1
İÇİNDEKİLER Meclis Başkanı Ömer Faruk Ofluoğlu Artık Çalışma Zamanı 6 Yön. Kur. Bşk. Şaban Aziz Karamehmetoğlu 2014 te Hedefler Büyüdü 8 Seçilmiş İlk Cumhurbaşkanı Erdoğan Rize de STK Başkanları ile Görüştü 2013 Rize nin Yıldızları Ödüllerini Aldı Ekonomi ye Değer Katanlar Çevre ve Şehircilik Bakanı Güllüce RTSO Meclisimizde Doğu Karadeniz Lojistik Merkezi ve RTEÜ Rektörü Prof Dr. Hüseyin Karaman Çayın Başkenti nde Araştırma ve Uygulama Merkezi Gürcistan ve Türkiye İçin Kilit Şehir: Rize Bölgemizde Turizm Şimdi ve Gelecekte İşkur IV. Kariyer Günleri Odamıza Teşekkür Plaketi KOTO ve RTSO Dostluk Bağlarını Güçlendiriyor Belçika Büyük Elçisi nden Nezaket Ziyareti Rize Halkı Çok Misafirperver İhracatçılar için Dış Ticaret Semineri Beyaz Çay Kansere Çare Batum Başkonsolosumuz Temizkan: İkili İlişkiler Güçlenecek Tunus un Bürokratları Yeşil Rizemiz de Rize Organize Sanayi Bölgesi 2015 te Fabrikalar Yükseliyor Başarı Hikayesi Mehmet Akmehmet Odamızda Dijital Arşiv Dönemi 2015 te Yeni Sistemle Hizmet Vereceğiz İzmir Travel Turkey Turizm Fuarı İzmir de Rize Standına Büyük İlgi Rize nin Trafik Sorunu Panelde Değerklendirildi Ayder de Turizmciler ile Durum Değerlendirmesi 2014 Yılı Son Meclis Toplantısında Milletvekili Karal Yatırımları Değerlendirdi Duyurular Emekli olamayan Bağkur luya Kredi Desteği Döviz Kurları 10 12 16 18 22 26 28 30 32 34 35 36 40 41 42 44 47 48 50 52 54 58 59 Silinenler ve 60 İhtiyaç 62 Yeni Kayıtlar Maddeleri 10 12 36 47 48 ÖNSÖZ Ovit Tüneli Projesi nin tamamlanması ile birlikte yeni ipekyolunun bir durağı da Rize olacak. Tünelin ucundaki ışık, bölgesel kalkınmadaki hedeflerimizi daha net görebilmemiz için gereken ışık olacaktır. Cumhurbaşkanımız ın Rize yi ziyaretlerinde, İyidere ilçemizde yapılması planlanan Doğu Karadeniz Endüstriyel Merkezi için gerekli adımların atılacağı netlik kazanmış oldu. 2015 yılı içerisinde yapılacak çalışmalar ile sürecin nasıl işleyeceğini hep birlikte göreceğiz. Son dönemde İlimizde bir farkındalık hasıl olmaya başladı. Geçtiğimiz yaz döneminde turist sayısındaki artış bölgemizin gerçek turizm potansiyeli ile ilgili işaretler taşıyordu. Bunun yanısıra başkanımızın da konuşmacı olarak katıldığı Trafik paneline ilgi bu sorunun da farkında olunduğunun bir deliliydi. Organize Sanayi Bölgesi için yapılan başvurular özellikle yerel firmaların ilgisi ise, yatırım konusunda olumlu mesajlar içeriyordu. Bütün bunları Rizemiz in çehresinin yakın gelecekte değişeceğinin belirtisi olarak görmek mümkün. Para Parayı Çeker deyişinden yola çıkarak, yapılan yatırımlar yeni yatırımları, onlar da daha büyük yatırımları bölgemize çekecektir diyebiliriz. Bütün bunların yolu elimizdeki fırsatları iyi değerlendirmekten geçiyor. Sağlam adımlar ve sağlam bir vizyon ile yapılabilecekler konusunda - özellikle doğa ve kış turizmi gibi bakir iş alanlarının bulunduğu bölgemizde - şimdiden alt yapı çalışmaları başlatılarak uygulamaya geçilmelidir. Özellikle mülki idareler ve sivil tolum kuruluşlarının uyum içerisine çalışma olanağı bulduğu bu ortamda, yeni adımlar atmak hiç de zor değil. Yeter ki hedefimizi en iyi şekilde ifade edebilelim. Yeter ki profesyonel bir zemin üzerine oturtarak tüm katmanlarımıza bu profesyonelliği yayarak çalışabilelim. Yeni Rize nin temellerinin atıldığı bu günlerde her birimiz birer katkı sağlayalım ki başarıyı da birlikte kutlayabilelim. Sevgi ve Saygılarımla, Hüseyin Kutlu Yön. Kur. Bşk. Yrd. Yıl: 22 Sayı: 143 Ocak 2015 ADINA İMTİYAZ SAHİBİ Şaban Aziz Karamehmetoğlu Yönetim Kurulu Başkanı GENEL YAYIN SORUMLUSU VE YAZI İŞLERI MÜDÜRÜ Hüseyin KUTLU Yönetim Kurulu Başkan Yrd. YAYIN KOORDINATÖRÜ Ahmet Tahsin YILMAZ ADRES Rize Ticaret ve Sanayi Odası Atatürk Cad. No:359 Tel: 0464 217 55 66(PBX) Faks: 0464 212 22 00 E-posta: rizetso@ttmail.com basinyayin1@rizetso.org.tr www.rizetso.org.tr Grafik - Tasarım Rize Ticaret ve Sanayi Odası Basın, Yayın ve Halkla İlişkiler Birimi Baskı Ajans Es Görsel Sanatlar RTSO Dergisi Rize Ticaret ve Sanayi Odası Resmi Yayın Organıdır. RTSO 2014 Tüm Hakları Saklıdır. Dergide yer alan yazıların hukuki sorumluluğu yazarın kendisine aitttir.
Özellikle çevreci bir proje ile oluşturulabilecek bu üssün Lojistik anlamda bölgemize katkıları büyük olacaktır. ARTIK ÇALIŞMA Bu da yeterli değil. Çünkü İlimiz coğrafi şartları nedeniyle sınırlı arazi imkanlarına sahiptir. Ancak bu fırsata çevrilebilir bir durumdur. Yeşilin 4 binden fazla tonunun bulunduğu ilimiz, yılın 12 ayı boyunca doğa turizmi için eşsiz fırsatlar sunmaktadır. Yazı, Kışı ve baharı, ayrı güzellikleriyle doğaseverleri bölgemize çekmekte, bizlere de büyük bir pazar imkanı sunmaktadır. Doğu Karadeniz Endüstriyel Merkezi nin yapımı ile Rize artık uluslararası pazarlar için de bir üs olma fırsatı elde etmiş olacaktır ZAMANI Ömer Faruk OFLUOĞLU Meclis Başkanı Yıllar geçtikçe genişleyen ailelerimizin sahip oldukları topraklar da aynı oranda küçülmeye başlıyor. Bu nedenle çayın sağladığı gelir artık tatmin edici olmaktan çıkıyor. Artık yeni gelir kaynakları temin etmenin, yeni arayışların zamanı geldi de geçiyor bile. 9 yıllık emeklerimiz ile birlikte sona gelindiğini gönül rahatlığıyla ifade edebileceğim Organize Sanayi Bölgesi nde arsa tahsislerinin de tamamlanması ile artık bacalar tütmeye başlayacak, bölge halkımıza yeni istihdam alanları açılmış olacak. Organize Sanayi Bölgesi tek başına ayakta durabilir mi? Tabi ki lojistik anlamda avantaj sağlayamazsa hayır. Bu bağlamda 500 metre yakınından geçen Ovit yolunun etkinliğinin artırılması büyük önem arz etmektedir. Ovit Tüneli ve akabinde Rize - Mardin Sevgi Yolu nun tamamlanması ile geniş bir pazara ulaşan bir organize sanayi bölgemiz olacaktır. Daha büyük düşünelim. İyidere ilçemizde, Sayın Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan ın son Rize ziyaretlerinde de değerlendirdikleri Doğu Karadeniz Endüstriyel Merkezi nin yapımı ile, Rize artık uluslararası pazarlar için bir üs olma fırsatı elde etmiş olacaktır. Konforlu bir ulaşım sağlayan Karadeniz Sahilyolu nun yanı sıra İlimizde yapılması planlanan Havalimanı ile gelen misafirlerimizi, en güzel şekilde ağırlayıp uğurlayabilmek bizim için büyük bir kazanç kapısı olacaktır. Gündemdeki projelerin tamamlanması ile her şey bitmiş olmayacak tabii. Yeni projeler üretip bölgemiz ve ilimiz için yeni ufuklar açmamız gerekmektedir. Demiryolu projesi bunlardan biridir. Yük ve yolcu taşımacılığında maliyet ve konfor açısından etkili bir ulaşım aracı olan trenlerin ekonomiye etkisi yadsınamaz derecededir. Özellikle günümüz teknolojisinde hızlı trenler ülkemizde gittikçe yaygınlaşmaktadır. Bütün bunlar için, altyapımızı en iyi şekilde hazırlamalı, avucumuzdaki fırsatları kaçırmamalıyız. İlimizin kalkınması için gerekli zemin birkaç yıl içerisinde hazır olacak. Beş yıldızlı otel projeleri üzerinde çalışmalar başlamış durumda. Bunun için de ayrıca emek sarf ettiğimizi belirtmek isterim. Bu tür büyük projeler için yatırımcıyı bölgemize çekebilmek kolay bir şey değildir. Sonuçta yatırım, kazanç elde etmek için yapılır. Bölgemizin turizm alanında kazanç sağladığını gösterebildiğimizde yeni yatırımlar da ardından gelecektir. Hizmet verenler ve işletmeciler için düzenlenen eğitim programları da odamızca organize ediliyor. Mümkün olduğu kadar kaliteli ve profesyonel bir ekip ve işletmecilik anlayışı oluşabilmesi için bu tür eğitimler oldukça önemlidir. Allah vergisi eşsiz bir bitki örtümüz mevcut. Bunun üzerine konforlu ve yeterli kapasitede tesisler kurduktan sonra ise bizlere düşen sadece çalışmak olacaktır. Saygılarımla. Bütün bunlar için, altyapımızı en iyi şekilde hazırlamalı, avucumuzdaki fırsatları kaçırmamalıyız. 6 7
