JAVA KODLAMAYA GİRİŞ Öğr. Gör. Utku SOBUTAY
İÇERİK 2 Java Kodlaması için Gerekli Programlar JRE, JDK kurulması ve Başlangıç Ayarları Java Kodlamayı Kolaylaştıran IDE ler Java Kod Yapısı İlk Java Programı (Merhaba Dünya)
Java Kodlaması İçin Gerekli Programlar
JAVA KODLAMASI İÇİN GEREKLİ PROGRAMLAR 4 Java da program yazmak için basit olarak sadece 3 araca ihtiyaç duymaktayız; Bunlar; Metin Editörü (Notpad) JRE (Java Runtime Environment) JDK (Java Development Kit)
JAVA KODLAMASI İÇİN GEREKLİ PROGRAMLAR 5 Metin Editörü: Yazı yazmanızı, metinler oluşturmanızı, düzenlemenizi sağlayan basit anlamdaki yazma aracıdır. Herhangi bir sıkıştırma, kodlama işlemi yapmadan metni düz olarak kaydedebilen çok basit bir metin editörü yeterli olacaktır. MS Windows için; notepad (Not Defteri), wordpad, notepad++, notepad2 gibi metin editörlerini kullanabilirsiniz. Notepad ve Wordpad i MS Windows işletim sistemi içerisinde yüklü olarak gelmektedir. Diğerlerini internetten indirebilirsiniz. Java kodlaması için, işletim sistemine yerleşik gelen Notepad önerilmektedir. Linux için; Vi, Pico, gedit, gvim, emacs gibi metin editörlerini kullanabilirsiniz.
JAVA KODLAMASI İÇİN GEREKLİ PROGRAMLAR 6 JRE (Java Runtime Environment): Java uygulamalarını çalıştırmak için kullanılan araçları içeren yapıdır. Java kodlarının derlenmesini sağlamaz, sadece derlenmiş olarak bulunan Java yazılımlarını çalıştırmaya yarar. Daha önceden oluşturulmuş Java uygulamalarınızı çalıştırmak için JRE ye ihtiyaç duymaktayız. İnternetten indirilen Java uygulamaları için de JRE Gereklidir. Eğer, Java kullanarak program yazmıyorsanız, sadece yazılmış, derlenmiş Java uygulamalarını çalıştırmak istiyorsanız JRE yüklemeniz yeterli olacaktır. Aşağıda verilen bağlantıdan işletim sisteminize uygun JRE versiyonunu indirebilirsiniz; http://www.oracle.com/technetwork/java/javase/downloads/jre- 6u25-download-346243.html
JAVA KODLAMASI İÇİN GEREKLİ PROGRAMLAR 7 JDK (Java Development Kit): Java uygulamalarını kendimiz geliştirmek istiyorsak sadece JRE kurmak yetersiz kalacaktır. JDK içerisinde, Java derleyicisi (Java Compiler), Java Interpreter (Java yorumlayıcısı), program geliştirme araçları, Java API kütüphaneleri ve geliştirme için yardım belgeleri bulunmaktadır. Java kodları yazıldıktan sonra; derlenip çalıştırılana kadar gerekli araçlar JDK içerisinde yer almaktadır. JDK Araçları; javac : Editörle yazılan kodları byte koda çeviren derleyicidir. jar : Birden fazla kaynak kodu, bağlı kütüphaneleri, dökümanları tek bir dosyada birleştiren paketleyicidir. javadoc : Kaynak kod içerisine yazılan açıklamalardan otomatik olarak dokümantasyon üreten bileşendir. jdb : Kodları adım adım çalıştırarak kontrol eden hata ayıklayıcısıdır.
JAVA KODLAMASI İÇİN GEREKLİ PROGRAMLAR 8 JVM (Java Virtual Machine Java Sanal Makinesi): JVM; JRE ve JDK içerisinde standart olarak gelmektedir. Java Sanal Makinesi, yazılan bir kodun aynen alınıp diğer işletim sistemlerinde de çalışmasını sağlamaktadır. Java nın çıkış felsefesi «bir kere yaz, her yerde çalıştır» olduğu için, Java sanal makinesi bu felsefeye uygun olarak yazılan kodun her işletim sisteminde çalışmasını sağlar. Buradaki önemli nokta, her işletim sisteminin kendine ait Java sanal makinesi versiyonu bulunmaktadır. Kod aynı, fakat işletim sistemine göre sanal makine değişir.
