TÜRKİYE KÖMÜR İŞLETMELERİ KURUMU SINIRLI SORUMLU GÜNEY EGE LİNYİTLERİ İŞLETMESİ MÜESSESESİ 2012 YILI RAPORU MİLLİ PİYANGO İDARESİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ (MPİ) 2012 YILI RAPORU
Bu rapor; 06.06.1988 tarih ve 320 sayılı Kanun Hükmünde Kararname gereğince, 03.12.2010 tarih ve 6085 sayılı Kanun uyarınca düzenlenmiş, Rapor Değerlendirme Kurulu nun 20.09.2013 tarih ve 73/2 sayılı oturumunda kabul edilmiştir.
Kuruluş adı : Milli Piyango İdaresi Genel Müdürlüğü Merkezi : Ankara Bağlı olduğu bakanlık : Maliye Bakanlığı Karar organı (Yönetim Kurulu) Karar organındaki unvanı Temsil ettiği Görevde bulunduğu süre Kuruluştaki görevi Adı soyadı bakanlık veya mesleği Başlama Bitiş veya kuruluş tarihi tarihi 1-Başkan Recep BİÇER MPİ Genel Müdür 18.04.2011 Devam ediyor 2-Üye Muammer ÇOLAK MPİ Genel Müdür Yrd. 24.02.2008 Devam ediyor 3-Üye MPİ Genel Müdür Yrd. 4-Üye Serhat Kemal YILMAZ Serhat Kemal YILMAZ Başbakanlık Başbakanlık Avukat Avukat 08.02.2010 11.03.2013 08.02.2013 Devam ediyor 5-Üye Fuad GÜMÜŞ Fuad GÜMÜŞ Maliye Bakanlığı Maliye Bakanlığı İnşaat Mühendisi İnşaat Mühendisi 05.03.2010 18.04.2013 05.03.2013 Devam ediyor 6-Üye Vedat ÖZÇELİK Maliye Bakanlığı Yönetici 24.09.2010 Devam ediyor
Raporda yer alan kısaltmalar APK : Araştırma, planlama, koordinasyon APN : Access Point Name (kablosuz iletişim) AYGET : Araştırma, yenileme, geliştirme, eğitim ve teşvik DMO : Devlet Malzeme Ofisi DPT : Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarlığı (03.06.2011 tarih ve 641 sayılı KHK ile Kalkınma Bakanlığı olarak teşkilatlandırılmıştır.) EDGE : Enhanced Data Rates for Global Evolution (İletişim servisi) EL : Europian Lotteries (Avrupa Devlet Piyangoları ve Toto Birliği) GPRS : General Packet Radio Service (İletişim servisi) GTECH : GTECH Avrasya AŞ GSGM : Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü KHK : Kanun Hükmünde Kararname MPİ : Milli Piyango İdaresi Genel Müdürlüğü ÖYK : Özelleştirme Yüksek Kurulu SGK : Sosyal Güvenlik Kurumu STTM : Spor Toto Teşkilat Müdürlüğü ŞOV : Şans Oyunları Vergisi Ta-Vak : Talih, Sosyal Dayanışma ve Yardım Vakfı TİB : Telekomünikasyon İletişim Başkanlığı TOKİ : Toplu Konut İdaresi WLA : World Lottery Association (Dünya Piyangolar Birliği) YDK : Yüksek Denetleme Kurulu YPK : Yüksek Planlama Kurulu
İÇİNDEKİLER Sayfa I. TOPLU BAKIŞ... I A- Dünyada piyangonun doğuşu ve gelişimi. I B- Türkiye de Piyango İdaresinin kuruluşu ve gelişimi. I C- Öneriler.. VI II. İDARİ BÜNYE... 1 A- Mevzuat... 1 B- Teşkilat... 6 C- Personel durumu... 10 III. MALİ BÜNYE... 17 A- Mali durum... 17 IV. İŞLETME ÇALIŞMALARI... 20 A- İşletme bütçesinin genel durumu... 20 B- Finansman.. 22 C- Giderler... 22 D- Tedarik işleri... 32 E- İdare faaliyetleri... 39 F- Sigorta işleri... 54 G- İşletme sonuçları... 54 H- Yatırımlar... 58 V. BİLANÇO... 68 -Aktif... 68 -Pasif... 85 VI. GELİR TABLOSU... 92 VII. EKLER... 104
