?????????????
İÇİNDEKİLER EDİTÖRDEN Kuruluşumuzun 35. Yılında Teknik Müşavirlik Sektörümüz...2 ISSN 1303 2585 İmtiyaz Sahibi Türk Müflavir Mühendisler ve Mimarlar Birli i ad na Yönetim Kurulu Baflkan Demir İNÖZÜ Yazı İşleri Müdürü Salih Bilgin AKMAN Yayın Kurulu Salih Bilgin AKMAN Munis ÖZER Oktay AKAT Mehmet DÖNMEZ Hülya EKSERT Pelin ERDOĞAN Yalçın KALAÇ Türk Müşavir Mühendisler ve Mimarlar Birliği Ahmet Rasim Sokak No:35/2 Çankaya 06550 Ankara Tel: (312) 440 89 70 Faks: (0312) 440 89 72 e-posta: tmmmb@tmmmb.org.tr url: www.tmmmb.org.tr Grafik-Tasarım Yusuf MEfiE (Ajans-Türk) Basımevi Ajans-Türk Gazetecilik Matbaacılık İnşaat Sanayii A.Ş. İstanbul Yolu 7. Km. İnönü Mahallesi Necdet Evliyagil Sk. No: 24 Batıkent / ANKARA Tel: 0312 278 08 24 - Fax: 0312 278 18 95 www.ajansturk.com.tr - info@ajansturk.com.tr Basım Tarihi 30.11.2014 Basım Yeri ANKARA Yayım Türü Yerel Süreli 3 ayda bir yayımlanır Yazıların ve reklamların içeriğinden sahibi sorumludur; TürkMMMB veya Yayın Kurulu sorumlu tutulamaz. Yayımlanan yazıların, her hakkı saklıdır. Kaynak belirtmek koşuluyla, yazılarından, toplamda çeyrek sayfayı geçmeyen alıntı yapılabilir. Bunun dışında, seri olarak çoğaltılması, çeyrek sayfadan fazla alıntı veya kopya yapılması, Yayın Kurulu nun yazılı iznine bağlıdır Dergimiz, 2000 adet basılıp dağıtılmaktadır. BAŞKANDAN 35. Yılımız Kutlu Olsun!...3 TEMA TürkMMMB nin 35. Yılı...4 Türk Müşavir Mühendisler ve Mimarlar Birliği Nereden - Nereye...6 ETKİNLİKLER DSİ Sulama Sistemleri Sempozyumu...8 SEKTÖRDEN DEİK Uluslararası Teknik Müşavirlik İş Konseyi...10 İMSAD 6. Uluslararası İnşaatta Kalite Zirvesi...12 İnşaat Sektörü Zirvesi...16 ÇALIŞMALARIMIZDAN KGM Proje ve Müşavirlik Hizmetleri İhale ve Uygulama Aşamalarında Karşılaşılan Sorunlar ve Çözüm Önerileri...20 Türk Mühendis ve Müşavirlik Firmaları ve Su Kaynakları Projeleri ile İlgili Sorunlar...22 ÜYELERİMİZDEN Akıllı Kentler, Ülkemizde Olur Mu?...24 KÜLTÜR - SANAT Sanatla...28 TürkMMMB YENİ YIL YEMEĞİ VE 35. YIL KUTLAMASI...31 BİRLİĞİMİZDEN HABERLER...32
EDİTÖRDEN... Kuruluşumuzun 35. Yılında Teknik Müşavirlik Sektörümüz Salih Bilgin AKMAN Biriğimizin kuruluşunun otuz beşinci yılını idrak ederken aklımıza ister istemez Şair Cahit Sıtkı TARANCI nın unutamadığımız OTUZ BEŞ YAŞ şiirinden şu dizeler gelmektedir: Yaş otuz beş! Yolun yarısı eder. Dante gibi ortasındayız ömrün. Bu günlere gelmemizde özverili çalışmalarla katkıları olan tüm üyelerimize candan teşekkürler. Teknik Müşavir olarak bizler geçmiş tecrübelerimizle bugünü değerlendirerek gelecek için karar veririz. Amacımız eldeki imkanları en iyi şekilde değerlendirerek, çevremizin daha sağlıklı ve güvenli olmasını temin ederek, insanlığın refahının artmasına katkı sağlamaktır. Teknik bilgi birikimimiz yapacağımız işlerde bizlere yol gösterici olacaktır. Müşavirler olarak ülkemizin kalkınmasında etkin görevler üstlenmiş ve bunları başarı ile yapmış olmanın gurur ve kıvancını taşımak, kuruluşumuzun bugüne kadar geçen 35 yılını anlamlı kılmaktadır. Teknik Müşavirlik dergimizin teması olarak seçtiğimiz TürkMMMB nin 35. Yılında Teknik Müşavirlik Sektörümüz konusunun amacı, özellikle günümüzde yatırım kaynaklarının verimli kullanılmasını, kalkınmamızın daha etkin yönetiminin icra edilmesindeki görevlerimizin önemini gözler önüne sermek ve farkındalık yaratmaktır. Bu etkin ve verimli kaynak kullanımı ülkemizdeki iş olanaklarını arttıracak ve ekonomik büyümeyi hızlandırarak işsizlik sorununun çözümüne katkı sağlayacaktır. Türk Müşavirleri, Mühendisleri ve Mimarları olarak insanımızın güvenilir bir yaşam ortamına ulaşmasını sağlamak amacına yönelik bu sayımızda tema olarak belirlediğimiz TürkMMMB nin 35. Yılında Teknik Müşavirlik Sektörümüz ile ilgili yazılarımızın bulunduğu tm-teknik müşavir dergimizin 34. sayısını sizlere sunmaktayız. 35. yılımızda da ülkemizde Kamu ve Özel Sektör Kurumlarınca görüşüne başvurulan güvenilir, yetkin ve etkin bir sivil toplum kuruluşu olan Birliğimiz, görev bilinci ile çalışmalarına devam etmektedir. Tema konumuzla ilgili Dergimize katkıda bulunan Kurucu Başkanımız Sayın M. Orhan URAL a, Birliğimizin gelişmesinde önemli katkısı olan Geçmiş dönem Başkanlarımızdan Sayın Aydın PELİN e, Sulama Sempozyumu Etkinliği için DSİ Proje ve İnşaat Dairesi Başkanı Sayın Kaya YILDIZ a, Sektörden haberlerde DEİK UTM İş Konseyi Başkanı Sayın Demir İNÖZÜ ne, Birlik amaçları doğrultusunda üyelerimizin kamu kuruluşları ile ilgili sorunlarının çözümüne yönelik komisyon çalışmalarımızı açıklayan Üyelerimizden Sayın Ertuğrul DİZDAR a ve Sayın Hüseyin YAVUZ a, Kültür-Sanat köşemiz için hazırladığı özel yazı için Ressam Mühendis Sayın Tuğrul VELİDEDEOĞLU na teşekkürlerimizi sunarız. Dergimizde yazılarını yayınladığımız yazarların özgeçmişleri konuların devamında verilmektedir. Sayın M. Orhan URAL TürkMMMB nin 35. Yılı konulu yazısında Türk Müşavir Mühendisler ve Mimarlar Birliği Büyük Atatürk ümüzün gösterdiği ileri medeniyet hedeflerine erişmek amacı ile ve O nun bizlere kazandırdığı özgüven ve milli gurur ile, kısıtlı imkanlarımızı zorlayarak, modern dünyanın ileri teknolojileri ile giriştiğimiz yarışta güçlerimizi birleştirerek beraberce yerli ve uluslararası pazarlarda daha etkin olmak amacı ile kurulmuştur. diyerek kuruluş felsefemizi özetlemektedir. Sayın Aydın PELİN Türk Müşavir Mühendisler ve Mimarlar Birliği Nereden Nereye konulu yazısında birliğimiz tarihinin kısa bir özetini vererek 1980 in Nisan ayında birkaç değerli Mühendis ve Mimar dostumuzun öncülüğü ile Müşavir Mühendisler ve Mimarlar Birliği nin ilk adımları atılmaya başlandı. İlk kurucular Orhan Ural, Sezar Aygen, Yıldırım Altav, Muzaffer Gizbili, Çetin Atuk, Hüseyin Oransal ve Doğan Tekeli ye sevgi ve teşekkürlerimizi tekrarlamak isterim. demiştir. Sayın Kaya YILDIZ DSİ Sulama Sistemleri Sempozyumu konulu yazısında Birliğimiz etkin katkıda bulunduğu 3. Sulama Sempozyumu çalışmalarını açıklamakta ve DSİ kuruluşunda bu güne yaptığı görevleri özetleyerek İklim Değişikliği, Kuraklık ve Sulama, Sulama Teknolojilerindeki Gelişmeler, Sulamada Alternatif Enerji Kaynaklarının Kullanımı, Sulama Sistemlerinde Kullanılan Ekipmanlar, Sulamada Yönetim Modelleri, Drenaj Sistemleri ve Tuzluluk Kontrolü, Sulama Suyu Kalitesi ve Atıksuların Sulamada Kullanılması, Sulamada Uzaktan Algılama ve Coğrafi Bilgi Sistemlerinin Kullanımı, Arazi Toplulaştırma ve Tarla İçi Geliştirme Hizmetlerinin Sulamaya Etkisi, Sulamada Yeraltısuyunun Kullanımı