GÜNÜN SÖZÜ : Tembele kapını ört demişler yel eser örter demiş... Türk Atasözü BUGÜN GÜNLÜK PANORAMA 18 MAYIS 2017 Sayfa 1 KÜRESEL FİNANS PİYASALARI ( Avrupa & ABD Borsaları, Petrol, EUR/USD ) Sayfa 2 TÜRKİYE FİNANS PİYASALARI ( BIST, FAIZ ) & USD/TL PARİTESİ Sayfa 3 YAĞLIK AYÇİÇEĞİ YURTİÇİ PİYASALARI Sayfa 4 YAĞLIK AYÇİÇEĞİ YURTDIŞI PİYASALARI Sayfa 5 AYÇİÇEĞİ YAĞI YURTİÇİ PİYASALARI Sayfa 6 AYÇİÇEĞİ YAĞI YURTDIŞI PİYASALARI Sayfa 7 SOYA KOMPLEKSİ PİYASALARI Sayfa 8 KANOLA KOMPLEKSİ PİYASALARI Sayfa 9 PALM YAĞI PİYASALARI Sayfa 10 HAVA RAPORU Sayfa 11-12 DİĞER HABERLER Dün, finans piyasaları, haftanın ortasında, KAYIPLI bir görüntü çizmiştir. Avrupa borsalarında ( Alman DAX, % 1.35 ); kapanış öncesi BRENT Petrol deki artışa, müspet Enflasyon verilerine ve Fransa MACRON un kazanması ile azalan siyasi risklere rağmen; Japon NIKKEI Borsası nda % 2.01 ve Çin Şangay Borsası nda % 0.27 düşüş, güçlü EUR/USD paritesi, dünya genelindeki jeopolitik riskler, TRUMP kafa-karışıklığı ve BREXIT endişeleri SERT DÜŞÜŞLÜ seyirde etkili olmuştur. ABD borsaları ( DOW, % 1.78 ) da; zayıf Dolar a ve güçlü NYMEX Petrol e rağmen, zayı Avrupa/Asya Borsaları, karışık ekonomik veriler, küresel jeopolitik riskler ve TRUMP kafakarışıklığı ile CİDDİ DÜŞÜŞLÜ bir performans sergilemiştir. EUR/USD paritesi, Dün 1.1078 1.1163 bandında hareket ederken, şu an 1.1155 seviyelerinde ( bugün Asya borsalarında NEREDEYSE YATAY seyir var! ) seyretmektedir. Parite, Dün küresel anlamda zayıf Dolar ı fiyatlamıştır ve üstte 1.10 hedefinin üzerine tamamen mekan kurarak 1.15 i hedeflemeye başlamıştır. Petrol tekrar toparlamıştır ( % 0.75 1.0 ). - Küresel bolluğa, küresel anlamda düşük talebe, ABD de üretim artış tahminlerine ( özellikle Kaya Gazından, ki Sondaj Kule Sayısı 17. Haftada da yükseldi! ) ve özellikle son anlaşmanın uygulanabilirliğine ( aslında sürdürülebilirliğine! ) yönelik endişelere rağmen ; zayıf Dolar, ABD haftalık stoklarındaki gerileme ( 6 haftadır düşüyor! ), İran/Suriye/Kuzey Kore ile ABD gerginliği ve özellikle OPEC/OPEC-dışı ülkelerden 1.8 Milyon Varil/Gün kısıntı anlaşması ( ki bunu Mart18 e kadar uzatmayı planlıyorlar! ) toparlanmada etkili olmuştur. - Bu bağlamda, Brent Petrol, 51.04 52.61 $/Varil ve NYMEX Petrol ise 48.03 49.50 $/Varil bandında hareket etmiştir. - Şu an Asya Borsaları nda HAFİF-DÜŞÜŞLÜ bir seyir göze çarpıyor ( Brent Petrol, 52.02 $/Varil ve NYMEX Petrol de 48.91 $/Varil seviyelerinde! ) - Brent, kritik 50 $/Varil üstünde kalmaya devam ediyor! OPEC/OPEC-dışı üyelerin uygulamalarına ve küresel jeopolitik risklere dikkat! VEYSEL KAYA/SUNSEEDMAN, www.sunseedman.com, veyselkaya@sunseedman.com 1 19 YILLIK SEKTÖR TECRÜBESİ İLE RAPOR, ANALİZ, DANIŞMANLIK VE BROKERAJ NOKTASINDA UZMAN DESTEK
TÜRKİYE FİNANS PİYASALARI ( BIST, FAIZ ) & USD/TRY PARİTESİ İçeride de, yurtdışında oldukça fırtınalı havaya ilaveten, son artışlardan sonra kâr satışları ve USD/TL paritesindeki toparlanma etkili olmuştur. Bu bağlamda; Borsa İstanbul/BİST, % 0.45 rağmen kritik 95.000 seviyesinin üzerine kalmaya devam etmiştir ( 95.725 ). İşlem hacmi 6.165 Milyon TL dir. 2-yıllık Gösterge Tahvil Faizi ise çok hafif-düşüşe rağmen 2 haneli rakamlarda kalmıştır ( % 11.52 ).? ( 11 Ocak taki rekor 3.9423 ten 02 Mayıs ta 3.5160 seviyesine kadar düştü! Dün nispeten volatildi! ) 3.5350 3.5727 arası bir bantta salınan parite günü de 3.57 seviyesinden kapamıştır. Güne Asya işlemlerinde 3.54 civarından giriş yapan parite; gün boyunca genel itibarla yukarı-yönlü bir trend izlerken, kritik 