KOVALENT BAĞLARDA POLARLIK Bileşikler 5. Bölüm
Ametallerin Bağ Elektronlarına Sahip Çıkma Ġsteği Aynı periyottaki elementlerin soldan sağa: Çekirdek yükü artar Son katmandaki elektronların çekirdeğe uzaklığı ( atom yarıçapı ) azalır. (Katman sayısı aynıdır.) Son katmandaki elektronların sayısı artar. Aynı gruptaki elementlerin yukarıdan aşağı: Yukarıdan aşağı doğru çekirdek yükü artar Son katmandaki elektronların çekirdeğe uzaklığı artar. (katman sayısı artar) Son katmandaki elektronların sayısı aynıdır.
Ametallerin Bağ Elektronlarına Sahip Çıkma Ġsteği ELEKTRONEGATİFLİK: Bir atomun bağ elektronlarına sahip çıkma isteğine elektronegatiflik denir. * Periyodik tabloda soldan sağa doğru gidildikçe atom çapı küçülür, çekirdek son katman elektronların yakındır ve elektronegatiflik artar. * Aynı grupta yukarıdan aşağı doğru gidildikçe atom çapı artar, çekirdeğin çekim gücü azalır, elektronegatiflik azalır.
Elektronegatiflik artar Elektronegatiflik azalır Elektronegatifliği en fazla olan atom Flordur
Kovalent Bağlarda Polarlık Kovalent bağlar elektron ortaklaşması ile oluşur. Peki elektronlar ortak kullanılan atomlar tarafından aynı oranda mı çekilir? EVET HAYIR
Kovalent Bağlarda Polarlık Pole: kutup Polar: kutuplu Apolar: kutupsuz Aynı iki atom arasında ortak kullanılan elektronlar iki atom tarafından aynı oranda çekildiği için bir kutuplaşma oluşmaz. Bu tür kovalent bağlara apolar kovalent bağ denir. Cl 2 Cl-Cl
Kovalent Bağlarda Polarlık Farklı iki atom arasında ortak kullanılan elektronlar iki atom tarafından farklı oranda Çekilir. Elektronlar elektronegativitesi yüksek olan atoma doğru yaklaşırlar. Bu tip atomlarda kısmi bir kutuplaşma oluşur. Bunlara polar kovalent bağ denir. HF H-F
Moleküllerin Polarlığı Bir moleküldeki bağların konumuna göre, molekül de polarlık ve apolarlık kazanır. Bir moleküldeki bağların elektriksel yönelmeleri birbirini yok ediyorsa molekül apolardır. (Bir molekülü oluşturan atomlar arasındaki merkez atom son katmanındaki elektronların tümü ile bağ yaptıysa oluşan molekül apolar karakterlidir.) CH 4 BeH 2 BH 3 CO 2 C 2 H 2..gibi
Moleküllerin Polarlığı Eğer bir moleküldeki bağların elektriksel yönelmeleri birbirini yok edemiyorsa molekül polardır. Eğer merkez atomun son katmanında bağ yapmamış elektron çifti varsa molekül polar karakterlidir. H 2 O NH 3 PCl 3 OF 2 C 2 H 5 OH.gibi
Moleküllerin Polarlığı ve Moleküller Arası Etkileşimler Bir maddenin başka bir madde içerisinde çözünüp çözünmediğine karar verebilmek için maddelerin moleküler yapılarının bilinmesi gerekir. Polar yapılı moleküller ve iyonik yapıda bulunan kristaller polar çözücülerde çoğunlukla iyi çözünürler. Apolar yapıdaki moleküller ise apolar maddelerde genellikle daha iyi çözünürler. (Benzer benzeri çözer)
Moleküllerin Polarlığı ve Moleküller Arası Etkileşimler Moleküllerden oluşmuş kovalent yapılı bileşiklerin doğada katı, sıvı veya gaz halde bulunabilmeleri, moleküller arasında bazı çekim kuvvetlerinin olduğunu gösterir. Ancak bu çekim kuvvetleri, atomlar arasındaki kovalent ve iyonik bağlardan çok daha zayıftır. Bu nedenle moleküller arasındaki bu çekim kuvvetleri, moleküller arası etkileşimler olarak adlandırılır.
Moleküllerin Polarlığı ve Moleküller Arası Etkileşimler Polar kovalent moleküllerde kısmi pozitif ve kısmi negatif uçlar vardır. İki molekül yanyana geldiğinde bu yükler birbiri ile etkileşir. Apolar moleküllerde kısmi yükler olmadığı için moleküller arası etkileşimler çok daha zayıftır. Moleküllerin sürekli hareketi sırasında son katmandaki elektronların bazen atomun bir bölümüne yığılması ile kısa süreli kutuplaşmalar olur.bu kutuplaşmalar arası çekimle de moleküller arasında etkileşimler oluşur.