ve Kontrolü, gibi sulama ve sulama sistemleri ile alakalı pek çok konunun Sempozyum süresince tüm yönleri ile ele alınıp değerlendirilebilmesi için mühendislik, teknik müşavirlik alanlarında hizmet vermekte olan firmalar ile tedarikçi, daimi teçhizat ve hidromekanik ekipman üreticisi firmaların ve yatırımcı kuruluşlar ile Genel Müdürlüğümüzün ülkemizdeki uygulamalarını, deneyimlerini içeren tebliğ sunmaları öngörülmektedir. diyerek sempozyum konularını belirtmektedir. Sayın Demir İNÖZÜ DEİK Uluslararası Teknik Müşavirlik İş Konseyi konulu yazısında kurucu üyesi olduğumuz Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu bünyesinde oluşturulan Teknik Müşavirlik İş Konseyi nin kuruluşunu bizlere müjdelemektedir. Bu iş konseyinin hedeflerini, Türk Teknik Müşavirlik firmalarının üstünlük sağlayan özelliklerini, yurtdışı teknik müşavirlik hizmetlerinin önemini vurgulamaktadır. Sektörden haberlerimizde İNŞAAT SEKTÖRÜ ZİRVESİ ile İMSAD 6. ULUSLARARASI İN- ŞAATTA KALİTE ZİRVESİ toplantılarında Birliğimiz, Sayın Başkanımız Demir İNÖZÜ tarafından temsil edilmiş ve kendisi her iki zirvede de konuşma yapmıştır. Bu toplantıların detaylarını ilgili sayfalarımızda bulacaksınız. Teknik müşavirlik hizmetlerinin önemi bu zirvelerde vurgulanmış, sektördeki etkinliğimiz ve Birliğimizin öncülüğü tüm ilgililere duyurulmuştur. Üyelerimizin Karayolları ve Devlet Su İşleri ile ilgili sorunlarının tartışıldığı iki komisyonumuzun çalışmalarından özet bilgileri üyelerimizden Sayın Ertuğrul DİZDAR ve Sayın Hüseyin YAVUZ yazıları ile bizlere anlatmaktadırlar. Komisyon çalışmaları sonucunda hazırlanan durum değerlendirme yazıları ilgili genel müdürlüklere, yönetim kurulumuzca yapılan ziyaretlerde teslim edilmiş ve açıklamalarda bulunulmuştur. Sayın Raşit ÜNÜVAR Akıllı Kentler (Smart Cities) Ülkemizde Olur Mu? Kent Nasıl Akıllı Olur? başlıklı yazısında kentleşme olgusunun tarihsel gelişimini güzel bir üslupla anlatmaktadır. Akıllı Kent Kuramı konusunun önemini vurguluyarak Şehirler büyük zorluklarla karşı karşıya, insanlar trafik tıkanıklığı, kirliliği, su kesintileri, suç, borç ve yükselen maliyetler,yatırım, iş ve yetenekleri için birbirleriyle rekabet ederken; daha verimli, sürdürülebilir ve yaşanabilirlik için kentlerin akıllı olması gerekiyor. Daha önce yazdığımızı bir kez daha tekrarlayalım, kentlere; 1.Siyasi Müdahale Olmamalıdır, Kentlerde; 2.Vatandaşlar Akıllı Olmalıdır. sonucunu bizlerle paylaşmaktadır. Kültür ve sanat köşemizde Sayın Tuğrul VELİ- DEDEOĞLU Sanatla adlı yazısında bir ömür verdiği mühendislik mesleği yanında özel uğraşı alanı olarak seçtiği ressamlık sanatında nasıl bir çalışma yaptığını anlatmakta ve ürettiği güzel eserleri bizlerle paylaşmaktadır. Sayın VELİDEDEOĞLU resim sanatının istek, arzu ve sabırla nasıl başarıldığını kendi yaşamını örnekleyerek bizlere bir yol göstermektedir. Dergimizin yayına hazırlanmasında emeği geçenlere, Yayın Kurulu üyelerimize, reklam vererek dergimizin yayınlanmasına sponsorluk yapan üyelerimize ve özel sektörümüze teşekkürlerimizi ve şükranlarımızı sunarız. Gelecek sayıda buluşmak dileğiyle... 2 SAYI34
BAŞKANDAN... 35. Yılımız Kutlu Olsun! Değerli Okurlarımız, Dergimizin bu sayısında Türk Müşavir Mühendisler ve Mimarlar Birliği nin kuruluşunun 35. yılını kutlama mutluluğunu sizlerle paylaşıyoruz. Türk Müşavir Mühendisler ve Mimarlar Birliği (TürkMMMB), müşavir mühendislik ve mimarlık kavramının önemini ilgili kurumlara ve topluma anlatmak, müşavirlik hizmetlerinin ilerlemesine ve gelişmesine çalışmak, uluslararası uygulamaları ülkemize taşımada öncülük ederek, bu konuda en yüksek uluslararası teknolojik ve örgütsel seviyeye erişmek amacıyla, 25 Nisan 1980 tarihinde kurulmuştur. Birlik, bağımsız müşavirlik hizmeti veren mühendis ve mimarları temsil eden dernek statüsünde bir sivil toplum kuruluşudur. TürkMMMB, 1987 yılında Müşavir Mühendisler Uluslararası Federasyonu FIDIC e ve 2001 yılında Avrupa Müşavir Birlikleri Federasyonu - EFCA ya üye olmuştur. Her iki federasyonun Türkiye deki tek temsilcisidir. TürkMMMB, amaçları doğrultusunda; gelişmiş ülkelerde yaygın ve kurumsallaşmış olarak kabul gören, ancak ülkemizde henüz eksiklikleri olan bağımsız teknik müşavirlik sektörünün geliştirilmesi ve gelişmiş ülkelerdeki uygulamaların Türkiye ye kazandırılması için gerek üyelerine, gerekse toplumun tüm kesimlerine yönelik yoğun çalışmalar yapmaktadır. Uluslararas kabul görmüfl tan m yla FIDIC standartlar yla ba ms z müflavir mühendislik yapan firmalar n bir araya geldi i çat kuruluflu olan TürkMMMB nin, inflaat sektörünün farkl alanlar nda deneyimli 200 e yak n üyesi bulunmaktad r. 2014 2016 Dönemi Yönetim Kurulu Demir İNÖZÜ - Başkan Salih Bilgin AKMAN - Başkan Yardımcısı Sedef ERDOĞAN - Başkan Yardımcısı Hamdi AYDIN - Başkan Yardımcısı M. Sinan AKER - Başkan Yardımcısı Munis ÖZER - Sekreter Üye H. Cemal KARAOĞLU - Sayman Üye Ahmet Süreyya URAL - Üye Hülya EKSERT - Üye Teknik müşavirlik sektörümüzü ve sektördeki bilgi birikimini temsil eden, teknik müşavirlik firmalarımızın ve çalışanlarının meslekî haklarını ve çıkarlarını savunan TürkMMMB, politik ve siyasi tartışmalarda taraf olmamaya özen göstermekte, ancak teknik müşavirlik konularına ilişkin doğru politikaların belirlenmesinde en etkin şekilde söz sahibi olmaya gayret etmektedir. Teknik müşavirlik hizmetleri uzun vadeli planlamayı, yenilikçi fikirleri projelere dönüştürmeyi, nitelikli ve sürdürülebilir çözümler üretmeyi gerektirmektedir. Teknik müşavirler kararlarını bağımsız ve tarafsız şekilde vermeli, ülke gerçeklerini ve ulusal çıkarları gözeterek çözümler üretecek bilince ve sorumluluğa sahip olmalıdır. TürkMMMB nin bugüne kadarki politikaları ve kararları da hep bu doğrultuda oluşturulmuştur. Duyarlı olduğumuz konular işçi sağlığı ve iş güvenliği, etkin denetim, iş kazalarının önlenmesi, afetlere karşı güvenli bir yapılaşma sağlanarak can ve mal kayıplarının en aza indirilmesi, çevrenin ve doğal kaynakların korunması, sosyal, çevresel ve ekonomik dengeleri gözeten bir altyapı gelişiminin sağlanmasıdır. TürkMMMB son yıllarda İnşaat Sektöründeki diğer paydaş kuruluşlarla daha yakın bir işbirliği içine girmiş, Türkiye Müteahhitler Birliği, İMSAD ve İNTES tarafından düzenlenen çeşitli etkinliklerde Teknik Müşavirlik Sektörü nün en iyi şekilde tanıtılması sağlanmıştır. İnşaat Sektörünün sorunlarının çözümüne yönelik olarak Kamu İhale Kanunu nda yapılması planlanan değişiklikler konusunda TMB, İNTES