Karadeniz Teknik Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümü



Benzer belgeler
Yapı Sağlığı İzleme Sistemlerinin Farklı Taşıyıcı Sistemli Uzun Açıklıklı Tarihi Köprülere Uygulanması

Karayolu Köprülerinin Modal Davranışına Kutu Kesitli Kiriş Şeklinin Etkisi Doç. Dr. Mehmet AKKÖSE

Hibrit ve Çelik Kablolu Köprülerin Dinamik Davranışlarının Karşılaştırılması

Sabiha Gökçen Havalimanı Yeni Dış Hatlar Terminal Binası Çok Katlı Otopark Projesi

UZUN AÇIKLIKLI BETONARME KARAYOLU KÖPRÜLERİNİN DEPREM GÜVENLİKLERİNİN HASARSIZ DİNAMİK DENEYSEL YÖNTEMLERLE BELİRLENMESİ: BİRECİK KÖPRÜSÜ ÖRNEĞİ

GÜLBURNU KÖPRÜSÜ GENEL BİLGİLER

Lif Takviyeli Kompozit Asma Yaya Köprüsünün Yapısal Davranışının İncelenmesi: Halgavor Asma Yaya Köprüsü

DENGELİ KONSOL BETONARME KÖPRÜLER İÇİN DENEYSEL YÖNTEMLERE DAYALI DOĞAL FREKANS FORMÜLÜ

YAPI MEKANİĞİ LABORATUVARI

İzmir Körfez Geçişi Projesi Ardgermeli Kavşak Köprüleri Tasarım Esasları

BÖLÜM 2: DÜŞEY YÜKLERE GÖRE HESAP

34. Dörtgen plak örnek çözümleri

İtme Sürme Yöntemi İle İnşa Edilmiş Sürekli Ardgermeli Köprülerin Deprem Tasarımı. Özgür Özkul, Erdem Erdoğan, Hatice Karayiğit

UZUN / BÜYÜK AÇIKLIKLI KÖPRÜLER

DOKUZ KATLI TÜNEL KALIP BİNA SONLU ELEMAN MODELİNİN ZORLAMALI TİTREŞİM TEST VERİLERİ İLE GÜNCELLENMESİ

İNŞAAT MÜHENDİSLİĞİNE GİRİŞ (Bölüm-3) KÖPRÜLER

ANALİTİK MODEL GÜNCELLEME YÖNTEMİ KULLANILARAK KÖPRÜLERİN HASAR TESPİTİ

28. Sürekli kiriş örnek çözümleri

DÜSEY YÜKLERE GÖRE HESAP

YTÜ Mimarlık Fakültesi Statik-Mukavemet Ders Notları

ANTAKYA MÜZE OTEL TAŞIYICI SİSTEM PROJESİ. İnş.Yük.Müh. Bülent DEVECİ

REZA SHIRZAD REZAEI 1

Yerinde Dökme Dengeli Konsol Köprülerin Döküm Eğrisi Takibi. Özgür Özkul, Erdem Erdoğan, C.Noyan Özel

Kömürhan Köprüsünün Sonlu Eleman Model İyileştirilmesi *

29. Düzlem çerçeve örnek çözümleri

Mukavemet 1. Fatih ALİBEYOĞLU. -Çalışma Soruları-

GEOMETRİK DÜZENSİZLİĞE SAHİP NURTEPE VİYADÜĞÜNÜN SİSMİK PERFORMANSININ FARKLI YÖNTEMLER KULLANILARAK BELİRLENMESİ

TAŞIYICI SİSTEM TASARIMI 1 Prof. Dr. Görün Arun

BÖLÜM 2: DÜŞEY YÜKLERE GÖRE HESAP

ARDGERMELİ BETON TENDA MÜHENDİSLİK-MÜŞAVİRLİK-İNŞAAT

MOMENT AKTARAN BİRLEŞİMLER YAPI MERKEZİ DENEYSEL ÇALIŞMALARI

Kirişli Döşemeli Betonarme Yapılarda Döşeme Boşluklarının Kat Deplasmanlarına Etkisi. Giriş

Proje Genel Bilgileri

Müfredat Hafta Konular Yöntem Giriş. Genel bilgiler. Ödevi 1, 2, 3 açıklaması

ÇELİK YAPILAR 7 ÇELİK İSKELETTE DÖŞEMELER DÖŞEMELER DÖŞEMELER DÖŞEMELER. DÖŞEMELER Yerinde Dökme Betonarme Döşemeler

BETONARME-I 5. Hafta KİRİŞLER. Onur ONAT Munzur Üniversitesi Mühendislik Fakültesi İnşaat Mühendisliği Bölümü, Tunceli

İNŞ 320- Betonarme 2 Ders Notları / Prof Dr. Cengiz DÜNDAR Arş. Gör. Duygu BAŞLI

YTÜ Makine Mühendisliği Bölümü Mekanik Anabilim Dalı Özel Laboratuvar Dersi Strain Gauge Deneyi Çalışma Notu

