Aygaz Anonim Şirketi ve Bağlı Ortaklıkları 1 Ocak - 30 Eylül 2010 ara hesap dönemine ait özet konsolide finansal tablolar
İçindekiler Sayfa Ara dönem özet konsolide bilanço 2-3 Ara dönem özet konsolide gelir tablosu 4 Ara dönem özet konsolide kapsamlı gelir tablosu 5 Ara dönem konsolide özkaynak değişim tablosu 6 Ara dönem konsolide nakit akım tablosu 7 Ara dönem özet konsolide finansal tablolara ait açıklayıcı dipnotlar 8-41
özet konsolide bilanço Cari dönem (Bağımsız incelemeden geçmemiş) Geçmiş dönem (Bağımsız denetimden geçmiş) Dipnot 30 Eylül 31 Aralık Varlıklar referansları 2010 2009 Dönen varlıklar Nakit ve nakit benzerleri 5 302.031 407.893 Ticari alacaklar 325.948 336.541 -İlişkili taraflardan alacaklar 21 40.783 19.230 -Diğer ticari alacaklar 8 285.165 317.311 Diğer alacaklar 2.637 6.323 Stoklar 9 126.530 89.180 Diğer dönen varlıklar 15 22.651 22.003 Toplam dönen varlıklar 779.797 861.940 Duran varlıklar Ticari alacaklar 8 1.143 799 Diğer alacaklar 43 3.240 Finansal yatırımlar 6 261.186 196.924 Özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırımlar 10 874.592 809.936 Maddi duran varlıklar 11 680.296 711.410 Maddi olmayan duran varlıklar 12 4.753 3.957 Ertelenmiş vergi aktifi 19 122 - Diğer duran varlıklar 15 28.770 19.884 Toplam duran varlıklar 1.850.905 1.746.150 Toplam varlıklar 2.630.702 2.608.090 İlişikte 8 ile 41 inci sayfalar arasında sunulan muhasebe politikaları ve dipnotlar bu konsolide finansal tabloların tamamlayıcı parçalarıdır. (2)
özet konsolide bilanço Cari dönem (Bağımsız incelemeden geçmemiş) Geçmiş dönem (Bağımsız denetimden geçmiş) Dipnot 30 Eylül 31 Aralık Yükümlülükler referansları 2010 2009 Kısa vadeli yükümlülükler Finansal borçlar 7 49.320 259.223 Ticari borçlar 238.890 167.612 - İlişkili taraflara borçlar 21 51.086 53.444 - Diğer ticari borçlar 8 187.804 114.168 Diğer borçlar 14 597 3.816 Dönem karı vergi yükümlülüğü 19 14.655 10.683 Borç karşılıkları 3.751 3.596 Diğer kısa vadeli yükümlülükler 15 156.631 113.718 Toplam kısa vadeli yükümlülükler 463.844 558.648 Uzun vadeli yükümlülükler Finansal borçlar 7 123.562 176.230 Diğer borçlar 14 51.534 52.635 Çalışanlara sağlanan faydalara ilişkin karşılıklar 16.138 14.931 Ertelenmiş vergi yükümlülükleri 19 48.735 48.359 Toplam uzun vadeli yükümlülükler 239.969 292.155 Özkaynaklar Ödenmiş sermaye 16 300.000 300.000 Sermaye enflasyon düzeltmesi farkı 16 71.504 71.504 Karşılıklı iştirak sermaye düzeltmesi (7.442) (7.442) Değer artış fonu 161.251 99.491 Yabancı para çevrim farkları 254 378 Kardan ayrılan kısıtlanmış yedekler 373.230 364.730 Finansal riskten korunma fonu (3.513) (6.384) Geçmiş yıllar karları 785.152 577.247 Net dönem karı 210.587 314.604 Ana ortaklığa ait özkaynaklar 1.891.023 1.714.128 Azınlık payları 35.866 43.159 Toplam özkaynaklar 1.926.889 1.757.287 Toplam yükümlülükler 2.630.702 2.608.090 İlişikte 8 ile 41 inci sayfalar arasında sunulan muhasebe politikaları ve dipnotlar bu konsolide finansal tabloların tamamlayıcı parçalarıdır. (3)
30 Eylül 2010 tarihinde sona eren dokuz aylık ara hesap dönemine ait özet konsolide gelir tablosu Dipnot referansları Bağımsız incelemeden geçmemiş 1 Ocak - 30 Eylül 2010 1 Temmuz - 30 Eylül 2010 Bağımsız incelemeden geçmemiş 1 Ocak - 30 Eylül 2009 1 Temmuz - 30 Eylül 2009 Sürdürülen faaliyetler Satış gelirleri (net) 3.354.270 1.227.060 2.694.786 991.611 Satışların maliyeti (-) (3.008.179) (1.093.508) (2.265.244) (859.551) Brüt esas faaliyet karı 346.091 133.552 429.542 132.060 Pazarlama, satış ve dağıtım giderleri (-) (112.713) (40.924) (94.274) (35.111) Genel yönetim giderleri (-) (71.895) (23.523) (68.779) (24.336) Araştırma ve geliştirme giderleri (-) (1.105) (500) (515) (283) Diğer faaliyet gelirleri 20.181 6.236 19.846 3.377 Diğer faaliyet giderleri (-) (9.129) (4.650) (21.793) (13.227) Faaliyet karı 171.430 70.191 264.027 62.480 Özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırımların kar/zararlarındaki paylar 10 61.909 55.659 45.702 33.883 Finansal gelirler 17 27.965 8.458 24.052 7.345 Finansal giderler (-) 18 (14.650) (3.942) (51.571) (7.725) Sürdürülen faaliyetler vergi öncesi dönem karı 246.654 130.366 282.210 95.983 Sürdürülen faaliyetler vergi geliri/(gideri) - Dönem vergi gideri 19 (38.373) (14.404) (44.554) (14.322) - Ertelenmiş vergi gelir/(gideri) 19 2.998 (689) (362) 1.690 Sürdürülen faaliyetler dönem karı 211.279 115.273 237.294 83.351 Durdurulan faaliyetler Durdurulan faaliyetler vergi sonrası dönem karı - - 125 75 Net dönem karı 211.279 115.273 27.419 83.426 Dönem karının dağılımı: Azınlık payları 692 23 5.246 (5.365) Ana ortaklık payları 210.587 115.250 232.173 88.791 Hisse başına kazanç 211.279 115.273 237.419 83.426 Seyreltilmiş hisse başına kazanç (TL) 20 0,70196 0,38417 0,77391 0,29597 -Devam eden faaliyetlerden (bin adet adi hisse senedi) 0,70196 0,38417 0,77349 0,29572 -Durdurulan faaliyetlerden (bin adet adi hisse senedi) - - 0,00042 0,00025 İlişikte 8 ile 41 inci sayfalar arasında sunulan muhasebe politikaları ve dipnotlar bu konsolide finansal tabloların tamamlayıcı parçalarıdır. (4)
30 Eylül 2010 tarihinde sona eren dokuz aylık ara hesap dönemine ait özet konsolide kapsamlı gelir tablosu Bağımsız incelemeden geçmemiş 1 Ocak - 30 Eylül 2010 1 Temmuz - 30 Eylül 2010 Bağımsız incelemeden geçmemiş 1 Ocak - 30 Eylül 2009 1 Temmuz - 30 Eylül 2009 Dönem karı 211.279 115.273 237.419 83.426 Diğer kapsamlı gelir / (gider): Değer artış fonundaki değişim 61.760-13.677 (2.056) Finansal riskten korunma fonundaki değişim 2.871 (463) 10.456 5006 Yabancı para çevrim farklarındaki değişim (124) (240) (178) (119) Diğer kapsamlı gelir (vergi sonrası) 64.507 (703) 23.955 2.831 Toplam kapsamlı gelir 275.786 114.570 261.374 86.257 Toplam kapsamlı gelirin dağılımı: Azınlık payları 692 23 5.915 (5.386) Ana ortaklık payları 275.094 114.547 255.459 91.643 275.786 114.570 261.374 86.257 İlişikte 8 ile 41 inci sayfalar arasında sunulan muhasebe politikaları ve dipnotlar bu konsolide finansal tabloların tamamlayıcı parçalarıdır. (5)
