EXCEL Kaynak: http://www.yildiz.edu.tr/~ozcoban/tbtk/dersnotu.htm 1. EXCEL E GİRİŞ Grafik çizimi ve matemetiksel hesaplamaların gerçekleştirildiği programdır. Windows altında çalışan programdır. Microsoft Office penceresi içindeki Microsoft Excel ikonunun çift tıklanmasıyla çalıştırılır. Excel programı BOOK adı verilen kitapçıklardan oluşmaktadır. Üst üste birden fazla kitapçık açılabilir. Excel tablosu hücrelerden meydana gelmiştir. Satırların ve kolonların kesiştiği bölgeye HÜCRE adı verilir. Excel de 16384 satır ve 256 kolon bulunmaktadır. Hücrelere giriş yapmayı sağlayan göstergeye HÜCRE GÖSTERGESİ adı verilir. Hücre göstergesi giriş yapılacak hücreye yön tuşları yardımıyla veya mouse un sol tuşunun tıklanması koşuluyla getirilerek giriş yapılması sağlanır. Kaydırma barları yardımıyla tablo sağa, sola, yukarı ve aşağıya doğru hareket ettirilir. Ekranın alt kısmında bulunan SHEET ler üzerinde tıklandığında yeni bir çalışma tablosu açılmış olur. 2. EXCEL MENÜLERİ * NEW Yeni bir kitapçık açmayı sağlar. Toolbars tan Kullanımı FILE MENÜSÜ butonu tıklanır. * OPEN Saklatılan kitapçığın açılmasını sağlar. Açılan tabloda File Name satırına açılacak dosyanın adı yazılır veya listeden dosyanın adı üzerinde tıklanır.
Toolbars tan Kullanımı butonu tıklanır. * CLOSE Açık olan dökümanın kapatılmasını sağlar. * SAVE Yazılan kitapçığın bir isim altında bilgisayarda saklatılmasını sağlar. Açılan tabloda File Name satırına dosya için isim yazılır. Excel programının dosya uzantısı bilgisayar tarafından.xls olarak belirlenir. Toolbars' tan Kullanımı
butonu tıklanır. Bu buton kullanılış durumuna göre Save veya Save As şeklinde otomatik olarak değişir. * SAVE AS Oluşturulan kitapçığı farklı bir isim altında saklatmayı sağlar. Açılan tabloda File Name satırına isim girişi yapılır. * FIND FILE Dosyaların içeriklerine göre aranıp açılmasını sağlar. Açılan tabloda; File Name : Arattırılacak dosya veya dosyaların tanımının yapıldığı satırdır. Location : Dosyaların aratılacağı sürücünün ve dizinin tanımlandığı satırdır. Include Subdirectories : Seçeneği işaretli ise dosyaların alt dizinlerde aratılması sağlanır. Açılan diğer tabloda bulunan seçenekler; Open : İçeriği bulunan dosyanın açılmasını sağlar. Search : Dosyaların tanımlandığı tabloya geçmeyi sağlar. Preview : Dosya içeriklerinin görüntülendiği bölümdür.
* PAGE SETUP Sayfa ayarlaması ile ilgili işlemlerin yapılmasını sağlar. Açılan tabloda; Page Kartoteksi Sayfa ile ilgili ayarlamalarının yapılmasını sağlar. Açılan tabloda; Portrait : Kağıdı dikey duruma getirmeyi sağlar. Landscape : Kağıdı yatay duruma getirmeyi sağlar
Margins Kartoteksi Marj ayarlarının yapılmasını sağlar. Açılan tabloda; Top : Kağıdın üstünden bırakılacak boşluğun tanımlanmasını sağlar. Bottom : Kağıdın altından bırakılacak boşluğun tanımlanmasını sağlar. Left : Kağıdın solundan bırakılacak boşluğun tanımlanmasını sağlar. Right : Kağıdın sağından bırakılacak boşluğun tanımlanmasını sağlar. Header : Yazılacak başlık için boşluk tanımının yapılmasını sağlar. Footer : Yazılacak dipnot için boşluk tanımının yapılmasını sağlar. Horizontally : Kutusu işaretli ise tablonun kağıt üzerinde yatay ortalanmasını sağlar. Vertically : Kutusu işaretli ise tablonun kağıt üzerinde dikey ortalanmasını sağlar. Header/Footer Kartoteksi Başlık veya dipnot yazmayı sağlar. Yazılan başlık veya dipnot kullanılan her kağıdın başında veya sonunda görülür. Açılan tabloda;
Custom Header : Başlığın yazılacağı bölüme girmeyi sağlar. Açılan tabloda; Left Section : Başlığın kağıdın soluna yazılmasını sağlar. Center Section : Başlığın kağıdın ortasına yazılmasını sağlar. Right Section : Başlığın kağıdın sağına yazılmasını sağlar. Custom Footer : Dipnotun yazılacağı bölüme girmeyi sağlar. Açılan tabloda; Left Section : Dipnotun kağıdın soluna yazılmasını sağlar. Center Section : Dipnotun kağıdın ortasına yazılmasını sağlar. Right Section : Dipnotun kağıdın sağına yazılmasını sağlar.
