DENİZLİ İMAM HATİP ORTAOKULU Bilişim Teknolojileri ve Yazılım Dersi ÇALIŞMA KİTAPÇIĞI - 6.SINIF 2015-2016 ADI: SOYADI: SINIFI: 6/. NO:
BİLGİSAYARIN DÜNYASINA HOŞGELDİNİZ 1. Bilgisayar Nedir? Bilgisayar, biz kullanıcıların girdiği verileri alıp işleyerek bize tekrar sunan teknolojik bir aygıttır. Bilgisayar çok hızlı işlem yapma özelliği olan, kitaplar dolusu bilgiyi çok küçük alanlarda saklayabilen, sakladığı bilgilere çok hızlı ulaşabilen bir makinedir. Bilgisayar yazılım ve donanım olarak iki temel kısımdan oluşur: 1.Donanım Nedir? Donanım; Görebildiğimiz ve Elle tutabildiğimiz parçalardır. Kasa, ekran, klavye, fare ve bunların içinde bulunan parçaların oluşturduğu kısımdır. Bilgisayarı Oluşturan Temel Parçalar 1. FareBilgisayarda çizim yapmak, oyun oynamak, komut seçmek ve çalıştırmak gibi işlemlerde kullanılan yardımcı donanım birimidir. 2.Klavye Bilgisayarda yazı yazmak, veri girmek ve bilgisayara komut vermek için kullanılan donanım birimidir. 3.Ekran(monitör) Bilgisayarın görüntüleme birimidir. Monitör bilgisayarda yapmış olduğumuz işlemleri görmemizi sağlar. 4.Kasa: Bilgisayarda işlemlerin yapıldığı, yazılımların çalıştırıldığı, monitör, fare ve klavyenin bağlı olduğu birimdir. Kasanın içerisinde anakart, işlemci, ana bellek, ekran kartı, sabitdisk gibi birçok parça bulunur. SİSTEM BİRİMLERİ: Kasanın içerisinde bulunan elektronik parçalara sistem birimleri denir. İç donanım birimleri de denir. Anakart: Üzerinde temel devrelerin bulunduğu karttır. Bütün aygıtlar ve kartlar anakarta takılıdır. İşlemci: Bilgisayara verilen komutların işlendiği, aritmetik ve mantıksal işlemlerin yapıldığı birimdir. Anabellek: Programların çalıştığı, bilgilerin geçici olarak tutulduğu birimdir. Ekran Kartı: Bilgisayarın sistem birimi ile ekranı arasındaki bağlantıyı sağlayan donanım birimidir. birime kaydedilir. Sabit Disk: Bilgisayarın depolama birimidir. Bilgisayara kurulu olan programlarda bu 2
Disket Sürücü: Disketlerin okunmasını sağlayan birimdir CD-ROOM Sürücü: CD lerin okunmasını sağlayan birimdir. Ses Kartı: Bilgisayardan ses çıkmasını sağlayan birimdir Güç Kaynağı: Bilgisayarın çalışması için gerekli olan elektrik girişini sağlayan birimdir. TV Kartı: Bilgisayarda, televizyon izlenebilmesini sağlayan birimdir. 2. Çevre Donanım Birimleri: Dört temel parça dışında bilgisayara takılan ve daha çok ihtiyaç olduğunda çalıştırılan parçalara çevre donanım birimleri denir. YAZICI: Bilgisayarda yazılan metni ya da resimleri kağıda döken donanım birimidir. TARAYICI: Kağıt yüzeyinde bulunan resim veya yazıları bilgisayara aktaran aygıttır. WEB KAMERA: Dışarıdan alınan görüntüleri bilgisayara aktarmamızı sağlayan cihazdır. HOPARLÖR: Bilgisayarımızdan gelen sesleri dış ortama aktaran aygıttır. CD: Tanışabilir veri saklama aygıtıdır. 3. Bilgisayarın Çalışma Mantığı Bilgisayarı açmak için kasanın ve monitörün açma kapama düğmelerine basılır. Bilgisayar bilgileri 3 aşamada işleyip sonuçlandırır. Bunlar: 1- Giriş, 2- İşleme ve 3. olarak da Çıkış tır 3
4. Klavye Tuşlarını Tanıyorum ABC Harf Tuşları : Yazı yazmak amacı ile kullanılırlar Fonksiyon Tuşları : F1 den F12 ye kadar toplam 12 tanedir. Kullanılan programlara göre özel görevleri vardır. Yön Tuşları : Yazı üzerinde ve bazı programlarda sola, sağa, yukarı ve aşağı hareket etmeyi sağlarlar. Rakam Tuşları a) Özel Görevli Tuşlar Esc ( Çıkış ) Tuşu : Yanlışlıkla seçilen bir komut veya bir menüden geri dönmeyi, bir programdan çıkmayı sağlar. Yapılmakta olan bir işi iptal etmek içinde kullanılır. Enter ( Giriş ) Tuşu : Yapılan işlemi onaylamak, yazı yazarken yeni satıra veya paragrafa geçmek amacıyla kullanılır. Tab ( Sekme ) Tuşu : Yazı yazarken tablo alanları arasında hareket etmeyi sağlar. ( Paragraf başı vermek içinde kullanılır. ) Caps Lock ( Büyük harf kilitleme) Tuşu : Sürekli büyük harfle yazı yazmak için bu tuş kullanılır. Shift ( Kaldırma ) tuşu : İki görevli tuşların ikinci görevlerini (tuşun sol üst köşesindeki karakter) etkin hale getirmek amacı ile kullanılır. ( Tersine çevirme özelliği vardır. Tek başına bir görevi yoktur. ) Ctrl ( Kontrol ) Tuşu : Bu tuşun tek başına bir görevi yoktur. Bir başka tuşla birlikte kullanılarak çalışır. 4
Space ( Boşluk ) Tuşu : Yazı yazarken boşluk vermek amacıyla kullanılır. Backspace ( Geriye doğru silme ) Tuşu : İmlecin solunda bulunan karakterlerin silinmesini sağlar. Başlat menüsü tuşu : Hangi programda çalışılırsa çalışılsın doğrudan Başlat menüsü açılır. Farenin kısayol menüsünü açma tuşu : Seçilen alan üzerinde farenin sağ tuşuna tıklandığında çıkan kısayol menüsünü görüntüler. Insert ( Araya girme/üstüne yazma ) tuşu : Yazı yazarken tuşa basıldığında araya girme özelliği kapanır, üstüne yazma özelliği açılır. Delete ( Silme ) tuşu : Yazı yazarken bulunan noktadaki karakterleri silip sağındaki karakterleri yanaştırmak için kullanılır. Home ( En başa git ) tuşu : Üzerinde bulunulan satırın en başına gitmeyi sağlar. End ( En sona git ) tuşu : Üzerinde bulunulan satırın en sonuna gitmeyi sağlar. Page Up ( Bir sayfa yukarı git ) tuşu : Üzerinde bulunulan sayfadan bir önceki sayfaya gitmeyi sağlar. Page Down ( Bir sayfa aşağı git) tuşu : Üzerinde bulunulan sayfadan bir sonraki sayfaya gitmeyi sağlar. Num Lock ( Rakam kilitleme ) tuşu : Rakam tuşlarının kullanılmasını sağlar. (Num Lock tuşu pasifse yön tuşları ve özel görevli tuşların işlevleri yerine gelir.) Alt Gr : Tek başına bir görevi yoktur, başka tuşlarla birlikte kullanılır.yazıda birden çok karakter içeren tuşlarda üçüncü karakterin yazılmasını sağlar. Alt: Açık pencerenin mönüsünün etkinleştirilmesini sağlar. Scroll Lock Tuşu: Sayfanın kenarlarındaki kaydırma çubuklarının görevini yapıyor. Print Screen : Ekranda görülen her şeyin yazdırılmasını sağlar. ÖNEMLİ BİRLEŞİK KISA YOLLARI CTRL + X = Kes CTRL + C (copy) = Kopyala CTRL + S ( save)= Kaydet CTRL + O (open)= Aç CTRL + P (print)= Yazdır CTRL + V = Yapıştır CTRL + A (all)= Tümünü Seçer CTRL + Z = Son Yapılan İşlemi Geri Alır. ALT + D = Dosya Menüsünü Açar ALT + F4 = Açık Olan Pencereyi Kapatır F1 = Yardım Menüsünü Açar. F5 = Sayfa Yenilemeyi Sağlar. 5