30 Eylül 2010 tarihinde sona eren dokuz aylık ara hesap dönemine ait konsolide özkaynak değişim tablosu Ödenmiş sermaye Karşılıklı iştirak sermaye düzeltmesi Değer artış fonu Sermaye enflasyon düzeltmesi farkı Kardan ayrılan kısıtlanmış yedekler Finansal riskten korunma fonu Yabancı para çevrim farkları Geçmiş yıllar karları Net dönem karı Ana ortaklığa ait özkaynaklar Azınlık payları Toplam özkaynaklar 1 Ocak 2009 itibariyle bakiye 300.000 (7.329) 80.648 71.504 360.035 (12.970) 774 581.673 25.765 1.400.100 73.594 1.473.694 Ödenen temettüler - - - - - - - (30.000) - (30.000) (316) (30.316) Karşılıklı iştirak sermaye düzeltmesindeki değişim - (113) - - - - - - - (113) - (113) Azınlık payları ile gerçekleştirilen işlemler - - - - - - - (817) - (817) (35.088) (35.905) Konsolidasyon kapsam değişikliği - - - - - - - - - - - - Yedeklere transferler - - - - 4.695 - - 21.070 (25.765) - - - Döneme ilişkin kapsamlı gelir / (gider) - - 13.009 - - 10.456 (178) - 232.173 255.460 5.915 261.375 30 Eylül 2009 itibariyle bakiye 300.000 (7.442) 93.657 71.504 364.730 (2.514) 596 571.926 232.173 1.642.630 44.105 1.668.735 1 Ocak 2010 itibariyle bakiye 300.000 (7.442) 99.491 71.504 364.730 (6.384) 378 577.247 314.604 1.714.128 43.159 1.757.287 Geçmiş yıl karlarından transferler - - - - 8.500 - - 306.104 (314.604) - - - Ödenen temettüler - - - - - - - (100.000) - (100.000) (4.148) (104.148) Azınlık payları ile gerçekleştirilen işlemler (not 3) - - - - - - - (208) - (208) (3.837) (4.045) Konsolidasyon kapsamına dahil edilen bağlı ortaklık (not 1) - - - - - - - 2.009-2.009-2.009 Döneme ilişkin kapsamlı gelir - - 61.760 - - 2.871 (124) - 210.587 275.094 692 275.786 30 Eylül 2010 itibariyle bakiye 300.000 (7.442) 161.251 71.504 373.230 (3.513) 254 785.152 210.587 1.891.023 35.866 1.926.889 İlişikte 8 ile 41 inci sayfalar arasında sunulan muhasebe politikaları ve dipnotlar bu konsolide finansal tabloların tamamlayıcı parçalarıdır. (6)
30 Eylül 2010 tarihinde sona eren dokuz aylık ara hesap dönemine ait konsolide nakit akım tablosu Dipnot referansları Bağımsız incelemeden geçmemiş 1 Ocak 30 Eylül 2010 Bağımsız incelemeden geçmiş 1 Ocak 30 Eylül 2009 İşletme faaliyetlerinden kaynaklanan nakit akımları Vergi öncesi dönem karı 246.634 282.335 Vergi öncesi dönem karını işletme faaliyetlerinden elde edilen nakit akımına getirmek için yapılan düzeltmeler: Özkaynaktan pay alma yöntemine göre muhasebeleştirilen iştirak zararı 10 (61.908) (45.702) Maddi duran varlıkların amortismanı 11 66.595 70.987 Maddi olmayan duran varlıkların amortismanı 12 1.300 1.360 Çeşitli karşılıklar 20.489 39.062 Negatif şerefiye geliri - (2.663) Finansal varlık değer düşüklüğü karşılığı 6 (33) (24) Kıdem tazminatı karşılığı 3.100 2.512 Maddi ve maddi olmayan duran varlık satış karı (net) (1.751) 10.782 Şüpheli alacak karşılığı (522) 2.019 Faiz gelirleri (13.515) (7.977) Faiz giderleri 5.381 13.167 Diğer 2.026 (7.919) İşletme sermayesindeki değişim öncesi faaliyetlerden elde edilen nakit akımı 267.796 357.939 İşletme sermayesinde gerçekleşen değişimler: Ticari alacaklar 45.812 (82.836) İlişkili taraflardan ticari alacaklar (15.846) 2.802 Stoklar (37.350) (35.319) Diğer alacaklar ve dönen varlıklar 5.638 38.126 Ticari borçlar 62.798 (141.532) İlişkili taraflara ticari borçlar (9.982) 13.961 Diğer borçlar ve yükümlülükler 14.588 (18.173) Diğer uzun vadeli alacaklar ve borçlar (6.790) - Faaliyetlerden elde edilen nakit 326.664 134.968 Ödenen vergi (34.298) (31.874) Ödenen kıdem tazminatı (1.900) (1.966) Faaliyetlerden elde edilen nakit 290.466 101.128 Yatırım faaliyetlerinden kaynaklanan nakit akımları Faiz gelirleri 13.515 7.975 Bağlı ortaklık alımı için ödenen net tutar (6.218) (50.621) Bağlı ortaklığın konsolidasyona etkisi, net (Not 1) 5.134 - Finansal duran varlık alımları - (9.400) Maddi duran varlık alımları (38.695) (108.492) Maddi olmayan duran varlık alımları (1.986) (443) Maddi ve maddi olmayan duran varlık satışından elde edilen nakit 2.941 4.250 Yatırım faaliyetlerinde kullanılan nakit (25.309) (156.731) Finansman faaliyetlerinden kaynaklanan nakit akımları Finansal borçlardaki değişim (266.871) (75.277) Ödenen temettüler (100.000) (30.000) Azınlık paylarına ödenen temettüler (4.148) (316) Çevrim farkları - 169 Finansal faaliyetlerden kullanılan nakit (371.019) (105.424) Nakit ve nakit benzerlerindeki net değişim (105.862) (161.027) Dönem başı nakit ve nakit benzerleri 5 407.893 405.431 Durdurulan faaliyetlere ilişkin hazır değerler - (247) Dönem sonu nakit ve nakit benzerleri 5 302.031 244.157 İlişikte 8 ile 41 inci sayfalar arasında sunulan muhasebe politikaları ve dipnotlar bu konsolide finansal tabloların tamamlayıcı parçalarıdır. (7)
özet konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar 1. Şirketin organizasyonu ve faaliyet konusu Aygaz Anonim Şirketi nin ( Aygaz veya Şirket ) esas faaliyet konusu, sıvılaştırılmış petrol gazının ( LPG ) yurtiçi ve yurtdışı piyasalardan temin edilmesi ve tüketiciye ulaştırılmasıdır. 2001 yılında Şirket Gaz Aletleri A.Ş. ile yaptığı birleşme sonucu esas faaliyet konusunu destekleyen LPG nin tüketicinin kullanımına sunulması için gerekli LPG tüp, LPG tank, regülatör ve yardımcı malzemelerin üretilmesi faaliyetine başlamıştır. Şirket yukarıda bahsedilen faaliyet konularının dışında LPG gemilerine sahip olup, diğer LPG kuruluşları adına da taşımacılık yapmaktadır. Şirket in ana ortağı ve esas kontrolü elinde tutan taraf Koç Holding A.Ş. dir. Şirket hisseleri İstanbul Menkul Kıymetler Borsası nda işlem görmektedir. Şirket merkezi aşağıdaki adreste bulunmaktadır: Büyükdere Cad. No: 145/1 Aygaz Han, Zincirlikuyu, 34394 / İstanbul Aygaz ve bağlı ortaklıklarının (birlikte Grup olarak anılacaktır) bünyesinde dönem içinde çalışan ortalama personel sayısı 1.371 dir. (31 Aralık 2009: 1.402). Bağlı Ortaklıklar Şirket in bağlı ortaklığı olan, Mogaz Petrol Gazları A.Ş. ( Mogaz ) bir LPG dağıtım şirketidir. Şirket, 2010 yılı Mart ayı içerisinde Mogaz ın %2,1 lik hissesini 5.300 bin TL ödeyerek satın almış ve etkin kontrolünü %100 e yükseltmiştir. İlgili hisse alımı sonucunda Grup un bazı bağlı ortaklıkları ve iştirakleri üzerindeki efektif kontrolü aşağıdaki tabloda gösterildiği gibi değişmiştir. Entek Elektrik Üretimi A.Ş. ( Entek ) Bursa, İzmit ve İstanbul da kurulu üç tesisi ile elektrik üretim faaliyetinde bulunmaktadır. 2009 yılında %15,51 oranında hissesi Grup tarafından satın alınmıştır. Hisse alımı ile Grup un Entek üzerindeki etkin kontrolü %86,01 e yükselmiştir. 