2014 TE HEDEFLER İlimizin ve bölgemizin ekonomisi için en büyük adım olarak değerlendirebileceğimiz Rize - Mardin Sevgi Yolu Projesi nin en önemli ayağı olan Ovit Tüneli nde, bu yıl içerisinde büyük aşama kaydedilmiş olması da göz ardı edilmemelidir. Kaldı ki Endüstriyel Merkez Projesi bunun devamı olarak nitelendirildiğinde değer kazanmaktadır. Ayrıca Organize Sanayi Bölgesi de bu proje ile büyük ilgi görmüştür. Bacasız Sanayi olarak nitelendirilen doğa turizmi, ilimiz için dört mevsim kazanç kapısı olacaktır. BÜYÜDÜ Şaban Aziz KARAMHMETOĞLU Yönetim Kurulu Başkanı Zamanın çok değerli olduğu bir dönemden geçmekteyiz. Bu dönemde elimizden geldiğince iyi değerlendirmemiz gereken zaman çok daha hızlı ilerliyor. Bir yılı daha arkamızda bırakırken yeni bir yıla yeni hedeflerle girmemiz gerekiyor. Geçmişe bakmadan geleceğimize yön vermenin imkanı olmadığı da bir başka gerçek. Bu nedenle geçmişi önce bir değerlendirmemiz gerekiyor. 2014 yılı bazı projelerin başladığı, yeni projelerin ise müjdelendiği bir yıl aslında. Rize Ticaret Borsası ile birlikte yürüttüğümüz Çay Araştırma ve Uygulama Merkezi nin temellerinin atıldığı 2014 yılı, aynı zamanda çözümü için 9 yıldır büyük emek sarf ettiğimiz Organize Sanayi Bölgesinin de kamulaştırma problemlerinin çözüldüğü, alt yapı çalışmalarının büyük ölçüde tamamlandığı ve nihayet arsa tahsisi aşamasına gelindiği yıl olarak büyük önem arz etmektedir. 2014 yılı, önce havalimanı müjdesi ile üzerinde durduğumuz bir önemli konunun daha netleştirildiği yıl olmasının yanı sıra son olarak İyidere de yapılması planlanan Doğu Karadeniz Endüstriyel Merkezi için Sayın Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan ın talimatı ile çalışmaların başlatıldığı yıl olma özelliği akıllarda kalacaktır. İlimizin ve bölgemizin en büyük özelliği tabii güzelliğidir. Bunu herhangi bir zarar vermeden turizm açısından kullanabilmek bölge ekonomisi açısından çok önemlidir. Bacasız Sanayi olarak nitelendirilen doğa turizmi, ilimiz için dört mevsim kazanç kapısı olacaktır. Eğitimli işletmeciler ve çalışanlar ile her yıl yükselen bir grafik çizmemiz gereken bu alanda bu yıl bir sorunu çözmek için büyük adımlar attık. Beş yıldızlı otel projemiz için bu yıl içerisinde büyük bir sorunu çözmüş bulunuyoruz. Önümüzdeki aylarda daha somut adımların atılmasını bekliyoruz. 2014 yılı içerisinde bu meseleleri her platformda anlatabilmenin uğraşı içerisinde olduk. ilimizin ekonomik sorunlarını kendilerine iletmek için hemşehrimiz, dönemin Gümrük ve Ticaret Bakanı Sayın Hayati Yazıcı yı odamızda defalarca ağırladık. Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanımız Sayın Mehdi Eker i ve Çevre ve Şehircilik Bakanımız Sayın İdris Güllüce yi Odamız Meclisi ile birlikte ağırladık. Milletvekillerimiz Sayın Hasan Karal ve Sayın Nusret Bayraktar ile her konuda temas halinde olduk. İlimiz Mülki İdare Amirleri ile uyum içerisinde sürekli iletişim halinde bulunduk. İlimiz için katkı sağlayabileceğimiz her platformda yer alarak ilimiz tüccarını en iyi şekilde temsil etmek için elimizden geleni yaptığımıza inanıyorum. Yeni yıla, yeni projelerle, yeni hedeflerle giriyoruz. Siz değerli üyelerimizin destekleri ile bizlere kazandırdığınız vizyon çerçevesinde çalışmalarımıza devam edeceğiz. Saygılarımla. İlimizin ve bölgemizin en büyük özelliği tabii güzelliğidir. Bunu herhangi bir zarar vermeden turizm açısından kullanabilmek bölge ekonomisi açısından çok önemlidir. 8 9
Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan Rize de Sivil Toplum Kuruluşları ile Görüştü Erdoğan ın Başbakanlık görevlerinden sonra hemşehrilerini bir kez daha onurlandırdığını belirterek, kendilerini tebrik etti. Cumhurbaşkanı Erdoğan, ilimizde devam eden projeler hakkındaki gelişmeleri kendilerine aktaran Rize Milletvekillerimiz ve Başkanlarımız ile bir görüşme gerçekleştirdi. Görüşme sırasında Ovit Tüneli nin son durumu, Organize Sanayi bölgesinde gelinen nokta ve Havaalimanı projesi hakkındaki gelişmeler değerlendirildi. İyidere de yapılamsı planlanan Doğu Karadeniz Endüstriyel Merkez hakkında da değerlendirmelerin yapıldığı görüşmede, projenin ön çalışması için Doğu Karadeniz Kalkınma Ajansı na talimat verilidiği öğrenildi. CUMHURBAŞKANI ERDOĞAN STK TEMSİLCİLERİNE HİTABEN BİR KONUŞMA GERÇEKLEŞTİRDİ BAŞKANLARIMIZ CUMHURBAŞKANI ERDOĞAN A HEDİYE TAKDİM ETTİ Türkiye Cumhuriyeti 12. Cumhurbaşkanı Sayın Recep Tayyip Erdoğan bir dizi temasta bulunmak üzere memleketi Rize yi ziyaret etti. Ziyaret sırasında, Odamız Yönetim Kurulu Başkanı Şaban Aziz Karamehmetoğlu, Rize Ticaret Borsası başkanı Mehmet Erdoğan ile birlikte kendilerine özel bir hediye takdim ettiler. Karamehmetoğlu, Türkiye nin ilk seçilmiş Cumhurbaşkanı olma özelliğini taşıyan Sayın Rize Ticaret ve Sanayi Odası, Rize Ticaret Borsası ve diğer Sivil Toplum Kuruluşlarının temsilcileri, iş adamları, şehit aileleri ve gazilerle akşam yemeğinde bir araya gelen Cumhurbaşkanı Erdoğan, burada bir konuşma gerçekleştirdi. Cumhurbaşkanı Erdoğan, yaptığı konuşmada, 10 Ağustos Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde kendisine verdikleri destek için hemşehrilerine şükranlarını sunduğunu söyledi. Cumhurbaşkanı Erdoğan, Rize nin 10 Ağustos seçimlerinde 81 vilayet arasında kendisine en yüksek desteği vermiş olmasından dolayı gururlandığını, başbakanlığı döneminde de Rize nin itibar ve iftiharını muhafaza etmenin hassasiyeti içinde olduğunu söyledi. Cumhurbaşkanlığı görevinde de Rizeli olmanın ağırlığı içinde hareket ederek, Rize nin desteğine layık olmaya çalışacağını kaydeden Cumhurbaşkanı Erdoğan, Türkiye nin doğrudan halkın oyuyla seçilmiş ilk cumhurbaşkanı olarak Türkiye ye hizmet yolundaki mücadelesini, cumhurbaşkanı sıfatıyla daha güçlü şekilde sürdürmeye gayret edeceğini belirtti. 10 11
