Sektör Haberleri 21 TEMMUZ 2017

Sektör Haberleri 21 TEMMUZ 2017

İçindekiler Büyüme Beklentisinde Sert Yükseliş 3 Ekonomistlerin TÜFE Beklentisi Yüzde 9,49'a Geriledi 4-5 Türk Ekonomisinde 'Demoklesin Kılıcı': Finansman Giderleri 6-7 TANAP'ın Yüzde 77,3'ü Tamamlandı! 8-9 Çin Çıkışlı Yassı Çelik Fiyatları Yükseldi 10 Türkiye de Sıcak Sac Fiyatları Artmaya Devam Ediyor 11 Çin de Yerel Çelik Boru Piyasası Yukarı Yönlü Seyrini Korudu 12 ABD Yerel Standart Boru Piyasası Yatay Seyretti 13 ABD OCTG Muhafaza Borusu Piyasası 232. Madde Soruşturmasının 14 Sonuçlarını Bekliyor 2

Büyüme Beklentisinde Sert Yükseliş (Dünya, 18.07.2017) Teşvikler ve yüzde 5'lik ilk çeyrek büyüme sonrası, ekonomistlerin 2017 büyüme beklentileri yüzde 2.6'dan yüzde 3.9'a yükseldi. Darbe girişimi sonrası ekonomideki yavaşlamaya son vermek adına istihdam, ihracat ve üretime yönelik sağlanan teşviklerin ve ilk çeyrekte yaşanan yüzde 5'lik büyümenin ardından ekonomistlerin bu yıl için Türkiye ekonomisine yönelik büyüme beklentileri nisan ayındaki ankete göre yukarı yönlü sert revize edildi. Reuters'ın 41 ekonomistin katılımı ile gerçekleştirdiği ankete göre büyüme beklentileri 2017 için yüzde 2.6'dan 3.9'a revize edilirken, 2018 beklentileri ise yüzde 3.2'den yüzde 3.3'e yükseldi. 2019 yılına ilişkin beklenti ise büyümenin yüzde 3.8'e hızlanması yönünde. OVP'ye göre GSYH'de 2017 yılında yüzde 4.4, 2018'de ise yüzde 5 büyüme öngörülüyor. GSYH 2016 yılının üçüncü çeyreğinde başta darbe girişimi ve terör olayları olmak üzere küresel ticarette zayıflama, gelişmekte olan ülkelere yönelik sermaye akımlarında azalma ve jeopolitik gerginlikler ile önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 1.3 daraldı. Bu daralmanın ardından inşaat, beyaz eşya ve mobilya sektörlerine yönelik uygulanan vergi indirimlerinin yanı sıra istihdama ve üretime yönelik de birçok teşvik verildi. Büyüme 2016 yılı son çeyrek itibarıyla yeniden hız kazanırken, bu yılın ilk çeyreğinde ise iç talep ve ihracat öncülüğünde yüzde 5'e ulaştı. 3

Ekonomistlerin TÜFE Beklentisi Yüzde 9,49'a Geriledi (Dünya, 17 Temmuz 2017) TCMB anketinde cari yıl sonu TÜFE beklentisi yüzde 9,55'den yüzde 9,49'a geriledi. Dolar/TL kuru tahmini ise bu yıl sonu için 3,75 oldu. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Beklenti Anketi'ne göre, yıl sonu büyüme beklentisi yüzde 3,4'ten yüzde 4,1'e yükseldi. TCMB'nin, reel sektör ve finansal sektör temsilcileri ile profesyonellerden oluşan 72 katılımcıyla gerçekleştirdiği "2017 yılı Temmuz ayı Beklenti Anketi" yayımlandı. Buna göre temmuz ayı için tüketici enflasyonu (TÜFE) beklentisi bir önceki anket döneminde yüzde 0,25 iken, bu anket döneminde yüzde 0,18'e geriledi. Ağustos ayı TÜFE beklentisi aynı anket dönemlerinde sırasıyla yüzde 0,22 ve yüzde 0,21 oldu. Eylül ayı TÜFE beklentisi ise yüzde 0,57 olarak gerçekleşti. Cari yıl sonu TÜFE beklentisi bir önceki anket döneminde yüzde 9,55 iken, bu anket döneminde yüzde 9,49'a geriledi. Bir önceki anket döneminde yüzde 8,32 olan 12 ay sonrası TÜFE beklentisi bu anket döneminde yüzde 8,41'e yükseldi. 24 ay sonrası TÜFE beklentisi ise aynı anket dönemlerinde sırasıyla yüzde 7,90 ve yüzde 7,93 olarak kayıtlara geçti. Büyüme beklentisi yüzde 4,1'e yükseldi Yıl sonu döviz kuru (dolar/tl) beklentisi bir önceki anket döneminde 3,7553 iken, bu anket döneminde 3,7492'ye geriledi. 12 ay sonrası döviz kuru beklentisi ise aynı anket dönemlerinde sırasıyla 3,9042'den 3,9043'e çıktı. 4

