FTR 231 Fonksiyonel Nöroanatomi Medulla Spinalis yrd. doç. dr. emin ulaş erdem
Medulla spinalis (omurilik) kabaca silindir şeklindedir. Yukaruda foramen magnum dan başlar ve medulla obolgata ile devam eder. Aşağıda erişkinde 1.lumbal vertebra alt ucunda sonlanır. Pleksus brachialis in orijin aldığı servikal ve pleksus lumbosakralisin orijin aldığı alt torakal ve lumbal bölgelerde olmak üzere iki fusiform biçimde genişleme yapar. İntumescentia cervicalis İntumescentia lumbosacralis
Aşağıya doğru gittikçe incelerek conus medullaris i olşuturur. Conus medullaris in tepesinden pia mater in uzantısı aşağıya inerek koksiks in arka yüzüne yapışır (filum terminale) Ön yüzünde orta hatta uzanan derin longitidunal yarığa fissura mediana ant. Arka yüzündeki sığ oluğa sulcus medianus post. denir. Medulla spinalis e 31 çift spinal sinir tutunur Radix ant. (motor) Radix post. (duyusal) Her bir kök fila radicularia ile medulla spinalis e bağlanır. Her bir arka kökte, periferik ve merkezi uzantıları olan sinir hücrelerinden oluşmuş ganglion spinale bulunur.
Medulla spinalis gri maddeden (substantia grisea) yapılı bir iç kısım ve bunu çevreleyen ak maddeden yapılı (substantia alba) bir dış tabakadan oluşmuştur. Medulla spinalis segmentlerine ait bi ayırım yoktur. Değişik bölgelerindeki yapısal detaylar karşılaştırılabilir.
SUBSTANTİA GRISEA (GRİ MADDE) Enine kesitte gri madde, canalis centralis i içeren comissura grisea ile birbirine bağlanmış cornu ant. ve cornu post. (veya columna ant. ve columna post.) lardan oluşan bir H harfi şeklinde görülür. Torasik ve üst lumbal segmentlerde küçük bir cornu lat. (columna lat.) bulunur. Herhangi bir düzeydeki gri madde miktarı o seviyeden inerve olan kasların miktarı ile orantılıdır. Bu nedenle servikal ve lumbosakral bölümdeki gri madde en geniş boyutlara sahiptir. MSS nin diğer yerlerinde olduğu gibi medulla spinalis in gri maddesi, sinir hücreleri ve uzantıları, nöroglia ve kan damarlarından oluşur. Sinir hücreleri multipolardır, nöroglialar sinir hücre gövdeleri ve uzantıları çevresinde düzenli bir ağ oluştururlar.
SUBSTANTİA GRISEA (GRİ MADDE) Columna ant.» İskelet kaslarını inerve eden alfe efferentler» Nöromuskuler iğciklerin intrafusal kas liflerini inerve eden gamma efferentler Columna Post.» Substantia gelatinosa grubu (ağrı, ısı)» Nucleus proprius ((propriosepsiyon, iki nokta ayrımı, vibrasyon» Nucleus dorsalis (Clark kolonu) (nöromuskuler ve tendon iğcikleri)» Visseral efferent çekirdek (visseral efferent) Columna lat.» Parasempatik lifler
SUBSTANTİA GRISEA (GRİ MADDE) Comissura grisea Canalis centralis» Comissura grisea ant.» Comissura grisea post.» 4. ventriküle açılır» BOS sıvısı ile doludur.» Ependima ile döşelidir.
SUBSTANTİA ALBA (AK MADDE) Funiculus ant. Funiculus lat. Funiculus post. Yüksek oranda myelinli liflerden dolayı beyaz görünür. Traktuslar
ÇIKAN YOLLAR Funiculus post. Fasciculus gracilis (proprioseptif duyu, v,brasyon, taktil diskriminasyon) Fasciculus cuneatus (proprioseptif duyu, v,brasyon, taktil diskriminasyon) Funiculus lat. Tractus spinoserebellaris post. (şuuraltı propriosepsiyon) Tractus spinocerebellaris ant. (ağrı ısı) Tractus spinotalamicus lat. (ağrı ısı) Tractus spinotectalis (spino visuel refleksler) Tractus dorsolateralis (Lissauer yolu) (ağrı ısı lokalizasyonu, tipi) Tractus spinoreticularis (ağrıya karşı otomatik cevap) Tractus spino-olivaris (kutanöz ve proprioseptif organlar) Funiculus ant. Tractus spino-talamicus ant. (taktil ve basınç)
İNEN YOLLAR Funiculus post. Funiculus lat. Funiculus ant. Tractus corticospinalis lat. (istemli hareket, motor) Tractus rubrospinalis (kas aktivitesi, impulslar) Tractus reticulospinalis lat. (kas aktivitesi??) Tractus olivo-spinalis?? Tractus corticospinalis ant. (istemli hareket) Tractus vestibulo-spinalis (denge, tonus) Tractus tectospinalis (denge, tonus) Reticulospinal lifler (motor fonk.)