Rieter Spun Yarn Systems Müşteri Dergisi Vol. 22. / Nr. 54. Ocak 2010 / TR /2010

Rieter Spun Yarn Systems Müşteri Dergisi Vol. 22. / Nr. 54. Ocak 2010 / TR link 1 /2010 04 Trends & MARKETS Belarus tekstil pazarı hedefe odaklandı 07 OuR CUSTOMERS Yutex ve Melange, bir Kazak başarı hikayesi 10 TECHNOLOGY TeC no O Etkileyici: işletme koşullarında E 66 ve E 76 penye makinaları 16 RIETER INSIDE Rieter iplikçilik el kitabı : İplikçilik teknik bilgisi için bir referans çalışma

2 Rieter. LINK 54. 1 /2010 İÇİNDEKİLER 03 EDITORIAL Trends & MARKETS 04 Belarus tekstil pazarı hedefe odaklandı Belarus eskiden Sovyetler Birliği'nin bir üyesi halen kontrollü bir büyüme aşamasındadır. Bu makalede Belarus tekstil sanayinin gelişimi derinlemesine incelenecektir. our customers 07 Yutex ve Melange, bir Kazak başarı hikayesi Tekstil sanayiinde sadece 10 yıldır bulunan bir kazak ailenin başarıya giden eşsiz rotası. Günümüzde ulaşılan aşama ise, modern donanımlara sahip dikey entegre bir tekstil firmasıdır. TECHNOLOGY 10 Etkileyici: işletme koşullarında E 66 ve E 76 penye makinaları Maksimum üretim ile zedelemeden tarama Rieter penye makinalarının bir marka özelliğidir. E 66/E 76 penye makinaları olaganüstü kaliteleri ile etkiler. 12 Yeni RSB-D 22 regüleli cer makinası: iki kafada da tek kafadan alınan regüle kalitesi 14 Kıvırmak yerine döndürmek! Cevap SWIVELplate EVO Kapak: E 66 ve OMEGAlap E 35 ile Rieter Penye sistemi. Yayımcı: Rieter Spun Yarn Systems, Sorumlu Edda Walraf Genel yayın müdürü Nadia Qaud 15 Magic Eye M1 : "Bu sihirli gözler herşeyi görür" RIETER INSIDE 16 Rieter iplik üretimi el kitabı : İplikçilik teknik bilgisi için bir referans çalışma Yeni revize edilmiş Rieter İplikçilik el kitabı teknik uzmanlara, öğrencilere ve diğer ilgili kişilere, kısa elyaf iplikçilik teknolojisine odaklı, kapsamlı bir referans çalışma sunmaktadır. Copyright: 2010 by Rieter Machine Works Ltd., Klosterstrasse 20, CH-8406 Winterthur, www.rieter.com, rieter-link@rieter.com Önceden izin almak kaydı ile alıntı yapılabilir. þ

Rieter. LINK 54. 1 /2010 3 EDITORIAL Değerli LINK Okuyucuları, Ekonomik durum hala endişe vericidir ve bu zamanlarda yatırımlar son derece dikkatli yapılmalıdır. Bizde her yeni satın alma aşamasında kendimize gerçekten gerekli mi diye soruyoruz ve Rieter`e rekabet üstünlüğü sağlayacak makina ve teknolojilere yatırım yapıyoruz. İplik işletmesinde kilit makinalar hangileridir? Şiddetli rekabetin olduğu iplik pazarında hangi makinalar avantaj elde etmenize yardımcı olur? Bunun cevabı; cer ve penye makinaları gibi, düşük sermaye yatırımı gerektiren ve üretilen ipliğin kalitesi üzerine büyük bir etkisi olan makinalardır. Rieter`in RSB cerleri, yüksek üretim hızlarında ve yüksek hassasiyette regüle etme özelliğindedir. Optimum tarama, düşük elyaf kaybı ve düşük enerji tüketimi, E 66/E 76 penye makinalarının temel özellikleridir. Uzun dönemli rekabet üstünlüğünü nasıl kazanırsınız? Daha yüksek verimlilik, enerji tasarrufu ve gelişmiş ham madde kullanımı ile kazanılır.. Bunlar, geliştirme mühendislerimizin yıllarca üzerinde durduğu konular olmuştur. Bu durum, iplik işletmelerinin uzun dönemli üretim maliyetlerini azaltabilmelerinin tek yoludur. Rieter ring iplik makinaları, daha yüksek seviyede verimlilik, önemli ölçüde daha düşük enerji tüketimi ve ekonomik üretim sağlamaktadır. Eğitime yatırım yapın Doğru makina hattı yanında, iyi eğitimli iplik işletme personeli, başarının anahtarıdır. Bilgi ve yetenek, yüksek üretim kalitesi ve verimliliği için temel yapı taşlarıdır. İplik işletmelerinde eğitim ve personel gelişimi sadece mevcut teknolojik bilgi aktarıldığında mümkündür. Rieter İplikçilik El kitabı Yeni Rieter Manual of Spinning İplikçilik el kitapları, dünya çapındaki iplik işletmelerinin, enstitülerin ve üniversitelerin Rieter`in teknolojik bilgisinin paylaşması için temel oluşturmaktadır. Rieter, kısa süre sonra kılavuzun online versiyonunu oluşturacaktır RIKIpedia-www.rieter.com Eğitim karşılığını verir Daha iyi personel eğitimi, makinaların ayarlanması, işletilmesi ve bakımı için daha iyi donatılma demektir. Makina verimliliği iyileşir, duruş zamanı azalır. Tek bir eğitim toplantısına yatırım yapın ve verimlilikte uzun süren avantajlar kazanın. Eğitim kurslarımızda, farklı proses aşamaları arasındaki teknolojik ilişkiler hakkında daha çok şey öğrenirsiniz ve tüm iplik işletmesinin verimliliğini nasıl optimize edeceğiniz hakkında bilgi sahibi olursunuz. Kişiye özel eğitim Beş eğitimci, müşterilerimizi Winterthur`daki Rieter Eğitim Merkezi`nde en son makinalarla eğitmektedir. Kursların kapsamı, farklı yönetim seviyelerine göre hazırlanmıştır. İşletme müdürleri seminerlerimize mükemmel bir yanıt gelmiştir. Artık orta derecedeki müdürler için de seminerler öneriyoruz. Bu kurslar, makinaların ve proses optimizasyonunun teknolojik koordinasyonuna odaklanmaktadırlar. Makina kurslarında, operatör ve bakım personeli, makina mühendisliği, elektronik, programlama ve teknoloji hakkında her şeyi öğrenirler. Ayrıca, büyük mağaza zincirlerinden müşterilerimizi, tekstil üretimi, kalitesi ve maliyetler üzerine etkilerinin karmaşıklığı hakkında fikir sahibi olabilmeleri için eğitiyoruz. Rieter'in sunduğu makina ve yedek parçalardaki yenilikler, teknolojik deneyim ve eğitim konularıyla ilgili olarak kapsamlı bir şekilde Rieter LINK aracılığıyla sizleri haberdar etmeye devam edeceğiz. 9-100 Reto Thom Pazarlama Müdürü Winterthur reto.thom@rieter.com