Bir önceki anket döneminde 35,8 milyar dolar olan yıl sonu cari işlemler açığı beklentisi, bu anket döneminde 36,3 milyar dolara yükseldi. 2018 yılı cari işlemler açığı beklentisi ise aynı anket dönemlerinde sırasıyla 38,7 milyar dolar ve 38,5 milyar dolar olarak gerçekleşti. 2017 yılı Gayrisafi Yurt içi Hasıla (GSYH) büyüme beklentisi bir önceki anket dönemine göre yüzde 3,4 seviyesinden bu anket döneminde yüzde 4,1'e yükseldi. 2018 yılı büyüme beklentisi de yüzde 3,7'den yüzde 3,9'a çıktı. Ağırlıklı Ortalama Fonlama Maliyeti beklentisi yüzde 11,95 Borsa İstanbul Repo ve Ters-Repo Pazarı'nda oluşan cari ay sonu gecelik faiz oranı beklentisi bir önceki anket döneminde yüzde 11,96 iken, bu anket döneminde yüzde 11,95 olarak kayıtlara geçti. Bir önceki anket döneminde yüzde 11,97 olan TCMB Ağırlıklı Ortalama Fonlama Maliyeti beklentisi, bu anket döneminde yüzde 11,96'ya geriledi. Temmuz ayı anket döneminde, vadesine üç ay ya da üç aya yakın süre kalan Devlet İç Borçlanma Senetleri'nin (DİBS) yıllık bileşik faiz oranı beklentileri cari ay için yüzde 10,87 iken, 1, 3, 6, 12 ve 24 ay sonrası için sırasıyla yüzde 10,85, yüzde 10,87, yüzde 10,76, yüzde 10,41 ve yüzde 10,06 olarak gerçekleşti. Vadesine beş yıl ya da beş yıla yakın süre kalan DİBS'lerin 12 ay sonrası ikincil piyasa yıllık bileşik faiz oranı beklentisi bir önceki anket döneminde yüzde 10,54 iken, bu anket döneminde yüzde 10,69'a yükseldi. Vadesine on yıl ya da on yıla yakın süre kalan DİBS'lerin 12 ay sonrası ikincil piyasa yıllık bileşik faiz oranı beklentisi ise aynı anket dönemlerinde sırasıyla yüzde 10,48 ve yüzde 10,67 oldu. TCMB bir hafta vadeli repo ihale faiz oranı cari ay için yüzde 8 olurken, 3, 6, 12, 24 ay sonrası beklentileri sırasıyla yüzde 8, yüzde 8,01, yüzde 8,09 ve yüzde 8,11 olarak gerçekleşti. 5

