Madde 1. Kuruluş Yasalar ile bu Ana Tüzük hükümleri uyarınca yönetilmek ve amaç ile çalışma konuları doğrultusunda çalışmalar yapmak üzere 19 Eylül 1995 tarihinde TÜRKĐYE ĐÇ DENETĐM ENSTĐTÜSÜ DERNEĞĐ kurulmuştur. Türkiye Đç Denetim Enstitüsü Derneği izleyen maddelerde (TĐDE) kısa adı ile anılmıştır. Madde 2. Merkez ve Şubeler TĐDE nin merkezi Đstanbul dadır. Şubeleri yoktur. Şube açılması kararı Yönetim Kurulu nun teklifi ile Genel Kurulca değerlendirilir Madde 3. Amaç TĐDE nin amacı Üyelerini bir araya getirerek aralarında mesleki ilişkileri güçlendirmek, mesleki uygulamada Đç Denetim ahlak, gelenek ve ilkelerin, esasların ve standartların oluşmasına, gelişmesine ve devamına katkıda bulunmak, üyelerinin mesleki yararlarını ve bağımsızlıklarını korumak, ulusal ve uluslararası alanda mesleki gelişmeleri izlemek ve bu gelişmeler hakkında bilgi vererek, eğitim çalışmaları yaparak üyelerinin mesleki ilerlemelerine yardımcı olmak, mesleğin nitelikli elemanlar tarafından yürütülmesini sağlayacak çalışmalar organize etmek, bu nitelikteki çalışmalara katkıda bulunmak, denetim mesleğinin niteliğini yükseltmek için teoriyi ve pratiği geliştiren çalışmalar yapmak, meslekle ilgili kamu ve özel kuruluşlar nezdinde üyelerini temsil etmektir. Madde 4. Çalışma Konuları TĐDE amaçlarının gerçekleşmesi için aşağıdaki konularda çalışmalarda bulunur. 4.1) Türkiye de denetim mesleğinin düzenlenmesi, tanıtılması ve özendirilmesi; mesleğin ahlak, gelenek ve ilkelerinin yerleştirilip korunması ve güvenliğinin arttırılması, niteliğinin yükseltilmesi için, ulusal veya uluslararası alanda genel kabul gören denetim ilkelerini, esaslarını ve standartlarını geliştirmek ve yayınlar yoluyla ilgililere duyurulmasını sağlamak; bunların benimsenip uygulanması konusunda gerekli çabalarda bulunmak; bu ilkelerin, esasların ve standartların uygulanmasını izlemek, gözetmek ve bu hususlarda gerekli önlemleri almak ve uygulamak, 4.2) Gerekli izinleri alarak uluslararası ve yabancı mesleki kuruluşlar nezdinde üyelerini temsil etmek, onlarla bilgi alışverişinde bulunmak ve işbirliği yapmak; üst mesleki kuruluşlara üye olmak, 4.3) Denetim mesleği mensuplarının yetiştirilmeleri ve mesleki gelişmeleri ile ilgili olarak ulusal ve uluslararası nitelikte kurslar, seminerler, sempozyumlar ve meslek elemanı yetiştirilmesine katkıda bulunmak amacıyla eğitim programları düzenlemek veya bu tür girişimlere katkıda bulunmak; 4.4) Üyelerinin mesleki konulardaki sorunlarına çözümler bulmak, üyelerine mesleki konularda yardımcı olmak; 1
4.5) Meslek mensupları arasındaki sosyal dayanışmayı sağlamak ve güçlendirmek için Dernekler Kanununda belirtilen usul ve esaslara bağlı olarak ortaklık, sandık ve vakıf kurmak; kurulmuş ve kurulacaklara katılmaya karar vermek; lokal açmak, geziler düzenlemek ve diğer her tür sosyal faaliyetlerde ve girişimlerde bulunmak; 4.6) Denetim teorilerini ve uygulamalarını geliştirmek, meslekle ilgili konularda eğitim ve araştırma yapmakla görevli bir kuruluş oluşturmak; kalite güvencesi programları oluşturmak ve bu amaçla ilgili gerekli düzenlemelerin yapılmasını sağlamak; 4.7) Denetim mesleğine eleman bulmak ve yetişmiş elemanların yükselmelerini sağlamak için kuruluşlar ile işbirliği yapmak, giriş ve yeterlik sınavları açmak veya bu sınav kurullarına üye sağlamak; düzenlediği sınavlarda sertifika vermek; 4.8) Mesleki konularda kitap, dergi vb. yayınlar yapmak, yayın hakları almak, bu faaliyetleri yürütmek üzere bir yayın kurulu oluşturmak, telif hakları tesis etmek, vb. gibi faaliyetlerde bulunmak. 4.9) TĐDE içinde oluşturulacak alt komiteler ya da uzman grupları aracılığıyla amaç ve çalışma konularında araştırma, inceleme ve etüdler yapmak, öneri ve dilekleri saptamak, araştırma ve geliştirme merkezleri kurmak, bilgi bankası oluşturmak, amaç ve hizmet konuları ile ilgili gelir getirici projeler hazırlamak ve uygulamak. Madde 5. Çalışma Biçimi TĐDE amaç ve çalışma konularını gerçekleştirmek için, 5.1) Yeni üyeler kaydeder; üyelerine, özel ve kamu kuruluşları ile sivil toplum kuruluşlarına tanıtıcı dokümanlar verir, 5.2) Kongreler, konferanslar, sempozyumlar, açık oturumlar, forumlar, sergiler, fuarlar düzenler; üyelerin mesleki bilgi, görgü ve deneyimlerinin artmasına ilişkin geziler organize eder; broşür, bülten, dergi, gazete ve kitap ile yayınlar; yazılı ve görüntülü basın araçlarından yararlanır. Yurtdışında uluslararası sergi, fuar ve kongrelere katılmak için gerekli girişimleri yapar, 5.3) Amaç ve çalışma konuları ile gelir getirici projeler için ortaklıklar, iktisadi işletmeler, şirketler, vakıflar ve yardımlaşma sandığı, eğitim merkezleri ile eğlendirici, dinlendirici ve boş zamanları değerlendirici lokaller, tesisler kurar ve işletir, 5.4) Yardım Toplama Kanunu gereği yardımlar ile Ana Tüzük hükümlerine uygun olarak bağış alır ve verir; koşullu ya da koşulsuz vasiyetleri kabul edebilir, 5.5) Amaç ve çalışma konularına uygun olmak üzere memur, işçi ya da işveren sendikalarından ve meslekî kuruluşlardan maddî yardım kabul edebilir ve adı geçen kurumlara, benzer amaçlı çalışmaları için maddi yardımda bulunabilir. 5.6) Amaç ve çalışma konuları ile ilgili olarak her türlü taşınır ve taşınmaz mallar ile menkul değerleri satın alabilir, kiralayabilir, satabilir, kiraya verebilir ve başka her tür tasarrufta bulunabilir; borçlanabilir ve amaçlarını gerçekleştirebilmek için gerekli her tür faaliyeti, işi ve işlemi yapabilir. 2
