VARANT BÜLTENİ 04.10.2016 Piyasalar Deutsche Bank ın ABD Adalet Bakanlığı ile 5 milyar avroluk bir ceza için anlaştığı spekülasyonunun piyasalarda yarattığı rahatlama kısa sürdü. Beklentilerden güçlü gelen ABD Eylül ayı imalat sanayi verileri Fed in Aralık ayında faiz artırma ihtimalini artırarak doları güçlendirdi ve gelişmekte olan ülke varlıklarında satışlara yol açtı. Beklentilerden düşük gelen Eylül ayı enflasyonun sonrasında Merkez Bankası nın faiz indirimini hızlandıracağı beklentisini satın alan Türkiye hisse senetleri ve tahvilleri beklediğimizden daha güçlü bir performans gösterdi. Ancak Türk lirasının değer kaybetmeye devam etmesi bu olumlu tabloyu bozuyor. Enflasyon ve döviz kuru paranın iki yüzü gibidir. Enflasyon ülke içinde satın alma gücünü döviz kuru yurtdışında satın alma gücünü ölçer. Ekonominin yavaşlamasına paralel çekirdek enflasyonun gerilediği bir konjonktürde dış ticaret açığının gerilemesi ve ülke parasının değer kazanması beklenir. Oysa Türkiye örneğinde tam tersi yaşanıyor. Küresel risk iştahının görece güçlü olmasına ve gelişmekte olan ülkelere para girişinin güçlenmesine, enflasyonun gerilemesine rağmen Türk lirası değer kaybediyor. Döviz kuru ve Türkiye varlıklarının fiyatlamaları arasındaki ayrışma uzun süre devam eder mi? Sanmıyoruz. Dolar güçlenmeye devam eder ve Türk lirasındaki değer kaybı hızlanırsa eninde sonunda Borsa İstanbul da yönün aşağı çevrildiğini görürüz. Kısa vadede piyasayı kırılgan görmeye devam ediyoruz. Bugün açıklanacak Orta Vadeli Program ın Türkiye ile ilgili olumsuz görünümü değiştirmesini beklemiyor. İşlem Hacmi Varant Piyasası 03.10.2016 Hisse Senedi Piyasaları Kapanış En Yüksek Varantlar (Adet) Günlük Piyasa Hacim(TL) 19.998.872 OZIMOV 2.395.883 BIST100 77.225,39 0,96 0,65 Piyasa Hacim(adet) 49.599.001 UZIAAV 2.275.491 BIST30 94.477,51 0,89 0,46 Endeks Varantları Toplam (adet) 36.352.554 UZIABV 2.086.532 IYM DJ A Tipi (ISDJE.F) 24,69 0,65 0,49 Döviz Varantları Toplam (adet) 1.536.486 UZIPRV 1.682.501 XBN10 132.947,90 1,37 2,24 Petrol Varantları Toplam (adet) 923.976 OZIQGV 624.428 XUSIN 79.692,52 1,25 0,65 Düello Varantları Toplam (adet) 0 OZIQHV 594.934 XUMAL 104.177,10 0,95 1,28 Altın Varantları Toplam (adet) 5.194 PXIDFV 581.766 MSCI GOÜ 911,61 0,90 0,05 Varant Hacim(adet) PXIYSV 342.210 MSCI GOÜ D. Avrupa 130,93 1,39 1,89 BİST30 35.675.045 OZIQNV 216.302 MSCI TR 1.091.272,00 0,94-0,13 Yurtiçi Pay 11.563.181 USIGBV 201.202 VIX (CBOE- SPX) 13,57 2,11-6,41 Yurtiçi Banka 8.923.242 UZIPPV 183.899 V1X (DB&GS - DAX) 18,84-1,52-1,04 Yurtiçi Banka-Dışı 2.639.939 USIROV 118.110 TR Piyasa Rakamları Kapanış Günlük Haftalık Haftalık Gösterge Tahvil 8,28-0,48-7,49 