SIVI VE GAZ YAKITLI YENİ SICAK SU KAZANLARININ VERİMLİLİK GEREKLERİNE DAİR YÖNETMELİK 92/42/AT BİLİM,SANAYİ VE TEKNOLOJİ BAKANLIĞI SANAYİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ Makina Sanayi Şubesi Abdullah KARAHAN 1
Yeni Sıcak Su Kazanlarına Dair Yönetmelik 31.03.2002 tarihli 24712 sayılı Resmi Gazetede yayınlanarak 01.01.2004 tarihinden itibaren yürürlüğe girmiştir. 2
AMAÇ: Sıcak su kazanlarının serbest dolaşımı Enerjinin daha rasyonel kullanılması AB nin enerji bağımlılığını azaltmak CO2 emisyonunun istikrarlı olması 3
KAPSAM: Yeni sıcak su kazanları 4 kw Nominal çıkış gücü 400kW Gaz yakıtlılar Sıvı yakıtlılar Asgari enerji verimini sağlamak 4
5
KAPSAM DIŞI OLANLAR. Katı yakıt dahil değişik yakıtla sıcak su üreten kazanlar Hızlı sıcak su üreten cihazlar Atık gaz, bio gaz vb. yakıtla çalışan kazanlar Temel olarak, tesis edildikleri binaları ısıtmak amacıyla, tali olarak da merkezi ısıtma için sıcak su ve temizlik amaçlı sıcak su temini için tasarımlanmış ısıtıcı ve cihazlar, 6
KAPSAM DIŞI OLANLAR. Yerçekimi prensiplerine dayalı olarak kendi ağırlığıyla devridaim eden ve sadece temizlik amaçlı depolanan sıcak su üretimi için tasarımlanan, nominal çıkış gücü 6 kw'tan düşük cihazlar, Üretimi devamlılık arz etmeyen, bir defaya mahsus olarak üretilen kazanlar. 7
PİYASAYA ARZ ve SERBEST DOLAŞIM: Üye devletler direktife uyan ve CE işareti taşıyan piyasaya arz olan ve hizmete sunulan kazanları, cihazları veya donanımını engelleyemez sınırlayamaz veya yasaklayamaz. 8
KAZANLARDA VERİM : Nominal güçte 70 C ortalama kazan suyu sıcaklığında ve % 30 kısmi yükte kazan tipine bağlı olarak değişen ortalama kazan suyu sıcaklığında faydalı kazan verim değerleri tabloda belirtilen değerlere uygun olmalıdır. 9
KAZANLARDA VERİM : Kazan Tipi Çıkış Gücü Aralığı (kw) Nominal Güçte Verim Ortalama Kazan Suyu sıcaklığı C İstenen Verim % Ortalama Kazan Suyu sıcaklığı C Kısmi Yükte Verim İstenen Verim % Standard Kazan 4-400 70 84+2 log Pn 50 80+3 log Pn Düşük Sıcaklık Kazanları * Gaz Yoğuştırmalı Kazanlar * Sıvı yakıtlı yoğuşturmalı kazanlar dahil * * Kazana su giriş sıcaklığı 4-400 70 87,5+1,5 log Pn 40 87,5+1,5 log Pn 4-400 70 91 +1 log Pn 30 * * 97 + 1 log Pn 10
Kazanların Enerji Performanslarına Göre Etiketlenmesi: Nominal güçteki ve kısmi yükteki verimi, standart kazanların ilgili değerlerine eşit ya da büyükse kazana Ek I in 2 numaralı kısmında belirtilen işareti verilir. 11
Kazanların Enerji Performanslarına Göre Etiketlenmesi: Nominal güçteki ve kısmı yükteki verimi standart kazanların ilgili değerlerinden üç puan veya daha fazla büyükse kazana işareti verilir. Nominal güçteki ve kısmi yükteki verimdeki her üç puanlık ekstra verim artışına Ek II de belirtildiği üzere ekstra bir işareti ilave edilir. 12
Kazanların Enerji Performanslarına Göre Etiketlenmesi: Birinci paragrafta atıfta bulunulan etiketleme işareti ile karıştırılması muhtemel başka hiçbir işaret kullanılamaz. 13
KAZANLARDA İŞARETLEME: İşaret Nominal güç ve ortalama Kazan suyu sıcaklığı 70 C da Verim % 84+2 log Pn 80+3 log Pn 87+2 log Pn 83+3 log Pn 90+2 log Pn 86+3 log Pn 93+2 log Pn 89+3 log Pn %30 kısmı yükte ve ortalama kazan suyu sıcaklığı 50 C da verim % 14
UYGUNLUK DEĞERLENDİRME İŞLEMLERİ : MODÜL C TİPE UYGUNLUK MODÜL B AT TİP İNCELEMESİ VE VEYA MODÜL D ÜRETİM KALİTE GÜVENCESİ 0049 VEYA MODÜL E ÜRÜN KALİTE GÜVENCESİ 15