ve Asfalt Müteahhitleri Derneği (ASMÜD) tarafından başlatılan ortak çalışmada Birliğimiz de yer almaktadır. Ekonomi Bakanlığı nın yurtdışı müşavirlik hizmetlerine sağladığı desteklerin ve Birliğimizin de kurucu kuruluşları arasında yer aldığı DEİK in çalışmaları ve düzenlediği etkinliklerin, teknik müşavirlik firmalarımızın yurtdışına açılmasına giderek daha büyük katkılar sağlamakta olduğunu görüyoruz. Ekonomi Bakanlığı ve TMB organizasyonuyla Başbakan Ahmet Davutoğlu ve sekiz Bakanımızın katılımlarıyla 27 Ocak 2015 tarihinde gerçekleştirilen İnşaat Sektörü Zirvesi teknik müşavirliğin öneminin vurgulanması ve TürkMMMB nin tanınırlığının artırılması açısından büyük yarar sağlamıştır. Ancak tüm bu olumlu gelişmelere karşın Teknik Müşavirlik Sektörümüzün istenen büyüklüğe erişemediğini, firmaların düşük kar marjlarıyla çalışmaları nedeniyle finansman açısından güçlü duruma gelemediklerini ve sahip oldukları deneyimli nitelikli teknik elemanların istihdamında devamlılık sağlayamadıklarını görmekteyiz. Küresel ekonomik kriz ve bölgesel sorunlar nedeniyle iç ve dış pazarların daralması, yabancı firmaların Türkiye de yerel firmalar kurarak ve ana firmalarının deneyimlerini kullanarak giderek daha rekabetçi konuma gelmeleri Sektörümüz için önemli bir tehdit oluşturmaktadır. Birliğimiz tüm bu sorunlarımızın çözümüne yönelik çalışmalarını üyelerimizin de destekleriyle sürdürmektedir. Birliğimizin kuruluşundan bugüne sürdürdüğü çalışmalar, yüksek katma değer sağlama gücü olan teknik müşavirlik hizmetlerinin ekonomimizin itici gücü olan İnşaat Sektöründeki öncü rolünün anlaşılmasını ve hak ettiği saygın konuma ulaşmasını sağlamıştır, ancak daha yapılması gereken çok iş vardır. Bu günlere gelinmesinde büyük rol oynayan Birliğimizin kurucularına; geride bıraktığımız yıllarda özveriyle görev yaparak TürkMMMB nin saygın bir sivil toplum kuruluşu konumuna gelmesini sağlayan tüm Geçmiş Başkanlarımıza ve Yönetim Kurullarına, uluslararası federasyonlarda etkin görevler üstlenerek Birliğimizi ve ülkemizi temsil eden üyelerimize, katkılarıyla çalışmalarımıza destek olan tüm Birlik üyelerimize ve Birlik çalışanlarımıza Yönetim Kurulumuz adına teşekkür ederim. NİSAN2015 3
TEMA M. Orhan URAL TürkMMMB nin 35. Yılı... Değerli meslektaşlarım, Bu bir doğum günü kutlama yazısıdır. Bu günden tam 35 yıl önce 25 Mart 1980 günü Türk Mühendislik ve Mimarlık dünyasına giriş yaptık. Bu süre içinde siyasi darbelerin zorluklarını ve en az iki büyük ekonomik krizi ve bunların yarattığı durgunlukları yaşadık. Geçen yıllar içinde, Birliğimizi koruduk ve gelişmemizi sürdürdük. Bir arada, aynı amaçlarla ve daima ileriye bakarak büyüdük, güçlendik ve 35. yaşımızı tamamladık. Ben, bu başarılı hareketin başlatıcısı ve emektarı olarak bu yıldönümünü büyük bir haz ve gurur ile yaşıyorum. Bu nedenle, Sayın Birlik Yönetimi nin daveti üzerine hazırladığım bu yazıyı, 35.yıl kutlamalarına naçizane bir katkım olarak sunuyorum. Türk Müşavir Mühendisler ve Mimarlar Birliği Büyük Atatürk ümüzün gösterdiği ileri medeniyet hedeflerine erişmek amacı ile ve O nun bizlere kazandırdığı özgüven ve milli gurur ile, kısıtlı imkanlarımızı zorlayarak, modern dünyanın ileri teknolojileri ile giriştiğimiz yarışta güçlerimizi birleştirerek beraberce yerli ve uluslararası pazarlarda daha etkin olmak amacı ile kurulmuştur. Bizler, hepimiz hayatlarını mesleklerine adamış, her zaman her yarışta en başlarda koşmaya iddialı olan bir hareketin öncüleriyiz. Arkamızda bıraktığımız bu 35 yılda değişik Hükümetlerin ekonomik politikalarının yarattığı iş koşullarına uyum sağlayarak, firmalarımıza yeterli iş imkanları yaratmaya, iş bitirme ve teknik yeterlilik referanslarımızı zenginleştirmeye çalıştık. Kendi memleketimizde bulamadığımız fırsatları yurt dışındaki projelerde aradık. Önceleri tasarladığımız gibi, Türk Müteahhitlerine dış ülkelerde iş alma konularında beklenen seviyede öncülük edemedik ise de, yurt dışında büyük ihaleler alan Türk Müteahhitlerinin peşinden uluslararası piyasalara girerek Uluslararası Müşavir Mühendislik ve Mimarlık alanlarına adımımızı attık ve firmalarımızı güvenilir ve teknik yeterlikleri ispatlanmış Müşavir Mühendislik ve Mimarlık şirketleri olarak kabul ettirerek, kıymetli referansların sahibi olduk. Başarılarla dolu geçmişimizin bu 35. yılında, Nisan 2015 tarihi itibarı ile, bir çoğu uluslararası üne sahip 57 TÜZEL üye ve her biri mesleğinin doruğuna yükselmiş 57 BİREYSEL üyemize sahip olmak ile övünüyoruz. TÜRKİYE miz gelişme yolunda ilerledikçe, şüphesiz bu sayılar artacak ve Birliğimizin ünü ve etkinliği de doğal olarak güçlenecektir. 21. yüzyılın bu 15. yılında, daima daha ilerilere bakacağız. Bu yüzyılın getirdiği kökten değişiklikleri, yepyeni bakış açılarını benimseyerek, ilimde, güzel sanatlarda ve sosyal bilimlerde olduğu gibi, mühendislik ve mimarlık alanlarında da eski dogmatik tasavvur ve tasarım kurallarından sıyrılıp, daha yenilikçi ve doğacı dizayn kriterleri kullanmaya başlayacağız. Biz TürkMMMB üyeleri sosyal gelişimlerin öncüleri olarak, yeniliklerin de yaratıcısı olmak durumundayız. Ortaya çıkardığımız eserler, doğayı koruyan, insanlara uzun vadeli faydalar sağlayan sürdürülebilir projeler olmalıdır. Son yıllarda sık sık karşılaştığımız açık - maden -işletmelerinin sebep olduğu geniş doğa hasarlarının yıllarca telafi edilemeyecek zararları, bu gibi yatırımların ekonomik fizibilite etütleri sırasında dikkatle değerlendirilmeli, 4 SAYI34
flotasyon, liç gibi cevher zenginleştirme işlemleri ile cevher üretiminde kullanılan arsenik ve benzeri zehirli atık sularının çok geniş bir çevrede yeraltı sularını zehirlemesinin yarattığı zararlar göz önünde tutulmalıdır. Yine bu mealde, içme ve kullanma suyu, kanalizasyon ve atık su tasfiye tesisleri, yol ve yağmur drenaj sistemleri, ulaşım gibi alt yapıları bulunmayan kentsel gelişim projeleri, ekonomik ve sosyal alternatifler incelenmeden kararlaştırılan, Anadolu köylerinin şehirlere taşınarak halkın çok katlı apartman hayatına mahkum edilmesi, kıyılarımızı yeşil ovalarımızı organik bir oluşum gibi sarmakta olan plansız, projesiz developmanlar, nükleer ve fosil enerji santralları sayılabilir. Bu liste uzayıp gidecektir. Bizler, mesleğimizin ustaları, öncüleri olan Türk Müşavir Mühendisleri ve Mimarları gözlerimizin önünde cereyan eden bu bilimsel faciayı görmezlikten gelemeyiz. 