Madde 6. TĐDE nin Amblemi Derneğin amblemi siyah çizgi ile belirlenmiş yuvarlak zemin içinde turkuaz yeşil ana zemin üzerine beyaz ince çizgilerle belirtilmiş eşkenar üçgen ve uzantısı şeklinde belirlenmiştir. Amblemin dış çevresinde ise Türkiye Đç Denetim Enstitüsü 1995 ibaresi yazılı olarak yer almaktadır. Amblem, mesleki bağımsızlık, tarafsızlık, küreselleşme, standardizasyon, kurumsallaşma, parçadan bütüne, bütünden parçaya takım çalışması ve enstitü ismini simgelemektedir. Amblem, Yönetim Kurulu nun izni olmadan kimseye dağıtılamaz, satılamaz ve amaç dışı kullanılamaz. Amblem için Đstanbul Valiliği katında tescil ve Türk Patent Enstitüsünce Marka tescili yaptırılır. Amblem değişikliği için Genel Kurul kararı gereklidir. Madde 7. Üyelik Koşulları TĐDE ye asıl üye olabilecek gerçek ve tüzel kişiler aşağıda gösterilmiştir. 7.1) Gerçek kişiler: Onsekiz yaşını bitirmiş, fiil ehliyetine sahip olmak ve yabancılar için Türkiye de oturma hakkına sahip olmak koşuluyla, 7.1.1) Finans, sanayi, ticari ve hizmet sektörlerinde faaliyet gösteren kuruluşlarda üst yönetime doğrudan bağlı çalışan Teftiş Kurulu ve denetim birimlerinde görev yapmakta olan yüksekokul mezunu olanlar, 7.1.2) Bilgi teknolojisi, risk yönetimi ve iç kontrol konularında görev yapmakta olan denetçi ve uzmanlar, iç denetçilerle faal ilişki içinde olan ve iç denetimle ilgili alanlarda deneyimli olanlar, 7.1.3) Üniversitelerin denetim ana bilim dallarında görev yapan/yapmakta olan öğretim görevlileri, iç denetim alanında veya ilgili konularda lisans, yüksek lisans mezunu ve doktora çalışması olanlar, 7.1.4) Denetim mesleğini kendi isteği ile bırakan veya bu meslekten emekli olanlar. 7.2) Tüzel kişiler: 7.2.1) Üniversiteler, Yüksek Teknoloji Enstitüleri, Yüksek Okullar, 7.2.2) Kamu kurum ve kuruluşları, 7.2.3) Finans, sanayi, ticari ve hizmet sektörlerinde faaliyet gösteren özel sektör kuruluşları, 7.2.4) Sivil toplum kuruluşları. Derneklere üye olmaları yasaklananlar, TĐDE ye ödenti ve katılma paylarını ödememe nedeni dışında diğer nedenlerle TĐDE üyeliğinden sürekli olarak çıkarılmış olanlar ile özel kanunlarda aksine hüküm bulunmamak koşulu ile Dernekler Kanunu hükümleri uyarınca bağlı bulundukları kuruluşlardan izin alamayanlar TĐDE ye üye olamazlar. Madde 8. Üyelik Türleri a) Onur Üyesi TĐDE nin amacına ve iç denetim mesleğine olumlu katkı ve çalışmaları olduğu belirlenen Türk ve yabancı uyruklu kişiler onur üyesi olabilirler. Onur üyeliğine kabul koşulları yönetmelikle belirlenir. Onur üyeleri Genel Kurul toplantılarına katılabilir, ancak oy kullanamazlar. 3
Onur üyeleri aidat ödemezler, ancak TĐDE nin faaliyetlerinden ve asıl üyelere tanınan olanaklardan yararlanırlar. b) Fahri Üye TĐDE nin amacına ve iç denetim mesleğine katkı sağlamak ve çalışmalarda bulunmak, TĐDE faaliyetlerinden haberdar olmak isteyen, memuriyet yasasında ön görülen yüz kızartıcı suçları işlememiş özel kişiler TĐDE nin fahri üyesi olabilirler. Fahri üyeler TĐDE nin bütün faaliyetlerinden haberdar olur, dilerlerse de katılabilir veya TĐDE organizasyonlarında görev alabilirler. Fahri üyeler aidat ödemezler, genel kurula katılsalar da oy kullanamazlar. Asil üyelere tanınan indirimden yararlanamazlar. Fahri üyeler, asil üyelik şartlarını sağlamaları ve talep etmeleri halinde Asil üyelik koşulları yerine getirerek üyeliklerini değiştirebilirler. c) Akademik Üyelik TĐDE nin amacına ve iç denetim mesleğine katkı sağlamak ve çalışmalarda bulunmak, TĐDE faaliyetlerinden haberdar olmak isteyen, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu nda ön görülen yüz kızartıcı suçları işlememiş üniversitelerde öğretim görevlileri ile bu okullarda okuyan öğrenciler TĐDE nin akademik üyesi olabilirler. Akademik üyeler, TĐDE nin düzenlediği faaliyetlere katılabilirler. Akademik üyeler aidat ödemezler, gneel kurula katılsalar da oy kullanamazlar. Asil üyelere tanınan indirim olanaklarından aynı şekilde yararlanabilirler. Akademik üyeler, asil üyelik şartlarını sağlamaları ve talep etmeleri halinde üyelik türlerini değiştirebilirler. Öğrencilerin üyelikleri, mezuniyet veya başka şekilde öğrenciliklerinini bitmesiyle bir ihtara gerek kalmazsızın sona erer. Akademik üyelerin, bedellerini ödemeleri halinde TĐDE nin yayınladığı Đç Denetim dergisine abone, uluslararası meslek kurumlarına üye olmaları sağlanır. Madde 9. Üyelik Đşlemleri TĐDE üyeliği için gereken işlemler aşağıda gösterilmiştir. 