SİFİLİZ DIŞI CİNSEL İLİŞKİ İLE BULAŞAN İNFEKSİYONLAR Prof. Dr. Güzin ÖZARMAĞAN 2012
AMAÇ: Bu dersin sonunda öğrenciler, sifiliz dışında kalan ve genital ülser başta olmak üzere çeşitli deri belirtileri yapan cinsel ilişkiyle bulaşan hastalıklar hakkında bilgi, beceri tutum kazanacaklardır.
ÖĞRENİM HEDEFLERİ: Bilgi Cinsel ilişkiyle bulaşan hastalıklar ve etkenlerini sayabilecek, Klinik belirtilerini sıralayabilecek, Tanıda kullanılacak yöntemleri sıralayabilecek, Tedavi seçeneklerini sınıflayabileceklerdir.
Beceri Cinsel ilişkiyle bulaşan hastalıkların klinik belirtilerini tanıyabilecek, Cinsel ilişkiyle bulaşan hastalık belirtisi olan hastadan anamnez alabilecek, Cinsel ilişkiyle bulaşan hastalık kuşkusu durumunda gerekli laboratuar incelemelerini isteyebilecek, Cinsel ilişkiyle bulaşan hastalıklarda tanı ve tedavide algoritmik yaklaşım uygulayabileceklerdir.
SIK GÖRÜLEN ZÜHREVİ HASTALIKLAR Genital siğiller Genital herpes
Cinsel Yolla Bulaşan İnfeksiyon Belirtileri Siğil Genital akıntı Genital ülser
Erişkinlerde cinsel yolla bulaşan etkenler BAKTERİ VİRÜS DİĞER Treponema pallidum Neisseria gonorrhoea Chlamydia trachomatis Calymmatobacterium granulomatis Ureaplasma urealiticum HIV 1 ve 2 HTLV HSV 2 HPV Hepatit B CMV Molluscum contagiosum Trichomonas vaginalis
Ana bulaşma yolu cinsel ilişki olmayan etkenler BAKTERİ VİRÜS DİĞER Mycoplasma hominis Gardnerella vaginalis Grup B streptokoklar HTLV-2 HSV 1 Hepatit C HHV-8 Candida albicans Sarcoptes scabei Oral-fekal temasla bulaşan etkenler BAKTERİ VİRÜS DİĞER Shigella spp Campylobacter spp Hepatit C Entamoeba histolytica Giardia lamblia
Lenfogranuloma venereum Etken: Chlamydia trachomatis in L1, L2 veya L3 serotipleri Tanı: Seroloji Kompleman fiksasyon testinde antikor titrasyonunun 1:64 ün üzerinde oluşu ve titrasyonun 4 kez artışı tanı için yeterli.
Lenfogranuloma venereum Tedavi Bubonik ve anogenital LGV de ilk seçenek : Doksisiklin 2 x 100 mg/gün (21 gün) Alternatifi aynı süre: Eritromisin 4 x 500 mg/gün
Granuloma inguinale Tedavi Tedavi süresi en az üç haftadır. Ko-trimaksazol 2 x 960 mg/gün Doksisiklin 2 x 100 mg /gün Siprofloksasin 2 x 750 mg/gün Eritromisin 4 x 500 mg/gün Azitromisin 1 gr/hafta (Gentamisin)
Genital ülserlerin ayırıcı tanısı CYBH Süre Yineleme Ağrı İndurasyon Boyut Destrüksiyon LAP Sifiliz kısa - - + küçük nadir + Granuloma inguinale orta - - hafif büyük + - LGV kısa - - - küçük - + Herpes kısa + + - küçük - ilk atakta+ Uyuz kısa - - hafif küçük - - Yumuşak şankr kısa - + - küçük - +
SONUÇ karanlık saha incelemesi, direkt FA, PCR, RPR Treponema pallidum genital ülser veziküllerin tespiti, kültür, direkt FA veya ELISA, PCR HSV PCR veya kültür H. ducreyi Kan sayımı Sedimentasyon Tam idrar tahlili Mantoux testi Paterji testi Serolojik testler (RPR, VDRL, HSV tip-1, tip-2 IgG, IgM) Direkt floresan antikor PCR ELISA Karanlık saha mikroskopisi Ülserden alınan materyalin mikroskopisi Bakteri kültürleri Vajina sıvısının KOH ile incelenmesi Mantar ve diğer kültürler Biyopsi
