ULTRASONOGRAF LE LK TR MESTER C NS YET TAY N



Benzer belgeler
Birinci trimester ultrasonografisinde cinsiyet tayini do ruluk yüzdesi

ACOG DİYOR Kİ; DOĞUM TARİHİ TAHMİN METODU. Özeti Yapan: Dr. Esra Esim Büyükbayrak ÖZET

Birinci trimester sonografik ve klinik gebelik haftas uyumunun cinsiyetlere göre karfl laflt r lmas

fiekil 2 Menapoz sonras dönemde kistik, unilateral adneksiyel kitleye yaklafl m algoritmas (6)

Okumufl / Mete (Ed.) Anne Babalar için Do uma Haz rl k / Sa l k Profesyonelleri için Rehber 16.5 x 24 cm, XIV Sayfa ISBN

Gebelikte Hafta Umbilikal Kord Çap Nomogram

Amniyosentezden önce bir şansınız daha var!

BİYOKİMYASAL TARAMA TESTLERİ HALA GEÇERLİLİĞİNİ KORUYOR MU? STRATEJİ NE OLMALI?

Risk Faktörü Olmayan Olgularda Cinsiyetin Sezaryen H z na ve Do um A rl na Etkisi

11-14 Hafta BPD ve FL Nomogramlar

16 23 gebelik haftalar aras nda fetal prenazal kal nl k ve iliflkili oranlar

Yrd. Doç. Dr. Berrin Telatar, 1 Prof.Dr. Ayça Vitrinel, 2 Dr. Serdar Cömert, 3 Doç. Dr. Ethem Erginöz, 4 Dr. Engin Tutkun, 5 Dr.

Gebelik Haftalar nda Sonografik Servikal Uzunluk Ölçümü ve nternal Os Dilatasyonu Varl n n Preterm Eylemi Önceden Belirlemedeki Önemi

Bebekte doğum öncesinde kromozomsal ve genetik anormalliklerin tespiti amacıyla yapılır.

Araflt rma modelinin oluflturulmas. Veri toplama

Gebelik Haftas ndaki Fetüslerde Nazal Kemik Uzunluk Nomogram

Gebelikte Viral Enfeksiyonlar

CVS ve AS Gebelik Kaybına Yol Açar mı?

Tablo 2.1. Denetim Türleri. 2.1.Denetçilerin Statülerine Göre Denetim Türleri

Dr. Aflk n Y ld z 1, Prof. Dr. Atilla Köksal 1, Dr. Külal Çukurova 1, Dr. Adnan Keklik 1, Dr. Neriman Çelik 2, Dr. Hüseyin vit 1

Girişimsel olmayan prenatal tanı testi. Prof.Dr.Mehmet Ali Ergün Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Genetik Anabilim Dalı Öğretim Üyesi

Term gebelikte plasenta ve yenido an do um a rl

6. SINIF MATEMAT K DERS ÜN TELEND R LM fi YILLIK PLAN

Gebelik Öncesi Maternal Vücut Kitle ndeksinin Perinatal Sonuçlara Etkisi

Gebelikte rutin ilk üç ay taramas n n sonuçlar ve sonras nda yap lan tan sal giriflimler

Araştırma. Halil Gürsoy PALA 1, Serdar BALCI 2, Namık DEMİR DEÜ TIP FAKÜLTESİ DERGİSİ CİLT 26, SAYI 3, (ARALIK) 2012,

Cinsiyetin Fetal Ultrason Ölçümleri Üzerine Etkisi: Cinsiyete Özgü Büyüme E rileri Gerekli mi?

CO RAFYA GRAF KLER. Y llar Bu grafikteki bilgilere dayanarak afla daki sonuçlardan hangisine ulafl lamaz?

Zihin ve Hareket Engelli Çocuklar çin E itim Araflt rma ve Uygulama Merkezi nde zlenen Olgular n Demografik Özellikleri

Do al Say lar Do al Say larla Toplama fllemi Do al Say larla Ç karma fllemi Do al Say larla Çarpma fllemi Do al Say larla Bölme fllemi Kesirler

Okumufl / Mete (Ed.) Anne Babalar için Do uma Haz rl k / Sa l k Profesyonelleri için Rehber 16.5 x 24 cm, XIV Sayfa ISBN

SB Sakarya E itim ve Araflt rma Hastanesi Asinetobakterli Hastalarda DAS Uygulamalar ve yilefltirme Çabalar


DEĞERLENDİRME NOTU: Mehmet Buğra AHLATCI Mevlana Kalkınma Ajansı, Araştırma Etüt ve Planlama Birimi Uzmanı, Sosyolog

Emine Dibek M s rl o lu 1, Didem Aliefendio lu 1, Kibriya Fidan 2, Fatma Nur Çakmak 3, Ali Haberal 2

11-14 hafta PAPP-A ve plasental volüm ölçümlerinin preeklampsi öngörüsündeki yeri