Türk Ekonomisinde 'Demoklesin Kılıcı': Finansman Giderleri (BusinessHT, 20 Temmuz 2017) Finansman maliyetleri Türkiye'de şirketlerin karlılığını olumsuz etkilemeye devam ediyor İstanbul Sanayi Odası'nın (İSO) "Türkiye'nin İkinci 500 Büyük Sanayi Kuruluşu Araştırması"na göre, listedeki şirketlerin üretimden net satışları 2016 yılında yüzde 8.6 artış kaydetti; ancak finansman giderlerindeki artışın da etkisiyle FAVÖK ve vergi öncesi dönem kârı reel olarak geriledi. İSO tarafından açıklanan araştırma sonuçlarına göre; finansman giderleri "İSO 500"de olduğu gibi, "İSO İkinci 500"de de sanayi kuruluşlarının kârlılıklarında temel belirleyici olmayı sürdürdü. Rapora göre; sanayi kuruluşlarının 2015'te 3.79 milyar TL olan finansman giderleri 2016'da yüzde 16.3 artarak 4.4 milyar TL'ye yükseldi. Finansman giderlerinin net satışlara oranı ise 0.4 puan artarak yüzde 4.7 oldu. Faiz amortisman ve vergi öncesi kâr büyüklüğü 2016'da yüzde 7.2 artarak 11.1 milyar TL'ye yükseldi. Vergi öncesi dönem kârı da yüzde 0.6 artışla 4.4 milyar seviyesinde gerçekleşti. Ancak her iki kâr büyüklüğü de reel olarak geriledi. İSO'dan yapılan değerlendirmede, "İkinci 500'de finansman giderlerinin faaliyet kârına oranı 2016'da yüzde 51.1'den yüzde 50.6'ya geriledi. Bu iyileşmeye rağmen sanayi kuruluşları 2016 yılında da elde ettikleri kârın yarısını finansman giderlerine ayırmak zorunda kaldı. Bu gelişmeler faiz ve kur dalgalanmalarının, sanayi sektöründe kârlılığı ve sermaye birikimini etkilemeye devam ettiğini ortaya koyuyor" denildi. Araştırmaya göre, İSO İkinci 500 Büyük Sanayi Kuruluşu'nun üretimden net satışları 2016'da yüzde 8.6 artarak 82.2 milyar TL'ye yükseldi. 6

Satışların maliyetindeki artışların nispeten yavaşlamasının da katkısıyla, İSO İkinci 500'ün faaliyet kârlılığında iyileşme yaşandı. 2015'te 7.4 milyar TL olan toplam faaliyet kârı 2016'da yüzde 17.5 artarak 8.7 milyar TL oldu. Faaliyet kârının net satışlara oranı da yüzde 8.5'ten yüzde 9.4'e yükseldi. Şirketlerin kârlılık rasyolarında, mali dalgalanmaların etkisiyle düşüşler gözlendiği belirtilen araştırmaya göre, hem "İSO 500", hem de "İSO İkinci 500" şirketlerinin mali borçları ve ödenen faizlerde ciddi artış yaşanırken; finansman maliyetleri şirket kârlılıkları üzerinde olumsuz etkisini sürdürüyor. İSO'nun Haziran ayında açıkladığı "Türkiye'nin 500 Büyük Sanayi Kuruluşu 2016" araştırmasında da, sanayi şirketlerinin 2016'da faaliyet kârının yarısından fazlasını finansman gideri olarak kaybettiği belirtilmişti. 7

TANAP'ın Yüzde 77,3'ü Tamamlandı! (Sabah, 20 Temmuz 2017) SOCAR Başkanı Rövnag Abdullayev, TANAP'ın şu anda yüzde 77,3 ünün tamamlandığını ve ilk aşamada Türkiye'ye 6 milyar metreküp gaz gönderilecek kısmının 2018'in ikinci yarısı itibarıyla bitirileceğini dile getirdi. SOCAR Başkanı Rövnag Abdullayev, TANAP'ın şu anda yüzde 77,3'ünün tamamlandığını ve ilk aşamada Türkiye'ye 6 milyar metreküp gaz gönderilecek kısmının 2018'in ikinci yarısı itibarıyla bitirileceğini dile getirdi.türkiye'deki yatırım planlarına ilişkin AA muhabirine değerlendirmelerde bulunan Abdullayev, Güney Gaz Koridoru'nun ana halkasını oluşturan Trans Anadolu Doğalgaz Boru Hattı Projesi'nin (TANAP), hem Türkiye ve Azerbaycan hem de Avrupa'nın enerji güvenliği için önemli bir proje olduğunu söyledi. TANAP'ın hızlı ve problemsiz ilerleyen bir proje olduğuna işaret eden Abdullayev, projenin ilerlemesinde Türkiye ve Azerbaycan'ın sağlam ilişkilerinin önemli rolü bulunduğunu ifade etti. Abdullayev, TANAP'ın şu anda yüzde 77,3'ünün tamamlandığını ve ilk aşamada Türkiye'ye 6 milyar metreküp gaz gönderilecek kısmının 2018'in ikinci yarısı itibarıyla bitirileceğini dile getirdi. Projenin ikinci aşamasında Avrupa'ya 10 milyar metreküp doğalgaz sevkiyatı yapılacağını anımsatan Abdullayev, "İkinci kısım bizim tarafta 2019'da hazır olacak ama Avrupa tarafı programdan biraz geride olduğu için 2020'de hazır olabilecek. Sevindirici bir durum ki; Türk hükümetinin büyük desteği neticesinde proje, vaktinden önce ve büyük bir tasarrufla tamamlanacak. Bu tür büyük projelerde böylesine olumlu sonuçlar almak çok zordur. Şu ana kadar TANAP'ın toplam yatırım miktarı 8,5 milyar dolar civarında. Bu vesile ile projeye en başından beri destek olan Sayın Bakanımıza çok teşekkür ediyorum." diye konuştu. STAR RAFİNERİSİ'NDE İŞLER TAKVİME UYGUN Abdullayev, Türkiye'deki yatırımlarının 19,5 milyar dolar seviyesine yükseldiğini ve bu yatırımlar arasında önemli yer tutan Star Rafinerisi'nde işlerin takvime uygun ilerlediğini belirtti. 8