I I.TOPLU BAKIŞ A-Dünyada piyangonun doğuşu ve gelişimi: 1 Piyango kelimesi, köken olarak İtalyanca bianco kelimesinden gelmekte olup, İtalyanca anlamında olduğu gibi, numaralı olarak bastırılan kağıtları satın alanlar arasından, kazananların kura ile belirlendiği talih oyununu ifade etmektedir. Diğer batı dillerinde ise talih oyunları, genel olarak lotarya (lotarie) terimi ile ifade edilmektedir. İnsanların, geleceğe umutla bakmak, kendilerini mutlu sonuçlara ulaştıracak ihtimalleri ve talihleri yaratmak için her devirde çeşitli oyunlar yarattıkları, günlük hayatın her kademesinde bahislere yer verdikleri görülmektedir. Roma İmparatorluğunda, Kral Agustus zamanında büyük ikramiyesi, geniş arazi, yurttaşlık hakkı, köle temini olan piyangoların gösterişli eğlenceler eşliğinde düzenlendiği, iki tekerlekli atlı araba yarışlarında müşterek bahislerin oynandığı, Eski Mısır da ve İbranilerde benzeri faaliyetlerin yapıldığı tarihi kayıtlarda yer almaktadır. Hıristiyanlığın yayılmasından sonra, piyango oyunları kilise tarafından yasaklanırken, Orta Çağda sadece Bizans ta piyango oyunlarının düzenlendiğine dair kayıtlar bulunmaktadır. Talih oyunlarının getirisinin yüksek olması nedeniyle, baştan itibaren kiliselerin ve devletlerin ilgisini çektiğinden çeşitli müdahalelerde bulunma gereği duyulmuş ise de, zaman içinde kamu harcamalarına kaynak yaratma aracı olarak da kullanılmıştır. 1539 yılında Fransa da, 1568 yılında da İngiltere de başlatılan, gelirinin bir kısmı devlete kalan kamu piyangoları düzenlenme uygulaması zaman içinde giderek yaygınlaşmış ve tüm ülkelerde devlet kontrolünde piyango düzenlenmesi genel bir uygulama halini almıştır. Piyango gelirleri bazı ülkelerde Hazine ye aktarılırken, sosyal ve kültürel amaçlı kamu hizmetlerine de tahsis edilmektedir. B-Türkiye de Piyango İdaresi nin kuruluşu ve gelişimi: Osmanlı Devleti nin son yıllarında resmi olmayan ilk piyango Donanma Cemiyeti tarafından savaş gemisi tedariki amacıyla düzenlenmiş olup, bu piyangonun ikramiyelerini halkın verdiği hediyeler oluşturmuştur. Yapılan uygulamanın ilgi görmesi üzerine, kazananları kura ile belirlenen ilk resmi piyango uygulaması Şark Şimendiferleri ve Ergani Bakır İşletmeleri tahvillerinin satışını özendirmek amacıyla başlatılmıştır. 1926 yılında 710 sayılı Kanunla, karşılığı nakit ödenmek üzere piyango tertip ve keşide etme hakkı Türk Tayyare Cemiyeti ne verilmiş olup, bu cemiyet tarafından, Tayyare Piyangosu adı altında, Türk hava gücüne katkı sağlamak amacıyla düzenlenen çekilişler 1939 yılına kadar devam etmiştir. Bu cemiyetin adı 24.05.1935 tarihinde Türk Hava Kurumuna çevrilmiştir. Milli Piyango İdaresi, 05.07.1939 tarih ve 3670 sayılı Kanunla kurulmuş, 06.06.1988 tarihinde yürürlüğe giren 320 Sayılı KHK ile yeniden yapılandırılmıştır. 1 Kuruluş veri tabanı
II Sayıştay İlk çekilişini 11.11.1939 tarihinde yapan İdareye zaman içinde piyango dışında, hemen-kazan ve sayısal loto oyunları ile eşya piyangoları tertip etme yetkisinin yanı sıra karşılığı nakit olmayan çekilişlere izin vermek ve izlemek, talih oyunları işletmelerini denetlemek görev ve yetkileri de verilmiştir. Bu yetkiler çerçevesinde 1989 yılında hemen-kazan, 1996 yılında sayısal loto, 2001 yılında şans topu, 2002 yılında on numara, 2007 yılında süper loto oyunu oynatılmaya başlanmıştır. İdare; Dünya Piyangoları Birliği, Avrupa Devlet Piyangoları ve Totoları Birliği ile Azerbaycan, Kazakistan, Kırgızistan, Türkmenistan ve KKTC nin üyesi olduğu Türk Cumhuriyetleri Devlet Piyangoları Birliğine üyedir. İdare tarafından düzenlenen piyango çekilişlerinden sağlanan gelirler; 3670 sayılı Kanunla doğrudan Türk Hava Kuvvetleri ne tahsis edilmişken, 1971 yılında 