2010 yılında yukarıda bahsedilen Mogaz hisseleri alımıyla birlikte, Grup un Entek üzerindeki etkin kontrolü %86,09 a yükselmiştir. Akpa Dayanıklı Tüketim Lpg ve Akaryakıt Ürünleri Pazarlama Anonim Şirketi ( Akpa ), bugünkü yapısına Koç Holding Enerji Grubu na bağlı dört şirketin 2001 yılı sonunda birleşmesiyle ulaşmıştır. Birleşme öncesi herbiri ayrı tüzel kişilik olarak Bursa, Eskişehir, Ankara ve Antalya da faaliyet gösteren bu şirketler, başlangıçta Bursa Gaz ve Ticaret A.Ş. adı altında birleşmiş, 17 Mart 2005 tarihinde gerçekleştirilen Genel Kurul'da şirketin unvanı Akpa Dayanıklı Tüketim Lpg ve Akaryakıt Ürünleri Pazarlama Anonim Şirketi olarak değiştirilmiştir. Aygaz Doğal Gaz Toptan Satış A.Ş. (eski adıyla Koç Statoil Gaz Toptan Satış A.Ş. ) ve Aygaz Doğal Gaz İletim A.Ş. (eski adıyla Koç Statoil Gaz İletim Satış A.Ş. ) (birlikte Aygaz Doğal Gaz olarak anılacaktır) Koç Topluluğu ile uluslararası alanda petrol ve sıvılaştırılmış doğalgaz ( LNG ) sektörü şirketlerinden Norveç li Statoil Hydro ASA arasında yapılan işbirliği sonucunda Nisan 2004 döneminde eşit hisse dağılımı ile olmak üzere müşterek yönetime tabi ortaklık olarak kurulmuştur. 9 Ocak 2009 tarihinde, Grup, daha önce müşterek yönetime tabi ortaklıklar olarak %47,99 oranında sahip olduğu Aygaz Doğal Gaz Toptan Satış A.Ş. ve Aygaz Doğal Gaz İletim A.Ş. şirketlerinin %50 sini Statoil Hydro ASA dan 17.224 bin TL karşılığında satın almış ve efektif kontrolünü %97,99 a yükseltmiştir. 2010 yılında yukarıda bahsedilen Mogaz hisseleri alımıyla birlikte, Grup un Aygaz Doğal Gaz üzerindeki etkin kontrolü %99,00 a yükselmiştir. (8)
1. Şirketin organizasyonu ve faaliyet konusu (devamı) Eltek Elektrik Enerjisi İthalat İhracat ve Toptan Ticaret A.Ş. ( Eltek ), 2003 yılı sonuna doğru, elektrik piyasasında toptan elektrik alım ve satımı, ithalatı veya ihracatı ile iştigal etmek üzere Entek in %46 oranında iştiraki ile kurulmuştur. 2010 yılı Temmuz ayı içerisinde Entek, Eltek in %54 lük hissesini 1.836 bin TL ödeyerek satın almış ve etkin kontrolünü %100 e yükseltmiştir. İlgili hisse alımı ile birlikte Grup un Eltek üzerindeki etkin kontrol oranı %86,09 olmuştur. 2010 yılının ikinci çeyreğinde artan işlem hacmi nedeniyle, bağlı ortaklığın mali tablolar üzerinde nicelik ve nitelik olarak önem arz etmeye başlayacağı düşünülerek, geçmiş dönemlerde maliyet değeri üzerinden finansal tablolarda gösterilen Eltek tam konsolidasyon kapsamına dahil edilmiştir. Şirket, bünyesinde bulunan gemi işletme faaliyetlerini tüzel kişilikler altında yapılandırarak, Temmuz ayı içerisinde, sermayedeki pay oranı %100 olacak şekilde, Anadoluhisarı Tankercilik A.Ş ( Anadolu Hisarı ), Kandilli Tankercilik A.Ş ( Kandilli ), Kuleli Tankercilik A.Ş ( Kuleli ) ve Kuzguncuk Tankercilik A.Ş ( Kuzguncuk ) şirketlerini kurmuştur. İlgili şirketlerin esas faaliyet konusu; deniz tankeri satın alarak, inşa ettirerek veya kiralayarak bunları yurtiçi ve/veya uluslararası ham petrol, petrol ürünleri, sıvılaştırılmış petrol gazı, doğal gaz, katı, sıvı, sıvılaştırılmış her nevi maddenin deniz nakliyatında kullanmak ve işletmektir. Bağlı ortaklıkların detayı aşağıda verilmektedir: Sermayedeki pay oranı (%) Kuruluş ve 30 Eylül 31 Aralık Oy kullanım Ana Bağlı ortaklıklar faaliyet yeri 2010 2009 gücü faaliyeti Akpa Türkiye %99,99 %99,99 %99,99 Pazarlama Mogaz Türkiye %100 %97,90 %100 LPG Entek Türkiye %86,09 %86,01 %86,09 Elektrik Eltek (*) Türkiye %100 %64,60 %86,09 Elektrik Aygaz Doğal Gaz Toptan Satış A.Ş. Türkiye %99,00 %97,99 %99,00 LNG Aygaz Doğal Gaz İletim A.Ş. Türkiye %99,00 %97,99 %99,00 LNG Anadolu Hisarı Türkiye %100 - %100 Gemi İşletme Kandilli Türkiye %100 - %100 Gemi İşletme Kuleli Türkiye %100 - %100 Gemi İşletme Kuzguncuk Türkiye %100 - %100 Gemi İşletme (*) 2010 yılında bağlı ortaklık olarak tam konsolidasyon yöntemiyle konsolide edilmiştir. (9)
1. Şirketin organizasyonu ve faaliyet konusu (devamı) İştirakler Enerji Yatırımları A.Ş. ( EYAŞ ), 2005 yılı Aralık ayında, Tüpraş ın %51 blok hissesinin alınması, Türkiye de petrol rafinerileri kurulması, ilgili sektörlerde faaliyet gösterilmesi, bu konularda yatırımlar yapılması ve Türkiye Petrol Rafinerileri A.Ş. nin ( TÜPRAŞ ) yönetimi ve karar alma sürecinde yer alınması amacıyla kurulmuştur. Grup un iştiraklerinin detayı aşağıda verilmektedir: Sermayedeki pay oranı (%) Kuruluş ve 30 Eylül 31 Aralık Oy kullanım Ana İştirakler faaliyet yeri 2010 2009 gücü faaliyeti Zinerji (*) Türkiye %56,00 %55,83 %56,00 Enerji EYAŞ Türkiye %20,00 %20,00 %20,00 Enerji (*) Grup un sahiplik oranı %56 olmasına rağmen Zinerji A.Ş. nin aktif faaliyeti olmamasından dolayı konsolide finansal tablolarda özkaynaktan pay alma methodu ile konsolide edilmiştir. Finansal tabloların onaylanması: 30 Eylül 2010 tarihi ve bu tarihte sona eren dokuz aylık ara hesap dönemi itibariyle hazırlanan özet konsolide finansal tablolar, yayınlanmak üzere 10 Kasım 2010 tarihli Yönetim Kurulu toplantısında onaylanmış ve Genel Müdür Yardımcısı (Mali) Gökhan Tezel ve İştirakler ve Muhasebe Direktörü Nurettin Demirtaş tarafından imzalanmıştır. 2. Finansal tabloların sunumuna ilişkin esaslar Grup un 30 Eylül 2010 tarihinde sona eren hesap dönemine ait özet konsolide finansal tablolar Uluslararası Muhasebe Standardı ( UMS ) 34 Ara Dönem Finansal Raporlama standardı uyarınca hazırlanmıştır. Ara dönem özet konsolide finansal tablolar yıllık finansal tablolarda gerekli olan tüm dipnotları içermemektedir ve Grup un 31 Aralık 2009 tarihli finansal tabloları ile birlikte dikkate alınmalıdır. Grup un konsolide finansal tablolarının hazırlanmasında uygulanan belli başlı muhasebe politikaları aşağıdaki gibidir: 2.1 Konsolide finansal tabloların sunumuna ilişkin esaslar Grup muhasebe kayıtlarını Türkiye de geçerli olan ticari mevzuat, mali mevzuat ve Maliye Bakanlığı nca yayımlanan Tek Düzen Hesap Planı (THP) gereklerine göre Türk Lirası (TL) olarak tutmakta ve yasal finansal tablolarını hazırlamaktadır. Özet konsolide finansal tablolar ve dipnotlar, SPK tarafından 9 Nisan 2008 tarihinde yayımlanan Seri:XI, No:29 numaralı Tebliği uyarınca (bundan sonra SPK Muhasebe Standartları olarak anılacaktır) belirlenen ve uygulanması zorunlu kılınan formatlara uygun olarak sunulmuştur. (10)