2015 yılında, Birliğimizin 35. yılını kutladığımız bu günde modern dünyaya bakarak kendi durumlarımız ile gelişmesini tamamlamış ülkelerin durumlarını karşılaştırmalı, içinde bulunduğumuz bu kap-kaç çı gidişata ve yaptım-oldu basitliğine karşı durmalı, en iyi iyinin düşmanıdır gibi mükemmelliği, en iyiyi, en güzeli, en doğruyu yaratmayı hiciv eden kalıplaşmış düşünceler ile savaşmalıyız. Unutulmamalıdır ki pozitif ilimlerde en büyük keşifler, bilim adamlarının her şeyde en iyiyi, en doğruyu aramaları sonucunda yapılmıştır. Misal olarak nükleer teknolojinin başlangıcını teşkil eden Uranyum 235 izotopunun keşfi çeşitli cevher örneklerinin ağırlıkları arasındaki çok küçük farklılıkların nedeninin araştırılması sırasında ortaya çıkan çok titiz çalışmaların sonucunda meydana gelmiştir. Bilim adamları ayni titizliği kendi branşlarında göstererek, daima en iyiyi aramışlar, mevcut bilgilerle yetinmeyip kainat çapında keşiflere ve buluşlara erişmişlerdir. Kalite ancak bilgi, çok çalışma ve en iyiyi, en mükemmeli arama sonucunda elde edilir. Kaliteli ürünler değerlidir ama zor elde edilir, ancak hem üreteni ve hem de kullananı memnun eder. Bu nedenle, türlü zorlukları yenerek kazandığımız Müşavir Mühendislik ve Mimarlık mesleğimizin hakkını vermek üzere bizler de yarattığımız eserlerde daima en iyiyi, en kaliteli olanı aramalıyız. Bütün fikri çalışmalarımızda bu tarz bir yaklaşım Milli bir dava olarak değerlendirilmeli ve Birliğimizin şiarı olarak kabul edilmelidir. Yakın ve uzak çevremiz, üzerinde yaşadığımız yeryüzü parçası, suları ve havası ile ormanları ve bitkileri ile titizlikle korunması gereken en değerli varlığımızdır. Master planlarla, fizibilite etütleri ile ele alınacak developman projeleri mutlaka uzun süreli faydalar sağlayan, çevreye geri dönülmez zararlar yaratmayan, sürdürülebilir projeler olmalıdır. TürkMMMB bu harekete öncülük etmelidir. TürkMMMB nin başarılarla dolu hayatının bu 35. yıl dönümünde, değerli meslektaşlarımın daima en iyileri arama yolunda 21. yüzyılın yenilikçi ve devrimci ilerleyişinde sorumluluk yükleneceğinden emin olarak, bütün sayın üyelerimize nice yıl dönümleri diliyorum. En Derin Saygılarımla. M.ORHAN URAL 1.No.lu Kurucu Üye, Onur Üyesi M. Orhan URAL 1925 yılında Ankara da doğdu. Yüksek eğitimini 1944-1947 yılları arasında İngiltere de University of Birmingham da ve 1948-1952 yılları arasında İstanbul Teknik Üniversitesi İnşaat Fakültesi nde yaptı. 1954-1956 yılları arasında DSİ Seyhan Barajı İnşaatında Arazi Kontrol Baş Mühendisi, 1956-1960 yılları arasında DSİ Genel Müdürlüğü Barajlar Dairesi Proje Baş Mühendisi, 1960-1962 yılları arasında DSİ Genel Müdürlüğü Barajlar Dairesi Proje Fen Heyeti Müdürü olarak görev yaptı. 1962-1963 yılları arasında USBR, Denver, Amerika da Baraj ve Santral Tasarımı konularında staj yaptı. Bu tarihten sonra, 1964 yılında DSİ Keban Barajı Projesi nde görev aldı. 1963-1968 yılları arasında DSİ Genel Müdürlüğü Barajlar Dairesi Proje Fen Heyeti Müdürü görevinin ardından, 1968-1990 yılları arasında GEMAŞ-Genel Mühendislik ve Mimarlık A. Ş. Genel Müdürü ve Yönetim Kurulu Başkanı görevlerini yürüttü. 1991-1998 yılları arasında, URAL Mühendislik Ltd. Şirketi Müdürü olarak görev yaptı. NİSAN2015 5
TEMA Aydın PELİN Türk Müşavir Mühendisler ve Mimarlar Birliği Nereden Nereye... Bu yazıya TürkMMMB nedir? Ne Olmalıdır? başlığı ile başlamayı düşünüyordum. Ancak Birliğin kuruluş ve gelişimini en iyi bilenlerden biri olarak nasıl başladığını, neler geçirerek nereye varmakta olduğunu, meslektaşlarıma anlatmanın görev olduğunu düşündüm. Onun için başlık: Nereden Nereye Bence modern Türkiye Cumhuriyeti Mühendislerin ve Mimarların eseridir. Cumhuriyetin kuruluş yıllarında Türk Mühendis ve Mimarlarının yabancılarla birlikte yaptığı veya yalnız kendilerine ait olan eserleri halen dimdik ayaktadır. Bakanlık Binaları, Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi ve diğerleri. Devlet Su işlerini, demiryollarını, yolları, sanayi tesislerini yaratan Türk Mühendisleridir. Bu eski mühendis ve mimarların birçoklarını tanımak imkanını ve şerefini yaşadım. Çünkü babam, Y. İnşaat Mühendisi Adli Pelin de o günkü Yüksek Mühendis Mektebi nin yani bugünkü İ.T.Ü. nün mezunu Cumhuriyetin ilk Mühendislerindendi. Ancak daha sonraki yıllarda ülkemizin artan mühendislik ihtiyaçları karşısında, yabancı sermaye ile birlikte yabancı teknik kuruluşlar da ülkemizde çoğalmış ve Türk Mühendis ve Mimarları için iş sahası daralmaya, daha önceki yıllarda çok iyi takdir edilen Türk Mühendis ve Mimarlarına gereken maddi ve manevi değer verilmemeye başlamıştı. Halbuki Ortadoğu Teknik Üniversitesi başta olmak üzere yeni ve değerli mühendislik fakülteleri, mezunlarını vermeye başlamıştı (1960 larda devreye giren özel okullar meselesi ayrı bir bahistir). 1980 li yılların başında Türk Mimar ve Mühendis Odaları mevcuttu. Ancak ideolojik ve siyasi düşünceler öne çıktığından meslek meselelerini çözmek için odalarımız yetmiyordu. 1980 in Nisan ayında birkaç değerli Mühendis ve Mimar dostumuzun öncülüğü ile Müşavir Mühendisler ve Mimarlar Birliği nin ilk adımları atılmaya başlandı. İlk kurucular Orhan Ural, Sezar Aygen, Yıldırım Altav, Muzaffer Gizbili, Çetin Atuk, Hüseyin Oransal ve Doğan Tekeli ye sevgi ve teşekkürlerimizi tekrarlamak isterim. 12 Eylül 1980 askeri darbesinin araya girmesine rağmen Birlik, 31 Aralık 1980 de ilk Genel Kurulu nu yapabilmişti. İlk iki yıl, kuruluş ve fikirlerin geliştirilmesi ve girişimlerin yapılması yıllarıdır. Bu yıllarda Kurucu Meclis te birliğimizin temsili için de çalışılmış, resmi kuruluşlara tanıtma için çeşitli girişimler yapılmış, başarılı da olunmuştur. Birliğe 1981 yılı sonunda üye oldum. 1983 yılı sonunda Birlik Başkanlığı na seçildim. Bundan sonraki dönem birliğimizin gelişme dönemidir. Bu dönem halen devam etmektedir. İnanıyorum ki bundan sonra daha çok yetkileri olan, sözü geçen, Türk mühendis ve mimarlığının en yetkili kuruluşu olarak devam edecektir. Bu gelişme döneminin ilk yönetim kurulu şöyle idi: Aydın Pelin, Yıldırım Gelgin, Mesut Ülkü, Yılmaz Karataban, Orhan Ural, Doğan Tekeli, Taneri Alpay, Vedat İşbilir. Bu ve bundan sonraki yönetim kurullarımıza, uyumlu, dürüst ve çok gayretli çalışmalarından dolayı yürekten teşekkür ediyorum. Mesleğimin ve yaşamımın bu son yıllarında kendilerini hiç unutmayacağım. Bu gelişme döneminde çok şanslıydık. Çünkü hükümette çok sayıda mühendis vardı. Birliğimize gerçekten önem verdiler. Destek oldular. Bilhassa dönemin Bayındırlık Bakanı Y. Müh. Sefa Giray ı hürmet ve rahmetle anmak vazifemizdir. Bu dönemde neler oldu? Hükümetin anlayışı ve desteği ile birliğimiz Türk ismini aldı. FIDIC nezdinde yapılan teşebbüsler netice verdi ve birliğimiz 6 SAYI34