9.1) TĐDE üyesi olmak isteyen gerçek ve tüzel kişi adaylar, TĐDE amaç ve çalışma konuları ile Ana Tüzük hükümlerini kabul ettiklerini, gerekli üyelik koşullarını içerdiklerini belirten Üyelik Formu nu doldurup TĐDE Yönetim Kurulu Başkanlığına sunarlar. 9.2) TĐDE Yönetim Kurulu, üyeleri ya da kuracağı bir komite aracılığı ile aday hakkında gereken araştırma ve incelemeyi yaptıktan sonra, başvuru tarihinden başlamak üzere (30) gün içinde adayın isteği ile ilgili kararını verir ve adaya yazılı olarak bildirir. 9.3) Adayın üyeliğe kabul edilmesi üzerine kayıt işlemleri yapılır. Giriş Ödentisinin tamamı ile Yıllık Ödenti alınır. Bu işlemler yapılmadıkça TĐDE üyeliği kazanılamaz. 4
Madde 10. Üyelerin Yükümlülükleri Üyeler ödenti vermek, dernek düzenine uymak ve derneğe sadakat göstermekle yükümlüdürler. Her üye, derneğin amacına uygun davranmak, özellikle amacın gerçekleşmesini güçleştirici ya da engelleyici davranışlardan kaçınmakla yükümlüdür. Madde 11. Üyelikten Ayrılma Gerçek kişilerde üyelik ölüm ile tüzel kişilerde ise tüzel kişiliğin sona ermesi ile sona erer. Her üye, Yönetim Kurulu Başkanlığına yazılı olarak ayrılma isteğini bildirmek koşuluyla TĐDE üyeliğinden ayrılabilir. Ancak, ayrılan üyenin, ayrılacağı tarihe kadar olan tüm yıllık ödenti borçlarını ödemesi zorunludur. Ödenti yükümlülüğünü yerine getiren ayrılan üyenin üyelik kaydı Yönetim Kurulu kararı ile silinir. Madde 12. Üyeliğin Sona Ermesi TĐDE üyeliği aşağıda gösterildiği üzere sona erer. 12.1) Derneklere üye olma hakkını yitirme ya da TĐDE ana tüzüğüne aykırı hareketten dolayı üyelikten çıkarılma, 12.2) Üyelik için kanunda ya da tüzükte aranılan nitelikleri sonradan yitirme, 12.3) Üst üste iki yıl yıllık ödenti yükümlülüğünü yerine getirmemesi nedeniyle Genel Kurula katılma hakkını yitirme, 12.4) Kişisel ve mesleki davranışlarıyla iç denetim meslek ahlak, gelenek ve ilkelerine uymamak ve TĐDE nin saygınlığını zedeleme; TĐDE nin amaçlarına ve etik ilkelerine aykırı hareket etmek; TĐDE den yetki almaksızın derneği yükümlülük ve borç altına sokma, hallerinde Disiplin Kurulunun oluru alınarak, yönetim kurulunun üçte iki çoğunluğunun kararı ile üyelikten çıkarılırlar. Dernekler Kanununda sayılan fiiller ve suçlar ile Türk Ceza Kanununda sayılan yüz kızartıcı suçlar nedeniyle hakkında bir mahkûmiyet kararı verilen üyenin TĐDE üyeliği, bir karara gerek duyulmaksızın, kendiliğinden düşer. Üyelikten çıkanlar ya da çıkarılanlar, TĐDE nin mal varlığı üzerinde hiçbir hak iddia edemezler. Madde 13. Üyeliğin Sona Ermesi Đşlemleri ve Đtiraz TĐDE Yönetim Kurulu, üye hakkında gereken araştırma ve incelemeyi yaptıktan ve Disiplin Kurulunun da olurunu aldıktan sonra üyelikten çıkarma kararını gizli olarak yapılan (2/3) çoğunluk oyu ile verir ve üyeye yazılı olarak bildirir. Çıkarılan üye, kendisine bildirilen karara karşı bildirim tarihinden başlamak üzere (15) gün içinde TĐDE Yönetim Kurulu aracılığı ile Genel Kurula itiraz edebilir. Đtiraz ilk Genel Kurul toplantısında görüşülür ve karara bağlanır. Đtirazın karara bağlanmasına kadar üyenin hak ve 5
yükümlülükleri devam eder. Üyenin süresinde itiraz etmemesi ya da itirazın Genel Kurulda kabul edilmemesi durumunda Yönetim Kurulu üyenin kaydını siler. Üyenin, Genel kurul kararlarına karşı bir ay içinde ve her halde üç ay içinde mahkemeye başvurmak suretiyle kararın iptalini isteme hakkı saklıdır. Ölen üyenin dışında ayrılan ya da üyeliği sona eren üyenin tüm ödenti borçları ödenmediği takdirde TĐDE Yönetim Kurulu yasal yollara başvurabilir. Madde 14. TĐDE'nin Organları TĐDE nin organları aşağıda gösterilmiştir. 14.1) Genel Kurul 14.2) Yönetim Kurulu 14.3) Denetleme Kurulu 14.4) Disiplin Kurulu 14.5) Danışma Kurulu Madde 15 Genel Kurul Genel Kurul, olağan olarak her yıl Mart ayının sonuna kadar Genel Kurula katılma hakkına sahip asıl üyelerinin salt çoğunluğunun katılması ile TĐDE merkezinin bulunduğu yerde ya da Yönetim Kurulunun alacağı karara göre diğer bir yerde toplanarak çalışmalarına başlar. Madde 16. Genel Kurul Çağrı Yöntemleri Genel Kurulun toplantıya çağrılmasında aşağıda gösterilen yöntemler uygulanır. 16.1) Yönetim Kurulu, TĐDE üyeleri çizelgesini saptar ve tüm ödenti borçlarının ödenmesi için borçlu üyelere uyarıda bulunur. Borçları bulunan üyeler, toplantı tarihi günü dahil borçlarını ödemedikleri takdirde, Genel Kurul toplantısına katılamazlar, seçme ve seçilme hakkına sahip olamazlar. 