4 Rieter. LINK 54. 1 /2010 TRENDS & markets Belarus tekstil pazarı hedefe odaklandı Sovyetler Birliğinin eski bir üyesi olan Belarus`un ekonomisi, halen serbest Pazar ekonomisine girmediği için, kontrollü bir büyüme aşamasındadır. Bu makalede Belarus tekstil sanayinin gelişimi derinlemesine incelenecektir. Şekil. 1 Yükselen ulus Belarus 1991 yılında bağımsızlığını kazanmıştır. Şekil. 2 Belarus, Rusya ve Avrupa arasında yer almaktadır. Belarus, sınırlarının üçte biri Avrupa ülkelerinden Polonya, Litvanya ve Letonya ile komşu olan, diğer komşuları ise Rusya ve Ukrayna olan bir doğu Avrupa ülkesidir. Belarus un büyüklüğü doğudan batıya 650 km; kuzeyden güneye ise 560 km`dır. Yüzey alanı açısından Belarus, 13. en geniş Avrupa ülkesidir ve bu nedenlede kıyısı olmayan en geniş ülkedir. Politika Belarus 1991 yılında Sovyetler Birliği`nden ayrılmıştır ve o tarihten beri bağımsız bir ülke konumundadır. Ülkenin yönetilme şekli, 1994`den beri Aleksandr Lukashenko`nun başkan olduğu cumhuriyettir. İki meclisli parlamento oylama ile seçilmektedir. Belarus, Rusya ve Belarus Birliği nin resmi bir üyesidir. Çok iyi ve yoğun ilişkiler sadece birkaç ülke ile sınırlıdır. Ekonomi Belarus ekonomisi henüz serbest pazar ekonomisine geçmemiştir. Merkezi olarak planlanan ekonomi, hala politik bir sistem olarak tercih edilmektedir. Ülkenin ekonomik durumu, Rusya ile iyi ekonomik ilişkiler sayesinde günümüze kadar sabit kalmıştır. Sanayi ve ziraat büyük ölçüde devlet kontrolündedir. Artan firma sayısı 2005`den beri tekrar millileştirilmiştir. Bu nedenle Belarus, devlet-kapitalizm modeline dayalı sayılı dünya ekonomilerinden birisine sahiptir. Günümüze kadar emtia fiatlarında sübvansiyon uygulanmıştır, ancak ekonomi, Rusya`nın ham petrolün fiyatını artırmasından beri zora girmiştir. İş gücünün %15 ini oluşturan ziraat, patates üretimi ve sığır yetiştiriciliği olmak üzere başlıca iki ana kola ayrılmıştır. Önemli sanayi alanları tekstil ve kereste işlemedir. Sovyetler Birliği sayesinde makina üretimi ve elektronik sanayi de özellikle teşvik edilmiştir. 1990 yılında pazar ekonomisi prensiplerinin esas alınmasından beri Belarus'ta buna uygun üretim şekli benimsenmiştir. Büyüme 1996`a kadar gerçekleşmemiştir. 1990 seviyeleri hem ziraat hem de sanayide 2001`de tekrar yakalanmıştır. Reel gayri safi mill hasıla (GSYİH), 2007 yılında kişi başına yaklaşık 4620 ABD doları olmuştur. Gayri safi milli hâsıla, son 10 yılda sürekli bir şekilde yıllık %3.5-11.5 oranında artmıştır. UN verilerine göre, Belarus, Bağımsız Devletler Topluluğu içerisinde en yüksek yaşam standardına sahip olanıdır. Ortalama aylık gelir, son 10 yılda 20 ABD Dolarından 225 ABD Dolarına çıkmıştır. İyi gidişatı bozan tek şey, son yıllarda bazen iki basamaklı rakamlara çıkan yüksek enflasyon oranıdır.

Rieter. LINK 54. 1 /2010 5 TRENDS & markets Şekil. 3 Rieter in Belarus un başşehri Minsk teki ofisi. Tekstil sanayi Belarus, BDT ülkeleri içindeki en büyük tekstil ve hazır giyim üreticilerinden birisidir. Sovyetler Birliği`nin dağılmasından sonra, diğer ortaya çıkan devletlere göre devlet desteği aldıkları için Belarus`da hazır giyim sanayi daha güçlü bir şekilde ayakta kalabilmiştir. Bugün için, hükümetin, üreticilere uluslararası rekabet açısından sağladığı desteklerde eksiklikler bulunmaktadır. Verimlilik ve kalite için yapılacak yatırımlarda sermaye açığı vardır. Bazı işletmeler, karşılaşılan durumlara karşı adapte olma ve sistematik olarak yatırım yapma konusunda iyi ilerleme göstermişlerdir. Ülke, endüstriyel konumu açısından bazı avantajlara sahiptir. Bunlar, yetişmiş personel, düşük işçi maliyetleri ve Rusya pazarıyla yakın ilişkiler şeklinde sıralanabilir. Fonlar da ülke kaynaklarının durumuna göre güncel olarak seçilen tesislere aktarılmaktadır. Tekstil, hazır giyim ve ayakkabı üretimini içeren Belarus'da ki hafif sanayi, yarısı tekstil ve hazır giyim üretimi yapan 500 kadar firmadan oluşmaktadır. 2007`de satış gelirleri, 1.53 milyar ABD doları olmuştur. Geleneksel tekstil sanayinin yanında, lif üretimi önemli bir faktördür. İlk viskon lifi, 1930`larda Mogilev`de üretilmiştir. 1965`den beri polyester ve poliamid lifleri de çeşitli bölgelerde üretilmektedir. 1990`da, Sovyetler Birliği`nin çökmesinden kısa bir süre önce, tüm sentetik elyaf ve ipliklerin %50`den fazlası, şu anda ki Belarus`da üretilmiştir. Gerçekte tekstil ve teknik iplikler için tüm sentetik lifler günümüzde Belarus'ta üretilmektedir. 2007`de oluşan toplam üretim, 228 000 ton kadardır. Bir başka önemli lif, Belarus`da büyük miktarlarda ekilen ketendir. Belarus, Günümüzde, dünya çapında dördüncü büyük keten üreticisidir ve keten üretiminin yarısından fazlasını ihraç etmektedir. Üretimin, yıllık 60 000 tona arttırılması hedeflenmektedir. Avrupa`da ki en büyük keten üreticilerinden Orsha Keten İşletmesi, yıllık yaklaşık 3 milyon metrekareye ekilen bölgesel keten hasadının üçte birini işlemektedir. Rieter`in Varlığı Belarus`un bağımsızlığını ilan etmesinden bugüne kadar, aşağıda belirtilen çeşitli makinalar Rieter tarafından çeşitli firmalara sevk edilmiştir: UNIfloc makinaları, tarak makinaları, cer makinaları, penye makinaları, fitil makinaları, ring iplik makinaları ve rotor iplik makinaları. Gerçek anlamda çok fazla sayıda makina satışı olmamıştır, ancak yine de Rieter`in Belarus`da pazar payı büyüktür. Merkezi Almanya`da olan Rieter acentesi ve Başkent Minks'de çok aktif olarak çalışan ofisin bu başarıya olan katkısı büyüktür. Pazarın bölgesel olarak bilinmesi ve her şeyden öte müşterilerle iyi ilişkiler ve Bellegprom konsorsiyumu (Beyaz Rusya Devlet Hafif Sanayi Ürünleri Üretim ve Satım Konsorsiyumu) Rieter'in pazarda güçlü bir pozisyon kazanmasını sağlamıştır. Tekstil işletmelerinin gelişim potansiyeli Belaruslu müşteriler tarafından gerçekleştirilen özel makina yatırımları sadece belirli durumlarda olanaklıdır. Bellegrom Konsorsiyumu 1992`de kurulmuştur ve ülke çapına yayılan yaklaşık 120 işletmede temsil edilmektedir. Tüm bu işletmeler toplamda 100 000 personel çalıştırmaktadır. 30 000 çalışan içeren 16 işletme, Bellogprom`ın satış karının %39`unu oluşturan tekstil üretimi ile ilgilidir. Son yıllarda ve günümüzde, çok sayıda küçük ve büyük yatırımlar, mevcut tesislerin modernizasyonu için onaylanmıştır. Rieter, bu kapsamda üç müşterisinin tesislerinin modernizasyonunu planlamış ve satmıştır. Modernize edilen tesislerin bir kısmı halen çalışır durumdadır. Belarus`da çok sayıda uzman tekstil mühendisi vardır. Müşterilerimizin beklentisi, ring ve open end iplik makinalarında dikiş ipliği, keten iplikleri ve karışım iplikleri (UNIblend ile topak karışımı) üretimi gibi çok çeşitlidir. Bu nedenle kuruluş ve makina konfigürasyonlarının planlanması teknik olarak karmaşık ve çeşitlidir.