FIDIC üyesi oldu. Bu çalışmalarda gösterdiği gayret dolayısıyla Birliğimiz, dostumuz Yalçın Tezcan a minnettardır. Daha sonraları bilindiği gibi FIDIC Genel Kurulu İstanbul da yapıldı. Dostumuz Fatma Çölaşan FIDIC Yönetim Kuruluna da seçildi. Birliğimiz bütün bakanlıklar ve devlet dairelerinde kabul edilen, fikri ve görüşü alınan bir kuruluş haline geldi. Birliğimizin girişimi üzerine Başbakanlık (Turgut Özal) İslam Ülkeleri Müşavirleri Federasyonu nun kurulması ve merkezinin İstanbul olmasının temin edilmesini bir ülke görevi olarak birliğimize verdi. Bu görevi yapabilmemiz için bütün bakanlıkların yardımcı olacağı ve dış işleri görevlilerinin toplantıda yanımızda olacağı da bildirildi. 43 İslam ülkesinden gelen delegeler ile kuruluş kongresi İstanbul da toplanarak FCIC kuruldu. Merkezin İstanbul olması sağlandı. İlave olarak genel sekreterin Türk olmasını da temin ettik. Bu büyük bir başarı idi. Daha sonraları FCIC Başkan Yardımcısı da bir süre Türk olarak seçildi (Osman Özkan). Birliğimizin gelişmesinde ve tanınmasında düzenlediğimiz aylık yemekli toplantılarımızın büyük katkısı olmuştur. Bu toplantılarda Bakanlar, müsteşarlar, üst düzey görevliler hazır bulunmuş, birliğimizin önemi hakkında ciddi fikirler edinmiş ve konuşmalar yapmışlardır. Birliğimizin düzenlediği bir kokteylde zamanın Başbakanı dahil bütün hükümet üyeleri hazır bulunmuştur. Birliğimizin bütün Genel Kurul Toplantılarında ilgili Bakanlar ve üst düzey görevliler hazır bulunmuş ve konuşmalar yapmıştır. Bu tanıtma kampanyaları sonunda tasdik mühendisliği için yönetmelik hazırlanmıştır. Bunda gaye proje hizmetlerinde onay yetkisinin kısmen de olsa birliğimize resmen verilmesini temin etmekti. Bu tam olarak gerçekleşemedi. Ama DPT Serbest Bölgeler Başkanlığı ile yapılan sözleşme ile serbest bölgelerde yapılacak bütün bina ve tesislerin projelerinin tasdik edilmesi yetkisi birliğimize verildi. Bayındırlık Bakanı nın yaptığı Endonezya resmi seyahatine birliğimiz resmi heyet üyesi olarak davet edildi. Birliği temsilen ben bu seyahate katıldım ve bütün resmi toplantılarda bulundum ve fikirlerimizi belirttim. Proje hizmetleri bedelleri bir yönetmelikle tespit edilmişti ve çok düşüktü. Bakanın birliğimize güveni sayesinde verdiği görevle Birliğimizce hazırlanan yeni yönetmelik bakanlıkça kabul ve ilan edilerek proje hizmetlerinin bedeli 4 katına çıkarılmış ve enflasyon tesirinden arındırılmış oldu. Bu gelişme döneminde yapılan işleri özetlemek bu yazıya sığmaz. Ama, bir ilgi çekici olayı burada hatırlatmak isterim. Birliğimiz Büyük Mühendisler ve Mimarlar için bir yemekli gece toplantısı düzenlenmişti. Başta Sayın Sezai Türkeş olmak üzere yaşayan çok deneyimli ve tanınmış birçok meslektaşımız toplantıda hazır bulundular. Başta Bayındırlık Bakanı Cengiz Altınkaya (genç bir mühendisti) olmak üzere bakanlar, üst düzey görevliler davetli olarak toplantıda idiler. Yönetim Kurulumuz; Büyük Mühendis ve Mimarlara teşekkür belgelerini vermek üzere bir genç mühendisi Bayındırlık Bakanı Cengiz Altınkaya yı davet etti. Bakan, Yönetim Kurulumuzla birlikte bütün büyüklerimizin yanlarına giderek teşekkür belgelerini verdi. Bu vefa gösterisi karşısında çoğunun gözleri yaşlı olarak mutlulukları, görülecek bir şeydi. Tabii Bakan dahil hepimizin de gözleri yaşlıydı. İşte böyle sevgili dostlarımız. Birliğimiz ondan sonraki dönemde daha da gelişti. Bütün yöneticilerin büyük gayretleri ile bugünkü durumuna geldi. Bizim dönemimizde koyduğumuz genel kural şu idi: Mesleğimiz için çalışacağız, birliğimizi siyasete ve hiçbir ideolojiye bulaştırmayacağız ve kendimize siyasi basamak yapmayacağız. Bu kuralın bugün de devam ettiğini umuyorum. Türk Müşavir Mühendisler ve Mimarlar Birliği mesleğimiz ve ülkemiz için çok önemli bir kuruluştur. Göreceksiniz Birliğimiz yakın gelecekte; yasaların da tanıyacağı yetkileri elde ederek, meslektaşlarımız ve ülkemiz için yararlı olacak, mühendislik ve mimarlık hizmet sektörünün daha doğru ve daha etkili olmasını sağlayacaktır (asla meslek odası statüsüne geçmemek şartıyla). Birliğimizin bütün yöneticilerine gayret ve başarılar diliyor, bütün meslektaşlarımı sevgi ve saygı ile selamlıyorum. Aydın PELİN İnşaat Y. Mühendisi 57 Yıl Avukat 39 Yıl 1935 te İstanbul da doğdu. İlk, orta ve lise İstanbul Işık Lisesi 1953 İ.T.Ü. İnşaat Fakültesi 1958 1958 1960 Bayındırlık Bakanlığı Limanlar İnşaatında Kontrol Mühendisi (Trabzon, İstanbul) 1960 1961 Askerlik hizmeti 1961 1963 M.S.B. Nato Enfrastrüktür Dairesinde Kontrol Amiri Bölge Müdürü 1963 2013 Aydın Pelin Can Binzet Müşavir Mühendislik A.Ş. Yönetim Kurulu Başkanı 1971 1975 Ankara Hukuk Fakültesini bitirdi. 1976 da Avukat oldu. Avukatlığa devam etmektedir. Yollar Milli Komitesi Üyesi İ.T.Ü. Mezunlar Derneği Üyesi Rotary Kulübü üyesi 1994-95 dönemi Guvernörü dür. NİSAN2015 7
ETKİNLİKLER Kaya YILDIZ DSİ SULAMA SİSTEMLERİ SEMPOZYUMU Canlılar için temel ve vazgeçilmez bir ihtiyaç maddesi olan su; yaşamın başladığı ilk yerdir. Sadece yaşamak için gereken bir madde değil aynı zamanda yaşamın ta kendisi olan Su; içme, kullanma, tarımsal faaliyetler, sanayi suyu ve enerji üretimi taleplerini karşılamakla birlikte toplumların sosyal ve ekonomik kalkınmasında hayati bir öneme sahiptir. Ülkemizin en eski tarım kültürüne sahip bölgelerden birisi olduğu bilinen bir gerçektir. Günümüzde su kaynakları küresel boyutta öneme haizdir. Tarım sektörü başta olmak üzere üretimin her alanı suyla yaşam bulmaktadır. Ancak küresel ısınma ve iklim değişikliklerinin etkileri Dünyada ve ülkemizde her geçen gün daha fazla hissedildiğinden, söz konusu bu durum su yönetiminin önemi daha da artırmaktadır. Su kıtlığı giderek belirgin ve yaygın bir sorun haline gelmekte, su kalitesi hemen her ülkede hızla bozulmaktadır. Bu problemler sosyal ve ekonomik açıdan zincirleme pek çok soruna neden olmakta en önemlisi de yeryüzündeki ekosistemin sürdürülebilirliğini tehdit etmektedir. Önümüzdeki yıllar içerisinde teknolojik uygulamalar çok daha büyük bir hızla değişecek olup; artık bilginin erişilebilir olması yanında gelişen teknolojiler ışığında bilgilerin güncellenmesi ihtiyacı da artacaktır. Kurulduğu 1954 yılından bu yana ülkemizdeki bütün su kaynaklarının plânlanması, yönetimi, geliştirilmesi ve işletilmesi ile ilgili bütün işlevleri üstlenmiş olan Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü enerji, tarım, hizmet (içme - kullanma suyu), ve çevre sektörü olmak üzere toplam dört ana sektörde faaliyet göstermekte olan büyük ve köklü bir kurumdur. Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü temel misyonunu; ülkemiz su kaynaklarından faydalanmak, zararlarından korunmak, bilim ve tekniğe uygun olarak, milli menfaatlerimizi gözeten bir yaklaşımla su ve ilgili toprak kaynaklarımızın geliştirilmesini sağlamak; temel vizyonunu ise; Su kaynaklarımızın geliştirilmesi, korunması, yönetilmesi konularında dünya lideri olmak olarak tespit etmiştir. DSİ, belirlemiş olduğu hedeflere ulaşmak için; teknik, ekonomik ve aynı zamanda çevreyle uyumlu projeler geliştirmekte ve uygulamaktadır. Bunun için Kuruluşumuz; Su kaynakları konusunda AR-GE çalışmaları ile ileri teknolojiler geliştirerek kullanıma sunacak ve Entegre Su Yönetimini gerçekleştirecektir. DSİ, faaliyetlerini günümüzün gelişen teknolojilerine ayak uydurarak geliştirmektedir. Bu sebeple, 2003 yılından itibaren sulama projelerinde, basınçlı borulu şebeke uygulamalarına geçilmiştir. Böylece hem su tasarrufu sağlanmış hem de modern sulama sistemleri (yağmurlama ve damla sulama) teşvik edilmiş olacaktır. Veri kaynaklarının araştırılması ve teknolojik ilerlemelerin takip edilmesi için en başarılı yol, bireylerin bilgi transferlerini gerçekleştirdikleri ortak platformlar oluşturmaktır. Daha önceki yıllarda yine Genel Müdürlüğümüz tarafından 16-17 Aralık 2003 Sulama Sistemleri Sempozyumu ve Sergisi, 09-11 Kasım 2005 II. Ulusal Sulama Sistemleri Sempozyumu düzenlenmiş olup; 15-16 Ekim 2015 tarihinde ANKARA da III. Ulusal Sulama Sistemleri Sempozyumunun düzenlenmesi planlanmaktadır. Güncel teknolojiden yararlanılarak su kaynaklarının geliştirilmesi, korunması ve yönetilmesi konularındaki gelişmeleri ortaya koymak maksatlı yapılacak bu sempozyumda; hükümet temsilcile- 8 SAYI34
ri, kamu kuruluşları, akademisyenler, özel sektör temsilcileri, danışmanlar bir araya getirilecek ve suyun etkili, verimli kullanımı konusundaki çalışmalar izlenecek, teknolojideki gelişmeler ve çözümler tartışılacak, araştırma sonuçları, karşılaşılan sorunlar, teknolojik gelişmeler, çözüm yolları ve deneyim paylaşımına yönelik olarak tartışma ortamı yaratılarak Sulama Sistemleri konusunda gerçekleştirilecek çalışmalara katkı sağlanabilecektir. Türkiye genelinde sulama projelerimiz devam ederken aynı zamanda devam ettirdiğimiz GAP (Güney Doğu Anadolu Projesi), DAP (Doğu Anadolu Projesi), KOP (Konya Ovası Projesi) ve DOKAP (Doğu Karadeniz Projesi) gibi bölgesel kalkınma projelerimiz bulunmakta olup; DSİ nin sulama projeleri aslında bu kalkınma projelerinin lokomotifidir. GAP, DAP, KOP ve DOKAP gibi projeler; sulama, içme suyu ve endüstri suyu ihtiyacını karşılamak, aşırı yeraltı suyu kullanımının önüne geçmek, toplulaştırma ve tarla içi geliştirme hizmetleriyle teknolojik ziraat yapmak ve üretim artışı sağlamak, hayvancılığı geliştirmek, ağaçlandırma yapmak ve çevreyi korumak maksadıyla geliştirilen projelerdir. Bu projeler sosyo-ekonomik kalkınmayı hedefleyen insan odaklı kalkınma projeleridir. III. Ulusal Sulama Sistemleri Sempozyumunda ele alınacak olan konuların başında; Sulama Sistemlerinin Projelendirilme Kriterleri bulunmakta olup, Türk Müşavir Mühendisler ve Mimarlar Birliği her zaman olduğu gibi Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğümüzün yanında yer almıştır. Birliğe üye firmalar ve sektörde çalışan diğer firmaların katılımı ile Sempozyum Çalışma Komitesi oluşturulmuştur. Çalışma komitesi ile DSİ Genel Müdürlüğümüzde görevli uzman teknik elemanların ortak çalışmaları neticesinde; projelendirme-tasarım safhasında Kurumumuzca esas alınan projelendirme kriterleri değerlendirilerek nihai hale getirilecektir. İklim Değişikliği, Kuraklık ve Sulama, Sulama Teknolojilerindeki Gelişmeler, Sulamada Alternatif Enerji Kaynaklarının Kullanımı, Sulama Sistemlerinde Kullanılan Ekipmanlar, Sulamada Yönetim Modelleri, Drenaj Sistemleri ve Tuzluluk Kontrolü, Sulama Suyu Kalitesi ve Atıksuların Sulamada Kullanılması, Sulamada Uzaktan Algılama ve Coğrafi Bilgi Sistemlerinin Kullanımı, Arazi Toplulaştırma ve Tarla İçi Geliştirme Hizmetlerinin Sulamaya Etkisi, Sulamada Yeraltısuyunun Kullanımı ve Kontrolü, gibi sulama ve sulama sistemleri ile alakalı pek çok konunun Sempozyum süresince tüm yönleri ile ele alınıp değerlendirilebilmesi için mühendislik, teknik müşavirlik alanlarında hizmet vermekte olan firmalar ile tedarikçi, daimi teçhizat ve hidromekanik ekipman üreticisi firmaların ve yatırımcı kuruluşlar ile Genel Müdürlüğümüzün ülkemizdeki uygulamalarını, deneyimlerini içeren tebliğ sunmaları öngörülmektedir. Usta Şair Necip Fazıl Kısakürek muhteşem dizelerinde ne kadar güzel anlatmıştır bizlere suyun önemini ve kıymetini Kainatta ne varsa suda yaşadı önce; Üstümüzden su geçer doğunca ve ölünce. Su duadır, yakarış, ayna, berraklık, saffet; Onu madeni gökte altınlar gibi sarfet! Sözlerimi noktalarken, öncelikle sağlamış oldukları katkılarından dolayı Türk Müşavir Mühendisler ve Mimarlar Birliği ne şahsım ve Kurumum adına teşekkür eder; 15-16 Ekim 2015 tarihinde ANKARA da yapılması planlanan III. Ulusal Sulama Sistemleri Sempozyumu na sulama ve sulama sistemleri ile ilgilenen hükümet temsilcileri, kamu kuruluşları, akademisyenler, özel sektör temsilcileri, danışmanlar, sulama birlikleri mensupları ile ilgili şahısları davet etmekten büyük onur ve gurur duyduğumu belirtmek isterim. Kaya YILDIZ 1970 yılında Giresun ili, Bulancak ilçesinde doğdu. 1991 yılında İstanbul Teknik Üniversitesi İnşaat Fakültesi nden İnşaat Mühendisi olarak mezun oldu. Aynı yıl Devlet Su İşleri II. Bölge Müdürlüğü/ İZMİR e bağlı Uşak Kontrol Kısım Mühendisliği nde mühendis olarak göreve başladı. Temmuz 1994 Nisan 1995 yılları arasında askerlik görevini tamamladı ve Devlet Su İşleri II.Bölge Müdürlüğü/İZMİR e bağlı Uşak 23.Şube Müdürlüğü nde yeniden göreve başlayarak 1995-2005 yılları arasında mühendis olarak görev yaptı. 2005-2010 yılları arasında Uşak 23. Şube Müdürlüğü görevini yürüttü. 2010-2012 yılları arasında aynı Bölge Müdürlüğünde Bölge Müdür Yardımcısı olarak görev yaptı. 20/10/2012 tarihinde Bölge Müdürü olarak Devlet Su İşleri XXI. Bölge Müdürlüğü/AYDIN da göreve başladı ve 2012-2015 yılları arasında aynı Bölge Müdürlüğünde Bölge Müdürü olarak görev yaptı. 27/02/2015 tarihinde DSİ Genel Müdürlüğü Proje ve İnşaat Dairesi Başkanlığı na Daire Başkanı olarak atanmış olup halen Proje ve İnşaat Dairesi Başkanlığında Daire Başkanı olarak görev yapmaktadır. Evli ve iki çocuk babasıdır. NİSAN2015 9
