T.. MİLLÎ EĞİTİM KNLIĞI EĞİTİM TEKNOLOJİLERİ GENEL MÜÜRLÜĞÜ Ölçme eğerlendirme ve çıköğretim Kurumları aire aşkanlığı KİTPÇIK TÜRÜ dayın dı ve Soyadı : day Numarası (T.. Kimlik No) : SĞLIK KNLIĞI PERSONEL GENEL MÜÜRLÜĞÜ PERSONELİNİN UNN EĞİŞİKLİĞİ SINI 33. GRUP: KİMY MÜHENİSİ 5 RLIK 009 Saat:10.00 İKKT: 1. Soru kitapçıklarını kontrol ederek, baskı hatası olan kitapçığın değiştirilmesi için salon sorumlularına başvurunuz.. Soru kitapçığındaki açıklamaları okuyunuz. 3. Sınavda hesap makinesi, cep telefonu ve çağrı cihazı kullanılması yasaktır. EP KÂĞII İLE İLGİLİ ÇIKLMLR 1. evap kâğıdı üzerine yazacağınız yazı ve yapacağınız işaretlemelerde kurşun kalemden başka kalem kullanmayınız.. Size verilen cevap kâğıdında yazılı olan bilgilerin size ait olup olmadığını kontrol ediniz ve kitapçık türünü mutlaka işaretleyiniz. 3. evaplarınızı cevap kâğıdına aşağıdaki örnekte olduğu gibi yuvarlağı, dışına taşırmadan işaretleyiniz. Yanlış karalamalarınızı düzeltirken yuvarlağın içini temizce siliniz. ÖRNEK KOLM: SORU KİTPÇIĞI İLE İLGİLİ ÇIKLM 1. Soru kitapçığında 50 soru bulunmaktadır. Kitapçık için verilen cevaplama süresi 75 dakikadır.. Her sorunun dört seçeneği vardır. ört seçenekten sadece bir tanesi doğru cevaptır. 3. evaplarınız puanlanırken her doğru cevaba puan verilecek, yanlış cevaplarınız dikkate alınmayacaktır. 4. Size ayrı bir karalama kâğıdı verilmeyecektir. Soru kitapçığınızın içindeki boş alanları karalama yapmak için kullanabilirsiniz. Soracağınız bir şey var mı? arsa, şimdi sorunuz; sınav başladıktan sonra sorularınıza cevap verilmeyecektir. Hazır mısınız? Sınav, okulun bütün salonlarında aynı anda başlayacağı için başlama zilini beraberce bekleyelim. Hepinize başarılar dileriz. (Salon başkanı başlama ve bitiş saatini tahtaya yazacaktır.) u kitapçığın her hakkı saklıdır. Hangi amaçla olursa olsun, kitapçığın tamamının veya bir kısmının Millî Eğitim akanlığı Eğitim Teknolojileri Genel Müdürlüğünün yazılı izni olmadan kopya edilmesi, fotoğraflarının çekilmesi, bilgisayar ortamına alınması, herhangi bir yolla çoğaltılması, yayımlanması veya başka bir amaçla kullanılması yasaktır. u yasağa uymayanlar, doğabilecek cezai sorumluluğu ve kitapçığın hazırlanmasındaki mali külfeti peşinen kabullenmiş sayılır. ŞLYINIZ ENİLMEEN SORU KİTPÇIĞINI ÇMYINIZ.