6 Rieter. LINK 54. 1 /2010 TRENDS & markets Şekil. 4 Çiçeklenme zamanıketen tarlası. Şekil. 5 liflerin işlenmesi için ilk olarak keten bitkisi kurutulmaktadır. Şekil. 6 ketenin temel özellikleri-düşük kalınlık, kırışmış görüntü, yumuşaklık, serin tutma hissi ve hafif parlaklık. Keten hakkında genel bilgiler Keten, 6000 ile 7000 yıl önce bile işlenen keten bitkisinden elde edilen bir liftir. Keten, Endüstri Devrimi sırasında 19. yüzyılın sonlarından başlayarak, daha ucuz ve endüstriyel olarak işlenmesi daha kolay olan pamukla yer değiştirmiştir. Günümüzde, ekolojik doğal bir elyaf olması nedeniyle keten yeniden önem kazanmaktadır. Keten pazarda kontrollü biyolojik kaliteye sahip yegane Batı Avrupa'ya özgü yegane liftir (Şekil 4). Yıllık bir bitki olup her yıl yeniden ekilmek zorundadır. Ancak, keten aynı tarlada yedi yılda bir yetişebilmektedir. Keten lifi, keten bitkisinin gövdesinden elde edilmektedir (Şekil 5). Demetler halinde birbirine bağlı sak lifidir. Bu demetler, kotonizasyon işlemiyle kimyasal olarak tek liflere ayrılabilirler -bu yöntem, kısa elyaf iplikçiliği için liflerin hazırlanmasında (9-70 mm uzunlukta) tek uygulanabilir üretim yöntemidir. Keten ayrıca, modern mühendislik yöntemleri olmadan da üretilebilir, fakat ketenin işlenmesi karmaşıktır ve emek yoğundur. Uzun lifler genellikle yaş eğirme yöntemleri kullanılarak iplik haline getirilmektedir. Kısa elyaflar genellikle kuru eğrilmektedir. Hem rotor hem de ring iplikçilik, eğirme prosesine uygundur. Keten iplikleri kalındır ve aynı zamanda yumuşak his vermektedir. İpliğin ve kumaşın özellikleri, pamuk, viskon ve diğer elyaflarla karıştırılarak önemli ölçüde etkilenebilmektedir. Keten kumaşlar, genellikle çarşaf, masa örtüsü ve ev tekstili amaçlı kullanılmaktadırlar. Hazır giyim ve döşemelik kumaşlarda, özellikle el dokuması şeklindeki yüksek fiyatlı ürünler ketenin kullanım alanlarına eklenmektedirler. Keten lifleri, teknik kumaşlarda ve asbest liflerinin yerine kullanılmaktadırlar. Ketenin dünya lif pazarındaki payı sadece %2 civarındadır. Dünya üretimi yıllık olarak iki milyon tonu bulmaktadır. En büyük ekili alanlar Çin (161 000 hektar), AB (Fransa ve Belçika, 102 740 hektar), Ukrayna (23 600 hektar) ve Mısır'dır (8900 hektar). Ketenin endüstriyel miktarlarda üretimine olan ilgi gittikçe artmaktadır. Ekolojik boyut elbet ki öncelikli faktördür ve keten giyen herkes, kumaş çabuk kırışsa bile deri üzerinde nasıl bir yumuşaklık his verdiğini iyi bilir (Şekil 6). Geleceğe bakış Düşük işçilik ve altyapı masrafları, geniş Avrupa pazarlarına yakın mükemmel coğrafik konumu ve Rusya ile devam eden iyi ilişkileri, Belarus`da bulunan firmaların dünya çapındaki rekabete karşı durmalarına olanak vermektedir. Teknik bilgiler ile iyi eğitilmiş ve tekstil alanında geçmişe dayalı deneyimi olan bir personel altyapısı mevcuttur. Keten, viskon ve polyester gibi bölgesel lif üretimi optimum olarak bir sinerji yaratmak için kullanılabilir. Ancak, dünya pazarı standartlarına ayak uydurmak için gerekli yatırım inanılmazdır. Bu yatırımlar yapılabilirse, Belarus`un, yüksek kaliteli ve özellikle seçkin ürünlerde, Avrupa'nın en önemli tekstil ticaret ortağı olma ihtimali bulunmaktadır. 9-102 Peter Spirgi Doğu Avrupa Satış sorumlusu Winterthur peter.spirgi@rieter.com

Rieter. LINK 54. 1 /2010 7 OUR CUSTOMERS Yutex ve Melange, bir Kazak başarı hikayesi Tekstil sanayiinde sadece 10 yıllık bir geçmişe sahip bir Kazak ailenin başarıya giden benzersiz rotası. Başlangıç noktası sovyetler dönemine ait küçük bir tekstil işletmesinin satın alınma ve çalıştırma isteğidir. Eski model neredeyse çok yaşlı kişileri kıskandıracak yaştaki makinalarla dolu iplik işletmesi bu makinaların çalışmasınaq inanmayan uzmanların gülerek başlarını sallamasına sebep olmuştur. Günümüze ulaşılan nokta ise, modern donanımlarla dikey entegre olmuş bir tekstil firmasıdır Şekil. 1 1991`de bağımsız olan Kazakistan, 2 724 900 km 2`lik yüzey alanı ile dünyanın 9. büyük ülkesidir. Kazakistan Cumhuriyeti, Aralık 1991`de özerk olduktan sonra, Kazak halkı, merkezi olarak planlanan sosyalist bir ekonomiden serbest piyasa ekonomisine geçiş yapmıştır (Şekil 1). Ancak, gerçekte, yetkililer, bunun başarılması için altyapıyı oluşturan belirli bir para stoğunun ve deneyimli bir ticaret topluluğunun gerekli olduğu gerçeğini gözden kaçırmışlardır. Moskova`nın etkisi üzerlerinde çok fazla olduğundan ve bağımsızlık boş hazineyle verildiğinden, sonuçlar tahmin edildiği gibi olmuştur: para, teknik bilgi ve idarecilerin eksikliği, Kazakistan`ı tamamen ortadan kaldırmaya götüren derin bir gerilemeye sürüklemiştir. Komşuların küçümseyen gülüşleri altında, bu kötü durumun üstesinden gelmek için mücadele başlamıştır. Kazakistan`ın doğal kaynakları Kurtulma, büyük ölçüde Kazakistan`ın doğal kaynaklar açısından zengin olması sayesinde gerçekleşmiştir. Mendeleyev, muhtemelen periyodik tablonun elementlerini burada tamamlamıştır. Yükselen petrol fiyatları ve dünya pazarının çelik, demir ve diğer metallere olan gittikçe büyüyen ihtiyacı, ülkeye para akışını artırmıştır. Bu, 1990 ların ortasında ticaretin değişmesini ve hareketlenmesini sağlamıştır. Genç, ve iyi eğitim almış kazaklar güçlü bankalar kurmuşlardır. Bazı kişiler kısa sürede çok para kazanmışlardır. Dar kapsamlı büyümenin tehlikesini fark eden hükümet kendi kendine bazı hedefler koymuştur gelecek yıllarda Kazakistan dünyada en iyi gelişmiş 50 ülkeden birisi olmak zorundaydı. Bu da altyapı ve bilimi, fakat her şeyden önce üretim sanayisini ve ziraatı desteklemek demekti, böylece bir bütün olarak ülke ve yaşayanları faydalanabilecekti. Modern tekstil sanayinin doğumu Modern Kazak tekstil sanayinin doğumu, devlet destekli bankaların kurulması ve kümelenme denilen öncelikli endüstriyel sektörlerin tanımlamalarının oluşturulmasıyla gerçekleşmiştir. Üretim sanayi, ticari bankalardan korkunç pahalı kredilerle destek alarak zorlukla gelişmeye çalışırken, devlet bankaları, avantajlı koşullar sunmuştur. Bu da, fırsatları ve geleceği tekstil sanayinde gören ticaretle uğraşanları, pamuğun yetiştirildiği ülkenin güneyine yönlendirmiştir. Daha sonra ADAL firması olarak adlandırılan firmanın kurucuları, şu anda Yutex, Yutex KZ ve Melange firmalarını içeren küçük imparatorluğu kontrol eden ailenin üyeleri, ilk öncüler olmuştur. Çeşitli ülkelerden işletme almak için küçük bir kredi alınmıştır. Firmanın kendi işletmelerinde ilk iplik üretilmeden önce, Güney Kazakistan'ın en büyük nehirlerinden birisi olan Syr Daya'ya akan su kadar çok nakit para yatırımı yapılmıştır. Diğer bir deyişle Syr Daya'dan akan sular kadar çok harcama yapılmıştır. Şekil. 2 Yutex firmasının yeni iplik işletmesi.