TR LIBOR (3 Aylık) 8,82-1,10-0,34 TL Sepet 3,21-0,15-1,57 EURUSD 1,12-0,19-0,22 USDTRY 3,03-0,22-1,68 Dolar Endeksi (DXY) 95,91 0,23 0,50 Altın ($/ons) 1.311,39-0,02-1,20 Petrol (Brent) 50,69-0,39 8,96 5 Yıllık CDS - TR 256,38-2,01-2,70 EMBI+ 340,69-1,40-3,69 EMBI+ TR 314,70-2,17-0,32 Dünya Piyasaları Kapanış Günlük Haftalık S&P 500 2.161,20-0,33 0,70 DAX 30 10.511,02 1,01-1,09 Euro Stoxx 50 2.998,50-0,12 0,76 Nikkei 225 16.684,00 0,51 0,00 Shcomp 3.004,70 0,21-0,96 G.Afrika JSE40 45.107,14-0,70 0,32 Rusya RTX 1.786,71 1,73 2,02 Polonya WIG 47.399,32 0,67-0,10 1
VARANT BÜLTENİ ENDEKS VARANTLARI Önceki Varant Fiyatı Değişim Günlük Teta Başa Baş Varant Varant Tanımı Kapanış Alış Satış % (%) (TL) Noktası OZIMK 31/10/2016 120.000 Alım - - - - - 0,0002 - - - - - -26,52% 1.675.273 OZIML 31/10/2016 115.000 Alım - - - - - 0,0002 - - - - - -21,24% 92.999 OZIMM 31/10/2016 110.000 Alım 0,01 0,01 0,03 0,00% 2,13% 0,0002 13,44 2.352 4,63% 0,001 110.150-15,97% 1.435.947 OZIMN 31/10/2016 105.000 Alım 0,05 0,05 0,06 0,00% 8,94% 0,0002 28,26 559 7,67% 0,005 105.300-10,70% 494.340 OZIMO 31/10/2016 100.000 Alım 0,20 0,19 0,00-5,00% 25,15% 0,0002-199 - 0,009 100.000-5,43% 2.442.034 OZINA 31/10/2016 95.000 Alım 0,56 0,56 0,58 0,00% 51,52% 0,0002 16,85 97 2,26% 0,013 97.900-0,16% 148.511 OZINB 31/10/2016 90.000 Alım 1,21 1,21 1,23 0,00% 76,32% 0,0002 11,77 66 1,01% 0,012 96.150 5,11% 7.571 OZINC 31/10/2016 85.000 Alım 2,05 2,06 2,09 0,49% 90,51% 0,0002 8,22 55 0,45% 0,009 95.450 10,38% 40 BIST30 94.517 UZIAA 30/12/2016 100.000 Alım 0,71 0,71 0,72 0,00% 41,37% 0,0002 10,90 121 1,07% 0,008 103.600-5,43% 14.193 0,04% UZIAB 30/12/2016 105.000 Alım 0,40 0,40 0,41 0,00% 27,59% 0,0002 12,77 181 1,50% 0,006 107.050-10,70% 105.772 UZIAC 30/12/2016 110.000 Alım 0,21 0,21 0,22 0,00% 16,93% 0,0002 14,60 295 2,02% 0,004 111.100-15,97% 53.365 VIOP 30 94.850 UZIAD 30/12/2016 120.000 Alım 0,05 0,05 0,06 0,00% 5,63% 0,0002 17,80 888 3,24% 0,002 120.300-26,52% 508.467 YVADE -0,03% OZIQG 31/10/2016 90.000 Satım 0,26 0,24 0,25-7,69% -24,57% 0,0002 18,65-203 3,17% 0,008 88.750 5,11% 597.639 OZIQH 31/10/2016 85.000 Satım 0,08 0,08 0,09 0,00% -9,75% 0,0002 20,55-513 5,37% 0,005 84.550 10,38% 639.407 OZIQI 31/10/2016 80.000 Satım 0,02 0,02 0,04 0,00% -3,30% 0,0002 15,65-1.515 5,74% 0,002-15,66% 527.617 OZIQJ 31/10/2016 75.000 Satım - - - - - 0,0002 - - - - - 20,93% 216.047 OZIQK 31/10/2016 95.000 Satım 0,64 0,62 0,64-3,13% -47,61% 0,0002 14,11-105 1,36% 0,009 91.800-0,16% 154.798 OZIQL 31/10/2016 100.000 Satım 1,23 1,21 1,23-1,63% -72,06% 0,0002 11,11-69 0,37% 0,005 93.850-5,43% 42.403 OZIQM 31/10/2016 105.000 Satım 2,06 2,04 2,07-0,97% -88,16% 0,0002 8,08-57 - - - -10,70% 539 OZIQN 31/10/2016 110.000 Satım 2,99 2,98 3,01-0,33% -95,44% 0,0002 6,01-52 - - - -15,97% 222.601 UZIPP 30/12/2016 95.000 Satım 1,02 1,01 1,03-0,98% -41,51% 0,0002 7,64-120 0,39% 0,004 89.850-0,16% 189.411 UZIPR 30/12/2016 90.000 Satım 0,63 0,62 0,00-1,59% -29,18% 0,0002 - - 171-0,004 90.000 5,11% 751.694 UZIPS 30/12/2016 85.000 Satım 0,37 0,36 0,37-2,70% -19,06% 0,0002 9,77-262 1,02% 0,004-10,38% 21.691 UZIPT 30/12/2016 80.000 Satım 0,21 0,20 0,21-4,76% -11,67% 0,0002 10,54-429 1,45% 0,003-15,66% 332.495 2
DÖVİZ VARANTLARI Varant Varant Tanımı Önceki Kapanış Varant Fiyatı Değişim Günlük Teta Alış Satış % (%) (TL) Başa Baş Noktası FXIDK 31/10/2016 1,10 Alım 0,86 0,79 0,81-8,14% 70,80% 10 9,78 0,0005 0,32% 0,003 1,1268 1,64% 83 EURO/USD 1,1183 FXIDL 31/10/2016 1,15 Alım 0,14 0,12 0,13-14,29% 20,47% 10 17,61 0,0016 1,50% 0,002 1,1543-2,83% 1.374-0,25% FXIDM 30/12/2016 1,15 Alım 0,47 0,44 0,45-6,38% 34,49% 10 8,57 0,0010 0,33% 0,002 1,1649-2,83% 3.594 FXIYY 31/10/2016 1,10 Satım 0,19 0,21 0,22 10,53% -29,44% 10 14,96-0,0011 1,02% 0,002 1,0927 1,64% 7.858 FXIYZ 31/10/2016 1,05 Satım 0,01 0,02 0,04 100,00% -3,96% 10 11,07-0,0083 - - 1,0487 6,11% 83 FXIZP 30/12/2016 1,05 Satım 0,18 0,19 0,20 5,56% -15,88% 10 8,88-0,0021 0,50% 0,001 1,0434 6,11% 22.459 USIFO 31/10/2016 3,00 Alım 0,43 0,44 0,45 2,33% 62,94% 5 21,16 0,0032 1,77% 0,008 3,0900 0,82% 17.192 USIGA 31/10/2016 3,10 Alım 0,20 0,20 0,21 0,00% 38,41% 5 27,66 0,0052 3,44% 0,007 3,1420-2,48% 11.763 USDTRY 3,0249 USIGB 31/10/2016 3,20 Alım 0,09 0,09 0,10 0,00% 20,09% 5 30,38 0,0100 5,24% 0,005 3,2200-5,79% 140.967 0,20% USIGC 30/12/2016 3,20 Alım 0,38 0,38 0,39 0,00% 38,98% 5 15,12 0,0051 1,23% 0,005 3,2780-5,79% 246.543 USIRM 31/10/2016 3,05 Satım 0,32 0,31 0,32-3,13% -49,61% 5 23,45-0,0040 1,12% 0,004 2,9860-0,83% 17.941 USIRN 31/10/2016 3,00 Satım 0,20 0,19 0,20-5,00% -36,74% 5 27,78-0,0054 1,84% 0,004 2,9600 0,82% 73.634 USIRO 31/10/2016 2,90 Satım 0,06 0,06 0,07 0,00% -15,72% 5 33,98-0,0127 3,90% 0,003 2,8860 4,13% 117.085 USISA 30/12/2016 2,90 Satım 0,18 0,18 0,19 0,00% -21,92% 5 17,45-0,0091 0,72% 0,001 2,8620 4,13% 127.544 3
PETROL VARANTLARI Önceki Varant Fiyatı Değişim Günlük Teta Başa Baş Varant Varant Tanımı Kapanış Alış Satış % (%) (TL) Noktası Spot PXIDF 17/02/2017 80,00 Alım 0,13 0,14 0,15 7,69% 8,05% 0,1 7,57 0,4108 1,60% 0,002 80,50-71,49% 339.868 BRENT 50,60 PETROL -0,33% Nisan Vadeli 52,63 PXIYS 17/02/2017 30,00 Satım 0,17 0,16 0,17-5,88% -5,45% 0,1 4,53-0,6062 1,50% 0,003 29,44 35,69% 388.480 4