* PRINT PREVIEW Dökümden önce kağıdın görüntüsünün alınmasını sağlar. Toolbars' tan Kullanımı butonu tıklanır. * PRINT Dökümün yazıcıdan alınmasını sağlar. Açılan tabloda; All : Tüm tablonun yazıcıdan alınmasını sağlar. Page(s) : Tanımlanan sayfaların yazıcıdan alınmasını sağlar. From : İlk sayfanın tanımlanmasını sağlar. To : Son sayfanın tanımlanmasını sağlar. Copies : Dökümden alınacak kopya sayısının tanımlanmasını sağlar. Toolbars' tan Kullanımı
butonu tıklanır. EDIT MENÜSÜ * UNDO Yanlışlıkla yapılan işlemin geri alınmasını sağlar. Toolbars' tan Kullanımı * CUT butonu tıklanır. Bloklanan bölgenin silinmek üzere belleğe yerleştirilmesini sağlar. Blok bölgenin etrafında hareketli çizgiler görülür. Bu çizgiler ifadenin belleğe yerleştirildiğini belirtir. Toolbars' tan Kullanımı butonu tıklanır. * COPY Bloklanan bölgenin çoğaltılmak üzere belleğe yerleştirilmesini sağlar. Blok bölgenin etrafında hareketli çizgiler görülür. Toolbars' tan Kullanımı butonu tıklanır. * PASTE Cut veya Copy ile belleğe yerleştirilen ifadelerin hücre göstergesinin bulunduğu yere yapıştırılmasını sağlar. Toolbars' tan Kullanımı butonu tıklanır.
* FILL Tabloya sayı yerleştirmeyi sağlar. Açılan yan menüden Series seçilir. Boş bir hücreye sayının başlangıç değeri girilir. Açılan tabloda; Rows : Yerleştirme işleminin satır satır yapılacağının tanımlanmasını sağlar. Columns : Yerleştirme işleminin kolon kolon yapılacağının tanımlanmasını sağlar. Step Value : Adım (artış) sayısının tanımlanmasını sağlar. Stop Value : Bitiş sayısının tanımlanmasını sağlar. Mouse İle Kullanımı Boş bir hücreye sayının başlangıç değeri, altındaki hücreye sayının artış değeri girilir. Girilen iki sayı blok içine alınır. Göstergenin sağ alt köşesindeki siyah kutucuk (fill kutucuğu) üzerine mouse un göstergesi getirildiğinde (+) şeklini alır. Bu konumda iken mouse un sol tuşuna basılarak aşağıya doğru sürüklendiğinde sayıların doldurulacağı hücreler tanımlanmış olur. Mouse serbest bırakıldığında sayıların tabloya yerleştirilmeleri sağlanır. * CLEAR Hücre veya bloklanan hücrelerin silinmesini sağlar. Açılan yan menüden All seçilir. Aynı işlem klavyeden Delete tuşuna basılarak da gerçekleştirilir * DELETE Satır veya kolonların silinmesini sağlar. Silinecek satır veya kolon üzerine hücre göstergesi konumlandırılır. Açılan tabloda; Shift Cells Left : Silinen hücrenin yanındakileri sola kaydırmayı sağlar. Shift Cells Up : Silinen hücrenin altındakileri yukarıya kaydırmayı sağlar. Entire Row : Hücre göstergesinin üzerinde bulunan satırı silmeyi sağlar. Entire Column : Hücre göstergesinin üzerinde bulunan kolonu silmeyi sağlar.
* DELETE SHEET Sheet lerin silinmesini sağlar. Silinecek sheet üzerinde tıklanarak aktifleştirilir. Karşılaşılan mesaj tablosunda silmek için Ok, iptal etmek için Cancel butonu tıklanır. * MOVE OR COPY SHEET Sheet lerin taşınmasını veya kopyalanmasını sağlar. Taşınacak veya kopyalanacak sheet tıklanarak seçilir. Açılan tabloda; To Book : İşlemin gerçekleştirileceği kitapçığın seçilmesini sağlar. Before Sheet : Sheet in taşınacağı veya kopyalanacağı yer için seçim yapılmasını sağlar. Create a Copy : Kutusu işaretli ise kopyalama işleminin, değilse taşıma işleminin yapılmasını sağlar. Mouse İle Kullanımı
Taşıma İşlemi Taşınacak sheet aktifleştirildikten sonra mouse un göstergesi üzerine getirilerek sol tuş a basıldığında beyaz bir sayfa görülür. Siyah okun işaret ettiği noktaya gelinip mouse serbest bırakıldığında taşıma işlemi gerçekleştirilmiş olur. Kopyalama İşlemi Kopyalanacak sheet aktifleştirildikten sonra mouse un göstergesi üzerine getirilerek Ctrl+Sol Tuş a basıldığında beyaz bir sayfa görülür. Siyah okun işaret ettiği noktaya gelinip mouse serbest bırakıldığında kopyalama işlemi gerçekleştirilmiş olur. * FIND İstenilen ifadenin aranıp bulunmasını sağlar. Açılan tabloda; Find What : Aratılacak ifadenin yazıldığı satırdır. Find Next : Arama işleminin başlatılmasını sağlar. Search : Listesinde bulunan seçenekler; By Rows : Aramanın satırlarda yapılmasını sağlar. By Columns : Aramanın kolonlarda yapılmasını sağlar. Look In : Listesinde bulunan seçenekler; Formulas : Formül tanımı yapılmış hücrelerin aranmasını sağlar. Values : Değer girilmiş hücrelerin aranmasını sağlar. Notes : Not bilgisi olan hücrelerin aranmasını sağlar. Match Case : Kutusu işaretlenmemişse büyük ve küçük harf ayırımı yapılmaksızın ifadenin bulunmasını sağlar.
* REPLACE Bulunan ifadenin yeni bir ifade ile değiştirilmesini sağlar. Açılan tabloda; Find What : Değiştirilecek ifadenin yazıldığı satırdır. Replace With : Yeni ifadenin yazıldığı satırdır. Find Next : Değiştirilecek ifadenin bulunmasını sağlar. Replace : Find Next ile buldurulan ifadenin değiştirilmesini sağlar. Replace All : Find What satırına yazılan ifadenin tümünü değiştirmeyi sağlar. * GOTO Uzak bir hücreye ulaşmayı sağlar. Açılan tabloda; Reference : Gidilecek hücre adresinin yazıldığı satırdır.