5. Fare Tuşlarını Tanıyorum Sol Tuş ile; 1- Tıklama: Seçme işlemi gerçekleşir. 2- Çift Tıklama: Dosya simgesinin üzerinde çift tıklanırsa dosya açılır. 3- Sürükle Bırak: Taşıma işlemi gerçekleşir. Sağ Tuş ile; 1- Kes 2- Kopyala 3- Sil 4- Yapıştır 2. Yazılım Nedir? Bilgisayarın istenilen amaçlar doğrultusunda kullanılmasını sağlayan komutlar topluluğudur. Yazılım, görebildiğimiz ancak elle tutamadığımız programlardır. Yazılımı olmayan bir bilgisayarı çalıştırdığımızda ekranda sadece boş bir görüntü oluşur. aslında yazılımı görmemiz dokunmamız mümkün değildir, çünkü yazılımlar bilgisayarın belleğine yüklenen komutlardır. Nasıl bir arkadaşımızın belleğindeki bilgileri göremez ancak o söylediği zaman öğrenebilirsek, bilgisayara yüklü yazılımı da ancak bilgisayarı kullandığımız zaman fark ederiz. Kısacası, içi boş sayfalarla dolu bir kitabı kullanamadığımız gibi yazılımı olmayan bir bilgisayarda da hiçbir işlem yapamayız. Yazılımları uygulama yazılımları ve işletim sistemleri olarak iki bölümde inceleriz. 1-Uygulama Yazılımları: Bilgisayarda işlediğimiz işleri yapmamızı sağlar.yazı yazmak,resim yapmak,oyun oynamak gibi. Örneği Word,Excel, Powerpoint programları gibi yazılımlar farklı amaçlar için kullanılır. Yazılımların Kullanıldığı Alanlar : Yazılımlar artık hayatımızda neredeyse hemen hemen tüm alanlarda kullanılmaktadır. Okulda, evde,sanayide, ticarette hatta evlerimizde kullanılmaktadır. Yazılımlar sadece bilgisayarlarda kullanılmamaktadır. en basitinden herkesin akıllı telefon olarak bildiği Android bir telefon değil o telefonu kullanabilmemiz için yapılmış olan bir yazılımdır. Okullardaki öğretmenlerin ders programlarını hazırlamak için bile yazılımlar kullanılmaktadır. Yeni nesil arabalarda da yazılımlar kullanılmaktadır. O an aracın ortalama yakıt miktarını, öndeki aracın mesafesini hesaplayıp öndeki araca çok yaklaştığı zaman otomatik olarak aracı yavaşlatmak için yazılımlar kullanılmaktadır. Savaş uçaklarında; düşman uçağın koordinatlarını hesaplayıp füzeyi otomatik olarak fırlatmak için, veya düşman uçağından kaçmak için uçağın yapacağı manevraları hesaplamada hep yazılımlar kullanılmaktadır. Televizyonlar;artık günümüzdeki televizyonlarda internete girebilmektedir, onlarda da birçok oyun oynanabilmektedir. Bunlar hep yazılım sayesinde olmaktadır. Oyunlar; hepimizin ilgisini çeken bilgisayar oyunları da birer yazılımdır. Güncel ve Sık Kullandığımız Yazılımlar Microsoft Office Programları : Bunlar Word, Excel, PowerPoint gibi birçok işimizi halledebileceğimiz yazılımlardır. MSN veya Skype : Bu program ile birçok kişiyle anlık mesajlaşabilirsiniz, veya görüntülü olarak konuşabilirsiniz. Line: Genellikle Cep telefonlarında veya tablet PC'lerde kullanılan mesajlaşmada kullanılan en güncel yazılımlardan biridir. Facebook ve Twitter : Her ikiside sosyal paylaşım web sitesidir. KasperSky, NOD32,AntiVir: Hepsi birer güvenlik yazılımıdır.(virüs Programı) Flash Player: Flash tabanlı uygulamarın,oyunların çalışması için gerekli olan bir yazılımdır. Google Chrome, Internet Explorer, Mozilla Firefox: Bir Web tarayıcısıdır Photoshop : Photoshop ile sıfırdan bir resim yapabileceğiniz gibi;herhangi bir resim üzerinde de istediğiniz değişiklikleri yapabilirsiniz. Nero : CD veya DVD'lere herhangi bir döküman eklemek için veya CD/DVD kopyalamak için kullanılan yazılımdır. Windows Media Player : Bilgisayarımızda herhangi bir video izlememiz için kullandığımız yazılımdır. 6
İşletim Sistemi Nedir? Bilgisayarın çalışmasını düzenleyen tüm programlara İşletim sistemi denir.işletim sistemleri sadece bilgisayarlarda değil cep telefonlarında, tablet PC'lerde de kullanılır. İşletim sistemleri Windows 8, Android, Linux gibi isimler alır. Bir bilgisayarın işleyişi ve özelliklede verimliliği, işletim sistemi ile ilgilidir. İşletim sisteminin ana görevi bir orkestra şefi gibi bilgisayarın çalışması için gerekli komutları vermek ve işlevleri sağlamaktır. İşletim sistemi, donanım ile yazılım arasındaki bağlantıyı sağlar. Eğer işletim sistemi çalışmazsa bilgisayarı kullanamayız,programları yükleyemeyiz. İşletim Sistemi Çeşitleri En çok kullanılan ve en çok bilinen işletim sistemleri aşağıda örneklendirilmiştir. Unix - Unix Çeşitleri: System V, BSD, Solaris, AIX.. Linux - Linux Dağıtımları: Pardus, Ubuntu, Fedora, Debian.. Windows Windows Sürümleri: Windows 7, Windows 8, Windows Server 2012 MacOS MacOS/IOS Sürümleri: OS X, IOS Android:2.3 Gingerbread, 4.0 Ice Cream Sandwich, 4.1 Jelly Bean Windows : Microsoft şirketinin geliştirdiği Windows (pencereler) kullanıcıya grafiklerle ve görsel iletilerle yaklaşarak, yazılımları çalıştırmak, komut vermek gibi klavyeden yazma zorunluluğunu ortadan kaldıran, dünyada en çok kullanılan işletim sistemidir. günümüzde en çok kullanılan sürümü Windows 7 olmuştur. Özellikle tablet PC'ler için Windows 8 geliştirilmiştir. Apple ios : ios eski adıyla (IPhone OS) Apple'ın orjinal olarak iphone için geliştirdiği ancak daha sonra ipod Touch ve ipad'de kullanılan mobil işletim sistemidir. Jelly Bean. Android : Android, cep telefonlarında ve tabletlerde en çok kullanılan mobil işletim sistemidir. En yaygın sürümleri 2.3 Gingerbread, 4.0 Ice Cream Sandwich, 4.1 Windows İşletim Sistemine Giriş Windows işletim sistemi dünyada en çok kullanılan işletim sistemidir. Adını pencerelerden alan windows işletim sistemi 1981 yılından beri kullanılmaktadır. Hepimizin evlerindeki bilgisayarlarda kullandığı işletim sistemidir 7
Masaüstü Kavramı ve Kullanımı Masaüstü, bilgisayarınızı açıp Windows'da oturum açtıktan sonra gördüğünüz ana ekran alanıdır. Gerçek bir masa üstü gibi çalışmanız için bir yüzey sunar. Programları ve klasörleri açtığınızda masaüstünde gösterilirler. Dosyalar ve klasörler gibi öğeleri de masaüstüne yerleştirebilir ve istediğiniz gibi düzenleyebilirsiniz. Masaüstü bazen görev çubuğu ve Windows Kenar Çubuğunu içerecek şekilde daha geniş ölçüde tanımlanır. Görev çubuğu ekranınızın altında bulunur. Size çalışmakta olan programları gösterir ve aralarında geçiş yapmanızı sağlar. Ayrıca, programlara, klasörlere ve bilgisayar ayarlarına erişmek için kullanabileceğiniz Başlat düğmesini içerir. Ekranın kenarındaki Kenar Çubuğu,araçlar olarak adlandırılan küçük programlar içerir. Masaüstü Simgeleri Simgeler, dosyaları, klasörleri, programları ve diğer öğeleri gösteren küçük resimlerdir. Windows'u ilk başlattığınızda, masaüstünüzde en az bir tane simge görürsünüz.örneğin Geri Dönüşüm Kutusu. Masaüstü Simgelerini Seçme Masaüstü simgelerinden herhangi bir tanesini seçmek için farenin sol tuşu ile üzerine bir kez tıklanır. Birden Fazla Masaüstü Simgesini Seçme 1. Yol: Ctrl tuşu basılı iken seçmek istediğimiz simgelerin üzerine farenin sol tuşu ile sırayla tıklarız. 2. Yol: Seçmek istediğimiz simgeleri içine alacak şekilde farenin sol tuşunu basılı tutarak bir kare çizerek seçmek istediğimiz simgelerin karenin içinde kalmasını sağlarız. Bir dosyayı veya Klasörü Açma 1. Yol: Açılmak istenen dosya veya klasör üzerine farenin sağ tuşu ile tıklanır, açılan menüden aç komutu verilir. 