2. Finansal tabloların sunumuna ilişkin esaslar (devamı) Konsolide finansal tablolar Grup şirketlerinin yasal kayıtlarına dayandırılmış ve TL cinsinden ifade edilmiş olup, SPK Muhasebe Standartları na göre Grup un durumunu layıkıyla arz edebilmek için bir takım düzeltme ve sınıflandırma değişikliklerine tabi tutularak hazırlanmıştır. Bu düzeltme kayıtları ve sınıflandırmalar temel olarak; ertelenmiş vergi hesaplamasının etkileri, maddi duran varlıkların kalan faydalı ömürlerinden kısa olanı üzerinden amortismana tabi tutulmalarının etkileri, kıdem tazminatının UMS 19 a göre hesaplanmasının etkileri ve Uluslararası Finansal Raporlama Standartları ( UFRS ) 3 İşletme Birleşmeleri nin etkilerinden oluşmaktadır. Konsolide finansal tablolar, makul değerleri ile gösterilen finansal varlık ve yükümlülüklerin dışında, tarihi maliyet esası baz alınarak bin Türk Lirası ( TL ) olarak hazırlanmıştır. 2.2 Muhasebe politikalarındaki değişiklikler Şirket in ara dönem özet konsolide finansal tablolarının hazırlanmasında kullanılan muhasebe politikaları aşağıda özetlenen ve 1 Ocak 2010 dan itibaren geçerli olan yeni standartların ve değişikliklerin uygulanması dışında 31 Aralık 2009 da sona eren yıla ilişkin olarak hazırlanan yıllık finansal tablolarda uygulanan muhasebe politikalarıyla tutarlıdır. Not 1 de belirtildiği üzere 2010 yılının ikinci çeyreğinde artan işlem hacmi nedeniyle, Grup, bağlı ortaklığın mali tablolar üzerinde nicelik ve nitelik olarak önem arz edeceğini düşünerek, Eltek i tam konsolidasyon kapsamına dahil etmiştir. Karşılaştırmalı bilgiler ve önceki dönem finansal tablolarında yapılan sınıflamalar Mali durum ve performans trendlerinin tespitine imkan vermek üzere, Grup un ara dönem özet konsolide finansal tabloları önceki dönemle karşılaştırmalı olarak hazırlanmaktadır. Cari dönem konsolide finansal tabloların sunumu ile uygunluk sağlanması açısından karşılaştırmalı bilgiler gerekli görüldüğünde yeniden sınıflandırılır ve önemli farklılıklar açıklanır. Cari dönem konsolide gelir tablosunun sunumu ile uygunluk sağlanması açısından 30 Eylül 2009 tarihli konsolide gelir tablosunda yer alan karşılaştırmalı bilgilerde aşağıda belirtilen yeniden sınıflandırmalar yapılmıştır: - 2009 yılı ara dönem finansal tablolarında, Tüpraş a yapılan LPG satışları satış gelirleri ve satışların maliyeti hesaplarından netlenerek gösterilmiştir. Cari yılda Grup, ilgili işlemin ekonomik özünü daha iyi yansıtması için söz konusu satışları gelir tablosunda brüt tutarları ile yansıtmıştır. Bu değişiklik sonucu, Grup un 30 Eylül 2009 tarihinde sona eren döneme ait konsolide satış gelirleri ve satışların maliyeti hesaplarında 139.243 bin TL tutarında artış gerçekleşmiştir. - 30 Eylül 2009 tarihli gelir tablosunda gemi taşımacılık hizmetine ilişkin giderlerin satışların maliyeti hesabı içerisinde gösterilmesi amacıyla ilgili sınıflamalar yapılmıştır. (11)
2. Finansal tabloların sunumuna ilişkin esaslar (devamı) Yeni ve değişikliğe tabi tutulmuş Uluslararası Finansal Raporlama Standartları nın uygulanması 31 Aralık 2010 tarihli sene sonu mali tabloları için geçerli olacak olan yeni standart, değişiklik ve yorumlar: Grup un, finansal durumu veya performansı üzerinde etkisi olmayan yeni standart ve değişiklikler aşağıdaki gibidir; UFRS 2 (Değişiklik) Hisse Bazlı Ödemeler - Grup nakit olarak ödenen hisse bazlı ödeme işlemleri, UMS 39 (Değişiklik), Finansal Araçlar: Muhasebeleştirme ve Ölçme - Uygun korumalı enstrümanlar, UFRYK 16 (Değişiklik) Yurtdışındaki İşletmede Bulunan Net Yatırımın Finansal Riskten Korunması Nisan 2009 UFRS İyileştirmeleri (1 Temmuz 2010 tarihinde ve sonrasında başlayan hesap dönemlerinde geçerli olacaktır.) UFRYK 17, Gayri-nakdi Varlıkların Ortaklara Dağıtılması, UMS 1 Mali Tabloların Gösterimi Nisan 2009 UFRS İyileştirmeleri (1 Ocak 2010 tarihinde ve sonrasında başlayan hesap dönemlerinde geçerli olacaktır. UMS 7 Nakit Akım Tablosu Nisan 2009 UFRS İyileştirmeleri (1 Ocak 2010 tarihinde ve sonrasında başlayan hesap dönemlerinde geçerli olacaktır. UMS 36 Varlıklarda Değer Düşüklüğü Nisan 2009 UFRS İyileştirmeleri (1 Ocak 2010 tarihinde ve sonrasında başlayan hesap dönemlerinde geçerli olacaktır. UFRS deki iyileştirmeler (2008 de yayınlanan), UFRS deki iyileştirmeler (2009 da yayınlanan). 31 Aralık 2010 tarihinden sonra geçerli olacak olan yeni standart, değişiklik ve yorumlar (bu değişiklikler henüz Avrupa Birliği tarafından kabul edilmemiştir): UFRS 7 (Değişiklik) Finansal Araçlar: Açıklamalar Finansal varlıkların devredilmesine ilişkin yapılan açıklamaların genişletimesi. (1 Temmuz 2010 tarihinde veya sonrasında başlayan hesap dönemlerinde geçerli olacaktır.) UFRS 9 Finansal Araçlar (1 Ocak 2013 tarihinde veya sonrasında başlayan hesap dönemlerinde geçerli olacaktır), Grup söz konusu yeni standardın etkilerini değerlendirmektedir. UFRS 9 (Revize) Finansal Araçlar Standartına finansal borçların sınıflandırılması ve ölçülmesine ilişkin esasların eklenmesi. (1 Ocak 2013 tarihinde veya sonrasında başlayan hesap dönemlerinde geçerli olacaktır), UMS 24 (Revize) İlişkili Taraf Açıklamaları (1 Ocak 2011 tarihinde veya sonrasında başlayan hesap dönemlerinde geçerli olacaktır). Grup söz konusu değişikliğin etkilerini değerlendirmektedir. (12)
2. Finansal tabloların sunumuna ilişkin esaslar (devamı) UMS 32 (Değişiklik) Hisse İhraçlarının Sınıflandırılması (1 Şubat 2010 tarihinde veya sonrasında başlayan yıllık hesap dönemlerinde geçerli olacaktır). Grubun finansal tablolarına etkisi beklenmemektedir. UFRYK 14 (Değişiklik) Asgari Fonlama Koşullarının Geri Ödenmesi (1 Ocak 2011 tarihinde veya sonrasında başlayan hesap dönemlerinde geçerli olacaktır. Erken uygulamaya izin verilmektedir). Grubun finansal tablolarına etkisi beklenmemektedir. UFRYK 19 Finansal Yükümlülüklerin Sermaye Araçları ile Ortadan Kaldırılması (1 Temmuz 2010 tarihinde veya sonrasında başlayan hesap dönemlerinde geçerli olacaktır. Erken uygulamaya izin verilmektedir). Grubun finansal tablolarına etkisi beklenmemektedir. UFRS lerdeki iyileştirmeler (Mayıs 2010 da yayınlanan): Mayıs 2010 da Uluslararası Muhasebe Standartları Kurulu yorum ve standartlarla ilgili değişiklikler yayımlamıştır. Aşağıdaki iyileştirmelerin Şirket in finansal tabloları üzerinde etkisi beklenmemektedir; UFRS 1: İlk uygulama yılında muhasebe politikalarındaki değişiklikler UFRS 1: Tahmini maliyet olarak yeniden değerleme bazı UFRS 1: Oran düzenlemesine tabi olan operasyonlar için tahmini maliyet kullanımı UFRS 3: Revize UFRS nin efektif olma tarihinden önce oluşan işletme birleşmelerinden kaynaklanan koşullu bedellerin geçiş hükümleri UFRS 3: Kontrol gücü olmayan payların ölçümlenmesi UFRS 3: Değiştirilemeyen ya da gönüllü olarak değiştirilebilen hisse bazlı ödemeler ilgili ödüller UMS 1: Özkaynak hareket tablosuna açıklık getirilmesi UFRYK 13: Hediye puanların gerçeğe uygun değeri. UMS 27: Konsolide ve Solo Finansal Tablolar standardına yapılan iyileştirmeler için geçiş hükümleri Aşağıdaki iyileştirmelerin Şirket in finansal tabloları üzerinde etkisi değerlendirilmektedir; UFRS 7: Dipnotlara açıklık getirilmesi UMS 34: Önemli olaylar ve işlemler 2.3 Faaliyetlerin mevsimselliği Grup un ara dönem finansal tablolarında, Grup faaliyetlerinin mevsimselliğinden kaynaklanan bir etki yoktur. 