SEKTÖRDEN Demir İNÖZÜ DEİK ULUSLARARASI TEKNİK MÜŞAVİRLİK İŞ KONSEYİ Teknik müşavirlik hizmetleri; yapılmış veya doğal çevre üzerinde insan yaşamı ve insanlığın gelişimi için gerekli tüm yapıların ve sistemlerin oluşturulmasına yönelik olarak, teknik bilgi ve birikimi yaratıcılıkla birleştirerek sosyal, çevresel ve ekonomik açıdan sürdürülebilir çözümler geliştirilmesini sağlayan tüm mühendislik, mimarlık faaliyetlerini ve bilimsel çalışmaları kapsamaktadır. Teknik müşavirliğin inşaat sektörünün yurtdışına açılımındaki öncü rolünün Türkiye nin gelişmesi ve rekabet gücünün artması açısından önemi değerlendirilerek, sektör içinde özel kuruluşlar arasında eşgüdümün sağlanması ve yüksek kalitede teknik müşavirlik hizmetlerinin yurtdışında tanıtımının yapılabilmesi amacıyla Eylül 2013 te Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu DEİK çatısı altında Uluslararası Teknik Müşavirlik İş Konseyi kurulmuştur. Konseyin Yürütme Kurulu nda, çoğu TürkMMMB üyesi olan, yurtdışı projelerde deneyim sahibi saygın Türk müşavir mühendislik ve mimarlık firmaları yer almaktadır. T.C. Ekonomi Bakanlığı bu konseyin danışman üyesi, DEİK in kurucu kuruluşları arasında bulunan Türk Müşavir Mühendisler ve Mimarlar Birliği de gözlemci üye statüsündedir. Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK) DEİK, Türkiye nin ve Türk özel sektörünün üretimi ve ön planda tutarak ve yüksek katma değer yaratacak şekilde çalışarak gelişmesini hedefleyen bir iş dünyası kuruluşudur. Türk özel sektörünün yabancı ülkelerle ve uluslararası kuruluşlarla olan ekonomik, ticari, endüstriyel ve finansal ilişkilerini geliştirmek, Türk şirketlerinin dışa açılmalarını ve dış ilişkilerde özel sektörün işbirliğini sağlamak, özel sektöre yön göstermek amacıyla TOBB öncülüğünde 1986 yılında kurulan DEİK, 11 Eylül 2014 de çıkarılan 6552 sayılı yasayla yeni bir yapıya kavuşmuş ve Ekonomi Bakanlığı na bağlanarak Türk özel sektörünün dış ekonomik ilişkilerini yürütme görevini tamamıyla üstlenmiştir. DEİK in kurumsal işbirliği tesis etme mekanizması İş Konseyleridir ve üç tip İş Konseyinden oluşmaktadır; Ülke İş Konseyleri, Sektörel İş Konseyleri ve Özel Amaçlı İş Konseyleri. Ülke İş Konseyleri söz konusu ülke ile iş ilişkileri içinde olan ya da iş ilişkilerini geliştirmek isteyen üye şirketlerden oluşmaktadır. Halen DEİK bünyesinde 114 Ülke İş Konseyi, aralarında Uluslararası Teknik Müşavirlik İş Konseyi (UTM İK) nin de yer aldığı 5 Sektörel İş Konseyi, 2 Özel Amaçlı İş Konseyi ve 99 Kurucu Kuruluş faaliyet göstermektedir. Uluslararası Teknik Müşavirlik İş Konseyi nin Hedefleri Teknik müşavirlik firmalarımızın yurtdışına açılımını daha güçlü ve eşgüdüm içinde gerçekleştirmek amacıyla oluşturulan UTM İK nin hedefleri şöylece özetlenebilir: Türk Teknik Müşavirlik Sektörünü yurtdışında temsil etmek ve konsey üyesi firmaların uluslararası platformlarda ve hedef ülkelerde tanıtımını yapmak. Yabancı ve yerli, kamu ve özel sektör kuruluşlarını ve yatırımcıları Türk teknik müşavirlik firmalarının birikimleri, becerileri ve deneyimleri hakkında bilgilendirmek ve yurtdışında iş yapabilme konusunda gereken uzmanlık, yeterlilik ve rekabet gücüne sahip oldukları mesajını vermek. Türk teknik müşavirlik firmalarının yurtdışındaki çalışmalarına destek olacak idari ve yasal düzenlemelerin oluşturulması ve geliştirilmesi konusunda ilgili Kamu kuruluşlarının yaptığı çalışmalara yardımcı olmak, yol göstermek ve önerilerde bulunmak. DEİK bünyesindeki Ülke İş Konseyleriyle işbirliği yaparak ve DEİK in veri ağından yararlanarak, iş fırsatlarının ve ilişkilerinin paylaşılmasını ve geliştirilmesini sağlamak, hedef ülkeler belirlemek, üye firmaların hedef ülkelerdeki iş olanaklarından zamanında haberdar olmalarını sağlamak. Sektörün diğer paydaşlarıyla yurtdışı teknik müşavirlik ve müteahhitlik hizmetlerinin geliştirilmesi ve ortak hareket edilmesi için işbirliği yapmak. Türkiye adına uluslararası toplantılara ve tanıtım etkinliklerine katılmak, lobi ve pazarlama faaliyetlerinde bulunmak. Teknik müşavirlik sektörünün ilgili yabancı kuruluşlar ve firmalarla iletişimini sağlayacak konferanslar ve seminerler düzenlemek, yabancı heyetlerle karşılıklı iş geliştirme olanaklarına yönelik toplantılar yapmak. Türk Teknik Müşavirlik Firmalarına Üstünlük Sağlayan Özellikler Avrupa, Asya ve Afrika kıtalarının birleştiği noktada yer alan Türkiye nin, bölge ülkeleriyle tarihi ve güçlü politik ve ekonomik ilişkileri vardır. Ülkemizin coğrafi konumu ve bölge ülkeleriyle aramızdaki kültürel yakınlıklar Türk teknik müşavirlik firmalarının bu ülkelerde çalışması açısından önemli yararlar sağlamaktadır. 10 SAYI34
Türk teknik müşavirlik firmaları Türkiye de ve yurtdışında pek çok önemli ve iddialı projede yer alarak her konudaki mühendislik işlerinde önemli deneyim ve teknik bilgi birikimine sahip olmuşlardır. Firmalarımız yurtdışında 40 ı aşkın ülkede iş yaparak deneyim kazanmışlardır ve halen çalışmaktadırlar. Türk teknik müşavirlik firmaları yetişmiş uzman ve teknik eleman kapasiteleriyle yüksek kalitede teknik hizmetleri uluslararası işlerde diğer firmalarla rekabet edebilecek bedellerle sunabilmektedirler. Bu nitelikteki firmalarımız yeni teknolojileri uygulayabilme becerisine, uluslararası deneyime, güçlü bir teknik ve teknolojik alt yapıya ve başarılı yönetim kadrolarına sahiptirler. Yurtdışı Teknik Müşavirlik Hizmetlerinin Önemi İnşaat sektörümüzün yurtdışına açılımında teknik müşavirlik hizmetlerinin itici gücünün önemi giderek artmaktadır. Müteahhitlerimizin yurtdışında rekabet güçlerinin artması, kalite ve teknoloji odaklı olarak çalışabilmeleri, daha büyük ölçekli ve katma değeri yüksek projeler üstlenebilmeleri için, katma değer oluşturmayı sağlayan yenilikçi ve bilgi yoğun teknolojiler içeren teknik müşavirlik hizmetlerinden yararlanmaları büyük önem taşımaktadır. Uluslararası verilere göre Teknik Müşavirlik hizmetleri, girdiği bir pazarda etkilediği sektörler düşünüldüğünde kendi cirosunun 40-70 katı ihracat artışı sağlama gücüne sahiptir. Teknik müşavirlerimiz, inşaat müteahhitlerimiz ve inşaat malzemesi üreticilerimiz İnşaat Sektörümüzün üç ana bileşenini oluşturmaktadır. İnşaat sektörümüzün daha da güçlenmesi ve yurtdışı iş hacminin artması için