3.55 üzerine de çıkarak günü de % 0.82 kazanç ile sonlandırmıştır. b) GELİŞMELER/HABERLER: ABD nin 45. Başkanı TRUMP piyasaların kafasını karıştırmaya/piyasa oyuncularını endişelendirmeye devam etmektedir TRUMP un FBI Direktörü COMEY i görevden alması ve TRUMP un Rusya ya gizli istihbarat sağladığı iddiaları ABD de siyasi gerginlik oluşturmaktadır. Bazıları TRUMP un görevden bile alınabileceğini söylemektedir. Bu arada, 13 14 Haziran daki Fed toplantısı için faiz artırım ihtimali güçlü şekilde masada durmaktadır ( ah bu kaotik ortamda yapar mı bizce şüpheli! ). Avrupa da ise siyasi riskler azalırken, küresel anlamda Dolar ın değer kaybetmesine paralel olarak EUR/USD de TRUMP un seçim kazandığı Kasım 2016 seviyesinin üzerine çıkmıştır. Yurtiçinde ise, ERDOĞAN/TRUMP görüşmesinde özellikle jeopolitik riskler bağlamında somut bir sonuç çıkmaması ve küresel risk iştahındaki bozulma nedeniyle USD/TL paritesi tekrar yukarı çıkmaya başlamıştır. Buna karşın, Doktor KIYAMET olarak bilinen ünlü yatırımcı Marc FABER ise, ileriki süreçte USD/TL paritesinin 3.1 e gerileyebileceği şeklinde oldukça agresif ve ilginç iddiada bulunmuştur. c) BUGÜN: Şu ana kadar Asya da 3.5375 3.5475 bandında dalgalanmaktadır, ama rekor 3.9423 seviyesinin oldukça altındadır. d) BEKLENTİ: 3.5 üzerinde kaldıkça, büyük resimde yön halâ yukarıdır. Buna ilaveten, paritenin 3.55 üzerine çıkması ve 3.60 üzerini zorlaması, paritenin daha da güçlenebileceğine işaret ediyor! Kritik 3.55 ve 3.60 seviyelerini iyi izleyelim! 2
YAĞLIK AYÇİÇEĞİ YURTİÇİ PİYASALARI YURTİÇİ FİYATLARI:?? ( İçerde ticareti yapılabilecek yerli mal fiilen bitti ve artık yavaş yavaş yeni-mahsulü konuşmaya başlamalıyız! ) Prim ( 400 TL/mt + 60 TL/mt sözleşme desteği ) başvurularının sona ermesi ( ki başvuranlara paraları da ödendi! ) ile yerel Yağlık Ayçiçeği olarak sadece tüccarın elinde 5 Bin Ton maks mal kaldı. Onlar da sezon sonuna kadar bir şekilde elden çıkarılacak! b) İTHAL DÖNÜŞÜM: Alıcı 380 $/mt CIF % 40 yağ ithal maliyeti 1.785 TL/mt ( CIF Mersin, 1.815 ). Satıcı 395 $/mt CIF in % 40 yağ ithal maliyeti 1.835 TL/mt ( CIF Mersin, 1.865 ). USD/TL paritesindeki toparlanma aktivasyonu düşürebilir. Buna karşın, Ham Ayçiçeği Yağı ndaki son referans artışı ve Rusya ile Türkiye nin DIR kapsamında Ham Ayçiçeği Yağı anlaşması ise ithal fiyatları biraz yukarı itebilir! c) EKİM ALANI/MAHSUL/DIŞ TİCARET: 2017/18 sezonunda son tahminlerimize göre, 665 690 Bin Hektar alandan ( 2016/17, 585 & 2015/16, 570 & 2014/15, 520 ve 13/14, rekor 690 ), 1.450 1.600 Bin Ton ( 2016/17, 1.350 & 2015/16, 1.220 & 2014/15, 1.200 & 2013/14, rekor 1.500 ) arasında Yağlık Ayçiçeği yeni-mahsul elde edilebilir. Bölgelere göre dağılım; - Çukurova, 140-160 Bin Ton ( 2016/17, 150 & 2015/16, 100 ), - Trakya, 700-750 Bin Ton ( 2016/17, 650 & 2015/16, 700 ), - İç Anadolu, 300-350 Bin Ton ( 2016/17, 275 & 2015/16, 200 ), - Karadeniz, 200-225 Bin Ton ( 2016/17, 190 & 2015/16, 125 ), - Güney Marmara, 60-70 Bin Ton ( 2016/17, 55 & 2015/16, 60 ), - Diğer ( GAP-Ege-Doğu Anadolu vb ), 30-40 Bin Ton (2016/17,30 & 2015/16,35 ). Çukurova da ekimler tamamen biterken, Trakya da % 95 civarında ekim gidişatı vardır. Anadolu da da ekimler sona yaklaşmıştır. Son yağışlar ekimlerin bitmesini zorlaştırıyor! Ülke geneli ekim gidişatı % 90 civarındadır. Sezonda, Ağustos 2016/Mart 2017 döneminde, resmi olarak 297.5 Bin Ton Yağlık Ayçiçeği ( 92.5, Moldova & 78.5, Rusya & 39.0, Bulgaristan & 29.5, Arjantin & 29.5 Romanya & 28.5, Ukrayna ) ve 19.5 Bin Ton Ayçiçeği Unu ithal etmiştir ( 18 Bin Ton u Bulgar, 1.5 Bin Ton Bosna ). Sezonda şu ana kadar, Ağustos16/Mayıs17, yurtiçi kırımı için gelen ise 430 Bin Ton civarıdır ( Yağlık Ayçiçeği + Ayçiçeği Unu ). Son zamanlarda iyi mal geldi ( Mart/Mayıs 2017 yaklaşık 205 Bin Ton! ). d) BEKLENTİ: Mallar fiilen bittiğinden konuşmak boş, ama mevcut kur, mevzuat ve lokâl/global şartlarda; 40 yağ için eski-mahsulde piyasa 1.800 TL/mt +/- 25 civarında oluşabilir. Çukurova yeni-mahsul için de 1.750 TL/mt +/- 25 rasyoneldir. 3