Rize nin Yıldızları Ödüllerini Aldı projeleri ile ilimiz ekonomisinin farklı bir boyut kazanacağına inandığını söyledi. Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu ise konuşmasında Rize için en önemli ürünün Çay olduğunu, üzerine kar yağan ve ilaç kalıntısı bulunmayan çayımızın altın madeni niteliğinde olduğunu söyledi. Temeli atılan Çay Araştırma ve Uygulama Merkezi ne de değinen Hisarcıklıoğlu Rize halkının sıcakkanlılığına ve Rize nin doğal güzelliğine vurgu yaparak, turizmde yatırım yapılması gerektiğine dikkat çekti. İlimizin en büyük sermayesinin yeşil ve mavisi olduğunu dile getiren Hisarcıklıoğlu, bunu en iyi şekilde değerlendirmek gerektiğini belirtti. Hisarcıklıoğlu, ilimizde kadın girişimcilerin sayısının artırılmasına yönelik çalışmalar yapılması gerektiğini vurgularken, Vergi Ödül Töreninde, ödül alan ve almayan tüm iş adamlarını tebrik etti. Rize Valisi Ersin Yazıcı, verginin önemine vurgu yapan bir konuşma gerçekleştirdi. Vali Yazıcı, Rizeli iş adamlarının bu hassasiyette olduğunu dile getirdi ve kendilerine teşekkür etti. Gümrük ve Ticaret Bakanı Hayati Yazıcı, ülkemizin ekonomik olarak geldiği nokta hakkında değerlendirmelerde bulundu. İlimizde Ovit Tüneli, İyidere deki Endüstriyel Merkez ve havalimanı konularında değinen Bakan Yazıcı, Projelerin yanı sıra hayallerimizin de olduğunu ve olması gerektiğini belirtti. Yazıcı, kayıt dışı ekonomi ile kayıtlı ekonomiyi oluşturanların hakkını savunmak için mücadele etmek gerektiğini ifade ederken, bunun için yapılmakta olan düzenlemelerden bahsetti. Takdir etmenin ve taltif etmenin gerekliliğine değinen Yazıcı, ödül alacak olan iş adamlarını tebrik ederek sözlerini tamamladı. TÖRENE BAKAN YAZICI VE HİSARCIKLIOĞLU İLE MİLLETVEKİLLERİMİZ KATILDI Ekonomiye Değer Katanlar Rize nin Yıldızları Vergi Ödül Töreni 15 Ağustos 2014 Cuma günü İsmail Kahraman Kültür Merkezi nde gerçekleştirildi. Dönemin Gümrük ve Ticaret Bakanı Sayın Hayati Yazıcı nın himayelerinde gerçekleştirilen programda Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu ile Rize Milletvekili Hasan Karal, Rize Milletvekili Nusret Bayraktar, Vali Ersin Yazıcı, Garnizon Komutanı Kıdemli Albay İsmet Cansaran, Belediye Başkanı Reşat Kasap, Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi Rektörü Hüseyin Karaman, TOBB Bşk. Yardımcıları ve Yön. Kur. Üyeleri, Ticaret Oda ve Borsa Başkanları, üyelerimiz ve değerli misafirlerimiz yer aldı. Programda misafirlerimize seslenen Başkan Şaban Aziz Karamehmetoğlu, Rize de ekonominin gelişmesinin çay sektörü ve turizmin geliştirilmesi ile sağlanacağını ifade etti. İlimizin ekonomisinde büyük pay sahibi olan iş adamlarımızı tebrik eden Karamehmetoğlu, Organize Sanayi Bölgesi ve Ovit Tüneli ile dünyaya açılım sağlanacak İyidere deki Doğu Karadeniz Endüstriyel Merkezi 12 13
Gümrük ve Ticaret Bakanı Hayati Yazıcı nın konuşmalarından sonra Vergi Ödül Töreni ne geçildi. Törende Kurumlar Vergisi alanında ilk 5, Gelir Vergisi alanında ilk 5 firmaya, ihracat alanında ilk 5 firmaya ve 40 yılını dolduran 6 firmaya, Türkiye de ilk 500 sanayi kuruluşları arasına giren 2 firmaya ödülleri verildi. 14
Çevre ve Şehircilik Bakanı İdris Güllüce RTSO Meclisinde Bakan Güllüce ye Katılımlarından Dolayı Hediyesini Milletvekilimiz Yazıcı ve Başkanımız Takdim Etti Odamız Kasım Ayı Meclis Toplantısı Meclis Başkanı Ömer Faruk Ofluoğlu başkanlığında gerçekleştirildi. Kasım Ayı Meclis Toplantısında, Ekim Ayı Meclis Toplantısı karar tutanakları ve Ekim Ayı Yönetim Kurulu Faaliyet Raporu, okunup üyelerin görüşlerine sunulduktan sonra oylanarak karara bağlandı. Ekim Ayı Yönetim Kurulu Faaliyet Raporu ve hesapları, üyelerin oylarıyla ibra edildi. Meclis Başkanımız Ofluoğlu, başta Çevre ve Şehircilik Bakanımız İdris Güllüce olmak üzere tüm misafirlere ve Meclis Üyelerimize hoş geldiniz diyerek katılımlarından dolayı teşekkür etti. İlimizdeki projelere sahip çıkarak hep birlikte takipçisi olacaklarını ifade eden Ofluoğlu yeni projeleri için de yapılacak çalışmalara her anlamda katkı sağlamaya hazır olduklarını belirtti. Odamız olarak ilimizle ilgili yapılan projelerin takipçisi olduklarını belirten Yönetim Kurulu Başkanımız Karamehmetoğlu da Organize Sanayi Bölgesi nde sona gelindiğini, Ovit Tüneli ile birlikte etkili bir şekilde çalışacağına inandıklarını belirtti. İyidere ilçesinde yapılması planlanan Endüstriyel Merkez in de en kısa zamanda hayata geçirilmesi ile Rize nin çehresinin tamamen değişeceğine inandıklarını ifade eden Karamehmetoğlu, Turizm alanında da beş yıldızlı otel ve havalimanı projelerinin emin adımlar atıldığını belirtti. Rize mizde yapılmakta olan yatırımlarla ilgili Çevre ve Şehircilik Bakanı Sn. İdris Güllüce ve Rize Milletvekili Sn. Hayati Yazıcı Meclis Üyelerimize hitaben konuşma gerçekleştirdiler. Rize Milletvekilimiz Hayati Yazıcı öncelikle Ovit Tüneli Projesi nin bir tünelden ibaret olmadığını, Mardin-Rize Sevgi Yolu Projesi olarak bütün bir şekilde değerlendirilmesi gerektiğini ifade etti. Uluslararası bir ticaret yolu oluştuğuna da dikkat çeken Yazıcı, hayalci olmadan hayal edilmesi gerektiğini, ileri ki yıllarda bu güzergah üzerinden demiryolu hattının da planlanabileceğini ifade etti. Çevre ve Şehircilik Bakanı Güllüce Artık Milli Güllüce yaptığı konuşmada özellikle Ovit Tüneli Projesi hakkında değerlendirmelere bulundu. Projenin konuşulduğu ortamlarda konuşmaların Avrupa dan Çin e kadar uzandığını ifade eden Güllüce, bu projenin ne kadar heyecan verici olduğunun buradan anlaşıldığını belirtti. Yapılan çalışmaların bu vizyon üzerinden hesaplanarak, hedeflerin büyük tutulması gerektiğini belirten Güllüce artık hedeflerimizi ve uygulamalarımızı milli bir bakış açısıyla yönlendirmemiz gerektiğinin altını çizdi. Ancak milli projelerin bizleri daha yukarıya taşıyacağını vurgulayan Güllüce bunun üzerinde özellikle durmamız gerektiğini ifade etti. 16 17
Lojistik başta taşıma ve depolama olmak üzere; paketleme, katma değerli işlemler, gözetim, elleçleme, stok yönetimi, sigorta ve gümrük hizmetleri gibi faaliyetleri içermektedir. Temel Lojistik Faaliyetler DOĞUKARADENİZ LOJİSTİK MERKEZİ VE BÖLGENİN KAZANIMLARI Prof. Dr. Hüseyin KARAMAN Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi Rektörü Lojistik ile ilgili tüm faaliyetlerin çeşitli işleticiler tarafından yürütüldüğü belirli bir bölge olarak tanımlanan lojistik köylerde, iyi planlanmış ve iyi yönetilen, yük taşımalarıyla ilişkili faaliyetlerin, bu amaçla inşa edilmiş ortak alan içerisinde kümelenmesi söz konusudur. Bu faaliyetler arasında dağıtım merkezleri, depolar ve antrepolar, ulaşım terminalleri, bürolar ve bu faaliyetleri destekleyen diğer tesisler bulunmaktadır. Bu üstünlükleri nedeniyle lojistik köyler ya da lojistik merkez ve lojistik üs gibi isimlerle anılan benzer alanlar önemini bir kat daha arttırmaktadır. Lojistik merkez kurulumuyla birlikte; ürün trafik akışını optimize etmesi, kombine taşımacılığı teşvik etmesi ve kullanımını arttırması, konteynır yükleme boşaltma faaliyetlerini iyileştirmesi, tır ve ağır kamyon sirkülâsyonunu azaltması, demiryolu taşımacılığının artması, lojistik merkezden faydalanan firmaların tüketicilerinin ihtiyaçlarına daha hızlı cevap vermelerini sağlaması, kullanıcıların işletme maliyetlerinin düşürülmesi, bölgesel gelişmeyi desteklemesi gibi birçok potansiyel fayda sağlanmaktadır. Ticaret akışlarını rasyonelleştiren ve ulaştırma türlerinin birleşimini sağlayan yer olan lojistik köy kavramı ilk olarak ABD de endüstrinin gelişmesiyle doğmuştur. Lojistik başta taşıma ve depolama olmak üzere; paketleme, katma değerli işlemler, gözetim, elleçleme, stok yönetimi, sigorta ve gümrük hizmetleri gibi faaliyetleri içermektedir. Bu kavramın Japonya da da trafik sıkışıklığını, çevresel, enerji ve işgücü maliyetlerini azaltmak için önerildiği de bilinmektedir. Daha sonra Batı Avrupa ya geçmiş olan uygulamanın ilk örnekleri Fransa da geniş ölçekte Paris bölgesel alanında Garanor ve Sogoris (Rungis) te oluşturulmuştur. Bu uygulama kentsel politikalara bağlı olarak gelişmiştir. 