VIEW MENÜSÜ * FORMULA BAR Giriş yapılan panelin açılmasını veya kapanmasını sağlar. * STATUS BAR Ekranın altındaki mesajların görüntülendiği bölümün açılmasını veya kapanmasını sağlar. * TOOLBARS Toolbars ların açılmasını veya kapanmasını sağlar. Açmak istenilen toolbarın yanındaki kutu çarpılanır. Kapatılmak istenilen toolbarın kutusundaki çarpı kaldırılır. Açılan tabloda; Color Toolbars : Kutusu işaretli ise toolbars ların renklendirilmesini sağlar. Large Buttons : Kutusu işaretli ise toolbars butonlarının büyütülmesini sağlar. Show ToolTips : Butonların altındaki yazıların görüntülenmesini veya görüntülenmemesini sağlar. * FULL SCREEN Çalışma alanının genişletilmesini sağlar. Böylece program başlığı, menü barı ve toolbars lar görülmez. Ekranı eski haline getirmek için yapılan işlemden dolayı açılan Full Screen butonu tıklanır. Full Screen yapıldığında buton görülmüyorsa, toolbars tablosundaki listeden Full Screen seçeneğinin kutusu çarpılanır.
INSERT MENÜSÜ * CELLS Tabloya hücre açmayı sağlar. Hücre göstergesi hücrenin açılacağı yere konumlandırılır. Açılan tabloda; Shift Cells Right : Sağa kaydırarak satır açmayı sağlar. Shift Cells Down : Aşağı kaydırarak satır açmayı sağlar. Entire Row : Satır açmayı sağlar. Entire Column : Kolon açmayı sağlar. * ROWS Satır açmayı sağlar. Hücre göstergesi satırın açılacağı yere konumlandırılır. * COLUMNS Kolon açmayı sağlar. Hücre göstergesi kolonun açılacağı yere konumlandırılır. * PAGE BREAK Sayfanın bölünmesini sağlar. Hücre göstergesi sayfanın bölüneceği yere konumlandırılır. Böylece ekranda kesik çizgiler görülür. Bu çizgilerin üstü bir önceki, altı ise bir sonraki sayfayı ifade eder. * REMOVE PAGE BREAK Bölünen sayfanın iptal edilmesini sağlar.
* FUNCTION Excel de yapılacak hesaplamalar için fonksiyon tanımlamalarının yapılmasını sağlar. Açılan tabloda; Function Category : Kullanılacak fonksiyonun bulunduğu başlıkları tanımlar. Function Name : Fonksiyon isimlerinin listesini görüntülemeyi sağlar. Next : İşlem yapılacak hücre adreslerinin tanımlandığı bölüme girmeyi sağlar. Kullanılacak fonksiyon adı üzerinde tıklanarak seçilir. Next butonu tıklanır. Açılan diğer tabloda; Finish : İşlemin bittiğini belirtmeyi sağlar. * NAME Hücreye isim vermeyi sağlar. Hücre göstergesi isim verilecek hücreye konumlandırılır. Yan menüden Define tıklanır. Açılan tabloda;
Names in Workbook : Hücreye verilecek ismin yazıldığı satırdır. Refers To : Hücre göstergesinin bulunduğu hücre ve sheet tanımının görüntülendiği satırdır. Add : Hücreye verilen ismin kalıcı hale gelmesini sağlar. Delete : Hücreye verilen ismin silinmesini sağlar. * NOTE Hücreye not bilgisi girmeyi sağlar. Hücre göstergesi notun girileceği hücreye konumlandırılır. Bir hücrede not bilgisinin olduğu o hücrenin sağ üst köşesindeki kutucuktan anlaşılır. Açılan tabloda; Cell : Hücre göstergesinin bulunduğu adresi görünülemeyi sağlar. Notes in Sheet : Notların kaydedildiği hücreleri görüntülemeyi sağlar. Text Note : Notun yazıldığı bölümdür. Add : Girilen notun hücreye kaydedilmesini sağlar. Delete : Notun silinmesini sağlar.
Hücreye girilen notu silmenin bir başka yöntemi, EDIT - Clear - Notes seçeneğinin kullanılmasıdır. * PICTURE Excel tablosuna resim yapıştırmayı sağlar. Hücre göstergesi resmin yapıştırılacağı yere konumlandırılır. File Name bölümünden istenilen resim dosyası üzerinde tıklanır. İçerik Preview bölümünden görülür. Resmi tabloya yapıştırmak için OK butonu tıklanır.
FORMAT MENÜSÜ * CELLS Hücrelerin formatlanmasını sağlar. Formatlanacak hücre veya hücreler belirlenir. Açılan tabloda; Number Kartoteksi Sayıların formatlanmasıyla ilgili işlemlerin yapılmasını sağlar. Açılan bölümde; Category : Yapılacak formata ait başlığın seçilmesini sağlar. Liste içersindeki seçenekler; Number : Sayıları hanelere ayırmak için format görüntülemeyi sağlar. Date : Tarih için format görüntülemeyi sağlar. Time : Saat için format görüntülemeyi sağlar. Percentage : Sayıları yüzdeli hale dönüştürmek için format görüntülemeyi sağlar. Currency : Sayıları parabirimli hale dönüştürmek için format görüntülemeyi sağlar. Format Codes : Category bölümünden seçilen başlık içindeki formatların görüntülenmesini sağlar. Code : Seçilen formatın görüntülenmesini sağlayan satırdır. Sample : Hücre göstergesinin üzerinde bulunan sayıya seçilen formatın uygulandığını görüntülemeyi sağlar. Sayılara verilen formatları iptal etmek için All seçeneği içindeki General tıklanır.
