MUHASEBE VE VERGİSEL YÖNLERİYLE YENİ TÜRK LİRASINA GEÇİŞ



Benzer belgeler
T.C. MALİYE BAKANLIĞI YENİ TÜRK LİRASI İLE İLGİLİ YASAL DÜZENLEMELER VE ESASLAR

Levent Cad. Tekirler Sokak No: Levent / İSTANBUL Tel: (0212) Fax: (0212) www. pozitifdenetim.com

Muhasebe Sistemi Uygulama Genel Tebliği TASLAĞI

YENİ TÜRK LİRASINA GEÇİŞTE ÖZEL SEKTÖR FİRMALARINCA UYULACAK ESASLAR HAKKINDA SİRKÜLER SİRKÜLER NO: 2004/69

MALİYE BAKANLIĞI GELİR VE VERGİ DAİRESİ. Sayı: VD.25 Tarih: 8/12/2004 YETKİLİ MUHASİP MURAKIPLARA GENELGE NO: M.M.85/2004

YENİ TÜRK LİRASINA (YTL) GEÇİŞTE ÖZEL MUHASEBE ALANINDA KARŞILAŞILABİLECEK SORUNLAR VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ TASLAĞI

T.C. Türkiye Cumhuriyeti Devletinin Para Birimi Hakkında Kanunu, Yasası

YENİ TÜRK LİRASINA GEÇİŞ SÜRECİNDE KAYIT DÜZENİ VE MUHASEBE İŞLEMLERİ

DEĞER YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİRLİK A.Ş.

Muhasebe Sistemi Uygulama Genel Tebliği TASLAĞI

SİRKÜLER RAPOR ( )

MATRAH ARTIRIMINA İLİŞKİN MUHASEBE İŞLEMLERİ

Sirküler Tarihi : Sirküler No : 2011/24 : Stok Beyanları, Kasa Mevcudu ve Ortaklardan Alacaklar Hk.

İŞLETMEDE BULUNDUĞU HÂLDE KAYITLARDA YER ALMAYAN EMTİA, MAKİNE, TEÇHİZAT VE DEMİRBAŞLARIN KAYIT ALTINA ALINMASI

YENİ TÜRK LİRASI UYGULAMASININ HUKUKİ SONUÇLARI

Muhasebe Sistemi Uygulama Genel Tebligi

Ö z e t B ü l t e n Tarih : Sayı : 2018/59

YTL YE GEÇİŞ VE YAPILACAK MUHASEBE KAYITLARI 0 GİRİŞ...HATA! YER İŞARETİ TANIMLANMAMIŞ.

PricewaterhouseCoopers

Ö z e t B ü l t e n Tarih : Sayı : 2018/60

Ö z e t B ü l t e n Tarih : Sayı : 2016/20

SİRKÜLER (2018/60) İşletmelerinde fiilen bulunduğu halde kayıtlarında görülmeyen, Kayıtlarda yer aldığı halde işletmede fiilen bulunmayan,

SİRKÜLER İstanbul, Sayı: 2016/155 Ref: 4/155. Konu: İŞLETME KAYITLARININ (KASA, ORTAKLAR CARİ, STOKLAR VE SABİT KIYMETLER) DÜZELTİLMESİ

Bazı Kamu Alacaklarının Yapılandırılması

İşletme Kayıtlarının Düzeltilmesi (Madde: 6)

KAYITLARDA YER ALDIĞI HÁLDE İŞLETMEDE BULUNMAYAN EMTİANIN BİLDİRİMİ

86 SERİ NO'LU GİDER VERGİLERİ GENEL TEBLİĞ TASLAĞI

Konu: YABANCI PARA CİNSİNDEN DÜZENLENEN FATURALAR VE TAHSİLATLARI AŞAMASINDA OLUŞAN KUR FARKLARI İÇİN İZLENECEK YOL.

6736 SAYILI KANUN RESMİ GAZETE Tarih : 19/8/2106 Sayı : 29806

Bedelsiz mal teslimi belge düzeni ve Form Ba-Bs Hk.

İŞLETME KAYITLARININ DÜZELTİLMESİ

6736 SAYILI KANUN İLE İŞLETME KAYITLARININ DÜZELTİLMESİNE İLİŞKİN HÜKÜMLER

VERGİ SİRKÜLERİ NO: 2009/24 TARİH: Bazı Varlıkların Milli Ekonomiye Kazandırılması Hakkında Kanuna İlişkin 2 Seri Numaralı Genel Tebliğ

DEĞER YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİRLİK A.Ş.

MEVZUAT SİRKÜLERİ. SİRKÜLER NO: 34/2012 İstanbul,

Muhasebe Müdürlüğü ne

DEĞER YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİRLİK A.Ş.

KDV BEYANNAMESİ SK 6/2a maddesinden yararlananlar için düzenlenecek (KDV1_22) KDV Beyannamesi Hazırlama Kılavuzu. Datasoft Yazılım

Aşağıda, mal iadelerinde belge düzeni ve KDV yönünden yapılması gereken işlemler incelenecek, bu konudaki kişisel görüşlerimiz açıklanacaktır.