3. İşletme birleşmeleri Entek, 2010 yılı Temmuz ayı içerisinde iştiraki olan Eltek in %54 lük hissesini şirket sermayedarlarından 1.836 bin TL ödeyerek satın almıştır. Grup, 2010 yılı Mart ayı içerisinde halihazırda bağlı ortaklığı olan Mogaz ın %2,1 lik hissesini şirket sermayedarı olan gerçek kişilerden 5.300 bin TL ödeyerek satın almıştır. Grup, 2009 yılı içerisinde halihazırda bağlı ortaklığı olan Entek in %15,51 lik hissesini 38.030 bin TL ödeyerek satın almış hisse bedellerini peşin ve nakden ilgili satıcılara ödemiştir. (13)
3. İşletme birleşmeleri (devamı) Entek hisse alım işlemi, Grup un özsermaye sahipleri arasındaki işlem olarak değerlendirilmiştir. Mogaz ve Eltek hisse alımı ise UMS 27 Konsolide ve Konsolide Olmayan Finansal Tablolar standardı çerçevesinde değerlendirilmiş, buna bağlı olarak, ana ortaklık dışından ilave hisse alış işlemlerinde, elde etme maliyeti ile ortaklığın satın alınan payı nispetindeki net varlıklarının kayıtlı değeri arasındaki fark özsermaye içerisinde azınlık payları ile gerçekleştirilen işlemler olarak muhasebeleştirilmiştir. 9 Ocak 2009 tarihinde Grup, daha önce müşterek yönetime tabi ortaklıklar olarak %47,99 oranında sahip olduğu Aygaz Doğal Gaz Toptan Satış A.Ş. ve Aygaz Doğal Gaz İletim A.Ş. şirketlerinin %50 sini Statoil Hydro ASA dan 17.224 bin TL karşılığında satın almıştır. 31 Aralık 2008 itibariyle oransal konsolidasyon yöntemi ile müşterek yönetime tabi ortaklıklar olarak muhasebeleştirilen Aygaz Doğal Gaz Toptan Satış A.Ş. ve Aygaz Doğal Gaz İletim A.Ş. bu satın alma işlemine istinaden bağlı ortaklıklar olarak UFRS 3, İşletme Birleşmeleri standardı uyarınca satın alma muhasebesi kapsamında muhasebeleştirilmiştir. Bu amaçla, Aygaz Doğal Gaz Toptan Satış A.Ş. ve Aygaz Doğal Gaz İletim A.Ş. nin satın alma muhasebesi kapsamında tanımlanabilir varlıklarının ve devralınan yükümlülüklerinin makul değerleri ve satın alma bedelleri aşağıdaki gibidir: 9 Ocak 2009 Kayıtlı değeri Nakit ve nakit benzerleri 6.000 Ticari alacaklar 9.399 İlişkili taraflardan alacaklar 778 Stoklar 437 Diğer cari/dönen varlıklar 1.717 Maddi varlıklar 30.411 Maddi olmayan varlıklar 274 Ticari borçlar (6.496) İlişkili taraflara borçlar (152) Diğer borçlar (243) Ertelenen vergi yükümlülükleri (1.128) Diğer yükümlülükler (1.223) Net varlıklar toplamı 39.774 Şirketin satın alınan yüzde oranı %50 Elde edilen net varlıklar ( A ) 19.887 Toplam bedelin nakit ile ödenen kısmı ( B ) 17.224 Satın alınan nakit ve nakit benzerleri ( C ) 3.000 Toplam ödenen net nakit ( B-C ) 14.224 Negatif şerefiye geliri ( A-B ) 2.663 İşlemden elde edilen net varlıklar ve işlemden kaynaklanan negatif şerefiye geliri, gelir tablosunda Diğer Faaliyet Gelirleri hesap grubu altında muhasebeleştirilmiştir. (14)
4. Bölümlere göre raporlama Grup, UFRS 8 i 1 Ocak 2009 tarihinden itibaren uygulamaya başlamış olup, Grup un faaliyetlerine ilişkin karar almaya yetkili mercii tarafından düzenli olarak gözden geçirilen iç raporlara dayanarak faaliyet bölümleri belirlemiştir. Grup un karar almaya yetkili mercii, bölümlere tahsis edilecek kaynaklara ilişkin kararların alınması ve bölümlerin performansının değerlendirilmesi amacıyla sonuçları ve faaliyetleri endüstriyel bölümler bazında incelemektedir. Grup un endüstriyel bölümler bazında faaliyet bölümlerinin dağılımı şu şekildedir: - Gaz ve petrol ürünleri - Elektrik - Diğer Grup endüstriyel bölümlere göre raporlama formatına ek olarak dönem içerisindeki hasılatın müşterilerin coğrafi konumu bazında detayının gösterilmesini de değerlendirmiştir. Ancak, Grup satışlarını farklı endüstriyel gruplarda yaptığından ve her bir endüstriyel grup Türkiye içerisinde farklı coğrafi bölgelere farklı şekilde dağılmış olduğundan dolayı faaliyetlerin coğrafi bölgeler açısından raporlanabilir bölüm özelliği taşımadığı sonucuna varılmıştır. Grup yönetimi, faaliyet sonuçlarını ve performansını UFRS ye göre hazırlanmış finansal tablolar üzerinden değerlendirdiği için bölümlere göre raporlama hazırlanırken UFRS çerçevesinde hazırlanan finansal tablolar kullanılmaktadır. 30 Eylül 2010 Gaz ve petrol ürünleri Elektrik (*) Diğer Konsolidasyon düzeltmeleri Toplam Varlıklar Cari/dönen varlıklar 560.371 149.926 77.692 (8.192) 779.797 Cari olmayan duran varlıklar 1.780.031 233.440 6.181 (168.747) 1.850.905 Toplam varlıklar 2.340.402 383.366 83.873 (176.939) 2.630.702 Kaynaklar Kısa vadeli yükümlülükler 343.255 98.082 30.699 (8.192) 463.844 Uzun vadeli yükümlülükler 200.565 30.634 3.966 4.804 239.969 Özkaynaklar 1.796.582 254.650 49.208 (173.551) 1.926.889 Toplam kaynaklar 2.340.402 383.366 83.873 (176.939) 2.630.702 (*) Şirket in bağlı ortaklıklarından Eltek in mali tabloları, 2010 yılından itibaren konsolidasyon kapsamına alınmıştır (not 1). 31 Aralık 2009 Gaz ve petrol ürünleri Elektrik Diğer Konsolidasyon düzeltmeleri Toplam Varlıklar Cari/dönen varlıklar 596.462 186.845 87.061 (8.428) 861.940 Cari olmayan duran varlıklar 1.770.964 247.441 5.933 (278.188) 1.746.150 Toplam varlıklar 2.367.426 434.286 92.994 (286.616) 2.608.090 Kaynaklar Kısa vadeli yükümlülükler 469.387 80.947 16.742 (8.428) 558.648 Uzun vadeli yükümlülükler 209.782 73.684 3.453 5.236 292.155 Özkaynaklar 1.688.257 279.655 72.799 (283.424) 1.757.287 Toplam kaynaklar 2.367.426 434.286 92.994 (286.616) 2.608.090 (15)