Toolbars tan Kullanımı Parabirimini görüntülemeyi sağlar. Yüzde işaretini görüntülemeyi sağlar. Sayıları virgüllerle ayırmayı sağlar. Sayılara sıfır eklemeyi sağlar. Sayılardaki fazla sıfırların çıkartılmasını sağlar. Alignment Kartoteksi İfadelerin hücre içindeki yönünün ayarlanmasıyla ilgili işlemlerin yapılmasını sağlar. Açılan bölümde; Horizontal : Seçilen yatay text teki ifadenin konumunu ayarlamayı sağlar. Vertical : Seçilen dikey text teki ifadenin konumunu ayarlamayı sağlar. Orientation : İfadenin yatay veya dikey olma durumunun belirlenmesini sağlar. Wrap Text : Kutusu işaretli ise ifadenin iki satır şeklinde görüntülenmesini sağlar.
Font Kartoteksi İfadelerin üzerinde karakter tipi değişikliği, büyüklükleri, stilleri ve rengiyle ilgili işlemlerin yapılmasını sağlar. Açılan bölümde; Font : Karakter tipi seçiminin yapılmasını sağlar. Font Style : Karakter stili seçiminin yapılmasını sağlar. Size : Karakter büyüklüğü seçiminin yapılmasını sağlar. Underline : İfadenin altına çizdirilecek çizgi için seçim yapmayı sağlar. Color : Karakter rengi için seçim yapmayı sağlar. Striketrough : Kutusu işaretli ise ifadenin üstüne çizgi çekmeyi sağlar. Superscript : Kutusu işaretli ise üst indis işleminin yapılmasını sağlar. Subscript : Kutusu işaretli ise alt indis işleminin yapılmasını sağlar. Normal Font : Kutusu işaretli ise karakterleri eski fontuna dönüştürmeyi sağlar. Preview : Yapılan işlemlerin görüntülendiği bölümdür.
Toolbars tan Kullanımı Karakter tipinin seçilmesini sağlar. Karakter büyüklüğünün seçilmesini sağlar. Karakterlerin kalınlaştırılmasını sağlar. Karakterlerin eğikleştirilmesini sağlar. İfadelerin altına çizgi çekmeyi sağlar. Karakterlerin renklendirilmesini sağlar. Border Kartoteksi Hücrenin sınır çizgilerini belirleme ve renklendirme ile ilgili işlemlerin yapılmasını sağlar. Açılan tabloda; Border : Kullanılacak çizginin görüntüleneceği yeri belirlemeyi sağlar. Border seçenekleri; Outline : Kullanılacak çizginin bloklanan alanın dış kenarlarında görüntülenmesini sağlar. Left : Kullanılacak çizginin bloklanan alanın sol tarafında görüntülenmesini sağlar. Right : Kullanılacak çizginin bloklanan alanın sağ tarafında görüntülenmesini sağlar. Top : Kullanılacak çizginin bloklanan alanın üst kısmında görüntülenmesini sağlar.
Bottom : Kullanılacak çizginin bloklanan alanın alt kısmında görüntülenmesini sağlar. Style : Kullanılacak çizgi stilinin belirlenmesini sağlar. İstenilen çizgi üzerinde tıklanarak seçilir. Color : Çizgi renginin belirlenmesini sağlar. Toolbars tan Kullanımı butonu tıklanır. Butonun yanındaki ok tıklandığında açılan tabloda, çizginin görüntüleneceği yer belirlenir. Patterns Kartoteksi Hücrenin arka fonunun renklendirilmesiyle ilgili işlemlerin yapılmasını sağlar. Açılan tabloda, Color : Hücre içine verilecek rengin belirlenmesini sağlar. Patterns : Hücre içine veya seçilen bir rengin üzerine desen görüntülemeyi sağlar. Sample : Yapılan işlemlerin görüntülendiği penceredir.
Toolbars tan Kullanımı * ROW butonu tıklanır. Tablo satırları üzerinde işlemlerin gerçekleştirilmesini sağlar. Açılan yan menü içersinde kullanılacak seçenekler; HEIGHT Satır yüksekliğinin ayarlanmasını sağlar. Hücre göstergesi yüksekliği ayarlanacak satıra konumlandırılır. Yapılan işlem göstergenin hizasındaki tüm satırlarda etkili olacaktır. Bir satırın standart yüksekliği 12.75 tir. Açılan tabloda; Row Height : Satırın yükseklik değerinin girildiği satırdır. Mouse İle Kullanımı Hücre göstergesi tablo sıra numaraları arasındaki bölme çizgisine getirildiğinde aşağı ve yukarıyı gösteren ok şekline dönüşür. Mouse un sol tuşuna basarak aşağıya doğru sürüklendiğinde satır yüksekliği ayarlanmış olur. AUTOFIT
Yükseltilen satırın eski durumuna getirmeyi sağlar. Hücre göstergesi düzeltilecek satır üzerine konumlandırılır. HIDE Satırların gizlenmesini sağlar. Hücre göstergesi gizlenecek satır üzerine konumlandırılır. Böylece göstergenin hizasında bulunan tüm satırların gizlenmesi sağlanır. UNHIDE Gizlenen satırların görünür hale getirilmesini sağlar. Gizlenen satırın bulunduğu bölge bloklanır. * COLUMN Tablo kolonları üzerinde işlemlerin gerçekleştirilmesini sağlar. Açılan yan menü içersinde kullanılacak seçenekler; WIDTH Kolon genişliğinin ayarlanmasını sağlar. Hücre göstergesi genişliği ayarlanacak kolona konumlandırılır. Yapılan işlem sadece o kolon üzerinde etkili olacaktır. Bir kolonun standart genişliği 8.43 tür. Açılan tabloda; Column Width : Kolonun genişlik değerinin girildiği satırdır. Mouse İle Kullanımı Hücre göstergesi tablo kolon harfleri arasındaki bölme çizgisine getirildiğinde sağı ve solu gösteren ok şekline dönüşür. Mouse un sol tuşuna basarak yana doğru sürüklendiğinde kolon genişliği ayarlanmış olur. AUTOFIT SELECTION Hücre içersindeki karakter sayısına bağlı olarak kolonun küçültülmesini sağlar. Hücre göstergesi küçültülecek hücreye konumlandırılır. HIDE Hücre göstergesinin üzerinde bulunan kolonun gizlenmesini sağlar. Hücre göstergesi gizlenecek kolon üzerine konumlandırılır.