YAĞLIK AYÇİÇEĞİ YURTDIŞI PİYASALARI YURTDIŞI FİYATLARI:?? ( Rekor küresel üretim var, ama Karadeniz de en büyük ihracatçı Romanya ve Moldova neredeyse bitti! Türk Mevzuatı ise kafa karıştırıcı! ) Yağlık Ayçiçeği ticaretinin kalbi Köstence ve Varna Limanları nda; Haziran 2017 teslimi FOB fiyatları 365-370 vs 380-385 $/mt seviyelerindeydi. Köstence ve Varna Limanları nda; Eylül/Ekim 2017 teslimi yeni-mahsul FOB fiyatları 365-370 vs 375-385 $/mt seviyelerindeydi. Eski-mahsul Karadeniz malı ( genellikle Rus ) Haziran 2017 teslimi CIF Marmara fiyatı 375 380 $/mt vs 390 395 $/mt seviyelerindeydi. Yeni-mahsul Karadeniz malı ( daha çok Bulgar/Romen ) Eylül/Ekim 2017 teslimi CIF Marmara fiyatı ise 395-405 $/mt seviyelerindeydi ( alıcıda henüz fiyat yok! ) b) HASAT/EKİM GİDİŞATI/MAHSUL: 2016/17 sezonu küresel Yağlık Ayçiçeği mahsulü 48.25 Milyon Ton civarında gerçekleşmiştir ki, bu da 2015/16 sezonundaki 42.75 Milyon Ton a göre 5.5 Milyon Ton civarı, yani % 13 artış demektir. Karadeniz de Ayçiçeği yeni-mahsul ekimleri neredeyse bitmiştir, ama son yağışlar ekimlerin tamamen bitmesini engellemektedir ( her ne kadar ekilmiş tarlalar için oldukça faydalı olsa da! ). Balkanlarda ( Bulgaristan, Romanya, Moldova vb ) ekimlerin neredeyse biterken; 17 Mayıs 2017 itibariyle, Rusya Tarım Bakanlığı na göre Ayçiçeği ekim gidişatı % 67.4 seviyesindedir. c) BEKLENTİ: Böyle bir ortamda, Yağlık Ayçiçeği nin kendi fundementalleri ( fiyat-faktörleri ) bağlamında NEREDEYSE YATAY olduğu aşikârdır! Yine de, Soya Fasulyesi/Kanola ve Ayçiçeği Yağı/Küspesi küresel fiyatları ve satıcı/alıcı ( özellikle Türklerin ) ilgisi de FOB/CIF fiyatlarının yönünü çizmede ciddi rol oynayacaktır. d) DİĞER HABERLER: Dünyanın en büyük Yağlık Ayçiçeği üreticisi ve Ham Ayçiçeği Yağı ihracatçısı Ukrayna da, yurtiçi fiyatları, dünya Yağlık Ayçiçeği ve Ayçiçeği Yağı fiyatlarındaki toparlanma ve zayıf çiftçi satışları ile nispeten güçlü kalmaktadır ve bölgesine ve teslim şekline göre 10.500 11.500 UAH/mt ( USD/UAH, 26.3 ; 400 435 $/mt ) bandında salınmaktadır. 4
AYÇİÇEĞİ YAĞI. YURTİÇİ PİYASALARI YURTİÇİ FİYATLARI:? ( Raf, Ham Ayçiçeği Yağı Referansı, Dahilde İşleme, Irak, USD/TL paritesi ve CIF Ayçiçeği Yağı fiyatları piyasanın yönünü tayin eder! ) Ramazan talebinin istenilen seviyede gerçekleşmemesine, nakit ihtiyacına ve kısavadede gerek ithal yağ ( son aylarda ihracatın oldukça üzerinde mal geldi! ) gerekse kırılacak ithal çekirdek ( Mart/Mayıs17, 205 Bin Ton, ki büyük çoğunluğu 410 420 $/mt CIF Marmara bandında geldi ) bolluğuna rağmen ; USD/TL paritesinin toparlaması, Rusya Ayçiçeği Yağı yasağının kalkması ( bu yağ ve çekirdekte CIF fiyatları ve haliyle ithal maliyetlerini yukarı taşıyabilecek! ) ve sezonsal olarak kırmanın yavaşlaması, Kırıcıyı nispeten umutlandırmaktadır. Bu bağlamda, Kırıcı 4.000 TL/mt EXW altını pek konuşmak istemese de, 3.975 TL/mt EXW seviyesine kadar da acil-nakit-ihtiyaçlı işlemler/teklifler de duymuyor değiliz! b) İTHAL MALİYETLERİ: - 380 $/mt CIF Yağlık