KİMY MÜHENİSİ 1. ir kömür numunesinin yapılan analizinde %,7 kükürt ve %18,6 kül bulunmuştur. u kömürün külünde yapılan analizde ise % 3,85 oranında kükürt bulunmuştur. 100 kg kömürün yanması hâlinde kaç kg kükürt yanarak havaya karışmıştır? ) 1,0 ) 1,5 ) 1,75 ) 1,98. 745 mm-hg basıncında ve 0 o sıcaklıkta su buharı + azot gazı karışımı hacimsel olarak % 14,8 oranında su buharı içermektedir. u karışımın relatif rutubeti nedir? (0 o de suyun buhar basıncı 185 mm-hg dır.) ) % 0 ) % 30 ) % 35 ) % 60 3. Karbon monoksitin yanma entalpisi -67,6 kcal/mol dür. Karbon dioksidin standart oluşum entalpisi -94.1 kcal/mol olduğuna göre, karbon monoksitin standart oluşum entalpisi kaç kcal/mol dür? 1 O + O O $ ) -10,3 ) -6,5 ) 30, ) 43, 4. şağıda reaksiyon denklemi verilen amonyağın yanma reaksiyonunun standart reaksiyon entalpisi (kcal/mol NH 3 ) nedir? 4NH3+ 5O $ 4NO+ 6HO Oluşum entalpisi, kcal/mol NH 3-11,0 NO 1,6 H O -57,8 ) 54,1 ) 65,5 ) 70, ) 85,1 5. ir sıvılaştırılmış petrol gazı tüpü içinde bulunan sıvı yakıtın molar bileşimi şöyledir: Propan: %80 ütan: %0 Tüp sıcaklığı 30 o iken tüp içindeki basınç kaç mm-hg dır? (30 o de propan ve bütan için saf hâldeki buhar basınçları sırası ile 9000 mm-hg ve 350 mm-hg dır.) ) 7670 ) 8000 ) 8500 ) 9800 6. enge hâlinde bulunan bir kimyasal reaksiyonun toplam basıncı değiştirilirse dengenin nasıl etkileneceği aşağıdaki hangi faktöre bağlıdır? ) Sıcaklığa ) Reaksiyon süresine ) Reaktör büyüklüğüne ) Toplam mol sayısının değişimine 7. 1 atm lik basınç 101,35 kn/m ye karşılık gelmektedir. u basınç 4 o de bulunan kaç su yüksekliğine (m) karşı gelir? (suyun yoğunluğu (4 o ) = 1,0 g/cm 3 ) ) 10,3 ) 16,5 ) 0,1 ) 34,0 8. ir günde 000 kcal lik yemek yiyen bir insan, kilosunu aynı şekilde koruyabilmek için günde ne kadar güç (W) harcaması gerekmektedir? ) 17 ) 33 ) 67 ) 97 9. Yalıtılmış bir tankın içinde elektrikli ısıtıcı ile ısıtılmış 60 o sıcaklıkta 190 kg su bulunmaktadır. Tanka 10 o sıcaklıkta soğuk su 0, kg/s kütlesel akış hızında girmektedir ve diğer taraftan değişik sıcaklıkta aynı akış hızı ile dışarı alınmaktadır. Sistem yatışkın durumdadır. Tank çıkışında suyun sıcaklığı ne kadar saniye sonra 35 o sıcaklığa düşer? (Kabul: ve p sıcaklık ve basınçtan bağımsızdır ve = p = olarak alınabilir.) ) 658,5 ) 765,8 ) 81, ) 901,6 10. ir adyabatik türbine 500 o ve 3,5 MPa basınçta (H1=3450.9 kj/kg) giren buhar 00 o de ve 0,3 MPa basınçta (H=865.6 kj/kg) çıkmaktadır. Eğer türbin 750 kw lık bir güç üretiyorsa türbinden geçen buharın akış hızı (kg/s) nedir? ) 3,55 ) 3,07 ) 1,8 ) 0,58 11. Hava bir nozuldan geçirilerek genleştiriliyor. Nozulun girişindeki doğrusal hız ihmal edilebilir. Nozulun çıkışındaki doğrusal hız ise 35 m/s dir. Hava bir ideal gaz olarak kabul edilirse sıcaklığındaki düşüş nedir? (p = 7 R, R=8,314 J/molK ve Havanın molekül ağırlığı=9 g/mol) ) 5,5 ) 37,5 ) 44,5 ) 5,5