8 Rieter. LINK 54. 1 /2010 OUR CUSTOMERS Şekil. 3 Devlet Başkanı Nursultan Nazabayev, Yutex açılış töreninde UNIfloc A 11`i başlatıyor. Tesis, ilk A 1 / 2 balya açıcı ve bunun yanı sıra, B 2/2, B 7/3, B 5/5, C 4, SB 51, RSB 51 ve 6 RU 14 A gibi efsanevi Rieter makinalarını içermektedir. Bu makinalarda halen kalın numara aralıklarında istenilen kalitede iplikler üretmektedir. Yeni ring iplik tesisi Kazanılan tecrübe ve çok sayıda uzman ile firma ilk geniş çaplı projeye, 20 400 G 33 iğli penye iplik üretimi yapacak bir ring eğirme tesisi ile katılmıştır. Sözleşme Eylül 2003`de imzalanmıştır. Bundan sonra, müşterinin gelecek için yatırım yapmadığı tek bir yıl bile geçmemiştir. Bölgesel olarak mevcut Kazak pamuğundan yüksek kalitede iplikler üretilmeye başlanır başlamaz, aile Melange firmasını (önceki ADAL firması) yenilemek için bir kredi anlaşması imzalamıştır. Dikey entegrasyon Rieter mühendislikten çok ticari anlamda know how sağlamakta sorun yaşamıştır. Rieter'in makina sevkiyatı, toplam sözleşmenin bellirli bir kısmını oluşturmasına rağmen, müşteri ve bankası tüm kredi mektubunu Rieter'e emanet etmiştir. Rieter`in muhasebe bölümü mükemmel bir iş başarmış-müşteri gerçekten istekliydi- ve bir anda iplik ve kumaş terbiye işletmesi yanında bir de dokuma işletmesi de kurmuştur. Bu girişim kuruluşu, basit bir iplik işletmesinden dikey olarak entegre olmuş bir gruba taşımıştır. Bu durum, firma için yeni bir alandı ve bu rotada yükselmeden önce çok fazla çaba ve enerji gerekiyordu. Bu projeyi aldıktan sonra, Rieter sadece basit bir tedarikçi olmamış, aksine bir ortak ve danışman haline gelmiştir. Müşteri, bir örme işletmesi ve komple bir konfeksiyon işletmesi almıştır. Firma, kendi yatak örtüsü ve havlu ürünlerini ilk kez Haziran 2009`da Frankfurt, Almanya`da gerçekleştirilen Heimtextil 2009 fuarında sergilemiştir. Diğer modernizasyonlar Ancak, patronların planları henüz bitmemişti: Melange firmasında ürettikleri materyalden çok daha fazla tamir ve bakım gerektiren eski makinalara sahipti. İşleme ve çalışma kapasitesi verimli bir şekilde kullanılamıyordu. Rieter, birbiri ardınca hızlı iki sipariş almıştır: ilk iş, Melange ve Yutex`de üretim imkânlarının modernizasyonu ve geliştirilmesi, ikinci sipariş ise Shymkent`teki serbest ticari bölgede tamamen yeni bir iplik işletmesi ve dokuma işletmesinin kurulumuydu (Şekil 3). Bazı makinalar, hızlı bir şekilde monte edilirken, diğerleri çoktan yola çıkmıştı. Rieter tarafından işletmelere sevkedilen makinaların listesi, 5 yıllık bir sürede nelerin başarıldığını göstermektedir: 10 VISION SHIELD içeren 5 harman hallaç hattı 47 C 60 tarak makinası 35 cer makinası 2 UNIlap 10 penye makinası 4 fitil makinası 25 200 iğ kapasiteli 21 G 33 ring iplik makinası 12 340 eğirme kutusu içeren 31 R 40 rotor iplik makinası Bir yılda penye ipliklerinin 4800 tonu ve rotor ipliklerinin 21 500 tonu bu makinalarda üretilmektedir. Üretilen ipliklerin tamamı % 100 pamukludur (Şekil 4 / 5).

Rieter. LINK 54. 1 /2010 9 OUR CUSTOMERS larda daha büyük boyutlara ulaşabilmektedir. Fakat bölgedeki uzmanlar bu başarının önemini fark etmişlerdir. Gelecekte, hemen hemen her şey, Yutex, Yutex KZ ve Melange da işlenebilecektir. Rieter tesislerinin yanında, makina portföyü ayrıca 250 Dornier dokuma makinası, pek çok sayıda yuvarlak örme makinası ve yıllık olarak 40 milyon kapasiteli terbiye tesisi içermektedir. Bu bölgedeki müşteriler de finansal krizden etkilenmiştir. Özellikle Rusya ve Kazakistan pazarları ciddi şekilde zarar görmüştür. Ancak, müşteri, krizin ardından durumlarını düzelteceklerine emin oldukları görülmektedir. Şekil. 4 10 penye makinası ve 2 UNIlap makinaları, penye ipliklerinin optimum bant hazırlığı sağlamaktadır. Şekil. 5 Yüksek kaliteli ring iplikler, 21 G 33 ring eğirme makinasında üretilmektedir. Bu, yaklaşık olarak 30 000 balya pamuk tüketimine tekabül etmektedir (Bir başka ifade ile bu değer, Kazakistan ın toplam pamuk üretiminin % 20 si kadardır). Bu yatırımların tamamı, yabancı para ya da teminat kullanılmadan gerçekleştirilmiştir. Tüm yatırımların kaynağı Kazakistan dan gelmiştir. Bazı şeyler hızlı bir şekilde hareket edebilmekte ve diğer pazar- Daha fazla bilgiyi www.textiles.kz adresinde bulabilirsiniz. 9-101 Yazar ayrıca, özellikle Allians Kazakhskiy Russkiy Tekstil ve Oxy Tekstil olmak üzere Kazakistan`da Rieter`e güven duyan tekstil işletmeleri arasındaki diğer müşterilere de teşekkür etmek istemektedir. Kazakistan daki projeler, gittikçe genişlemekte ve daha kapsamlı bir hale gelmektedir. Tüm bu projeler, Rieter'in Ticaret Bölümünün teknik bilgisi ve Servis bölümünün gayreti olmadan oldukça zor olabilecek takım çalışmasının bir sonucudur. Pek çok hafta sonunu harcayan ve Kazakistan da Rieter`in pazarda büyük bir payı olmasını gerçeğine katkıda bulunanlara da teşekkür ederiz. Jens-Uwe Bockhahn Merkezi asya CIS satış sorumlusu Winterthur jens-uwe.bockhahn@rieter.com