ALTIN VARANTLARI Önceki Varant Fiyatı Değişim Günlük Teta Başa Baş Varant Varant Tanımı Kapanış Alış Satış % (%) (TL) Noktası Altın ONS 1310,99 AQIDJ 31/10/2016 1400,00 Alım 0,02 0,02 0,00 0,00% 12,26% 0,005-16,3131-0,001 1.400,00-6,79% 990.000-0,04% AQIYY 31/10/2016 1250,00 Satım 0,03 0,03 0,04 0,00% -17,26% 0,005 85,55-11,5891 4,01% 0,002 1.247,36 4,65% 8.192 5
Teknik Bilgi Delta: varlıktaki 1 TL lik fiyat değişimine karşılık varantın fiyatının kaç TL değişeceğini gösterir. OZIAA alım varantının deltası 0,4293 olsun. BIST-30 Endeksi nin 1.000 puan yükselmesi durumunda, çarpan 1/5000 olduğundan, varantın fiyatı 0,0859 TL yani yaklaşık 8 kuruş artacaktır. Satım varantlarında ise dayanak varlık yükseldiğinde varant değer kaybedeceğinden satım varantlarının deltası -1 ve 0 arasındadır. Deltası -0,5486 olan OZIPP varantı BIST-30 endeksi 1.000 puan düştüğünde, çarpan 1/5000 olduğundan, yaklaşık 11 kuruş değer kazanacakken, BIST-30 endeksinin 1.000 puan yükselmesi durumunda 11 Kuruş değer kaybedecektir. Duyarlılık:, Varant fiyatının 1 kuruş değişmesi için dayanak varlık fiyatının maksimum ne kadar değişmesi gerektiğini gösterir. OZIAA alım varantının duyarlılığının 130, fiyatının 0,30 TL olduğunu düşünelim. BİST 30 endeksi maksimum 130 puan yükselince, varant fiyatı 0,31 TL olacaktır. Teta (Zaman Değeri Kaybı): Varantın vadesinin dolmasına bir gün daha yaklaşıldığında, diğer tüm değişkenler sabitken, varant fiyatının ne kadar düşeceği ni gösterir. Alım ve satım varantları için negatif değerdedir. OZIAA varantının tetası -0,01059 olsun. Vadesinin dolmasına bir gün daha yaklaşılınca varant yaklaşık 1 Kuruş değer kaybedecektir. Sabit değildir, vadeye yaklaşılınca değer kaybı hızlanacaktır. Uyarı: Varant hesaplamalarında teta değeri 365 gün üzerinden yapılmaktadır. Bu nedenle tatil günlerinde de teta kaybı yaşanır. Ayarlama (Gearing): 1 adet varantın dayanak varlıkta sağladığı pozisyon bazında kaldıraç etkisini gösterir. OZIAA varantının ayarlaması 19,95 olsun. 1 adet OZIAA varantı alarak BIST-30 Endeksi nde 19,95 TL lik pozisyon açılacaktır. Varantın değeri oynaklık ve zamandan etkilendiği için özellikle zararda olan varantlar için çok da kullanışlı bir gösterge değildir. Bu nedenle ayarlamanın delta ile düzeltilmiş hali olan etkin ayarlama kavramı varantlar için daha kullanışlı bir göstergedir. Etkin Ayarlama (Effective Gearing): varlıktaki %1 lik bir değişime karşılık varantın fiyatındaki yüzdesel değişimi gösterir. OZIAA alım varantının etkin ayarlaması 13,75 olsun. BIST-30 Endeksi nin %1 lik getiri sağlaması neticesinde, varantın fiyatı yaklaşık %13,75 artacaktır. BIST-30 endeksinin %1 değer kaybetmesi sonucunda ise; varantın fiyatı yaklaşık %13,75 azalacaktır. OZIPP satım varantının etkin ayarlaması 7,49 olsun. BIST-30 Endeksi nin %1 düşmesi sonucunda