İNŞAAT MÜHENDİSLERİ ODASI- İZMİR ŞUBESİ

İSTANBUL - SABİHA GÖKÇEN HAVAALANI DIŞ HATLAR TERMİNAL BİNASI ÇELİK YAPISI

KUZEY MARMARA (3. BOĞAZ KÖPRÜSÜ DAHİL) OTOYOLU PROJESİ ODAYERİ-PAŞAKÖY (3. BOĞAZ KÖPRÜSÜ DAHİL) KESİMİ 3. BOĞAZ KÖPRÜSÜ (YAVUZ SULTAN SELİM KÖPRÜSÜ)

Bina Türü Yapı Sistemlerinin Analizi Üzerine Rijit Döşeme ve Sınır Şartları ile İlgili Varsayımların Etkisi

SÜLEYMAN DEMİ REL ÜNİ VERSİ TESİ MÜHENDİ SLİ K-Mİ MARLIK FAKÜLTESİ MAKİ NA MÜHENDİ SLİĞİ BÖLÜMÜ MEKANİK LABORATUARI DENEY RAPORU

BETONARME. Çözüm 1.Adım

TÜRKİYE DEKİ YERİNDE DÖKME ARDGERMELİ SÜREKLİ KÖPRÜLER:

KİRİŞLERDE PLASTİK MAFSALIN PLASTİKLEŞME BÖLGESİNİ VEREN BİLGİSAYAR YAZILIMI

ÇELİK YAPILARIN TASARIM, HESAP ve YAPIM ESASLARI. ÖRNEKLER ve TS648 le KARŞILAŞTIRILMASI

İzmit Körfez Geçişi Asma Köprü Projesi Keson ve Ankraj Yapıları. Oyak Beton Mart/2014

Orta Doğu Teknik Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümü

BAŞKENT ÜNİVERSİTESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MAK 402 MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ LABORATUVARI DENEY 9B - BURULMA DENEYİ

ÇOK KATLI BİNALARIN DEPREM ANALİZİ

DUMLUPINAR ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ İNŞAAT MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ GÜZ YARIYILI

T.C. BİLECİK ŞEYH EDEBALİ ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MAKİNE VE İMALAT MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MIM331 MÜHENDİSLİKTE DENEYSEL METODLAR DERSİ

İKİ BOYUTLU ÇUBUK SİSTEMLER İÇİN YAPI ANALİZ PROGRAM YAZMA SİSTEMATİĞİ

30. Uzay çerçeve örnek çözümleri

STRAIN GAGE DENEY FÖYÜ

Tanım: Boyuna doğrultuda eksenel basınç kuvveti taşıyan elemanlara Basınç Çubuğu denir.

MUKAVEMET-I DERSİ BAUN MAKİNA MÜHENDİSLİĞİ FİNAL ÖNCESİ UYGULAMA SORULARI ARALIK-2018

BURULMA DENEYİ 2. TANIMLAMALAR:

idecad Çelik 8 idecad Çelik Kullanılarak AISC ve Yeni Türk Çelik Yönetmeliği ile Kompozit Kirişlerin Tasarımı

Öndökümlü (Prefabrik) Döşeme Sistemleri-4 Prefabrik Asmolen Döşeme Kirişleri

BETONARME-II ONUR ONAT HAFTA-1 VE HAFTA-II

Çok Katlı Yapılarda Perdeler ve Perdeye Saplanan Kirişler

YAPAN: ESKISEHIR G TIPI LOJMAN TARİH: REVİZYON: Hakan Şahin - ideyapi Bilgisayar Destekli Tasarım

Betonarme Çatı Çerçeve ve Kemerler

FIRAT NEHRİ ÜZERİNDE YAPILMAKTA OLAN NİSSİBİ KÖPRÜSÜ PROJESİ

PASLANMAZ ÇELİK BORU DİREKLERİN İMALİNE AİT TEKNİK ŞARTNAME 1. GENEL

Birleşim Araçları Prof. Dr. Ayşe Daloğlu Karadeniz Teknik Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümü

Proje ile ilgili açıklamalar: Döşeme türleri belirlenir. Döşeme kalınlıkları belirlenir. Çatı döşemesi ve 1. kat normal döşemesinde döşeme yükleri

DENEYSEL MODAL ANALİZ YÖNTEMİ İLE DÜZLEM ÇERÇEVELERİN DİNAMİK KARAKTERİSTİKLERİNİN BELİRLENMESİ

Kirişsiz Döşemelerin Uygulamada Tasarım ve Detaylandırılması

DEMİRYOLU VİYADÜKLERİNİ OLUŞTURAN ÖNGERİLMELİ KUTU KESİTLİ BETON KÖPRÜ KİRİŞLERİNDE BURULMA ETKİLERİ ve AÇIKLIK BOYUNCA DİYAFRAM GEREKSİNİMİ

ÇOK KATLI BETONARME YAPILARIN DİNAMİK ANALİZİ

KÖPRÜ SARSMA DENEYLERİYLE ARAÇLARIN KÖPRÜ DEPREM DAVRANIŞI ÜZERİNDEKİ ETKİSİNİN İNCELENMESİ

10 - BETONARME TEMELLER ( TS 500)

ÇELİK PREFABRİK YAPILAR

BİLGİSAYAR DESTEKLİ TASARIM HAFTA 9 COSMOSWORKS İLE ANALİZ

Kitabın satışı yapılmamaktadır. Betonarme Çözümlü Örnekler adlı kitaba üniversite kütüphanesinden erişebilirsiniz.