16.2) Genel Kurula katılacak üyeler, elektronik posta yolu veya normal posta ve www.tide.org.tr adresi aracılığı ile en az (16) gün önceden yapılacak toplantının ve bu toplantıda yetersayı sağlanamadığı takdirde düzenlenecek ikinci toplantının tarihi, saati, yeri ve gündemi bildirmek suretiyle toplantıya çağrılırlar. Đlk toplantı günü ile ikinci toplantı günü arasında bırakılacak süre sekiz günden az ve 1 aydan çok olamaz. 16.3) Đkinci toplantı yetersayı aranmaksızın katılan üyelerle açılır ve Genel Kurul çalışmalarına başlar. Ancak katılan üye sayısı Yönetim Kurulu ile Denetleme Kurulu asıl üye tam sayıları toplamının iki katından aşağı olamaz. 16.4) Toplantı yetersayısının sağlanamaması nedeni dışında başka bir nedenle geri bırakıldığı takdirde en az (16) gün önceden geri bırakılma nedenleri de belirtilerek toplantının tarihi, saati, yeri ve gündemi, ilk duyurunun yapıldığı yöntemle üyelere bildirilir Ertelenen toplantının geri bırakılma tarihinden başlamak üzere en geç iki ay içinde yapılması zorunludur. 6
16.5) Genel Kurul toplantısı bir defadan çok geri bırakılamaz. Madde 17. Genel kurul Toplantı Đlkeleri Genel Kurul toplantılarında aşağıda gösterilen ilkeler uygulanır. 17.1) Genel Kurula katılacak Üyeler, Yönetim Kurulunca düzenlenen Genel Kurul Üyeleri Çizelgesi ndeki adları karşısına imza atmak suretiyle toplantıya girebilirler. Đmzalanan çizelgeye göre Genel Kurula katılan üyeler sayısı ile toplantı yeter ve karar sayıları, TĐDE Yönetim Kurulu Başkanı ile Genel Sekreter tarafından imzalanan bir tutanakla saptanır. 17.2) Genel Kurul Genel Sekreterin, çoğunluğun sağlandığını belirten tutanağı okumasından sonra TĐDE Yönetim Kurulu Başkanı ya da Başkan Yardımcısı tarafından açılır ve Genel Kurulu yönetmek üzere oluşturulacak Divana açık oyla bir Başkan, bir Başkan Yardımcısı, bir Sekreter ve bir Oy Sayıcısı seçilir. 17.3) Genel Kurulda gündemde ki maddeler görüşülür. Ancak toplantıya katılan üyelerin en az (1/10) u tarafından yazılı olarak görüşülmesi istenen ve gündem maddeleri ile ilişkili konuların gündeme konulması zorunludur. 17.4) Gerçek kişiler ve tüzel kişilerin temsilcilerinin Genel Kurulda bir oy hakkı olup oylarını gerçek kişi ve tüzel kişi temsilcileri bizzat kullanmak zorundadır. 17.5) Genel Kurulda karar yetersayısı, Genel Kurula katılanların salt çoğunluğudur. Ancak, Ana Tüzük değişikliği ile TĐDE nin dağıtılmasına ilişkin kararlarda ilgili maddelerde ki yetersayılar aranır. Madde 18. Olağanüstü Genel Kurul Olağanüstü Genel Kurul, olağan Genel Kurul toplantısına kadar beklenilmesinin zarar doğuracak ya da bir an önce görüşülmesinde yarar sağlayacak önemli ve zorunlu konularda, aşağıda gösterilen başvuru ve kararlar uyarınca Yönetim Kurulu tarafından en geç bir ay içinde toplantıya çağrılır. 18.1) TĐDE üye sayısının (1/5) inin belirtilmiş aynı konu için yapacakları yazılı ve imzalı başvuru, 18.2) Yönetim Kurulunun, gerek gördüğü konularda (2/3) oy çoğunluğu ile alacağı karar, 18.3) Denetleme Kurulunun Dernek hesap ve işlemleri ile bütçe konusunda oybirliği ile alacağı karar. Olağanüstü Genel Kurul toplantısı olağan Genel Kurul toplantısında ki yöntem ve ilkelere göre yapılır ve sadece toplantıya neden olan konunun üzerinde görüşülüp karar alınır. Genel Kurul sırasında gündeme madde eklenmesi önerisi yapılamaz. Madde 19. Genel Kurulun Görev ve Yetkileri Genel Kurul TĐDE nin en yetkili karar organı olup görev ve yetkileri aşağıda gösterilmiştir. 19.1) Đlgili yasalar ile TĐDE Ana Tüzüğü hükümleri doğrultusunda gerekli kararları almak, 7
19.2) Gelecek çalışma dönemi çalışma programı ile Yıllık Bütçe yi, gelir ve gider çizelgelerini görüşüp onaylamak, 19.3) Geçen Çalışma Dönemine Đlişkin Yönetim Kurulu Çalışma Raporu ile Bilânço ve Gelir- Gider Çizelgelerini; Denetleme Kurulunun Denetim Raporunu görüşüp onaylamak ve Yönetim Kurulu üyelerini aklamak, 19.4) Gelecek çalışma dönemi Yönetim Kurulu, Denetleme Kurulu, Disiplin Kurulu ve Danışma Kurulu asıl ve yedek üyelerini, asıl ve yedek üye listeleri ayrı ayrı belirlenmek suretiyle gizli oyla seçmek, 19.5) TĐDE Ana Tüzüğünün değiştirilmesine ilişkin Yönetim Kurulu tasarısını görüşüp karara bağlamak, 19.6) Yönetim Kurulunun onaya sunduğu yönetmelikler hakkında karar almak, 19.7) TĐDE üyeliğinden çıkarılanların, Yönetim kurulu kararlarına karşı sürelerinde yapılan itirazlarını karara bağlamak, 19.8) Taşınmaz mal alınması ya da satılması ya da taşınmaz mallar üzerine aynî haklar tesis etmesi konularında Yönetim Kuruluna yetki vermek, 19.9) TĐDE in uluslararası çalışmalar yapması, yurt dışındaki kuruluşlara katılması ya da ayrılması, bunlarla işbirliğinde bulunulması, federasyon kurması ya da kurulan federasyonlara katılması ya da ayrılması için Yönetim Kurulunun yaptığı öneriler hakkında kararlar almak, 19.10) TĐDE nin dağılmasına ve malvarlığının dağıtılmasına karar vermek, 19.11) Gerekli diğer konularda karar vermek Madde 20. Yönetim Kurulu TĐDE nin yetkili yönetim organı olan Yönetim Kurulunun oluşum biçimi aşağıda gösterilmiştir. 