SAĞLIKLI FETUSLARDA KOLON VE REKTUM ÇAPLARININ DOĞUM EYLEMİ VE POSTPARTUM MEKONYUM ÇIKIŞ ZAMANI İLE İLİŞKİSİ

2007 YILI VE ÖNCES TAR H BASKILI HAYVANCILIK B LG S DERS K TABINA L fik N DO RU YANLIfi CETVEL

T bbi At k Kontrolü P80-P Ulusal Sterilizasyon Dezenfeksiyon Kongresi

Manisa ili üçüncü basamak 2012 y l amniyosentez sonuçlar

VOB-DOLAR/ONS ALTIN. VOB-DOLAR/ONS ALTIN VADEL filem SÖZLEfiMES

BEBEK VE ÇOCUK ÖLÜMLÜLÜĞÜ 9

Fetal Burun Kemi i Uzunluk Nomogram

30 > 35. nsan Kaynaklar. > nsan Kaynaklar Yönetimi > Personel E itimleri > Personel Otomasyonu

Bölgemizde ilk trimester tarama testi parametrelerinin medyan düzeylerinin belirlenmesi

ÇUKUROVA'DA OKALİPTÜS YETİŞTİRİCİLİĞİ VE İDARE SÜRELERİNİN HESAPLANMASI

Bipariyetal Çap n Burun Kemi i Uzunlu una Oran

RİSKLİ YAPILAR ve GÜÇG

Manisa linde Okul Ça Çocuklar nda Tüberküloz Taramas

ANKARA ÜNİVERSİTESİ PSİKİYATRİK KRİZ UYGULAMA VE ARAŞTIRMA MERKEZİ

Tekil gebeliklerde ense kal nl de erlerinin da l m ve ortalamalar n n saptanmas

Serbest Fetal DNA dönemine girerken ilk trimester kombine tarama testlerine analitik bir bakış

C. Gökhan Orcan, Ömer F. Nas,. Gökhan Çavuflo lu, Oktay Alan, Hakan K l ç, A. Ulca Uyguç, S. Burkay Öztürk, Emin Ulutafl, Hakan Cebeci

Hart Walker, gövde deste i ve dengeli tekerlek sistemi sayesinde, geliflim düzeyi uygun olan çocuklar n, eller serbest flekilde yürümesini sa lar.

nvazif Prenatal Tan Yöntemleri Uygulanan 2295 Olgunun Retrospektif Analizi

lk trimester uterin arter Doppler incelemesinin preeklampsi öngörüsündeki yeri

FETAL ULTRASONOGRAFİK SOFT MARKERLARA YAKLAŞIM

Düflük riskli asemptomatik gebeliklerde gebelik haftalar aras nda servikal uzunluk ölçümünün preterm do um öngörüsündeki de eri

Birinci Trimester Down Sendromu Taramas S ras nda Elde Edilen Fetal Maksilla Kemik Ölçüm Nomogram

Tablo 3.3. TAKV YES Z KANAL SAC KALINLIKLARI (mm)

C. MADDEN N ÖLÇÜLEB L R ÖZELL KLER

OYUNCU SAYISI Oyun bir çocuk taraf ndan oynanabilece i gibi, farkl yafl gruplar nda 2-6 çocuk ile de oynanabilir.

Non-invaziv Prenatal Test: Fetal Trizomilerin Saptanmasında Yeni Bir Dönem

Do um ndüksiyonu Öncesinde Transvajinal Serviks Ölçümü: Bishop Skoru ve Paritenin De erlendirilmesi

Gebelik diyabeti tarama ve tan testlerinin fetal makrozomi üzerine etkileri

Dr. M. Fatih Önsüz 1, Doç. Dr. Ahmet Topuzo lu 2

Tam yağlı süt ürünleri tüketen erkeklere kötü haber

Mercedes-Benz Orijinal Ya lar

NIPT güncel T 21 tarama protokollerine nasıl entegre edilmeli. Dr. H. Fehmi Yazıcıoğlu Perinatolog

Servikal yetmezlik: Profilaktik ve acil serklajlar n karfl laflt r lmas

1 3Biyomedikal M hendisli i ve Biyomedikal Cihaz Teknolojisi

Birinci trimester tarama testi parametrelerinin amniyosentez sonuçlarına göre karşılaştırılması

KONGENİTAL KALP HASTALIKLARINDAN KORUNMA. Doç. Dr. Kemal Nişli İTF Pediatrik Kardiyoloji

YARGITAY 2. HUKUK DA RES

Farkl protokollerdeki durdurma gücü oranlar n n %DD e risine etkisi

KIRK YASIN 0ST0NDEKi KADINLARDA Gl!Bl!LIK V E DOGUMU ETKİLEYEN FAKTÖRLER ÖZET SUM 1 MARY

ERKEN MEMBRAN RÜPTÜRÜNDE MYOMETRIYAL ELASTROSONOGRAFIK DEĞIŞIKLIKLER. Dr. Rukiye KIZILIRMAK

Merkezi Sterilizasyon Ünitesinde Hizmet çi E itim Uygulamalar

T bbi Makale Yaz m Kurallar

Prof Dr Rıza Madazlı Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Anabilim Dalı