1473 sayılı Kanun un 5 inci maddesiyle yapılan değişiklikle Türk Hava Kuvvetlerini Güçlendirme Vakfına, 1985 yılında 3238 sayılı Kanunla yapılan değişiklikle Savunma Sanayiini Geliştirme ve Destekleme Fonu na aktarılmaya başlanmış, çeşitli tarihlerde çıkarılan özel kanunlarla İdarenin safi ve/veya gayri safi hasılatı veya dönem net kârı üzerinden Tanıtma Fonuna, Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumuna, İstanbul Olimpiyat Oyunları Hazırlık ve Düzenleme Kuruluna da pay verilmiştir. 2007 yılında yürürlüğe giren 5602 sayılı Şans Oyunları Hasılatından Alınan Vergi, Fon ve Payların Düzenlenmesi Hakkında Kanunda; İdarenin net hasılatı ile her ne ad altında olursa olsun elde ettikleri diğer gelirler toplamından, her türlü yatırım ve işletme giderleri düşüldükten sonra kalan tutarın kamu payı olarak Maliye Bakanlığına aktarılması öngörülmüştür. İdare, 320 sayılı KHK nın 40 ıncı maddesi gereğince YDK nın denetimine tabi iken, 03.12.2010 tarih ve 6085 sayılı Kanun un Geçici 4 üncü maddesiyle YDK nın Sayıştaya devredilmesi ve diğer kanunlarda YDK ya yapılan atıfların Sayıştay a yapılmış sayılması ile Kanunun yürürlüğe girdiği 19.12.2010 tarihinden itibaren Sayıştay ın denetimine tabi olmuştur. 2 İdarenin son beş yıllık faaliyetine ilişkin toplu bilgiler aşağıdaki çizelgede gösterilmiştir. 2 Kuruluş veri tabanı
III Toplu bilgiler Ölçü 2008 2009 2010 2011 2012 Son iki yıl farkı Artış veya azalış % Öz kaynaklar Bin TL 14.733 14.775 15.157 24.377 33.310 8.933 36,6 Yabancı kaynaklar " 410.751 478.177 505.705 558.080 643.731 85.651 15,3 Maddi duran varlıklar (Edinme değeri) " 19.475 19.760 20.426 33.820 47.036 13.216 39,1 Maddi duran varlıklar birikmiş amortismanı " 4.636 4.967 5.241 9.443 13.726 4.283 45,4 Yatırımlar için yapılan nakdi ödeme Bin TL 475 406 694 20.605 16.770 (3.835) (18,6) Yatırımların gerçekleşme oranı (Nakdi) % 89,2 28,9 23,7 78,0 59 (19) (24,4) Tüm alım tutarı Bin TL 18.006 21.176 24.645 31.692 30.202 (1.490) (4,7) Piyango faaliyeti: -Çekiliş sayısı Adet 34 33 33 33 33 - - -Satılan bilet miktarı Bin adet 71.040 66.394 67.456 71.538 69.756 (1.782) (2,5) -Satılan bilet tutarı Bin TL 301.974 342.055 365.818 415.834 558.123 142.289 34,2 -Ödenen ikramiye " 216.602 233.553 257.285 287.770 327.348 39.578 13,8 -Şans oyunları vergisi " 30.197 34.206 36.582 41.583 47.420 5.837 14,0 Hemen-kazan faaliyeti: -Satılan bilet miktarı Bin adet 255.922 202.302 87.968 116.879 170.974 54.095 46,3 -Satılan bilet tutarı Bin TL 116.328 93.359 74.549 99.050 170.974 71.924 72,6 -Ödenen ikramiye " 77.956 62.439 48.382 70.029 106.516 36.487 52,1 -Şans oyunları vergisi " 11.633 9.336 7.455 9.905 14.489 4.584 46,3 Sayısal loto oyunu: -Oynanan kolon sayısı Milyon ad. 1.126 972 958 865 747 (118) (13,6) -Oynanan oyun tutarı Bin TL 477.721 412.261 406.265 439.516 560.282 120.766 27,5 -Ödenen ikramiye " 214.713 185.214 180.432 200.904 210.450 9.546 4,8 -Şans oyunları vergisi " 47.772 41.226 40.626 43.952 47.525 3.573 8,1 Şans topu oyunu: -Oynanan kolon sayısı Milyon ad. 481 456 451 406 371 (35) (8,6) -Oynanan oyun tutarı Bin TL 204.120 193.312 191.192 206.035 277.180 71.145 34,5 -Ödenen ikramiye " 92.074 86.966 85.991 92.110 106.133 14.023 15,2 -Şans oyunları vergisi " 20.412 19.331 19.119 20.603 23.503 2.900 14,1 On numara oyunu: -Oynanan kolon sayısı Milyon ad. 262 300 313 292 276 (16) (5,5) -Oynanan oyun tutarı Bin TL 111.047 127.296 132.657 147.930 206.802 58.872 39,8 -Ödenen ikramiye " 49.754 57.431 59.639 66.247 79.336 13.089 19,8 -Şans oyunları vergisi " 11.105 12.730 13.266 14.793 17.535 2.742 18,5 Süper loto: -Oynanan kolon sayısı Milyon ad. 306 573 382 471 442 (29) (6,2) -Oynanan oyun tutarı Bin TL 259.759 486.416 324.169 399.947 441.684 41.737 10,4 -Ödenen ikramiye Bin TL 117.811 214.314 145.950 181.790 171.061 (10.729) (5,9) -Şans oyunları vergisi " 25.976 48.642 32.417 39.995 37.468 (2.527) (6,3) Net satış tutarı " 554.946 649.314 567.505 638.631 690.609 51.978 8,1 Satışların maliyeti " 27.625 27.315 26.114 43.453 36.582 (6.871) (15,8) Stoklar " 4.669 3.494 5.468 6.042 6.865 823 13,6 Memur (Ortalama) Kişi 592 571 564 554 570 16 2,9 Personel için yapılan tüm giderler Bin TL 17.577 18.326 19.410 20.100 22.643 2.543 12,7 Cari yıla ilişkin: -Memurlar için yapılan tüm giderler Bin TL 16.697 17.318 18.420 19.540 21.839 2.299 11,8 -Memurlar için kişi baş. aylık ort. gider TL 2.350 2.527 2.722 2.939 3.193 254 8,6 Tahakkuk eden vergiler Bin TL 411.353 460.586 414.601 476.428 519.881 43.453 9,1 GSYH'ya katkı (Üretici fiyatlarıyla) " 355.385 397.630 313.161 377.374 415.404 38.030 10,1 GSYH'ya katkı (Alıcı fiyatlarıyla) " 762.252 854.906 725.861 851.763 932.969 81.206 9,5 GSMH'ya katkı (Alıcı fiyatlarıyla) " 762.252 862.982 729.796 856.147 939.121 82.974 9,7 Faaliyet kârı veya zararı 330.732 420.055 335.803 344.954 379.535 34.581 10,0 Bilanço kârı veya zararı " - - Dönem kârı veya zararı " 397.746 485.921 391.430 389.622 432.719 43.097 11,1
IV Sayıştay 1988 yılında 320 sayılı KHK ile Maliye Bakanlığına bağlı, tüzel kişiliği haiz, özel bütçeli bir kamu kuruluşu olarak yeniden yapılandırılan İdarenin faaliyet alanındaki şans oyunlarından elde edilecek hasılat, ödenecek ikramiye, vergi ve kamu paylarının dağıtımı, yatırım ve işletme giderleri 01.04.2007 tarihinde yürürlüğe giren 5602 sayılı Şans Oyunları Hasılatından Alınan Vergi, Fon ve Payların Düzenlenmesi Hakkında Kanunla düzenlenmiştir. 5602 sayılı Kanun gereğince; elde edilen net hasılat ile her ne ad altında olursa olsun elde edilen diğer gelirler toplamından, her türlü yatırım ve işletme giderleri düşüldükten sonra oluşan dönem kârı, kamu payı olarak Maliye Bakanlığı merkez muhasebe hesabına yatırıldığından dönem net kârı ve bilanço kârı oluşmamakta, sermayesi bulunmayan İdarenin, toplam kaynaklarının %3,5 i oranındaki öz kaynakları, özel ve geçici bir fon niteliğinde olan yatırım karşılıklarından oluşmaktadır. 2012 yılında sayısal oyunların tamamında oynanan kolon sayısında azalış olmasına karşın, milli piyango bileti, hemen-kazan bileti ve tüm sayısal oyunların satış hasılatındaki artış sonucu, brüt satış hasılatı 2011 yılına göre %10 oranında 171,1 milyon TL artarak, 1,9 milyar TL olarak gerçekleşmiştir. 2012 yılı dönem kârı, önceki yıla göre %11,1 oranında 43,1 milyon TL artarak 432,7 milyon TL olarak gerçekleşmiş ve tamamı kamu payı olarak Maliye Bakanlığı merkez muhasebe hesabına aktarılmıştır. İdarenin 2012 yılında kamuya aktardığı kaynaklar, 2011 yılına göre %11 oranında 62,5 milyon TL artışla 629,6 milyon TL olarak gerçekleşmiş olup, bunun; 432,7 milyon TL si dönem gelir fazlası, 187,9 milyon TL si şans oyunları vergisi, 9 milyon TL si araştırma, yenileme, geliştirme, eğitim ve teşvik karşılığından oluşmuştur. İdare, reklam faaliyetleri çerçevesinde çeşitli illere okul ve yurt yaptırmakta ve bunlara kendi ismini vermektedir. 