TEKSTİL MÜHENDİSLİĞİNE GİRİŞ BASKILI KUMAŞ ÜRETİMİ VE SEKTÖRÜN GENEL GÖRÜNÜMÜ Prof. Dr. Mehmet KANIK Uludağ Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Tekstil Mühendisliği Bölümü PROF. DR. MEHMET KANIK 1
SUNUMUN KAPSAMI Tekstil terbiyesinin sektördeki yeri Tekstil baskıcılığının tanımı ve kapsamı Dünya baskı sektörünün genel görünümü Baskı yöntemleri Baskı makineleri Baskıcılıkta gelişme eğilimleri Özet Prof. Dr. Mehmet KANIK 2
TEKSTİL TERBİYESİ Tekstil Terbiye İşlemleri; dokumahaneden çıkan ham bir bezin satışa sunulduğu ana kadar gördüğü tüm işlemleri kapsar Kumaşa görünüm, tuşe ve kullanım özellikleri kazandıran kimyasal, mekanik ve ısıl işlemlerden oluşur Kumaş yanında, elyaf, iplik ve dikilmiş konfeksiyon ürünlerinde uygulanır Genel olarak sektörde «boyahaneler» olarak bilinen Tekstilin en önemli alt sektörlerinden birisini oluşturur Genellikle, tekstil ürünlerine en fazla katma değerin kazandıran işlemlerdir. Prof. Dr. Mehmet KANIK 3
TEKSTİL TERBİYESİ Tekstil Terbiye İşlemleri kendi içerisinde aşağıdaki alt bölümlerden oluşur Prof. Dr. Mehmet KANIK 4
TEKSTİL BASKICILIĞI NEDİR? Tekstil baskıcılığı, kısaca bölgesel renklendirme olarak tanımlanır. Fransızca imprimé kelimesinden gelen emprime veya empirme kelimeleri de yaygın olarak kullanılır İngilizce si printing, Almanca sı druck, İtalyanca sı stampa Bilim, teknoloji ve sanattan oluşan bir endüstriyel sanat dalıdır Kesin sınırlarla belirlenmiş bölgeler (desenler) renklendirilir Prof. Dr. Mehmet KANIK 5
TEKSTİL BASKICILIĞI NEDİR? Renkli desenlere sahip kumaşlar dokuma, örme ve dokusuz yüzey teknikleri ile de üretilir Bunlarla renkli desen üretimi pahalı ve daha zordur; ancak bazı kumaşlarda bu yöntemlerin kullanılması gerekir Ancak, baskı yöntemi ile daha kolay ve düşük maliyetle üretilir Büyük boyutlu pano desenler, çok ince ayrıntılı desenler, yarı tonlu desenler vb. sadece baskı teknikleriyle üretilebilirler Ink jet baskı ile fotoğrafik desenler basılabilmektedir. Prof. Dr. Mehmet KANIK 6
DÜNYA BASKILI KUMAŞ PAZARI Baskılı kumaş üretimi: 33 milyar m 2 Pazar Büyüklüğü: ~ 200 milyar $ Yıllık üretim artış hızı: % 2-2.5 PROF. DR. MEHMET KANIK 7
DÜNYA BASKILI KUMAŞ ÜRETİMİ COĞRAFİ DAĞILIM Baskılı kumaş üretiminin %66 sı Asya da gerçekleşiyor Çin tek başına Dünya üretiminin %30 una sahip PROF. DR. MEHMET KANIK 8
DÜNYA BASKILI KUMAŞ ÜRETİMİ ÜRETİM TEKNOLOJİLERİ %65 i rotasyon b. makineleri %25 i düz (film-druk) b. makineleri % 3 ü dijital baskı makineleri ile üretilmektedir PROF. DR. MEHMET 9 KANIK
DÜNYA BASKILI KUMAŞ ÜRETİMİ BASILAN MALZEMELER 2/3 si selülozik %30 PES ve PES/Sel %4 diğer PROF. DR. MEHMET KANIK 10
DÜNYA BASKILI KUMAŞ ÜRETİMİ Baskılı kumaşların 2 önemli kullanım alanı: Giysilik kumaşlar Ev tekstilleri PROF. DR. MEHMET KANIK 11
