak özellikle 2011 in başlarından bu yana kendi içerisinde merkez-çevre ülke ayrımı içerisine gidiyor ve bölgesel hegemonya mücadelesi sahneleniyor. Irak ise mezhepsel yapısı nedeniyle bölgedeki güç mücadelesinin önemli bir uygulama alanı olarak görülüyor. Nitekim çoğunluğu Şii nüfusa sahip olmakla beraber önemli bir Kürt ve Sünni azınlığa sahip olan Irak ta bütünleştirici bir siyaseti görmek mümkün değil. Maliki ise Irak ta bazı gruplar tarafından ayrıştırıcı siyaseti körüklemekle suçlanıyor. Irak ta 30 Nisan 2014 seçimleri öncesinde ve sonrasında bu ayrıştırıcı siyasetin çatışmalara sebep olduğunu söylemek mümkün. Bugün genel olarak Ortadoğu da özel olarak Irak ta ulusal kimliklerden ziyade Şiilik ve Sünnilik gibi mezhepsel kimlikler öne çıkıyor. 11 Bu kimliksel farklılığı toplumun tüm mikro katmanlarında görmek mümkün. Doğal olarak kimliksel tercihler siyasi tercihleri ve siyasal şiddeti de körüklüyor. Irak ta bir işçi olan Mahmud Sadık El-Rubai, Maliki terörizmi yenebilir çünkü başarıya büyük katkısı var. O deneyim ve bilgiye sahip. diyor. Ancak Sadr da bir taksi şoförü olan Ebu Sajjad ise, Maliki nin mezhep siyaseti ülkeyi yok ediyor. diyor: Maliki yeniden seçilebilir ancak Irak mahvolacak ve işler daha kötüye gidecek. 25 Mart tarihinde Irak ın Diyala eyaletinde Parlamento seçimleri için ziyaret gerçekleştiren 3 adaya karşı suikast girişimde bulunulmuştu. Adaylar mucizevî şekilde kurtuldu. Aynı anda Meclis başkanı Usame El-Nujaifi liderliğindeki Muttehidun bloğundaki bir aday Kuzey Ninova da faili mechul bir cinayette öldürüldü. Ayrıca yine aynı bloğa ait adaylardan Abdul Karim Dosari 27 Nisan da Basra kentinde öldürüldü. Bu olaylardan sonra adayları hedefleyen suikast girişimleri devam etti. Bu tür eylemlerin 30 Nisan daki seçimlere yakın olması bazı siyasi partileri korkuttu. Aynı zamanda da güvenlik zafiyeti nedeniyle güvenlik makamlarına karşı suçlamalara kapı açtı. Muttehidun bloğundan Milletvekili Walid Muhammedi Al Monitor e verdiği demeçte oluşan suikastların arkasında meclisteki diğer siyasi parti bloklarının olacağını söyledi. Muhammedi en çok suikast girişimde bulunulan bloğun bir üyesi olarak yapılan eylemlerin Irak taki demokratik süreci tehdit ettiğini söyledi. Bu eylemleri etik olmayan rekabet olduğunu söyledi. Yine Al-Monıtor a demeç veren Sadr yanlısı Milletvekillerinden Hüseyin Sharifi; 2003 teki ABD işgalinden bu yana suikastların devam ettiğinin ve seçimlerin yaklaşmasıyla daha da arttığını söyledi. Sharifi diğer blok adaylarının öldürülmesiyle ilgili olarak; aynı siyasal yönde eğilim göstermesek bile öldürülenlerin bir Irak vatandaşı olduğunun altını çizerek diğer adaylarının hayatları adına gerekli koruma sağlanmalıdır dedi. Ve bu suikastların arkasında güvenlik zafiyeti nedeniyle yabancı İstihbarat görevlileri olduğunun altını çizdi. 20 Nisan daki il meclis seçimlerinde de aynı olaylar tekrarlandı. Genel olarak bakıldığında adaylar suikastlarla ilgili olarak birbirlerini suçluyorlar. Ancak güvenlik güçleri tarafından yürütülen soruşturmalarda henüz bir şeyleri kanıtlamak mümkün değil. 12 9

2014 IRAK SEÇİMLERİ edecektir dedi. 14 2014 Irak Seçimlerine Uluslararası Tepkiler Mladenov: Irak seçimleri Uluslararası Standartlara Uygun Birleşmiş Milletler Genel Sekreterliği Irak Temsilcisi Nikolay Mladenov seçimlerin ardından yaptığı basın açıklamasında, seçimleri tehditlerle baltalamanın yanlış olduğunu vurgulayarak Irak parlamento seçimlerinin standartlara uygun olduğunu belirtti. 