10 Rieter. LINK 54. 1 /2010 Technology Etkileyici: işletme koşullarında E 66 ve E 76 penye makinaları Maksimum verimle hassas tarama, Rieter penye makinalarının ticari bir özelliğidir. E 66/E 76 penye makinaları, bir süredir, işletme koşullarında çalışmaktadır. Müşterilerin standartları farklıdır, fakat geri dönüşler hep aynı şekilde olumlu yöndedir: bu penye makinaları, benzersiz kaliteleriyle kullanıcıları etkilemektedir. İlk iki parametre, stapel uzunluğu gibi ham madde özelliklerei ile belirlenmektedir. Yüksek tarama hızının avantajı, yuvarlak tarak garnitürlerinde liflerin kısa süre temasta kalmasıdır. Tarama hassas ve hızlıdır, böylece lifler çok az gerilime maruz kalmaktadır. Liflerin fazla uzaması önlenmekte ve ipliğin gerginlik/uzama oranı bu nedenle etkilenmemektedir. Yüksek vatka ağırlığı, söz konusu kendi kendine temizleme etkisini sağlamaktadır, örneğin taranmış lif tutamı koparıldığında, lif/lif sürtünmesi, koparılmış lifler arasında gerçekleşmekte ve bunlarda vatkada kalmaktadır. Yuvarlak ve üst tarakların hareketi yanında bu lif/lif sürtünmesi, neps, toz ve çepelin uzaklaşmasını sağlamaktadır. Benzersiz lif seçimi ve etkili tarama özelliği sağladığı için yüksek beslemenin değeri tekrar kanıtlamaktadır. Bu durum uzun stapel aralığında da görülmektedir. Çok sayıda müşteri bu parametreleri ayarladıktan sonra kalitelerini ve aynı zamanda üretimi arttırdıklarının farkına varmışlardır (Şekil 2 altta). Şekil 1 İşletmede Rieter tarama sistemi- 500 tarama/dk özelliğinde E 66. 2009 yılı sonunda, 450 den fazla E 66/E 76 penye makinası dünya pazarındaki çeşitli işletmelerde üretim hattında çalışmaktadır. Alınan yeni siparişler ise Rieter işletmelerinde üretilmektedir. Müşteriler, yeni E 66/E76 penye makinaları hakkında olumlu yorumlarda bulunmaktadır (Şekil 1). 1 1/8" lif uzunluğundaki pamuk elyafını kullanan tüm müşteriler, 500 tarama/dakika ve dolayısıyla 74 kg/saat`e kadar üretimi gerçekleştirmişlerdir. Etkileyici teknoloji Tarama alanında en fazla tecrübeye sahip olan Rieter tarama felsefesine öncülük etmektedir. Rieter`in yüksek performanslı tarama felsefesinin üç ayağı: Çok yüksek tarama hızı (500 tarama/dk`a kadar) Çok yüksek vatka ağırlığı (80 g/m`e kadar) Yüksek beslemedir Etkileyici kalite Sabit telef uzaklaştırma ve sık rastlanan hata değerlerindeki iyileşme (Şekil 2), iyi mukavemet ve uzama değerleri kaydedilmiştir. Müşteriler için önemli olan Classimat değerleri (Şekil 3) de etkileyicidir. 500 tarama/dk`a kadar, E 66 ve E 76, E 65/E 75 önceki modellere göre en azından aynı ya da çok daha iyi kalite değerleri sağlamıştır. Etkileyici teknik bilgi Penye makinasında teknolojik olarak mükemmel vatka ve çok iyi vatka sarımı, 80 g/m`e kadar vatka ağırlıklarında yüksek performanslı taramada ön koşuldur. Bu kriterler, UNIlap 32 ve yüksek üretim kapasitesindeki OMEGAlap E 35`den alınan vatkalarla gerçekleştirilmektedir. Penye makinası açısından, tarama işleminin gerçekleşmesi için, optimum olarak koordineli çalışan teknolojik parçalara ve hareket sırasına gerek vardır. Bu durum Rieter`in kendi CAPD yazılımı kullanılarak 500 tarama/dk`da sağlanmıştır. Bir başka önemli avantaj ise, tarakların çekim elemanları olan, yuvarlak tarakların ve üst tarakların, Rieter işletmelerinde geliştirilmesidir.

Rieter. LINK 54. 1 /2010 11 Technology Şekil 2 Müşterinin test sonuçları, sık rastlanan hatalar Hatalar / 1000 m Sık rastlanan hatalar / 1000 m Ne 40, 1 1/8 (29 mm) uzunluğunda orta uzunlukta pamuk, %15 telef 60 50 40 30 20 10 0 200 180 160 140 120 100 80 60 40 20 0 9.68 11 0 33 22 88 32 132 55 Ne 62, 1 7/16 (36 mm) uzunluğunda orta uzun elyaf pamuk, %20 telef 7 27 69 103 Ince yerler -50% Kalın yerler +50% Neps +200% Toplam IPI E 65 450 Tarama/dak., 63.5 kg/ 10.68 10.42 E 65 56 ktex / 30,6 kg/h 320 Tarama/dak. 1 E 66 56 ktex / 30,6 kg/h 320 Tarama/dak. CVm 22 6 9.62 30 24 53 E 66 500 Tarama/dak., 71.9 kg/h 63 10.32 93 E 66 68 ktex / 48,8 kg/h 420 Tarama/dak. 11.0 9.0 8.0 7.0 6.0 5.0 4.0 3.0 2.0 1.0 11.0 10.5 10.0 9.5 9.0 8.5 8.0 7.5 7.0 6.5 6.0 CVm [%] CVm [%] Uzun yıllar boyunca kazanılan deneyimler, diş şekli, diş enine kesiti, diş eksenleri, ön açı ve aralık genişliği gibi özelliklerin ideal bir şekilde koordine edilmesini sağlamaktadır. Diğer etkileyici gerçekler Teknoloji, kalite ve uzmanlık yanında yeni penye makinaları için başka etkili parametrelerde vardır: Diğer tüm rakiplerle kıyaslandığında en düşük enerji tüketimi: 500 tarama/dk`da 3.5 kw En sessiz penye makinası: 500 tarama/dk`da 86 db Daha az yer gereksinimi: Avrupa menşeli penye makinalarına göre %55 kadar daha az yer gereksinimi Çok düşük yağ tüketimi (iletimde çok düşük eskime): 4000 çalışma saati için 5 litre Kısa liflerin sarımını engelleyen özel olarak tasarlanmış diş şekli sayesinde kendinden temizlemeli en iyi üst taraklar 8 tarama kafasından gelen şeritler, kolaylıkla çekim sisteminde birleştirilebilmektedir Sorunsuz çalışma özelliği sayesinde %96'ya (E76) varan yüksek makina verimliliği UNIlap E 32 ve OMEGAlap E 35 penye hazırlık makinaları ile benzersiz vatka kalitesi 74 kg/saate kadar üretim, üniform iyi lif seçimi, çok düşük enerji tüketimi, iyi, sabit çalışma davranışı ve yüksek verimlilik, E 66/E76 penye makinalarını etkileyici kılmaktadır. 9-106 Şekil 3 Müşterinin test sonuçları, Classimat değerleri Hatalar [1/100 km] Ne 40, 1 1/8 (29 mm) uzunluğunda orta uzunlukta pamuk 35 30 25 20 15 10 5 0 28 2 3 33 E 65 450 Tarama/dak. Kısa kalın yer Uzun kalın yer Uzun ince yer Toplam hatalar 18 1 3 22 E 66 500 Tarama/dak. Anja Knick Penye makinaları ürün müdürü Winterthur anja.knick@rieter.com