2. Yol: Açılmak istenen dosya veya klasör üzerine farenin sol tuşu ile iki kez arka arkaya tıklanır. Masaüstü Simgelerini Taşıma Taşımak istediğimiz simge ya da simgeleri seçtikten sonra herhangi bir tanesinin üzerine sol düğme ile tıklarız ve bırakmadan taşımak istediğimiz yere kadar sürükleyip farenin sol tuşunu bırakırız. Masaüstü Simgelerinin Otomatik Olarak Yerleştirilmesi Masaüstünde dağınık halde bulunan masaüstü simgelerini otomatik olarak düzenlemek için masaüstünde boş bir yere sağ tuş ile tıklarız. Açılan menüden Simgeleri Yerleştir üzerine geldiğimizde açılan alt menüden otomatik düzenle komutunu seçeriz. Artık masaüstü simgelerini taşıyamayız. Eğer taşımak istiyorsak aynı olayın tersini yapmamız gerekir. Masaüstündeki Herhangi Bir Dosya veya Klasörü Geri Dönüşüm Kutusuna Gönderme 1. Yol: Silmek istediğimiz dosya veya klasör üzerine farenin sağ düğmesi ile tıklarız, açılan menüden sil komutunu veririz. Gelen dosya silme penceresinde sorulan soruya evet cevabını vererek dosyayı geri dönüşüm kutusuna yollarız. 2. Yol: Silmek istediğimiz dosya veya klasör üzerine farenin sol tuşu ile bir kez tıklayarak seçili hale getiririz, klavyeden delete tuşuna basarız ve gelen dosya silme penceresinde sorulan soruya evet cevabını vererek dosyayı geri dönüşüm kutusuna göndeririz. 3. Yol: Silmek istediğimiz dosya veya klasörü farenin sol tuşu ile tutarak geri dönüşüm kutusu üzerine götürüp bırakırız. Birden Fazla Dosya veya Klasörü Geri Dönüşüm Kutusuna Gönderme Silmek istediğimiz simgeleri B maddesindeki yöntemlerden birisi ile seçeriz, E maddesinde anlatılan yollardan bir tanesi ile geri dönüşüm kutusuna gönderebiliriz. Geri Dönüşüm Kutusuna Göndermeden Silme Bir veya birden fazla simgeyi geri dönüşüm kutusuna göndermeden silmek için seçili hale getiririz, klavyeden Shift tuşuna basılı tutarak delete tuşuna basarız, gelen dosya silme penceresindeki soruya evet cevabını vererek silme işlemini tamamlarız. 8
Masaüstü Simgelerini Gizleme / Gösterme Masaüstünde bulunan tüm simgeleri gizlemek için masaüstünde boş bir yere sağ düğme ile tıklarız, açılan menüden simgeleri yerleştir komutunu verdiğimizde açılan alt menüden simgeleri göster üzerine bir kez tıkladığımızda tüm masaüstü simgeleri gizlenecektir. Gizlenen masaüstü simgelerini tekrar masaüstünde göstermek için aynı işlemi tekrarlarız. Dosya ve Klasör Sistemi Dosya, daha çok birisinin masasında veya dosya dolabında bulabileceğiniz yazılı bir belgeye benzer; ilgili bilgiler koleksiyonunu içeren bir öğedir. Bilgisayardaki dosya örneklerine metin belgeleri, elektronik tablolar, dijital resimler ve hatta şarkılar bile dahildir. Örneğin, dijital fotoğraf makinesiyle çektiğiniz her resim ayrı bir dosyadır ve müzik CD'si bir düzine tek tek şarkı dosyası içerir. Bilgisayarınız dosyaları simgelerle gösterir. Dosyanın simgesine bakarak bir bakışta dosya türünü söyleyebilirsiniz. Klasör, dosyalarınızı depoladığınız bir taşıyıcıdan biraz daha fazlasıdır. Binlerce dosya kağıdını birisinin masasına koyarsanız, belirli bir dosyaya gerek duyduğunuzda bulmanız neredeyse olanaksızdır. Bu nedenle, kişiler genellikle dosya kağıtlarını dosya dolabındaki klasörlere depolarlar. Dosyaları mantıksal gruplar halinde düzenlediğinizde belirli bir dosyayı bulmanız kolay olur. Bilgisayarınızdaki klasörler de tamamen aynı şekilde çalışır. Normal bir klasör simgesi yandaki gibi görünür. Klasörler yalnızca dosyaları tutmaz, ayrıca başka klasörleri de tutabilir. Klasör içindeki bulunan bir klasör genelde alt klasör olarak adlandırılır. İstediğiniz kadar alt klasör oluşturabilirsiniz ve klasörlerin her biri istediğiniz kadar dosya ve ek klasör tutabilir. Dosya veya klasörü kesme ve yapıştırma (Taşıma) Bir veya birden fazla dosya veya klasörü taşımak için önce taşınacak simgeler seçilir, seçili olan simgelerin üzerine farenin sağ düğmesi ile tıklanır, açılan listeden kes komutu verilir. Taşımak istediğimiz yer açıldıktan sonra boş bir yerde farenin sağ tuşu ile tıklanarak açılan listeden yapıştır komutu verilir. Örnek olarak masaüstünde bulunan bolu isimle bir klasörün üzerine sağ tıklayarak açılan listeden kes komutu verilir, belgelerim klasörü açılır, belgelerim klasörü içinde boş bir yere farenin sağ tuşu ile tıklayarak açılan listeden yapıştır komutu verilir. Dosya veya klasörü Kopyalama Bir veya birden fazla dosya veya klasörü kopyalamak için önce kopyalanacak simgeler seçilir, seçili olan simgelerin üzerine farenin sağ tuşu ile tıklanır, açılan listeden kopyala komutu verilir. Yapıştırmak istediğimiz yer açılarak boş bir yerde farenin sağ tuşuna basılarak açılan listeden yapıştır komutu verilir. Örnek olarak masaüstünde bulunan düzce isimli klasör üzerine farenin sağ tuşu ile tıklanır, açılan listeden kopyala komutu verilir. Belgelerim klasörü açılarak boş bir yerde farenin sağ tuşu ile tıklanarak açılan listeden yapıştır komutu verilir. Bir Dosya veya Klasörün Adını Değiştirme 1. Yol: Bir dosya veya klasörün adını değiştirmek için dosya veya klasör üzerine farenin sağ tuşu ile tıklanır, açılan listeden ad değiştir komutu verilir ve klavyeden yazılmak istenen isim yazılarak enter tuşuna basılır. 2. Yol: Adı değiştirilmek istenen dosya veya klasör seçilir, klavyeden F2 fonksiyon tuşuna basılır ve klavyeden yazılmak istenen isim yazılarak enter tuşuna basılır. Pencere İşlemleri Bir program, dosya ya da klasör açtığınızda, ekranınızda pencere olarak adlandırılan bir çerçeve kutusunun içinde gösterilir (Windows işletim sistemi adını bundan alır ). Windows'da her yerde pencereler olduğundan, pencerelerin nasıl taşınacağını, boyutlarının nasıl değiştirileceğini ya da yalnızca çalıştırmayı anlamak çok önemlidir. 1.Menü Çubuğu: Programda seçim yapmak için tıklatabileceğiniz öğeler içerir. 9
2.Başlık çubuğu. Belge ve programın adı gösterilir (veya bir klasörde çalışıyorsanız klasör adını gösterir). 3.Simge Durumuna Küçült 4.Ekranı Kapla ve 5.Kapat düğmeleri. Bir pencerede başlık çubuğunun en sağından yer alan 3 düğmeden kırmızı renkli x işareti pencereyi kapatmaya, kare işareti pencereyi yarım ekran veya tam ekran yapmaya, _ işareti ise pencereleri simge durumunda küçültmeye yani görev çubuğunun üzerine indirmeye yarar. Tüm pencereleri simge durumuna küçültmek için Windows tuşu ve D tuşlarına veya Windows M tuşlarına beraber basabiliriz. Tüm Pencereleri simge durumunda küçültmek için görev çubuğu üzerinde bulunan hızlı başlat menüsünden masaüstünü göster düğmesine de basabiliriz. Pencereyi Kapatmak için Alt ve F4 tuşlarına beraber basabiliriz. 6.Kaydırma çubuğu. O anda göremediğiniz bilgileri görmek için pencere içeriğini kaydırmanızı sağlar. 