FL 3 DENEY 4 MALZEMELERDE ELASTĐSĐTE VE KAYMA ELASTĐSĐTE MODÜLLERĐNĐN EĞME VE BURULMA TESTLERĐ ĐLE BELĐRLENMESĐ 1. AMAÇ

Temeller. Onur ONAT Munzur Üniversitesi Mühendislik Fakültesi İnşaat Mühendisliği Bölümü, Tunceli

Dr. Taner HERGÜNER İnşaat Yük. Müh. K.G.M. 1. Bölge Müdürlüğü Sanat Yapıları Başmühendisi İSTANBUL, TÜRKİYE. Özet

Çatı katında tüm çevrede 1m saçak olduğu kabul edilebilir.

Orta Doğu Teknik Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümü

Nautilus kalıpları, yerinde döküm yapılarak, hafifletilmiş betonarme plak döşeme oluşturmak için geliştirilmiş kör kalıp sistemidir.

BETONARME YAPILARDA BETON SINIFININ TAŞIYICI SİSTEM DAVRANIŞINA ETKİSİ

TRANSPORT SİSTEMLERİNDE BİLGİSAYAR UYGULAMALARI

Posta Adresi: Karadeniz Teknik Üniversitesi, İnşaat Mühendisliği Bölümü, 61080, Trabzon, Turkey.

ELASTİSİTE TEORİSİ I. Yrd. Doç Dr. Eray Arslan

Prof. Dr. Berna KENDİRLİ

Tablo 1 Deney esnasında kullanacağımız numunelere ait elastisite modülleri tablosu

Titreşim Deney Düzeneği

BETONARME-II ONUR ONAT HAFTA-4

ULUDAĞ ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ OTOMOTİV MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ

Prefabrik yapıların tasarımı, temelde geleneksel betonarme yapıların tasarımı ile benzerdir.

R 1Y kn R 1X R 1Z R 4Y R 3Y 4 R 4X R 3Z R 3X R 4Z. -90 kn. 80 kn 80 kn R 1Y =10 R 1X =-10 R 4Y =10 R 1Z =0 R 3Y =70 4 R 3X =-70 R 4X =0

11/10/2013 İNŞAAT MÜHENDİSLİĞİNE GİRİŞ BETONARME YAPILAR BETONARME YAPILAR

Elastisite modülü çerçevesi ve deneyi: σmaks

KOCAELİ ÜNİVERSİTESİ Mühendislik Fakültesi Makina Mühendisliği Bölümü Mukavemet I Final Sınavı

Transkript:

Soner SÜMERKAN Alemdar BAYRAKTAR Temel TÜRKER Karadeniz Teknik Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümü

Dengeli Konsol Yöntemi, uzun mesafelerin daha az sayıda kolon yapılarak geçilmesini sağlaması açısından özellikle yüksek ayaklara ihtiyaç duyulan derin vadilerin geçilmesinde hem ekonomi hem de zaman açısından avantaj sağlamaktadır.

Dengeli konsollu köprülerin yapım metodolojisi çok karmaşık olmamakla beraber klasik tarzda inşa edilen köprülere nazaran daha çok unsuru içinde bulundurmaktadır Temel ve Kolon İmalatları bittikten sonra dengeli konsolun inşası başlık segmenti ile başlar. Başlık segmenti aynı zamanda dengeli konsolun 1. segmetidir. Segmentlerin ilerlemesini sağlayacak olan kalıp arabası başlık anosunun üzerine monte edilir. Uzunlukları 3-5m arasında değişen segmentler, bir kolonun iki tarafına doğru denge sağlayacak şekilde eş zamanlı olarak yerinde döküm yapılarak inşa edilir. Segment betonları yeterli mukavemeti aldıktan sonra germe halatları sürülür ve gerilir. Kalıp arabası inşası bitirilmiş olan segmentin üzerine yürütülür ve monte edilir. Aynı işlemler bir sonraki segment için tekrar yapılır.

Bu çalışmada incelenen köprülerin temel genişlik ve uzunlukları 27-33m arasında değişir. Yükseklikleri ise 6m dir. 25cm. kalınlığındaki grobeton dökümünden sonra temel demir montajı başlar.

Temelin köprü eksenine dik istikametinde, 3m Yüksekliğinde kesme dişi bulunur. Yüksek hidratasyon ısısından dolayı yüksekliği 6m olan temel 1.5m lik 4 kademede dökülür.

Temelde kullanılan beton sınıfı C30 dur.

Kolonlar içi boş dikdörtgen kesitlidir. Genişlik ve uzunlukları 6-9m arasında değişir. Beton et kalınlıkları incelenen 5 köprünün 4 tanesinde 120cm, Ortaköy viyadüğünde 80cm dir. Kolon yükseklikleri 75-110m arasındadır.