13 BM Genel Sekreteri Ban Ki-Moon: Seçimler Irak taki demokratik değişim için önemli bir aşamayı temsil ediyor. BM Genel Sekreteri, bu seçimlerin ulusal taahhütlerin zamanlaması ve uluslararası standartlar doğrultusunda Bağımsız Yüksek Seçim Komisyonu tarafından yapılan ilerlemenin memnuniyetle karşılandığını belirtti. Ban ki-moon, seçimler öncesinde siyasi adayları hedef alan saldırıları kınayarak saldırıdan etkilenen ailelere taziyelerini iletti ve bütün siyasi liderleri, personelleri ve tüm halkı, ülkenin geleceği konusunda söz sahibi olmaya çağırdı. 15 ABD Başkanı Barack Obama, Parlamento Seçimlerinin Tamamlanması Üzerine Irak Halkını Tebrik Eden Bir Bildiri Yayınladı Başkan Barack Obama, milyonlarca Iraklının oy kullanma haklarını benimsediğini belirterek, parlamento seçimlerinin tamamlanması üzerine Irak halkını tebrik eden bir bildiri yayınladı. Obama, tüm Irak tarafından incelenen raporda Irak halkının karşılaştığı zorlukları herkesten daha iyi biliyorum, onlar siyasi süreçte daha istikrarlı ve barışçıl bir gelecek sürdürmeyi amaçladıklarını tüm dünyaya göstermiştir dedi. Obama ayrıca, Bu sürecin sonucu ne olursa olsun, tüm Iraklı topluluklar, bu somut ve uygulanabilir programları ilerletmek için yeni bir hükümet oluşumu yoluyla ülkeyi birleştirmek için hizmet etmelidir. Önümüzdeki günler daha olacak ancak ABD, Irak halkının yanında olmaya devam İngiltere Dışişleri Bakanı Irak seçimlerini tebrik etti Iraqnews den alınan basın açıklamasında İngiltere Dışişleri Bakanı William Hague; yapılan ulusal seçimle ilgili Irak halkını kutladı. Irak ın karşı karşıya kaldığı ciddi zorluklara rağmen bir ulusal seçim yapmaları Irak halkı için bir fırsat olduğunu söyledi. Irak halkının ülkelerinin geleceği adına büyük bir fedakarlık gösterdiğini ancak terorist saldırıların demokrasi sürecini tehdit ettiğini belirterek bu saldırıları kınadığını açıkladı. Son olarak seçimlerin bitmesiyle oy sayımında tarafların birbirlerine saygı duymalarını umduğunu, ve seçimlerin tüm Iraklıların ihtiyaçlarını temsil ve kapsayıcı olarak bir siyasi sürecin Irak ın geleceği için önemli olduğunu söyledi. 16 Irak Ürdün Büyükelçisi: Irak seçimleri gerçek bir demokrasi ürünüdür. Irak Ürdün Büyükelçisi Muhammed Qaraan; Irak seçimleri demokrasiyi yansıttığını söyledi. Qaraan; 25 yıldır bir seçim gözlemcisi olarak Irak taki seçimlerin gerçek bir demokrasi ürünü olduğunu ve kısa sürede iyi sonuçlarını görmeyi umduğunu söyledi. 17 10

IMPR CENTER DİPNOTLAR 1. CIA Factbook, https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/iz.html (e.t..01.05.2014) 2. CTV News, UN tallies Iraq s deadliest month of 2014: 750 killed in April http://www.ctvnews.ca/world/ un-tallies-iraq-s-deadliest-month-of-2014-750-killed-in-april-1.1801119#ixzz30uhhmmqo (e.t. 01.05.2014) 3. All Iraq News, IHEC: 60% Participation rate in 2014 elections http://www.alliraqnews.com/en/index. php?option=com_content&view=article&id=52277:urgent--ihec-60-participation-rate-in-2014-elections&catid=39:genral-news&itemid=48 (e.t. 30.04.2014) 4. All Iraq News, IHEC: Results of elections to be announced within 30 days, http://www.alliraqnews.com/ en/index.php?option=com_content&view=article&id=52280:urgent--ihec-results-of-elections-to-be-announced-within-30-days-&catid=39:genral-news&itemid=48 (e.t. 30.04.2014) 5. Reuters, Iraqis vote as violence grips a divided country http://www.reuters.com/article/2014/04/30/us-iraq-election-idusbrea3t00h20140430 (e.t. 01.05.2014) 6. Trut Dig, Iraq s First Post-American Elections by the Numbers http://www.truthdig.com/report/item/iraqs_ first_post-american_elections_by_the_numbers_20140501 (e.t. 01.05.2014) 7. Al Jazeera English, Infographic: Iraq s electoral system, http://www.aljazeera.com/news/middleeast/2014/04/infographic-iraq-electoral-system-201442983631669587.html (e.t. 30.04.2014) 8. Al Jazeera