20.1) Yönetim Kurulu, asıl ve yedek üyeleri ayrı ayrı olmak üzere (2) yıllık süre için gizli oyla seçilmiş (7) asıl ve (7) yedek üyeden oluşur. 20.2) Adayların belirlenmesinde TĐDE gerçek kişi üyelerinin fiilen çalıştıkları kuruluşlar ile tüzel kişi üyelerin mümkün olduğu ölçüde temsil edebilmeleri hususu gözetilir. Seçimin yapıldığı genel kurul toplantısında hazır bulunmayan gerçek kişi üyeler ile temsilcisi bulunmayan tüzel kişi üyeler aday olarak gösterilemez 20.3) Yedek üyeler, boşalan asıl üyeliklerin yerlerine Genel Kuruldaki seçimde aldıkları oy sırasına göre en geç yedi gün içinde göreve çağrılırlar. Yönetim Kurulu üye sayısı, boşalmalar nedeniyle yedeklerin de getirilmesinden sonra, üye tamsayısının yarısından aşağı düşerse yeniden seçim için Genel Kurul bir ay içinde olağanüstü toplantıya çağrılır. Madde 21. Yönetim Kurulunun Çalışma Đlkeleri Yönetim Kurulunun çalışma ilkeleri aşağıda gösterilmiştir. 21.1) Yönetim Kurulu seçimini izleyen altı gün içinde düzenleyeceği ilk toplantısında bir Başkan, üç Başkan Yardımcısı, bir Genel Sekreter, bir Sayman ve bir muhasip üye seçerek görev bölümü yapar. 8
Yönetim Kurulu Başkanı, ardarda iki kezden çok seçilemez. 21.2) Yönetim Kurulu, en az, ayda bir kez olağan olarak toplanır ve gereğinde olağanüstü toplantı yapabilir. 21.3) Yönetim Kurulunun toplantı yetersayısı (5) ve karar sayısı katılanların salt çoğunluğudur. 21.4) Yönetim Kurulu Başkanının, bulunmadığı zamanlarda Başkan Yardımcılarından birinin çağrısı ve saptadığı gündem üzerine toplanır ve çalışmalarını yapar. 21.5) Yönetim Kurulu üyeleri, özürsüz olarak üst üste üç toplantıya ya da özürlü olsa dahi bir çalışma dönemi içinde düzenlenen (5) toplantıya katılmadıkları takdirde Kuruldan ayrılmış sayılırlar. Ayrılma Kurul kararı ile tespit edildikten ve üyeye de bildirildikten sonra ayrılan üyenin yerine, ilk sırada bulunan yedek üye bir hafta içinde asıl üyeliğe çağrılır ve ayrılan üyenin görev süresini tamamlar. Madde 22. Yönetim Kurulunun Görev ve Yetkileri Yönetim Kurulunun görev ve yetkileri aşağıda gösterilmiştir. 22.1) Yasalar ve Ana Tüzük hükümleri doğrultusunda gereken kararları almak, Genel Kurul kararlarını uygulamak, 22.2) TĐDE yi, Yönetim Kurulu Başkanı aracılığı ile temsil etmek ya da gerektiğinde diğer üyelere yetki vermek, 22.3) Çalışma Dönemi Çalışma Programı ile Bütçe Yönetmeliği, Gelir-Gider Çizelgelerini hazırlamak ve uygulamak, 22.4) Geçen Çalışma Dönemi Çalışma Raporu ile Bilânço ve Gelir-Gider Çizelgelerini hazırlamak, 22.5) Disiplin Kurulu nun raporu üzerine, üyelik nitelik ve koşullarını yitiren, amaç ve çalışma konularından uzaklaşan, Ana Tüzük Hükümleri ve Genel kurul kararlarına aykırı hareket eden üyelerin çıkarılmasına; aykırı söz ve eylemlerinden ötürü üyelerin Disiplin Yönetmeliği hükümlerine göre cezalandırılmalarına karar vermek, 22.6) Genel Kurul toplantılarının tarihini, saatini, yerini ve gündemini saptamak, üyelere ve en büyük mülki amire duyurmak, 22.7) Gerekli gördüğünde amaç ve çalışmalar ile mesleki konularda araştırma ve inceleme yapacak uzmanlık grupları ya da komiteler kurmak ve raporları hakkında karar almak, 22.8) Đç denetim ile ilgili olarak yurtiçi ve yurtdışına yönelik mesleki ödüller ihdas etmek, 22.9) TĐDE nin yönetsel ve malî işlerini yürütecek personeli ile danışmanları atamak ve gerektiğinde işlerine son vermek, 22.10)TĐDE Ana Tüzüğünün değiştirilmesi ile yönetmeliklerin hazırlanması ve değiştirilmesine ilişkin çalışmalar yapıp hazırlanan tasarıları Genel Kurulun onayına sunmak, 9
22.11) TĐDE nin düzenlediği sınavlarda sınav kurullarının oluşumunu, sınavların yapılış biçimini, sınav koşullarını ve diğer hususları içeren Sınav Yönetmeliği ile gereken diğer yönetmelikleri hazırlamak ve uygulamak, 22.12) Ortaklık, iktisadî işletme, sandık, lokal ve vakıf kurulmasına ya da kurulmuş ya da kurulacaklara katılmaya karar vermek, 22.13) Üyeler arası uyuşmazlık ve anlaşmazlık konularının çözümlenmesinde oluşturulacak Tahkim Komitesi kararlarının yönetsel işlemlerini yapmak, 22.14) Genel Kurul toplantılarında alınan kararları üyelere ve ilgili yetkili yerlere bildirmek, 22.15) Geçen Çalışma Dönemi sorumlusu Yönetim Kurulundan, görevi ve bilânço gereği malvarlığını teslim almak ve ayni biçimde gelecek çalışma dönemi Yönetim Kuruluna teslim etmek, 22.16) Dış denetim yaptırma kararını vermek, 22.17) Gerekli diğer iş ve işlemleri yapmak. Madde 23. Denetleme Kurulu TĐDE her türlü denetime açık olduğu gibi iç denetim açısından Denetleme Kurulu aracılığı ile Dernek içi denetim görevini yerine getirmekle sorumlu bulunmaktadır. Bu maksatla kurulacak Denetleme Kurulu TĐDE yönetimi tarafından gerçekleştirilen faaliyetleri iç kontrol sisteminin bütünlüğünü göz önünde bulundurarak işlevlerin etkinliği ve verimliliği, mali raporlama sisteminin güvenilirliği, yasa ve düzenlemelere uygunluk açısından inceler, değerlendirir ve denetim sonuçlarını Genel Kurula ve Yönetim Kuruluna raporlar. Denetleme Kurulunun oluşumu ve çalışma ilkeleri ile ilişkili hükümler aşağıda gösterilmiştir. 