Rafineride şimdiye kadar yüzde 90'lık bir ilerleme kaydedildiğini bildiren Abdullayev, şunları kaydetti: "Seneye eylül ayında hatta daha da erken olabilir, rafineri üretime geçecek. Rafineride üretilen ürünler artık Türkiye'de satılmaya başlanacak ve bu da Türkiye'nin cari açığının azalmasında büyük bir rol oynayacak. Star Rafinerisi Türkiye'nin 2,5 milyar dolarlık cari açığını kapatacak. Star Rafinerisi'nin toplam yatırım miktarını şimdilik kesin olarak söylemek imkansız çünkü proje daha devam ediyor ama şu ana kadar yatırılan miktar 6 milyar doların üzerinde. Rafineriden sonra ise 3 milyar dolar yatırım tutarı olan ikinci petrokimya projesine başlayacağız. Bizim Aliağa konusunda güzel bir vizyonumuz var. Bu kapsamda, Sayın Cumhurbaşkanının 2023 vizyonuna katkımızı verdik ve Aliağa sahasına yeni bir sanayi alanının kurulması için hükümete kendi projelerimizi sunduk. Bu projenin 2023'e kadar yetişmesi konusunda elimizden geleni yapıyor ve işlerimize hız kesmeden devam ediyoruz. Türkiye'nin petrokimya ürünlerinden kaynaklanan 11,5 milyar dolarlık cari açığı var. Biz de Türkiye'de hayata geçirmeyi planladığımız bu yeni projelerle petrokimya sektöründe cari açığı 3 milyar dolar kadar azaltmaya çalışıyoruz." 9

Çin Çıkışlı Yassı Çelik Fiyatları Yükseldi (SteelOrbis, 20 Temmuz 2017) Geride kalan bir haftalık süre içerisinde Çin den ihracat piyasalarına verilen yassı çelik fiyatları yukarı yönlü seyretti. Şu sıralar, Çinli tedarikçilerin ihracat piyasalarına verdiği 5,75 mm kalınlığında bor ilaveli sıcak rulo fiyatları 495-505$/mt FOB, 1 mm soğuk rulo fiyatları 535-545$/mt FOB seviyesinde yer alıyor. Çin çıkışlı yassı çelik fiyatlarının önümüzdeki hafta hafifçe yükselmesi bekleniyor. Ürün Adı Kalite Ebat Sıcak rulo Fiyat ($/mt) FOB Haftalık değişim ($/mt) Q235B/SS400 5,75 mm x 1500 x C 500 15 Q235B/SS400 2,75 mm x 1250 x C 535 15 Soğuk rulo ST12 1,0 mm x 1250 x C 540 10 ST12 0,6 mm x 1250 x C 565 10 Sıcak levha Q235 20 mm 490 15 Gemi sacı CCSA/B 20 mm 510 15 Boyalı sac CGCC 0,476 mm x 1000 mm x C 600 10 Galvanizli sac SGCC 1,0 mm x 1250 mm x C 620 10 SGCC 0,5 mm x 1000 mm x C 735 10 10