JRE, JDK Kurulumu ve Başlangıç Ayarları
JRE, JDK KURULUMU VE BAŞLANGIÇ AYARLARI 10 JRE yi aşağıdaki bağlantıdan indirip kurabilirsiniz veya arama motoruna JRE yazmanız yeterli olacaktır, güncel sürüme ulaşabilirsiniz; http://www.oracle.com/technetwork/java/javase/down loads/jre7-downloads-1880261.html JDK yi aşağıdaki bağlantıdan indirip kurabilirsiniz veya arama motoruna JDK yazmanız yeterli olacaktır, güncel sürüme ulaşabilirsiniz; http://www.oracle.com/technetwork/java/javase/down loads/jdk7-downloads-1880260.html
JRE, JDK KURULUMU VE BAŞLANGIÇ AYARLARI 11 JRE kurulduktan sonra; Başlat Menüsü / Arama Çubuğuna cmd yazarak Windows komut sistemine ulaşarak, komut sistemine «java version» yazarak JRE nin doğru kurulup kurulmadığını test edebiliriz. JDK kurulduktan sonra PATH (Ortam Değişkenleri) ayarının yapılması gerekmektedir. PATH ayarı bize; komut sisteminde hangi klasör içerisinde olursak olalım Java derleyicisini çağırmamızı sağlayacaktır. PATH ayarı için; Başlat Menüsü / Bilgisayar a Sağ tıklayıp Özellikler tıklanır (Şekil-1) Açılan pencerede sol kısımda bulunan seçeneklerden Gelişmiş Sistem Ayarları na tıklanır (Şekil-2). Açılan Sistem özellikleri penceresinde bulunan Gelişmiş sekmesinin en alt kısmında bulunan Ortam değişkenlerine tıklanır (Şekil-3). Ortam Değişkenleri penceresinde altta bulunan Sistem Değişkenleri kısmından PATH değişkeni bulunur ve çift tıklanır (Şekil-4). Sistem Değişkenini düzenle penceresinde
PATH ayarı için; JRE, JDK KURULUMU VE BAŞLANGIÇ AYARLARI Başlat Menüsü / Bilgisayar a Sağ tıklayıp Özellikler tıklanır (Şekil-1) Şekil -1 12 Açılan pencerede sol kısımda bulunan seçeneklerden Gelişmiş Sistem Ayarları na tıklanır (Şekil-2). Şekil -2
PATH ayarı için; JRE, JDK KURULUMU VE BAŞLANGIÇ AYARLARI 13 Açılan Sistem özellikleri penceresinde bulunan Gelişmiş sekmesinin en alt kısmında bulunan Ortam değişkenlerine tıklanır (Şekil-3). Şekil -3
PATH ayarı için; JRE, JDK KURULUMU VE BAŞLANGIÇ AYARLARI Şekil -4 Ortam Değişkenleri penceresinde altta bulunan Sistem Değişkenleri kısmından PATH değişkeni bulunur ve çift tıklanır (Şekil-4). 14 Şekil -5 Sistem Değişkenini düzenle penceresinde Değişken Değeri kısmının en sonuna gelinerek «;» konur. Noktalı virgülden sonra JDK yı diskinizde nereye kurduysanız o klasör içerisindeki bin klasörünün yolu buraya yazılır (Şekil-5).
JRE, JDK KURULUMU VE CLASSPATH ayarı için; BAŞLANGIÇ AYARLARI Yine Sistem Değişkenleri kısmında; Yeni ye tıklayıp Java da kodları kaydedeceğimiz yeri eklememiz gerekmektedir (Şekil-6). Şekil -6 15 Değişken Adı yerine büyük harflerle CLASSPATH yazılmalı ve Değişken değeri yerine de, Java kodlarımızı yazıp kaydedeceğimiz klasör yolları yazılmalıdır. Şekil -7 Şekil -7 de C:\Java\Jdk1.7.0_02 ve C:\Java\Java Kodlar kısımlarına yazdığımız kodlar kaydedildiği için CLASSPATH bu şekilde tanımlanmıştır.