Genital ülser yada yara şikayeti *RPR + ise ve önceden sifiliz tedavisi almıyorsa **HSV 2 prevalansı %30 ve daha yüksek ise Öykü alın ve muayene edin Veziküller var mı? evet Hsv 2 ve gerekiyorsa sifiliz* için tedavi verin hayır Ülser, yara var mı? evet Sifiliz, şankroid ve HSV2 ** için tedavi verin hayır Risk azaltma konusunda eğitin, danışmanlık verin Kondom önerin, kullanımını öğretin HIV danışmanlığı ve testi önerin Risk azaltma konusunda eğitin, danışmanlık verin Kondom önerin, kullanımını öğretin HIV danışmanlığı ve testi önerin 7 gün sonra kontrole çağırın Ülser iyileşti mi? evet hayır Ülser/ler düzeliyor mu? Risk azaltma konusunda eğitin, danışmanlık verin Kondom önerin, kullanımını öğretin HIV danışmanlığı ve testi önerin hayır Sevk edin Ek 7 gün süreyle tedavi verin
VAJİNAL AKINTILAR Bakteriyel vajinoz Trikomoniyaz Vulvo-vajinal kandidiyaz
GENİTAL AKINTI Bakteriyel Vaginoz Vajinal akıntının en sık nedeni. Anaerobik bakterilerin artıp laktobasillerin yerini alması a. Gardnerella vaginalis b. Anaerob gram (-) çomaklar c. M.hominis d. U.urealyticum e. Mobilincus türleri
GENİTAL AKINTI Bakteriyel Vaginoz-Tanı Beyaz-gri homojen bol miktarda akıntının varlığı, Akıntının ph sının 4.5 in üstünde olması, Akıntıya %10 KOH eklenmesiyle balık kokusu, Direkt mikroskobik incelemede clue hücreleri Clue cell
GENİTAL AKINTI Bakteriyel Vaginoz-Tanı Gram boyama ( Altın standart ) Laktobasillerin ( gram(+) çomak) diğer bakterilere oranla azalmış olması (gram(-) çomak, gram labil koklar, G.vaginalis, Prevotella, Peptostreptokok ve Mobilincus)
Bakteriyal Vajinoz Tedavi Metronidazol 500 mg x 2 /gün oral, 7 gün Topikal: Metronidazol jel %0.75 intravajinal, 5 gün veya Klindamisin krem intravajinal, 7 gün Alternatif: Metronidazol 2 g oral tek doz veya Klindamisin 300 mg x 2 /gün oral, 7 gün
GENİTAL AKINTI Trikomoniyaz Etken: Protozoon Trichomonas vaginalis Vaginal ve üretral epitelde mikroülserasyonlar yapar. Menstrüel dönemde vaginal ph artmasıyla sempt. artar.
GENİTAL AKINTI Trikomoniyaz-Klinik Kadın: sarı-yeşil, pis kokulu vaginal akıntı, vulvar kaşıntı, eritem, disparoni, disüri Bazen semptom olmayabilir. çilek serviks görünümü Erkek: genellikle semptomsuzdur. üretral akıntı dizüri, pollaküri, prostatit balanit, epididimit.
GENİTAL AKINTI Trikomoniyaz-Tanı Direkt mikroskopik inceleme ( sensitivite % 60-70) Nukleik asit probe testleri: sensitivite %83 spesifisite % 97 T.vaginalis G.vaginalis C.albicans OSOM trikomonas hızlı test Kültür Erkeklerde NAAT
GENİTAL AKINTI Trikomoniyaz-Tanı
Trikomoniyaz Tedavi Metronidazol 500 mg x 2 /gün oral, 7 gün ya da Metronidazol 2 g oral tek doz
Kandidal İnfeksiyonlar Etken: Candida albicans Tanı: Akıntı, kaşıntı, yanma, disparöni, dizüri gibi semptomları olan bir kadında direkt mikroskobide (%10 luk KOH veya gram boyamada) maya veya psödohiflerin görülmesi veya kültür
Kandidal İnfeksiyonlar Tedavi Flukonazol 150 mg, oral, tek doz Itrakonazol 200 mg x 2 /gün, 1 gün Yineleyen infeksiyon için Flukonazol 150 mg /gün oral doz 3 gün sonra tekrar. Topikal ; klotrimazol, butokanazol, mikonazol, tiokanazol, nistatin, terkanazol vb.