SİRKÜLER RAPOR GİDER VERGİLERİ GENEL TEBLİĞİ. ( Seri No : 86 ) Sirküler Tarihi: Sirküler No: 2008/87

SAYI : 2014 / 26 İstanbul,


: Matrah Arttırımı ve İşletme Kayıtlarının Düzeltilmesi

Konu: 17 Seri No.lu Katma Değer Vergisi Genel Tebliği ile Yapılan Açıklamalar.

Ayrıntılı Bilgi İçin; Vergi İletişim Merkezi (VİMER)

KATMA DEĞER VERGİSİ SİRKÜLERİ / 24

SİRKÜLER RAPOR ( )

I- İŞLETMEDE MEVCUT OLDUĞU HALDE, KAYITLARDA YER ALMAYAN EMTİA, MAKİNE, TEÇHİZAT VE DEMİRBAŞLARIN KAYDA ALINMASI Kimler yararlanabilir?

T.C. GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI BÜYÜK MÜKELLEFLER VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI. (Mükellef Hizmetleri Grup Müdürlüğü)

Deloitte. Tax. Yeni Türk Lirası.

6736 Sayılı Kanun Kapsamında Kasa Mevcudu ve Ortaklardan Alacakların Beyanı Sirküler

7143 SAYILI KANUN GENEL TEBLİĞ KAPSAMINDA PROGRAMLARDA YAPILAN DÜZENLEMELER

VERGİ SİRKÜLERİ NO: 2008/62 TARİH:

FK YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİRLİK LTD. ŞTİ.

ŞİRKET AKTİFİNDE KAYITLI ARSANIN KAT KARŞILIĞI MÜTEAHHİDE VERİLMESİ

Bu niteliğe sahip antrepoların yukarıda belirtilen izin yazısını alabilmeleri için ayrıca;

SİRKÜLER RAPOR

VERGİ SİRKÜLERİ NO: 2009/82 TARİH: Gelir Vergisi Kanunu nda Yer Alan Had ve Tutarlara İlişkin 273 no.lu G.V.K.

Özet: Gelir Vergisi Genel Tebliğ Taslağında; 6009 sayılı Gelir Vergisi Kanunu ve Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına

GELİR VERGİSİ GENEL TEBLİĞİ (Seri No:266)

BİLGİ NOTU / Bu bilgi notumuzda anılan kanunun vergi alacakları ile ilgili düzenlemelerine yer verilecektir.

Matrah Ve Vergi Artırımı (Madde: 5)

DEĞER YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİRLİK A.Ş.

SİRKÜLER RAPOR ( )

Levent Cad. Tekirler Sokak No: Levent / İSTANBUL Tel: (0212) Fax: (0212) www. pozitifdenetim.com

KATMA DEĞER VERGİSİ AÇISINDAN VERGİ ARTIRIMI UYGULAMASI

DEĞER YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİRLİK A.Ş.

2018/ Sayılı Kanun Kapsamında "Varlık Barışı" Uygulamasıyla İlgili Tebliğ Yayımlandı

VERGİ SİRKÜLERİ NO: 2016/ Sayılı Kanun un İşletme Kayıtlarının Düzeltilmesine İlişkin Hükümleri.

DEĞER YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİRLİK A.Ş.

: Matrah Arttırımı ve İşletme Kayıtlarının Düzeltilmesi

KATMA DEĞER VERGİSİ GENEL TEBLİĞİ (SERİ NO:102)

KASA MEVCUDU VE ORTAKLARDAN ALACAKLARA İLİŞKİN HAKLARINDA VERGİ İNCELEMESİ YAPILAN MÜKELLEFLERLE İLGİLİ 6552 SAYILI KANUN KAPSAMINDA DEĞERLENDİRME

SİRKÜLER: 2014/041 BURSA,

A. VERGİLENDİRME DÖNEMİ

DEĞER YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİRLİK A.Ş.

GÜMRÜK İDARELERİNCE HANGİ DURMLARDA KDV PARA CEZASI UYGULANMALI?

Gelir Vergisi Genel Tebliği. Seri, Sıra Numarası, No : 266 Sayılı GVK. 28 Aralık 2007 CUMA. Resmi Gazete. Sayı : TEBLİĞ. Maliye Bakanlığından:

alfa ymm İstanbul, 17/05/2018 ALFA GENELGE 2018/23 Konu : Stok Affı ve Kasa, Ortaktan Alacaklar Affı

1.2. Serbest Meslek Defterinin günü gününe tutulmaması ve vergi levhası bulundurmama cezası 210 TL olarak uygulanacaktır.

SİRKÜLER NO: POZ-2015 / 72 İST,

DEĞER YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİRLİK A.Ş.