UNHIDE Gizlenen kolonların görünür hale getirilmesini sağlar. Gizlenen kolonun bulunduğu bölge bloklanır. STANDARD WIDTH Genişletilen kolonları eski durumuna getirmeyi sağlar. Hücre göstergesi düzeltilecek kolon üzerine konumlandırılır. Açılan tabloda; Standard Column Width : Kolonun standard genişliğinin görüntülendiği satırdır. * SHEET Ekranın altındaki Sheet ler üzerinde işlemlerin gerçekleştirilmesini sağlar. Açılan yan menü içersinde kullanılacak seçenekler; RENAME Sheet isimlerinin değiştirilmesini sağlar. İsmi değiştirilecek Sheet üzerinde tıklanarak aktifleştirilir. Açılan tabloda; Name : Sheet isminin yazıldığı satırdır. Aynı işlem ismi değiştirilecek sheet üzerinde çift tıklama yapılarak da gerçekleştirilir. HIDE Sheet lerin gizlenmesini sağlar. Gizlenecek sheet aktifleştirilir. UNHIDE Gizlenen sheet lerin görünür hale getirilmesini sağlar. Açılan tabloda Unhide Sheet başlığı altındaki listeden görüntülenecek sheet ismi üzerinde tıklanarak seçilir.
* AUTOFORMAT Tablonun otomatik olarak formatlanmasını sağlar. Tabloda görüntülenecek bilgiler bloklanır. Açılan tabloda Table Format başlığı altındaki listeden tablo tipi için seçim yapılır. Options : Tablo üzerinde değişiklikler yapmayı sağlar. * PROTECTION TOOLS MENÜSÜ Tabloyu koruma altına almayı sağlar. Açılan yan menüden; PROTECT SHEET Aktif olan sheet i koruma altına almayı sağlar. Yapılan koruma sadece üzerinde çalışılan sheet için geçerlidir. Açılan tabloda; Password : Korumayı şifreli yapmayı sağlar. Şifre için girilen karakterler (*) işaretleriyle görüntülenir.
Açılan ikinci tabloya aynı şifre tekrar girilir. Koruma kaldırılmadığı sürece tablo üzerinde işlem yapılamaz. Yapılan korumayı kaldırmak için aynı menüden Unprotect Sheet seçilir. Şifre verilmişse giriş yapılır. Böylece koruma kaldırılmış olur. Protect Workbook : Üzerinde çalışılan kitapçığın koruma altına alınmasını sağlar. * MACRO Oluşturulan macronun çalıştırılması ve silinmesi işlemlerinin gerçekleştirilmesini sağlar. Açılan tabloda Macro Name bölümüne işlem yapılacak macronun adı yazılır veya listeden macro ismi üzerinde tıklanır. Run : Macronun çalıştırılmasını sağlar. Delete : Macronun silinmesini sağlar.
* RECORD MACRO Makro oluşturmayı sağlar. Hücre göstergesi makronun yazılacağı yere konumlandırılır. Açılan yan menüden Record New Macro seçilir. Açılan tabloda; Macro Name : Makro isminin yazılacağı satırdır. Description : Makro için açıklama yazmayı sağlayan bölümdür. Ekranın altında görülen Recording ifadesi makro ortamına girildiğini belirtir. Bu aşamadan sonra makro yazılımına başlanır. Yazılım işlemi bittikten sonra kaydı durdurmak ve makro ortamından çıkmak için açılan makroya ait stop butonu tıklanır. Macroyu Toolbars a bağlayarak oluşturmak için, View menüsünden Toolbars seçilir. Açılan tablodan Customize butonu tıklanır. Açılan diğer tablonun Categories başlığı altındaki listeden makroya buton belirlemek için Macro seçeneği, değişik butonlar için ise Custom seçeneği tıklanır.
Açılan butonlara ait bölümden istenilen buton üzerine gelinir. Mouse un sol tuşuna basarak toolbars a doğru sürüklenip serbest bırakılır. Böylece istenilen buton toolbars a yerleşmiş olur. Açılan tabloda; Macro Name/Reference : Makro isminin yazıldığı satırdır. Record : Makronun oluşturulacağı alana geçmeyi sağlar. Açılan diğer tabloda; Macro Name : Makro isminin yazıldığı satırdır. Description : Makro için açıklama yazmayı sağlayan bölümdür.
Hücre göstergesinin bulunduğu yerden itibaren makro yazılımına başlanır. Böylece yazılan her karakter buton içine kaydedilir. Yazılım bittikten sonra stop butonu tıklanarak makro ortamından çıkılır. Makroyu çalıştırmadan önce makronun yazılmaya başlandığı hücreye gösterge konumlandırılır ve butona basılarak makronun yazılması sağlanır. * OPTIONS Excel tablosuyla ilgili ayarlamaların yapılmasını sağlar. Kullanılacak seçeneğin yanındaki kutu çarpılanır, kullanılmayacak seçeneğin çarpısı kaldırılır. * SORT DATA MENÜSÜ Tablo verilerinin sıralanmasını sağlar. Açılan tabloda Sort by başlığı altından sıralamanın hangi kolona göre yapılacağı belirlenir.