12 Rieter. LINK 54. 1 /2010 product news Yeni RSB-D 22 regüleli cer makinası: iki kafadan da tek kafada alınan regüle kalitesi Rieter, 2x1100 m/dk maksimum üretim hızı özelliğinde RSB-D 22 çift kafalı regüleli cer makinası ile cer makinası yelpazesini tamamlamaktadır. Birbirinden tamamen bağımsız makina tarafları ve regüle fonksiyonları, çift kafalı bir regüleli cer makinasında benzersiz bir özelliktir. Her bir kafa RSB-D 40 tek kafalı cer makinasına eşdeğer miktarda ve aynı kalitede üretim yapmaktadır. Diğer avantajlar, azalan yer ihtiyacı, düşük enerji tüketimi ve düşük yatırım maliyetidir. İki kafada da üstün bant kalitesi Yeni RSB-D 22 çift kafalı regüleli cer makinasında (Şekil 1), Rieter, tek kafalı regüle konseptinin avantajlarını, çift kafalı bir cer makinasının avantajlarıyla birleştirmektedir: makinanın her iki tarafı ve RSB-D 22'nin her iki regüle fonksiyonu birbirinden tamamen bağımsız olarak çalışmaktadır (Şekil 2). Dolayısıyla motor gücü açısından, herhangi bir bağlantı yoktur ve böylece konvansiyonel çift kafalı cer makinalarında olduğu gibi regüle fonksiyonlarının karşılıklı etkileşimi olmaz. RSB-D 22'de her iki kafada tek kafalı regüle kalitesi sağlanmaktadır. Tek kafalı regüle konseptinin yanında, işletme şartlarında çalışması kanıtlanmış RSB-D 40 modülleri ve parçalarının kullanımı da her bir kafanın aynı kalitede üretim yapmasını sağlamaktadır. Band besleme, regüle, çekim sistemi, sarım benzer modüller olup iki makina görüntüsü vardır. Makinanın her iki tarafı da bağımsız, düz kova değiştiricisi ve 2 rezerve kovadan oluşmaktadır. Boş kovalar, bant besleme ve makina arasından itilmektedir. Dolduktan sonra, kovalar ileriye doğru çıkartılır. Uygun kova formatı, 1220 mm'e kadar yükseklikte ve 400 mm ile 600 mm çaptadır. Yüksek verimlilik ve düşük enerji tüketimi RSB-D 22`nin maksimum üretim hızı 1100 m/dk`dır (penye pamuklar için RSB-D 22c: 2 x 550 m/dk). Üretim hızı yanında, üretim verimliliği de çift kafalı bir cer makinası için de benzersizdir: iki bant beslemesinden birinde bant kopuğu olması durumunda ya da bir sorun oluşursa, makinanın diğer tarafı çalışmaya devam eder. Bir kova değişimi olurken, makinanın diğer tarafındaki kova bağımsız olarak üretime devam eder. Bu nedenle RSB-D 22'nin üretim verimliliği, RSB-D 40 seviyesindedir, konvansiyonel çift kafalı cer makinasından %10-%15 daha yüksektir. Şekil 1 2 x 1100 m/dk`lık maksimum bir üretim hızında çift kafalı yeni RSB-D 22 regüleli cer makinası. Şekil 2 Tamamen bağımsız olarak çalışan regüle fonksiyonları sayesinde her iki kafada benzersiz kalite. Rieter, 25 yıl önce tek kafalı regüleli cer tasarımını geliştiren ilk üreticidir. Bu tasarım, yüksek regüle ve böylece elde edilen bant kalitesi açısından etkileyici olmuştur.

Rieter. LINK 54. 1 /2010 13 product news Şekil 4 RSB-D 22`de bulunan RSB-D 40`ın kanıtlanmış avantajları, örneğin azalan temizleme gücü ile CLEANcoil. Ortak bir uzaklaştırma fanı, makinanın her iki tarafı için emiş sağlamakta, bu da 1 kg bant için enerji tüketimini %10 kadar azaltmaktadır. Uzaklaştırma yoğunluğu, her iki tarafta ayrı ayrı ayarlanabilir. Kolay çalıştırma ve yüksek esneklik Konvansiyonel çift kafalı cer makinaları, ulaşılabilme, operatör güvenliği ve çalışma güvenliği açısından önemli ölçüde kısıtlamalar içermektedir. Cer 2.9 3.2 m Daha az yer gereksinimi RSB-D 22, yer gereksinimi açısından da etkileyicidir: RSB-D22'de makina genişliği sadece 3.2 m ve RSB-D 22c'de ise 2.9 m`dir. Makina, zemin üzerine kurulabilmekte ya da tabanın içine monte edilebilmektedir. Tabanın içine monte edildiğinde, makina uzunluğu açısından azalma olmaktadır (Şekil 3). 5.6 m yere gömülü kurulum 6.7 m yer üstünde kurulum Rieter, 1000 mm'e kadar çaplı geniş kovalar için iki versiyon önermektedir: kovaların maksimum erişilebilirliği için 2 sıralı bant besleme yanında, ilk kez 3 sıra halinde düzenlenmiş kova versiyonları da mevcuttur. 3 sıralı yerleşim, silindir besleme uzunluğunu azaltmakta ve yalnızca Rieter tarafından sunulmaktadır. Şekil 3 RSB-D 22 yer ve dolayısıyla bina maliyetlerinde, havalandırmada ve ışıklandırmada tasarruf sağlamaktadır. makinası, sadece ön taraftan çalıştırılabilmekte ve personel, zor dengede kalmaktadır. RSB-D 22'de, çekim sistemi kafaları arasına yerleştirilen çalışma platformu, personelin makinayı konforlu ve güvenli bir şekilde çalıştırmasını sağlamaktadır. Yandaki çalışma platformları da tüm bakım işlerini kolaylaştırmaktadır. Ayrı makina kenarları nedeniyle, her iki kafada farklı dublajlara, hızlara ve bant ağıtlıklarına olanak vermektedir. Bu da örneğin karde ve penye pamukların RSB-D 22'de yan yana işlenebilmesini sağlamaktadır. İstenirse, bir makina tek başına çalıştırılabilir. İşletmede kanıtlanmış avantajlar D 40 versiyonunun kanıtlanmış avantajları elbetteki RSB-D 22'de de geçerlidir, örneğin regüle işleminin otomatik ayarı (AUTOset), takım değiştirme (Şekil 4), üst silindirde otomatik olarak kalkan temizleme kenarları, duruşlar ya da vatka oluşumu sırasında üst silindir yüklemesinin kalkması, otomatik filtre temizliği, merkezi yağlama çubuğu entegre bant ayırma aparatı gibi. 9-107 Jürgen Müller Cer makinası üretim müdürü Ingolstadt juergen.mueller@rieter.com