KİMY MÜHENİSİ 1. Termodinamikte ısı ve işi birbirinden ayıran kriter aşağıdakilerden hangisidir? 18. şağıdaki elementer reaksiyon için d/dt nasıl ifade edilir? ) Sistem kütlesi ) İtici kuvvet farklılığı ) asınç değişimi ) Seviye farklılığı 13. Sıvı suyun 1 bar ve 5 o de sabit basınç ısı kapasitesi 4,18 J/g K dir. 5 o de ve 100 bar daki ısı kapasitesi (J/g K) nedir? P -4 c =-8910,. JgKbar / P m T ) 4,151 ) 4,304 ) 4,434 ) 4,51 14. Maddenin üç hâlinin bir arada bulunduğu nokta nasıl adlandırılır? ) Kritik nokta ) Süblimleşme noktası ) Üçlü nokta ) Sıvı noktası 15. enzen ()-Toluen (T) sistemi 1 atm ve 93,3 o de denge hâlindedir. Sıvı fazda benzenin mol kesri nedir? (u sıcaklıkta benzenin buhar basıncı 1044 mmhg, toluenin ise 439 mmhg dır.) ) k3+ k-k1 ) k+ k1-k1 ) k3+ k ) - k3+ k- k1 19. Sütün pastörize edilmesi reaksiyonunda 74 o de belirlenen reaksiyon hız sabitinin 63 o sıcaklıkta belirlenen değere oranı 10 dir. ktivasyon enerjisinin değeri kaç J/mol dur? R=8,314 J/mol K ) 334000 ) 350000 ) 4184 ) 53434 0. şağıda görülen sürekli karıştırmalı reaktörde bileşeni için reaksiyon hız değeri (mol/lt.dak) kaçtır? (sıvı faz reaksiyonu) ) 0,31 ) 0,4 ) 0,53 ) 0,6 16. dg=dp-sdt+gdn olduğuna göre ( G/ P) T,N hangi termodinamik özelliğe eşittir? ) T ) ) G ) N 17. an der Waals denklemine uyan bir akışkan U için c m ifadesi aşağıdakilerden hangisine T eşittir? Jander Waalsdenklemi: N K O K a U P P + - b = RT = T - P Kc m^ h c m c T T m O L P ) b ) a ) a ) 1 ) 0,006 ) 0,008 ) 0,009 ) 0,08 1. $ sıvı faz reaksiyonu bir sürekli karıştırmalı reaktörde yürütülmektedir. Reaktör sıcaklığı 163 o dir. esleme 133700 g/saat lik hızla reaktöre verilmektedir. nın % 97 si dönüşmektedir. Çalışılan şartlarda hız sabiti 0.8 saat -1 ve r =k olduğuna göre bu reaktör için alıkonma süresi (τ) kaç saattir? ) 10,3 ) 3,8 ) 40,4 ) 45,5 3
KİMY MÜHENİSİ. Sürekli karıştırmalı reaktörde toplam seçicilik ve konsantrasyon arasındaki ilişki şekilde görüldüğü gibi ise çıkış akımında R konsantrasyonu (mol/lt) nedir? ( 0 = mol/lt, f =0,5 mol/lt) $ R (istenen ürün) $ 7. 8. emirin yüzey merkezli kristal yapı içindeki atomik yarı çapı r = 1,69 dir. una göre demirin yüzey merkezli kübik kristal kafes kenar uzunluğu kaç dür? ^a0 = 4r h ) 1,0 ) 1,31 ),53 ) 3,59 ir metalin gerilim-uzama eğrisi altında kalan alan malzemeye ait hangi parametreyi verir? ) Tokluk değeri ) Süneklik değeri ) Yorulma dayanımı ) arbe dayanımı ) 0,0 ) 0,1 ) 0,5 ) 0,75 3.,, -r = k - k 1 reaksiyon sistemi için denge dönüşümü ve denge sabiti arasındaki ilişki nedir? (aşlangıçta reaktörde sadece maddesi bulunmaktadır.) x ) K = x -1 ) K = e - x e 1 e x ) K = e x ) K = e + x 1 + x 1 e 4. ir gaz karışımı %50 ve %50 inert içermektedir. esleme akımının basıncı ve sıcaklığı sırası ile 10 atm ve 4, K dir. u karışım reaktöre 6 dm 3 /s hızla beslendiğine göre girişte bileşeni için molar akış hızı (mol/s) nedir? (R=0,08 dm 3 atm/mol K) ) 0,065 ) 0,867 ) 1,3 ) 1,56 5. şağıdakilerden hangisi amortisman hesaplama yöntemi değildir? ) irim kapasite başına maliyet ) Çifte azalan bakiyeler ) Yıl sayılarının toplamı ) zalan bakiyeler 6. Evaporatörde sıcaklık dayanımı az olan bir çözelti derişikleştirilmek istenmektedir. üşük sıcaklıklarda suyun buharlaştırılabilmesi için aşağıdaki işlemlerden hangisinin yapılması uygundur? e 9. Hacim merkezli kübik kristal yapıda olan demirin yoğunluğu (g/cm 3 ) nedir? (Hacim merkezli kübik kristal parametreleri : a o =,866, tom/hücre=, tom ağırlığı=55,85) ) 6,3 ) 7,88 ) 8,4 ) 9,01 30. ir atm (1 atm) basınç için aşağıdakilerden hangisi doğrudur? ) 76 mm Hg basınca eşittir. ) 760 mm Hg basınca eşittir. ) 76 cm Hg basınca eşittir. ) 760 cm Hg basınca eşittir. 