Kılavuz Çekmek. Üretim Yöntemleri 15

B02.8 Bölüm Değerlendirmeleri ve Özet

Ankara Bölgesinde Sa l kl Bireylerde HAV, HBV, HCV Seropozitifli inin Yafl ve Cinsiyete Göre Da l m

Fetal NT nin ölçümü için en uygun gebelik haftadır. Baş-popo mesafesi (BPM) en az 45 mm ve en fazla 84 mm olmalıdır

Trafik Kazas Nedeniyle Baflvuran Hastalar n

GÖRÜfiLER. Uzm. Dr. Özlem Erman

Gebelerde Down Sendromu Riskinin Tespiti

6. SINIF MATEMAT K DERS ÜN TELEND R LM fi YILLIK PLAN

Veri Toplama Yöntemleri. Prof.Dr.Besti Üstün

Gebelik döneminde cinsellik nas l etkileniyor?

elero SoloTel Kullan m talimat Lütfen kullan m k lavuzunu saklay n z!

SICAKLIK VE ENTALP KONTROLLÜ SERBEST SO UTMA UYGULAMALARININ KAR ILA TIRILMASI

A LE PLANLAMASI YÖNTEMLER YLE LG L TUTUMLARIN ETK N A LE PLANLAMASI DANIfiMANLIK H ZMET ÖNCES VE SONRASINDA KARfiILAfiTIRILMASI

Üçlü Test Tarama Belirteçlerinin Bölgemize Ait Medyan De erlerinin Belirlenmesi

TÜBERKÜLOZ EP DEM YOLOJ S

Çok Merkezli Ço ul Gebelik Çal flmas III - Üçüz Gebelikler

seramikler Afl nma de erlerine göre alfabesi 22

FET AL KROMOZOM ANOMALiLERiNİN ERKEN TANISINDA ENSE PİLİSİ KALINLIG-I (NUCHAL TRANSLUCENCY) ÖLÇÜMÜ: ÖN ÇALIŞMA

Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı Değerlendirme Notu Sayfa1

Ege Bölgesinde Yaflayan Gebe Kad nlar n Gebelik Egzersizleri Hakk ndaki Bilgi ve Davran fllar n n ncelenmesi [*]

Transkript:

ARAfiTIRMA (Clinical Investigation) ULTRASONOGRAF LE LK TR MESTER C NS YET TAY N Sabahattin ALTUNYURT, Gürsoy PALA, Özge P R MANTAR Dokuz Eylül Üniversitesi T p Fakültesi, Kad n Hastal klar ve Do um Anabilimdal, zmir ÖZET Amaç: Ultrasonografi ile birinci üçayda genital tüberkül aç s n n fetal cinsiyet tayininde etkinli ini araflt rmak. Gereç ve Yöntemler: Haziran 2007 - Aral k 2007 tarihleri aras nda 11 ile 13+6 gebelik haftalar nda ultrasonografi ile fetal cinsiyet tahmini yap lan 172 gebe çal flmaya kat ld. Gebelik yafl, bafl popo mesafesi (CRL) ölçülerek belirlendi. Ultrasonografi bulgular do um sonras fenotipik cinsiyet ile karfl laflt r ld. Orta sagittal planda fetal genital tüberkül aç s na bak larak fetal cinsiyet tahmini yap ld. Bulgular: Çal flmam za kat lan 172 hastadan 155 hastan n verilerine ulafl labildi. lk üçay ultrasonunun fetal cinsiyeti saptamadaki do ru tahmin etme oran %92.3 olarak bulundu. Cinsiyet tahmininde do ruluk oran erkek fetusa oranla difli fetusta anlaml olarak daha yüksek saptand (%88.7 - %96) [p=0,001]. Gebelik haftalar de erlendirildi inde ise; 11-11+6 haftalar aras %89.3, 12-12+6 haftalar aras %92.5, 13-13+6 haftalar aras % 93.4 bulundu (p=0,96). Sonuç: 11-13+6 gebelik haftalar aras ultrason ile cinsiyet tayini, yüksek baflar oran ile birliktedir. Fetal pozisyon ve gebelik haftas ile cinsiyet tayininin duyarl l etkilenmemektedir. Anahtar kelimeler: cinsiyet tayini, gebelik, ilk üçay, ultrasonografi Türk Jinekoloji ve Obstetrik Derne i Dergisi, (TJOD Derg), 2010; Cilt: 7 Say : 1 Sayfa: 23-8 SUMMARY FIRST TRIMESTER FETAL GENDER ASSIGNMENT BY ULTRASOUND Objective: To investigate the efficiency of genital tubercule angle on detecting fetal gender in first trimester by ultrasonography. Material and methods: Fetal sex assignment by ultrasound was carried out in 172 pregnancies at 11-13+6 weeks between 2007 June and 2007 December. Gestational age was determined by the measurement of crown-rump length (CRL). The ultrasound predictions were compared with actual sex at birth. Mid-sagittal planes of a section of the fetal genital tubercle were performed to identify the gender. Results: 155 of 172 patients data were achieved. The overall success rate was 92.3 % in sonographic assignment of fetal sex. The correct assignment rate in female fetuses was significantly higher than males (95.9 % - 88.8 %) [p=0,001]. The correct identification of fetal sex improved with advancing gestational age from 89.3 % between 11-11+6 weeks, 92.5 % between 12-12+6 weeks and 93.4 % between 13-13+6 weeks (p=0,96). Conclusion: The fetal sex assignment by ultrasonography between 11-13+6 weeks had high success rate. The sensitivity of fetal sex assignment was not affected with fetus position and gestational age. Key words: first; gender identity, pregnancy trimester, ultrasonography Journal of Turkish Society of Obstetrics and Gynecology, (J Turk Soc Obstet Gynecol), 2010; Vol: 7 Issue: 1 Pages: 23-8 Yaz flma adresi: Uzm. Dr. Halil Gürsoy Pala. nciralt, 35340, zmir Tel.: (0505) 525 23 32 e-posta:gursoypala@yahoo.com Al nd tarih: 04.04.2009, revizyon sonras al nma: 02.07.2009, kabul tarihi: 24.08.2009, online yay n tarihi: 18.09.2009 23