Ayçiçeği nden Ham Ayçiçeği Yağı maliyeti 3.935 TL/mt dur. - 395 $/mt CIF Yağlık Ayçiçeği nden Ham Ayçiçeği Yağı maliyeti 4.065 TL/mt dur. - RU malı 755 $/mt CIF Ham Ayçiçeği Yağı ithal maliyeti de 4.180 TL/mt dir ( görülüyor ki artık ithal yağ yerine ithal çekirdek çok daha ucuz, ama o da toparlanma potansiyeline sahip, çünkü teklifler iyice azaldı! ) c) DIŞ TİCARET: Sezonda, Ağustos 2016/Mart 2017 döneminde, resmi olarak 528.5 Bin Ton Ayçiçeği Yağı ithal ( en çok Rusya dan 370.0 Bin Ton ) ve 448.0 Bin Ton da ihraç ( en çok Irak a 280.5 Bin Ton ) ihraç edilmiştir. Bizim hesaplarımıza göre ise; sezon başından beri, Ağustos16/Mayıs17, 725 Bin Ton civarında ithalat ve 550 Bin Ton civarında da ihracat gerçekleşmiştir. Şu ana kadar ithalat ile ihracat arasındaki makas 175 Bin Ton dur! d) BEKLENTİ: Bundan sonra, Rafinatörlerin alım politikaları, yurtiçi/yurtdışı Yağlık Ayçiçeği fiyatları, DIR politikası, AB Tarife Kontenjanları, Ayçiçeği Küspesi fiyatları, Private Label/PL fiyatları, USD/TL paritesi ve önemli sektör oyuncularının kanuni geleceği piyasanın da yönünü tayin edecektir. PL fiyatları en son 25.65 TL/5 L den 24.95 TL/5 L PET e revize edilmiştir ( yani 4.050 4.100 TL/mt EXW Ham Ayçiçeği Yağı dönüşüm! ) Şu an için, mevcut Mevzuat, CIF fiyatlar ve USD/TL paritesi ile 4.025 +/- 25 TL/mt EXW Trakya/Anadolu bandı daha rasyonel gözükmektedir! USD/TL paritesi ve Hamyağ/Çekirdek CIF fiyatlarına, DIR ve AB Tarife Kontenjanlarına dikkat! e) KÜSPE: Trakya da 26/28 Protein Ayçiçeği Küspesinde, şu an 580 +/- 10 TL/mt seviyesinde fiyatlar telaffuz edilmektedir. İthal yüksek protein küspe, USD/TL paritesi, Trakya daki kırıcıların direnci ve yemcilerin alım ilgisi fiyatlarda nihai belirleyici olacaktır. 5
AYÇİÇEĞİ YAĞI YURTDIŞI PİYASALARI YURTDIŞI FİYATLARI:?? ( Sezonsal olarak azalan ihraç mevcutlarına rağmen; Arjantin- Karadeniz rekabeti, diğer bitkisel yağların üzerine çıkan fiyat primi ve Ukr/Rus rekor kırım & ihracat potansiyeli ile dengelenebilir! ) KARADENİZ Ham Ayçiçeği Yağı FOB fiyatları, YATAY/HAFİF-ARTIŞLI bir kapanış yapmıştır. - Ukrayna da, Haziran 2017 için alıcılar FOB 735-740 ve satıcılar 745 750 $/mt dur. Güçlü USD/UAH paritesi ( 26.32 ) ihracatçılara nispi destek oluşturuyor, ama Türk/Rus yasaklamalarının kalkması ve rekor kırma ise fiyatdüşürücüdür. - Rusya da FOB, Haziran 2017 teslimi 710-715 vs 720-730 $/mt dur. Nispeten güçlü USD/RUB paritesi ( 57.10 ) ihracatçılara nispi destek oluşturuyor! Ayrıca Türk/Rus yasaklamalarının kalkması da fiyat-yapıcıdır. Rekor kırma ise fiyatdüşürücüdür. - Arjantin Haziran17 için FOB 705-710 vs 725-730 $/mt dur. - Rotterdam da, Haziran17 teslimi için 790 vs 805 $/mt, Temmuz/Eylül17 teslimi için de 790 vs 805 $/mt seviyesindeydi. Yeni-mahsul Ekim/Aralık17 da 785 vs 805 $/mt seviyesindeydi. Ayçiçeği Yağı ile Soya Yağı primi tekrar karışık hale gelmiştir ( Hindistan için, Haziran17 teslimi Ayçiçeği Yağı CIF 800-810 $/mt ve Soya Yağı ise 800 805 $/mt civarı ). Rotterdam da ise Ayçiçeği Yağı Soya Yağı ndan ucuzdur ( 805 vs 830 ). Bu arada Ayçiçeği Yağı, Palm Yağı nın ise halâ 45 $/mt yukarısındadır. b) TÜRKİYE YE TEKLİFLER: - Pazarlıkla düzgün Haziran 2017 teslimi Rus malı 755 $/mt CIF Marmara/İzmir civarından belki satın alınabilirdi. - Haziran 2017 teslimi, düzgün Rus malının DIR kapsamında CIF Mersin satış teklifleri ( sıkı pazarlıkla 5/10 $/mt altına belki alınabilir ) ise 760 770 $/mt seviyelerindeydi. c) BEKLENTİ: Bugün, diğer bitkisel yağlar ve Petrol deki gelişmelere bağlı olarak NEREDEYSE YATAY seyir çok olasıdır! Rekor küresel mahsul/kırım FİYAT-DÜŞÜRÜCÜDÜR. Buna karşın, diğer bitkisel yağlardaki hareketlere bağlı olarak daha geri gidilebilir, nötr kalınabilinir veya hatta biraz yukarı bile çıkılabilir! Özellikle Soya Yağındaki gelişmeler çok önemlidir! Rus menşei DIR yasağının resmi olarak kalkmasından sonra Türklerin aktif olarak ne zaman Rus Ayçiçeği Yağı na döneceğine dikkat edelim! 6