31. nkara nın deniz seviyesinden yüksekliği yaklaşık 850 m dir. Sıcaklığın 5 o olduğu güneşli bir günde nkara da basınç nedir? (Havanın Mol. ağır: 9, R=8314 Pa m 3 /kmol.k) ) 0,5 atm ) 0,7 atm ) 0,9 atm ) 1,1 atm 3. iskozitenin sıcaklık ile değişimi ile ilgili aşağıdakilerden hangisi doğrudur? ) Gazların viskozitesi sıcaklık yükseldiğinde artar. ) Gazların viskozitesi sıcaklık yükseldiğinde azalır. ) Sıvıların viskozitesi sıcaklık yükseldiğinde artar. ) Gazların ve sıvıların viskozitesi sıcaklık yükseldiğinde azalır. ) akum altında çalışmak ) Yüksek basınçta çalışmak ) İzotermal şartlarda çalışmak ) dyabatik koşullarda çalışmak 4
KİMY MÜHENİSİ 33. Newton yasasına uyan sıkıştırılamaz bir sıvının boru içinde laminar akışı için hız profili r v = v ; 1 -a k E denkleminden hesaplanabilir. urada v maximum maximum R boru merkezindeki, r=0 daki maksimum hız ve R borunun yarıçapıdır. oru içindeki ortalama hızı veren ifade hangisidir? ) v = v ortalama maksimum ) v = v ortalama ) v = 3v ortalama maksimum ) v = v ortalama maksimum maksimum 3 34. 300 K sıcaklığında, yoğunluğu 1 000 kg/m ve viskozitesi cp olan bir sıvı çapı 100 mm olan cam bir boru içerisinde 3,14 kg/s akış hızı ile akmaktadır. Reynolds sayısı yaklaşık olarak kaçtır? ) 5 000 ) 10 000 ) 15 000 ) 0 000 35. Şekilde verilen U borusunda 4d, d ve d özkütleleri olan sıvılar dengede olduğuna göre, d özkütleli sıvının yüksekliği h x nedir? 3 38. Kalınlığı cm ve ısı iletim kat sayısı 10 W/(m.K) olan düz bir duvarın bir yüzeyi sıcaklığı 141 o, ısı transferi kat sayısı 100 W/(m.K) olan bir akışkan ile ısıtılıyor. iğer yüzeyi sıcaklığı 10 o, ısı transferi kat sayısı 1000 W/(m.K) olan bir akışkan ile soğutuluyor. u duvardan kararlı hâlde geçen ısı transferi kaç kw tır? ) 10 ) 8 ) 6 ) 4 39. ir ısı değiştiricisinde, ısı sıcak akışkandan soğuk akışkana bir metal duvar aracılığı ile transfer edilir. una göre aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır? ) Isı transferi, ısı transfer alanı ile doğru orantılıdır. ) Isı transferini artırmak için toplam ısı transfer kat sayısının küçültülmesi gerekir. ) Isı transferi, iki akışkan arasındaki sıcaklık farkı ile doğru orantılıdır. ) Isı transferi, toplam ısı transfer kat sayısının büyümesi ile artacaktır. 40. Çapı 10 cm, uzunluğu 5 cm olan küçük sıcak silindir aniden soğuk suya daldırılacaktır. Silindir yüzeyi ile su arasındaki ısı transfer kat sayısı 4000 W/(m.K) ve ısı iletim kat sayısı 100 W/(m.K) dir. Silindirin karakteristik uzunluğu kaç cm dir? ) 0,50 ) 0,75 ) 1,00 ) 1,5 ) h ) h ) 3h ) 4h 36. şağıdakilerden hangisi gaz olan akışkanlar üzerinde iş yapan cihazlardır? ) Pompalar ) Kompresörler ) Santrifüjler ) Rotametreler 37. Hidrometreler sıvıların hangi özelliğini belirlemede kullanılan basit araçlardır? ) asınç ) iskozite ) Yoğunluk ) Sıcaklık 41. Sıcaklığı 0 o, hızı 40 m/s olan hava, yüzey sıcaklığı 10 o ve çapı cm olan bir silindir üzerinden akmaktadır. u