Sabahattin Altunyurt ve ark. G R fi Fetusun cinsiyetini tahmin etmeye yönelik çabalar, ultrasonografinin (USG) kullan lmaya bafllamas yla bilimsel araflt rma olarak artm flt r. USG ile yap lan çal flmalar daha çok ikinci ve üçüncü üçaylara aittir (1,2). Son y llarda USG görüntü kalitesi artt kça, fetal cinsiyeti ilk üçayda tahmin etme giriflimleri bafllam flt r (3,4). Fetal cinsiyet tayininin en önemli endikasyonu ailesinde hemofili, Duchenne musküler distrofi, immün yetmezlik sendromlar gibi X kromozomuna ba l geçiflli hastal k olan bireylere yap lacak koryon villus örneklemesi (CVS) veya erken amniosentez gibi invaziv giriflimleri en aza indirgemektir (5). kinci ve üçüncü üçayda erkek fetuslar için penis boyu, difli fetuslar için ise labial katlant lar baz al narak fetal cinsiyet tayini yap l r. 14. gebelik haftas na kadar ise penis ve klitoris tam olarak ay rt edilememektedir (6). Bununla birlikte erken gebelik haftalar nda genital tüberkülün yönü de erlendirilerek fetal cinsiyetin belirlendi i çal flmalar mevcuttur(1,3,7-12). Ancak lumbosakral düzlemin belirlenmesi her fetusta kolay olmamaktad r. Genital tüberkül aç s ölçümü her USG cihaz nda mümkün de ildir ve elde edilen resimlerde aç ölçülmesi ek zaman ve ifllem gerektirir. Bununla ilgili yap lan çal flmalarda % 80 civar nda do ruluk bildirilmifltir(3,4,7-12). Fetal anormalliklerin saptanmas nda ultrasonografik de erlendirme büyük önem tafl maktad r. Bununla birlikte USG cihazlar ndaki artan teknik özellikler ve rezolusyon gücü, di er taraftan da USG kullanan hekimlerin artan tecrübe ve e itimleri ile erken gebelik haftalar nda bile çeflitli patolojilerin saptanmas mümkün olmaktad r. Özellikle yüksek risk grubu oluflturan hastalarda erken tan ve gebelik terminasyonunun daha erken dönemde yap labilmesi mümkün olabilir. Bundan dolay çal flmam zda USG ile 11-13 +6 gebelik haftalar aras ndaki fetuslar n genital tüberkül aç s n n cinsiyet tayinindeki etkinli ini ve di er klinik faktörler ile iliflkisini araflt rmay amaçlad k. aras nda baflvuran 11-13 +6 gebelik haftalar nda kombine test yap lan 172 gebe kat ld ve USG ile fetal cinsiyet tahmini yap ld. Hastalar USG takibinin yan s ra kilo ve boy ölçümü ile gebelikte yap lan rutin laboratuar tetkikleri yap larak de erlendirildi. Hastalardan son adet tarihi, özgeçmifl, soygeçmifl, ilaç kullan m, gebelik öyküsü konusunda detayl anamnez al nd. Ço ul gebelikler ve belirgin anomalili fetusu olan gebeler çal flmaya al nmad. Çal flma prospektif planland. Çal flma için etik kurul onam al nd. Çal flmaya kat lan hastalardan bilgilendirilmifl onam al nd. Gebelik yafl, bafl-popo mesafesi (CRL) ölçülerek belirlendi. Ölçümler tek bir operatör taraf ndan transabdominal 2-7 mhz prob (General Electric, Voluson 730 Expert) kullan larak, kombine test için nukal saydaml k (NT) ve CRL ölçümleri s ras nda yap ld. Perine cilt düzleminden geçen çizgiye genital tüberkül noktas ndan bir dik çizildi. Bu dik ile perine düzlemi aras n ikiye bölen 45 düzlemi çizildi (fiekil 1). Bu düzleme göre 45-90 aras aç dakiler erkek (Resim 2A), 0-45 aras aç dakiler k z (Resim 2B) olarak de erlendirildi. De erlendirme görsel olarak yap ld, aç ölçülmedi. USG bulgular do um sonras fenotipik cinsiyet ile karfl laflt r ld. fiekil 1: Genital tüberkül aç s de erlendirilmesi. statistiksel analizlerde; ki-kare (χ 2 ), Mann- Whitney U ve Kruskal Wallis testleri kullan ld. p < 0.05 istatistiksel olarak anlaml kabul edildi. Analizlerde SPSS 13.0 paket program kullan ld. GEREÇ VE YÖNTEMLER Bu çal flmaya Dokuz Eylül Üniversitesi T p Fakültesi Kad n Hastal klar ve Do um Anabilim Dal Gebe Poliklini i ne Haziran 2007-Aral k 2007 tarihleri 24