Türkiye de Sıcak Sac Fiyatları Artmaya Devam Ediyor (SteelOrbis, 20 Temmuz 2017) Geçtiğimiz bir haftalık dönemde global hammadde ve yassı mamul fiyatlarındaki artışın devam etmesi sonucu Türkiye de üreticilerin sıcak sac fiyatları da 10$/mt arttı ve fiyatlar 510-530$/mt fabrika çıkışı seviyesinde seyretmeye başladı. Alıcıların alımları bir miktar hız kesse de talebin hala iyi seviyelerde olduğu gözleniyor. Spot piyasada da talebin iyi olduğu, alıcıların alımlarına devam ettiği ve fiyatların geçtiğimiz haftaya göre 10$/mt arttığı gözleniyor. Ereğli ve Gebze bölgelerinde tüccarların yerli ve ithal sıcak haddelenmiş yassı mamul satış fiyatları aşağıdaki seviyelerde yer almaktadır: Ürün Fiyat ($/mt) Ereğli Gebze 2-12 mm sıcak rulo 550-570 560-590 1,5 mm sıcak sac 590-610 605-635 2-12mm sıcak rulo (yüksek tonajlı satışlar) 540-560 3-12 mm asitlenmiş sıcak sac 610-620 630-660 11

Çin de Yerel Çelik Boru Piyasası Yukarı Yönlü Seyrini Korudu (SteelOrbis, 20 Temmuz 2017) Geride kalan bir haftalık süre içerisinde, Çin yerel çelik boru piyasası yukarı yönlü seyrini korudu. 20 Temmuz tarihi itibarıyla Çin'in üç temel çelik piyasası olan Şanghay, Guangzhou ve Pekin'de, 20# (GB/T8162-1999) kalite 108 x 4,5 mm dikişsiz boru fiyatları 682$/mt (4.617 RMB/mt) seviyesinde yer alırken, 20# (GB/T8163-1999) kalite 219 x 6 mm dikişsiz boru fiyatları ise 677$/mt (4.583 RMB/mt) seviyesindeydi. Aynı tarih itibarıyla Q195-215 kalite 48 x 3,25 mm ebatlı ve Q215-235 kalite 114 mm x 3,75 mm kaynaklı boru fiyatları ise sırasıyla 607$/mt (4.110 RMB/mt) ve 599$/mt (4.057RMB/mt) seviyesinde yer aldı. Söz konusu fiyatlara %17 KDV dahildir. Talebin durgun seyrine rağmen, yükselen kütük fiyatlarının desteğiyle, Çin de yerel dikişsiz boru fiyatlarının da arttığı gözlendi. Mevcut fiyatların yüksek kabul edilmesi nedeniyle tüccarların büyük bir kısmı dikişsiz boru satışlarına odaklanmakta. Ancak dikişsiz boru kullanıcılarından gelen talep geleneksel olarak durgun geçen bir sezonda olunması nedeniyle halen zayıf seyrediyor. Önümüzdeki hafta ise, Çin de yerel dikişsiz boru fiyatlarının hafifçe düşme potansiyeliyle dalgalanması bekleniyor. Çin yerel kaynaklı boru piyasasındaki fiyatlar da geride kalan bir haftalık süre içerisinde artan çelik şerit ve hammadde fiyatlarının desteğiyle yükselirken, alımlar zayıftı. Tüccarların şu sıralar stoklarını artırmak istemedikleri gözleniyor. Önümüzdeki hafta ise Çin de yerel kaynaklı boru fiyatlarının hafifçe dalgalanacağı düşünülmekte. Ürün Adı Ebat Kalite Şehir Üretici/Menşe Fiyat (RMB/mt) Dikişsiz boru Kaynaklı boru Φ108 mm x 4.5 mm Φ219 mm x 6 mm Φ48 mm x 3.25 mm 20# (GB/T8162-1999) 20# (GB/T8163-1999) Q195-Q215 Ф114 mm x 3.75 mm Q215-Q235 Fiyat ($/mt) Haftalık Değişim (RMB/mt) Şanghay Wuxi 4.500 665 100 Guangzhou Shandong 4.800 709 50 Pekin Angang 4.550 672 150 Ortalama - 4.617 682 100 Şanghay Zhenda 4.500 665 50 Guangzhou Angang 4.800 709 50 Pekin Shandong 4.450 657 50 Ortalama - 4.583 677 50 Şanghay Tangshan 4.140 612 60 Guangzhou Guangzhou 4.200 620 50 Pekin Jinghua 3.990 589 50 Ortalama - 4.110 607 53 Şanghay Huaqi 4.050 598 60 Guangzhou Guangzhou 4.200 620 50 Pekin Zengzhou 3.920 579 50 Ortalama - 4.057 599 53 Tüm fiyatlara %17 KDV dahildir ve fiyatlar depo çıkışı bazındadır. 1$ = 6,77 RMB 12