1980 ve 90 lı yıllarda ise lojistik köyler dünyada hızla artmış ve Fransa, Almanya, İtalya, Hollanda, Belçika ve İngiltere de ilerlemeler kaydetmiş, ABD de doğan bu kavram Avrupa da benimsenmiştir. 21. yüzyılın önemli finans, mal ve bilgi akışı ABD-Avrupa-Asya üçgeni üzerinde yoğunlaşmaktadır. Günümüzde, Asya ile Avrupa arasındaki mal dönüşümü 2 trilyon ABD dolarını geçmiştir. 200 milyar dolar sadece ulaşım masrafına harcanmıştır ve ulaşımın önemi gitgide artmaktadır. Bunun farkında olan Amerika, Rusya ve Avrupa ülkeleri lojistik altyapılarını şimdiden güçlendirmişlerdir. Ülkemiz, Asya ile Avrupa arasındaki mal hareketinin geçiş noktasında, karayolları, demiryolları, üç tarafını çevreleyen denizleri, hava limanları ve dağıtım merkezleri ile Avrasya ticaretinin merkezinde, Batı Avrupa, Balkanlar, Karadeniz, Kafkasya, Ülkemiz Avrasya ticaretinin merkezinde, Batı Avrupa, Balkanlar, Karadeniz, Kafkasya, Orta Asya, Kuzey Afrika ve Orta Doğunun bağlantı merkezi konumundadır. Orta Asya, Kuzey Afrika ve Orta Doğunun bağlantı merkezi konumundadır. Asya ile Avrupa arasındaki mal dönüşümünün önemli bir bölümünün ülkemiz üzerinden dünya pazarlarına çıkışını sağlayacak projeler bir an önce hayata geçirilmelidir. Ülkemizde 2005 yılında telaffuz edilmeye başlanan lojistik köyler, 2006 yılında Ulaştırma Bakanlığı tarafından Türkiye Cumhuriyeti 18 19
Depolama Taşımacılık Müşteri Hizmetleri Sigorta LOJİSTİK Stok Yönetimi Katma Değerli İşler Paketleme Muayene/ Gözetim Gümrük Devlet Demiryolları (TCDD) kapsamında yatırım programı kapsamına alınmış ve lojistik köylerin kurulma çalışmalarına başlanılmıştır. Kent merkezi içinde kalmış yük garlarının; Avrupa ülkelerinde olduğu gibi, etkin karayolu ve deniz ulaşımı bağlantısı olan ve yükleyiciler tarafından tercih edilebilir bir alanda, yük lojistik ihtiyaçlarına cevap verebilecek özellikte, modern, teknolojik ve ekonomik gelişmelere uygun şekilde, öncelikle Organize Sanayi Bölgelerine yakın ve yük potansiyeli yüksek olan İstanbul (Halkalı/Yeşilbayır), İzmit (Köseköy), Samsun (Gelemen), Eskişehir (Hasanbey), Kayseri (Boğazköprü), Balıkesir (Gökköy), Mersin (Yenice), Uşak, Erzurum (Palandöken), Konya (Kayacık), Denizli (Kaklık) ve Bilecik (Bozüyük) 13 adet lojistik merkez kurulmaya başlanmıştır. 2011 yılı yatırım programına alınan Kahramanmaraş (Türkoğlu), Mardin, Kars, Sivas ve Habur Lojistik Merkezleri ile birlikte ülkemizdeki Lojistik Merkez sayısı 18 e ulaşmaktadır. 2013 yılı başı itibariyle; Samsun (Gelemen), Halkalı ve Uşak lojistik merkezleri işletmeye açılmış, diğer lojistik merkezlerin inşaat çalışmaları devam etmektedir. Türkiye nin 2023 yılında 500 milyar dolar ihracat, 600 milyar dolar ithalat ve toplam 1.1 trilyon dolarlık dış ticaret hacmiyle 20 milyon TEU konteyner hedefine ulaşabilmesi için yeni stratejilerin geliştirilmesi zorunludur. Bu noktada Doğu Karadeniz Bölgesi, Avrupa ve Orta Asya ya açılan Kafkasya Koridoru üzerindeki konumu ile stratejik öneme sahiptir. Ovit tünelinin tamamlanması bu ulaştırma koridorundaki Kuzey-Güney yük hareketinde ve özellikle İran transit yükünde avantaj kazanılmasına imkân sağlayacaktır. Ovit Tüneli ile GAP ta yetişen ürünler, Mersin Limanından daha erken bir zamanda İyidere-Of havzasına ulaşabilecektir. Yapımı devam etmekte olan yol projeleri ile Güneydoğu Anadolu Projesi (GAP) ürünlerinin önemli bir bölümünün Doğu Karadeniz Endüstriyel Gelişme Bölgesine ve Limanına çıkarılarak dünya pazarlarına ulaştırılması sağlanacaktır. Ovit tünelinin açılmasıyla Endüstriyel Gelişme Bölgesi ile Erzurum bağlantı yolu yıl boyunca ulaşıma açık kalacaktır. Bu bağlantı yolu mesafe ve zaman açısından avantaj sağlayacağından, GAP ta yetişen ürünler, Mersin Limanından daha erken bir zamanda İyidere-Of havzasına ulaşabilecektir. Ayrıca bu yol, Doğu ve Orta Doğu da yer alan komşularımızın da Karadeniz e ulaşımını sağlayacak, ihracat ve ithalatlarını bölgede yapılacak olan liman üzerinden gerçekleştirmelerine imkân verecektir. Endüstriyel gelişme bölgesinde inşa edilecek liman, İran ın Tebriz şehrinin dış pazarlara açılacağı en yakın liman olacaktır. İran kuzeydeki eyaletleri için 25 milyar dolarlık ithalatını Dubai limanlarından yapmaktadır. Buradan malların kuzeye gelmesi bir ay kadar sürebilmektedir. Ovit tüneli ile İran ticaretini Karadeniz limanları üzerinden yapabilecek ve bu süre 15 güne kadar inebilecektir. Bununla birlikte, bölgeye en yakın komşu ülkeler olan Gürcistan, Rusya Federasyonu ve Azerbaycan ile yaklaşık 60 milyar dolarlık ticaret hacmimiz bulunmaktadır. Yukarıda bahsedilen stratejik avantajları dikkate alındığında İyidere-Of havzasında kurulacak olan Endüstriyel Gelişme Bölgesiyle birlikte inşa edilecek limanın hem bölge illeri hem de ülkemiz ekonomisine büyük katkı sağlayacağı beklenmektedir. KAYNAK: Bamyacı, M., Vanlı, H., Saklı, A.R., Doğu Karadeniz Sanayi Ticaret ve Lojistik Merkezi, II. Rize Kalkınma Sempozyumu, s. 269-277, 3-4 Mayıs 2013, Rize. Karasu, S., vd, Doğu Karadeniz Endüstriyel Gelişme Bölgesi Fizibilite Raporu, 170 sh., 2014. Kurt, Cihan, Türkiye de Ulaştırma Sektörü İçerisinde Lojistiğin Yeri ve Önemi, YL Tezi, İÜSBE, İstanbul 2010. 20 21
TÖRENE BAKAN YAZICI VE HİSARCIKLIOĞLU İLE MİLLETVEKİLLERİMİZ KATILDI Çayın Başkenti ne Araştırma ve Uygulama Merkezi Karamehmetoğlu, projenin genel amacının Rize ve civarında yoğunlaşmış olan çay sektörünün rekabet gücünü ve üretim kalitesini arttırmak, çay üreticisi ve kobilerin faydalanabileceği ortak ar-ge inovasyon ve iş geliştirme altyapısının güçlendirilmesi olduğunu belirtti. Proje ile çay sektöründeki kobilere gelişmiş altyapı ve yüksek kaliteli hizmet sunulması ve bu kapsamda merkezden 150 kobinin faydalanmasının beklendiğini ifade eden Karamehmetoğlu, ayrıca çay ürünlerinin çeşitliliğinin arttırılması ve çayımızın yan ürünlerinin geliştirilmesi ile birlikte mevcut katma değeri düşük olan çay ürününün katma değerinin arttırılmasının hedeflenmekte olduğunu belirtti. Organik siyah ve yeşil çay pilot üretim merkezleri başta olmak üzere paketleme tesisi, çay atığı geri dönüşüm gübre üretim tesisi ve deposu, laboratuvar dahil, idari bina, uygulama çaylığı, tamamlayıcı çevre düzenlemeleri ve çayhane birleşenlerinin Rize Çay Araştırma ve Uygulama Merkezi şemsiyesi altında hizmet vereceğini belirten Karamehmetoğlu, yaşanan zorluklara rağmen projenin bu noktalara gelmesinde büyük pay sahibi olan Odamız Yönetim Kurulu Eski Başkanı, şimdiki Meclis Başkanımız Ömer Faruk Ofluoğlu na emeklerinden dolayı teşekkür etti. Projenin her kademesinde katkı sağlayanlara teşekkürlerini ileten Karamehmetoğlu Rize de örnek bir