7.Kenarlıklar ve köşeler. Pencerenin boyutunu değiştirmek için fare işaretçinizle bunları sürükleyebilirsiniz. Pencereleri Taşıma: Bir pencereyi taşımak için pencere tam ekran modunda değilken başlık çubuğundan farenin sol düğmesi ile tutulur ve götürülmek istenen yere sürüklenir. Pencereleri Küçültme/Büyültme: Bir pencereyi daraltıp genişletmek için pencerenin kenarlarlıklarına faremizi getirdiğimizde, fare simgesi sağa sola ok veya yukarı aşağı ok halini alır. Farenin sol düğmesi ile tutarak sürükleme yaptığımızda penceremiz daralır veya genişler. Birden Fazla Pencereyi Ekrana Yerleştirme:Birden fazla pencere ekranımızda görünüyorken, görev çubuğu üzerinde boş bir yere farenin sağ düğmesi ile tıklayarak açılan menüden percereleri yatay döşe, percereleri dikey döşe, pencereleri basamakla seçeneklerinden herhangi birini kullanabiliri. Birden fazla pencereyi ekranımıza sığdırmış oluruz. Pencere İçersinde Yer Alan Simgelerin Görünümünü Değiştirme: Bir pencere içersinde yer alan simgelerin görünümünü değiştirmek için menü çubuğu üzerindeki görünüm menüsüne tıklanır. Açılan menüde 5 adet görünüm vardır. Bunlardan bir tanesini seçerek ekran simgelerinin görünümlerini düzenleyebiliriz. (Döşeme, Simge, Ayrıntılar, Küçük Resimler) Birden Fazla Pencere Arasında Geçiş Yapma: Eğer ekranımızda birden fazla pencere açık konumda ise istediğimiz pencereye geçmek için görev çubuğu üzerinden ilgili pencere ismine tıklayabildiğimiz gibi, klavyeden alt ve tab tuşlarını kullanarakta pencereler arasında geçiş yapabiliriz. Windows Masaüstü Ayarları Masaüstü Simgelerini Sıralama: Masaüstündeki simgeleri isimlerine göre, türlerine göre, kapladıkları alana göre sıralayabiliriz, böylelikle aradığımız bir simgeye daha hızlı ulaşabiliriz. Bu işlemi yapmak için masa üstünde boş bir yere sağ düğme ile tıklarız, simgeleri yerleştir komutunu verdiğimizde açılan alt menüden ad, tür, boyut gibi seçeneklerden herhangi bir tanesini seçebiliriz. Windows Temasını Değiştirme: Windowsun temasını değiştirmek için masaüstünde boş bir yere sağ düğme ile tıklarız, açılan menüden özellikler komutunu veririz ve görüntü özellikleri penceresi açılır. Pencerede bulunan sekmelerden temalar sekmesi seçilir. Sekmede bulunan aşağı açılır listeden bir tema seçilir ve tamam diyerek pencereler kapatılır. Masaüstü Arka Plan Resmini Değiştirme: Masaüstü arka plan resmini değiştirmek için masaüstünde boş bir yere sağ düğme ile tıklanır, açılan menüden özellikler seçilir. Açılan görüntü özellikleri penceresinden masaüstü sekmesine geçilir. Arka Plan yazan listeden masaüstüne yerleştirmek istediğimiz resim seçilir ve tamam düğmelerine basarak tüm pencereler kapatılır. Masaüstü Arka Planına İstediğimiz Bir Resmi Yerleştirmek: Masaüstü arka plan resmini değiştirmek için masaüstünde boş bir yere sağ düğme ile tıklanır, açılan menüden özellikler seçilir. Açılan görüntü özellikleri penceresinden masaüstü sekmesine geçilir. Gözat düğmesine basarak bilgisayarımızda bulunan resimlerden bir tanesi seçilir ve tamam düğmelerine basarak tüm pencereler kapatılır. Masaüstü Arka Planına Renk Verme: Masaüstü arka plan resmini değiştirmek için masaüstünde boş bir yere sağ düğme ile tıklanır, açılan menüden özellikler seçilir. Açılan görüntü özellikleri penceresinden masaüstü 10
sekmesine geçilir. Öncelikle arka planda renk görmek istiyorsak resmi iptal etmemiz gerekir, arka plan resim seçeneklerinden en üstte NONE yazan seçilir, daha sonra sağ alt köşedeki renk kısmından bir renk seçilir ve tüm pencereler tamam düğmesine basılarak kapatılır. Masaüstü Simgelerini Gösterme/Kaldırma: Masaüstünde bulunan bilgisayarım, belgelerim, geri dönüşüm kutusu, ağ bağlantılarım simgelerini masaüstünden kaldırmak veya geri getirmek istiyorsak, masaüstünde boş bir yere sağ tıklanır, açılan listeden özellikler komutu verilir, masaüstü sekmesine geçilir, masaüstünü özelleştir düğmesine basılır. Eğer bu simgeleri kaldırmak istiyorsak isimlerin yanında yazan kutucuklardaki işaretlerin üzerine tıklanarak iptal edilir, masaüstünden göstermek istiyorsak boş olan kutucuklara tıklanarak işaret koyulur. Simge Değiştirme: Masaüstünde bulunan bilgisayarım, belgelerim, geri dönüşüm kutusu, ağ bağlantılarım simgelerinin resimlerini değiştirmek istiyorsak masaüstünde boş bir yere sağ tıklanır, açılan listeden özellikler komutu verilir, masaüstü sekmesine geçilir, masaüstünü özelleştir düğmesine basılır. Örneğin bilgisayarım simgesi değiştirilecekse, penceredeki bilgisayarım resmine tıklanır, simge değiştir düğmesine basılır, gelen penceredeki resimlerden bir tanesi seçilir ve tüm pencereler tamam düğmelerine basarak kapatılır. Ekran Koruyucu: Ekran koruyucu belli bir süre klavye ve fareye dokunmadığımızda ekranda oynayan animasyondur. Ekran koruyucu ayarlarını yapmak için masaüstünde boş bir yere sağ düğme ile tıklanır, açılan listeden özellikler seçilir, ekran koruyucu sekmesine geçilir ve açılır listeden herhangi bir ekran koruyucu seçilir. (3B Borular, 3B Metin) Ekran koruyucu ayarlarını yapmak için hemen yanında bulunan ayarlar düğmesine basarak gerekli ayarlar yapılır. Ekran koruyucunun 3 dakika sonra ekrana gelmesini istiyorsak süre kısmına 3 yazara, 1 dakika sonra gelmesini istiyorsak 1 yazarız. Eğer ekran koruyucudan çıkarken şifre sormasını istiyorsak aynı pencerede bulunan devamında parola koruması seçeneğini işaretleriz. Görünüm: Windows renk, yazı boyutu, şekil büyüklükleri gibi ayarların yapıldığı sekmedir. Bu ayarları yapmak için masaüstünde boş bir yere sağ düğme ile tıklanır, açılan listeden özellikler seçilir, görünüm sekmesine geçilir. Temel görünüm ayarları bu sekmeden yapılır, daha ayrıntılı ayarlar yapmak için efektler ve gelişmiş düğmelerine tıklanarak gerekli ayarlar yapılabilir. Örnek: Masaüstüne sağ düğme ile tıkladığımızda gelen menünün kırmızı renkte olması, seçtiğimiz simgelerin kırmızı renkte olması Ekran Çözünürlüğü: Ekran çözünürlüğü ekranımızın büyüklük küçüklük ayarlarını yapmamıza yarar. 800*600 boyutlarına yaklaştıkça ekrandaki simgeler ve yazılar büyür, çözünürlük arttıkça 1366*768 e yaklaştıkça ekrandaki simgeler ve yazılar küçülür. Görev Çubuğu ve Başlat Menüsü Ayarları Görev çubuğunu kilitleme/kilidi kaldırma: Görev çubuğu üzerinde farenin sağ düğmesi ile tıklayıp açılan listeden görev çubuğunun kilidini kaldırabiliriz. Aynı işlemi tekrar yaparsak görev çubuğunu kilitlemiş oluruz. Görev Çubuğunu Farklı Bir Yere Taşıma: Görev çubuğunun kilidini açtıktan görev çubuğunun ortasında farenin sol tuşunu basık tutarak görev çubuğunu ekranın sağına, soluna veya üstüne taşıyabiliriz. Görev Çubuğunu Gizleme: Görev çubuğu üzerinde boş bir yere farenin sol tuşu ile tıklanır, açılan listeden özellikler komutu verilir. Açılan görev çubuğu ayar penceresinde görev çubuğunu otomatik olarak gizle seçeneğinin işareti koyulur ve tamam diyerek pencereler kapatılır. Benzer Görev Çubuğu Öğelerini Gruplama: Birbirine benzeyen pencere veya sayfaları gruplamak için kullanılır. Görev çubuğu üzerinde boş bir yere farenin sağ düğmesi ile tıklanır, açılan listeden özellikler komutu verilir. Benzer görev çubuğu öğelerini grupla seçeneği işaretlenir ve pencereler tamam düğmesine basılarak kapatılır. Görev Çubuğunu Pencereler