Belgelendirme ve Uygunluk İşareti Harmonize standardlara uygun olarak üretilen ve modüllerin uygun birleşimine göre uygunluk değerlendirmesi yapılan kazanların bu Yönetmelik hükümlerine uygun olduğu kabul edilir. Bu Kazanlar CE uygunluk işaretini taşır ve kazanların beraberinde AT uygunluk beyanı bulundurulur. Seri olarak üretilen kazanların uygunluğu B modülüne göre kazanın verimliliğinin tip incelemesi ve C, D ya da E modüllerine göre onaylı tipe uygunluk beyanına göre belgelendirilir. Gaz yakıtları yakan kazanların verimliliklerinin uygunluğunun değerlendirilmesinde, Gaz Yakan Cihazlara Dair Yönetmelikte (2009/142/EC ex. 90/396/AT) belirtilen uygunluk değerlendirme prosedürleri kullanılmalıdır. 16
Belgelendirme ve Uygunluk İşareti: Şayet kazanlar, CE uygunluk işaretinin iliştirilmesini öngören başka teknik düzenlemelerin de kapsamına giriyorsa, CE uygunluk işareti sözkonusu kazanların diğer teknik düzenlemelere uygunluğunu da gösterir. 17
Belgelendirme ve Uygunluk İşareti: Ancak bu teknik düzenlemelerin biri ya da birkaçı uyarınca, belli bir geçiş süreci boyunca, faydalanacağı teknik düzenlemeyi seçme serbestliği üreticiye tanınıyor ise, bu durumda CE uygunluk işareti yalnızca üreticinin riayet ettiği teknik düzenlemenin hükümlerine uygunluğu gösterir. 18
Belgelendirme ve Uygunluk İşareti: Böyle durumlarda, uygulanan teknik düzenlemelerin detayları, bu teknik düzenlemelerde istenen ve kazanların beraberinde verilen belgeler, açıklamalar veya kılavuzlarda belirtilir. 19
Belgelendirme ve Uygunluk İşareti: Kazanlarla ilgili olarak ayrı ayrı satılan aksamlar da CE uygunluk işareti taşımalı ve bu aksamın beraberinde, montaj sonrası 7 nci maddede belirtilen verimlilik düzeyine ulaşmalarını sağlayacak olan parametreleri belirten AT uygunluk beyanı bulunmalıdır 20
Modül B: AT Tip İncelemesi Üretici AT Tip incelemesi başvurusunu, kendi seçtiği bir onaylanmış kuruluşa yapar. Başvuru aşağıdaki bilgileri içerir. - Üreticinin isim ve adresi - Aynı başvurunun başka bir onaylanmış kuruluşa da yapılmadığını belirten yazılı bir beyanname, - aşağıda açıklanan Teknik dosya ile başvurur Başvuru sahibi, "tip" olarak adlandırılacak olan numuneyi onaylanmış kuruluşa teslim eder. Onaylanmış kuruluş test programını gerçekleştirmek için ihtiyaç duyduğu başka numuneler isteyebilir. 21
Teknik Dosya Teknik dosya, kazanın, Yönetmelik gereklerine uygunluğunu ortaya koyacak şekilde hazırlanır. Teknik dosya, uygunluk değerlendirmesinin amacına göre kazanın tasarımı, üretimi ve çalışmasına ilişkin bilgileri kapsar ve aşağıdaki hususları içerir; Genel bir tip tanımlaması, Tasarım ve imalat çizimleri, parçaların, parça gruplarının ve devrelerin şemaları v.s. Çizimlerin, şemaların ve kazanın çalışmasının anlaşılması için gerekli tanımlar ve açıklamalar, Kısmen veya tamamen uygulanan standartların listesi, bu standartların uygulanmadığı durumlarda temel gerekleri karşılamak üzere benimsenen çözümlerin açıklamaları Tasarım hesaplamalarının ve muayenelerin sonuçları, Test raporları. 22
YENİ SICAK SU KAZANLARI KAPSAMINDA BAKANLIĞIMIZCA ATANAN ONAYLANMIŞ KURULUŞLAR Uygunluk değerlendirme kuruluşlarının değerlendirilmesi amacıyla Bakanlığımız ile TÜRKAK ARASINDA 18.04.2003 TARİHİNDE BİR PROTOKOL YAPILMIŞTIR. Türk Standartları Enstitüsü (TSE) Kimlik kayıt numarası: 1783 Türk Loydu Vakfı İktisadi İşletmesi (TÜRK LOYDU) Kimlik kayıt numarası: 1785 S & Q MART Kalite Güvenlik Sanayi ve Ticaret A. Ş. Kimlik kayıt numarası:2159 Szutest Teknik Kontrol ve Belgelendirme Hizmetleri Ticaret Limited Şirketi Kimlik kayıt numarası:2195 NOT: Bu onaylanmış kuruluşların dışında Ülkemizde temsilcilikleri bulunan diğer onaylanmış kuruluşlarda uygunluk değerlendirmesi faaliyetleri yapmaktadır. 23
TEŞEKKÜRLER Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Sanayi Genel Müdürlüğü Abdullah KARAHAN abdullah.karahan@sanayi.gov.tr www.sanayi.gov.tr 24