28 SERİ NO LU ÖZEL TÜKETİM VERGİSİ KANUNU TEBLİĞİ YAYIMLANDI

KONUT TESLİMLERİNDE KDV ORANLARINA VE KDV İADESİNE VE VERGİLENDİRİLMESİNE YÖNELİK YAPILAN SON DÜZENLEMELER. Ali ÇAKMAKCI. Yeminli Mali Müşavir

T.C. GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI BURSA VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI Mükellef Hizmetleri Gelir Grup Müdürlüğü. Sayı : [I

C-İşletme Kayıtlarının

Yatırımların Teşvik Edilmesinde Vergi İndirimi

KASA MEVCUTLARI, ORTAKLARDAN ALACAKLAR, EMTİA VE BAZI MADDİ DURAN VARLIKLARIN DÜZELTİLMESİ İMKANI:

T.C. GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI MERSİN VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI. Mükellef Hizmetleri Grup Müdürlüğü. Sayı : [ /9]

Varlık Barışında Süre Uzatımı

DİİB Kapsamında Temin Edilen Girdilerle Üretilen Malların İhracatçılara Teslimi

DUYURU ( / EK-5 ) : Stok, Kasa, Ortaklardan Alacaklarla İlgili Beyan Ve Düzeltmeler Hakkında,

T.C. GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI BÜYÜK MÜKELLEFLER VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI Mükellef Hizmetleri Grup Müdürlüğü. Sayı : KDV /07/2014

TAHSİLÂT VE ÖDEMELERDE BANKA, PTT VE ÖZEL FİNANS KURUMLARININ KULLANILMA ZORUNLULUĞU

SİRKÜLER 2018/70. Taşınmazların Yeniden Değerlemeye Tabi Tutulabilmesine İlişkin VUK. Tebliği Yayımlanmıştır.

KATMA DEĞER VERGİSİ KISMİ TEVKİFAT UYGULAMASINDA KDV İNDİRİMİ VE KARŞILAŞILAN SORUNLAR

ALFA GENELGE 2010/30. Konunun önemine binaen, bu yazımızda, yasa tasarısının Stok Affı ve Kasa Affı hükümleri değerlendirilecektir.

MOTORLU TAŞITLAR VERGİSİGENEL TEBLİĞİ (SERİ NO: 28)

Arkan & Ergin Uluslararası Denetim ve Y.M.M. A.Ş.

Sirküler no: 067 İstanbul, 2 Ağustos 2010

Transkript:

MUHASEBE VE VERGİSEL YÖNLERİYLE YENİ TÜRK LİRASINA GEÇİŞ İÇİNDEKİLER A - Ana Hatlarıyla 5083 Sayılı Türkiye Cumhuriyeti Devletinin Para Birimi Hakkında Kanun 1) T.C. Devletinin Para Birimi 2) TL ile YTL Arasında Değişim Oranı 3) Türk Lirasına Yapılan Atıflar ve Belgeler 4) Banknotlar 5) 5083 Sayılı Kanun Hakkında Düzenleme Yapmaya Yetkili Olanlar 6) Fiyat Etiketleri ve Tarifeleri B - Maliye Bakanlığınca YTL Hakkında Yapılan Düzenlemeler Ödeme Kaydedici Cihazların (Yazar Kasa) YTL na Uyumu C- SORULARLA YTL UYGULAMASI 2005 yılı açılış kaydı YTL olarak mı yapılacak? Bilanço hesaplarının TL dan YTL na dönüşüm işlemi kebir hesaplar bazında mı yoksa hesapların en alt kırılımlarında mı gerçekleştirilecektir? Alacak ve borçların fatura bazında takip edildiği sistemlerde YTL/YKr a dönüşüm nasıl yapılmalı? Sabit kıymetlerin ve birikmiş amortismanlarının YTL dönüşümü nasıl olacak? 1 TL iz bedelle takip edilen sabit kıymetler kayıtlardan silinecek mi? Çek ve senet hesapları YTL na nasıl dönüştürülmeli? YTL na dönüşüm sırasında ortaya çıkan yuvarlama farkları nasıl kaydedilecek? Özel hesap dönemine sahip mükellefler YTL na dönüşüm işlemlerini nasıl yapacaklar? Belge düzeni nasıl olacak? İade ve iptal işlemleri hangi para birimi cinsinden yapılacak? 2004 tarihli olup TL cinsinden düzenlenen belgeler 2005 yılında nasıl kayda alınacak? 2005 tarihli olup YTL cinsinden düzenlenen ve 2004 yılı kayıtlarına alınması gereken belgeler nasıl kayda alınacak? Basılı faturalarda değişiklik yapmak gerekecek mi?