Ascending : Alfabetiksel Veri Sayısal Veri A-Z Küçükten büyüğe Descending : Alfasayısal Veri Sayısal Veri Z-A Büyükten küçüğe Toolbars tan Kullanımı Ascending e göre sıralama yapmayı sağlar. Descending e göre sıralama yapmayı sağlar. * FILTER Sadece istenilen bilgilerin görüntülenmesi için filtreleme işlemini gerçekleştirmeyi sağlar. Açılan yan menüden Autofilter seçilir. Böylece veri başlıklarının yanında ok görüntülenir. Listelenecek başlığın yanındaki ok tıklanır. Açılan listeden dökümü alınacak veri adı üzerinde tıklanır. Böylece sadece seçilen veriye ait döküm ekranda görülür. Kullanılan başlığın yanındaki ok mavi renge dönüşür. Tüm bilgileri ekranda görmek için mavi oka basılarak açılan listeden All seçeneği tıklanır. Filtreleme işlemini iptal etmek için yan menüden Autofilter seçeneği tıklanır. * NEW WINDOW WINDOW MENÜSÜ Kullanılan kitapçık içersinde yeni bir pencere açmayı sağlar.
* ARRANGE Birden fazla açılmış kitapçıkların düzenlenmesini sağlar. Açılan tabloda; Tiled : Kitapçıkları yan yana düzenlemeyi sağlar. Horizontal : Kitapçıkları yatay düzenlemeyi sağlar. Vertical : Kitapçıkları dikey düzenlemeyi sağlar. Cascade : Kitapçıkları arka arkaya düzenlemeyi sağla * HIDE Kitapçıkların gizlenmesini sağlar. * UNHIDE Gizlenen kitapçıkların görüntülenmesini sağlar. Açılan tabloda, Unhide Workbook başlığı altındaki listeden görüntülenecek kitapçık üzerinde tıklanır. * SPLIT Hücre göstergesinin bulunduğu yerden itibaren tablonun bölünmesini sağlar. Gösterge satır başında ise tablo yatay olarak ikiye, ortada ise dörde bölünür. Bu işlem ile tablonun uzak noktalarındaki bilgilere ulaşılmış olur. * FREEZE PANES
İstenilen satırların ve kolonların sabitleştirilmesini sağlar. Hücre göstergesi sabitleştirilecek satırın bir altındaki satıra konumlandırılır. Böylece o satırın altına bir çizgi çekilir. Aşağıdaki satırlara gidildikçe çizginin üzerinde kalan kısmın kaymadığı sabit kaldığı görülür. Kolonların sabitleştirilmesi için hücre göstergesi sabitleştirilecek kolonun bir yanındaki kolona konumlandırılır. Böylece kolonun bulunduğu yerden ve satırdan itibaren yatay ve dikey çizgiler görülür. Kolonlarda ilerledikçe kolonun solunda kalan kısmın ve aşağı inildikçe yatay çizginin üzerinde kalan kısmın kaymadığı görülür. * UNFREEZE PANES Yapılan sabitleştirme işleminin iptal edilmesini sağlar.
GRAFİK İŞLEMLERİ ÜNİTENİN KONULARI Grafiğin Oluşturulması Grafiğin Boyutunun Ayarlanması Grafiğin Seçilmesi Grafik İşlemleri ve Kısa Yol Menüleri ÜNİTENİN AMAÇLARI Grafiğin Oluşturulmasının Öğrenilmesi Grafik Boyutunun Ayarlanmasının Öğrenilmesi Grafiğin Seçilmesinin Öğrenilmesi Grafik İşlemlerinin ve Kısa Yol Menülerinin Öğrenilmesi 1. GRAFİĞİN OLUŞTURULMASI Grafiğin oluşturulması için ilk önce grafik verilerinin tabloya girilmesi gerekir. Veri girişi yaparken verilerin bir alfabetiksel, diğerlerinin ise sayısal olmasına dikkat edilmelidir. Veri girişlerinin ardından tüm bilgiler blok içersine alınarak tanımlanır. Grafik toolbarsından Chart Type ( ) butonu tıklanır. Böylece bloklanan alanın etrafında hareketli çizgiler görülür. Mouse un göstergesi tabloya getirildiğinde (+) şeklini alır. Bu durumda iken oluşturulacak grafiğin boyutu için boş bir alanda çerçeve açılır. Bırakıldığında grafiğin oluştuğu görülür.
2.GRAFİĞİN BOYUTUNUN AYARLANMASI Grafik üzerinde birkez tıklandığında grafiğin çerçevesinin etrafında küçük kutucuklar görülür. Mouse un göstergesi kutucukların üzerine getirildiğinde çift taraflı ok şekline dönüşür. Mouse un sol tuşuna basılarak hareket ettirildiğinde grafiğin boyutunun ayarlanması sağlanmış olur. 3. GRAFİĞİN SEÇİLMESİ Grafik üzerinde işlemler yapabilmek için ilk önce grafiğin seçilmesi gerekir. Bunun için grafiğin üzerinde çift tıklama yapılır. Böylece grafiğin çerçevesinin etrafında kesik ve yatay çizgiler görülür. Bu çizgiler grafiğin seçildiğini belirtir.
4. GRAFİK İŞLEMLERİ Grafik üzerinde işlemler yapabilmek için, işlem yapılacak bölge bir kez tıklanarak seçilir. Mouse un sağ tuşuna basılarak açılan kısa yol menüsünden kullanılacak seçenek tıklanır. İkinci bir yöntem, işlem yapılacak yer üzerinde çift tıklama gerçekleştirilir. KISA YOL MENÜ SEÇENEKLERİ * FORMAT DATA SERİES Seçilen kolonların formatlanmasını sağlar. Açılan tabloda; Style : Çizgi stili için seçim yapmayı sağlar. Color : Çizginin rengi için seçim yapmayı sağlar. Weight : Çizgi genişliği için seçim yapmayı sağlar. Color (Renk paleti) : Kolonların içi için renk seçimi yapmayı sağlar. Pattern : Kolonların içine desen seçimi yapmayı sağlar. Sample : Yapılan işlemlerin görüldüğü penceredir.