Türkçe, Irak ta Seçimin Aktörleri, http://aljazeera.com.tr/interaktif/irakta-secimin-aktorleri (e.t. 02.05.2014) 9. RudawNet, Hilbijartinên Parlamentoya Iraqê, nexşeya siyasî diguhere http://rudaw.net/kurmanci/middleeast/iraq/300420144 (e.t. 30.04.2014) 10. Middle East Institute, Iraq s al-maliki welcomes election turnout http://www.mei.edu/content/iraqs-al-maliki-welcomes-election-turnout (e.t. 01.05.2014) 11. BBC Türkçe, Irak: Mezhep çatışmalarının gölgesinde seçimler, http://www.bbc.co.uk/turkce/haberler/2014/04/140430_irak_secimler.shtml (e.t. 02.05.2014) 12. Al-Monitor, Iraqi elections marred by hit squads targeting candidates http://www.al-monitor.com/pulse/originals/2014/04/iraq-increase-political-assassinations-elections.html (e.t. 02.05.2014) 13. Ninanews Mladenov: Iraqi elections meet international standards http://www.ninanews.com/english/ News_Details.asp?ar95_VQ=HEEGDD (e.t. 02.05.2014) 14. Alliraqnews Obama stresses need for forming new government supported by all Iraqi communities http:// www.alliraqnews.com/en/index.php?option=com_content&view=article&id=52312:obama-stresses-need-for-forming-new-government-supported-by-all-iraqi-communities&catid=35:political&itemid=2 (e.t. 02.05.2014) 15. İraqinews UNSG: Elections represent important phase in Iraq democratic change http://www.iraqinews. com/baghdad-politics/unsg-elections-represent-important-phase-in-iraq-democratic-change/#axzz30ovlr4yk (e.t. 02.05.2014) 16. İraqinews British Foreign Secretary congratulates Iraq on holding elections http://www.iraqinews.com/ baghdad-politics/british-foreign-secretary-congratulates-iraq-on-holding-elections/?#axzz30ovlr4yk (e.t. 02.05.2014) 17. İraqinews Jordanian Ambassador to Iraq: Iraqi elections reflect real democracy http://www.iraqinews. com/features/jordanian-ambassador-to-iraq-iraqi-elections-reflect-real-democracy/?#axzz30ovlr4yk (e.t. 02.05.2014) 11

2014 IRAK SEÇİMLERİ IMPR Orta Doğu ve Kuzey Afrika da yaşanan tarihi, stratejik, toplumsal ve siyasal değişim bir çok açıdan Türkiye de farklı arayışların ortaya çıkmasına yol açmış bulunmaktadır. Yaşanan değişimi yakından takip etmek, gelişmeleri ve değişim sürecini anlamaya ve analiz etmeye çalışmak başlı başına bir araştırma, yoğunlaşma ve uzmanlaşmayı gerektirmektedir. Akademik kaygıların hakim olduğu ve kurumsal düzeyde de bölgeye odaklanmış çalışmaların ilerleyen dönemlerde hem bölgemiz hem de toplumsal istikrar ve barış arayışı içinde olan tüm kesimlere yeni bir bakış açısı kazandıracağı açıktır. Uluslararası Orta Doğu Barış Araştırmaları Merkezi ne (IMPR) yön veren unsurların başında, Orta Doğu ve Kuzey Afrika da yaşayan tüm toplumsal grupların çıkarlarını, barışını ve işbirliğini en üst seviyede gerçekleştirilmesine katkı sağlayıcı araştırmalar, çalışmalar ve etkinlikler yapmaktır. IMPR çalışmalarının ilkelerini oluşturan temel vizyon ve misyon ise barış ve toplumsal istikrar odaklı bilgi üretimi olacaktır. Bu bağlamda IMPR bölge halklarının hiçbir ayrım gözetmeksizin barış içinde bir arada yaşama iradesini tüm kaygıların üstünde bir öneme sahip olduğu ilkesiyle hareket etmektedir. Tarihsel, siyasal, toplumsal ve kültürel olarak kendisini Orta Doğu ve Kuzey Afrika nın bir parçası olarak tanımlayan IMPR, Orta Doğu ve Kuzey Afrika yı dışarıdan değil içeriden anlama gayreti, isteği ve çabasının bir sonucu olarak 2012 yılında kurumsal yapısını oluşturmuştur. Bir düşünce kuruluşu olarak IMPR birey odaklı ve interdisipliner bir çalışma modeli benimsemektedir. Düşünce kuruluşu-akademi arasındaki ilişkileri en üst seviyede önemseyen IMPR yayınlarında tarihsel, kültürel, siyasal ve toplumsal derinleşmeye önem vermektedir. 12