BASKILI KUMAŞ ÜRETİMİ Prof. Dr. Mehmet KANIK 12
BASKI YÖNTEMLERİ Direk (aplikasyon) baskı Pigment baskı Reaktif baskı Küp (indantren) baskı Dispers baskı Aşındırma (ronjan) baskı Beyaz aşındırma Renkli aşındırma Rezerve baskı Beyaz rezerve Renkli rezerve Prof. Dr. Mehmet KANIK 13
BASKI YÖNTEMLERİ Özel efekt baskıları: Flok baskı Varak baskı Yaldız baskı Glitter baskı Kabartma baskı Kapatma baskı (mat-weiss ve mat-colored) Yakma (devore) baskı Plastik baskı Krep baskı vb. özel efekt baskılarından bazılarıdır. Prof. Dr. Mehmet KANIK 14
BASKI MAKİNELERİ Rotasyon baskı makineleri Düz şablonlu baskı makineleri Parça (Tişört) baskı makineleri Transfer baskı makineleri Rulo (tüp) baskı makineleri Dijital (ink jet) baskı makineleri Prof. Dr. Mehmet KANIK 15
ROTASYON BASKI TEKNOLOJİSİ VE BU Prof. Dr. Mehmet KANIK 16
BASKI MAKİNELERİ DÜZ ŞABLONLU BASKI MAKİNESİ (FİLM DRUK) Prof. Dr. Mehmet KANIK 17
BASKI MAKİNELERİ Parça (Tişört) baskı makineleri Prof. Dr. Mehmet KANIK 18
DİJİTAL (INK JET) BASKI MAKİNELERİ Prof. Dr. Mehmet KANIK 19
TEKSTİL BASKICILIĞINADA GELECEK TRENDLERİ Prof. Dr. Mehmet KANIK 20
Tekstil Baskı Pazarının Durumu Çok hızlı değişen moda Daha fazla desen çeşidine talep Daha renkli ve karmaşık desenlere talep Daha yüksek kalite beklentileri Temiz üretim baskıları-çevre yaptırımları Azalan varyant-desen (sipariş) uzunlukları Kısalan termin (teslimat) süreleri Uzakdoğunun rekabet baskısı Düşük fiyat beklentileri Prof. Dr. Mehmet KANIK 21
GELECEK TRENDLERİ Tekstil baskıcılığının geleceği büyük oranda «sürdürülebilir üretim, temiz üretim, yeşil üretim» vb. çevreci üretim yaptırımları ve talepleri tarafından şekillendirilmektedir Bu trende en uygun teknoloji DİJİTAL (INK JET) baskı teknolojisi olup bu alandaki gelişmeler hızlı bir şekilde devam etmektedir Prof. Dr. Mehmet KANIK 22
DÜNYA DİJİTAL BASKILI KUMAŞ ÜRETİMİ 2016 Dijital baskılı kumaş üretimi: ~ 1 milyar m 2 Büyüme oranı: % 18-40 PROF. DR. MEHMET KANIK 23
DÜNYA DİJİTAL BASKI YATIRIMLARI ANA YATIRIM BÖLGELERİ ve YILLIK ARTIŞ HIZLARI PROF. DR. MEHMET KANIK 24
ÖZET Tekstil baskıcılığı, renkli desenli kumaş üretimi açısından tekstil sektörünün önemli üretim proseslerinden birisidir Baskılı kumaş üretim prosedürü; baskı-kurutma-fiksaj-baskı sonu yıkamaları-kurutma aşamalarından oluşur Baskı tekniği ile her çeşit kumaş yanında, halılar, dikilmiş giysiler ve iplikler de desenlendirilir Üretimin çok büyük kısmı klasik baskı yöntemleri ve makineleri (Rotasyon baskı makineleri) ile yapılmaktadır Baskı endüstrisinin geleceğini dijitallaşme ve çevre yönlendirmektedir. Dijital (Ink Jet) baskı teknolojisi hızlı bir şekilde sektörde yerini almaktadır. Prof. Dr. Mehmet KANIK 25
TEŞEKKÜRLER SORULAR? PROF. DR. MEHMET KANIK 26