* FORMAT PLOT AREA Kolonların arkasını formatlamayı sağlar. Açılan tabloda renk ve çizgilerin formatlanması işlemleri gerçekleştirilir. * FORMAT CHART AREA Grafiğin arka planının formatlanmasını sağlar. Açılan tabloda Patterns kartoteksinden renk ve çizgilerin formatlanması işlemleri gerçekleştirilir. * INSERT TITLES Grafiğe başlık eklemeyi sağlar. Açılan tabloda; Chart Title : Kutusu işaretli ise grafiğe genel başlık vermeyi sağlar.
Value (Y) Axis : Kutusu işaretli ise dikey eksene başlık vermeyi sağlar. Category (X) Axis : Kutusu işaretli ise yatay eksene başlık vermeyi sağlar. Grafik üzerinde başlık girilecek yer tıklanarak seçilir. Giriş işlemi gerçekleştirilir. * FORMAT AXIS TITLE Seçilen başlığın formatlanmasını sağlar. Açılan tabloda Font kartoteksinden karakterlerin formatlanması işlemleri gerçekleştirilir. Alignment kartoteksinden yazının grafik içindeki yönünün ayarlanması işlemleri gerçekleştirilir. Yazının yönü için uygun olan Text lerden biri seçilir.
* FORMAT AXIS Grafikteki dataların formatlanmasını sağlar. Açılan tabloda Font kartoteksinden gerekli olan font işlemleri gerçekleştirilir. * INSERT GRIDLINES Grafiğe çizgi eklemeyi sağlar. Açılan tabloda; Category (X) Axis başlığı altındaki seçenekler; Major Gridlines : Kutusu işaretli ise grafiğin arkasına dikey çizgi görüntülemeyi sağlar. Minor Gridlines : Kutusu işaretli ise dikey çizgiler arasını sıklaştırmayı sağlar.
Value (Y) Axis başlığı altındaki seçenekler; Major Gridlines : Kutusu işaretli ise grafiğin arkasına yatay çizgi görüntülemeyi sağlar. Minor Gridlines : Kutusu işaretli ise yatay çizgiler arasını sıklaştırmayı sağlar. * FORMAT GRIDLINES Grafiğe eklenen çizgilerin formatlanmasını sağlar. Açılan tabloda çizginin stili, rengi ve genişliği işlemleri gerçekleştirilir. * INSERT DATA LABELS Dataların grafikte görüntülenmesini sağlar. Açılan tabloda; None : Grafikteki verilerin iptal edilmesini sağlar. Show Value : Sayısal verilerin görüntülenmesini sağlar. Show Label : Alfabetiksel verilerin görüntülenmesini sağlar.
* CHART TYPE Grafik tipinin değiştirilmesini sağlar. Açılan tabloda; 2D : 2 boyutlu grafik örnekleri görüntülemeyi sağlar. 3D : 3 boyutlu grafik örnekleri görüntülemeyi sağlar. 3 boyutlu grafiklerin özellikleri, görüntü açılarının kullanıcı tarafından ayarlanabilir olmasıdır. Koordinatlar üzerinde tıklandığında köşelerde küçük kutucuklar görülür. Mouse un göstergesi kutucuklar üzerine getirildiğinde (+) şeklini alır. Bu durumdayken mouse un sol tuşuna basılarak grafik istenilen yöne çevrilir. Aynı işlem Chart (Grafik) toolbarındaki Chart Type ( ) butonu ile de gerçekleştirilir. Butonun yanındaki ok tıklanarak açılan listede sol taraftaki grafikler 2 boyutlu, sağ taraftakiler 3 boyutludur. * AUTOFORMAT Grafiğin otomatik formatlanmasını sağlar. Açılan tabloda;
Galleries : Listeden grafik tipinin seçilmesini sağlar. Formats : Grafik için format tipinin seçilmesini sağlar. * CLEAR Seçilen kolonların veya grafiğin silinmesini sağlar. Aynı işlem klavyedeki Delete tuşu ile de gerçekleştirilir. * GRAFİĞE OK EKLEME Grafik seçildikten sonra Drawing toolbarındaki aşağı ok butonu tıklanır. Mouse un göstergesi tabloya getirildiğinde (+) şeklini alır. Sol tuşa basılarak işaret edilecek kolona doğru mouse hareket ettirilir. Serbest bırakıldığıda grafikte ok görüntülenir. Ok un stilini değiştirmek için ok üzerinde çift tıklama yapılır. Açılan tablodan gerekli işlemler gerçekleştirilir. Ok u silmek için ok üzerinde bir kez tıklanır. Klavyeden Delete tuşuna basılır veya kısa yol menüsünden Clear tıklanır.
FONKSİYON İŞLEMLERİ ÜNİTENİN KONULARI Formül Tanımlamalarının Yapılması Fonksiyon Tanımlamalarının Yapılması Trigonometrik Fonksiyonlar Matematiksel Fonksiyonlar İstatistiksel Fonksiyonlar Dizgi Fonksiyonlar ÜNİTENİN AMAÇLARI Formül Tanımlamalarının Öğrenilmesi Fonksiyon Tanımlamalarının Öğrenilmesi Trigonometrik Fonksiyonların Öğrenilmesi Matematiksel Fonksiyonların Öğrenilmesi İstatistiksel Fonksiyonların Öğrenilmesi Dizgi Fonksiyonların Öğrenilmesi FONKSİYONLAR Excel de matematiksel işlemler yapabilmek için; 1. Formül Tanımlamaları 2. Fonksiyon Tanımlamaları gerçekleştirilir. 1. FORMÜL TANIMLAMALARI Formül tanımlamaların başına (=) işareti kullanılır ve arkasından yapılacak işleme karşılık gelen sayısal bilgiler parantezlerin içine yazılır. ÖRNEKLER * 5 ve 6 sayılarının toplanması için;
=(5+6) yazılır. * 5 ve 6 sayılarının çarpılması için; =(5*6) yazılır. * 5 ve 6 sayılarının çıkarılması için; =(5-6) yazılır. * 5 ve 6 sayılarının bölünmesi için; =(5/6) yazılır. * 5 sayısının karesini hesaplamak için; =(5^2) yazılır. * 5 sayısının kübünü hesaplamak için; =(5^3) yazılır. * 5 sayısının 4.kuvvetini hesaplamak için; =(5^4) yazılır. * 5 sayısının karesinin ikiye bölümünden çıkan sonucun 5.kuvvetini hesaplamak için; =((5^2)/2)^5 yazılır. * 3 sayısının kübünün 5 ile çarpımından çıkan sonucun 7 fazlasının 3 katının 9 eksiğinin 6 ya bölümünü hesaplamak için; =(((((3^3)*5)+7)*3)-9)/6 yazılır. Tablo içersine yazılmış sayılar üzerinde işlem yapmak için sayıların bulundukları adresler parantez içine yazılır. * A1, B1 ve C1 hücrelerindeki sayıların toplanması için; =(A1+B1+C1) yazılır. 2. FONKSİYON TANIMLAMALARI Yapılacak işleme karşılık gelen bir fonksiyon var ise fonksiyon tanımlaması gerçekleştirilir. Bunun için önce sonucun alınacağı yere hücre göstergesi konumlandırılır. Daha sonra tanımlamaya (=) işareti ile başlanır ve arkasından sayılar tabloya girilmişse sayıların hücre adresleri veya sayıların kendisi parantez içine yazılır.