1992-2012 yılları arasında; 33 okul, 8 yurt ve 3 adet rehabilitasyon eğitim merkezi faaliyete geçirilmiştir. Bunlardan Batman Saadet Uçar Anadolu Lisesi, Mardin Kızıltepe Özcan Yıldız Anadolu İmam Hatip Lisesi ve Ordu Perşembe Zehra Şelale Lisesi 2012 yılında eğitime açılmıştır. İdare tarafından yaptırılan okul, yurt ve eğitim merkezlerine Milli Piyango adı verilmekte, söz konusu yatırımlar nedeniyle Milli Piyango İdaresinin ve faaliyetlerinin reklamının yapıldığı gerekçesiyle yapılan harcamalar reklam giderlerinden karşılanmaktadır. 2012 yılında İdarenin reklam giderleri bir önceki yıla göre %10 oranında azalarak 35,3 milyon TL olmuştur. Bu tutarın %82,3 ü oranında 29 milyon TL si okul, yurt vb. inşaat ve donatım harcamalarından oluşmuştur. Yönetim Kurulunun 24.11.2011 tarih ve 112 sayılı kararıyla; Milli Eğitim Bakanlığı ile protokol imzalanarak yaptırılmış ve/veya yapıma ilişkin işlemleri halen yürütülmekte olan eğitim tesislerine, Van ilinde meydana gelen deprem sonucu hayatını kaybeden deprem şehidi öğretmenlerin adının verilmesi kabul edilmiştir. Söz konusu Yönetim Kurulu kararı doğrultusunda Maliye Bakanı, Milli Eğitim Bakanı ve MPİ Genel Müdürü arasında imzalanan 14.12.2011 tarihli protokol ile İdare tarafından
V yapımı tamamlanan 29 okul ile protokol aşamasındaki 7 okulun adından Milli Piyango ibaresi çıkarılmıştır. 320 sayılı KHK ya 2003 yılında 4971 sayılı Kanun la eklenen ek madde 2 de; şans oyunlarına ilişkin lisansın, Bakanlar Kurulunca belirlenecek usul ve esaslar çerçevesinde yeni kurulacak bir iktisadi devlet teşekkülüne veya Türk Ticaret Kanunu hükümlerine göre kurulmuş olan anonim şirketlere ayrı ayrı veya topluca verilebilmesi, lisans verilmesi işlemlerinin başlatılmasına ilişkin kararın ÖYK ca alınması öngörülmüştür. ÖYK nın 12.09.2003 tarih ve 2003/62 sayılı kararı ile; şans oyunlarına ilişkin lisans hakkı verilmesi işlemlerinin başlatılmasına karar verilmiş, Şans Oyunları Lisansının Verilmesi, Lisansa Konu Faaliyetlerin Düzenlenmesi ve Denetlenmesi Hakkında Yönetmelik 15.10.2008 tarih ve 27025 sayılı Resmi Gazetede yayımlanmış ve söz konusu yönetmelik kapsamında hazırlanan lisans devrine ilişkin şartname ile 07.05.2009 tarihi itibarıyla şans oyunları lisansı açık artırma usulüyle satışa sunulmuş olmasına karşılık, alınan 2 teklifin açık artırma başlangıç bedelinin altında kalması nedeniyle ihale komisyon tarafından iptal edilmiştir. 01.08.2010 tarih ve 27659 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren 6009 sayılı Gelir Vergisi Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun 29 uncu maddesi ile 320 sayılı KHK nın Ek 2 nci maddesinin ikinci fıkrası değiştirilerek; lisans verilmesine ve şans oyunlarının düzenlenmesiyle ilgili iş ve hizmetlerin özel hukuk hükümleriyle Türk Ticaret Kanunu hükümlerine göre kurulmuş anonim şirketlere yaptırılmasına ilişkin usul ve esasların Bakanlık tarafından yürürlüğe konulan bir yönetmelikle belirlenmesi, ihale işlemlerine Bakanlar Kurulu kararı ile başlanması esasının getirilmiş olması MPİ de farklı bir özelleştirme yöntemi olarak yer almıştır. 