BİTKİSEL ÜRETİM BİLGİ NOTU 2. TAHMİN 2014 Türkiye İstatistik Kurumu 23/10/2014 tarihinde 2014 yılı 2. Tahmin Bitkisel Üretim haber bültenini yayımladı. 2014 yılında bitkisel üretimin bir önceki yıla göre; Tahıllar ve diğer bitkisel ürünler üretiminin % 6,5 düşüşle 59,6 milyon ton, Sebze üretiminin % 0,7 artışla 28,7 milyon ton, Meyve üretiminin % 6,2 düşüşle 17,1 milyon ton olacağı tahmin edilmiştir. Tahıllar ve Diğer Bitkisel Ürünler Tahıllar ve diğer bitkisel ürünlerin toplam üretiminin 2014 yılı 2. tahmininde bir önceki yıla göre % 6,5 azalacağı tahmin edilmiştir. Tarımsal kuraklık bu düşüşte etkili olmuştur. Tahıl ürünleri toplam üretim miktarının 2014 yılı 2. tahmininde % 12,7 azalması beklenmektedir. 2014 yılında tahıl ürünleri grubunda en fazla üretim miktarına sahip ilk üç üründen bir önceki yıla göre buğday üretiminin % 13,8, arpa üretiminin % 20,3 oranında düşüş, mısır (dane) üretiminin ise % 0,8 artış göstereceği öngörülmüştür. 2013 yılında tahıl üretiminin toplam üretim içinde % 58,8 olan payının, 2014 yılında % 54,9 a düşmesi beklenmektedir. Patates, kuru baklagiller, yenilebilir kök ve yumrular grubunun toplam üretim miktarının 2014 yılında % 2,1 artacağı öngörülmektedir. Patates üretiminde bir önceki yıla göre % 5,4 artış, nohut üretiminde % 11,1, kırmızı mercimek üretiminde % 16,5 azalış beklenmektedir. Yağlı tohumların üretim miktarında 2014 yılında % 4,2 artış tahmin edilmiştir. Yağlı tohumlarda bir önceki yıla göre ayçiçeği üretiminin % 7,4 artacağı, ekim alanlarının kayması İktisadi Raporlama ve İstatistik Müdürlüğü Sayfa 1
sebebiyle soya üretiminin % 16,7 ve yer fıstığı üretiminin % 13,2 azalacağı tahmin edilmektedir. Tekstilde kullanılan ham bitkiler grubunda yer alan pamuk üretiminde 2014 yılında ekim alanının artmasından dolayı % 4,4 artış beklenmektedir. Tütün üretiminin 2014 yılında % 22,2 azalacağı tahmin edilmektedir. Şeker pancarı üretim miktarında özellikle havuçtan şeker pancarına kayılmasına bağlı olarak % 2,3 artış tahmin edilmiştir. Böylece 2014 yılında tahıllar ve diğer bitkisel ürünler ana grubu toplam üretimi içinde, bir önceki yılla kıyaslandığında tahıllar, tütün ve parfümeri, eczacılık ve benzeri alanlarda kullanılan bitkiler, yem bitkileri tohumları üretiminde düşüş beklenirken, diğer grupların üretiminde artış yönünde değişim beklenmektedir (Tablo 1). Tablo 1. Tahıllar ve Diğer Bitkisel Ürünlerin Üretim Miktarları, Alt Gruplara Göre İlk Üçte Yer Alan Ürünler (2014 Yılı 2. Tahmin) Tahıllar ve Diğer Bitkisel Ürünler 2013 (%) 