Kolonların inşasında 4,5m yüksekliğinde tırmanır sistem kalıp kullanılmıştır. Diğer köprülerden farklı olarak önce kalıp sonra demir montajı yapılmıştır. Bu sayede demir montajını yapan işçiler tamamen kalıp tarafından kapatılmış, dışarıyı görmeyen güvenli bir ortamda çalışmışlardır.

İncelenen 5 adet dengeli konsol köprüde orta açıklıklar 132-165m, kenar açıklıklar 71,5-95m arasında değişmektedir. Dengeli konsol yapımı uzunluğu 3-5m arasında değişen, değişken boyutlu kutu kesit segmentler halinde ilerlemiştir.

Dengeli konsolun 1. anosudur. Başlık platformlarının kolonlara ankre edilmesi ile imalatına başlanır.

Başlık segmenti, alt tabliye, gövde ve üst tabliye olmak üzere 3 aşamada inşa edilir.

Üst tabliye betonu dökülmeden önce germe halatlarının geçeceği kılıf boruları adetlerine göre yerlerine koyulur. Arabalı kalıbı tutacak montaj çubukları için boşluklar (pvc boru) bırakılır ve beton sınıfı C40 olarak betonu dökülür.

Başlık (1.segment) yapımının ardından arabalı kalıp sistemi (90 ton) montajı yapılır. Her segmentte arabalı kalıp daha önce bırakılan montaj deliklerinden geçirilen montaj çubukları ile tabliyeye sabitlenir. Arabalı kalıp dökülecek olan bir sonraki segmentin ağırlığını üzerinde bulunan konsol ve askı sistemleri yardımıyla dökülmüş olan segmente aktarır

Arabalı kalıp kurulduktan sonra yapılacak olan segmentin demir montajı yapılır. Germe halatlarının geçeceği kılıf boruları koyulur ve segmentin betonu dökülür. Beton yeterli mukavemeti aldıktan sonra ardgerme halatları sürülür ve gerilir. Germe işleminin ardından kalıp arabası bir sonraki anoya yürütülür ve aynı işlemler tekrar edilir. Segment betonları kolonun sağında ve solunda eş zamanlı olarak dökülür. Böylelikle dengeli konsol 3-5m arasında değişen ano boyları boyunca ilerler.

Ard germeli beton tekniği, betonun çekmeye karşı zayıflığının üstesinden gelmek için kullanılan bir uygulama yöntemidir. Şantiyede beton dökülmeden önce kesite istenilen geometride yerleştirilen kılıfların içerisinden geçirilen yüksek dayanımlı çelik halatlar, beton dökülüp mukavemetini kazandıktan sonra gerilerek ard germe (sonradan germe) uygulaması gerçekleştirilir. Bu sayede sabit bir basınç kuvveti uygulanan betonda çekme gerilmeleri sınırlandırılarak dış yüklere karşı önceden önlem alınmış olur. Genel olarak ölü yük, hareketli yük, hareketli yükün çarpma ve dinamik etkisi, rüzgar yükleri, deprem gerilmeleri, merkezkaç kuvveti, termal kuvvetler, kaldırma kuvveti, büzülme gerilmeleri, yapısal gerilmeler vb. hesaplarda göz önüne alınan gerilmeler ile en büyük moment zorlamaları izostatik sistemde oluşmaktadır. Konsol iki sistemin kenar ayak ve birbirine kilitlendikten sonra hiperstatik sisteme dönüşmesi ve moment değişimlerinin olması nedeniyle üst ve alt tabliyede kullanılan ard germe halatlarının tasarımı yapılmıştır (Kozluca, 2011).

Ard germe sisteminde kullanılan ekipmanlar Halat sürme makinası Germe krikosu Germe krikosunun hidrolik pompası Kama plakası ve kamalar

Ardgerme halat yerleşim planları bütün köprülerde benzer olmakla beraber köprü uzunluğuna göre değişmektedir. Bir halat 15,2mm çapında 19 adet çelik kablodan oluşmaktadır. Alt döşemeden geçen ardgerme halatların montajı segmentlerin inşası bitirilip ortaayak konsolları kenarayakla birleştikten sonra yapılır. Tabliyenin ilk 4 anosunda alt döşemede halat kullanılmamıştır. İki orta ayak konsolunun birleştiği yerde 2,5m kalınlığında kilit anosu bulunur. Kenar ayaklarda, alt halatların gerildiği 1,5m kalınlığında tamamen dolu kesit olarak inşa edilen uç diyaframları bulunur.

Akarsın köprüsü üst halat yerleşim planı, Üst tabliyenin ilk 8 anosunda birer halat diğer 6 anoda ise 2 şer halat kullanılnıştır.