şartlarda ortalama Nusselt sayısı, Nu = 150 olarak belirlenmiştir. Isı iletim kat sayısı ise k = 0,0 W/(m.K) dir. Silindirin birim uzunluğundan havaya olan ısı transferi kaç W tır? ) 314 ) 68 ) 94 ) 156 4. Sıcaklıkları 500 K ve 400 K, yarıçapları 4 cm ve 8 cm olan iç içe geçmiş iki siyah sonsuz uzunluktaki silindirler arasındaki ısı transferi (1 metrelik uzunluk için) kaç W tır? (σ = 5,67x10-8 W/( m.k 4 ), Stefan-oltzmann sabiti. ıştaki silindirin sıcaklığını 500 K alınız.) ) 113 ) 163 ) 13 ) 63 5
KİMY MÜHENİSİ 43. Isı transfer hızının hesaplanacağı ve tabakaları için ısıl dirençler sırası ile 0,01673 K/W ve 1,491 K/W olarak belirlenmiştir. İki tabakayı içine alan bölge uçlarındaki sıcaklıklar 811 K ve 310,8 K dir. Isı transfer hızı (W) kaçtır? ) 10,5 ) 0,4 ) 331,7 ) 491, 44. İdeal bir gaz karışımının toplam basıncı 10 atm dir. İkili bir karışım olan bu sistemde (+), maddesinin mol kesiri 0,3 ise bu maddesinin kısmi basıncı kaç atm dir? ) 4 ) 3 ) ) 1 45. % 50 ve % 50 içeren bir besleme 100 kmol/saat hızında sürekli distilasyon kolonuna beslenmektedir. Üst ve alt ürünler sırası ile % 90 ve % 10 içermektedir. lt ürün akış hızı kaç kmol/saat tir? ) 30 ) 40 ) 50 ) 60 46. Molce % 0 amonyak ve % 80 hava içeren bir gaz karışımı, 1 kmol/s hızında bir dolgulu kolonda, 0 o ve 1 atm basınçta, saf su ile absorpsiyon işlemine tabi tutulmaktadır. Kolona giren suyun hızı 0,1 kmol/s dır. Çıkan gazda amonyak konsantrasyonu % 1 dir. Kolondan çıkan su içerisindeki amonyak yüzdesi yaklaşık olarak kaçtır? 48. Maddelerin fiziksel özellikleri ile ilişkilendirilen aşağıdaki yorumlardan hangisi yanlıştır? ) Sıvı içerisindeki çözünürlük kütle transfer hızını etkilemez. ) Yüksek ısı kapasitesi, aynı akış hızlarında, yüksek ısı transferi sağlar. ) Maddelerin kaynama noktaları sıcaklık kompozisyon eğrilerinin şeklini belirler. ) iskozite arttıkça sıvı difüzyonu azalır. 49. Kesikli distilasyonun tercih edilmesinde aşağıdaki sebeplerden hangisi doğrudur? ) üyük kapasite ) Yüksek geri döngü oranı ) Uçuculuk değerlerindeki büyük farklılık ) Küçük kapasite ve uçuculuk değerlerindeki büyük farklılık 50. enzen ve toluen karışımı 100 o de dengede buhar-sıvı sistemi oluşturmaktadır. u sıcaklıkta benzen ve toluenin buhar basınçları, sırasıyla 1344 mmhg ve 557 mmhg dır. enzenin toluene göre bağıl uçuculuğu nedir? (İdeal buhar ve sıvı fazları varsayımı yapınız.) ),4 ) 3, ) 4,1 ) 5,3 ) 6 ) 36 ) 46 ) 66 47. Oda sıcaklığında ve atmosferik basınçda çalışan bir kurutucuda laboratuvarda üretilen ürün içindeki etil eter buharlaştırılacaktır. u çözücünün buharlaşma hızının 50 kg/saat olması gerekmektedir. yrıca, bu çözücünün konsantrasyonu % yi geçmemelidir. u konsantrasyon limitini geçmemek için kurutucuya gönderilmesi gerekli hava miktarı kaç kmol/saat tir? (Etil eterin molekül ağırlığı = 75 alınabilir.) ) 1,6 ),6 ) 3,6 ) 4,6 TEST İTTİ. EPLRINIZI KONTROL EİNİZ. 6
1.. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 1. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 0. 1.. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 30. 31. 3. 33. 34. 35. 36. 37. 38. 39. 40. 41. 4. 43. 44. 45. 46. 47. 48. 49. 50. EP NHTRI