d) SOYA KOMPLEKSİ PİYASASI SOYA KOMPLEKSİ PİYASASI:?? ( Küresel hava, zayıf Dolar, lojistik ve grev riskleri, fon spekülasyonları ve ABD biyodizel rejimi; küresel ekonomik riskler, Meksika Duvarı, Çin talebinin zayıflama tahmini, rekor-ötesi ABD mahsulü ve rekor-ötesi Brezilya yenimahsulü ile dengelenebilir! ). ŞİKAGO BORSASI Soya Fasulyesi fiyatları, NEREDEYSE AYNI KALMIŞTIR. Temmuz 2017 tesliminde 1 baz puan kayıpla 976 yani 359 $/mt, seviyesine ve Ağustos 2017 tesliminde de 1 baz puan kayıpla 975 yani 358 $/mt, seviyesine inmiştir. Temmuz 2017 teslimi Soya Yağı % 0.42 artarken, Soya Küspesi ise % 0.54 düşmüştür. ABD deki yağışlara, zayıf Dolar a ve Çin in tekrar ABD malına yönelmesine rağmen, küresel bolluk ve yön arayışı neredeyse yatay seyirde etkili olmuştur. - BRE Soya Fasulyesi FOB prim, Haziran17, Şikago + 55/60 ( 20/22 ), 380 $/mt, - ARG Soya Yağı FOB prim; Haziran17, Şikago + 60/90 ( 13/20 ), 745 750 $/mt, - ARG Soya Küspesi FOB prim, Haziran17, Şikago 20/25 ( 22/28 ), 325-330 $/mt, - UKR Soya Fasulyesi CIF Marmara; Haziran17, 390-395 $/mt vs 405-410 $/mt. YURTİÇİ; Ham Soya Yağı 820 +/- 10 $/mt ve Soya Küspesi ise 400 +/- 10 $/mt Sezonda, Eylül 2016/Mart 2017 döneminde, resmi olarak 1.06 Milyon Ton Soya Fasulyesi ithal edilmiştir ( en çok Ukrayna dan 515.0 Bin Ton ). Ocak/Aralık 2016 toplamı ise 2.18 Milyon Ton dur ( en çok Ukrayna dan 683 Bin Ton ). b) SON FİYAT-DÜŞÜRÜCÜ & FİYAT-YAPICI FAKTÖRLER: Fiyat Düşürücü: ABD de rekor ötesi mahsul ( 10.5 Milyon Ton ), 2017 baharı için ABD de rekor ekim alanı tahminleri ( % 7 ) ve devam eden ekimler ( % 36 37 gidişat ), düşük ABD kırma rakamları, Brezilya da biten hasat ve rekor ötesi yeni-mahsul ( 17 Milyon Ton ), Arjantin de devam eden hasat ( % 75-76 ), Meksika nın Arjantin menşeine yönelmesi, küresel ekonomik/siyasi risklerdir. Fiyat-Yapıcı: Ciddi fon spekülasyonu, geçen sezonun üzerinde ABD ihracatı, zayıf Dolar, güçlü Palm Yağı, NYMEX Petrol, Buğday ve Mısır, ABD biyodizel rejimi ve ayrıca ABD nin Endonezya ve Arjantin ten ithal ettiği biyodizele ilave vergi koyacağı söylentileri, Çin in tekrar ABD malına ilgisi, gevşek çiftçi satışları, rekor Ocak/Mayıs17 Çin ithalatları, ABD de hava ve Güney Amerika da lojistik/grev riskleri, Arjantin in ihraç vergisini aynı tutmasıdır ( 2017 de % 30 devam! ). c) BUGÜN/BEKLENTİ: E-CBOT ta DÜŞÜŞLÜ bir trend göze çarpıyor! Bugün haftalık ihraç rakamları var! Kısa-vadede 975 +/- 25 bandı çok rasyoneldir! Yine de, hasadın devam ettiği Arjantin deki ve ekimlerin devam ettiği ABD deki hava şartları, Çin alım ilgisi ve Dolar piyasanın yönünü çizecektir! 7