JRE, JDK KURULUMU VE BAŞLANGIÇ AYARLARI 16 JDK nın PATH ayarı yapıldıktan sonra, komut satırında javac yazdığımızda, Java derleyicisinin hangi klasörde olursak olalım çalıştığını görürüz. Notpad ile Java kodlarını yazıp; javac ile derleyip, java ile derlenen kodları çalıştırabilir.
Java Kodlamayı Kolaylaştıran IDE ler
JAVA KODLAMAYI KOLAYLAŞTIRAN IDE LER 18 IDE ler programlama yaparken, kodlama aşamasından çalıştırma aşamasına kadar olan işlemleri otomatik olarak gerçekleştiren yazılımlardır. IDE; Integrated Development Environment ın kısaltılmasıdır. Anlamı; entegre edilmiş geliştirme ortamıdır. IDE ler; Kodlama yapılmasını, kodlama yapılırken kodların otomatik olarak tamamlanması Kodların hatalara karşı kontrol edilmesini, Kodların derlenmesini, Kodların derleme sonrasında çalıştırılmasını, Kodların çalışma sırasında verdiği hataların gösterilmesini tek başına sağlamaktadır. IDE ler, program yazmayı kolay bir hale getirmektedir, derleme, çalıştırma gibi işlemlerle kendimiz uğraşmadan sadece programa odaklanmamızı sağlar.
JAVA KODLAMAYI KOLAYLAŞTIRAN IDE LER 19 Java ile program yazılmasında da IDE ler kullanılabilmektedir. Java kodlarken IDE leri kullandığımızda, komut sisteminde komut yazarak javac ile derlememize ve java ile programı çalıştırmamıza gerek kalmaz, bu işlemlerin hepsi tek tıklama ile otomatik olarak gerçekleştirilir. Java ile program geliştirmek için kullanılabilecek IDE yazılımları; Netbeans (Windows ve Linux Sürümleri mevcut) Eclipse (Windows ve Linux Sürümleri mevcut) Jcreator (Sadece Windows Sürümü mevcut) Jdeveloper (Windows ve Linux Sürümleri mevcut) Processing IDE (Windows ve Linux Sürümleri mevcut) Bu IDE lerden en çok kullanılanı ve popüler olanı Netbeans ve Eclipse dir. Size uygun IDE yi seçip kullanabilirsiniz.
JAVA KODLAMAYI KOLAYLAŞTIRAN IDE LER 20 Java ve Netbeans kurulumu için verilen bağlantıyı kullanabilirsiniz; http://bturkmen.wordpress.com/tag/resimli-netbeanskurulumu/ Java ve Eclipse kurulumu için verilen bağlantıyı kullanabilirsiniz; http://yzgrafik.ege.edu.tr/~tekrei/dersler/veriyapilari/ 1/lab1rapor.pdf
Java Kod Yapısı
JAVA KOD YAPISI 22 Java da her şey birer nesnedir. Nesneleri yönetmek için referans (reference) denilen değişkenler kullanılır. Örneğin; Televizyon nesnesini örnek verirsek, bu nesneyi kontrol etmek için televizyon kumandasını kullanırız. Burada kumanda bizim referansımızdır ve televizyon nesnesi kumandadan verdiğimiz emirleri yerine getirir. Java da büyük küçük harf ayrımı vardır, bir kelime küçük harfle yazılması gerekiyorsa aynen o şekilde yazılmalıdır. Örneğin; Integer değişken tanımlarken int kelimesini kullanırız, yanlışlıkla Int veya INT yazıldığı zaman bu bir hatadır, Java kabul etmez. Java da her bir kod satırının sonuna noktalı virgül (;) konulmak zorundadır, noktalı virgül konulmadığı taktirde hatalı kodlama olacaktır.