varantın fiyatı yaklaşık %7,49 artacaktır. BIST-30 Endeksi nin %1 lik getiri sağlaması sonucunda varant fiyatı yaklaşık %7,49 değer kaybedecektir. Vega: varlığın örtük oynaklığındaki %1 lik değişime karşılık varantın fiyatındaki değişimi gösterir. Örtük oynaklıktaki ar tış hem alım hem de satım varantlarının değerini arttıracaktır. OZIAA varantının vegası 0,1894, OZIPP varantının vegası 0,2106 olsun. Örtük oynaklıktaki %1 lik artış OZIAA varantının değerini yaklaşık 19 Kuruş, OZIPP varantının değerini ise yaklaşık 21 Kuruş arttıracaktır. Örtük Oynaklık (Implied Volatility): Varantın cari piyasada gördüğü işlemlere göre hesaplanan oynaklık değeridir. Tarihsel oynaklıkla karıştırılmaması gerekir.örnek olarak VİOP-30 Endeks Sözleşmesi nin ilgili vadede piyasada işlem gören değeriyle, BIST-30 Endeks değerinin o vadedeki vadeli teorik değerinin çoğu zaman birbirinden farklı olması gibi düşünülebilinir. Başa-Baş Noktası (Break-Even Point): Vade sonuna kadar varantın elde tutulduğu durumda yatırımcının kara geçeceği seviyeyi gösterir. Varant fiyatıyla kullanım fiyatının toplanmasıyla elde edilir. : varlığın spot fiyatının varantın kullanım fiyatından yüzdesel olarak ne kadar uzakta olduğunu gösterir. Varant Terimleri Türkçe İngilizce Karşılıklar Varant Risk Grupları Ne İfade Eder? Yatırımcılarımızın varant seçimlerini kolaylaştırmak için varantları 4 ana gruba ayırdık. Bu gruplar: Riskli ve gün içi alım-satım için uygun Düşük kaldıraçlı, yatırım yapılabilir Varantları 2 kriter gözeterek 4 gruba ayırdık. Kriter 1: Vadeye kalan günü 15 den kısa olan varantlar delta değeri ne olursa olsun kırmızı sembol grubunda yer alır. Kriter 2: Vadesi 15 den uzun olan ve Deltası * %10 da küçük varantlar kırmızı sembolle varantlar * %10 ile %30 arasında olan varantlar sarı sembolle Riskli ve gün içi alım-satım için uygun varantlar *%30 ile %70 arasında olan varantlar yeşil sembolle Beklentiler dahilinde yatırım yapılabilir varantlar * %70 ile %100 arasında olan varantlar gri sembolle Düşük Kaldıraçlı, yatırım yapılabilir varantlar olarak gruplanır UYARI Burada yer alan bilgiler İş Yatırım Menkul Değerler A.Ş. tarafından bilgilendirme amacı ile hazırlanmıştır. Yatırım bilgi, yo rum ve tavsiyeleri yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırım danışmanlığı hizmeti; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır. Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır. Herhangi bir yatırım aracının alım-satım önerisi ya da getiri vaadi olarak yorumlanmamalıdır. Bu görüşler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabilir. Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize 6 uygun sonuçlar doğurmayabilir.