Faturalarda hesaplanacak vergiler işlem gören her bir kalem bedeli üzerinden mi yoksa toplam bedel üzerinden mi hesaplanacak? 2004 yılına ilişkin olarak 2005 yılında beyan edilecek ve ödenecek olan beyannameler hangi para birimi cinsinden hazırlanacaktır? 2004 yılı harcamalarına ilişkin olarak hazırlanacak özel gider indirimi veya emeklilerde vergi iade harcama listeleri hangi para birimi cinsinden hazırlanacaktır? Ödeme kaydedici cihazların YTL na uyum sağlayacağı 31 Mart 2005 tarihine kadar yazar kasa fişleri hangi para biriminden kaydedilecektir? 2005 yılı boyunca YTL/YKr ve TL aynı kasa hesabında mı takip edilecek? Bir Yeni Kuruşun altında fiyat belirlenmesi mümkün müdür? Bankalar ve sigorta şirketleri dönüşüm işlemleri sonucunda lehlerine kalan tutarlar üzerinden BSMV hesaplayacaklar mı? Yarım kuruşun altında hesaplanan vergilerle ilgili uygulama ne olacak? 2005 yılında hazırlanacak olan 2004 karşılaştırmalı mali tablolarda hangi para birimi cinsinden düzenlenecek? Vergi Kanunları ve diğer kanunlarda yer alan TL ifadeler ve düzenlemeler YTL uygulamasında da geçerli olacak mı? İtibari değeri 1 YKr un altında kalan hisse senetlerinin durumu ne olacak? TL cinsinden düzenlenen belgelerin YTL na dönüştürülmesi gerekmekte midir? TL cinsinden düzenlenmiş olan teminat mektuplarının YTL na dönüştürülmesi gerekmekte midir? 01.01.2005 tarihinden önce YTL cinsinden kıymetli evrak düzenlenebilir mi? Fiyat Etiketleri ve Tarifelerde TL ve YTL birlikte gösterilmesi zorunluluğuna uymamanın cezası nedir? D - YTL UYGULAMASI İÇİN ZAMAN KAYBETMEDEN AKSİYON ALIN

MUHASEBE VE VERGİSEL YÖNLERİYLE YENİ TÜRK LİRASINA GEÇİŞ Ülkemizde yıllardır süregelmekte olan yüksek enflasyonist süreç sonucunda para birimimiz çok sıfırlı bir hal almış ve Türk Lirası dünyadaki en büyük kupürlü para haline gelmiştir. En sıradan ekonomik değerlerin bile milyonlarla ifade edilir hale gelmesi hem Türk Lirasının yabancı para birimleri karısında itibarını zedelemiş hem de günlük hayatta operasyonel ve muhasebesel işlemlerde zorluklarla karşılaşılmasına neden olmuştur. Türk Lirasından sıfır atılarak para birimimizin sadeleştirilmesi için yıllık enflasyon oranının tek haneli rakamlara inmesi beklenmiş ve nihayet 31 Ocak 2004 tarihli resmi gazetede yayınlanan 5083 Sayılı Türkiye Cumhuriyeti Devletinin Para Birimi Hakkında Kanun la para birimimiz 1 Ocak 2005 ten itibaren Yeni Türk Lirası ve Yeni Kuruş olarak belirlenmiştir. 5083 Sayılı Kanun un banknotların tedavülü, değiştirilmesi ve bu Kanunun uygulanmasını yürütülmesine ilişkin hükümleri 31 Ocak 2004 diğer hükümleri ise 1 Ocak 2005 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere yasal düzenleme yapılmıştır. 5083 Sayılı Türkiye Cumhuriyeti Devletinin Para Birimi Hakkında Kanun tam metnine bu linkten ulaşabilirsiniz. A - Ana Hatlarıyla 5083 Sayılı Türkiye Cumhuriyeti Devletinin Para Birimi Hakkında Kanun 1) T.C. Devletinin Para Birimi T.C. Devletinin para birimi Yeni Türk Lirası (YTL) ve alt birimi Yeni Kuruş (YKr) olarak belirlenmiş ve bir Yeni Türk Lirası 100 Yeni Kuruşa eşit kılınmıştır. 1 YTL = 100 YKr Yeni Türk Lirasının 1 Ocak 2005 tarihinde kullanılmaya başlanması ile birlikte 24 Aralık 1937 tarih ve 3290 sayılı devlet Hesaplarında Liranın Esas İttihaz Edilmesi Hakkındaki Kanun da yürürlükten kalkacaktır.