4. Bölümlere göre raporlama (devamı) 1 Ocak - 30 Eylül 2010 Gaz ve petrol ürünleri Elektrik (*) Diğer Konsolidasyon düzeltmeleri Toplam Esas faaliyet gelirleri Satış gelirleri, (net) 2.930.053 305.619 185.391 (66.793) 3.354.270 Satışların maliyeti (-) (2.609.130) (297.521) (170.106) 68.578 (3.008.179) Brüt esas faaliyet karı 320.923 8.098 15.285 1.785 346.091 Pazarlama, satış ve dağıtım giderleri (-) (108.365) - (4.855) 507 (112.713) Genel yönetim giderleri (-) (60.363) (7.997) (4.719) 1.184 (71.895) Araştırma ve geliştirme giderleri (-) (1.105) - - - (1.105) Diğer faaliyet gelirleri 16.094 2.065 1.991 31 20.181 Diğer faaliyet giderleri (-) (7.482) - (55) (1.592) (9.129) Faaliyet karı 159.702 2.166 7.647 1.915 171.430 Özkaynak yönetimiyle değerlenen yatırımların kar/zararlarındaki paylar - - - 61.909 61.909 Finansal gelirler 121.477 5.259 2.523 (101.294) 27.965 Finansal giderler (-) (11.463) (2.275) (912) - (14.650) Sürdürülen faaliyetlerden vergi öncesi kar 269.716 5.150 9.258 (37.470) 246.654 Vergi gideri (-) (35.604) (865) (1.904) - (38.373) Ertelenmiş vergi geliri 2.663 269 66-2.998 Sürdürülen faaliyetlerden dönem karı 236.775 4.554 7.420-211.279 Net dönem karı 236.775 4.554 7.420-211.279 Dönem karının dağılımı: Azınlık payları 42 649 1-692 Ana ortaklık payları 236.733 3.905 7.419 (37.470) 210.587 (*) Şirket in bağlı ortaklıklarından Eltek in mali tabloları, 2010 yılından itibaren konsolidasyon kapsamına alınmıştır (not 1). (16)
4. Bölümlere göre raporlama (devamı) 1 Ocak 30 Eylül 2009 Gaz ve petrol ürünleri Elektrik Diğer Konsolidasyon düzeltmeleri Toplam Esas faaliyet gelirleri Satış gelirleri, (net) 2.344.481 290.481 146.116 (86.292) 2.694.786 Satışların maliyeti (-) (1.976.721) (242.774) (130.755) 85.006 (2.265.244) Brüt esas faaliyet karı 367.760 47.707 15.361 (1.286) 429.542 Pazarlama, satış ve dağıtım giderleri (-) (90.555) - (3.719) - (94.274) Genel yönetim giderleri (-) (54.946) (9.638) (5.089) 894 (68.779) Araştırma ve geliştirme giderleri (-) (515) - - - (515) Diğer faaliyet gelirleri 27.156-1.236 (8.546) 19.846 Diğer faaliyet giderleri (-) (20.684) (10.948) (531) 10.370 (21.793) Faaliyet karı 228.216 27.121 7.258 1.432 264.027 Özkaynak yönetimiyle değerlenen yatırımların kar/zararlarındaki paylar - - 45.702 45.702 Finansal gelirler 29.606 15.179 2.270 (23.003) 24.052 Finansal giderler (46.797) (3.562) (1.337) 125 (51.571) Sürdürülen faaliyetlerden vergi öncesi kar 211.025 38.738 8.191 24.256 282.210 Vergi gideri (36.119) (6.811) (1.624) - (44.554) Ertelenmiş vergi (932) 569 1 - (362) Sürdürülen faaliyetlerden dönem karı 173.974 32.496 6.568 24.256 237.294 Durdurulan faaliyetlerden elde edilen kar 259 - - (134) 125 Dönem karı 174.233 32.496 6.568 24.122 237.419 Dönem karının dağılımı: Azınlık payları 489 4.756 1-5.246 Ana ortaklık payları 173.744 27.740 6.567 24.122 232.173 30 Eylül 2010 ve 2009 tarihlerinde sona eren dönemlere ait endüstriyel bölüm varlıklarına ilişkin amortisman ve itfa payları aşağıdaki gibidir: 1 Ocak - 1 Ocak - 30 Eylül 2010 30 Eylül 2009 Gaz ve petrol ürünleri 46.162 51.372 Elektrik 21.426 20.648 Diğer 307 328 67.895 72.348 (17)
4. Bölümlere göre raporlama (devamı) 30 Eylül 2010 ve 2009 tarihlerinde sona eren dönemlere ait endüstriyel bölüm varlıklarına ilişkin yatırım harcamaları aşağıdaki gibidir: 1 Ocak - 1 Ocak - 30 Eylül 2010 30 Eylül 2009 Gaz ve petrol ürünleri 40.166 41.392 Elektrik 404 67.017 Diğer 111 527 40.681 108.936 5. Nakit ve nakit benzerleri 30 Eylül 2010 31 Aralık 2009 Nakit mevcudu 176 167 Bankadaki nakit 298.391 403.135 - Vadesiz mevduatlar 39.629 19.918 - Vadeli mevduatlar 258.762 383.217 Kredi kartı alacakları 3.464 4.591 302.031 407.893 Grup un 136.617 bin tutarındaki TL vadeli mevduatının vadesi 1-31 gün ve faiz oranı %6,10 - %9,20; 57.757 bin Amerikan Doları karşılığındaki 83.816 bin TL tutarındaki vadeli mevduatının vadesi 1-31 gün ve faiz oranı %0,50 - %3,15; 19.097 bin Euro karşılığındaki 37.724 bin TL tutarındaki vadeli mevduatının vadesi 1-21 gün ve faiz oranı %0,40 - %2,85'dir. (31 Aralık 2009 - Grup un 200.239 bin TL tutarındaki vadeli mevduatının vadesi 4-38 gün, faiz oranı %5 - %10,6; 121.058 bin Amerikan Doları karşılığındaki 182.277 bin TL tutarındaki vadeli mevduatının vadesi 8-48 gün ve faiz oranı %0,6 - %3,3; 215 bin Euro karşılığındaki 464 bin TL tutarındaki vadeli mevduatının vadesi 8 gün ve faiz oranı %0,6 - %0,75'dir). (18)
6. Finansal yatırımlar Grup un satılmaya hazır finansal varlıklar olarak tanımladığı uzun vadeli finansal yatırımlar 30 Eylül 2010 ve 31 Aralık 2009 tarihleri itibariyle aşağıdaki gibidir: 30 Eylül 2010 31 Aralık 2009 İştirak tutarı İştirak oranı (%) İştirak tutarı İştirak oranı (%) Koç Finansal Hizmetler A.Ş. (*) 260.040 1,97 195.030 1,97 Ram Dış Ticaret A.Ş. (**) 1.740 2,50 1.740 2,50 Tanı Pazarlama ve İletişim Hizmetleri A.Ş.(****) 540 10,00 540 10,00 Tat Konserve Sanayi A.Ş. (**) 236 0,08 236 0,08 Eltek Elektrik Top. Tic. A.Ş. (***) - - 781 64,60 Diğer (****) 23 23 - Değer düşüklüğü karşılığı (-) (1.393) (1.426) - 261.186 196.924 (*) Gerçeğe uygun değeri ile değerlenmiştir, değer artışları / azalışları özkaynaklar altında fon olarak kaydedilmiştir. (**) Gerçeğe uygun değeri ile değerlenmiştir, değer azalışları finansal varlıklar altında "değer düşüklüğü karşılığı" ve değer düşüklüğü zararı olarak kaydedilmiştir. (***) Not 1 de belirtildiği üzere, 2010 yılının ikinci çeyreğinde artan işlem hacmi nedeniyle, Grup bağlı ortaklığın mali tablolar üzerinde nicelik ve nitelik olarak önem arz edeceğini düşünerek tam konsolidasyon kapsamına dahil etmiştir. (****) Gerçeğe uygun değeri güvenilir bir şekilde belirlenemediği için maliyet değeri ile gösterilmiştir. 7. Finansal borçlar a) Kısa vadeli banka kredileri 30 Eylül 2010 Faiz oranı (%) 31 Aralık 2009 Faiz oranı (%) Kısa vadeli TL cinsinden krediler 1.251-123.007 0-7,25 Kısa vadeli ABD Doları cinsinden krediler - - 121.163 Libor + 2,50-2,82 Uzun vadeli kredilerin kısa vadeli kısımları 48.069-15.053 - b) Uzun vadeli banka kredileri 49.320 259.223 Uzun vadeli krediler (*) 30 Eylül 2010 31 Aralık 2009 Döviz TL Faiz Döviz TL Faiz tutarı karşılığı oranı (%) tutarı karşılığı oranı (%) Euro cinsinden krediler 53.000 105.444 Euribor + 2,75 53.000 115.764 Euribor + 4,49 ABD Doları cinsinden krediler 45.609 66.187 Libor + 1,4 Libor + 4,2 50.156 75.519 Eksi, kısa vadeli taksitler (48.069) (15.053) Libor + 1,4 Libor+ 4,2 Toplam uzun vadeli kredi borçları 123.562 176.230 (*) TL karşılıkları faiz tahakkuklarını da içermektedir. (19)