Üzerinde Tutma: Normal şartlarda görev çubuğu açtığımız pencerelerin üzerinde kalır. Arkasında kalmasını istiyorsak görev çubuğuna farenin sağ düğmesi ile tıklanır, listeden özellikler komutu seçilir. Açılan pencereden görev çubuğunu pencerelerin üzerinde tut seçeneğinin işareti kaldırılır. Artık açtığımız pencereler görev çubuğunun üstüne açılır. Bu istenmeyen bir durumdur, görev çubuğunun pencerelerin üzerinde durması bize kullanım kolaylığı sağlayacaktır. Hızlı Başlat Menüsünün Gösterilmesi / Gizlenmesi: Başlat menüsünün yan tarafında bulunan küçük düğmelere hızlı başlat menüsü denir. Hızlı başlat menüsünü görev çubuğunda göstermek için görev çubuğuna farenin sağ tuşu ile tıklanır, açılan listeden özellikler komutu verilir. Açılan pencereden hızlı başlatı göster seçeneği işaretlenirse görev çubuğu üzerinde görünür, işaret kaldırılırsa görev çubuğu üzerinden kalkar. Görev Çubuğu Üzerindeki Saati Gizleme / Gösterme: Görev çubuğu üzerine farenin sağ düğmesi ile tıklanır, açılan listeden özellikler komutu verilir. Açılan pencerede saati göster seçeneği işaretlenirse saat görünür, işaret kaldırılırsa saat gizlenir. 11
Başlat Menüsü Ayarları: Başlat menüsü ayarlarını yapmak için görev çubuğuna farenin sağ düğmesi ile tıklanır, özellikler komutu verilir. Açılan pencereden başlat menüsü sekmesine geçilir, hangi başlat menüsü seçilecekse işaretlenir ve tamam düğmesine basılır. Başlat Menüsü Simgelerini Büyütme / Küçültme: Görev çubuğuna sağ düğme ile tıklanır, özellikler komutu verilir, başlat menüsü sekmesine geçilir, başlat menüsü seçili iken özellikler tuşuna basılır. Genel sekmesinde büyük simge tıklanırsa başlat menüsünde büyük simgeler, küçük simge tıklanırsa başlat menüsünde küçük simgeler görünür. Başlat Menüsünde Listelenecek Programların Sayısı ve Listenin Silinmesi: Görev çubuğuna sağ düğme ile tıklanır, özellikler komutu verilir, başlat menüsü sekmesine geçilir, başlat menüsü seçili iken özellikler tuşuna basılır. Genel sekmesinde başlat menüsünde listelenecek programların sayısı 6 dır. Listeletmek istediğimiz program sayısını oradaki boşluğa girerek ayarlayabiliriz. Listeyi silmek için aynı konumdaki listeyi sil düğmesine basarız. Başlat Menüsünde Listelenen Programların Silinmesi: Görev çubuğuna sağ düğme ile tıklanır, özellikler komutu verilir, başlat menüsü sekmesine geçilir, başlat menüsü seçili iken özellikler tuşuna basılır. Genel sekmesinde Listeyi sil düğmesine basılarak başlat menüsünde listelenen programlar silinebilir.not: Başlat menüsü sol bloktaki çizginin üzerinde duran programlar silinmez!!! Başlat Menüsünde Çizginin üzerindeki programların kaldırılması / Değiştirilmesi: Görev çubuğuna sağ düğme ile tıklanır, özellikler komutu verilir, başlat menüsü sekmesine geçilir, başlat menüsü seçili iken özellikler tuşuna basılır. Genel sekmesinde en alt kısımda internet ve e posta kutucukları işaretleri kaldırılırsa çizginin üzerindeki internet ve e posta düğmeleri kaldırılabilir. Aşağı açılır listelerden başlat menüsünde çizginin üstündeki e posta ve internet düğmeleri değiştirilebilir. Başlat Menüsünde En Son Açılan Dosyaların Silinmesi:Görev çubuğuna sağ düğme ile tıklanır, özellikler komutu verilir, başlat menüsü sekmesine geçilir, başlat menüsü seçili iken özellikler tuşuna basılır. Gelişmiş sekmesine geçilir ve en alt kısımda bulunan listeyi sil düğmesine tıklanır. Başlat Menüsünde En Son Açılan Dosyaların Gösterilmesini Engellemek: Görev çubuğuna sağ düğme ile tıklanır, özellikler komutu verilir, başlat menüsü sekmesine geçilir, başlat menüsü seçili iken özellikler tuşuna basılır. Gelişmiş sekmesine geçilir ve en alt kısımda bulunan en son açtığım belgeleri listele kutucuğunun işareti kaldırılır. Not: Dosyalar listelenmeye devam eder ancak başlat menüsünde görünmez!!! Bilgisayarım da Ne Var? Bilgisayarda bilinmesi gereken en önemli kavramlardan bir tanesi sürücü kavramıdır. Sürücüler bilgisayardaki bilgileri hafızasında saklayan ana bölmelerdir. Bir bilgiye ulaşabilmek için ilk olarak sürücü içerisine girilmesi gerekir. Sürücüler BİLGİSAYARIM simgesi içerisinde bulunmaktadır. Bilgisayarım simgesinin içerisine girebilmek için bu simge masaüstünden çift tıklanmalıdır. Şekilden de anlaşılabileceği gibi sürücülerin isimleri tek harfle ifade edilmektedir. Bu tek harften sonra iki nokta üst üste gelir. Örneğin bilgisayarın ana sürücüsü C sürücüsüdür. Bu sürücünun ismi C: şeklinde ifade edilmektedir. Bütün bilgisayarlarda Ana Sürücü yani sabit diskin ilk bölümü C: sürücüsüdür. Gerekli programların bir çoğu aksini belirtmezseniz bu sürücü içerisine yüklenecektir. Disket sürücüler A veya B harfi ile Sabit diskler ise C ve sonrasında gelen harfler ile temsil edilirler. Bilgisayarım simgesi üzerine tıklandığında açılan pencerede disket sürücü, sabit disk, cd-rom sürücü, denetim masası, çevirmeli ağ ve yazıcılar simgeleri görünür. İçeriğini görmek istediğiniz simgeye tıklayarak o nesneye ait pencerenin açılması sağlanır. Eğer açılan bir sürücü ise içerisinde yer alan klasör ve dosyalar görülebilir. Sürücünün özelliklerini (dolu ve boş alan miktarını) görmek için simge üzerinde sağ fare tuşuna basılır ve açılan menüden özellikler komutu seçilir. Burada ifade edilen sığa terimi diskin toplam kapasitesini gösterir. Kullanılan alan, diskteki dolu alanı ifade eder. Boş alan ise diskteki kullanılabilecek alan miktarını gösterir. Bilgisayardaki bütün bilgiler belli bölümler içinde saklanmaktadır. 12
DENETİM MASASI Denetim Masası, Windows'un görünüşünü ve işleyişini değiştirmek için kullanılan özel araçlar içerir. a)bölge Dil Seçenekleri Bilgisayar Klavyesini Değiştirme Başlat Denetim MasasıBölge Dil SeçenekleriAyrıntılar SekmesiDiller Düğmesi işlemleri yapıldıktan sonra eklenmek istenen dil ekle düğmesine basılarak eklenir. Kaldırılmak istenen dil seçilir, kaldır düğmesine basılır. b)fare Seçenekleri 1. Sağ Ve Sol Tuşun Yerlerini Değiştirme Başlat Denetim Masasi Fare Penceresi Düğmeler sekmesinden Birincil ve ikincil düğmeleri değiştir seçeneği işaretlenir. 2. Çift Tiklama Hizini Ayarlama Başlat Denetim Masasi Fare Penceresi Düğmeler Sekmesinden çift tıklatma işlemi gerçekleştirmek için düğmeleri tıklatmanız gereken hızı değiştirmek için Çift tıklatma hızı kaydırıcısını Yavaş veya Hızlı seçeneğine doğru kaydırın. 3. Tiklama Kilidini Etkinleştirme Başlat Denetim Masasi Fare Penceresi Düğmeler Sekmesinden farenin sol tuşuna basılı tutmadan seçili simgeyi sürüklemenizi sağlar. Bırakmak için yine fare düğmesine tıklayın. Tıklatma Kilidini etkinleştirmek için Tıklatma Kilidini etkinleştir onay kutusunu işaretleyin. 4. Fare Işaretçisini Değiştirme Başlat Denetim Masasi Fare Penceresi İşaretçi Sekmesinden fare işaretçinize yeni görünüm kazandırabilirsiniz. 5. Fare Işaretçi Hizini Değiştirme Başlat Denetim Masasi Fare Penceresi İşaretçi Seçenekleri sekmesinden işaretçi hızını değiştirmek için kaydırma çubuğu kullanılır. 6. Fare Işaretçisini Varsayilan Dügmenin Üzerine Gitmesi Başlat Denetim Masasi Fare Penceresi İşaretçi Seçenekleri Sekmesinden dügmeye git seçeneğindeki kutucuk işaretlenir. 7. Işaretçinin Ekrandaki Hareket Yolunu Göstermek 13