Ultrasonografi ile ilk trimester cinsiyet tayini A bu art fl istatistiksel olarak anlaml bulunmad (p= 0.96) (Tablo II). Tablo I: Fetal cinsiyet tahmininin cinsiyetlere göre duyarl l k ve pozitif belirleyicilik oranlar. B USG Cinsiyet Tahmini Gerçek Cinsiyet Erkek K z Toplam PPD Erkek 72 3 75 % 96 K z 9 71 80 % 88,7 Toplam 81 74 155 Duyarl l k % 88,8* % 95,9* PPD=Pozitif öngörü de er *p=0.001 Tablo II: Fetal cinsiyet tahmininin gebelik haftas na göre do ruluk oranlar. fiekil 2: Erkek ve k z fetuslar için örnek genital tüberkül aç s de erlendirmesi. BULGULAR Cinsiyeti do ru belirlenen hasta Gebelik Erkek K z Toplam Haftas Say % Say % Say % 11-11 +6 12/13 92,3 13/15 82 25/28 89,3 hafta 12-12 +6 32/34 94 43/47 91,5 75/81 92,5 hafta 13-13 +6 28/28 100 15/18 83,3 43/46 93,4 Toplam 72/75 96 71/80 88,7 143/155 92,3 p 0.96 0.92 0,96 Fetal cinsiyeti tayin etme giriflimi yap lan 172 olgunun tamam nda inceleme baflar yla gerçeklefltirildi. Hiçbir olgu maternal obesite veya fetal pozisyon nedeniyle çal flmadan ç kar lmad. 172 olgudan 155 inin do um sonras verilerine ulafl ld. Fetal cinsiyet tayini için ilk üç ay USG de erlendirmesi yap lan 155 olgudan 81 erkek fetusun 72 si (%88.8) ve 74 k z fetusun da 71 i (%95.9) do ru tahmin edildi. Cinsiyet tahmininde do ruluk oran erkek fetusa oranla difli fetusta anlaml olarak daha yüksek saptand (p=0,001). lk üç ay ultrason incelemesi s ras nda erkek olarak de erlendirilen 75 erkek fetustan 72 si (%96) do um sonras erkek, k z olarak de erlendirilen 80 fetustan 71 i (%88.7) do um sonras k z olarak saptand. Erkek fetusu belirlemede duyarl l k %88.8 ve pozitif belirleyici de er %96 olarak, k z fetusu belirlemede duyarl l k %95.9 ve pozitif belirleyici de er %88.7 olarak belirlendi. (Tablo I). Genel baflar oran %92.3 (143/155) olarak saptand (Tablo II). Gebelik haftas artt kça tahmin yüzdesinde art fl saptand, 11-11 +6 haftalar aras fetuslar n % 89.2 sinde (25/28), 12-12 +6 haftalar aras %92.5 inde (75/81), 13-13 +6 haftalar aras %93.5 inde (43/46) cinsiyet tahmini do ru olarak yap ld. Ancak Ölçümler s ras nda fetusun vertebral ekseninin ultrason probuna paralel hale gelebildi i olgularda ölçüm kolay oldu undan uygun pozisyon olarak de erlendirildi. Fetusun oblik veya afl r fleksiyondefleksiyon pozisyonlar nda perine düzleminin net görülemedi i durumlarda uygun olmayan pozisyon olarak de erlendirildi. 155 hastan n 128 inde pozisyon uygun olarak de erlendirildi. Pozisyonu uygun olan fetuslarda erkek fetuslar saptamada duyarl l k % 90.9 (60/66), k z fetuslar saptamada duyarl l k %96.8 (60/62) olarak saptand ve pozisyonu uygun olmayan 27 fetusta s ras yla k z fetusu saptamada duyarl l k % 91.6 (11/12), erkek fetusu saptamada duyarl l k %80 (12/15) olarak saptand. Pozisyonu uygun olan fetuslarda do ru cinsiyet tayini oran % 93.7 (120/128), olmayanlarda ise % 85.1 (23/27) olarak bulundu (p=0,408). Pozisyonun uygun olmas ya da olmamas aras nda istatistiksel aç dan anlaml bir fark saptanmad (p=0.626). Maternal vücut a rl 48.8-105kg aras nda de iflen gebelerin vücut kitle indeksleri (BMI) de erlendirildi inde 155 hastadan; 10 hasta obez (BMI 30 kg/m 2 ), 40 hasta fazla kilolu (BMI = 25-30 kg/m 2 ), 105 hasta normal kilolu (BMI < 25 kg/m 2 ) olarak 25