23.1) Denetleme Kurulu, asıl ve yedek üyeleri ayrı ayrı olmak üzere (2) yıllık süre için gizli oyla seçilmiş (3) asıl ve (3) yedek üyeden oluşur. 23.2) Denetleme Kurulu, seçimi izleyen (6) gün içinde yapacağı ilk toplantıda bir Başkan ve bir Sözcü seçer. 23.3) Denetleme Kurulu, TĐDE işlemlerinden bilgi edinmek ve gerekli kayıtların düzenli bir biçimde tutulmasını sağlamak maksadıyla altı ayı geçmeyen aralıklarla toplanır. Toplantı ve karar yeter sayısı (2) dir. 23.4) Denetleme Kurulu, TĐDE nin bütçe, hesap ve işlemleri ile ilgili defter ve belgeleri üzerinde en az üç ayda bir yapacağı inceleme sonuçlarını, dilek ve önerilerini Yönetim Kuruluna bildirmek; Yönetim Kurulunca hazırlanan Çalışma Dönemi Programı ile Bütçe Yönetmeliği ve Gelir-Gider Çizelgelerinin görüşüleceği toplantıda hazır bulunarak dilek ve önerilerini belirtmek; Yönetim Kurulunca hazırlanan geçen Çalışma Dönemi Raporu ile Bilânço ve Gelir-Gider Çizelgeleri hakkında ki inceleme sonuçlarını bir raporla Genel Kurula sunmakla sorumludur. Madde 24. Disiplin Kurulu Disiplin Kurulunun oluşum biçimi ve çalışma ilkeleri aşağıda gösterilmiştir. 24.1) Disiplin Kurulu, 5 asıl ve beş yedek üye olmak üzere, TĐDE nin asıl üyeleri arasından Genel Kurul tarafından gizli oyla iki yıl için seçilir. 10
24.2) Disiplin kurulu, ilk toplantısında, üyeleri arasından bir başkan ve bir raportör seçer. 24.3) Disiplin kurulu, başkan dahil en az üç üye ile toplanır ve üye tam sayısının salt çoğunluğu ile karar verir. Üyelikten çıkarma kararları için en az üç üyenin kararı zorunludur. Hakkında karar verilecek üyenin bağlı olduğu kuruluş ile ilişkisi bulunanlar veya bu üye ile herhangi bir yakınlığı olanlar, Disiplin Kurulunun toplantısında yerini yedek üyeye bırakırlar. Bu kuralı ihlâl etmeyen yedek üye, o toplantıda, asil üyenin yerine görev yapar. 24.4) Disiplin Kurulunun toplantıları ve kararları, Disiplin Kurulu defterine yazılır ve yazılı savunmalarla birlikte saklanır. Üye hakkında verilen kararlar en geç üç gün içinde Yönetim Kuruluna gönderilir. Madde 25. Disiplin Kurulunun Uygulamaları Disiplin Kurulunun uygulama ilkeleri aşağıda gösterilmiştir. 25.1) Disiplin Kurulu, karar vermeden önce, ilgili üyenin savunmasını alır. Đlgili üye, en az bir hafta önceden yazılı olarak haber vermek koşuluyla belirlenen günde, savunmasını yapmak üzere çağrılır; gelmediği veya geçerli özrünü bildirmediği takdirde, savunma, hakkından feragat etmiş sayılır ve özrünün kabulü durumunda, yeni bir gün belirlenerek bildirilir. 25.2) Disiplin Kurulu, Tüzüğün 12. maddesinin 5. fıkrasında yazılı olan durumlarda, Yönetim Kurulunun isteği üzerine, üyelikten çıkarma yerine, üyeliğin sağladığı haklardan altı ile bir yıl yararlandırmama yolunda karar alabilir. 25.3) Disiplin Kurulunun raporu üzerine Yönetim Kurulunun kararına karşı ilgili üye, Yönetim Kurulu Başkanına verilecek bir dilekçeyle, Genel Kurul nezdinde itiraz edebilir. Đtiraz süresi, Disiplin Kurulu kararının, Yönetim Kurulu tarafından ilgili üyeye bildirilmesinden sonra otuz gündür. Yönetim Kurulu, itirazdan sonra toplanacak ilk Genel Kurul gündemine gerekli maddeyi koymak zorundadır. 25.4) Genel Kurul toplantısında alınacak karara kadar üyenin hak ve yükümlülükleri devam eder. Ancak, Genel Kurul toplantısına kadar geçecek süre içinde, ilgili üyenin TĐDE den yetki almaksızın TĐDE yi yükümlülük ve borç altına sokan eylemi hakkında Yönetim Kurulunun adli mercilere başvurma hakkı saklıdır. Madde 26. Danışma Kurulunun Kuruluşu ve Görevleri Danışma Kurulu, derneğin en üst danışma organıdır. Danışma kurulu, mesleki alanda bilgileri ve deneyimleri ile temayüz eden dernek asil ve onur üyeleri arasından genel kurul tarafından gizli oyla 2 yıl için seçilen dokuz üye ile eski yönetim kurulu başkanlarından oluşur. Danışma kurulu, ilk toplantısında bir başkan seçer. Danışma kurulu, başkanın çağrısı üzerine yılda en az iki kez yönetim kurulunun isteği üzerine gerektiğinde toplanır; üye sayısının salt çoğunluğu ile danışma niteliğinde kararlar alarak. Yönetim kuruluna bildirir. Danışma kurulunun başlıca görevleri şunlardır: 11
