Asilerin, kaybedenlerin, hayalperestlerin, küfürbazlar n, günahkârlar n, beyaz zencilerin, afla t rmananlar n, yola ç kmaktan çekinmeyenlerin, uçurumdan atlayanlar n... dili, sesi Yeralt Edebiyat...
CHUCK PALAHNIUK: Gerçek ad Charles Michael Palahniuk olan yazar 21 Şubat 1962 de Burbank, Washington da do muştur. Annesi ve babas Chuck on dört yaş ndayken ayr l r. Chuck ve kardeşleri annelerinin ebeveyninin s r çiftli ine yerleşir ve burada büyür. 1980 de Columbia High School u bitirdikten sonra Oregon Üniversitesi nde gazetecilik ö renimi görür. Üniversite y llar boyunca yazar olmay akl ndan geçirmez. Geçimini Freightliner adl şirkette otomobil tamircili i yaparak sa lamaktayken, 1996 da, arkadaşlar yla birlikte bir edebiyat grubuna kat l r ve burada Project Mayhem (Kargaşa Projesi) adl k sa hikâyeyi yazar. Söz konusu hikâye üç ay gibi k sa bir süre içinde Fight Club a (1996) [Dövüş Kulübü, Çev. Elif Özsayar, Ayrıntı Yay., 2001] dönüşür. lk roman n yay mlatmas kolay olmaz. Pek çok kez reddedilir. her reddedilişinde daha da karanl k yazmaya başlar. Nihayet yay mlanan ilk roman Dövüş Kulübü, özellikle de 1999 yılındaki film uyarlamas nın ard ndan büyük ses getirir ve Pacific Northwest Booksellers Association Award ve Oregon Book Award ödüllerine de er bulunur. Survivor (1999) [Gösteri Peygamberi, Çev. Funda Uncu, Ayr nt Yay., 2002]; Choke (2001) [T kanma, Çev. Funda Uncu, Ayr nt Yay., 2003]; Lullaby (2002) [Ninni, Çev. Funda Uncu, Ayrıntı Yay., 2007]; Fugitives and Refugees (2003) [Kaçaklar ve Mülteciler, Çev. Esra Ar şan, Ayr nt Yay., 2005]; Diary (2003) [Günce, Çev. Funda Uncu, Ayr nt Yay., 2005]; Haunted 2005 [Tekinsiz, Çev. Funda Uncu, Ayr nt Yay., 2009]; Rant (2007) [Çarp şma Partisi, Çev. Funda Uncu, Ayr nt Yay., 2010]; Snuff (2008) [Ölüm Pornosu, Çev. Funda Uncu, Ayrıntı Yay., 2011]; Pygmy (2009); Tell-All (2010) ve Damned (2011) adl kitaplar kaleme alan Palahniuk, halen Oregon un Portland şehrinde yaşam n sürdürüyor.
Ayr nt Yay nlar Yeralt Edebiyat Görünmez Canavarlar