7. Finansal borçlar (devamı) 30 Eylül 2010 ve 31 Aralık 2009 tarihleri itibariyle, Grup un uzun vadeli kredilerinin geri ödeme planı aşağıdaki gibidir: 30 Eylül 2010 31 Aralık 2009 2011-42.160 2012 123.562 134.070 123.562 176.230 Grup Yönetimi, 14 Ocak 2010 tarihli Yönetim Kurulu toplantısında, 2009 yılında mevcut olan uzun vadeli kredinin kapatılarak, daha uygun koşullarda uzun vadeli kredi kullanımı amacıyla Koç Holding'in 23 Aralık 2009 tarihli özel durum açıklamasına konu kredi sözleşmesi kapsamında alt borçlu sıfatı ile temin edilen kredinin 53.000 bin Euro tutarındaki kısmının kullanılmasına karar vermiştir. Kredi Sözleşme'sindeki genel esaslar çerçevesinde anapara ödemesi dönem sonunda yapılacak olup, 27 ay vade ve 3 ayda bir faiz ödemesi, banka masrafları hariç Euribor+%2,75 yıllık faiz oranı geçerli olacaktır. 8. Ticari alacaklar ve borçlar 30 Eylül 2010 ve 31 Aralık 2009 tarihleri itibari ile Grup un ticari alacakları aşağıdaki gibidir: Kısa vadeli ticari alacaklar 30 Eylül 2010 31 Aralık 2009 Ticari alacaklar 252.550 278.182 Alacak senetleri 46.076 53.622 Şüpheli ticari alacaklar karşılığı (-) (13.461) (14.493) 285.165 317.311 Uzun vadeli ticari alacaklar 30 Eylül 2010 31 Aralık 2009 Alacak senetleri 1.143 799 30 Eylül 2010 ve 31 Aralık 2009 tarihleri itibari ile Grup un ticari borçlarının detayı aşağıdaki gibidir: Kısa vadeli ticari borçlar 30 Eylül 2010 31 Aralık 2009 Ticari borçlar 187.705 114.037 Diğer ticari borçlar 99 131 187.804 114.168 (20)
9. Stoklar 30 Eylül 2010 31 Aralık 2009 İlk madde ve malzeme 82.979 69.545 Yoldaki mallar 31.192 - Ticari mallar 10.067 9.759 Mamüller 1.444 1.005 Yarı mamüller 1.197 506 Diğer stoklar - 8.717 Stok değer düşüklüğü karşılığı (349) (352) 126.530 89.180 envanter içinde 56.126 ton LPG bulunmaktadır. (31 Aralık 2009: 24.258 ton) Stok değer düşüklüğü karşılığı hareketi 1 Ocak 30 Eylül 2010 1 Ocak 30 Eylül 2009 Açılış bakiyesi (352) - Dönem gideri - - Satışlar nedeniyle gerçekleşen karşılık giderleri 3 - Kapanış bakiyesi (349) - 10. Özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırımlar İştirak tutarı 30 Eylül 2010 31 Aralık 2009 İştirak İştirak oranı % İştirak tutarı oranı % Enerji Yatırımları A.Ş. satın alma değeri 669.400 669.400 Karşılıklı iştirak sermaye düzeltmesi (7.442) (7.442) Yabancı para çevrim farkları 254 378 Yasal yedekler 3.195 2.254 Finansal riskten korunma fonu (3.513) (6.384) Satın alma tarihinden sonra oluşan birikmiş karlarda Grup'un payı 212.340 151.368 874.234 %20,00 809.574 %20,00 Zinerji Enerji Sanayi ve Tic. A.Ş. 738 738 Değer düşüklüğü karşılığı (-) (380) (376) 358 56,00% 362 %55,83 Toplam 874.592 809.936 (21)
11. Maddi duran varlıklar Maliyet değeri Arazi ve arsalar Yer altıyerüstü düzenleri Binalar Tesis, makine, cihaz ve LPG tüpleri Kara ve deniz taşıtları Demirbaşlar Özel maliyetler Yapılmakta olan yatırımlar Toplam 1 Ocak 2010 itibariyle açılış bakiyesi 29.635 100.573 72.626 1.805.960 157.364 46.856 23.001 6.741 2.242.756 Alımlar - 10 53 16.734 1.129 1.464 214 19.091 38.695 Transferler - 48 (48) 1.148 7.767 158 - (9.073) - Çıkışlar - (167) - (18.132) (893) (1.890) - (2.024) (23.106) 30 Eylül 2010 itibariyle kapanış bakiyesi 29.635 100.464 72.631 1.805.710 165.367 46.588 23.215 14.735 2.258.345 Birikmiş amortismanlar 1 Ocak 2010 itibariyle açılış bakiyesi - 40.953 41.260 1.262.775 128.507 37.361 20.490-1.531.346 Dönem gideri - 2.634 1.560 55.912 2.902 2.352 1.235-66.595 Transferler - - - (5.117) 5.117 - - - - Çıkışlar - (112) - (17.517) (644) (1.619) - - 19.892 30 Eylül 2010 itibariyle kapanış bakiyesi - 43.475 42.820 1.296.053 135.882 38.094 21.725-1.578.049 30 Eylül 2010 itibariyle net defter değeri 29.635 56.989 29.811 509.657 29.485 8.494 1.490 14.735 680.296 Maliyet değeri Arazi ve arsalar Yer altıyerüstü düzenleri Binalar Tesis, makine, cihaz ve LPG tüpleri Kara ve deniz taşıtları Demirbaşlar Özel maliyetler Yapılmakta olan yatırımlar Toplam 1 Ocak 2009 itibariyle açılış bakiyesi 29.267 95.616 71.762 1.737.733 171.104 45.212 23.135 11.347 2.185.176 İşletme birleşmeleri (3. dipnot) - 616 48 14.056 3.161 287 576 116 18.860 Alımlar 41 4 65 43.021 415 1.101 2 63.844 108.493 Transferler - 107-55.637 130 972 - (56.855) (9) Çıkışlar - (128) (44) (65.175) (19.129) (722) (824) - (86.022) 30 Eylül 2009 itibariyle kapanış bakiyesi 29.308 96.215 71.831 1.785.272 155.681 46.850 22.889 18.452 2.226.498 Birikmiş amortismanlar 1 Ocak 2009 itibariyle açılış bakiyesi - 37.249 39.083 1.240.955 142.005 34.572 19.309-1.513.173 İşletme birleşmeleri (3. dipnot) - 70 8 1.422 1.633 84 134-3.351 Dönem gideri - 2.988 1.623 59.430 2.991 2.593 1.362-70.987 Transferler - - - - - - - - - Çıkışlar - (55) - (50.558) (18.902) (660) (817) - (70.992) 30 Eylül 2009 itibariyle kapanış bakiyesi - 40.252 40.714 1.251.249 127.727 36.589 19.988-1.516.519 30 Eylül 2009 itibariyle net defter değeri 29.308 55.963 31.117 534.023 27.954 10.261 2.901 18.452 709.979 (22)
12. Maddi olmayan duran varlıklar Diğer maddi olmayan duran Haklar varlıklar Toplam Maliyet değeri 1 Ocak 2010 itibariyle açılış bakiyesi 15.306 642 15.948 Alımlar 1.799 187 1.986 Konsolidasyon kapsamına dahil edilen bağlı ortaklık ile ilgili girişler (Not1) 313 1 314 30 Eylül 2010 itibariyle kapanış bakiyesi 17.418 830 18.248 Birikmiş itfa payları 1 Ocak 2010 itibariyle açılış bakiyesi 11.518 473 11.991 Dönem gideri 1.240 60 1.300 Konsolidasyon kapsamına dahil edilen bağlı ortaklık ile ilgili girişler (Not 1) 203 1 204 30 Eylül 2010 itibariyle kapanış bakiyesi 12.961 534 13.495 30 Eylül 2010 itibariyle net defter değeri 4.457 296 4.753 Diğer maddi olmayan duran Haklar varlıklar Toplam Maliyet değeri 1 Ocak 2009 itibariyle açılış bakiyesi 13.289 605 13.894 Alımlar 406 37 443 İşletme birleşmeleri 237-237 Transferler 9-9 30 Eylül 2009 itibariyle kapanış bakiyesi 13.941 642 14.583 Birikmiş itfa payları 1 Ocak 2009 itibariyle açılış bakiyesi 9.655 422 10.077 Dönem gideri 1.324 37 1.361 İşletme birleşmeleri 97-97 30 Eylül 2009 itibariyle kapanış bakiyesi 11.076 459 11.535 30 Eylül 2009 itibariyle net defter değeri 2.865 183 3.048 (23)