2) TL ile YTL Arasında Değişim Oranı Türk Lirası değerlerin Yeni Türk Lirasına dönüşümünde bir milyon TL bir Yeni Türk Lirasına eşit kılınmıştır. 1.000.000 TL = 1 YTL Türk Lirası değerlerin Yeni Türk Lirasına dönüşüm işlemlerinin ve YTL cinsinden yapılan işlemlerin sonuçlarında yarım Yeni Kuruş ve üzerindeki değerler bir Yeni Kuruşa tamamlanacak, yarım Yeni Kuruşun altındaki değerler ise dikkate alınmayacaktır. Yapılan bu düzenleme sadece dönüşüm işlemlerinin ve ödeme aşamasındaki sonuç işlemlerinin 1 Yeni Kuruşa yuvarlanma yöntemini hüküm altına almakta, birim fiyatların belirlenmesi, maliyetlerin belirlenmesi, toplu bir sonuca ulaşmak için yapılan bir bütünün parçası olan alt işlemleri kapsamamaktadır. 3) Türk Lirasına Yapılan Atıflar ve Belgeler Kanunun 3 ncü maddesinde yapılan düzenleme ile yasal düzenlemelerde, mevzuatta, yargı kararlarında, hukuki sonuç doğuran herhangi bir belgede, en geniş anlamıyla herhangi bir hukuki ilişkide, ödeme ve değişim araçlarında Türk Lirasına yapılan atıfların 1 YTL = 1.000.000 TL değişim oranı esas alınmak suretiyle Yeni Türk Lirasına yapılmış sayılacağı hüküm altına alınmıştır. Yapılan bu düzenleme ile gerek kanunların uygulamasında gerekse özel hayatta yeni para birimine geçişin yaratabileceği problemlerin önüne geçilmiştir. Kanunun geçici 2 nci maddesinde yapılan düzenleme ile Türk Lirası üzerinden yapılan her türlü hukuki muamele ile hukuki sonuç doğuran belgelerin 31.12.2005 sonuna kadar Yeni Türk Lirasına göre değiştirilmesi halinde, muamele ve düzenlenecek belgelerin her türlü vergi, resim, harç ve diğer yükümlülüklerden muaf tutulmuştur. 4) Banknotlar Tedavülde bulunan, tedavülden çekilmiş veya tedavüle çıkarılacak olan banknotlarla ilgili tüm düzenlemelerin T.C. merkez bankasınca yapılacağı ve bu düzenlemelerin Resmi Gazete de ilan edileceği ve ilan olunacak şartlara uymayanlar hakkında daha ağır bir suça sebebiyet vermediği takdirde 1,5 ila 5 milyar TL arasında ağır para cezası uygulanacağı hükme bağlanmıştır. Yeni Türk Lirasının 2005 başından itibaren tedavüle çıkmasıyla birlikte Türk Lirası da 2005 yılı sonuna kadar tedavülde kalacak ve 2015 yılı sonunda zamanaşımına uğrayacaktır.

5) 5083 Sayılı Kanun Hakkında Düzenleme Yapmaya Yetkili Olanlar 5083 Sayılı Kanun un uygulamasında gerekli düzenlemeleri yapmaya Hazine den sorumlu Devlet Bakanı, Maliye Bakanlığı, Sanayi ve Ticaret Bakanlığı, Hazine Müsteşarlığı, T.C. Merkez Bankası, Sermaye Piyasası Kurulu ve Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu yetkili kılınmıştır. Yapılan düzenlemelerle ilgili bilgilere aşağıdaki internet adreslerinden ulaşılabilir. www.ytl.gen.tl www.tcmb.gov.tr www.gelirler.gov.tr www.alomaliye.gov.tr 6) Fiyat Etiketleri ve Tarifeleri 01.01.2005 ve 31.12.2005 tarihleri arasında tüm mal ve hizmet bedellerinin Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun çerçevesinde düzenlenecek etiket ve tarife listelerinde hem TL hem de YTL cinsinden gösterilmesi zorunlu kılınmıştır. B - Maliye Bakanlığınca YTL Hakkında Yapılan Düzenlemeler Bilindiği gibi Maliye Bakanlığı 5083 sayılı Kanunun geçici birinci maddesi gereği görev alanına giren konularda düzenleme yapmaya yetkili kılınmıştır. Maliye Bakanlığı ödeme kaydedici cihazların YTL na uyumlu hale getirilmesi hakkında 3100 sayılı Kanuna ilişkin 60 Seri nolu tebliği yayınlamıştır. İlgili tebliğ için lütfen linki tıklayınız. Maliye Bakanlığı Yeni Türk Lirası (YTL ) kullanımında özel kesim muhasebe sistemine ilişkin olarak işletmeler tarafından uygulanacak esaslar hakkında 13 nolu Muhasebe Sistemi Uygulama Genel Tebliğ Taslağı hazırlamıştır. Bu taslak Maliye Bakanlığı Gelirler Genel Müdürlüğü www.gelirler.gov.tr internet adresinde yayınlanmıştır. İlgili metne bu linkten ulaşabilirsiniz. Ödeme Kaydedici Cihazların (Yazar Kasa) YTL na Uyumu Ödeme kaydedici cihazların Yeni Türk Lirası na uyumlu hale getirilmesi ile ilgili olarak 3100 sayılı Kanuna ilişkin 60 no lu Katma Değer Vergisi Mükelleflerinin Ödeme Kaydedici Cihaz Kullanmaları Mecburiyeti Hakkında Kanunla İlgili Genel Tebliğde düzenleme yapılmıştır.