KOLZA/KANOLA KOMPLEKSİ PİYASALARI & ALTERNATİF PİYASALAR KOLZA/KANOLA KOMPLEKSİ PİYASASI:?? ( Düşük küresel üretim, güçlü Soya Yağı ve Petrol ve kışlık ürün hava riskleri; küresel ekonomik riskler, müspet yeni-mahsul beklentileri ve Çin alım isteksizliği ile dengelenebilir! ). a) DÜN MATIF/ROTTERDAM: MATIF Borsası Kolza/Kanola fiyatları, Ağustos2017 teslimi yeni-mahsulde, 1 ile 366.00 EUR/mt seviyesinden kapanmıştır. Rotterdam Kolza Yağı ise HAFİFTEN GERİLEMİŞTİR ( Haziran2017, 764 /mt, 2 ). Kapanış öncesi neredeyse yatay Soya Fasulyesi ne, güçlü EUR/USD paritesine ve aynı zamanda müspet yeni-mahsul beklentilerine rağmen; teknik düzeltme, kapanış öncesi güçlü Palm Yağı, Soya Yağı ve Petrol çok-hafif artışlı kapanışta etkili olmuştur. b) YURTİÇİ KANOLA KOMPLEKSİ: Karadeniz de ve Avrupa da ihraç edilebilir mevcutlar fiilen bitmiştir ve artık odaklanma tamamen yeni-mahsuledir ( yalnız mevcut Referans ile bu iş yürümez ve en azından 25 Haziran/15 Ağustos arası Kırıcının çalışması için ya kaldırılmalı ya da gevşetilmelidir! ). Kolza/Kanola yeni-mahsul CIF Marmara fiyatı, 425-430 $/mt seviyelerindedir. Türkler ise 405 415 $/mt arası alıcıdır. Sezonda, Temmuz16/Mart17 döneminde, resmi olarak 112.5 Bin Ton Kanola ithal edilmiştir ( Romanya, 84 ). Bizce Temmuz16/Mayıs17 toplamı ise 120-125 Bin Ton civarıdır. Yurtiçinde, teoride eski-mahsul Ham Kanola Yağı 1.150 +/- 50 $/mt ve Kanola Küspesi de ithal malda 270 +/- 10 $/mt seviyelerinde telaffuz edilmektedir. c) ASPİR: 195-205 $/mt arası teorik CIF fiyatlar ile biraz çalışabilir hale gelmiştir, ama ithal edilebilecek mal da kalmamıştır. Lokâl piyasada ise sınırlı miktarda malda Ham Aspir Yağı için 1.025 +/- 25 $/mt ve Küspe için 525 +/- 25 TL/mt civarındadır. Sezonda, Ağustos16/Mart17 döneminde, resmi olarak 78.5 Bin Ton Aspir ithal edilmiştir ( hepsi Rusya ). Bizce Ağustos16/Mayıs17 toplamı ise en az 100-105 Bin Ton civarıdır. d) KETEN/KETENCİK/PAMUK: Keten Tohumu CIF fiyatı 365 375 $/mt, Ham Keten Yağı 740 +/- 20 $/mt ve Keten Küspesi de 250 +/- 10 $/mt seviyelerindedir. Sezonda, Ağustos16/Mart17 döneminde, resmi olarak 187.5 Bin Ton Keten Tohumu ithal edilmiştir ( 183.0, Rusya & 4.5, Ukrayna ). Aynı dönemde, sadece 9.5 Bin Ton da Ketencik ithalatı vardır ( hepsi Rusya ). Bizce Ağustos16/Mayıs17 Keten Tohumu toplamı ise en az 200-205 Bin Ton civarıdır. Ki bundan sonra Karadeniz den ithal edilebilecek Keten Tohumu ve Ketencik oldukça sınırlıdır! Nötr Pamuk Yağı 3.700 +/- 50 TL/mt ve Pamuk Küspesi de 950 +/- 25 TL/mt seviyelerindedir. Artık sezonsal olarak arz ciddi anlamda gerilemiştir. 8
PALM YAĞI PİYASALARI PALM YAĞI PİYASASI:?? ( Zayıf Ringgit, toparlanan Petrol, güçlü Soya Yağı, Ramazan talep artışı ve kısa-vadede darlık; küresel ekonomik riskler, Avrupa da kansorejen/biyodizel riskleri ve artan üretim/stok baskısı ile dengelenebilir! ) Malezya Palm Yağı Borsası/Bursa Malaysia, Haziran 2017 tesliminde 46 baz puan ARTMIŞTIR. Stokların tekrar toparlanmasına ve ileriki süreçte üretimde sezonsal artış beklentisine rağmen ; Ramazan öncesi güçlü talep beklentisi ( ki Nisan17 ihracatları % 4 5 ve 1/15 Mayıs % 7-9 arttı! ), güçlü Soya Yağı ve kısa-vadede darlık fiyatları daha da toparlatmıştır. RBD Palm Yağı FOB Malezya satıcı fiyatları; Haziran17 tesliminde 700 $/mt ( 5 ), Temmuz/Eylül17 tesliminde 650 $/mt ve Ekim/Aralık17 tesliminde 615 $/mt seviyelerindeydi. RBD Palm Olein FOB Malezya satıcı fiyatları ise; en son Haziran17 tesliminde 710 $/mt, Temmuz/Eylül17 tesliminde 660 $/mt ve Ekim/Aralık17 tesliminde 625 $/mt seviyelerindeydi. Haziran 2017 ile Ekim/Aralık 2017 teslimatları arasında 85 $/mt fark vardı! b) SON FİYAT DÜŞÜRÜCÜ/YAPICI FAKTÖRLER: Fiyat Düşürücü: Avrupa da Palm Yağına kansorejen suçlaması ve 2020 biyodizel programından çıkarılması, Nisan 2017 üretiminin ( Mart17 nin % 5.74 üzeri ) ve stoklarının ( Nisan17 sonu, 1.6 & Mart17 sonu, 1.55 Milyon Ton ) artışa devam etmesi, Malezya kapanışı öncesi neredeyse yatay Ringgit ve güçlü Soya Yağı ve Petrol, lider üretici