Ayr nt : 427 Yeralt Edebiyat Dizisi: 19 Görünmez Canavarlar Kitab n Özgün Ad Invisible Monsters ngilizce den Çeviren Funda Uncu Yay ma Haz rlayan Anahid Hazaryan Düzelti Ayten Koçal 1999 by Türkçe yay m haklar Ayr nt Yay nlar na aittir Kapak llüstrasyonu Sevinç Altan Kapak Düzeni Gökçe Alper Dizgi Esin Tapan Yetiş Bask ve Cilt Kayhan Matbaacılık San. ve Tic. Ltd. Şti Merkez Efendi Mah. Fazılpaşa Cad. No: 8/2 Topkapı/İst. Tel.: (0212) 612 31 85-576 00 66 Sertifika No.: 12156 Birinci Bas m 2004 kinci Bas m 2006 Üçüncü Bas m 2008 Dördüncü Bas m 2010 Beşinci Bas m 2011 Altıncı Bas m 2012 Yedinci Bas m 2013 Sekizinci Bas m 2014 Bask adedi 2000 ISBN 978-975-539-425-1 Sertifika No.: 10704 AYRINTI YAYINLARI Basım Dağıtım San. ve Tic. A.Ş. Hobyar Mah. Cemal Nadir Sok. No: 3 Cağaloğlu - stanbul Tel.: (0212) 512 15 00 Fax: (0212) 512 15 11 www.ayrintiyayinlari.com.tr & info@ayrintiyayinlari.com.tr
Görünmez Canavarlar Ayr nt Yay nlar Yeralt Edebiyat
DÖVÜfi KULÜBÜ YERALTI EDEB YATI D Z S ODA H ZMETÇ S N N GÜNLÜ Ü Octave Mirbeau Efi KTEK LER Philippe Djian SON SÜRGÜN Dragan Babic YATAK ODASINDA FELSEFE Marquis de Sade ACEM PEZEVENK Ola Bauer TAVANDAK KUKLA Ingvar Ambjörnsen GÖNÜLLÜ SÜRGÜN Claude Lucas EROJEN BÖLGE Philippe Djian KOZM K HAYDUTLAR A.C. Weisbecker HAYRAN OLUNASI CASANOVA Philippe Sollers GÖSTER PEYGAMBER KUZEY GÖZCÜSÜ Ola Bauer S S Tristian Hawkins TIKANMA HIRSIZIN GÜNLÜ Ü Jean Genet DEN ZC Jean Genet FLAMENKO NUN Z NDE Jason Webster GÖRÜNMEZ CANAVARLAR ADSIZ DEVLER Pascal Bruckner ANNEM Georges Bataille ÇARPIfiMA J.G. Ballard MELEKLER Denis Johnson FAH fie Nelly Arcan KAÇAKLAR VE MÜLTEC LER CENNETTE B R GÜN DAHA Eddie Little SEVDALI TUTSAK Jean Genet YALANIN ERDEM Joachim Zelter SA NIN O LU Denis Johnson UYKU Annelies Verbeke GÜNCE ARA BÖLGE William S. Burroughs BEYAZ ZENC LER Ingvar Ambjörnsen BALKON Jean Genet
AMER KA MEKTUPLARI Joachim Zelter N NN fikence BAHÇES Octave Mirbeau BETTY BLUE Philippe Djian SIKIGÖZET M Jean Genet PARAVANLAR Jean Genet ÖLÜM PORNOSU BÜYÜK MAYMUNLAR Will Self LAZZARO, DIŞARI ÇIK Andrea G. Pinketts BİZ RÜYA GÖRÜRKEN Clemens Meyer ÇAMUR KRALININ KIZI Birgitta Trotzig HÜCRE Hubert Selby Jr. ERSK NE N N KUTUSU Kym Lloyd BROOKLYN E SON ÇIKIfi Hubert Selby Jr. CENAZE MERAS M Jean Genet TEK NS Z YOLDA Jack Kerouac LANETL LER N SAÇ ST L Joe Meno ZEN KAÇIKLARI Jack Kerouac YERALTISAKİNLERİ Jack Kerouac ÇARPIŞMA PARTİSİ BİR DÜŞ İÇİN AĞIT Hubert Selby Jr. SUÇLULUK KİTABI Kym Lloyd
Uyuflturucu çalman n yöntemi budur, diyen Geoff için. Ve Bu dudak kalemidir, diyen Ina için. Ve Bu ipek jorjet, diyen Janet için. Ve sürekli Bu yeterince iyi de il, deyip duran editörüm Patricia için.