10.09.2012 tarih ve 2012/3867 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla, şans oyunları lisansının verilmesine ilişkin olarak; -Karşılığı nakit olmak üzere oynatılan Piyango, Hemen-Kazan, Şans Topu, On Numara, Süper Loto ve Sayısal Loto oyunları ile ilgili mevzuat çerçevesinde izin verilebilecek olan benzer şans oyunlarına ilişkin lisansın, Türk Ticaret Kanunu hükümlerine göre kurulmuş bir anonim şirkete topluca verilmek suretiyle özelleştirilmesine, -Lisans süresinin, faaliyete geçiş tarihinden itibaren 10 yıllık süre ile verilmesine, -5602 sayılı Şans Oyunları Hasılatından Alınan Vergi, Fon ve Payların Düzenlenmesi Hakkında Kanun un 5 inci maddesinin birinci fıkrasında yer alan yatırım ve işletme giderlerine ilişkin sınır, lisansın verilmesinden itibaren; hasılat ve diğer gelirler toplamının %28 i olarak belirlenmesine, lisans süresince aylık hasılatın %3 ünün MPİ ye; %25 inin ise lisans sahibine verilmek suretiyle paylaştırılacağına, diğer gelirler toplamının %28 ininde lisans sahibine verilmesine, karar verilmiştir.
VI Sayıştay Özelleştirme Yüksek Kurulunun 05.11.2012 tarih ve 2012/163 sayılı Kararında; -Özelleştirme Yüksek Kurulunun, Şans Oyunları Lisansının Verilmesine ilişkin olarak almış olduğu 12.09.2003 tarih, 2003/62 sayılı ve 19.09.2008 tarih, 2008/62 sayılı kararların iptal edilmesine, -320 sayılı Milli Piyango İdaresi genel Müdürlüğü Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname nin Ek 2 nci maddesi hükmü uyarınca, Bakanlar Kurulunun 10.09.2012 tarih ve 2012/3687 sayılı Kararı ile belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde, Şans Oyunları Lisansının Verilmesi işlemlerinin başlatılmasına, -Şans Oyunları Lisansının Verilmesi işlemlerinin 2 yıl içinde tamamlanmasına, karar verilmiştir. Söz konusu kararlar sonucunda ÖİB tarafından İdare ye gönderilen 08.11.2012 tarih ve 7500 sayılı yazı ile; 320 sayılı KHK nin Ek 2 nci maddesinin (c) bendinde yer alan lisansın verilmesine ilişkin değerleme ve ihale işlemlerinin ÖİB den bir başkan yardımcısı, İdare den bir genel müdür yardımcısı ve bir daire başkanı, Maliye Bakanlığından bir daire başkanı ve Hazine Müsteşarlığından bir daire başkanı olmak üzere toplam beş üyeden oluşturulacak komisyon tarafından yürütüleceği, aynı sayıda yedek üye belirleneceği ve komisyonun Bakan onayı ile göreve başlayacağı hükmüne istinaden, değerleme ve ihale komisyonunda İdare yi temsilen görevlendirilecek asil ve yedek üyelerin bildirilmesi istenilmiş, İdare tarafından ÖİB ye gönderilen 12.11.2012 tarih ve 2401 sayılı yazı ile lisansın verilmesine ilişkin değerleme ve ihale komisyonunda İdare yi temsil edecek asil ve yedek üyelerin adı, soyadı ile unvanları bildirilmiştir. ÖİB tarafından İdare ye gönderilen 08.01.2013 tarih ve 199 sayılı yazı ile; Şans Oyunları Lisansının Verilmesi ne yönelik olarak gerçekleştirilecek özelleştirme çalışmaları kapsamında, ihale ilanının yayımlanması öncesinde, Rekabet Kurumu Başkanlığına bildirimde bulunulması ve ön izin alınması gerektiği belirtilerek, şans oyunları sektörüne ve İdare faaliyetlerine ilişkin genel bilgileri içeren bir rapor/bilgi notunun gönderilmesi istenilmiş, İdare tarafından hazırlanan bilgi notu 17.01.2013 tarih ve 490 sayılı yazı ekinde ÖİB ye gönderilmiştir. ÖİB tarafından Milli Piyango İdaresi Şans Oyunlarının Lisans Verilerek Özelleştirilmesine İlişkin Danışmanlık Hizmet Alım İhalesi düzenlenmiş ve çalışmalar ÖİB de oluşturulan komisyonca sürdürülmektedir. C-Öneriler: Milli Piyango İdaresi Genel Müdürlüğünün 2012 yılındaki çalışmaları üzerinde Sayıştay tarafından yapılan incelemeler sonucunda getirilen öneriler aşağıdadır. 