Yapılan bu düzenleme ile ödeme kaydedici cihaz üreticileri veya ithalatçıları Maliye Bakanlığından gerekli izni aldıktan sonra tüm ödeme kaydedici cihazlarını YTL ve YKr ye göre işlem yapacak şekilde en geç 31 Mart 2005 tarihine kadar düzenleyeceklerdir. Cihazlar YTL ye uyumlu hale getirildikten sonra X ve Z raporlarında TL ve YTL bilgileri ayrı toplamlar halinde görülecektir. Cihazların YTL na uyumlu hale getirildiği aya ait hem TL hem YTL/YKr bilgileri içeren Z raporları KDV beyannamelerine eklenecektir. 01.01.2005 tarihinden itibaren yapılacak satışlarda tahsilatlar ister TL ister YTL/YKr cinsinden yapılsın muhasebe kayıtları ve ödeme kaydedici cihazlardan belge verme işlemleri YTL ve YKr cinsinden yapılacaktır. C- SORULARLA YTL UYGULAMASI Sayfamızın bundan sonraki bölümünde Yeni Türk Lirasının vergi ve muhasebe uygulamaları hakkında merak edilen konuları 5083 Sayılı Kanun, Maliye Bakanlığınca yapılan düzenlemeler ile genel vergi ve muhasebe prensipleri çerçevesinde soru cevap şeklinde detaylı olarak inceleyeceğiz. 2005 yılı açılış kaydı YTL olarak mı yapılacak? 01.01.2005 tarihinden itibaren resmi para birimi YTL ve YKr olacağından mali kayıtlar YTL ve YKr cinsinden tutulacaktır. 2005 yılı açılış kayıtları da 2004 yılı bilançosundaki kalemlerin 5083 sayılı Kanunun 2 nci maddesindeki dönüşüm oranı kullanılarak YTL değerlere çevrilmesi suretiyle YTL olarak yapılacaktır. Bilanço hesaplarının TL dan YTL na dönüşüm işlemi kebir hesaplar bazında mı yoksa hesapların en alt kırılımlarında mı gerçekleştirilecektir? YTL ve YKr a dönüşüm işlemleri muhasebe sisteminde kullanılan en alt kırılımdan başlanılmak suretiyle yapılacak, dönüşüm işlemi kebir hesap bazında yapılmayacaktır. Alacak ve borçların fatura bazında takip edildiği sistemlerde YTL/YKr a dönüşüm nasıl yapılmalı? Alacakların ve Borçların fatura bazında takip edildiği sistemlerde YTL na dönüşüm işlemi her bir fatura tutarı üzerinde yapılacak böylece gelecek dönemlerde yapılacak tahsilatlar ve ödemeler sonucunda YTL na dönüşümden kaynaklanan bir fark çıkmayacaktır.

Sabit kıymetlerin ve birikmiş amortismanlarının YTL dönüşümü nasıl olacak? Sabit kıymetlerin ve birikmiş amortismanlarının YTL/YKr a dönüşüm işlemi sabit kıymet defterine kayıtlı bulunan her bir sabit kıymet ve bu sabit kıymete ilişkin birikmiş amortisman baz alınarak yapılacaktır. Diğer bir ifadeyle sabit kıymetlerin YTL/YKr a dönüşüm işlemi sabit kıymet defterinin her bir satırında gerçekleştirilecektir. 1 TL iz bedelle takip edilen sabit kıymetler kayıtlardan silinecek mi? 1 TL iz bedelle takip edilen sabit kıymetler 1 YKr değerle sabit kıymet defterlerinde takip edilmeye devam edilecektir. Çek ve senet hesapları YTL na nasıl dönüştürülmeli? Çek ve senet hesaplarını oluşturan her bir çek veya senedin YTL na çevrilecek ve bu çevrim sonucunda bulunacak tutar çek veya senet hesabının YTL tutarını verecektir. YTL na dönüşüm sırasında ortaya çıkan yuvarlama farkları nasıl kaydedilecek? TL dan YTL ve YKr a dönüşüm işlemlerinde ortaya çıkan farklar tekdüzen hesap planındaki 679 Diğer Olağandışı Gelir ve Karlar hesabı ile 689 Diğer Olağandışı Gider ve zararlar hesaplarına kaydedilecektir. Özel hesap dönemine sahip mükellefler YTL na dönüşüm işlemlerini nasıl yapacaklar? Özel hesap dönemine ait firmalar 31.12.2004 tarihi itibariyle geçici mizan çıkartarak, bu mizanı YTL/YKr a çevirecekler ve 01.01.2005 tarihinde yeni mizanlarını açılış yevmiyesi olarak kayda alacaklardır. Belge düzeni nasıl olacak? 01.01.2005 tarihinden itibaren resmi para birimimiz YTL ve YKr olacağından bu tarihten sonra düzenlenecek tüm belgeler YTL ve YKr cinsinden düzenlenecek ve muhasebe kayıtlarına alınacaktır. 2005 öncesi işlemlere ait olsalar dahi bu tarihten sonra düzenlenecek belgeler de YTL/YKr cinsinden düzenlenecektir. Bu şekilde düzenlenecek faturalarda yeni para birimi (YTL/YKr) dışında eski para birimi (TL) ayrıca gösterilmeyecektir. İade ve iptal işlemleri hangi para birimi cinsinden yapılacak? 01.01.2005 tarihinden sonra önceki dönemlere ilişkin olarak muhasebe kayıtlarında yapılacak iptal işlemleri YTL/YKr cinsinden yapılacak ve düzenlenecek iade faturaları da YTL/YKr cinsinden düzenlenecektir.