JAVA KOD YAPISI 23 Java da paket denilen yapılar vardır ve package paketismi; biçiminde tanımlanır. Java da ayrı ayrı bulunan kod dosyalarınızın en basına aynı paket ismini tanımlarsanız, bütün hepsi tek bir klasör, paket içindeymiş gibi davranır. Java da yazacağınız kod, tek bir sınıf içerisinde olmalıdır ve kaydedeceğiniz dosyanın ismi bu sınıf ile kesinlikle aynı olmalıdır. Java da yazdığınız bir kodun çalıştırılarak sonuç üretmesi için main içerisinde yazılması veya çağırılması gerekmektedir. Yani; sonuç üretecek ve gösterecek Java kodlarının bir main fonksiyonu olmalıdır. Ayrıntılı bilgi için; Genel Java Kod Yazım Kurallarına bakabilirsiniz; https://islergucler.ozguryazilim.com.tr/projects/tekirgm/wiki/genel_ kod_yazim_kurallari
İlk Java Programı
İLK JAVA PROGRAMI İlk java programımız Notepad (Not Defteri) kullanılarak yazılmıştır. Bir işlemin yapılması, bir çıktının alınması, yazılan kodun çalışması için bir main sınıfı olmalıdır. Main sınıfının tanımı her zaman aynıdır; public static void main(string[] args) 25 System.out.println("Metin"); komutu konsola yazı yazdırmak için kullanılmaktadır. Bu kodda konsola Merhaba Dünya yazacaktır. Kesinlikle, Java kodlarımız ana sınıf içerisinde yer almak zorundadır. Bu kodlamada ana sınıf; public class MerhabaDunya şeklinde tanımlanmıştır. Sınıf isimleri Java içerisinde büyük harfle başlar.
İLK JAVA PROGRAMI Not defteri ile yazılan bu kod, ana sınıfın ismi ile aynen kaydedilmek zorundadır. Kodlar; MerhabaDunya.java ismiyle kaydedilmiştir. 26 Kod kaydedildikten sonra cmd açılarak; cd komutu kullanılarak Java dosyasını kaydettiğimiz klasöre geçiş yapılır.
İLK JAVA PROGRAMI Kodların yazıldığı klasöre geçiş yaptıktan sonra, yazdığımız Java kodunu derleyebiliriz; (javac MerhabaDunya.java) 27 Derleme işlemi hatasız bittiğinde ise; programımızı çalıştırabiliriz; (java MerhabaDunya)
İLK JAVA PROGRAMI 28 HATA 1: javac MerhabaDunya.java komutu ile derleme sırasında aşağıdaki hatalar ile karşılaşılabilir; bad command or fileme javac command not found javac is not recognized as an internal or external command ÇÖZÜM: Bunun nedeni; PATH ın ayarlanmamasıdır. PATH değişkenini doğru olarak ayarlayın. HATA 2: Eğer java MerhabaDunya komutu kullanılarak çalıştırma sırasında aşağıdaki hatalar ile karşılaşılıyorsa; Exception in thread main java.lang.noclassdeffound Error Error: Could not find or load main class... ÇÖZÜM: CLASSPATH ayarını yapmaktır. CLASSPATH, Java kodlarının hangi klasör içinde çalıştırılacağını göstermek için kullanılır.
GENEL BAKIŞ 29 Java da yazdığımız programları, basit anlamda Not defteri ve Java JDK ile derleyip çalıştırabilir. Java da program yazmayı kolaylaştırmak için Netbeans veya Eclipse gibi IDE programlarını da kullanabiliriz. Bu tip programlar ile, daha hızlı ve daha çabuk Java kodu yazıp, çalıştırabiliriz. Java, kodlama aşamasında disiplinli bir dildir, büyük-küçük harf ayrımı, noktalı virgül istemesi, ana sınıf ile kaydettiğiniz.java uzantılı dosyanın aynı isimde olması gibi bir takım ciddi kuralları mevcuttur. Yine IDE leri kullanarak bu kuralların otomatik olarak yapılmasını veya hata olduğunda sizi direk uyarmasını sağlayabilirsiniz.
Ders Bitti. Dinlediğiniz için teşekkürler