1- Milli Piyango İdaresinin katkısıyla yaptırılmakta olan, okul, yurt, spor tesisi ve pansiyon gibi inşaatlara, ilgili Valiliklerle yapılan protokollerde, MPİ nin teknik elemanlarının yer teslimine ve zorunlu haller hariç ilerleme raporunun tanzimine katılması, kabul heyetlerinde de İdare teknik personelinin gözlemci olarak katılması
VII öngörüldüğü dikkate alınarak, MPİ nin teknik elemanlarının yer teslimine ve zorunlu haller hariç ilerleme raporunun tanzimine katılması (Sayfa: 31-32), 2- MPİ merkez binasında ve şubelerindeki iş yükünü azaltmak, ikramiye çıkmamış biletlere ikramiye ödemesi ya da günü geçmiş biletlere ikramiye ödemesi yapmamak için 2013 yılında tamamlanan Bilgi İşlem Yazılım ve Donanım Otomasyonun hayata geçirilmesi ve biletlere karekod yada barkod basımının sağlanması amacıyla, Banknot Matbaası Genel Müdürlüğü ile temas kurulması ve barkodlu yada banknotlu bilet uygulamasının uygulanabilirliğinin araştırılması (Sayfa:41), 3- Her yıl 6 milyon Dolar dan fazla ödenerek bakım, onarım ve yazılım uygulaması GTECH elemanlarınca yerine getirilen sayısal oyun hizmetlerinden; bakım ve onarım işlemlerinin, MPİ Bilgi İşlem Dairesi Başkanlığınca yerine getirilmesi hususunda gerekli çalışmaların başlatılması (Sayfa:48), 4- Haftalık bayi hasılatlarındaki aksamaların önlenmesi amacıyla; -Haftalık bayi hasılatları yerine, günlük bayi hasılatlarının tahsil edilmesi uygulamasının başlatılması, -Her bayinin limitine göre, bir günlük hasılata denk gelecek teminat uygulamasına geçilmesi, -Hesaba yatmayan günlük hasılatları online takip edecek web-servisi yazılımının ilgili banka ile MPİ arasında uygulamaya alınması için çalışma başlatılması, -GTECH firmasının çalışmasından sorumlu olduğu veri tabanından, ERP projesi kapsamında uygulamaya konulan veri tabanları arasında bilgi paylaşımını sağlayacak çalışmanın başlatılması, -GTECH firmasının uhdesinde bulunan uygulama yazılımlarının bazı önemli raporları günlük verebilecek ve hasılatları yatmayan bayilerin kullandıkları terminalleri günlük otomatik olarak kapatacak şekilde değişiklik (update) yapılması, hususunda gerekli çalışmaların başlatılması (Sayfa:52-53), 5- ERP projesinin uygulamaya alınması ve eğitimiyle ilgili olarak; -Çeşitli sebeplerden dolayı toplam üç defa süre uzatımı verilen yazılım modüllerinin tamamlanması sonrasında, özellikle taşra teşkilatında hayata geçirilmesi için verilmesi gereken eğitimin biraz daha zaman alacağı, dolayısıyla 2013 yılında paralel kullanım için kalan sürenin eş zamanlı test yapmak için yeterli olmayacağı, bu nedenle 2014 yılında da eş zamanlı çalışmaların sürdürülmesi, -Başta bilgisayar yazılımı ve yazılım modüllerinin kullanılması olmak üzere, Milli Piyango İdaresinin bünyesinde bulunan Eğitim Dairesinin düzenlediği her türlü eğitimin; Ekran yakalama ve kayıt (Screen Capturing and Recording) programlarının biri ile kayıt altına alınması ve konu başlıklarına göre arşivlenmesi, (Sayfa:61-62),