2004 tarihli olup TL cinsinden düzenlenen belgeler 2005 yılında nasıl kayda alınacak? 2004 tarihli ve TL cinsinden düzenlenen belgelerin herhangi bir sebepten ötürü 01.01.2005 tarihinden sonra kayda alınması gereken durumlarda bu belgelerde yazılı TL tutarlar 5083 Sayılı Türkiye Cumhuriyeti Devletinin Para Birimi Hakkında Kanun un 2 nci maddesinde yapılan düzenleme çerçevesinde 1.000.000 TL = 1 YTL dönüşüm oranı kullanılmak suretiyle YTL ve YKr a çevrilerek kayda alınacaktır. 2005 tarihli olup YTL cinsinden düzenlenen ve 2004 yılı kayıtlarına alınması gereken belgeler nasıl kayda alınacak? 01.01.2005 tarihinden önceki bir işleme ait olan fakat Vergi Usul Kanunu süre hükümlerine uyulmaması sebebiyle 2005 yılında YTL/YKr cinsinden düzenlenen belgeler 2004 yılı kayıtlarının kapatılmamış olması halinde TL na çevrilerek 2004 yılı muhasebe kayıtlarına alınabilecektir. 2004 yılı muhasebe kayıtlarının kapanmış olması fakat kurumlar vergisi beyan döneminin geçmemiş olması halinde ise bu tür belgelerin 2005 yılı kayıtlarına YTL/YKr cinsinden kanunen kabul edilmeyen gider olarak alınması ve 2004 yılı kurumlar vergisi beyanında indirim olarak dikkate alınması mümkündür. Basılı faturalarda değişiklik yapmak gerekecek mi? Basılı faturalarda eğer TL na ait bir ibare var ise bu ibarelerin YTL ve YKr olarak değiştirilmesi gerekecektir. Eğer para birimine ilişkin ibare bilgisayar programlarından faturaların bastırılması sırasında alınıyorsa, bilgisayar programlarının fatura formatlarında değişiklik yapmak gerekecektir. Faturalarda hesaplanacak vergiler işlem gören her bir kalem bedeli üzerinden mi yoksa toplam bedel üzerinden mi hesaplanacak? Maliye Bakanlığı internet sitesinden yayınlanan tebliğ taslağına göre KDV ne tabi işlemlerde vergi aynı KDV oranına tabi teslimler toplamı üzerinden hesaplanacak fakat ÖTV ne tabi işlemlerde ise vergi her bir kalem için ayrı ayrı hesaplanacaktır. 2004 yılına ilişkin olarak 2005 yılında beyan edilecek ve ödenecek olan beyannameler hangi para birimi cinsinden hazırlanacaktır? 2004 yılına ilişkin olarak 2005 yılında verilecek beyanname ve bildirimler YTL/YKr cinsinden düzenlenecektir. Beyan edilecek tutarların YTL/YKr a dönüşümü genel esaslar çerçevesinde yapılacak ve beyan edilecek toplam tutarın YTL/YKr a çevrilmesi yeterli olacaktır.

2004 yılı harcamalarına ilişkin olarak hazırlanacak özel gider indirimi veya emeklilerde vergi iade harcama listeleri hangi para birimi cinsinden hazırlanacaktır? Harcamaları 2004 yılında TL olarak yapılan fakat beyanları 2005 yılında yapılacak olan harcama listeleri ücretliler tarafından TL cinsinden hazırlanacak, vergi indirimi ise bildirimi alan mükellef tarafından YTL/YKr cinsinden yapılacaktır. Ödeme kaydedici cihazların YTL na uyum sağlayacağı 31 Mart 2005 tarihine kadar yazar kasa fişleri hangi para biriminden kaydedilecektir? Yazar kasa fişleri TL cinsinden düzenlense bile, fişlerde yer alan tutarlar YTL/YKr a çevrilerek muhasebe kayıtlarına alınacaktır. 2005 yılı boyunca YTL/YKr ve TL aynı kasa hesabında mı takip edilecek? Her iki para birimi açılacak ayrı kasa alt hesaplarında takip edilecektir. Bir Yeni Kuruşun altında fiyat belirlenmesi mümkün müdür? 5083 sayılı Kanunun 2 nci maddesinde yapılan düzenleme TL değerlerin YTL/YKr değerlere çevrimi ve işlem sonuçları ile ödeme aşamalarıyla ilgilidir. Dolayısıyla 1 YKr un altında fiyat belirlenmesi mümkündür. Ancak teslim edilecek mal veya hizmete ilişkin belgelerin düzenlenmesi ve ödenmesi aşamalarında dönüşüm işlemi uygulanacaktır. Bankalar ve sigorta şirketleri dönüşüm işlemleri sonucunda lehlerine kalan tutarlar üzerinden BSMV hesaplayacaklar mı? Bankalar ve sigorta şirketleri dönüşüm işlemleri sonucunda lehlerine kalan tutarlar üzerinden BSMV hesaplamayacaklardır. Yarım kuruşun altında hesaplanan vergilerle ilgili uygulama ne olacak? Yarım yeni kuruşun altında hesaplanan vergiler dikkate alınmayacak, yarım Yeni Kuruşun üzerinde hesaplanan vergiler 1 Yeni Kuruşa tamamlanacaktır. 2005 yılında hazırlanacak olan 2004 karşılaştırmalı mali tablolarda hangi para birimi cinsinden düzenlenecek? Karşılaştırmalı mali tablolarda 2004 yılına ilişkin olarak yer alacak bilgiler YTL/YKr a çevrilerek düzenlenecektir.