İşaretçi izini göster seçeneğinin yanındaki onay kutusu işaretlenir. 8. Yazi Yazarken Işaretçinin Gizlenmesi Başlat Denetim Masasi Fare Penceresi İşaretçi Seçenekleri Sekmesinden yazarken işaretçiyi gizle seçeneğini işaretleyerek metin girişi yaparken sadece imlecin görünmesi sağlanır. 9. Ekranda Işaretçinin Yerini Göstermek İşaretçinin ekrandaki yerini görüntülemek için Ctrl tuşuna bastığımda işaretcinin yerini göster onay kutusu işaretlenerek CTRL tuşuna bastığınızda işaretcinin vurgulanmasını sağlayabilirsiniz. c)klavye Seçenekleri 1.Yazi Yazarken Harfe Basili Tutulduğunda Yineleme Hizini Ayarlama Başlat Denetim Masasi Klavye pencerisinden hız sekmesi açılır ve yineleme hızı kaydırma çubuğu ayarlanır. 2.Yazi Yazarken Imleç Yanip Sönme Hiz Ayari Başlat Denetim Masasi Klavye pencerisinden hız sekmesi açılır imleç yanıp sönme hızı seçeneği altındaki kaydırma çubuğu kullanılır. d)kullanıcı Hesapları 1.Bir Bilgisayar Birden Fazla Kullanacak Şekilde Ayarlama (Kullanici Hesabi Oluşturma) Başlat Denetim Masasi Kullanıcı hesapları penceresinden yeni hesap oluştur seçeneği tıklandıktan sonra gerekli adımlar takip edilerek oluşuturulur. 2.Kullanici Hesabina Şifre Koyma Başlat Denetim Masasi Kullanıcı hesapları penceresinden parola koymak istenilen kullanıcı hesabı seçilerek parola oluştur seçeneği işaretlenerek parola belirlenir. e) Program Ekle Kaldir 1.Program Kaldirmak İşletim sistemi yüklendikten sonra kullanıcıların kurmuş oldukları programları kaldırmak için Başlat Denetim Masasi program ekle kaldır seçeneği tıklanarak gelen pencereden kaldırmak isteğiniz programın üzerine gelip kaldır butonuna tıklanır. 2.Işletim Sistemi Içerisinde Yerleşik Gelen Programlari Kaldirmak(Windows Bileşenlerini Ekle Kaldir) Windows media player,windows messenger, internet explorer gibi İşletim sistemi ile birlikte gelen programları kaldırmak için Başlat Denetim Masasi program ekle kaldır windows bileşenleri ekle kaldır seçeneği işaretlenerek kaldırmak istenilen programın yanındaki onay kutusu işaretlenerek ileri son butonuna tıklanır f) Ses Seçenekleri 1.Görev Çubuğuna Ses Ayar Denetim Simgesini Ekleme Başlat Denetim Masasi Ses efekti ve ses aygıtları penceresi açılır ses ayarı sekmesi altında görev çuğuna ses ayarı semgesi yerleşitir seçeneğinin yanındaki onay kutusu işaretlenir. 2.Windowsda Ve Programlardaki Olaylara Ses Ekleme Kaldirma( Windows Başlangiç Sesi Gibi ) Başlat Denetim Masasi Ses efekti ve ses aygıtları penceresinde ses efekti sekmesi altındaki program olayları kısmından olay seçilip ses efekti açılır kutu içindeki ses efektleri uygulanarak yapılır. 14
g) Sistem Seçeneği 1. Bilgisayar Özelliklerini Görüntüleme Başlat Denetim Masasi Sistem seçeneği tıklanır genel sekmesi altında bilgisayar özellikleri görüntülenir. ( işletim sistemi ram bellek boyutu işlemci modeli hızı gibi ) 2. Bilgisayar Adi Ve Çalişma Grubu Değiştirme Başlat Denetim Masasi Sistem penceresinden bilgisayar adı sekmesine geçilir gelen pencerede değiştir butonuna tıklayarak bilgisayar adı ve çalışma grubu değiştirilir. i)klasör Seçenekleri 1.Pencerelerde Ortak Görevler Bölmesini Gösterme / Gizleme Bir pencereyi açtığımızda (örnek bilgisayarım penceresi) sol taraftaki bölmeye ortak görevler bölmesi denir. BaşlatDenetim MasasıKlasör SeçenekleriGenel Sekmesi açılır. Görevler başlığı altından ortak görevler bölmesi açılır veya kapatılır. 2.Açtığımız Her Pencerenin Kendi Penceresinde Ya da Her pencerenin Ayrı Bir Pencere Olarak Açılması BaşlatDenetim MasasıKlasör SeçenekleriGenel Sekmesi açılır. Klasörlere gözat başlığı altından bu ayarı yapabiliriz. Örnek olarak farklı pencerede aç seçersek bilgisayarımyerel Disk C:Program FilesMovie Maker penceresine ulaştığımızda 4 adet pencere açılır. Diğer seçeneği seçerek bu işlemi yaparsak 4 yerine 1 pencere de iç içe açılır. 3.Öğeleri / Simgeleri Tek Tıklatma ya da Çift Tıklatma ile Açma Normal şartlar altında herhangi bir simgeyi ya da öğeyi açmaya çalıştığımızda iki kez arka arkaya tıklarız. Seçmek için ise tek tıklama yaparız. BaşlatDenetim MasasıKlasör SeçenekleriGenel Sekmesini açtığımızda en alt kısımda öğeleri tıklatma seçenekleri başlığı altında öğeyi açmak için tek tıklat seçeneğini seçtiğimizde artık öğeleri açmak için iki kez değil bir kez tıklamış oluruz. Seçmek için ise üzerine gidip beklememiz yeterli olur. 4.Bilgisayardaki Dosya Adlarının Yanında Uzantıların Gösterilmesi BaşlatDenetim MasasıKlasör SeçenekleriGörünüm Sekmesine geçilir. Bilinen dosya türleri için uzantıları gizle seçeneğinin işareti kaldırılır ise artık dosya isminin yanında uzantısı da görünecektir. Örnek olarak masaüstünde adı bolu olan bir Word belgesi bolu.doc olarak görünecektir. 5.Gizli olan klasörleri Gösterme / Gizleme Gizli olarak işaretlenmiş bir klasörü görüntülemek için BaşlatDenetim MasasıKlasör SeçenekleriGörünüm Sekmesine geçilir ve gelen listeden Gizli Dosya ve Klasörleri Göster seçeneği işaretlenir. Eğer gizli olarak işaretlenmiş klasörleri gizlemek istiyorsak Gizli Dosya ve Klasörleri gizle seçeneği işaretlenir. 6.Korunan İşletim Sistemi Dosyalarını Gösterme / Gizleme BaşlatDenetim MasasıKlasör SeçenekleriGörünüm Sekmesine geçilir ve listeden Korunan İşletim Sistemi Dosyalarını gizle seçeneğinin işareti kaldırılır.örnek olarak flash diskinize klasörleri exe uzantısına çeviren virüs bulaştığında, klasörlerinizi gizler ve korunan işletim sistemi dosyasına çevirir. Gizlenen dosyalarınızı görüntüleyip kurtarabilmek için bu seçenek kullanılır. j)tarih ve Saat: Sistem tarih ve saatini değiştirmek ya da zaman diliminizi değiştirmek için kullanabileceğiniz bölümdür. Burada gün ışığından yararlanmak için sistem saatinin otomatik değiştirilmesi ayarını da yapmak mümkündür. k)yazı Tipleri: Bilgisayarınızda yüklü fontları gösterir. Buradan bu fontları silebilir ya da yenilerini ekleyebilirsiniz. l)yazıcılar ve Aygıtlar: Bilgisayarınıza bağlı tüm yazıcıların listelendiği bölümdür. Dilerseniz buran bu yazıcıları kaldırabilir ya da yenilerini ekleyebilirsiniz. Yazıcıların gelişmiş yazdırma özelliklerine de buradan ulaşabilirsiniz (Koyu Açık tonlama, çözünürlük kalitesi gibi) 15