proje ürettiklerini ifade etti. Rize Ticaret Borsası Başkanı Mehmet Erdoğan, projede emeği geçenlere teşekkür ederek, Ülkemizin milli içeceği çayımıza katma değer sağlayacak bu projenin, 2023 vizyonu ile oluşturduğumuz Türk çayı 2023 hedeflerimize ulaşmada büyük katkıları olacağına inanıyorum. Bugün burada Türk çayının bir dünya markası olması yolunda araştırma geliştirme faaliyetleri yürütecek bu merkezin temel atma merasimi vesilesiyle bir araya gelmiş bulunmaktayız. Temelini atacağımız bu merkezin ülkemize ve aziz milletimize hayırlı olmasını diliyorum dedi. Rize Çay Araştırma ve Uygulama Merkezi Temel Atma Töreni 15 Ağustos Cuma günü gerçekleştirildi. Gümrük ve Ticaret Bakanı Sayın Hayati Yazıcı nın himayelerinde gerçekleştirilen törende Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu ile Rize Milletvekili Hasan Karal, Rize Milletvekili Nusret Bayraktar, Vali Ersin Yazıcı, Garnizon Komutanı Kıdemli Albay İsmet Cansaran, Belediye Başkanı Reşat Kasap, Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi Rektörü Hüseyin Karaman, TOBB Bşk. Yardımcıları ve Yön. Kur. Üyeleri, diğer Ticaret Oda ve Borsa Başkanları ve değerli misafirlerimiz yer aldı. Törende bir konuşma gerçekleştiren Rize Ticaret ve Sanayi Odası Yönetim Kurulu Başkanı Karamehmetoğlu, Çay Araştırma ve Uygulama Merkezi Projesi nin günümüze kadar gelen zorlu sürecini özetledi. Rize Çay Araştırma ve Uygulama Projemizin, ana temasının çayımızın tarladan bardağa olan üretim safhalarını ve kriterlerini yeniden belirleyecek bir Ar-Ge üssü olarak planlandığını söyledi. Bölgesel Rekabet Edebilirlik Operasyonel Programı kapsamında odamızın başvuru sahibi olduğu projemizin, Rize Ticaret Borsası ile Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesinin ortaklığı ve Rize Valiliğimizin destekleyici ortaklığı ile 14 Ocak 2011 tarihinde imzalanarak yürürlüğe girdiğini belirten Karamehmetoğlu, Proje nin toplam bütçesinin oda ve borsamızın katkı payları ile birlikte takriben 11 Milyon Avro civarında olduğunu ifade etti. 22 23
Boztepe Residence Trabzon Engindere Rize Ofisimiz Rize Murgul Artvin Canferoğlu İnşaat Mühendislik Müşavirlik Taahhüt Ltd. Şti. Rıfat Hisarcıklıoğlu ise konuşmasında Temel Atma Töreni gerçekleştirilen Çay Araştırma ve Uygulama Merkezi ni birlik ve beraberliğin bir örneği olarak gösterdi. Tarımın dünyada Önemli bir konumu olduğunu ifade eden Hisarcıklıoğlu önümüzdeki dönemde Çay ın şekillendirileceği yer olarak gösterdi. Bu merkez sayesinde ilaç kalıntısı olmayan organik çayımızı dünya markası hale getirebileceğimizi belirten Hisarcıklıoğlu, çayın önümüzdeki dönemde Türkiye nin en önemli ihraç maddelerinden biri olacağına inandığını ifade etti. Hisarcıklıoğlu, buna öncülük ederek bu projenin hayata geçirilmesini sağlayan Rize Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Şaban Aziz Karamehmetoğlu, Meclis Baş-kanı Ömer Faruk Ofluoğlu, Rize Ticaret Borsası Başkanı Mehmet Erdoğan ile Yönetim Kurulu ve Meclis üyelerine teşekkür etti. Rize Valisi Ersin Yazıcı yapmış olduğu konuşmada, Çay ile ilgili her türlü, çalışmanın, yeni doğacak fikirlerin, tezlerin çayın başkenti Rize de olması gerektiğini düşündüğünü belirtti. Emeği geçenlere teşekkür eden Yazıcı, burada yapılan çalışmalar sayesinde dünyaya Rize nin adını duyuracaklarına inandığını ifade etti. Gümrük ve Ticaret Bakanı Hayati Yazıcı, Projemiz Çay üretimi bakımından büyük önem arz etmektedir dedi. Dünyada organik gıdaya yönelik bir eğilimin söz konusu olduğunu ifade eden Yazıcı, Organik Çay üretiminin bütün çay üreticilerine yaymayı planladıklarını belirtirken, 2023 hedefleri içerisinde Türkiye de uluslararası 10 marka oluşturmak olduğunu; bu 10 marka içerisinden birinin de Türk çayı olduğunu ifade etti. Bakan Yazıcı, Projenin yapımında ve gelinen aşamada emeği geçen herkese teşekkür ederek, hayırlı olmasını diledi. Sahil Yürüyüş Yolu Rize Hemşin Park Rize Tavukçuoğlu Residence Rize Baskı Beton Her Çeşit, Sınırsız Model ve Renk Seçenekleri Bina Şapları Otopark, Sığnak ve Çevre Betonları Helikopterli Şap, Perdahlı, Yüzey Sertleştiricili, Sınırsız Renk Seçenekleri Duvar Baskı Restoran, Kafe, Bina Çevreleri, Sınırsız Model ve Renk Seçenekleri İnşaat bitiş tarihi 2015 Mart ayı, anahtar teslim tarihi 2016 Mart Ayı olan Projemizin inşaat süreci aylık toplantılarla kontrol altında olup hızla devam etmektedir. 24 Çarşı Mah. Şehitler Cad. Vatan İşhanı Kat:3 No:301 Rize Tel&Faks: 0464 214 56 16 Gsm: 0532 595 98 59 E-posta: canferogluinsaat@hotmail.com Web: www.canferogluinsaat.com
Gürcistan Trabzon Başkonsolosu Mikatsadze Odamızı Ziyaret Etti Gürcistan ve Türkiye nin Ortak HedefIeri için Bölgesi ve akabinde İyidere de yapılması planlanan Doğu Karadeniz Endiüstriyel Merkezi Projesi ile avrupaya ve dünyaya açılmayı hedeflediklerini belirten Başkan Karamehmetoğlu Bu gelişmelerden yakın komşumuz olan Gürcistan ın da mutlaka faydalanacağını ifade etti. Rize üzerinden gerçekeleşecek imalat ve ihracatın Gürcistan ın ticaretine olumlu etkiler sağlaması için bu süreçte ikili ilişkileri güçlendirmek gerektiğini vurguladı. Başkan Karamehmetoğlu, Başkonsolos Mikatsadze yi ilimizin turizm alanındaki projeleri hakkında da bilgilendirdi. Doğal güzelliklerini muhafaza ederek, gerek turizm gerek sanayi alanında planlı bir şekilde büyümeyi hedeflediklerini belirten Karamehmetoğlu, Havalimanı Projesi nin de ulaşım konusunda bölgemizin elini rahatlattığını belirtti. Kilit Şehir: Rize Gürcistan Trabzon Başkonsolosu Sayın Avtandil Mikatsadze Odamızı ziyaret etti. Mikatsadze, ziyaret sırasında Odamız Yönetim Kurulu Başkanı Şaban Aziz Karamehmetoğlu, Yönetim Kurulu Üyeleri Cem Temizel ve Ramazan Meral ile Genel Sekreter Gafur Karali nin de katıldıkları görüşmede bölgemiz hakkındaki fikirlerini beyan ederken, iki ülkenin siyasi ve ekonomik ilişkilerini daha da güçlendirmek gerektiğini ifade etti. Başkan Karamehmetoğlu, ziyaretlerinden dolayı kendilerine teşekkür ettikten sonra, ilimizdeki projeler hakkında bilgi vererek ilimizin önümüzdeki yıllarda uluslararası ticarette etkin rol oynayacağını söyledi. Özellikle 2015 yılı sonunda tamamlanması planlanan Ovit Tüneli projesi ile yer tahsisleri aşamasındaki Organize Sanayi 26 27