Endonezya da yüksek üretim/ihracat verileri, ileriki aylar için daha yüksek üretim beklentisi, bereketli lokâl yağmurların düşmesi, Malezya İhraç Vergisi ( % 7.0 ) ve küresel ekonomik endişelerdir. Fiyat Yapıcı: Ramazan öncesi güçlü talep beklentisi, ki % 7-9 ( SGS & Intertek ) artan 1 5 Mayıs 2017 ihracatları, halâ kısa-vade mevcutlardaki darlık, El- Nino nun tekrarlama ihtimali, güçlü Soya Yağı ve her ne kadar tam uygulanamasa da özellikle Endonezya da ve kısmen Malezya da biyodizel üretim çabaları ve zorunluluklarıdır. c) BUGÜNKÜ DURUM: Bugün neredeyse yatay seyir olabilir ve Haziran17 teslimi RBD Palm Yağı FOB 700 $/mt civarında seyredebilir! d) TÜRKİYE İTHALAT: Ocak/Mart 2017 ayında, resmi olarak; 175.5 Bin Ton ( 162, Malezya ) Palm Yağı ve 25.0 Bin Ton ( 19.5, Malezya ) Palm Çekirdeği Yağı ithal edilmiştir. Ocak/Aralık 2016 da ise 602 Bin Ton ( 592, Malezya ) Palm Yağı ve 87 Bin Ton ( 66 Malezya ) Palm Çekirdeği Yağı ithal edilmiştir. 9
HAVA RAPORU a) Trakya da dün özellikle güney kesimlerde lokâl olarak etkili sürpriz bahar yağmurları vardı. Sıcaklıklar, Edirne Merkez de gündüz en yüksek 23.0 C ölçüldü ( sabah ise, en düşük 13.5 C ). Bölgede bugün de güney kesimlerde ve Pazar gününden sonra bölge geneli yağış olabilir! Sıcaklıklar 10 gün boyunca Edirne Merkez de 21/27 C ( gece, 7/13 C ) bandında seyredecek. Kurak yaz/sonbahardan sonra bereketli yağışlara ihtiyaç var, yoksa barajlarda/nehirlerde sıkıntı sürecek! b) Anadolu da dün daha çok batı bölgelerde lokâl yağış vardı. Bugün ise neredeyse bölge genelinde lokâl olarak etkili bahar yağmurları görülebilir! c) Karadeniz de, dün Güney-Romanya, Bulgaristan ve Güney-Rusya lokâl olarak etkili yağışlıydı. Bugün ise Doğu-Ukrayna ve Güney-Rusya lokâl yağışlı olacak! d) Güney Asya da, dün de Palm Yağı alanlarında ( Malezya & Endonezya ) lokâl olarak etkili yağışlar vardı. Bugün ve ileriki günlerde de yağışlar devam ediyor. e) Güney Amerika da, dün Arjantin in güney kesimleri yağışlıydı. Bugün ise neredeyse ülke geneli yağış olabilir. Arjantin de genel durum müspet iken, birkaç günlük yağışlı hava hasadı ve lojistiği zorlaştıracaktır. f) ABD de, dün lokal olarak yağışlıydı ve Soya ekimlerini yavaşlattı. Bugün daha fazla yağışlı olacak ve bu durum ekimleri biraz geciktirebilir. Kaynak: WEATHERONLINE 10
DİĞER HABERLER Hafta başından beri raporlarımızda vurguladığımız gibi; her ne kadar Dahilde İşleme Kapsamı nda Rus menşeili Ham Ayçiçeği Yağı ithalat yasağı geçen Perşembe günü itibari ile kalksa da, izin verilen tüm menşelerin fiili ithalatı aşamasında istenen revize başvuru prosedürü ( ki sözde şu ana kadar yapılan başvurulara ya henüz cevap verilmiyor ya da talep edilen miktarın altında bir onay geliyormuş! ) Dahilde İşleme Sistemini bloke etmiş durumdadır ( bu durum Buğday için de şu an geçerlidir! ) Buna bağlı olarak, limanda gemisi olan ( antrepon yoksa demuraja maruz kalıyorsun ) ve fabrikada mala ihtiyacı bulunan Rafinatör ( yoksa fabrika durmasın diye mecbur içerden mal almak zorunda kalacak! ) tıkanmış durumdadır. Ayrıca, daha önce DIR a güvenerek uluslararası piyasa seviyelerinde ihracat gerçekleştirdiğinden ( sistem önce ihracat sonra ithalat olarak çalışıyor! ) haliyle finansal anlamda zarar riski ile karşı karşıya kalınmaktadır. Diğer taraftan şu an sistem tıkandığından, yeni yurtdışı bağlantı yapmaktan da imtina edilmektedir. Açıkçası, bizler kısa-vadede, bazı prodesürsel sıkıntılar devam etse de, durumun bir şekilde çözüleceğini düşünüyoruz. Çünkü Türkiye nin 650 700 