14 Rieter. LINK 54. 1 /2010 product news Saptırma yerine döndürmek! Cevap SWIVELplate EVO Eski nesil cer makinalarının verimliliği, teknik olarak basit ama etkili SWIVELplate EVO ile yükseltilerek üretimin yüksek seviyesi korunmaktadır. Basit bakım, operatör dostu ve yanlış kullanımın neden olabileceği zararın önlenmesinden dolayı bu yatırım kendisini çok kısa bir süre içinde amorti etmektedir. Şekil 1 Yeni retrofit kiti- SWIVEL EVO döner şerit tutucu hunisi. tarafından kolay ve hızlı bir şekilde gerçekleştirilebilir. İşletme personeli şerit tıkanıklıklarını ve başlangıç diski bölgesindeki elyaf birikimlerini bakım personelinin yardımı olmadan hızlı ve kolayca giderebilmektedir. Geliştirilmiş erişilebilirlik bu süreç sırasında yanlış kullanım nedeniyle başlangıç disklerinin zarar görmesini önlemeye yardımcı olmaktadır. Orijinal döner huni tutucuları ve döner hunileri SWIVELplate EVO güçlendirme takımı ile birlikte kullanılmaya devam edilebilir. RSB-D 40 ın yeni geliştirilen ve büyük avantajlar sunan şerit hunileri alternatif olarak kullanılabilir. Hem şerit hunisinin yeni şekli hem de belirli bir bağlantı, hatalı kurulumu önlemektedir, bu nedenle yeni şerit hunisi tamamıyla sapmaya dayanıklıdır. RSB-D 40 şerit hunisini kullanabilmek amacıyla, yenilikçi SWIVELplate EVO şerit hunisi tutucusu için bir EVO adaptörü verilir (Şekil 2). Şekil 2 Solda yeni RSB- D 40 şerit hunili yeni EVO adaptör. Sağda eski adaptör ve şerit hunisi. Bu dönen şerit hunisi tutucusunun geliştirilmesi, cer makinasının çalışmasını bilen uzmanların ve müşterilerin deneyimine dayanmaktadır. Rieter tarafından geliştirilen çözüm, cer makinasını çok daha operatör dostu yapan bir üründür (Şekil 1). SWIVELplate EVO döner şerit hunisi tutucusu SWIVELplate EVO, günümüzde kullanılmakta olan RSB-D 40 nesil cer makinaları üzerinde döner şerit huni tutucunun çalışma prensibini kullanmaktadır. Ancak tasarım, önceki modeller için bir iyileştirme donanımının gereksinimlerini detaylı olarak içerir. Bu çözüm SB-D 10, SB-D 15, RSB-D 30C, RSB-D 35 ve RSB-D 35c cer tiplerine retrofit olarak uyarlanabilmektedir (USTER ŞERİT alarmı içermeden). SWIVELplate EVO nun ana parçası, erişim kolaylığı sağlayan ve güvenliği artıran şerit huni plakanın döner merkez bölümüdür. Entegre bir kilitleme cihazı, merkezi bölümünün dönme aralığını belirler ve yanlışlıkla geri salınımını engeller. Yeni şerit huni tutucusunun kurulumu işletmedeki bir makina ustası SWIVELplate EVO operatör dostudur ve başlangıç diskleri ve şerit huniler gibi değerli, teknolojik açıdan önemli bileşenlerin ömrünü uzatmaktadır. Bu avantajlar ve önemli ölçüde azaltılmış bakım SWIVELplate EVO yu yararlı ve kârlı bir yatırım haline getirmektedir. 9-105 Jörg Feigl Yedek parça pazarlama Ingolstadt joerg.feigl@rieter.com

Rieter. LINK 54. 1 /2010 15 product news Magic Eye M1 : bu sihirli gözler her şeyi görür Beyaz polipropulen, renkli plastik elyaf ve yabancı madde. Eğer yeni Magic Eye M1 tamamlayıcı modül THE VISION SHIELD Direct Mpix e eklenecek olursa, işlenen pamuktaki tüm bu yabancı parcacıklar iki birleşik ölçüm metodu ile saptanır ve uzaklaştırılır. MAGIC EYE M1 in çalışma modu Elyaf, hava akımı ile serbestçe THE VISION SHIELD ve Magic Eye M1 e beslenir. Magic Eye M1 de Corona Spot adı verilen özel bir ışık kaynağı kullanılır. Bir yoklama çarkı ışığı corona Spot tan geçen tutamlar üzerine dağıtır. Daha sonra yansıyan ışık ölçülür ve alınan veriler entegre bir bilgisayarda analiz edilir. Saptanan yabancı maddeler seçilerek bir düze yardımı ile özel bir toplama kabına atılır. A B C Kullanımı kolay Magic Eye M1 öğrenme zamanı gerektirmez. Başlatıldıktan bir dakika sonra çalışmaya hazırdır. Magic Eye M1 in işletimi çok kolaydır ve VISION SHIELD e entegredir. Teknisyen kontrol panelinden ölçüm sisteminin hassasiyetini ayarlar. Kontaminasyon derecesi değişken bile olsa sistem daima güvenilir bir şekilde çalışır. Jossi teknolojisi yabancı parçacıkların çıkarılması konusunda dünya lideridir. Yabancı parçacıkların %75 den fazlası Magic Eye M1 de olağanüstü bir ayırma hızında çıkarılır. Şekil 1 Renkli yabacı parçalar (A) ve renkli elyaf (B) THE VISION SHIELD Direct Mpix ile çıkarılır. Açık renkli yabancı parçacıklar (C) Magic Eye M1 ile uzaklaştırılır. Şekil 2 Magic Eye M1 ile THE VISION SHIELD birleştirilmiştir. Harman hallaç makinalarına beslenen ham pamuk genellikle eğirme öncesi uzaklaştırılması gereken yabancı maddeleri içerir. İplikhaneler için Magic Eye M1 formunda yeni bir optik sistem mevcut olup, bu sistem, beyaz polipropulen gibi, pamuk rengindeki yabancı parçacıkları harman hallaç makinasında saptar. Tek bir ünitede iki ölçüm metodu Magic Eye, THE VISION SHIELD Direct Mpix e herhangi bir ilave yere gereksinim duyulmaksızın entegre edilebilir. THE VISION SHIELD yabancı maddeleri saptamak için renk kontrastını ölçer. Materyalde ham pamukla renk benzerliği gösteren renksiz yabancı maddelerin olması durumunda bu ölçüm metodunun başarısı sınırlıdır. Alternatif ölçüm metotları test edilmiştir ancak bu fonksiyon sadece optik olarak parlayan plastikler, parlayan pamuk veya polarize yüzeyler içindir. Magic Eye M1 in eşsiz yeni ölçüm metodu ölçüm için optik yansımadaki farklılıklardan yararlanır. Bu metod önemli ölçüde daha fazla yabancı parçacıkların uzaklaştırılmasına olanak verir. (Şekil 1 C). Denenmiş ve test edilmiş sistem Magic Eye M1 Wängi Jossi Sistemleri (İsviçre) ile 2008 ilkbaharda başarıyla piyasaya sürülmesi ve sadece Direct Mpix makinalarında retrofit amaçlı veya yeni makinalarda bir seçenek olarak mevcuttur (Şekil 2). Yüksek verimlilik, uzun hizmet ömrü ve iplik kalitesinde artış konularında hevesli, gelecek yatırımları için karar veren tüm dünyadan çok sayıda müşteri bu teknolojiye yatırım yapmışlardır. 9-104 Silvano Rufo Yedek Parça Pazarlama müdürü müdürü SYS Winterthur silvano.rufo@rieter.com Hans Speich Yedek Parça Pazarlama Winterthur hans.speich@rieter.com