Kenarayak tarafındaki konsolun 5.,6. ve 7. anosunun alt döşeme halatları 13.,14. ve 15. ano le karşılıklı olarak gerilir. 8.,9. ve 10. anolardan gerilen halatlar ise kenarayak diyaframına sabitlenir. P2 ve P3 ayakları arasındaki köprü orta açıklığının alt döşemesinde kutu kesitin sağında ve solunda olmak üzere 9 ar adet halat bulunmaktadır. Bu halatlarla P2 ayağının P3 ayağına doğru olan konsolundaki ve P3 ayağının P2 ayağı tarafındaki konsolundaki 5. ve 14. anolar arasındaki bütün anolar birbirlerine gerilir.

İncelenen 5 adet dengeli konsol köprünün dinamik karakteristikleri olan doğal frekansları, mod şekilleri ve sönüm oranları analitik ve deneysel olarak elde edilmiştir. Analitik çalışmalarda sonlu elemanlar yöntemi, deneysel çalışmalarda çevresel titreşim verilerini dikkate alan Operasyonel Modal Analiz Yöntemi kullanılmıştır. Çevresel Titreşim Yöntemi olarakta adlandırılan Operasyonel Modal Analiz Yönteminde bilinmeyen kuvvetler/etkiler ya da yapı titreştiricileri olarak rüzgâr yükleri, yaya ve taşıt trafiği, deprem, dalga hareketleri vb. çevresel etkiler kullanılmaktadır. Bu yöntem, yapılarda meydana gelen titreşimleri dikkate alarak, yapıların dinamik karakteristikleri olarak tanımlanan doğal frekanslarının, mod şekillerinin ve modal sönüm oranlarının deneysel olarak belirlenmesinde kullanılmaktadır

Operasyonel modal analiz ölçümlerinde kullanılan aletler; B&K 8340 tipi tek eksenli kablolu ivmeölçer B&K 3560-C tipindeki 17 kanallı veri toplama ünitesi

Çalışma kapsamında, Artvin - Erzurum karayolunda dengeli konsol yöntemi ile inşa edilen beş adet köprünün dinamik karakteristiklerini belirlemek için deneysel çalışmalar ve analitik analizler yapılmıştır. Aşağıda her bir köprü yapısal özellikleri tanıtılmakta, sonlu eleman ve deneysel analiz sonuçları verilmektedir. Elde edilen sonuçlar kullanılarak ardgermeli dengeli konsol köprüler için doğal frekans formülü elde edilmektedir.

Ortaköy köprüsü 154,4m uzunluğunda 69m yüksekliğinde ve iki açıklıklıdır. Köprünün iki orta açıklığıda 77,2m dir. Köprü Şavşat çayı üzerinde ve vadinin iki yakasını birbirine bağlamaktadır.

Ortaköy Köprüsü nün dinamik karakteristiklerini deneysel olarak belirlemek için köprünün her iki yakasından birer ölçüm alınmak suretiyle iki adımda referanslı olarak tek çevresel titreşim testi uygulanmıştır. Ölçümler sırasında doğal titreşim olarak, rüzgâr, yaya ve köprü üzerindeki araç geçişlerinden yararlanılmıştır.

1. Enine Mod 1. Düşey Mod 2. Düşey Mod Mod No Frekans (Hz) Modal Sönüm Oranı 1 0,923 0,808 2 1,639 1,931 3 2,016 0,635 4 3,084 0,484 5 3,253 0,907 6 4,339 0,526 7 6,028 0,688 Ölçüm süresi 30dk Frekans aralığı 0-12,5Hz

Köprü SAP2000 programının Bridge sekmesi kullanılarak modellenmiştir. Değişken kutu kesitli tabliye boyutları parametrik varyasyonlar tanımlanarak proje verilerine göre çizilmiştir. Ortaayaklarda ve tabliyede segment boyları 5m olarak tanımlanmıştır. Ortaayaklarla tabliyenin birleşimleri projede olduğu gibi ankastre olarak tanımlanmış olup, tabliye birleşiminden önceki son 1m leri dolu kesit alınmıştır. Kenarayakların ve ortaayakların köprü tabliyesi ile birleşimlerinde 1m kalınlığında diyaframlar tanımlanmıştır. Kutu kesitli tabliyenin üstünde kullanılan öngerme halatları ve altında kullanılan ardgerme halatları proje verilerine uygun boy ve sayıda tanımlanmıştır. Kenarayak mesnetleri belli rijitliklere sahip yaylarla tanımlanmıştır. Kenarayakların düşey ve enine doğrultuda serbestlikleri tamamen tutulmuştur. Boyuna doğrultudaki hareketler için yay rijitliği 50000 kn/m olarak belirlenmiştir.