13. Karşılıklar, koşullu varlık ve yükümlülükler Verilen teminatlar 30 Eylül 2010 31 Aralık 2009 İthal gaz alımı için verilen teminatlar 36.115 21.603 Verilen diğer teminatlar 17.695 18.527 Toplam verilen teminatlar 53.810 40.130 Çevre kirliliği yükümlülüğü: Grup, yürürlükte olan çevre kanunlarına göre, gerçekleştirdiği faaliyetleri sonucu sebep olacağı çevre kirliliğinden dolayı oluşan zararlardan, kusur şartı aranmaksızın, sorumludur. Grup kirliliğe sebep olduğu takdirde, meydana gelen zararlardan ötürü tazminat ödemekle yükümlü tutulabilir. Ara dönem konsolide bilanço tarihi itibariyle, Grup aleyhine çevre kirliliğinden dolayı açılmış önemli bir dava bulunmamaktadır. Ulusal stok bulundurma yükümlülüğü: Ulusal petrol stoğu, rafineri, akaryakıt ve LPG dağıtıcı lisansı sahiplerinin ikmal ettikleri günlük ortalama ürün miktarının minimum yirmi katını kendi depolarında veya lisanslı depolama tesislerinde topluca veya statülerine göre ayrı ayrı bulundurma yükümlülüğü bulunmaktadır. EYAŞ ın TÜPRAŞ hisselerinin satın alımı kapsamındaki taahhütleri: EYAŞ ın, TÜPRAŞ ın satın alımına ilişkin almış olduğu kredinin sözleşmesi uyarınca, ayni veya nakdi herhangi bir temettü dağıtımı yapması ve TÜPRAŞ tan elde edilecek temettünün tasarrufu konularında çeşitli kısıtlamalar bulunmaktadır. Ayrıca, EYAŞ ın çeşitli finansal ve finansal olmayan taahhütleri mevcut olup bu taahhütlerin yerine getirilmemesi halinde, ilgili bankaların söz konusu krediyi geri çağırma hakkı bulunmaktadır. 30 Eylül 2010 ve 31 Aralık 2009 tarihleri itibariyle Şirket in teminat, rehin ve ipotek (TRİ) pozisyonuna ilişkin tabloları aşağıdaki gibidir: 30 Eylül 2010 31 Aralık 2009 Euro TL TL Euro TL TL teminatlar teminatlar toplam teminatlar teminatlar toplam A. Kendi tüzel kişiliği adına vermiş olduğu TRİ'lerin toplam tutarı 10.413 33.241 53.810 10.413 17.634 40.130 B. Tam konsolidasyon kapsamına dahil edilen Ortaklıklar lehine vermiş olduğu TRİ'lerin toplam tutarı - - - - - - C. Olağan ticari faaliyetlerinin yürütülmesi amacıyla Diğer 3. kişilerin borcunu temin amacıyla vermiş olduğu TRİ'lerin Toplam Tutarı - - - - - - D. Diğer verilen TRİ'lerin toplam tutarı i. Ana ortak lehine vermiş olduğu TRİ lerin toplam tutarı - - - - - - ii. B ve C maddeleri kapsamına girmeyen diğer grup şirketleri lehine vermiş olduğu TRİ'lerin toplam tutarı - - - - - - iii. C maddesi kapsamına girmeyen 3. kişiler lehine vermiş olduğu - - - - - - TRİ'lerin toplam tutarı 10.413 33.241 53.810 10.413 17.634 40.130 (24)
14. Diğer borçlar Diğer borçlar 30 Eylül 2010 31 Aralık 2009 Personele borçlar 331 3.608 Diğer çeşitli borçlar 266 208 597 3.816 Uzun vadeli diğer borçlar 30 Eylül 2010 31 Aralık 2009 Alınan tüp depozitoları 51.534 52.635 15. Diğer varlık, borçlar ve yükümlülükler Diğer dönen varlıklar 30 Eylül 2010 31 Aralık 2009 Gelecek aylara ait giderler 17.073 11.515 Stoklar için verilen sipariş avansları 2.688 4.201 Gelir tahakkukları 736 314 İndirilecek KDV 501 385 Peşin ödenen vergiler 242 4.550 Devreden KDV 19 952 Diğer dönen varlıklar 1.392 86 22.651 22.003 Diğer duran varlıklar 30 Eylül 2010 31 Aralık 2009 Peşin ödenen giderler 20.000 19.884 Maddi duran varlık alımı için verilen avanslar 520 - Diğer duran varlıklar 8.250-28.770 19.884 Diğer kısa vadeli yükümlülükler 30 Eylül 2010 31 Aralık 2009 Ödenecek vergi ve fonlar 114.481 96.720 Maliyet gider karşılıkları 34.330 13.701 Alınan avanslar 3.907 744 Ödenecek sosyal güvenlik kesintileri 1.949 1.827 Gelecek aylara ait gelirler 966 169 Diğer yükümlülükler 998 557 156.631 113.718 (25)
16. Özkaynaklar Şirketin 30 Eylül 2010 ve 31 Aralık 2009 tarihlerinde ödenmiş sermaye yapısı aşağıdaki gibidir: Ortaklar Sahiplik oranı 30 Eylül 2010 Sahiplik oranı 31 Aralık 2009 Koç Holding A.Ş. %40,68 122.054 %40,68 122.054 Liquid Petroleum Dev. Co. %24,52 73.546 %24,52 73.546 Temel Ticaret ve Yatırım A.Ş. %5,29 15.884 %5,29 15.884 Koç Ailesi %5,24 15.705 %5,24 15.705 Diğer %24,27 72.811 %24,27 72.811 Nominal sermaye %100,00 300.000 %100,00 300.000 Enflasyon düzeltmesi 71.504 71.504 Düzeltilmiş sermaye 371.504 371.504 7 Nisan 2010 tarihinde yapılan Olağan Genel Kurul sonucu Şirket, 2009 yılı net dağıtılabilir karından 8.500 bin TL tutarında II.Tertip yasal yedek akçe ayırmaya ve toplam 100.000 bin TL tutarında brüt temettü dağıtmaya karar vermiştir. Bu karar doğrultusunda temettü ödemelerine 14 Nisan 2010 tarihinde başlanmıştır. 17. Finansal gelirler 30 Eylül 2010 ve 2009 tarihlerinde sona eren hesap dönemlerine ait finansal gelirler aşağıdaki gibidir: 1 Ocak - 30 Eylül 2010 1 Temmuz- 30 Eylül 2010 1 Ocak - 30 Eylül 2009 1 Temmuz- 30 Eylül 2009 Faiz gelirleri 13.670 4.109 7.977 2.292 Kredili satışlar vade farkı gelirleri 7.684 2.824 16.075 5.053 Kur farkı gelirleri (*) 6.611 1.525 - - (*) Kur farkı geliri/gideri net olarak gösterilmiştir. 27.965 8.458 24.052 7.345 (26)
18. Finansal giderler 30 Eylül 2010 ve 2009 tarihlerinde sona eren hesap dönemlerine ait finansal giderler aşağıdaki gibidir: 1 Ocak - 30 Eylül 2010 1 Temmuz- 30 Eylül 2010 1 Ocak - 30 Eylül 2009 1 Temmuz- 30 Eylül 2009 Kredili alış vade farkı gideri (6.249) (2.167) (3.631) (1.222) Banka faiz giderleri (5.388) (1.389) (13.167) (3.571) Kredi komisyon gideri (2.962) (531) (2.761) (457) Kur farkı gideri (*) - - (31.555) (2.383) Diğer finansman giderleri (51) 145 (457) (92) (*) Kur farkı geliri/gideri net gösterilmiştir. (14.650) (3.942) (51.571) (7.725) 19. Vergi varlık ve yükümlülükleri 30 Eylül 2010 31 Aralık 2009 Cari vergi yükümlülüğü; Cari kurumlar vergisi karşılığı 38.373 50.539 Eksi: Peşin ödenen vergi ve fonlar (23.718) (39.856) 14.655 10.683 1 Ocak- 1 Ocak- Gelir tablosundaki vergi gideri: 30 Eylül 2010 30 Eylül 2009 Cari vergi yükümlülüğü; Cari kurumlar vergisi karşılığı (38.373) (44.554) Ertelenmiş vergi kazancı / (kaybı) 2.998 (362) Kurumlar vergisi (35.375) (44.916) Grup, Türkiye de geçerli olan kurumlar vergisine tabidir. Grup un cari dönem faaliyet sonuçlarına ilişkin tahmini vergi yükümlülükleri için ekli finansal tablolarda gerekli karşılıklar ayrılmıştır. Vergiye tabi kurum kazancı üzerinden tahakkuk ettirilecek kurumlar vergisi oranı ticari kazancın tespitinde gider yazılan vergi matrahından indirilemeyen giderlerin eklenmesi ve vergiden istisna kazançlar, vergiye tabi olmayan gelirler ve diğer indirimler (varsa geçmiş yıl zararları ve tercih edildiği takdirde kullanılan yatırım indirimleri) düşüldükten sonra kalan matrah üzerinden hesaplanmaktadır. 2010 yılında uygulanan efektif kurumlar vergisi oranı %20 dir (2009: %20). (27)