Fonksiyon tanımı (aralık tanımı olanlar hariç) önce ilk sayı üzerinde kurularak sonuç alınır. Aynı formül diğer hücrelerdeki adreslere kopyalanır. Kopyalamak için, hücre göstergesi alınan ilk sonuç üzerine getirilir. Göstergenin sağ alt köşesinde bulunan doldurma kutucuğu üzerine mouse un göstergesi getirildiğinde (+) şeklini alır. Bu durumdayken mouse diğer sayıların bulunduğu adreslere doğru sürüklenerek hücrelerin taranması sağlanır. Mouse serbest bırakıldığında sonuçlar ekranda görülür. 3. TRİGONOMETRİK FONKSİYONLAR * COS Sayıların cosinüsünü hesaplamayı sağlar. ÖRNEK =COS (A1) =COS (5) * SIN Sayıların sinüsünü hesaplamayı sağlar. ÖRNEK =SIN (A1) =SIN (4) * TAN Sayıların tanjantını hesaplamayı sağlar. ÖRNEK =TAN (A1) =TAN (7) 4. MATEMATİKSEL FONKSİYONLAR * ABS Sayıların mutlak değerini hesaplamayı sağlar. Sayı ister negatif, ister pozitif olsun sonuç her zaman pozitiftir. ÖRNEK =ABS (A1) =ABS (-7) * INT
Ondalıklı sayıların tam kısmını görüntülemeyi sağlar. ÖRNEK =INT (A1) =INT (56.823) * MOD İki sayının bölümünden çıkan kalan değerinin görüntülenmesini sağlar. ÖRNEK =MOD (A1,B1) =MOD (4,2) * ROUND Ondalıklı sayıların belirtilen değere göre yuvarlatılmasını sağlar. ÖRNEK =ROUND (A1,2) =ROUND (64.945,2) * SQRT Sayıların karekökünü hesaplamayı sağlar. ÖRNEK =SQRT (A1) =SQRT (9) * SUM Tanımlanan aralıktaki sayıların toplamını hesaplamayı sağlar. Fonksiyon tanım parantezine sayıların başlangıç ve bitiş değerleri girilir. Aradaki sayılar (:) ile tanımlanır. ÖRNEK =SUM (A1:D6) Farklı hücrelerde bulunan sayıları toplatmak için hücre adresleri arasına (;) kullanılır. =SUM (A1;B5;C3) 5. İSTATİSTİKSEL FONKSİYONLAR * AVERAGE & AVG
Tanımlanan aralıktaki sayıların ortalamasını hesaplamayı sağlar. Fonksiyon tanım parantezine sayıların başlangıç ve bitiş değerleri girilir. Aradaki sayılar (:) ile tanımlanır. ÖRNEK =AVERAGE (A1:D6) & =AVG (A1:D6) * MAX Tanımlanan aralıktaki sayıların en büyüğünü görüntülemeyi sağlar. Fonksiyon tanım parantezine sayıların başlangıç ve bitiş değerleri girilir. Aradaki sayılar (:) ile tanımlanır. ÖRNEK =MAX (A1:D6) * MIN Tanımlanan aralıktaki sayıların en küçüğünü görüntülemeyi sağlar. Fonksiyon tanım parantezine sayıların başlangıç ve bitiş değerleri girilir. Aradaki sayılar (:) ile tanımlanır. ÖRNEK =MIN (A1:D6) 6. DİZGİ (ALFABETİKSEL) FONKSİYONLAR * LEFT Girilen alfabetiksel ifadenin soldan itibaren belirtilen değer kadar karakterinin alınmasını sağlar. ÖRNEK =LEFT (A1,4) =LEFT (İSTANBUL,4) * RIGHT Girilen alfabetiksel ifadenin sağdan itibaren belirtilen değer kadar karakterinin alınmasını sağlar. ÖRNEK =RIGHT (A1,3) =RIGHT (İSTANBUL,3) * LOWER
Büyük harf ile girilmiş ifadelerin karakterlerini küçük harfe dönüştürmeyi sağlar. ÖRNEK =LOWER (A3) =LOWER (İSTANBUL) * UPPER Küçük harf ile yazılmış ifadelerin karakterlerini büyük harfe dönüştürmeyi sağlar. ÖRNEK =UPPER (A4) =UPPER (istanbul) * PROPER Küçük harfle yazılmış ifadelerin sadece ilk karakterini büyük harfe dönüştürmeyi sağlar. ÖRNEK =PROPER (A4) =PROPER (istanbul)