Đç Denetim mesleğinin gelişmesini ve sorunlarını gözden geçirmek, bu konuda uzun vadeli önlemleri belirleyerek tavsiye etmek, Derneğin amaçlarına ulaşabilmesi bakımından stratejiler belirlemek ve bunları tavsiye etmek, Derneğin çalışmalarını amaçlara uygunluk ve sonuç almadaki etkinlikler bakımından değerlendirmek ve gerekli önlemleri tavsiye etmek. Madde 27. Aday Gösterme Komitesi Genel Kurul üyelerinin dikkatine sunulmak üzere, TĐDE nin Yönetim Kurulu ve diğer organları için seçimlerden önce aday tavsiye etme amacıyla, Aday Gösterme Komitesi (Komite) oluşturulur. a) Komite 5 üyeden oluşur. Komite, komite üyeliğini kabul eden 3 eski TĐDE başkanı, danışma kurulunun seçeceği bir eski yönetim kurulu üyesi ve bir danışma kurulu üyesinden teşekkül eder. Komite başkanlığı, komitede görev alacak mevcut eski başkanlar içinden, görevi en son ifa etmiş olan tarafından yürütülür. Komite üye sayısı, eski başkanlar dahil yeterli olmadığında (üyelik görevinin kabul edilmemesi veya üyenin mücbir bir sebep nedeniyle ayrılması halinde), eksik üye komite başkanı tarafından eski yönetim kurulu üyeleri ve/veya başkanları arasından seçilerek 5 e tamamlanır. b) Komite, her seçimden sonra yeniden teşkil edilir. Komitenin teşekkülü, TĐDE yönetim kurulunun, en son görev yapmış olan eski başkanı komiteyi toplamak üzere göreve çağırması ile başlar. c) Komite en az 3 kişi ile toplanır ve kararlar oy çokluğu ile alınır. d) Komite, yönetim, disiplin ve denetim kurullarındaki her bir görev için bir asil, bir yedek olmak üzere en az 2 aday danışma kurulundaki her bir görev için ise en az 1 asil aday belirler. Komite, genel kuruldan en az 2 ay önce her bir görev için adaylarda aranan özellikleri tüm üyelere duyurur. Yönetim, danışma, disiplin ve denetim kuruluna aday olmak isteyen üyeler, seçimlerden en az 15 gün önce talip oldukları görevi de belirterek gerekli belgeler ile Komite Başkanlığına başvururlar. Komite, ilânen belirlediği ilkelere göre yönetim, danışma, disiplin ve denetim kurulları için belirlediği adayları, Genel kuruldan en az 5 gün önce tüm üyelere duyurur. Duyuru elektronik posta ve TĐDE internet sitesi vasıtasıyla yapılır. e) Yönetim Kurulu üyeliğine aday olanların belirlenmesinde, adayların meslekî ve akademik başarıları, TĐDE çalışmalarına katkıları, yöneticilik kapasiteleri, TĐDE nin amaçlarını benimsemeleri, ilgili görev için gerekli diğer özelliklere sahip olmaları ve iç denetim birimlerinde fiilen en az 5 yıl çalışmış olmaları gibi kıstaslar değerlendirmeye esas alınır. f) Danışma, disiplin ve denetim kurulları için tavsiye edilecek adayların, TĐDE üyesi olma yeterliliğine sahip olmaları yeterlidir. g) Komite, TĐDE nin yönetim kuruluna ve diğer organlarına aday tavsiye ederken kendisine yapılan müracaatlar dışında da re sen aday tavsiyelerinde bulunabilir. h) Yönetim kurulu başkanı, Komite çalışmalarına katılır; ancak Komite kararlarının oylanmasında oy veremez. i) Görevde bulunan yönetim, danışma, disiplin ve denetim kurulu üyeleri, yeni yapılacak seçimlerde aday olarak tavsiye edilebilir. j) Komite üyeleri, sadece danışma kurulu üyeliği için aday olabilirler. 12
Komite her seçimden önce yeniden teşkil edilse de, bir önceki Komitede görev alan üyeler, yeni teşekkül edecek Komitede de görev alabilirler. Madde 28. Yürütme Birimi TĐDE Yürütme Birimine ilişkin hükümler aşağıda gösterilmiştir. Yürütme Birimi, Yönetim Kurulunun gözetimi ve yönetiminde TĐDE organlarının kararlarını uygulamak, çalışma konularını yürütmek, lokal ve tesisler, iktisadî işletmeler, sandıklar ve vakıfların TĐDE ye ilişkin işlev ve işlemlerini yerine getirmek; TĐDE hizmet ve çalışmalarının yürütülmesini sağlamakla görevli olup yetkili yönetici, uzmanlar ve yeterince personelden oluşur. Yürütme Biriminin çalışma ilkeleri, görevlilerinin görev adları, görev ve yetkileri, özlük hakları Yürütme Birimi Yönetmeliği nde gösterilir. Madde 29. Çalışma Komiteleri ve Uzmanlık Grupları TĐDE amaç ve çalışma konularında yardımcı olmak üzere, yıllık plan ve stratejiler doğrultusunda geçici ya da sürekli olarak Çalışma Komiteleri ile Uzmanlık Grupları kurulabilir. Çalışma Komiteleri ve Uzmanlık Grupları Yönetim Kuruluna karşı sorumlu olup TĐDE nin amaç ve hizmet konuları doğrultusunda çalışmalar ve gereğinde uygulama yapmakla görevli olup oluşum ve çalışmalarına ilişkin hükümler aşağıda gösterilmiştir. 29.1) Çalışma Komiteleri ile Uzmanlık Grupları Yönetim Kurulu tarafından onaylanan bir Başkan ile en az (2) üyeden oluşur. Komiteler ve Gruplar ilk toplantılarında bir Başkanı ve bir Sekreter seçerek görev bölümü yaparlar. 29.2) Komiteler ve Gruplar çalışma programlarına göre belirtilen tarihlerde toplanırlar. Toplantı ve karar yetersayıları salt çoğunluktur. 29.3) Komite ve Grup üyeleri bir çalışma dönemi süresince görevli olup herhangi bir nedenle ayrılan üyelerin yerine atama yapılır. Gereğinde üyelerinde her zaman değişiklik yapılabilir. Madde 30. Çalışma Dönemi ve Bütçe Uygulaması TĐDE in çalışma dönemi 1 Ocak ta başlar ve 31 Aralık ta sona erer. TĐDE in bütçesi, Yıllık Bütçe Yönetmeliği ile Gelir ve Gider çizelgelerinden oluşur. Yıllık Bütçe Yönetmeliğinde, harcama yetkileri ve yetkilileri, gelirlerin alınma biçimleri, gider ve harcamaya ilişkin belgeler, kasada kalacak para tutarı, bölüm ve maddelerde aktarma yetkileri gibi konular gösterilir. Madde 31. TĐDE'nin Gelirleri TĐDE nin gelirleri aşağıda gösterilmiştir. 13