m)internet Seçenekleri: İnternet Tarayıcısı İnternet Explorer programının ayarlarını değiştirebileceğiniz kısımdır. n)ağ Bağlantıları: İnternet ya da lokal ağdaki bilgisayarınızın ip adresi kablosuz şifreler ve tcp-ip protokolleri gibi ayarlamaları ayrıca DNS ve dosya/yazıcı paylaşma gibi ayarları yapabileceğiniz bölümdür. o)posta: Bilgisayarınızda posta alıp vermek için kullandığınız bir uygulama varsa bu uygulama ayarlarının yapıldığı denetim masası öğesidir. p)güç Seçenekleri: Ekran koruyucu ayarları, kaç dakika sonra ekranın kapatılacağı ya da uyku moduna geçileceği, bilgisayarın power düğmesine basıldığında ne yapılması gerektiği gibi ayarlamaların yapılabileceği denetim masası öğesidir. r)zamanlanmış Görevler: Bilgisayarda sürekli zaman aralıklarıyla yapılması istenen görevlerin düzenlendiği bölümdür. Örneğin 3 ayda bir disklerimize bakım yapılmasını istiyorsak zamanlanmış bir görev oluşturabilirsiniz. s)güvenlik Merkezi: Bilgisayarınızda kurulu bir antivirüs olup olmadığı, güvenlik duvarının ayarlarının düzgün yapılıp yapılmadığı ve güncelleştirme durumları ayarlarını yapabileceğiniz bölümdür. 16
DEĞERLENDİRME SORULARI-1 1.Aşağıdaki donanımlardan hangisi bilgisayara bilgi girişi için kullanılır? A) Ekran B) Klavye C) Yazıcı D)Hoparlör 2.Aşağıdakilerden hangisi bir uygulama yazılımı değildir? A) Windows 7 B) Microsoft Word C) Photoshop D) Paint 3.Aşağıdakilerden hangisi bir donanım birimi değildir? A) Ekran kartı B) Klavye C) CD Rom sürücüsü D) Word 4.Ekran üzerindeki komut düğmelerine tıklayıp aktif hale getirmek, seçmek ve taşımak gibi birçok işe yarayan aygıtın adı aşağıdakilerden hangisidir? A) Yazıcı(Printer) B) Monitör C) Fare (Mouse) D) Klavye 5.Aşağıda verilen ifadelerden hangisi yanlıştır. a)klavyeler F ve Q olmak üzere iki çeşittir. b)klavye üzerinde özel karakterler vardır c)bazı tuşların birden çok görevi olabilir. d)klavyede 1 tane ctrl tuşu bulunur 6.Caps Lock Tuşu ne işe yarar? a)rakamların üzerindekileri yazar b)shift tuşuyla birlikte basıldığında bilgisayarı uyutur c)büyük-küçük yazmaya yarar d)rakamların altındaki özel karakterleri yazar. 7.Aşağıdaki eşleştirmelerden hangisi yanlıştır? a) ctrl + c (Kopyalar) b)ctrl + s (kaydeder) c) ctrl + z (işlemi geri alır) c)ctrl +h (yapıştırır) 8.Ekranın fotoğrafını çekmeye yarayan tuş hangisidir? a)del b)space c)printscreen d)windows tuşu 9.Aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır? a)enter giriş tuşudur b)space boşluk tuşudur c)back space imlecin solundakileri siler d)del imlecin solundakileri siler 10.Hangisi yanlıştır? a)alt tuşu rakamların altındaki özel karakterleri yazar b)numlock numaraları kilitler veya açar c)fonksiyon tuşları seçilen programı siler d)windows tuşu başlat menüsünü açar 11.Aşağıdakilerden hangisi bir uygulama yazılımı değildir? a) Office Word b) Antivirüs Programı c) Oyunlar d) Android 12.Bilgisayarın Beynidir. Komutları işler, hesaplamaları yapar, bilgisayarın içindeki bilgi akışını kontrol eder ve yönetir. Bahsedilen donanım parçası hangisidir? a)anakart b)sabit disk c)cpu d)ekran kartı 13.İşlemci için söylenenlerden hangisi yanlıştır. a)bilgisayarda komutları işler b)bilgi akışını kontrol eder c)bilgilerin kalıcı olarak saklandığı birimdir d)bilgisayarın beynidir 14.Sabit disk in görevi nedir? a)bilgilerin geçici saklandığı birimdir b)bilgisayarın beynidir c)ekrana görüntü iletir d)bilgilerin kalıcı olarak saklandığı birimdir 15. Bilgisayardaki bilgilerin geçici olarak tutulduğu kısımdır. Diyen İREM hangi donanım biriminden bahsetmektedir? a) RAM b) CPU c) HDD d) Anakart 16. Bir sayfadaki yazının belirli bir bölgesini seçip kopyala komutu veren UFUK un kopyaladığı bu bilgiler bilgisayarın hangi donanım biriminde tutulur. a)anakart b)sabit Disk c)bellek d)işlemci 17. Aşağıdaki donanım birimlerinin hangisinin üzerindeki bilgiler bilgisayar kapatıldığında silinir? a) RAM b)hdd c)işlemci d)anakart 18. Anakartı aşağıdakilerden hangisi ile ifade edebiliriz? a) Bilgilerin geçici olarak tutulduğu belleğimizdir b) Bilgisayarın hızının ve kapasitesinin bağlı olduğu birimimizdir c) Bilgilerin kalıcı olarak tutulduğu belleğimizdir d) Bilgisayar içerisindeki tüm birimleri üzerine bağladığımız bu birimler arasında bilgi iletişimini sağlayan kartımızdır 19. Bir bilgisayarın CPU sunda işlenen verileri monitöre anlaşılır bir şekilde iletmekle görevli olan donanım hangisidir? a)işlemci b)ekran kartı c)anakart d)cpu 20.Anakartla ilgili verilen ifadelerden hangisi yanlıştır. a)diğer kartları üzerinde bulundurur b)diğer donanım birimlerinin haberleşmesini sağlar c)üzerinde diğer kartların takılabil 21.Aşağıdakileri giriş ve çıkış birimi olarak gruplandırınız. Klavye, projeksiyon cihazı, fare, disket, Ekran, yönetmekolu(joystick, oyun çubuğu), hoparlör, tarayıcı, mikrofon, dokunmatik ekran, barkod okuyucu, yazıcı, 22.Aşağıda verilenleri donanım ve yazılım olarak gruplandırınız. Klavye, Anakart, WindowsXP, Ekran, Avast Antivirüs Programı, Mikrofon, Yazıcı, Microsof Office Word, Ekran kartı, internet Explorer, Modem, Anakart, Paint, Photoshop, Pardus, Flash Disk, HDD, Virüsler, Linux 23.Aşağıdakilerden hangisi bir uygulama yazılımıdır a)linux b)pardus c)ios d)paint 24.Aşağıdakilerden hangisi bir işletim sistemi değildir? a)windows 7 b)android c)microsoft Office d)pardus 25. Bilgisayara girilen verilerin işlendiği bölüm aşağıdakilerden hangisidir? a)harddisk b) Disket c) Ram d) Cpu (İşlemci) 26. Bilgisayarda bilgilerin kalıcı olarak saklandığı kısım 17
diyen GÜLHANIM hangi donanım biriminden bahsetmektedir. a)harddisk b)ekran Kartı c)monitör d)ram 27.Aşağıdakilerden hangisi bir donanım birimi değildir? a) Klavye b) Projeksiyon c) Google Chrome d) İşlemci 28.Aşağıdakilerden hangisi yazılıma örnek değildir? a) Windows b) Windows Media Player c) Fare d) ESET NOD32 Antivirüs Programı 29,30,31 ve 22. soruları aşağıdaki seçeneklere göre cevaplayınız. I.Klavye II.Anakart III.Windows IV.Ekran V.Mikrofon VI.Yazıcı VII.Microsof Office Word 29. Yukarıdakilerden hangileri donanım birimidir? a)i,ii,iv,v,vi b)iii,vii c)ii d)i,iv,v,vi 30.Yukarıdakilerden hangileri yazılımdır? a)i,iv,v,vi b)v,vi c)i,ii d)iii,vii 31.Yukarıdakilerden hangileri iç donanımdır? a)i,ii b)ii c)iii,vii d)i,ii 32.Yukarıdakilerden hangileri giriş birimidir? a)iv,vi b)i,ii c)i,v d)iii,vii 33.Aşağıdakilerden hangisi bir işletim sistemi değildir? a)windows b)linux c)explorer d)pardus 34.Aşağıdakilerden hangisinde bilgisayarın kaç ana kısma ayrıldığı ve adları doğru bir şekilde verilmiştir? a) 2 kısıma ayrılır. Yazılım ve donanım. b) 3 kısıma ayrılır. Yazılım, donanım ve windows. c) 2 kısıma ayrılır. Windows ve Microsoft Office. d) 2 kısıma ayrılır. Kasa ve ekran. DEĞERLENDİRME SORUALRI-2 (MASAÜSTÜ SİMGELERİ VE DENETİM MASASIi) 1.Aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? a-)windows ta klasörler sarı renktedir b-)klasörlerbilgisayar simgesinin içine kopyalanamaz c-)dosyaları Klasörlerin içine kopyalabiliriz d-)klasörleri dosyaların içerisine kopyalayabiliriz 2.Aşağıdakilerden