2014 Tahıllar 37.489.268 58,8 32.713.270 54,9-12,7 Buğday 22.050.000 34,6 19.000.000 31,9-13,8 Arpa 7.900.000 12,4 6.300.000 10,6-20,3 Mısır (Dane) 5.900.000 9,3 5.950.000 10,0 0,8 Patates, Kuru Baklagiller, Yenilebilir Kök ve Yumrular 5.103.865 8,0 5.212.191 8,8 2,1 Patates 3.948.000 6,2 4.160.000 7,0 5,4 Nohut 506.000 0,8 450.000 0,8-11,1 Mercimek (Kırmızı) 395.000 0,6 330.000 0,6-16,5 Yağlı Tohumlar 2.025.965 3,2 2.111.836 3,5 4,2 Ayçiçeği 1.523.000 2,4 1.635.118 2,7 7,4 Soya 180.000 0,3 150.000 0,3-16,7 Yerfıstığı 141.263 0,2 122.556 0,2-13,2 Tütün (*) 90.000 0,1 70.000 0,1-22,2 Şeker Pancarı (*) 16.483.306 25,9 16.860.000 28,3 2,3 Diğer Yem Bitkileri (Tahıl Samanı ve Kabuklar Hariç) 131.289 0,2 126.965 0,2-3,3 Hayvan Pancarı 131.289 0,2 126.965 0,2-3,3 Tekstilde Kullanılan Ham Bitkiler 2.250.001 3,5 2.350.001 3,9 4,4 Pamuk (Kütlü) 2.250.000 3,5 2.350.000 3,9 4,4 Parfümeri, Eczacılık ve Benzeri Alanlarda Kullanılan 150.263 0,2 111.010 0,2-26,1 Bitkiler, Yem Bitkileri Tohumları Fiğ 114.218 0,2 77.833 0,1-31,9 Haşhaş (Kapsül) 19.244 0,0 16.223 0,0-15,7 Gül (yağlık) 10.769 0,0 10.771 0,0 0,0 Toplam 63.723.957 100,0 59.555.273 100,0-6,5 (*): 2013 yılı tütün ve şekerpancarı üretimi verileri geçicidir. İktisadi Raporlama ve İstatistik Müdürlüğü Sayfa 2
Sebzeler Sebze ürünleri toplam üretim miktarının, 2014 yılında % 0,7 artması beklenmektedir. Yumru ve kök sebzeler üretiminin 2014 yılında % 4,9 azalacağı öngörülmüştür. 2014 yılı 2. tahmininde bir önceki yıla göre soğan (kuru) üretiminin % 7,1 ve pırasa üretiminin % 8,1 azalacağı, havuç üretimde % 0,4 artış olacağı tahmin edilmiştir. Meyvesi için yetiştirilen sebzeler grubu üretiminde 2014 yılında % 1,4 artış tahmin edilmektedir. Domates üretiminin % 1,5, hıyar üretiminin % 5,6 artacağı, karpuz üretiminin ise % 0,6 düşeceği tahmin edilmiştir (Tablo 2). Tablo 2. Sebze Ürünleri Üretim Miktarları, Alt Gruplarına Göre İlk Üçte Yer Alan Ürünler (2014 Yılı 2. Tahmin) Sebzeler 2013 (%) 2014 Yumru ve Kök Sebzeler 3.187.276 11,2 3.030.106 10,6-4,9 Soğan (Kuru) 1.904.846 6,7 1.770.381 6,2-7,1 Havuç 569.855 2,0 571.913 2,0 0,4 Pırasa 240.391 0,8 221.029 0,8-8,1 Meyvesi İçin Yetiştirilen Sebzeler 23.514.578 82,7 23.839.809 83,2 1,4 Domates 11.820.000 41,5 12.000.000 41,9 1,5 Karpuz 3.887.324 13,7 3.864.211 13,5-0,6 Hıyar 1.754.613 6,2 1.852.951 6,5 5,6 Başka Yerde Sınıflandırılmamış Diğer Sebzeler 1.746.364 6,1 1.786.334 6,2 2,3 Lahana (Beyaz) 496.864 1,7 496.757 1,7 0,0 Ispanak 220.274 0,8 206.569 0,7-6,2 Marul (Göbekli) 212.189 0,7 