Bin Ton civarında Rafine Ayçiçeği Yağı ve 3 Milyon Ton civarında da Buğday Unu ihracatı var. Bu ihracatlar da DIR sistemi olmadan korumacı ( ithal vergili vb ) yerel fiyatlarla mümkün değildir. Bugün Karadeniz aylık güncellememize dünyanın en büyük Yağlık Ayçiçeği ihracatçısı Romanya ile devam edelim hayırlısıyla 2016/17 YAĞLIK AYÇİÇEĞİ PROJEKSİYON ( BİN TON ) Yağlık Ayçiçeği Mahsulü 1.850 Kayıp & Diğer Kullanım 50 İthalat 200 01 Ağustos - 18 Mayıs İthalat 190 Kırılabilir/İhraç Edilebilir 2.000 Sezonsal İhracat 1.150 01 Ağustos - 18 Mayıs İhracat 1.100 Sezonsal Kırma 850 01 Ağustos - 18 Mayıs Kırma 725 Mevcut Kırılabilir/İhraç Edilebilir Stok 165 2016/17 sezonunda 1.025 Bin Hektar ( 15/16, 1000 & 14/15, 950 ) alandan, 1.85 Milyon Ton ( 15/16, 1.800 & 14/15, 2.05 ) mahsul elde edilmiştir. 2017/18 sezonunda ise, 1.100 Bin Hektar alandan 2.0 2.2 Milyon Ton yeni-mahsul öngörüyoruz. 11
Ülkede ekimler neredeyse bitmiştir ( % 95 ), ama son yağışlar tamamen bitmesini engellemektedir. Ülkede üretilen 1.85 Milyon Ton un ( 15/16, 1.80 & 14/15, 2.05 ) 50 Bin Ton u ( 15/16, 50 & 14/15, 50 ) kayıp ve diğer kullanım için ayrılacaktır. Ama yine 200 Bin Ton da ( 15/16, 150 & 14/15, 150 ) komşu ülkelerden ( özellikle Moldova ve kısmen Bulgaristan, Macaristan vb ) ithal edilecektir. Sezonda şu ana kadar, 1 Ağustos 2016 / 18 Mayıs 2017, 190 Bin Ton civarında ithalat gerçekleşmiştir ( özellikle Moldova dan ). Böylece, 2.000 Bin Ton ( 15/16, 1.900 & 14/15, 2.150 ) ihraç edilebilir ve/veya kırılabilir pozisyon oluşacaktır. Bu pozisyonun yaklaşık 850 Bin Ton u ( 15/16, 850 & 14/15, 900 ) kırılacaktır. Sezonda şu ana kadar, 1 Ağustos 2016 / 18 Mayıs 2017, 725 Bin Ton civarında kırma gerçekleşmiştir. Bakiye 1.150 Bin Ton da ( 15/16, 1.050 & 14/15, 1.250 ) esas itibariyle Avrupa ya olmak ihraç edilecektir. Sezonda şu ana kadar, 1 Ağustos 2016 / 18 Mayıs 2017, 1.100 Bin Ton civarında ihracat gerçekleşmiştir. Sevk edilmiş gemilerin çoğu Avrupa Birliği ( Hollanda, Fransa, İspanya ve Portekiz ) destinasyonlu olup, kısmen Pakistan a da gitmiştir. Türkiye ye de 35 Bin Ton civarında mal gelmiştir. Geriye sadece 50 Bin Ton ihraç edilecek mal kalmıştır. Ki onun bir kısmı da bağlanmış durumdadır. Türkiye ye ise en fazla 40-45 Bin Ton civarı mal gelebilir ( 15/16, 78 & 14/15, 134 ). Şu an itibariyle, ülkede sadece 165 Bin Ton civarında ihracat edilebilir/kırılabilir stok bulunmaktadır. Romanya, henüz ciddi bir Ayçiçeği Yağı ihracatçısı olmadığından Ayçiçeği Yağı verileri ihmal edilmiştir. Bu arada, fikir babında, Romanya, yaklaşık 20 Milyon nüfusu ile 200 Bin Ton civarında Ayçiçeği Yağı tüketirken, esas itibariyle komşu ülkelerden ( Macaristan, Bulgaristan, Moldova vb ) 40 50 Bin Ton Ayçiçeği Yağı ithal etmektedir ( yani 350 375 Bin Ton üretim + 40/50 Bin Ton ithalat = 200 Bin Ton tüketim + 200 Bin Ton ihracat ). YARIN RESMİ TATİL OLDUĞUNDAN BAYRAM PANORAMA ÖZET GEÇECEĞİZ HAYIRLISIYLA! SUNSEEDMAN SUNSEEDMAN tarafından hazırlanan bu raporda yer alan fiyat, bilgi, yorum ve tavsiyeler sadece genel anlamda bilgi vermek amacıyla hazırlanmıştır ve sadece editörün kişisel görüş ve tecrübelerine dayanmaktadır ve güvenilir olduğu düşünülmektedir. Bu rapora dayanılarak yapılan işlemlerden doğacak her türlü maddi/manevi zararlardan ve her ne şekilde olursa olsun üçüncü kişilerin uğrayabileceği her türlü zararlardan dolayı SUNSEEDMAN sorumlu tutulamaz. SUNSEEDMAN in izni alınmadan bu bilgilerin bir kısmı ya da tamamının kopyası çıkarılamaz, bilgisayar sistemlerine aktarılamaz. 12