Bölgemizde Ramazan AYDOĞAN RTSO Yönetim Kurulu Üyesi Bölgemizde çaydan sonra en büyük gelir kaynağının turizm olduğu hepimizin malumudur. Gelecekte ilimizin turizm sayesinde göç veren il olmaktan çıkıp göç alan il olacağı artık kaçınılmaz gözüküyor. Yapılan yerinde yatırımlar ve büyük projeler, ilimizin bölgenin turizm merkezi konumunda olacağını göstermektedir. Bölgemizde yapılacak olan Havalimanı, Ovit Tüneli nin tamamlanmasıyla açılacak olan Rize-Mardin Sevgi Yolu, Kalkandere de yapılmakta olan Organize Sanayi Bölgesi, İyidere de planlanan Lojistik Merkez, Samsun dan başlayarak Artvin e kadar gidecek ve yaylaları birbirine bağlayacak Safari Yolu diye de adlandırılan Yeşil Yol un da tamamlanmasıyla bu projelerin tam ana merkezinde kalacak olan Rize, bölgemizin inanılmaz haraketli bir üssü konumuna gelecektir. Bizler de artık zaman kaybetmeden bu yatırımların sonrasına Rize yi nasıl hazırlarız, onun hesaplarını yapmak zorundayız. Bu projelerin tamamlanması yaklaşık bir beş yılı alır diye tahmin edilebilir. Bizler de artık zaman kaybetmeden bu yatırımların sonrasına Rize yi nasıl hazırlarız, onun hesaplarını yapmak zorundayız. Zaman çok kısa, bu günden itibaren Rize yi yatırımlar sonrasına hazırlamamız gerekiyor. zaman kaybetmeden turizmin bazı alt yapılarını yapmaya başlamamız gerekiyor. Turizm Rize ye İyidere bölgesine bir adet beş yıldızlı otel başladı. Bu yıl yaz döneminde açılması planlanıyor. Bu yatırım Rize mize büyük katma değer sağlayacaktır. Bölgemizin ihtiyacı olan beş yıldızlı otel problemini bir nebzede olsa çözecektir. Yine aynı zamanda eski öğretmenler evinin yerinde yapılacak olan ve bölgemize çok büyük katma değer sağlayacak olan projenin de tamamlanmak üzere olduğunu biliyoruz. Bir an önce yapımına başlanması için bizler elimizden ne geliyorsa birlik ve beraberlik içinde yapmalıyız. Yapılan her şeye köstek değil millet olarak destek olmalıyız. Kim Rize için bir çivi çakıyorsa Rize nin menfaatleri doğrultusunda bir şeyler yapıyorsa herkes onun arkasında durmalıdır. Bölgemizde turizmle ilgili bazı sorunlarımız vardır. Bunları da bir an önce kendi içimizde halletmemiz gerekiyor. Nedir bunlar; yaz döneminde aşırı yoğunluktan dolayı bazı yerlerde uygulanan yüksek fiyat, gelen misafirlere ilgisizlik, hizmet sektöründe çalışan yeterli kalifiye eleman eksikliği, son yıllarda artan arap turislere daha iyi hizmet verebilmek için gereken arapça ve ingilizce bilen eleman sayısının yetersiz olması. En büyük sorunlarımızdan bir tanesi de sarp sınır kapısında yaz döneminde gerçekleşen aşırı yoğunluk ve bu yoğunluktan dolayı gelen misafirlerin sınır kapısında aşırı zaman kaybı ve stres yaşaması. Bu sorunları çok kısa zamanda kendi içimizde halletmemiz gerek. Bu sorunları halletmek için çok büyük bir işe gerek yok. Bir araya gelerek, samimi bir şekilde sorunları masaya yatırarak halletmek mümkündür. Rize Ticaret ve Sanayi Odası Turizm Meslek Komitesi ile Trabzon Ticaret ve Sanayi Odası Turizm Meslek Komitesi olarak çok yakın bir zamanda bir araya gelip, bölgemizde vuku bulan bu sorunları masaya yatırıp, çözüm için ne gerekiyorsa ortak hareket ederek bu sorunların üzerine gideceğiz. Beraber hareket ettiğimizde de çözüme ulaşacağımıza inanıyorum. Kalifiye eleman yetiştirme konusunda Odamız Kültür ve Turizm Bakanlığı ndan bu yıl yine destek almayı planlamaktadır. 2014 yılında, bakanlığın dalında uzman uluslararası eğitimcilerini Rize ye getirerek çeşitli alanlarda eğitim verdik. Önümüzdeki yıl için; kişisel gelişim, ön büro(resepsiyon), aşçı, servis elemanı ve kat hizmetleri dallarında şubat ayı içinde yapılmasını planlamaktayız. Mavi Yol projesinde de bu günden itibaren bir master planı çıkarıp, bu yol üzerinde nerde konaklama, nerede restoran, nerede dinlenme tesisleri yapılması gerekiyor, bunları şimdiden tespit edilmesi için çalışmaları hızlandıracağız. Çarpık bir yapılaşma istemiyorsak bu günden itibaren harekete geçmemiz gerekir. Sürekli gündeme getirdiğimiz konulardan bir diğeri de Rize de turizmi nasıl iki aydan altı yedi aya çıkartabileceğimizdir. Bunun için Ayder de yapımı planlanan kış turizmi için planlanan teleferik projesi için bir an önce bir yatırımcı bulup veya kendi içimizde bu yatırımı yapıp o da olmazsa devletin bu projeye el atması için harekete geçilerek çalışmaların başlatılması gerekmektedir. Rize-Mardin sevgi yolu tamamlandıktan sonra on üç ilin buraya direkt bağlantısı olacaktır. Bunun da İlimizin turizm mevsimini uzatmasında katkısı olacaktır. Bir de son zamanlarda milli savunma bakanımızın dile getirdiği küçük illere acemi birliklerinin taşınması projesi var. Bu bizim için çok sevindirici bir proje. İlimize bir acemi birliği alabilirsek bölgemiz turizmine her mevsim katkı sağlayacaktır. Bizler yeter ki birlik beraberlik içinde olalım birbirimize destek olalım. Kim Rize nin menfaati doğrultusunda bir çivi çakıyorsa onun arkasında olalım. Aşamayacağımız bir sorun olmaz. Zaman geçiyor. Bu devri, bu zamanı iyi kullanamazsak bundan sonra ötelenmiş bir il oluruz. 28 29
İŞKUR IV. Kariyer Günleri nde Odamıza Teşekkür Plaketi Karali ye Plaketini Vali Ersin Yazıcı Takdim Etti Rize de İş-Kur Rize İl Müdürlüğü tarafından Kariyer Günlerinin 4 üncüsü Rize Ticaret ve Sanayi Odası nda düzenlendi. Törene Vali Ersin Yazıcı, Rize Milletvekilimiz Hasan Karal, Belediye Başkanı Reşat Kasap, Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi Rektörü Hüseyin Karaman, Rize Cumhuriyet Başsavcısı Hüsnü Hakan Yağız, Rize Sanayi ve Ticaret Odası Başkanımız Şaban Aziz Karamehmetoğlu ve değerli misafirler katıldı. Rize Ticaret ve Sanayi Odası olarak yakın ilişkiler kurduğumuz, meslek edindirme kursları ve diğer faaliyetlerde birlikte çalıştığımız İŞKUR un, ilimizde çok aktif bir şekilde faaliyet gösterdiğini belirten Karamehmetoğlu, 2013 Yılında 365 oda ve borsa nezdinde yapılan değerlendirme sonucu İşkur ile birlikte gerçekleştirdiğimiz çalışmalar neticesinde Odamızın Türkiye birincisi olduğunu ifade etti. Rize nin önünde geleceğe yönelik çok ciddi projeler bulunduğunu belirten Başkanımız, önümüzdeki süreçte bunların temel atma törenlerine hep birlikte katılacaklarını ümit ettiğini belirtti. Kalifiye eleman sıkıntısının ilimizde had safhada oluğunu belirten Karamehmetoğlu, asıl sorunun iş beğenmezlik olduğunu vurguladı. 2015 yılı itibarıyla 5 ayrı fasılda yeni kurslar açılacağının müjdesini veren Karamehmetoğlu, Odamızın dergi, gazete ve web sitesinde bu kursların ilan edildiğini, ancak ilginin olması gerekenin altında kaldığını vurguladı. Kalkandere ilçemizde bulunan Organize Sanayi Bölgesi için arsa tahsislerinin önümüzdeki günlerde tamamlanacağını belirten Karamehmetoğlu, burada kurulacak fabrikalar için gereken ara eleman ihtiyacının karşılanabilmesi konusunda kuşku duyduğunu belirtti. Karamehmetoğlu bunun yanında 3000 e yakın çalışanın istihdam edilmesi planlanan Organize Sanayi Bölgesi için, nitelikli ara eleman konusunu birlikte çalışarak çözümleyeceklerine inandığını ifade etti. Rize de işsizlik oranının gerçeği yansıtmadığını düşündüğünü ifade eden Karamehmetoğlu hakikaten iş arayıp da bulamayan sayısının çok daha az olduğunu ifade etti. İŞKUR Müdürü Hasan Kiraz ın aktif bir şekilde çalıştığını, kurumu masa başından değil sahada işverenleri ziyaret ederek aktif bir şekilde yönettiğini belirten Başkanımız, bu nedenle kendilerine ve tekrar teşekkür etti. İlimizdeki istihdama katkı sağlayan Umem Beceri 10 Yürütme Kurulu Başkanı Gafur Karali ve İŞKUR aracılığıyla istihdam sağlayan iş adamlarına Teşekkür ve Plaket takdimi yapıldı. 30 31