230.532 0,8 8,6 Toplam 28.448.218 100,0 28.656.249 100,0 0,7 Meyveler Meyve ürünleri üretim miktarının 2014 yılında ağaçların çiçeklenme döneminde şiddetli don yaşanması sebebiyle % 6,2 azalması beklenmektedir. Meyve üretimi alt gruplar itibariyle 2014 yılında değerlendirildiğinde; üzüm üretiminin % 4,1 artması, diğer meyveler ve sert kabuklular alt grubu üretiminin % 9,1, baharat bitkileri alt İktisadi Raporlama ve İstatistik Müdürlüğü Sayfa 3
grubu üretiminin % 7,1 azalması beklenmektedir. Çay üretiminde ise 2014 yılında % 1,7 artış beklenmektedir. Meyveler içinde en yüksek üretim miktarlarına sahip elmada % 21,0, portakalda % 0,4 düşüş, zeytinde % 5,5 oranında artış olacağı öngörülmüştür (Tablo 3). Tablo 3. Meyve Ürünleri, İçecek ve Baharat Bitkileri Üretim Miktarları Alt Gruplarına Göre İlk Üçte Yer Alan Ürünler (2014 Yılı 2. Tahmin) Meyveler, İçecek ve Baharat Bitkileri 2013 (%) 2014 Üzüm 4.011.409 22,0 4.175.938 24,4 4,1 Diğer Meyveler ve Sert Kabuklular 13.983.985 76,7 12.708.364 74,3-9,1 Muz, İncir, Avakado, Kivi (Toplam) 557.619 3,1 588.578 3,4 5,6 İncir 298.914 1,6 300.280 1,8 0,5 Muz 215.472 1,2 253.434 1,5 17,6 Kiwi 41.635 0,2 32.992 0,2-20,8 Turunçgiller (Toplam) 3.681.158 20,2 3.786.690 22,1 2,9 Portakal 1.781.258 9,8 1.773.989 10,4-0,4 Mandalina 942.226 5,2 1.056.212 6,2 12,1 Limon 726.283 4,0 725.050 4,2-0,2 Diğer Meyveler (Toplam) 7.076.599 38,8 5.749.960 33,6-18,7 Elma 3.128.450 17,2 2.471.448 14,4-21,0 Armut 461.826 2,5 462.684 2,7 0,2 Şeftali 637.543 3,5 608.639 3,6-4,5 Zeytin ve Diğer Sert Kabuklular (Toplam) 2.668.609 14,6 2.583.136 15,1-3,2 Zeytin 1.676.000 9,2 1.768.000 10,3 5,5 Fındık 549.000 3,0 412.000 2,4-25,0 Ceviz 212.140 1,2 182.729 1,1-13,9 Baharat Bitkileri 243.861 1,3 226.622 1,3-7,1 Kırmızı Biber 198.636 1,1 185.434 1,1-6,6 Kimyon 17.050 0,1 15.582 0,1-8,6 Kekik 13.658 0,1 11.723 0,1-14,2 Çay (*) 1.180.000 6,5 1.200.000 7,0 1,7 Toplam 18.239.255 100,0 17.110.924 100,0-6,2 (*): Çay (yeşil çay), meyve üretimi toplamına dahil değildir. 2014 yılı 2. tahmin sonuçlarına göre toplam üretim içinde tahıllar ve diğer bitkisel ürünlerin üretim miktarının 59,6 milyon ton, sebzelerin üretim miktarının 28,7 milyon ton, meyvelerin üretim miktarının 17,1 milyon ton olarak gerçekleşmesi beklenmektedir (Grafik 1). İktisadi Raporlama ve İstatistik Müdürlüğü Sayfa 4
Grafik 1. Bitkisel Ürünler Üretim Miktarları Kaynak: TÜİK. Bu konuyla ilgili haber bültenine www.tuik.gov.tr adresinden ulaşabilirsiniz. İktisadi Raporlama ve İstatistik Müdürlüğü Sayfa 5