1. Boyuna Mod 1. Enine Mod 1.Düşey Mod Mod No Frekans (Hz) Periyot (sn) 1 0,815 1,227 2 1,166 0,858 3 2,111 0,473 4 3,384 0,296 5 3,534 0,283 6 3,620 0,276 7 5,840 0,171 Eleman Poisson Elastisite Modülü Yoğunluk Beton Oranı N/m 2 Kg/m 3 Sınıfı - Tabliye 3,4E10 0,2 2450 C40 Ortaayak kolonları 3,2E10 0,2 2450 C30 Ortaayak temelleri 3,2E10 0,2 2450 C30 Kenarayaklar 3,2E10 0,2 2450 C30 Öngerme çeliği 1,95E11 - - -

Akarsın köprüsü 275m uzunluğunda, 109,7m yüksekliğinde ve 3 açıklıklıdır. Köprünün orta açıklığı 132m, kenar açıklıkları ise 71,5m dir. Köprü Artvin-Erzurum yolu üzerinde 60 + 759,000-61 + 034,000km leri arasında Çoruh Nehri vadisi üzerinde vadinin iki yakasını birbirine bağlamaktadır.

Akarsın Köprüsü nün dinamik karakteristiklerini deneysel olarak belirlemek için köprünün her iki yakasından ikişer ölçüm alınmak suretiyle dört adımda referanslı olarak tek çevresel titreşim testi uygulanmıştır. Ölçümler sırasında doğal titreşim olarak rüzgâr ve yaya köprü üzerindeki araç geçişlerinden yararlanılmıştır.

1. Enine Mod 1. Düşey Mod 2. Düşey Mod Mod No Frekans (Hz) Modal Sönüm Oranı 1 0,484 1,592 2 1,147 0,552 3 1,714 0,681 Ölçüm süresi 30dk Ölçüm aralığı 0-12,5 Hz 4 2,190 0,420 5 2,409 0,843 6 2,962 0,323 7 3,417 0,166

1. Enine Mod 1. Boyuna Mod 1. Düşey Mod Mod No Frekans (Hz) Periyot (sn) Poisson Elastisite Modülü Yoğunluk Beton Eleman Oranı 1 0,544 1,838 N/m 2 Kg/m 3 Sınıfı - 2 0,560 1,786 Tabliye 3,4E10 0,2 2450 C40 3 0,980 1,020 Ortaayak 4 1,091 0,916 kolonları 3,2E10 0,2 2450 C30 5 1,600 0,625 Ortaayak temelleri 3,2E10 0,2 2450 C30 6 1,730 0,578 Kenarayaklar 3,2E10 0,2 2450 C30 7 2,140 0,467 Öngerme çeliği 1,95E11 - - -

Budan köprüsü 350m uzunluğunda 106,7m yüksekliğinde ve üç açıklıklıdır. Köprünün orta açıklığı 165m, kenar açıklıkları ise 92,5m dir. Köprü Artvin-Erzurum yolu üzerinde 55 + 729,000-60 + 079,000km leri arasında Çoruh Nehri vadisi üzerinde vadinin iki yakasını birbirine bağlamaktadır.

Budan Köprüsü nün dinamik karakteristiklerini deneysel olarak belirlemek için köprünün her iki yakasından ikişer ölçüm alınmak suretiyle dört adımda referanslı olarak tek çevresel titreşim testi uygulanmıştır. Ölçümler sırasında doğal titreşim olarak rüzgâr, yaya ve köprü üzerindeki araç geçişlerinden yararlanılmıştır.

1. Enine Mod 1. Düşey Mod 2. Düşey Mod Mod No Frekans (Hz) Modal Sönüm Oranı 1 0,389 1,398 2 0,788 0,691 3 0,863 0,766 Ölçüm Süresi 30dk Ölçüm Aralığı 0-12,5 Hz 4 1,354 0,737 5 1,664 0,251 6 1,958 0,829 7 2,254 0,338

1. Enine Mod 1. Boyuna Mod 1. Düşey Mod Mod No Frekans (Hz) Periyot (sn) 1 0,371 2,704 2 0,490 2,047 3 0,695 1,439 4 0,738 1,358 5 1,382 0,724 Eleman Poisson Elastisite Modülü Yoğunluk Beton Oranı N/m 2 Kg/m 3 Sınıfı - Tabliye 3,4E10 0,2 2450 C40 Ortaayak kolonları 3,2E10 0,2 2450 C30 Ortaayak temelleri 3,2E10 0,2 2450 C30 6 1,524 0,658 7 1,743 0,580 Kenarayaklar 3,2E10 0,2 2450 C30 Öngerme çeliği 1,95E11 - - -

Sengan Köprüsü 190m uzunluğunda 106,16m yüksekliğinde ve iki açıklıklıdır. Köprünün 2 orta açıklığıda 95m dir. Köprü Artvin-Erzurum yolu üzerinde 58 + 959,000-59 + 149,000 km leri arasında Çoruh Nehri nin yan derelerinden olan Hod Deresi nin vadisi üzerinde vadinin iki yakasını birbirine bağlamaktadır.

Sengan Köprüsü nün dinamik karakteristiklerini deneysel olarak belirlemek için köprünün Artvin-Erzurum istikametine göre sağ tarafından 14 adet ivmeölçer kullanılarak tek çevresel titreşim testi uygulanmıştır. Ölçümler sırasında doğal titreşim olarak rüzgâr, yaya ve köprü üzerindeki araç geçişlerinden yararlanılmıştır.