31.1) Giriş Ödentisi: Bir defaya özgü olmak üzere her Çalışma Dönemi Bütçesinde, üyeliğe kabul edilen gerçek ve tüzel kişiler için, 31.2 maddesinde belirtilen yıllık ödenti tutarı kadardır. 31.2) Yıllık Ödenti: Gerçek ve tüzel kişi üyeler için her Çalışma Dönemi Bütçesinde öngörülen ve üyeliğin devamı süresince ödenmesi zorunlu olan yıllık ödenti, gerçek kişiler için ve tüzel kişiler için ayrı ayrı olarak Yönetim Kurulu kararıyla tesbit edilir. 31.3) TĐDE taşınır ve taşınmaz malları ile haklarının işletilmesinden ya da kiraya verilmesinden sağlanan gelirler ile taşınır değerler gelirleri, 31.4) Her türlü yayın satışları ile toplantı, temsil, festival, fuar, yarışma, gösteri, kongre, konferans, sempozyum, panel, seminer ve benzeri düzenlemelerden elde edilen gelirler, 31.5) Sınav gelirleri, 31.6) Her türlü bağış, vasiyet ve yardımlar, 31.7) Ortaklıklar, şirketler, sandıklar, lokaller ve iktisadi işletmelerden sağlanacak gelirler, 31.8) Yardım Toplama Kanunu hükümleri uyarınca sağlanacak gelirler, 31.9) Diğer gelirler. TĐDE, Tüzüğün (5.5)madde/fıkrasında belirtildiği üzere işçi ya da işveren sendikalarından ve meslekî kuruluşlardan maddî yardım kabul edebilir. Madde 32. Gelir ve Gider Uygulamalarında Yöntemler TĐDE nin gelir ve gider uygulamalarında aşağıda gösterilen yöntemler uygulanır. 32.1) Giriş ödentisinin tamamı üyelik işlemleri sırasında; Yıllık Ödenti ilgili yılın Ocak ayında tahsil edilir. Yıllık ödenti ilk yıl için üyelik başvuru tarihi Haziran Temmuz Ağustos ayı ise % 50, Eylül ayı ve sonrası ise %25 olarak hesap edilir.. 32.2) Yıllık Ödenti ödenmesinde gecikmeler için yasal faiz ya da kademeli artış uygulamasına Yönetim Kurulu yetkilidir. 32.3) Elden tahsil edilen TĐDE gelirleri, Maliye Bakanlığı tarafından bastırılan Alındı Belgeleri ile toplanır. Bağış, yardım ve ödentileri toplayacak yetkili ya da yetkililer Yönetim Kurulu kararı ile belirtilir ve yörenin en büyük mülkî amirine tescil ettirilir. Alındı Belgesine, ödenti ve bağışı ödeyenin açık kimliği yazılır ve imzası alınır. 32.4) Giderlere ilişkin harcamalarda fatura, gider pusulası ya da makbuz ya da satış fişi alınır. Belirtilen belgelerin sağlanamadığı ödemelerde Harcama Belgesi düzenlenir ve ödemeyi yapan tarafından imzalanır. 32.5) Alındı Belgeleri ile fatura, gider pusulası, makbuz satış fişi ve harcama belgelerinin saklanma süresi, özel kanunlarda gösterilen daha uzun süreye ilişkin hükümler saklı kalmak üzere beş yıldır. 32.6) TĐDE Borçlanma usulleri Yönetim Kurulu tarafından düzenlenen ve Genel Kurul tarafından onaylanan yönetmelikte tanımlanan esaslar çerçevesinde belirlenir 14
Madde 33. Defterler TĐDE için, Maliye ve Đçişleri Bakanlığınca hazırlanıp yürürlüğe girecek yönetmelik hükümlerine göre noterden onaylanmış defterler tutulur. Madde 34. Ana Tüzük Değişikliği TĐDE Ana Tüzüğü, Genel Kurula katılma hakkı bulunan üyelerin üçte ikisinin katıldığı toplantıda ya da çoğunluğun sağlanamaması durumunda ikinci toplantıda katılan üyelerin 2/3 çoğunluk oyu ile değiştirilebilir. Ancak bu toplantıya Yönetim ve Denetleme Kurulu asıl üyelerinin en az iki katı kadar üyenin katılması zorunludur. Değişiklik önerileri en az (10) gün önceden Genel Kurul Üyelerine gönderilmedikçe Genel Kurulda görüşme yapılamaz. Madde 35. TĐDE'nin Dağıtılması Genel Kurula katılma hakkına sahip üyelerin en az (2/3) ünün hazır bulunacağı Genel Kurulda toplantıya katılan üyelerin (2/3) oy çoğunluğu ile dağıtılabilir. Đlk toplantıda (2/3) çoğunluk hazır bulunamadığı takdirde ikinci kez toplanmak üzere Genel Kurul üyeleri çağrılır. Ancak bu toplantıya Yönetim ve Denetleme Kurulu asil üyelerinin en az iki katı kadar üyenin katılması ve dağıtma kararının, hazır bulunan üyelerin (2/3) oy çoğunluğu ile alınması zorunludur. TĐDE nin dağıtılması, Yönetim Kurulu tarafından (5) gün içinde yörenin en büyük mülkî amirine bildirilir. Dağıtılma, Dağıtma kurulu olarak Yönetim kurulu tarafından yapılır ve dağılma bilançosu gereğince çıkan artan malvarlığı, Genel Kurulun vereceği karara göre, devredilir. Madde 36. Yönetmelikler TĐDE Ana Tüzüğü hükümleri, Yönetim Kurulunun hazırlayacağı ve uygulamaya sokacağı Yönetmelik hükümleri ile birlikte uygulanır. Madde 37. Hüküm Eksikliği Bu Ana Tüzüğün uygulanmasında hüküm bulunmaması durumunda Türk Medeni Kanunu ile Dernekler Kanunu hükümleri uygulanır. Madde 38. Yürürlük Bu Ana Tüzük değişikliği, eski Ana Tüzük yerine geçerli olmak ve Genel Kurul tarafından onaylandığı 31 Mart 2007 tarihinden başlamak üzere yürürlüğe girer. 15