16 Rieter. LINK 54. 1 /2010 rieter inside The Rieter Manual of Spinning : İplikçilik teknik bilgisi için bir referans çalışma Teknoloji ve mühendisliğin detaylı bir şekilde anlaşılması tekstil endüstrisinde başarı ve ilerleme için destek sağlamaktadır. Sadece üretim aşamaları arasındaki ve içindeki ilişkilerin bilinmesi sayesinde, makina ayarları ve böylece bitmiş ürünler, pazarda başarıyı garantileyecek şekilde optimize edilebilir. Yeni revize edilmiş Rieter iplik üretimi el kitabı teknik uzmanlara, öğrencilere ve diğer ilgili gruplara, kısa elyaf iplikçilik teknolojisine odaklı, kapsamlı bir referans çalışmayı sunmaktadır. Şekil 1 Textil Institute, Manchester tarafından yayınlanan Tekstil Teknolojisi El Kitabı nın kapağı. Şekil 2 4. ciltten bir resim, Şekil 82 eğirme geometrisi açıları ve boyutları Rieter, 1980 lerde, The Textile Institute, Manchester ile birlikte çok iyi bilinen standart bir çalışma olan Tekstil Teknolojisi El Kitabı nı çıkarmıştır (Şekil 1). Tekstil uzmanı birkaç nesil, sahip oldukları bilgileri, mavi kitaplar olarak bilinen bu kitaplar vasıtasıyla edinmiş ve günümüzde de bu kitapları referans çalışmalar olarak kullanmaktadırlar. Gelişme durmaz Bu kitabın yayınlanmasından bu yana tekstil endüstrisi hızlı bir şekilde gelişmeye devam etmiştir: makinaların verimliliği artmış, işlem adımları birleştirilmiş ve yenilikçi üretim metotları tamamen yeni fırsatların yaratılmasını sağlamıştır. El ile çizilmiş resimler ve daktilo edilmiş kopyalardan oluşan ciltlerin içeriklerinin tasarlanmasında şimdi yeni bir yaklaşim da uyarlanabilmektedir. Paylaşıma açık bilgi Bir sistem sağlayıcısı olarak Rieter, çok sayıda müşterisine ve kendi personeline, kendi bünyesindeki Eğitim Merkezinde eğitim vermiştir. Bu eğitim onların gelecekteki kariyerleri için oldukça büyük önem taşımaktadır. Rieter, tüm dünyada öğrenciler tarafından yapılan pek çok tez çalışmasına sponsorluk yapmaktadır. Müşteriler, öğrenciler ve personel ile bilgi paylaşımı Rieter için bir gelenektir! ortaklaşa yayınlanmış çalışma esas alınarak, tam bir baskı öncesi kontrol yapılmıştır. Proje ekibi - Tekstil ve grafik alanında uzun yıllar tecrübe kazanmış Rieter çalışanları- tüm kopya ve resimlerin renklendirilmesi (Şekil 2 ve 3) ve dijital hale getirilmesi işlemlerini gerçekleştirmiş ve mevcut bilgileri ve teknolojiyi "Rieter Manual of Spinning" (Rieter iplik Üretimi El kitabında) bir araya getirmişlerdir. En son bulgular ve tarihi alt yapı, metinler ve renkli resimlerle açıklanmıştır. Bu çok ciltli referans çalışması kısa elyaf iplikçiliği işlemlerine ait temel bilgileri içermekte ve Rieter in rakiplerinin de içinde bulunduğu pazarda yer alan teknolojiler ve yöntemlerle ilgli bilgileri de kapsamaktadır. 2 3 h IS IF IK δ S γ V dh L E B F R I IR D β IH Z II α IG IB III d I T Şekil 3 1. ciltten bir formül. Şekil 63: Farklı kalınlıklardaki ipliklerde büküm sayısı Yeni Baskı Rieter, mevcut teknoloji, mühendislik ve işlem bilgisini, düzenli bir şekilde sunmaya ve herkes tarafından ulaşılabilir olmasını sağlamaya karar vermiştir. Daha önce Rieter ve The Textile Institute tarafından H d II T

Rieter. LINK 54. 1 /2010 17 rieter inside Cilt 1: Technology of Short-staple Spinning Cilt 2: Blowroom & Carding Bu serinin ilk cildi temel prensipleri ve kısa elyaf iplikçiliğinin evrensel olarak geçerli ilişkilerini içermektedir. Daha sonraki ciltler, makina ya da makina gruplarına göre düzenlenmiştir. Temel teknolojik prensipler, sürekli gelişme halinde olan makinalar ve tasarımlardan ayrılmıştır. İkinci cilt, açma, temizleme, karıştırma ve lifin taraklanması konuları ile ilgili detaylı bilgiler vermekte, kondisyonlama ve telef geri kazanımı gibi konuları ele almaktadır. Pamuk lifine ilave olarak diğer lif tiplerinin işlenmesi de dikkate alınmıştır. Makina ayarları, materyal taşıma, işleme ve tarak garnitürlerinin bakımı ve otomatik regüle sistemleri grafiksel olarak açıklanmaktadır Tedarik Kaynağı Rieter iplik üretimi el kitabı nın ilk altı cildi, yalnızca İngilizce olarak basılmıştır ve Rieter satış mühendisleri aracılığıyla temin edilebilir.

18 Rieter. LINK 54. 1 /2010 rieter inside Cilt 3: Spinning Preparation Cilt 4: Ring Spinning Üçüncü cilt, tarak makinası ve ring iplik makinası arasındaki, iplik üretiminin teknik ve teknolojik konularını ele almaktadır. Ara ve nihai ürünün kalitesi, bu işlemlere önemli derecede bağlı olmaktadır. Bundan dolayı bu ciltteki konular önemlidir ve konular; tarama (hazırlık işlemleri de dahil olmak üzere), cer ve fitil makinası olmak üzere üç bölüme ayrılmaktadır. Dördüncü cilt, ring iplik eğirme sistemi ile ilgili teknik ve teknolojik konuları ele almaktadır. Ring iplik eğirme sistemi, nihai ürün üzerinde doğrudan etkiye sahip, çok önemli bir prosestir. Ring iplik üretim sistemi, hala diğer iplik üretim sistemleri ile elde edilen iplik özelliklerinin değerlendirilmesi açısından karşılaştırmalarda referans olarak kullanılmaktadır.

Rieter. LINK 54. 1 /2010 19 rieter inside Cilt 5: Rotor Spinning Cilt 6: Alternative Spinning Systems Open end iplikçilik prosesi yeni eğirme metodlarını aramaya odaklanılan araştırmalar esnasında geliştirilmiştir. Sürekli geliştirme, eğirme donanımlarında ve şartlardaki çok büyük gelişmeler sayesinde, open end eğirme işlemi o denli geliştirilmiştir ki, open end ipliklerini ring ipliklerden çıplak gözle ayırmak hemen hemen imkansızdır. 5. cilt kapsamlı olarak open end iplikçlik prosesini ve özelliklerini içerir. Alternatif eğirme sistemleri, iplik özellikleri ve kalite bakımından ring ipliklerden farklı ipliklerin üretimi için kullanılır. Doğru uygulamalar için alternatif eğirme işlemlerinin kullanılabilmesi amacıyla, bu proseslerin gereksinimlerinin tam olarak anlaşılması gerekir. "Alternatif eğirme sistemleri" başlıklı cilt en önemli alternatif eğirme proseslerini açıklar ve doğru eğirme prosesinin seçilmesine yardımcı olur. Elektronik baskı- Rikipedia : www.rieter.com web sitemizde 2010 yılının ilk çeyreğinde yayımlanacaktır. 9-108 Michel Gelin Pazarlama Proje yöneticisi SYS Winterthur michel.gelin@rieter.com

Rieter Machine Works Ltd. Klosterstrasse 20 CH-8406 Winterthur T +41 52 208 71 71 F +41 52 208 83 20 sales.sys@rieter.com Rieter Ingolstadt GmbH Friedrich-Ebert-Strasse 84 DE-85055 Ingolstadt T +49 841 95 36 01 F +49 841 95 36 895 Rieter CZ s.r.o. Čs. armády 1181 CZ-56215 Ústí nad Orlicí T +420 465 557 232 F +420 465 557 226 Rieter India Pvt. Ltd. 3rd Floor, Bldg No. 9, Tower B DLF Cyber City, Phase III IN-122 002 Gurgaon T +91 124 4500800 F +91 124 4500850 www.rieter.com Rieter South America Alameda Rio Preto no. 101/165 06460-050 Barueri Sao Paulo, Brazil T +55 11 4688 1617 F +55 11 4688 1712 Rieter Corporation PO Box 4383 BUS I 85 and SC 9 Spartanburg, SC 29305 United States of America T +1 864 5825466 F +1 864 5851643 立 达 纺 织 机 械 ( 上 海 ) 有 限 公 司 中 国 上 海 娄 山 关 路 83 号 新 虹 桥 中 心 大 厦 12 楼 邮 编 : 200336 电 话 : +86 21 6236 8013 传 真 : +86 21 6236 8012 Rieter Textile Machinery Trade and Service Ltd. Tekstilkent Ticaret Merkezi Turgut Reis Mahallesi, A 23 Blok No 31 TR-34235 Esenler/Istanbul T +90 212 438 47 64 F +90 212 438 47 30 Rieter'in ekonomik penye hattı: RSB-D 22 cer makinası, OMEGAlap E 35 penye hazırlık, E 76 penye makinası ve RSB-D 40 regüleli cere makinası.