1. Enine Mod 1. Düşey Mod 2. Düşey Mod Mod No Frekans (Hz) Modal Sönüm Oranı 1 0,716 1,112 2 1,353 0,665 3 1,639 1,636 4 2,389 0,563 5 2,711 0 6 3,508 0,557 7 4,711 0,338 Ölçüm süresi 30dk Ölçüm aralığı 0-12,5 Hz.

1. Boyuna Mod 1. Enine Mod 1. Düşey Mod Mod No Frekans (Hz) Periyot (sn) 1 0,780 1,282 2 0,855 1,169 3 1,447 0,691 4 2,173 0,460 5 2,488 0,402 Eleman Poisson Elastisite Modülü Yoğunluk Beton Oranı N/m 2 Kg/m 3 Sınıfı - Tabliye 3,4E10 0,2 2450 C40 Ortaayak kolonları 3,2E10 0,2 2450 C30 Ortaayak temelleri 3,2E10 0,2 2450 C30 6 2,727 0,367 Kenarayaklar 3,2E10 0,2 2450 C30 7 2,812 0,356 Öngerme çeliği 1,95E11 - - -

Berta köprüsü 340m uzunluğunda, 124,63m yüksekliğinde ve üç açıklıklıdır. Köprünün orta açıklığı 165m kenar açıklıkları ise 87,5m dir. Köprü Artvin-Erzurum yolu üzerinde 22 + 424,098-22 + 764,098 km leri arasında Çoruh Nehri nin yan derelerinden olan Berta Deresi nin vadisi üzerinde vadinin iki yakasını birbirine bağlamaktadır.

Berta Köprüsü nün dinamik karakteristiklerini deneysel olarak belirlemek için köprünün her iki yakasından ikişer ölçüm alınmak suretiyle dört adımda referanslı olarak tek çevresel titreşim testi uygulanmıştır. Ölçümler sırasında doğal titreşim olarak rüzgâr, yaya ve köprü üzerindeki araç geçişlerinden yararlanılmıştır.

1. Enine Mod 1. Düşey Mod 2. Düşey Mod Mod No Frekans (Hz) Modal Sönüm Oranı 1 0,354 1,769 2 0,749 3,169 3 0,867 0,652 4 1,372 1,030 Ölçüm süresi 30 dk Ölçüm aralığı 0-12,5 Hz 5 1,648 0,620 6 1,927 0,419 7 2,273 1,124

1. Enine Mod 1. Boyuna Mod 1. Düşey Mod Mod No Frekans (Hz) Periyot (sn) 1 0,394 2,538 2 0,444 2,252 3 0,720 1,389 4 0,773 1,294 5 1,465 0,683 6 1,501 0,666 7 1,880 0,532 Eleman Poisson Elastisite Modülü Yoğunluk Beton Oranı N/m 2 Kg/m 3 Sınıfı - Tabliye 3,4E10 0,2 2450 C40 Ortaayak kolonları 3,2E10 0,2 2450 C30 Ortaayak temelleri 3,2E10 0,2 2450 C30 Kenarayaklar 3,2E10 0,2 2450 C30 Öngerme çeliği 1,95E11 - - -

Yapılan çevresel titreşim testlerinde boyuna yönde ivmeölçer kullanılamadığından dolayı boyuna modlara karşılık gelen doğal frekanslar ölçülmemiştir. Bu sebepten teorik modal analiz neticesinde elde edilen boyuna modlara karşılık doğal frekanslar Tablo da gösterilmemiştir. Mod No Akarsın Köp. Budan Köp. Berta Köp. Sengan Köp. Ortaköy Köp. Deney. Teori Deney. Teorik Deney. Teorik Deney. Teorik Deney. Teorik 1 0,484 0,544 0,389 0,371 0,354 0,394-0,780-0,815 2-0,560-0,490-0,444 0,716 0,855 0,923 1,166 3 1,147 0,980 0,788 0,695 0,749 0,720 1,353 1,447 1,639 2,111 4 1,714 1,091 0,863 0,738 0,867 0,773 1,639 2,173 2,016 3,384 5-1,600 1,354 1,382 1,372 1,465 2,389 2,488 3,084 3,534 6 2,190 1,730 1,664 1,524 1,648 1,501-2,727 3,253 3,620 7 2,409 2,140 1,958 1,743-1,880 2,711 2,812-5,840