İLE KOCAELİ TİCARET ODASI Dostluk Bağlarını Güçlendiriyor Mimarlar ve Mühendisler Meslek Komiteleri Ortak Toplantı Gerçekleştirdi Kocaeli Ticaret Odası Heyeti Odamızı Ziyaret Etti Kocaeli Ticaret Odası Heyeti, Yönetim Kurulu Başkanı Murat Özdağ Başkanlığında Odamızı ziyaret etti. Vali Ersin Yazıcı ile Odamız Yönetim Kurulu Başkanı Şaban Aziz Karamehmetoğlu, Meclis Başkanı Ömer Faruk Ofluoğlu ve Odamız Yönetim Kurulu Üyelerinin bulunduğu ziyarette Kocaeli ve Rize ile ilgili birlikte yapılabilecek projeler hakkında değerlendirmelerde bulunuldu. Rize Ticaret ve Sanayi Odası 19. Meslek Komitesi Üyeleri Mimar ve Mühendisler ile Kocaeli Ticaret Odası 18. Meslek Komitesi Üyeleri Mimar ve Mühendisler, Odamızda ortak bir toplantı gerçekleştirdiler. Toplantıda Zümre sorunları ile çözüm önerileri ve sektörel gelişmeler değerlendirildi. Faydalı bir görüşme olduğunu dile getiren RTSO 19. Meslek Komite si Başkanı Murat Yazıcı, Kocaeli Ticaret Odası 18. Meslek Komitesi Başkanı Yusuf Özdemir ve Komite üyelerine katılımlarından dolayı teşekkür etti. 32 33
Belçika Büyükelçisi Trenteseau Odamız a Nezaket Ziyaretinde Bulundu Odamızda Dış Ticaret Semineri Gerçekleştirildi Belçika Büyükelçisi nden Nezaket Ziyareti İhracatçılar İçin Dış Ticaret Semineri Belçika Büyükelçisi Marc Trenteseau Rize Ticaret ve Sanayi Odası na nezaket ziyaretinde bulundu. İlimizdeki Misafirperverlik için teşekkür eden Trenteseau, Odamız Yönetim Kurulu Başkanı Şaban Aziz Karamehmetoğlu ile gerçekleştirdikleri görüşmede bölgemiz hakkındaki fikirlerini beyan ederken, Ülkemizin Avrupa Birliği Üyeliğini destekleyen Belçika nın, Ülkemizle siyasi ve ekonomik ilişkilerini daha da güçlendirmek gerektiğini belirtti. Başkanımız Karamehmetoğlu ziyaretlerinden dolayı onur duyduğunu belirtirken, ilimizdeki projeler hakkında bilgi vererek ilimizin önümüzdeki yıllarda uluslararası ticarette etkin rol oynayacağını belirtti. Dış ticaret sektöründe faaliyet gösterenlerin yanısıra, dış ticarete yeni başlayan/başlayacakların katılımıyla; İhracat Mevzuatı ve Dahilde ve Hariçte İşleme Rejimleri, İhracatta Sağlanan Devlet Yardımları, Uluslararası Rekabetçiliğin Geliştirilmesinin Desteklenmesi, Pazar Araştırması ve Pazara Giriş Desteği, Çevre Maliyetlerinin Desteklenmesi, Türk Ürünlerinin Yurt Dışında markalaşması, Türk Malı İmajının Yerleştirilmesi ve TURQUALITY nin Desteklenmesi ile Yurtdışı Birim Marka ve Tanıtım, AR-GE ve Tasarım Destekleri, Yurtdışında Gerçekleştirilen Fuar Katılımlarının Desteklenmesi ve Ülke Masaları, Pazar Araştırması konularında bilgilendirme semineri gerçekleştirildi. 34 35
Çaykur un 2014 yılı içerisinde üretimine başladığı fakat henüz piyasaya sunmadığı beyaz çaya son zamanlarda yoğun talep var. İnsan sağlığına olan faydalarının sıkça medyada yer almasından sonra insanlar bu çayı nerede bulabilirim sorusunu sormaya başladı. Son zamanlarda birçok kişi bana ulaşıp Çaykur Beyaz Çayı nı nerede bulabilirim diyor. Bende henüz tüketiciyle buluşmamış olan Çaykur Beyaz Çayı için biraz daha sabretmeleri gerektiğini söylüyorum. Bugün geldiğimiz noktada bilimsel araştırmalarla beyaz çayın insan sağlığı açısından çok büyük faydaları olduğu tespit edilmiştir. Yaşanan bu gelişmelerden sonrainsanların beyaz çaya olan ilgisi her geçen gün artmış ve doğal sonucu olarak tabeyaz çaya olan talep ciddi boyutlara varmıştır. BEYAZ ÇAYIN TARİHSEL GELİŞİM SÜRECİ Japonlar ın cha, Ruslar ın chay, Araplar ın shaye, Çinliler in ise ça dediği çay ın ilginç bir keşif hikayesi var. Bugün bir çoğumuzun vazgeçilmezi olan çay milattan önce 2737 yılında büyük Çin İmparatoru ShenNung tarafından bulunmuş. İlginç buluş şu şekilde gerçekleşmiş. İmparator ShenNung un kaynattığı suyun içine rüzgarla birlikte civardan bir kaç tane çay yaprağı düşmüş. Nung kaynayan suyun içindeki yaprakların etrafa hoş bir koku yaydığını farketmiş. Bunun üzerine yaprakları kaynamış sudan almayarak bir süre kaynar suda bekletmiş ve günümüze kadar uzanan çayın serüveni bu şekilde başlamış. Beyaz çayın tarihçesi ise MS. 600 lü yıllara dayanır. O dönemde Çin de tahtta olan Song Hanedanı İmparatoru HuiZhong, zarafetin zirvesi olarak ilan ettiği beyaz çayın gelişimi için harekete geçmiştir. Beyaz çay yüzyıllarca Çin dışındaki ülkeler için gizli kalmıştır. Fakat bugün çok üstün kalitesi sebebiyle tüm dünyada araştırılmaya başlanmıştır. Beyaz çay üreten ülkeler sırasıyla Çin, Hindistan, Kenya, Sri Lanka ve Vietnam dır. Çaykur un2014 yılı içerisinde ilk kez üreticilerden tomurcuk satın alarak üretime geçmesiyle birlikte ülkemiz dünyada beyaz çay üreten ülkeler arasında yerini almıştır.beyaz çayın anavatanı Fujian çayının 1600 yıllık tarihi vardır. Fujian da çay üretimi ile ilgili ilk yazılı belge, Nan an kırsalında LianHua Feng ( Nilüfer Zirvesi) de taş bir tablet üzerinde muhafaza edilmektedir. Yine Çin de Tang Hanedanı döneminde beyaz çay olarak üretilmiş sıkıştırılmış bir çay formundan bahsedilmektedir. Çay tarihinde bu dönemlerde, içeceğin tipi ve çayın hazırlanma şekli bugün bizim alışık olduğumuzdan oldukça farklıydı. Çay yaprakları preslenerek kek şekline getirilir ve preslenmiş çay parçaları, topraktan yapılmış çaydanlıklarda kaynatılarak demlenirdi. Bu özel Tang beyaz çayının hammaddesi, çay sürgünlerinin yeni büyümeye başladığı ve gümüş iğneye benzer tomurcukların çok olduğu erken ilkbaharda hasat edilirdi. Preslenmiş beyaz çay yapımında, mutlak surette birinci sürgüne ait hammadde kullanılmaktaydı. Çin de Song Hanedanı süresince (M.S. 618-907) tüm çay üretimi ve hazırlanma yöntemleri değiştirilmiştir. Çay yaprakları özenle toplandıktan sonra rengini ve tazelik özelliğini koruyabilmek için şoklanmıştır. Yapraklar şoklamadan sonra kurutulmuştur. Nihai çay, geniş kâselerde rahatça çırpılabilsin diye ince toz şeklinde öğütülmüştür. Bu şekilde ilk çay pudrası üretilmiştir. Bu Song stili çay hazırlama işlemi, Song çay seremonisi diye bilinen estetik seremonide toz çay ve seramik kapların birlikte kullanımını sağlamıştır. Bu dönemde Çin e giden Japon rahipler, Song usulü çay hazırlamayı öğrenmiş ve ülkelerine döndüklerinde bu alışkanlığı devam ettirmişlerdir. Her ne kadar bu seremoni Çin de yok olmuş olsa da, bu Song usulü çay geliştirilerek, Japonya da bugün de sürdürülmekte olan Japon Çay Seremonisine dönüştürülmüştür. Song Hanedanı süresince birçok beyaz çay çeşidi üretilmiştir. 1101-1125 yıllarında Çin Hükümdarı olan HuiZhong, en iyi çay çeşidinin beyaz çay olduğuna işaret etmiş ve Song Hanedanı döneminde PalaceJadeSprout ve Silver Silk WaterSprout gibi birçok beyaz çay çeşidinin gelişimi teşvik edilmiştir. Modern çağın beyaz çayı, 1796 yılında Qing Hanedanı döneminde ortaya çıkmıştır. Bu dönemden itibaren beyaz çay, demlenebilen dökme çay olarak üretilmiş ve dağıtılmıştır. 1885 den sonra büyük etli tomurcukları olan Big White, Small White ve Narcissus çay klonları başta Silver Needle olmak üzere tüm beyaz çay çeşitlerinin hammaddesi olarak seleksiyonla elde edilmişlerdir. 1891 lerde Silver Needle ihraç edilmeye başlanmış ve 1922 de ilk White Peony üretimi başlatılmıştır. BEYAZ ÇAY ÇEŞİTLERİ Hammaddeye ve farklı toplama standartlarına bağlı olarak beyaz çay 4 gruba ayrılmıştır: Yin Zhen Bai Hao (Silver Needle) Bai Mu Dan (White Peony) Gong Mei (Tribute Eyebrow) Shou Mei (Noble, Long Life Eyebrow) 36 37