GENİTAL AKINTI Servisit - Üretrit Etkenler: N. Gonorrheae C. Trachomatis Mycoplasma hominis T. Vaginalis
GENİTAL AKINTI Servisit-Klinik Pürülan/mukopürülan endoservikal akıntı Kolay kanayan, frajil endoserviks Genellikle asemptomatiktir.
GENİTAL AKINTI Üretrit - Tanı Gram boyama İdrarda mikroskopik inceleme Kültür altın standart (üretral sürüntü ) NAAT (idrarda da çalışılabilir, özellikle C.trachomatis açısından önemli %95)
Gonore Etken: Neisseria gonorrhoeae Klinik: üretrit, aşağıdan yukarı infeksiyonla epididimit, proktit. genellikle belirtisiz, taşıyıcı; mukopürülan servisit ve pelvik inflamatuvar hastalık Gebelik döneminde oftalmia neonatorum
Gonore Tedavi Seftriakson 250 mg IM tek doz ya da Siprofloksasin 500 mg oral tek doz ya da Ofloksasin 400mg oral tek doz ya da Sefiksim 400 mg oral tek doz
Klamidyal Enfeksiyonlar Etken: Chlamydia trachomatis in D-K tipleri Klinik üretrit, epididimit ve prostatit. genellikle belirtisiz; mukopürülan servisit, PİH, ektopik gebelik, infertilite, konjunktivit, artralji, anorektal rahatsızlık
Klamidyal Hastalıklar Tedavi Azitromisin 1 gr oral, tek doz ya da Doksisiklin 100 mg x 2 /gün oral, 7 gün Alternatif: Eritromisin 500 mg x 4 /gün oral, 7 gün ya da Ofloksasin 300 mg x 2 /gün oral, 7 gün
Zührevi Hastalıklarda Sendromik Yaklaşımın Dezavantajları Gereksiz yere birden fazla, uzun süreli tedavi uygulanabilir. Miks infeksiyonlar gözden kaçabilir. Asemptomatik infeksiyonlar atlanır. Bu nedenle POC ( point of care ) testleri kullanılabilir.
Retrovirus DERİ ve HIV/AIDS HTLV-I Onkovirus T hücreli lösemi HTLV-II Tropikal spastik paraparesis HIV-I HIV-II AIDS Batı Afrika da endemik HIV-0 HIV-1 ile infekte olanların %7-8 inde (+)
HIV/AIDS Deri belirtileri (I) İNFEKSİYONLAR VİRAL İNFEKSİYONLAR Akut ekzantem(infeksiyondan2-4 hafta sonra) HSV (asiklovir direnci) Herpes Zoster (HIV AIDS), CD4 200-500/ mm3 CMV EBV (Oral kıllı lökoplaki) HPV (Kondiloma akuminata %20) Molluskum kontagiozum CD4< 200
HIV/AIDS Deri belirtileri (II) BAKTERİYEL İNFEKSİYONLAR Folikülit Apse Fronkül vb. (Rochalimae) Basiler anjiomatöz (Bartonella) Atipik mikobakteri inf. (M. avium intrasellulare) Sifiliz PARAZİTER İNFEKSİYONLAR Uyuz Pnomosistoz FUNGAL İNFEKSİYONLAR Sistemik Kandidiyoz Sistemik Kriptokokkoz Sistemik Histoplazmoz Sistemik Sporotrikoz Sistemik Blastomikoz
HIV/AIDS Deri belirtileri (III) Non-infeksiyöz Seboreik dermatit (%85) Psoriasis %5 (Psoriasislilerin %10 unda PsA, normalde %1) Reiter %6-10 Papuler pruritik hastalık Prurigo nodülaris Atopi Kseroz Papüler ürtiker Kronik aktinik dermatit Porfiri kutane tarda İlaç erupsiyonları (Trimetoprim %50-60) (Zidovudin tırnak pigmentasyonu) Lipoatrofi Kirpiklerde uzama(uzamış anagen faz) Alopesi
Primer Bowenoid papuloz EV(HPV 5-8) BCC (Metastaz!) NEOPLAZİ Kaposi (normal popülasyondan 20.000 kez, diğer immunsupresyonlulardan 70 kez daha sık)