Sabahattin Altunyurt ve ark. saptand. Normal kilolu hastalarda erkek fetuslar saptamada duyarl l k %93.2 (55/59), k z fetuslar saptamada duyarl l k % 97.8 (45/46), fazla kilolu grupta erkek fetuslar saptamada duyarl l k %84.2 (16/19), k z fetuslar saptamada duyarl l k %95.2 (20/21), obez hasta grubunda erkek fetuslar saptamada duyarl l k %66.6 (2/3), k z fetuslar saptamada duyarl l k %85.7 (6/7) olarak saptand. Yap lan istatistiksel analizde vücut kitle indeksi gruplar aras nda anlaml fark saptanmad (p=0,257)(tablo III). Tablo III: BMI de erlerine göre USG ve gerçek cinsiyetinin karfl laflt r lmas. BMI < 25 25 < BMI <30 BMI 30 Erkek K z Erkek K z Erkek K z USG erkek 55 1 16 1 1 1 USG k z 4 45 3 20 2 6 Toplam 59 46 19 21 3 7 Duyarl l k %93.2 %97.8 %84.2 %95.2 %66.6 %85.7 P 0,25 0,08 0,06 TARTIfiMA Prenatal genetik tan gereklili i ebeveyn yafl ve kromozomal genetik hastal k riskine göre belirlenir. Prenatal tan mümkün oldu unca erken dönemde yap lmal d r, bu ebeveynlerde oluflabilecek hem fiziki hem de ruhsal travmay azaltacakt r. Gebelik haftas ilerledikçe fetal cinsiyet tahminindeki do ruluk oran n n artmas embriyolojik geliflme ile aç klanabilir. Embriyonun genetik olarak cinsiyeti fertilizasyon s ras nda spermin tafl d X ya da Y kromozomuna ba l olarak belirlenir. Ovaryumlar n difli ya da erkek olarak yap sal özellikleri 6. haftaya kadar ayr lamaz. Ovaryumlar n yap s 10. hafta civar nda histolojik olarak belirlenebilir. 12. haftadan itibaren ürogenital sinüs yap s nda belirgin de ifliklikler izlenir, erkek ve difli fetusta penis ve klitoris büyümesindeki fark belirginleflir. kinci üçayda ise penis ile klitoris büyümesindeki fark daha da belirginleflir ve penis büyümesi 14. haftadan sonra lineer olarak devam eder (13). lk üçayda ultrasonografik olarak tranvers görüntülerde klitorise farkl laflacak fallus, penis ile hemen hemen benzer görüntü verir ancak sagittal planda klitoris kaudale yönlenirken, penis anterior ve kraniale do ru yönelmifltir. Fetal cinsiyetin tayini için genetik çal flmalar yap labilir. nvaziv giriflimlerle edinilen fetal hücrelerde karyotip analizi en s k baflvurulan yöntemdir. Fetal cinsiyeti tayin etmenin di er bir yöntemi de maternal kan dolafl m ndaki fetal DNA analizidir (14,15). lk üçayda %94 ve ikinci üçayda %67 ye varan baflar tespit edilmifltir (3). Efrat ve ark. yapt çal flmada fetus do al pozisyonda iken, lumbosakral bölgeden geçen horizantal çizgi ile genital tüberkül aras ndaki aç ya orta sagital planda bak lm fl, Whitlow ve ark. yapt çal flmada ise transvers ve sagital plan kombinasyonu kullan larak fetal cinsiyet tayini yap lm flt r. Bizim çal flmam z CRL (45.5-83.3 mm) ölçümleri baz al narak 11-13 +6 gebelik haftalar nda 172 kad nda yap lm flt r. Klini imizin referans (3. basamak) merkez olmas nedeniyle, d fl merkezlerden klini imize ilk üçay kombine testi yap lmas amac yla hastalar müracaat etmektedir. Bu nedenle 172 hastadan 155 hastan n do um sonras verilerine ulafl labilmifltir. Ölçümler ve fetal cinsiyet tahmini orta sagittal planda yap lm flt r. Fetusun pozisyonunun uygun olmad ve maternal obesiteye ba l olarak transabdominal probun yetersiz kald durumlarda transvajinal prob kullan labilir fakat bizim çal flmam zda trasvajinal prob kullan lmam flt r. Sonuç olarak bizim çal flmam z ilk üçay kombine testi s ras nda yap ld için ve kombine testin primer amac fetusun cinsiyetini de erlendirmek olmad ndan tek bir ölçüm yap lm fl ve sadece transabdominal prob kullan lm flt r. USG sonuçlar do um sonras cinsiyetler ile karfl laflt r lm flt r ve herhangi bir genital anomali olgusu rapor edilmemifltir. Gebelik haftalar na bak ld nda genel do ruluk oran %92.3 lik bir oranla daha önce yap lan çal flmalara göre cinsiyet tayininde baflar oran çal flmam zda daha yüksekti (3,11,12). Fallusun difli ya da erkek yönünde farkl laflmas gebelik haftas artt kça belirginleflmektedir. Beklendi i gibi gebelik haftas n n artmas yla birlikte do ruluk oran da artarken bu art fl istatistiksel olarak anlaml bulunmam flt r. Daha önce yap lan çal flmalarda da benzer flekilde gözlenen bu durum yukarda anlat lan embriyolojik geliflme ile aç klanabilir. Cinsiyet tahmininde do ruluk oran erkek fetusa oranla difli fetusta daha yüksek oranda saptanm fl ve hatta gebelik haftas 13 hafta ve üzeri olan k z fetuslar %100 do ruluk oran ile saptanm flt r. Baz araflt rmac lar baflar oranlar n cinsiyetten ba ms z olarak bildirmiflken (3,4,7) ; Has ve ark. yapt çal flmada do ruluk oran n n istatistiksel aç dan anlaml olmamakla 26