Bir Her tarafta çiçek aranjmanlar ve mantar dolmalar bulunan büyük bir malikânedeki ihtiflaml bir West Hills dü ün merasiminde olman z gerekiyor. Buna hikâyenin dekoru deniyor: kim nerede, hangisi ölü, hangisi canl. Bu Evie Cottrell in ihtiflaml dü ün merasiminin yafland an. Evie malikânenin girifline inen merdivenin ortas nda, yanm fl gelinli inden geriye kalan fleyin içinde ç plak vaziyette dikiliyor, tüfe i de hâlâ elinde. Bense merdivenin bafl nda duruyorum ama sadece fiziksel olarak oraday m. Akl m kimbilir nerede. Henüz burada ruhunu komple teslim etmifl biri yok ama zaman yaklafl yor diyelim. 11
Üstelik bu büyük tiyatro oyunundaki kiflilerin hiçbiri gerçek, canl insanlar da de il. Evie Cottrell in görünüflüyle ilgili her fleyi televizyondaki bir organik flampuan reklam ndan hat rlayabilirsiniz; fakat flu anda Evie nin gelinli inden geriye sadece kalçalar n n etraf nda dönen çemberli etek ve saç ndaki ipek çiçeklerden de geriye yaln zca küçük tel iskeletler kald. Ve Evie nin sar saçlar, sar n n her tonunda boyanm fl ve saç spreyiyle kabart larak geriye taranm fl o gökkufla, maalesef o da yand. Buradaki di er tek karakter ise merdivenlerin dibinde vurularak yere düflen ve çok kan kaybeden Brandy Alexander. Kendi kendime Brandy nin kurflun deli inden f flk ran k rm z ak nt n n, kandan çok sosyopolitik bir araca benzedi ini söylüyorum. Bütün o flampuan reklamlar ndan klonlanma durumu asl nda benimle birlikte Brandy Alexander için de geçerli. Bu odadaki herhangi birini vurmak, ahlâki aç dan bir arabay, elektrikli süpürgeyi veya Barbi bebe i öldürmekle ayn d r. Bilgisayara format atmak. Bir kitab yakmak. Muhtemelen bu durum dünyadaki herkesi öldürmek için geçerli olabilir. Çünkü hepimiz birer ürünüz. En kaliteli parti k zlar n n fidan boylu yüce kraliçesi Brandy Alexander, mükemmel tayyörünün ceketindeki bir kurflun deli inden içini boflalt yor. Brandy nin Seattle dan indirimli fiyata sat n ald Bob Mackie marka beyaz tayyörün ete i öyle dar ki, poposu kocaman, mükemmel bir kalp fleklinde görünüyor. Tayyörün fiyat n bilseniz duda n z uçuklar. Al flla sat fl aras ndaki fiyat fark neredeyse yüzde bir zilyon. Ceketinin ete inde minik bir farbala var, klapalar ve omuzlar ysa genifl. Kan f flk ran delik d fl nda tek s ra dü meli ceketin kesimi oldukça simetrik. Sonra merdivenin ortas nda duran Evie a lamaya bafll yor. O an n ölümcül virüsü Evie. Bize düflen zavall Evie ye bakmak; zavall, üzgün, kel ve üzerinde yanan çemberli ete inden geriye kalan tel kafes ve küllerden baflka bir giysi bulunmayan Evie cik. Sonra Evie tüfe i at yor. Kirli elleriyle kirli yüzünü örten 12
Evie, sanki a laman n bir faydas olacakm fl gibi yere çöküp h çk r klara bo uluyor. Dolu olan otuz sekizlik tüfek z playarak merdivenlerden afla iniyor, giriflin ortas na kadar kay p dönmeye bafll yor, namlusu bir beni, bir Brandy yi ve bir de a layan Evie yi gösteriyor. Ben fliddeti göz ard etmeye programlanm fl, duygusuz bir laboratuvar hayvan de ilim ama o anda akl ma ilk olarak kan lekesinin üzerine soda sürmek için çok geç kal nmam fl olabilece i geliyor. fiimdiye kadar eriflkin hayat m n büyük k sm, nas l hissetmem gerekti ini söyleyen ünlü bir moda foto rafç s n n karfl s nda elbise ve