En yüksek kaliteli beyaz çaylar olan Silver Needle ve White Peony Çin de özellikle Fujian ınfuding ve Zhenhe bölgelerinde üretilmektedir. Da Bai (Big White), XiaoBai (Small White), Narcissus ve Chaichaklonları beyaz çay üretimi için selekte edilmiş klonlardır. SILVER NEEDLE (BAI HAO YINZHEN): Silver Needle, Big White veya Narcissus çay klonlarının körpe etli tomurcuklarından dikkatli bir şekilde elle seçilerek üretilir. Yalnızca gümüşi beyaz tomurcuklardan yapılan en üst kalitedeki beyaz çaydır. Bu çayın içimi çok hoş ve görünümü mükemmeldir. Hafif tatlımsı aroması ve mükemmel lezzeti ile en ünlü beyaz çaydır. En yüksek kaliteli Silver Needle beyaz çay, etli, parlak renkli ve küçük beyaz tüylerle kaplı olmalıdır. Görünümleri yeknesak olmalı, sap veya yaprak içermemelidir. Tadı ve kokusu leziz, açık, taze ve hafifçe tatlı olmalıdır. Likör, yüzen beyaz tüylerin ortaya çıkması ve ışığı yansıtması ile çarpıcı soluk sarı renktedir. WHITE PEONY (BAI MUDAN): İkinci en yüksek kalitedeki çay olan White Peony, tomurcuk ve yapraklardan oluşur. En üstün kalitedeki White Peony çayları oluşturan hammaddede hem tomurcuklar, hem de yapraklar gümüşi beyaz tüylerle kaplıdır. Silver Needle a göre daha sert bir tada sahiptir ve Silver Needle dan daha koyu renktedir. Beyaz çaylar içerisinde en tanınmışlarından biri de %100 Organik White Peony olup, Çin in Zhenghe kırsalı, Fujianbölgesinde yetiştirilen %100 organik çaylardan üretilir. Yüksek kaliteli White Peony beyaz çay, zedelenmemiş iki grimsi yeşil yaprak ve gümüş renkli tomurcuktan oluşmalıdır. Bu iki yaprak ve bir tomurcuk, ince, gümüşi-beyaz havla örtülü olmalıdır. Tomurcuk ve iki yaprak sapa yapışık olmalı ve hemen hemen hiç kırılmamış olmalıdır. En yüksek kaliteli olanı leziz kalıcı kokusu, acı olmayan ve çimensi koku içermeyen, taze, yumuşak ve tatlı lezzette parlak berrak bir liköre sahip olmalıdır. Orijinal Beyaz Çay, Çin in Fujian Bölgesine özgüdür. Özellikle Zhenghe ve Fuding kırsal kesimlerinde yetişen Da Bai varyetesinin sürgünlerinden geleneksel White Peony çayların üretimi için bir tomurcuk, bir yaprak şeklinde toplanır. Son zamanlarda Çin in diğer bölgelerinde de White Peony stili beyaz çay üretilmektedir. Fakat varyete, iklim ve toprak koşullarına bağlı olarak aromaları farklıdır. Avrupa ülkelerinde ve Amerika da fındık veya bambu kokulu, tatlı, hafif tütsülenmiş tada sahip, daha koyu likörlü White Peony beyaz çaylar satılmaktadır. Bu çaylar Çin de iyi kalite olarak kabul edilmezler fakat Avrupa ve Amerika da tat ve kokusu sebebiyle beğenilerek tüketilmektedir. TRIBUTE EYEBROW (GONG MEI): Diğer bir düşük kaliteli beyaz çay olan Tribute Eyebrow özel bir çay klonundan ve diğer beyaz çaylardan biraz daha farklı bir yöntemle işlenir. LONG LIFE EYEBROW (SHOU MEI): Daha düşük kaliteli bir beyaz çay olan Long Life Eyebrow, Silver Needle ve White Poeny hasat edildikten sonra kalan yapraklardan yapılır. DİĞER ÇEŞİTLER: Bazıları adını yetiştirildiği bölgeden alan, bazıları da tomurcuk ve yapraklara eklenen özel katkılara göre adlandırılan birçok beyaz çay çeşidi vardır. Meyveler en popüler katkılardır ve beyaz çaya ekstra bir tatlılık katar. BEYAZ ÇAYIN ÜRETİM TEKNOLOJİSİ Çayın tarihçesi ve gelişen üretim teknolojisi sebebiyle günümüzde beyaz çayın üretim yöntemi ile ilgili bir karışıklık vardır. Günümüzün modern beyaz çayları şoklanmamaktadır. Üretimleri, soldurma, elle dikkatli seçim ve fırında kurutma esasına dayanır. Beyaz çayın rengi, yaprak şekli ve kokusunun özel yapısı soldurma aşamasında oluşur. Beyaz çayın üretimi, büyük dikkat ve çaba gerektirir. Beyaz çay, öncelikle çok taze hammaddeye ihtiyaç duyar. Bu ince beyaz tüylerle kaplı tomurcuklar, birinci ve ikinci yapraklar anlamına gelir. Çay bitkisinin özel varyeteleri seçilir ve hasat olgunluğuna gelinceye kadar birkaç yıl bakılır. En iyi beyaz çay, erken ilkbaharda üretilir. Doğru zaman geldiğinde, gümüş renkli tomurcuklar ve seçkin yapraklar elle ve dikkatle toplanır. Yağışlı günlerde, çiğin oluştuğu sabahın erken saatlerinde veya ayazda toplama yapılmaz. Üstün kalite beyaz çay üretimine uygun hammaddenin elde edilebilmesi için rüzgar, insan veya böceklerden dolayı zarar görmüş, açılmaya başlamış, içleri boş olan, çok uzun veya çok kısa, 3.5 veya daha fazla yaprak içeren ve tomurcukların mor görüldüğü zamanlarda kesinlikle toplanmamalıdır. Beyaz çay üretimine uygun hammadde, yıl içerisinde yalnızca çok kısa bir dönemde toplanabilir olduğundan çok nadidedir. Tomurcuklar ve yapraklar, daha önceki yıllarda önce şoklanıp, sonra kurutulurdu. Ancak son yıllarda yalnızca soldurma ve kurutma işlemi uygulanmaktadır. Siyah, oolong ve yeşil çaydan farklı olarak kıvırma işlemine tabi tutulmamıştır. Ayrıca işlenmesi esnasında oolong ve siyah çay gibi özellikle teşvik edilen bir oksidasyon safhası yoktur. Çok düşük düzeyde seyreden oksidasyonun sebebi ise bahçede toplama esnasında koparılan kısmın hava ile temas etmesidir. Bunun dışında ayrıca bir oksidasyona tabi tutulmamaktadır. Beyaz çay üretimi, büyük ölçüde üretildiği dönemdeki iklim şartlarına bağlıdır. Soldurma aşaması ve fırında kurutma yönteminin ayarlanması, soldurma işlemi üzerine hava durumunun etkisini değerlendiren çay imalatçıları tarafından kararlaştırılır. Çevre sıcaklığı ve rutubeti, soldurma teknikleri ve süresini, fırında kurutma işleminin şartlarını belirler. Beyaz çay üretiminde eğer soldurma çok sıcak şartlarda olursa renk kırmızımsı, çok soğuk şartlarda olursa yapraklar siyahımsı olur. Çay imalatçısının beyaz çay imalatında güneşte ve odada soldurma işlemleri arasında denge kurma kabiliyeti, belirlenen en önemli kalite faktörüdür. Beyaz çay üretiminde, üretimin yapıldığı iklime ve bölgeye bağlı olarak üretimde nüans farklılıkları vardır fakat üretimde en önemli işlem, belirli varyetelerden seçerek toplama, soldurma, elle dikkatle seçim ve fırında kurutmadır. Beyaz çay, dünyanın en nadide ve en pahalı çayıdır. Dünyada yılda ortalama 2000 ton beyaz çay üretilmektedir. Çok değerli ve miktar olarak az olan beyaz çay, bugüne kadar yalnızca Çin in Fujian Bölgesindeki belirli varyetelerden üretilmekteydi. Bugün ülkemizde de seleksiyonla elde edilmiş olan beyaz çay üretimine uygun varyeteler vardır. Çaykur Çay Araştırma Enstitüsünde seleksiyonla tespit edilmiş Derepazarı-7, Fener-3 ve Hamzabeyklonları kullanılarak 2006 yılında ilk Türk Beyaz Çayı Üretim Denemesi başarıyla gerçekleştirilmiş ve laboratuvarlarda yapılan analizlerle kalite değerleri belirlenmiştir. Bugün ise Çaykur üreticilerden tomurcuk satın alarak beyaz çay üretimine geçmiştir. Çok yakında Çaykur beyaz çayı olarak eşsiz kalitesiyle raflarda yerini alacaktır. Yukarıda da ifade ettiğim gibi bahçeden bardağa kadar her aşamasında çok büyük itina gösterilen beyaz çayın artık Çaykur vasıtasıyla ülkemizde de üretiliyor olması ülkemizin dünya çay sektöründe söz sahibi olması açısından çok önemli bir gelişmedir. Çay sektörünün lokomotifi konumundaki Çaykur un beyaz çayını sizler gibi bende merakla bekliyorum. Yazan: Ersoy Ustaoğlu 38 39