Ultrasonografi ile ilk trimester cinsiyet tayini birlikte difli fetuslarda daha yüksek oldu u bulunmufltur (12). Proba dik orta sagittal plan n elde edilebildi i pozisyonlar uygun pozisyon olarak de erlendirilmifltir. Fetusun vertebral kolonunun yukar da oldu u, proba göre oblik yerleflimli bulundu u afl r defleksiyon ve fleksiyonda oldu u pozisyonlar ve vizit s ras nda uygun pozisyona dönmeyen fetuslarda, pozisyon zor olarak de erlendirilmifltir. 11-13 +6 haftalarda yap lan bu vizitlerin primer amac n n USG ile cinsiyet tahmini olmamas nedeniyle pozisyonun uygun hale gelmesi beklenmedi ve cinsiyet tayini için ikinci bir vizit yap lmad. Çal flmaya kat lan 155 hastan n 27 sinin pozisyonu zor olarak de erlendirildi ve pozisyonu uygun olan fetuslara oranla hem k z hem erkek fetuslar do ru olarak bilme yüzdesi daha düflük saptand. Obez hasta say s istatistiksel de erlendirme için yeterli olmamakla birlikte 10 obez hastan n 3 tanesinde yanl fl yorum yap lmas (% 70 do ruluk oran ) obesitenin önemli bir engelleyici faktör oldu unu düflündürmektedir. Yap lan birçok çal flmada da görülmektedir ki gebelik yafl 12 hafta ve üzeri olan fetuslarda cinsiyet tayininde baflar oran artmaktad r (3,7,11). Düflük maternal kilo, uygun pozisyon ve ilerleyen gebelik haftas ile cinsiyet tayinin duyarl l n artmaktad r. Has ve ark. yapt çal flmada 11. haftada %75, 14. haftada cinsiyet tayininde baflar oran n %96.6 olarak saptam fllard r (12). Efrat ve ark. yapt çal flmada da 12-14 haftalar aras nda fetal cinsiyet tayininde erkek fetuslar için baflar oran % 99.6, difli fetuslar için % 97.4 olarak saptam fllard r ve bu çal flmaya göre 12 hafta (CRL> 55.4 mm) erkek fetuslar do ru olarak tahmin etmede cut-off de er olarak saptanm flt r (8). Mazza ve ark. yapt, hasta say s n n 2593 oldu u kapsaml bir çal flmada BPD 22mm ve üzeri olan fetuslarda baflar oran n %100 olarak bulunmufltur (10). Bu konuyla ilgili yap lan tüm çal flmalar göstermektedir ki gebelik haftas artt kça tahmin yüzdesinde art fl görülmektedir ve bizim çal flmam z bunu destekler niteliktedir. Fetal cinsiyeti do ru tahmin etmek çeflitli faktörlere ba l d r. Bu faktörlerin bafl nda klinisyenin deneyimi ve kullan lan ultrason cihaz n n rezolüsyonu gelmektedir. Fetal görüntülemeyi etkileyecek di er faktörler aras nda fetusun pozisyonunun uygun olup olmamas, maternal obezite, fetusun hiperekstansiyonda olmas, ekstremiteler ve kordon taraf ndan genital alan n kapanmas, annenin bat n n n gazla distandü olmas say labilir. Çal flmam zda düflük maternal kilo ve uygun pozisyon ile cinsiyet tayininin duyarl l n artt gözlenirken, bu istatistiksel aç dan anlaml olarak bulunmad. CRL de eri artmas ile cinsiyet tayinin saptanmas nda anlaml de ifliklik saptanmad. lk üçayda fetal cinsiyet tahmininin, yüksek risk grubu oluflturan hastalarda erken tan ve gebelik terminasyonunun daha erken dönemde yap labilmesi ve invaziv giriflimleri azaltmas gibi faydalar n n yan s ra baz etik problemlere yol açabilece i de unutulmamal d r. Yap lan bir çal flmada gebelerin yaklafl k %75 i bebeklerinin cinsiyetlerini ö renmek istemifllerdir (1). Bu durumun kötüye kullan ma aç k olmas nedeniyle sa l kl bir gebeli in sonland r lmas olas l n göz önünde bulundurarak fetal cinsiyet tayini gebelik takibinin rutini olarak kullan lmamal d r. Sonuç olarak ilk üçayda ultrason ile fetal cinsiyet tayini yüksek duyarl l kta olmakla birlikte % 100 do rulukta saptamak mümkün olmamaktad r. Fakat maternal kanda fetal DNA analizi ile benzer duyarl l kta olup; bu teste göre daha ucuz, h zl ve kolay uygulanabilen bir alternatif olarak gözükmektedir. KAYNAKLAR 1. Harrington K, Armstrong V, Freeman J, Aquilina J, Campbell S. Fetal sexing by ultrasound in the second trimester: maternal preference and professional ability. Ultrasound Obstet Gynecol. 1996; 8: 318-21. 2. Plattner G, Renner W, Went J, Beaudette L, Viau G. Fetal sex determination by ultrasound scan in the second and third trimester. Obstet Gynecol 1983; 61: 454-8. 3. Withlow BJ, Lazanakis MS, Economoides DL. The sonographic identification of fetal gender from 11 to 14 weeks of gestation. Ultrasound Obstet Gynecol 1999; 13: 301-4. 4. Lev-Toaff AS, Ozhan S, Pretorius D, Bega G, Kurtz AB, Kuhlman K. Three-dimensional multiplanar ultrasound for fetal gender assignment: value of the mid-sagittal plane. Ultrasound Obstet Gynecol 2000; 16: 345-50. 5. Smid M, Lagona F, Papasergio N, Ferrari M, Cremonasi L. Influence of gestational age on fetal deoxyribonucleic acid retrieval in maternal peripheral blood. Am J Obstet Gynecol 1997; 177: 1517-22. 6. Feldman KW, Smith DW. Fetal phallic growth and penile standards for newborn male infants. J Pediatr 1975; 86: 395-8. 27