ABD Yerel Standart Boru Piyasası Yatay Seyretti (SteelOrbis, 20 Temmuz 2017) ABD yerel piyasasında en sık karşılaşılan A kalite siyah düz uçlu (BPE) ERW standart boru spot fiyatları geride kalan iki haftalık süre içerisinde değişmedi ve halen 1.014-1.058$/mt fabrika çıkışı aralığında seyrediyor. Piyasadaki alımların halen zayıf olduğunu ifade eden piyasa kaynakları, sipariş oranlarının heyecan yaratmaktan uzak olduğunu, fiyat sorgularının ise geleneksel olarak zayıf seyreden yaz dönemi nedeniyle yavaş olduğunu belirtiyor. Bu sene yürütülen 232. Madde soruşturmasının sonuçlarının henüz açıklanmamış olması da piyasadaki belirsizliği artırmakta. Diğer çelik sektörlerinde de olduğu gibi, ABD yerel standart boru piyasasındaki oyuncular da Trump yönetiminin çelik ithalatına yönelik söz verdiği vergi ve tarifeleri uygulamada başarısız olması halinde ABD yerel piyasasındaki fiyatların düşme potansiyeli taşıdığına dair endişelerini dile getirmekte. Avrupa Birliği yetkilileri ise şimdiden viski, portakal suyu ve tarım ürünleri gibi ABD menşeli ürünlerin bir listesini yaptıklarını ve Trump ın ABD de çelik ithalatını kısıtlaması halinde bu ürünler üzerinden misilleme yapacaklarını belirtmekte. ABD nin çelik ihracatının çok az olması nedeniyle Avrupa Birliği nin daha ziyade politik arenada etkisi olacak ürünleri hedef almayı planladığı bildiriliyor. 13

ABD OCTG Muhafaza Borusu Piyasası 232. Madde Soruşturmasının Sonuçlarını Bekliyor (SteelOrbis, 19 Temmuz 2017) Haber kaynakları ABD Ticaret Bakanlığı nın yürüttüğü 232. Madde soruşturmasında sona gelindiğini bildirirken, çelik ithalatında tonaj kısıtlaması veya yüksek oranda vergi uygulanması gibi olası sonuçlara sahip soruşturmanın ABD doğalgaz ve petrol muhafaza borusu (OCTG casing) piyasasını ciddi biçimde etkilemesi bekleniyor. Piyasa kaynaklarından biri, her şeyin belirsiz olduğunu ve olası sonuçlar tahmin edilemediğinden piyasa oyuncularının hareket etmeye korktuğunu bildiriyor. Geçtiğimiz hafta olduğu gibi ABD yerel piyasasında Güney Kore çıkışlı J55 ERW OCTG muhafaza borusu için duyulan son fiyatın ABD Körfez limanlarında teslim 937-970$/mt DDP aralığındaki seyri devam ediyor. Bu fiyata daha önce belirlenen damping vergisi dahil değil. 232. Madde soruşturmasında çelik ithalatına vergi uygulanması kararı çıkması halinde Güney Kore menşeli OCTG muhafaza borusu fiyatlarının çok yüksek kalacağı, bu nedenle de Güney Kore nin ABD pazarından çıkacağı düşünülüyor. ABD yerel piyasasında son konuşulan fiyatlar göz önünde alındığında, Tayvan menşeli J55 ERW OCTG muhafaza borusunun Güney Koreli rakiplerinden 11$/mt düşük fiyata sahip olduğu görülmekte. 14