ayakkab giyerek, yap l saçlar mla yekpare bir kâ t zeminde dikilmek ve karfl l nda da dünyan n paras n kazanmakla geçti. Foto rafç ba r rd, Bana flehvet ver bebek. Flafl. Bana muziplik ver. Flafl. Bana tarafs z varoluflçu can s k nt s ver. Flafl. Bana bafla ç kma mekanizmas olarak bafl bofl entelektüalizm ver. Flafl. Muhtemelen en büyük düflman m n, di er en büyük düflman m vurdu unu görmenin floku içerisindeyim. Bam ve bir taflla iki kufl. Bunun yan s ra, Brandy nin peflinde dolanmaktan tiyatro müptelal m da oldukça gelifltirdim. Nefes alabilmek için elimdeki mendili peçemin alt ndan burnuma kapat yorum ama a l yormuflum gibi görünüyorum. Mendili, Evie nin büyük malikânesindeki yang ndan ç kan duman filtrelemek için burnuma kapat yorum çünkü nefes almak neredeyse imkâns z. Brandy nin yan nda diz çökmüfl olan bendeniz, elimi elbisemin neresine atsam, Darvon lar, Demerol ler, Darvocet 100 ler buluyorum. Bu noktada herkesin bana bakmas kararlaflt r lm fl. 13
Kahverengi ve beyaz renklerin hâkim oldu u Torino Kefeni bask l kaz k marka elbisemin üzerindeki parlak k rm z dü meler Stigmata n n * üzerine gelecek flekilde büzüfltürülüp kesilmifl. Yüzüme de metrelerce uzunlukta üzeri elde kesilmifl Avusturya kristaliyle bezeli siyah organzadan peçe sar l. Yüzüm hiç görünmüyor ama zaten amaç da bu. Kutsal bir fleye hürmetsizlik ediyormuflum gibi görünüyorum ve kendimi kutsal ve ahlâks z hissediyorum. Haute couture ve daha da haute lefliyor. Alevler giriflteki duvar kâ d na s çr yor. Seti biraz daha süslemek ad na yang n ben ç kard m. Duygular yo unlaflt rmak için özel efektler çok ifle yarar ve buras gerçek bir evmifl gibi bir hava yok. Yanmakta olan ev, sahte Tudor üslubundaki büyük malikânelerin kopyas n n kopyas n n kopyas örnek al narak tasarlanm fl bir dönemi canland ran bir evin yeniden yarat lm fl hali. Orijinal olan her fleyden soyutlanm fl yüzlerce nesil; do ruya do ru, hepimiz öyle de il miyiz? Evie ç l klar atarak merdivenden inip Brandy Alexander vurmadan hemen önce, bir galon dolusu Chanel Number Five parfümü döküp yanan bir davetiyeyi üzerine b rakt m ve bom, dönüfltürme ifllemini bafllatt m. Komik olabilir ama en trajik yang n bile asl nda süregelen kimyasal bir tepkimedir. Jan Dark n oksidasyonudur. Yerde dönmeye devam eden tüfe in namlusu bir beni, bir Brandy yi iflaret ediyor. Bir di er mesele de birini ne kadar sevdi inizi düflünürseniz düflünün, akan kan size çok yaklaflt nda geri çekilece inizdir. Bu vahim dram n d fl nda asl nda güzel bir gün. S cak, güneflli bir gün ve aç k duran ön kap dan veranda ve çimenlik görünüyor. Üst kattaki yang n, yeni biçilmifl mis gibi çimen kokusunu girifle çekiyor ve d flar dan bütün davetlilerin sesi duyuluyor. Bütün davetliler, istedikleri hediyeleri, yani kristal ve gümüflleri al p itfaiyeci ve sa l k memurlar n n içeri girmesi için verandaya ç kt lar. * Stigmata: Çarm ha gerilen sa n n bedeninde çivilerin b rakt izler. (y.h.n.) 14