Sabahattin Altunyurt ve ark. 7. Efrat Z, Akinfenwa OO, Nicolaides KH. First-trimester determination of fetal gender by ultrasound. Ultrasound Obstet Gynecol. 1999; 13: 305-7. 8. Efrat Z, Perri T, Ramati E, Tugendreich D, Meizner I. Fetal gender assignment by first-trimester ultrasound. Ultrasound Obstet Gynecol 2006; 27: 619-21. 9. Mazza V, Contu G, Falcinelli C, Battafarano S, Cagnacci A, Vito G et al. Biometrical threshold of biparietal diameter for certain fetal sex assignment by ultrasound. Ultrasound Obstet Gynecol 1999; 13: 308-11. 10. Mazza V, Di Monte I, Pati M, Contu G, Ottolenghi C, Forabosco A et al. Sonographic biometrical range of external genitalia differentiation in the first trimester of pregnancy: analysis of 2593 cases. Prenat Diagn 2004; 24: 677-84. 11. Hsiao CH, Wang HC, Hsieh CF, Hsu JJ. Fetal gender screening by ultrasound at 11 to 13(+6) weeks. Acta Obstet Gynecol Scand. 2008; 87(1): 8-13. 12. Has R, Topuz S, Y ld r m E, brahimo lu L. Birinci trimesterde ultrasonla fetal cinsiyet tayini T Klin Jinekol Obst 2002; 12: 228-31. 13. Sadler TW. The external genitalia of the urogenital system. In Sadler TW, ed. Langman s Medical Embryology. 8th ed. Baltimore: Lippincott Williams & Wilkins; 2006. p.229-254. 14. Simpson JL, Elias S. Isolating fetal cells from maternal blood. Advances in prenatal diagnosis through molecular technology. JAMA. 1993; 270: 2357-61. 15. Lo YM. Fetal DNA in maternal plasma: biology and diagnostic applications. Clin Chem. 2000; 46: 1903-6. 28