sektörün bu üç paydaşının işbirliği yaparak yurtdışında daha fazla sayıda katma değeri yüksek Anahtar Teslim Mühendislik-Tedarik-İnşaat tipi sözleşmeler (EPC Sözleşmeler) ve Kamu-Özel Sektör İşbirliği projeleri yükümlenmeleri gerekmektedir. Hedef ülkelerde Devletimizin öncülüğü ve desteğiyle teknik müşavirlik firmalarımızın altyapı gereksinimlerini belirlemesi, master planlar ve fizibiliteler hazırlaması, yatırım planlaması çalışmaları yapmaları; bu ülkelerde müteahhitlik hizmetlerimizin de yolunu açacaktır. Teknik müşavirlik firmalarımızın teknoloji üretimi ve proje yönetimi konularındaki katkıları ve müteahhitlerimizin finansman temin güçleriyle oluşturulacak ortaklıklar giderek firmalarımızın daha büyük ölçekli işlerde yer almalarını sağlayacaktır. Devam etmekte olan küresel ekonomik kriz, iç ve dış siyasi gelişmelere bağlı risklerin artması, bölgesel sorunlar ve tehditlerin etkisiyle dış pazarlarımızın daralması, Irak, Libya ve Mısır daki karışıklıklar nedeniyle bu ülkelerin iş yapılamaz hale gelmesi, petrol fiyatlarındaki aşırı düşüş sonucunda ekonomileri petrol ihracatına bağlı olan ülkelerin yatırımları kısmaları; günümüzde yurtdışı müteahhitlik ve teknik müşavirlik sektörümüzü olumsuz şekilde etkilemektedir. Bu durum diğer yurtdışı pazarlara daha fazla açılmamızı gerektirmektedir. Uluslararası Teknik Müşavirlik İş Konseyimiz, Ekonomi Bakanlığının da destekleriyle Orta Asya, Balkanlar, Kuzey Afrika, Suudi Arabistan ve Körfez Ülkeleri olarak belirlediği hedef bölgelerde bu yöndeki çalışmalarını yoğunlaştırmaktadır. DEİK Uluslararası Teknik Müşavirlik İş Konseyi ve İslam Ülkeleri Müşavirler Birliği (FCIC) işbirliğiyle 28-29 Kasım 2014 tarihlerinde İstanbul da gerçekleştirilen DEİK-FCIC Uluslararası Mühendislik Forumu 28 ülkeden 50 yi aşkın teknik müşavirlik firmasının bir araya gelmesini sağlamış, taraflar arasında imzalanan İşbirliği Protokolü ile iki kuruluşa üye teknik müşavirlik firmaları arasında işbirlikleri oluşturulması ve ortaklaşa etkinlikler düzenlenmesi karar altına alınmıştır. Ekonomi Bakanlığımızın sağladığı çeşitli teşviklerin kapsamının ve miktarlarının artması firmalarımızın yurtdışına açılımına büyük katkılar sağlamakta ve bu kriz döneminde daha da önem kazanmaktadır. İş Konseyimize yurtdışında faaliyet gösteren daha fazla sayıda teknik müşavirlik firmamızın katılmasını arzuluyoruz. Üyelerimizin artması ortak hedeflere ulaşmamız için bize güç katacaktır. Demir İNÖZÜ 1952 yılında Ankara da doğdu. Orta Doğu Teknik Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümü nden 1975 yılında Lisans, 1977 yılında Yüksek Lisans (Su Kaynakları Mühendisliği) dereceleri ile mezun oldu. Mesleki yaşamına 1975 yılında başladığı Temelsu Mühendislik Şirketi nde 1989 yılına kadar çeşitli baraj, hidroelektrik santral, tünel, su ve toprak kaynakları geliştirme projelerinde master plan, fizibilite, kesin proje ve uygulama projeleri aşamalarında Proje Mühendisi ve Proje Müdürü olarak çalışmış, ayrıca nehir havzalarının geliştirilmesine yönelik projelerde ve eniyileme çalışmalarında kullanılan çok amaçlı baraj işletme programları yazmıştır. 1989 yılından bu yana şirket ortağı olduğu Temelsu Uluslararası Mühendislik Hizmetleri A.Ş. nde 1989-2011 yılları arasında Genel Müdür olarak görev yapmış, yöneticilik görevlerinin yanı sıra Türkmenistan, Kırgızistan, Kazakistan, Azerbaycan ve Tacikistan da finansmanları uluslararası bankalarca sağlanan çeşitli projelerin Proje Direktörlüğü görevini üstlenmiş, Orta Asya Cumhuriyetleri ve Kafkaslar da iş olanaklarının araştırılması ve geliştirilmesi çalışmalarında aktif olarak yer almış ve şirketin bu çalışmalarını yönlendirmiştir. Halen Temelsu Uluslararası Mühendislik Hizmetleri A.Ş. nin Yönetim Kurulu Başkanı olan İNÖZÜ evli ve iki çocuk babasıdır. TürkMMMB nin 2012-2014 Döneminde Yönetim Kurulu Başkanı olan Demir İNÖZÜ, Başkanlık görevine 2014-2016 döneminde de devam etmekte olup, Eylül 2013 den bu yana Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK) Uluslararası Teknik Müşavirlik İş Konseyi Başkanı olarak da görev yapmaktadır. NİSAN2015 11
SEKTÖRDEN İNŞAAT SEKTÖRÜ ZİRVESİ TMB-Türkiye Müteahhitler Birliği tarafından 27 Ocak 2015 tarihinde, Ankara JW Marriott Otel de T.C. Başbakanı Sayın Ahmet DAVUTOĞLU nun himayelerinde, Ekonomi Bakanlığı ve TMB ortak organizasyonunda; Başbakan Yardımcısı Sayın Ali BABACAN, Ekonomi Bakanı Sayın Nihat ZEYBEKÇİ, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Sayın Faruk ÇELİK, Çevre ve Şehircilik Bakanı Sayın İdris GÜLLÜCE, Kalkınma Bakanı Sayın Cevdet YILMAZ, Maliye Bakanı Sayın Mehmet ŞİMŞEK, Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanı Sayın Lütfi ELVAN ve Gümrük ve Ticaret Bakanı Sayın Nurettin CANİKLİ nin katılımlarıyla bir İnşaat Sektörü Zirvesi düzenlenmiştir. Açılış konuşmasını Ekonomi Bakanı Sayın Nihat ZEYBEKÇİ nin yaptığı Zirvede sırasıyla; KONUTDER-Konut Geliştiricileri ve Yatırımcıları Derneği, GYODER-Gayrimenkul ve Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı Derneği, TürkMMMB- Türk Müşavir Mühendis ve Mimarlar Birliği, İNTES-Türkiye İnşaat Sanayicileri İşveren Sendikası ve TMB-Türkiye Müteahhitler Birliği Başkanları birer konuşma yapmışlardır. Zirveye katılan tüm Bakanlarımız kendi yetki alanları ile ilgili soruları yanıtlayarak açıklamalarda bulunmuşlardır. Ayrıca, Başbakan Yardımcısı Sayın Ali BABACAN İmar Kanunu Değişiklikleri konulu bir sunum gerçekleştirmiştir. TürkMMMB Yönetim Kurulu Başkanı Sayın Demir İNÖZÜ konuşmasında; Birliğin çalışma yapısı ve ilkeleri hakkında bilgiler verdikten sonra; Amaçlarımız, teknik müşavirlik hizmetlerinin tanınırlığını ve saygınlığını artırmak, sektörü ulusal ve uluslararası platformlarda temsil etmek, sektörü ilgilendiren yasal mevzuatın ve yönetmeliklerin hazırlanmasında ve düzeltilmesinde söz sahibi olmak, teknik müşavirlik sektörünün çıkarlarını korumaktır demiştir. İnşaat müteahhitlerimizin, teknik müşavirlik firmalarımız ve inşaat malzemesi üreticilerimizle yapacakları işbirliğinin yurtdışındaki önemini vurgulayan İNÖ- ZÜ; uluslararası kabullere göre gelişmiş ülkelerde tasarım ve inşaat kontrollük hizmetlerini kapsayan teknik müşavirlik bedeli uygulaması ile ilgili ayrıntılı bilgi verdikten sonra, kaliteli müşavirlik hizmetlerinin projelerin inşaat ve işletme-bakım maliyetlerinde önemli tasarruflar sağladığını belirtmiştir. Konuşmasının teknik müşavirlik sektörünün sorunlarına değindiği bölümünde, Türkiye de ise 12 SAYI34