Brandy yüzüklerle bezeli kocaman elini aç p kan n mermer zeminin her yan na ak tan deli e dokunuyor. Brandy Kahretsin, diyor. Bon Marche imkân yok, bu tayyörü geri almaz. Evie kafas n kald r yor, yüzünde parmaklar ndan bulaflan is, sümük ve gözyafllar n n izi var ve Hayat m n bu kadar s k c olmas ndan nefret ediyorum! diye hayk r yor. Evie, Brandy Alexander a Bana cehennemde pencere kenar ndan bir masa ay rt, diye ba r yor. Gözyafllar yüzündeki kiri çizgiler halinde temizleyerek ak yor ve Evie Dostum! Bana cevap verirken biraz ba rman gerekiyor, diye hayk r yor. Sanki bu durum yeterince dramatik de ilmifl gibi Brandy yan bafl nda diz çökmüfl olan bendenize bak yor. Brandy nin patl can moru gözleri fal tafl gibi aç l yor ve Brandy Alexander ölüyor mu? diye soruyor. Tüm olanlar, Brandy, Evie ve benim spot fl için verdi imiz bir iktidar savafl asl nda. Üçümüz de önce ben, ben, ben diyoruz. Katil, kurban ve flahit; üçümüz de baflrolü oynad m z san yoruz. Bu durum muhtemelen dünyadaki herkes için geçerli. Tamamen ayna, ayna söyle bana durumu çünkü aynen paran n iktidar unsuru olmas gibi, aynen silah n iktidar unsuru olmas gibi, güzellik de bir iktidar unsurudur. Dahas gazetede kaç r l p sodomiye maruz b rak lan ve soyulduktan sonra öldürülen yirmili yafllarda birinin resmini gördü ümde, onun genç ve gülümseyen yüzünün birinci sayfada yay mlanm fl bir resmi söz konusu oldu unda art k bu üzücü, büyük katliama kafam takmak yerine, içgüdüsel tepkim, vaay, burnu bu kadar büyük olmasaym fl çok güzel olabilirmifl diye düflünmek oluyor. kinci tepkim ise, kaç r l p ölümüne sodomiye maruz kalma ihtimaline karfl yüz ve omuz bak m n elden b rakmamak gerekti i oluyor. Üçüncü tepkim ise en az ndan rekabet ortam ndan biri daha eksildi diye düflünmek oluyor. Bu da yetmezse, hidrojenli mineral ya içinde süspanse edilmifl tesirsiz cenin kat lar ndan yap lm fl nemlendirici 15
kullan yorum. Demem o ki, dürüst olmak gerekirse, hayat mda kendimden baflka hiçbir fley yok. Demem o ki, saat ifllemedi i ve bir foto rafç Bana empati ver, diye ba rmad sürece bu böyle. Sonra flafl patlar. Bana sempati ver. Flafl. Bana ac mas z dürüstlük ver. Flafl. Burada böyle ölmeme izin verme, diyor Brandy ve kocaman elleri beni kavr yor. Saç m, diyor, saç m n arkas düzleflecek. Demem o ki, Brandy nin büyük ihtimalle ölece ini biliyorum ama bir türlü olaya konsantre olam yorum. Evie daha da yüksek sesle h çk r yor. Buna ilaveten uzaktan gelen itfaiye sirenleri bana Migren Kasabas n n kraliçelik tac n tak yor. Tüfek hâlâ yerde dönüyor ama giderek yavafll yor. Brandy Brandy Alexander hayat n n böyle olmas n istememiflti. Öncelikle meflhur olacakt. Bilirsin iflte, ölmeden önce televizyondaki Super Bowl turnuvas n n devre aras nda a r çekimde ç r lç plak diyet kola içmesi gerekiyordu, diyor. Tüfek duruyor ve namlusu kimseyi iflaret etmiyor. Brandy h çk ran Evie ye Kapa çeneni, diye ba r yor. Evie Sen kapa çeneni, diye ba rarak karfl l k veriyor. Alevler arkas ndan merdivenlere serili hal ya s çr yor. Sirenlerin West Hills de dolan rken ac ac çald klar duyulabiliyor. nsanlar 911 i aray p kahraman olmak için itiflip kak flacak. Hiç kimse gelmesi an meselesi olan televizyon ekibine haz rl kl görünmüyor. Bu son flans n tatl m, diyor Brandy ve kan her yana ak yor. Beni seviyor musun? diye soruyor. Ahali bu tarz sorular sormaya bafllad zaman art k dikkat çekemiyorsunuz demektir. Ahali sizi en iyi yard mc role iflte böyle esir eder. Her senaryoda bulabilece iniz en eskitilmifl o iki kelimeyi 16