hangisi dosya veya klasörlerin kopyalanması için geçerli bir yöntem değildir? a-)sağ tuş Kopyala Yapıştır b-)düzen menüsü Kopyala -Yapıştır c-)klavyeden CTLR + C CTRL + V d-)dosya menüsü Kopyala Yapıştır 3.Bir Dosya veya klasöre ait konum, içerik ve öz niteliği gibi bilgileri öğrenebilmek için aşağıdakilerden hangisi uygulanır? a-)dosya veya Klasör üzerinde Sağtuş Özellikler b-)dosya veya Klasör üzerinde Dosya Menüsü Yeni Özellikler c-)dosya veya Klasör üzerinde Sağ tuş Araştırılıyor d-)dosya veya Klasör üzerinde Sağ tuş Aç 4.Bir pencerede bulunan sıralı olmayan simgeleri seçebilmek için hangi yardımcı tuş kullanılır? a-)alt b-)ctrl c-)shift d-)capslock 5.Windows penceresi içinde bulunan bir dosyayı silmek için hangi yöntem kullanılamaz? a-)dosya Seçilir Sağtuş-Sil b-)dosya Seçilir Düzen Menüsü Sil c-)dosya Seçilir Dosya Menüsü Sil d-)dosya Seçilir Delete 6.Geri dönüşüm kutusunu boşaltmak için aşağıdakilerden hangisi kullanılır? a-)görünüm Menüsü-Geri Dönüşüm Kutusunu Boşalt b-)araç çubuğu Geri Dönüşüm Kutusunu Boşalt c-)düzen Menüsü Geri Dönüşüm Kutusunu Boşalt d-)hiçbiri 7.Aşağıdakilerden hangisi Bilgisayardaki sistem bilgisine ulaşabiliriz. a) Bilgisayarım- sağ tuş -Özellikler b) Belgelerim c)ağ Bağlantılarımdan d)aygıt Yöneticisinden 8.Bilgisayarın kaynaklarına masa üstünde bulunan hangi öğeden ulaşırız? (C:\Sabitdisk, A:\Disket, falsh disk, CD Sürücü) a) Belgelerim b) Denetim Masası c) Donatılar d) Bilgisayarım 9.İmleç hızını ve Harf yineleme hızını nasıl değiştiririz? a)başlat\denetim Masası\Klavye b)başlat\denetim Masası\Bölge ve Dil Ayarları c)başlat\denetim Masası\İşlem Merkezi d)başlat\denetim Masası\Aygıt Yöneticisi 10.Donanım parçalarının özelliklerini nereden görebiliriz? a)sistem c) Donanım parçaları b) Aygıt Yöneticisi d) Program ve Özellikler 18
11.Yeni Kullanıcı Nasıl eklenir? a) Başlat\Denetim Masası\Ebeveyn Denetimleri b) Başlat\Denetim Masası\Windows Defender c) Başlat\Denetim Masası\Kullanıcı hesapları d)başlat\denetim Masası \ Klasör Seçenekleri 12. Aşağıdakilerden hangisi Windows işletim sistemine ait Görev Çubuğu üzerinde bulunmaz? a) Başlat menüsü b) Açık olan programlar c) Denetim masası simgeleri d) Tarih\saat simgesi 13.Geri dönüşüm kutusunu boşaltmak için aşağıdakilerden hangisi kullanılır? a-) Görünüm Menüsü-Geri Dönüşüm Kutusunu Boşalt b-) Araç çubuğu - Geri Dönüşüm Kutusunu Boşalt a-) Düzen Menüsü - Geri Dönüşüm Kutusunu Boşalt d)hiçbiri 14. Yukarıdaki sürücülerin bulunduğu pencere aşağıdakilerden hangisidir? a-) Denetim Masası b-) Geri Dönüşüm Kutusu c-) Bilgisayar d-) Masaüstü 15. yandaki simgelerden sıralanışı hangi seçenekte doğru olarak verilmiştir? a-) İleri Geri b-) Geri İleri c-) Son Sayfalar İleri Geri d-) Geri Son Sayfalar İleri 16. yandaki simgelerden doğru sıralanışı hangi seçenekte doğru olarak verilmiştir? a-) Simge Durumuna Kapat Aşağı Geri Getir b-) Kapat Aşağı Geri Getir Simge Durumuna c-) Simge Durumuna Ekranı Kapla veya Pencereyi Ufalt Kapat d-) Aşağı Geri Getir Simge Durumuna Kapat 17.Taşıma ve kopyalama işlemi için aşadaki işlemlerin yapılışının doğru sırası hangisidir? I. Dosya ve klasörleri yapıştıracağımız yere tıklayıp, Yapıştır tuşuna basarız II. Kopyala veya Kes tuşuna basarız III. İstediğimiz Dosya ve klasörleri seçeriz a-) III-I-II b-) III-II-I c-) I-III-II d-) I-II-III 18. Yandaki masaüstü öğesinin görevi nedir? a) Bilgisayarım b) Belgelerim c) Geri dönüşüm kutusu d) Internet Explorer 19. yandaki simgenin görevi nedir? a-) Silinen dosya ve klasörlerin tutulduğu yerdir b-) Kullanıcının Bilgisayarını kendi standartlarına göre ayarladığı yerdir. c-) Kullanıcıların kişisel belgelerinin tutulduğu yerdir d-) Masaüstü simgelerinin bulunduğu yerdir 20. Aşağıdaki Seçeneklerin hangisinde Tarih/Saat özellikleri penceresi ekrana gelir? a-) Görev Çubuğunun üzerine tıklamak b-) Görev çubuğunun üzerindeki Tarih / Saat üzerine tıklamak c-) Görev çubuğunun üzerindeki TR ifadesinin üzerine tıklamak d-) Görev çubuğundaki başlat düğmesine tıklamak 21. Yukarıdaki simgelerin doğru sıralanışı hangi seçenekte doğru olarak verilmiştir? a-)geri dönüşüm kutusu Klasör Kısayol Bilgisayar simgesi b-)geri dönüşüm kutusu Kısayol Bilgisayar simgesi Klasör c-)klasör Geri dönüşüm kutusu Bilgisayar simgesi Kısayol d-)geri dönüşüm kutusu Klasör Bilgisayar Simgesi Klasör 22. Aşağıdakilerden hangisi geri dönüşüm kutusunun görevlerinden birisidir? a. Tüm dosyaların saklandığı yerdir b. Resim dosyalarının saklandığı yerdir c. Müzik dosyalarının saklandığı yerdir d. Silinen dosyalarının toplandığı yerdir 23.İçerisinde dosyaları ve belgeleri gruplamak ve saklamak amacı ile kullanılan yer neresidir? A ) Sürücü B ) Klasör C )Yerel Disk d)byte 24. Donatılar dosyasında hangi program bulunmaz a)paint b)hesap Makinesi c)çalıştır d) Geri Dönüşüm Kutusu 25. Denetim Masasında hangisi bulunur? a)bilgisayarım b)resimlerim c)ağ ve Bağlantılarım d) Belgelerim 26. Bir program veya dosyanın, masaüstünde Kısayol simgesi nasıl oluşturulur? a-) Sağ tuş Gönder Masaüstü Kısayol b-) Düzen Menüsü Kısayol oluştur c-) Dosya Menüsü Masaüstü Kısayol d-)sol tuş Kısayol oluştur 19
B)MİCROSOFT EXCEL 2007 Excel genelde hesap işleri, grafikler ve tablolar oluşturabilmek için Microsoft un Office paket programları içerisinde bulunan bir programdır. Excel e girdiğimizde program bize Çalışma Kitabı adını taşıyan ve başlangıçta 3 adet çalışma sayfasından oluşan bir dosya verir. Her çalışma sayfası; 16.384 sütun (A XFD) ile 1.048.576 satırdan oluşur. Sütun ve satırların oluşturduğu her bir bölmeye ise hücre denir. Hücre adları sütun adıyla satır numarasının yan yana gelmesinden oluşur. Örneğin;A10 hücresi gibi Ofis Düğmesi: Simgesine tıklandığı zaman dosya özelliklerine ulaşabileceğimiz bir alt menü açılacaktır. Yeni: yeni bir sayfa açılır. Aç: önceden kaydedilmiş bir belgeyi tekrar açmayı Kaydet: çalışmalarımızı kaydetmeyi sağlarız. Farklı Kaydet: Farklı kaydet seçeneğine tıklayarak açılan yeni alt menüden ise daha önceden belirlenen seçeneklerden birini seçerek istediğimiz o farklı şekilde kaydetmeyi sağlarız..özellikle belgeyi Office 2003 şeklinde kaydetmek için bu seçenekleri kullanırız.. Yazdır: yazdır seçeneklerinde ise 1. Yazdır seçeneğine tıklayarak yazdırma menüsüne ulaşır ve belirlediğimiz seçeneklere göre belgemizi yazdırmamız sağlanır..bu konuyu daha sonra ayrıntılı olarak inceleyeceğiz hızlı yazdır seçeneği ise daha önceden programın belirlediği seçeneklerle yazdırma işlevini gerçekleştirir Kapat: belgenin kapatılmasını sağlamaktadır. : Hızlı erişim çubuğu. Sayfa Ekleme ve Silme: Excel çalışma kitabına yeni sayfalar eklenebilir ve mevcut sayfalardan istenilenler silinebilir. Sayfa eklemek için;giriş menüsü-hücreler-ekle-sayfa Ekle işlem adımları uygulanır veya Herhangi bir 20