Vergi Kanunları ve diğer kanunlarda yer alan TL ifadeler ve düzenlemeler YTL uygulamasında da geçerli olacak mı? 5083 Sayılı Kanunun 3 maddesi gereği kanunlarda, yargı kararlarında ve tüm hukuki belgelerde TL cinsinden yer alan ifadelerin ve atıfların YTL için de yapılmış sayılacağından tüm düzenlemeler YTL için de geçerli olacak ve kanunlarda yeni bir düzenlemeye ihtiyaç duyulmayacaktır. İtibari değeri 1 YKr un altında kalan hisse senetlerinin durumu ne olacak? 5083 Sayılı Kanunda açıklanan dönüşüm kuralı her bir hisse senedine uygulanmayacak sadece toplam hisse tutarının YTL cinsinden ifadesi sırasında dönüşüm kuralı uygulanacaktır. Diğer taraftan hisse senetlerinin itibari değerlerinin günümüz koşullarına uyarlanması amacıyla hisse senetlerinin itibari değerinin 1 YKr ve katları olacak şekilde Türk Ticaret Kanununda değişiklik yapılması yönünde çalışmalar mevcuttur. Bu çalışmaya göre itibari değeri 1 YKr un altında kalan hisse senetleri birleştirilecektir. TL cinsinden düzenlenen belgelerin YTL na dönüştürülmesi gerekmekte midir? 5083 sayılı Kanunun 3 ncü maddesine istinaden hukuki sonuç doğuran belgelerin YTL na dönüştürülmesine gerek bulunmamaktadır. Diğer taraftan Kanunun geçici 2 nci maddesine istinaden belgelerin 2005 yılı sonuna kadar YTL na göre değiştirilmesi halinde her türlü vergi, resim, harç ve diğer yükümlülükten istisna tutulacakları belirtilmiştir. TL cinsinden düzenlenmiş olan teminat mektuplarının YTL na dönüştürülmesi gerekmekte midir? TL cinsinden düzenlenen teminat mektuplarının YTL na dönüştürülmesi zaruri değildir. Bununla birlikte İMKB üyelerinin teminat mektuplarının tamamını 2005 yılı boyunca değiştirmelerini talep edeceğini açıklamıştır. 01.01.2005 tarihinden önce YTL cinsinden kıymetli evrak düzenlenebilir mi? YTL 01.01.2005 tarihinden itibaren resmi para birimi olacağından, 2004 yılında YTL cinsinden düzenlenen kıymetli evrak hükümsüz kabul edilme riski vardır. Dolayısıyla kıymetli evrakın sadece 01.01.2005 tarihinden sonra YTL düzenlenmesi daha doğru olacaktır.

Fiyat Etiketleri ve Tarifelerde TL ve YTL birlikte gösterilmesi zorunluluğuna uymamanın cezası nedir? Fiyat Etiketleri ve Tarifelerde TL ve YTL birlikte gösterilmesi zorunluluğuna uymayanlar 5083 Sayılı Kanunun geçici 3 ncü maddesi gereğince 4077 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanunun 25 nci maddesi 2 nci fıkrasında belirtilen para cezası uygulanır. Bahsi geçen para cezası 128.500.000 TL dır. Bu zorunluluğa uyulmaması halinin yıl içinde tekrarı durumunda para cezası iki misli olarak uygulanır. D - YTL UYGULAMASI İÇİN ZAMAN KAYBETMEDEN AKSİYON ALIN Yeni Türk Lirasına geçiş, işletmelerin kullanmakta olduğu bilgisayar programlarında oldukça zahmetli ve zaman alıcı düzenlemeler yapılmasını gerektirdiğinden, tüm işletmelerin Yeni Türk Lirasına uyum çalışmalarına vakit kaybetmeden başlamaları gerektiğini düşünüyoruz. Firmaların Yeni Türk Lirasına hazır hale gelmeleri için kendi yaptıkları çalışmalar yeterli olmayıp ilişkide oldukları işletmelerin de Yeni Türk Lirası uygulamasına hazır olmaları gerekmektedir.

PricewaterhouseCoopers Türkiye Ofisleri: İstanbul Süleyman Seba Cad. BJK Plaza No.48 B-Blok Kat: 9 34357 Akaretler, Beşiktaş, İSTANBUL Tel: (90-212) 326 6060 Faks: (90-212) 326 6050 Büyükdere Cad. No.111 K.2-5 34394 Gayrettepe, İSTANBUL Tel: (90-212) 355 5858 Faks: (90-212) 355 5850 Ankara Paris Cad. No.12/4 06540 Kavaklıdere, ANKARA Tel: (90-312) 410 4545 Faks: (90-312) 410 4550 İzmir Hürriyet Bulvarı, No:4/1 Kavala Plaza K.6/605 35210 Alsancak, İZMİR Tel: (90-232) 497 7070 Faks: (90-232) 497 7050