Akarsın Köprüsü Budan Köprüsü Berta Köprüsü Sengan Köprüsü Ortaköy Köprüsü

Akarsın Köprüsü 1. Enine Mod 1.Düşey Mod 2. Düşey Mod

Budan Köprüsü 1. Enine Mod 1.Düşey Mod 2. Düşey Mod

Berta Köprüsü 1. Enine Mod 1.Düşey Mod 2. Düşey Mod

Sengan Köprüsü 1. Enine Mod 1.Düşey Mod 2. Düşey Mod

Ortaköy Köprüsü 1. Enine Mod 1.Düşey Mod 2. Düşey Mod

Doğal frekansı etkilediği düşünülen faktörler analitik model üzerinde değiştirilerek frekansa etkisi gözlemlenmiştir. Analitik model olarak deneysel ve teorik frekansları birbirine en yakın olan Budan Köprüsü seçilmiştir. Budan Elastisite Ayak Atalet Gerçek Kütle Modülü Yükseklikleri Momenti Değer (+ %10) (- %10) (+%10) (- %10) 1. Doğal Frekans (Hz) 0,371 0,351 0,350 0,353 0,363 Değişim - -%5,4 -%5,6 -%4,8 -%2,1 Tablo dan görüldüğü gibi köprünün 1. doğal frekansını etkileyen en önemli faktör ayak yükseklikleridir. Elastisite modülü ve kütlede belirgin olarak etkilidir. Atalet momentinin etkisi bu üçüne nazaran daha azdır. İncelenmiş olunan köprülerde aynı sınıf beton kullanıldığından elastisite modülleri aynıdır. 5 adet köprüde yapılan deneysel çalışmalar sonucunda elde edilen 1. doğal frekansların değişiminde elastisite modülü bütün köprülerde aynı olduğundan dolayı göz ardı edilmiştir. Atalet momentinin 1. doğal frekansa etkisi nispeten daha az olduğu için göz ardı edilmiştir. Köprü yüksekliği ve kütle, 1. doğal frekansı etkileyen parametreler olarak seçilmiştir.

Çalışmada, dengeli konsol köprülerin doğal frekansını hesaplayabilen formülleri geliştirmek için regresyon analizi yapılmıştır. Bu amaçla, tez kapsamında ölçülen köprüler esas alınarak farklı yükseklik ve uzunluklar için birçok analiz SAP2000 programında gerçekleştirilmiş ve doğal frekans değerleri elde edilmiştir. Girdi olarak alınan yükseklik ve uzunluğa bağlı olarak elde edilen çıktılar (doğal frekanslar) arasındaki ilişkinin ikinci derece polinom olduğu kabul edilmiştir. Buna göre, polinomun katsayıları en küçük kareler yöntemi ile hesaplanarak köprülerin doğal frekanslarını veren formüller elde edilmiştir. Farklı yükseklik ve uzunluklar girilerek elde edilen doğal frekanslar tabloda gösterilmiştir.

1. Düşey Doğal Yükseklik Uzunluk 1. Enine Doğal Frekans Frekans (m) (m) (Hz) (Hz) 80 350 0,454 0,706 90 350 0,415 0,701 100 350 0,385 0,697 110 350 0,363 0,693 90 340 0,488 0,733 100 340 0,446 0,727 110 340 0,414 0,723 120 340 0,390 0,720 85 330 0,456 0,760 95 330 0,424 0,756 105 330 0,400 0,752 115 330 0,383 0,747 85 320 0,479 0,806 95 320 0,446 0,801 105 320 0,422 0,796 115 320 0,403 0,791 80 300 0,540 0,914 90 300 0,501 0,907 100 300 0,473 0,902 110 300 0,451 0,895 75 290 0,565 0,979 85 290 0,522 0,971 95 290 0,491 0,964 105 290 0,468 0,957 80 275 0,600 1,054 90 275 0,562 1,046 100 275 0,535 1,038 Yükseklik (m) Uzunluk (m) 1. Enine Doğal Frekans (Hz) 1. Düşey Doğal Frekans (Hz) 80 190 0,804 1,401 90 190 0,774 1,393 100 190 0,751 1,385 110 190 0,731 1,376 70 180 0,922 1,562 80 180 0,880 1,551 90 180 0,848 1,541 100 180 0,822 1,532 80 170 0,965 1,753 90 170 0,931 1,741 100 170 0,903 1,728 110 170 0,876 1,701 70 160 1,107 1,976 80 160 1,062 1,962 90 160 1,027 1,948 100 160 0,995 1,928 Regresyon analizi sonucunda 1. enine doğal frekans ve 1. düşey doğal frekans için elde edilen formüller; f1enine= 2,806-0,010510*H-0,009699*L+0,00003977*H2+0,00001353*L2 f1düşey = 4,133-0,006089*H-0,015494*L+0,00002430*H2+0,00001928*L2

Formüllerde H ve L metre cinsinden sırasıyla köprü maksimum yüksekliği ve toplam uzunluğunu göstermektedir. f 1enine = 2,806-0,010510*H-0,009699*L+0,00003977*H 2 +0,00001353*L 2 f 1düşey = 4,133-0,006089*H-0,015494*L+0,00002430*H 2 +0,00001928*L 2 Bu formüller deneysel ölçümlerden elde edilen sonuçlarla kontrol edildiğinde ardgermeli dengeli konsol köprüler için birbirine yakın sonuçlar vermiştir. Budan Akarsın Berta Sengan Ortaköy Mod No Deneysel Formül Deneysel Formül Deneysel Formül Deneysel Formül Deneysel Formül f 1enine 0,389 0,400 0,484 0,488 0,354 0,380 0,716 0,784 0,923 1,095 f 1düşey 0,863 0,699 1,714 0,955 0,867 0,712 1,639 1,513 2,016 1,896

Sabrınız için teşekkürler.