VIII Sayıştay 6- Milli Piyango İdaresinin yapmış olduğu yazılım ve donanım ihalesinin teknik şartnamesi 6.4.11 inci maddesine uygun olarak, veri depolama sisteminin senkron ve asenkron replikasyon (yedekleme) özelliklerini taşıyor olması nedeniyle, ileri yıllarda veri kaybı toleransının azalması durumuna hazırlıklı olmak için halihazırda kullanılan klasik veri yedekleme sistemine ilave olarak, replikasyon sistemi konusunda da çalışma yapılması (Sayfa:63), 7- GTECH firmasının uhdesinde olan bilgisayar sistemlerinde; şubelerden ve bayilerden gelen bilgiler doğrultusunda ödenen ikramiyelere ait verilerin her hafta kağıda basılı olarak teslim edilmesi yerine, kapalı devre olarak çalışan kamusal kaynakların planlaması projesinde hayata geçirilen bilgisayar sistemindeki ilgili veritabanına otomatik olarak digital ortamda aktarılmasının sağlanması, söz konusu değişiklik yapılıncaya kadar, flash disk yada disket ortamında Bilgi İşlem Daire Başkanlığının ön gördüğü formatta bilgi üretilerek Muhasebe ve Mali İşler Daire Başkanlığına iletilmesi (Sayfa:64), 8- Veri paylaşımı (Web Services) ile ilgili olarak; -Yaklaşık 5.000 bayiye ait bayi komisyonları ve ikramiye ödeme primleri üzerinden kesilen gelir vergilerinin, bayi bazında elektronik ortamda ödenmesinin sağlanması, -MASAK ile MPİ arasında imzalanan protokol gereği ödenen ikramiyelere ait verilerin elektronik ortamda gönderilmesini sağlayan Web Servislerin hazırlanarak uygulamaya konulması (Sayfa:65), 9-Raporun ilgili bölümlerinde yer alan ve rapor ekinde (Ek:11) listesi verilen diğer öneri ve tavsiyelerin de yerine getirilmesi. Sonuç: Milli Piyango İdaresi Genel Müdürlüğünün 2012 yılı bilançosu ve 432.718.540,14 Türk Lirası dönem kârı ile kapanan gelir tablosu tasvibe sunulur.
1 A-Mevzuat II. İDARİ BÜNYE 1-Kanunlar ve kuruluş statüsüne ilişkin mevzuat: 05.07.1939 tarih ve 3670 sayılı Kanunla Maliye Bakanlığının bağlı kuruluşu olarak kurulan Milli Piyango İdaresinin; kuruluşu ile görev ve yetkilerine ilişkin usul ve esaslar 04.04.1988 tarih ve 320 sayılı KHK ile yeniden düzenlenmiştir. 320 sayılı KHK nın kaldırılan hükümleri düzenleyen 58 inci maddesinde; 3670 sayılı Kanun un 9, 12 ve 13 üncü maddelerinin 320 sayılı KHK nın kanunlaştığı tarihte yürürlükten kaldırılması öngörülmüştür. 320 sayılı KHK; İdareye piyango dışında hemen-kazan ve sayısal loto oyunları ile eşya piyangoları tertip edebilme yetkisini de tanımıştır. MPİ; kanunlarla belirtilen faaliyetlere kaynak sağlamak, piyango, hemen-kazan, sayısal loto ve benzeri oyunları tertip etmek ve çekiliş düzenlemek, talih oyunları ve işletmelerini denetlemek, karşılığı nakit olmayan her türlü piyangonun tertip ve çekilişine izin vermek ve denetlemek üzere kurulmuş olup, her türlü tasarrufa ehil, tüzel kişiliği haiz, özel bütçeli bir kamu kuruluşudur. MPİ, 320 sayılı KHK ile saklı tutulan hükümler dışında özel hukuk hükümlerine tabi olup, denetim açısından 3346 sayılı Kamu İktisadi Teşebbüsleri ile Fonların Türkiye Büyük Millet Meclisi nce Denetlenmesi Hakkında Kanun, 6085 sayılı Sayıştay Kanunu ve 320 sayılı KHK gereğince Sayıştay ın denetimine tabidir. 01.08.2003 tarih ve 4971 sayılı Kanun ile 320 sayılı KHK ya Ek 2 nci madde eklenerek şans oyunları lisansının 3. kişilere verilebilmesine imkan tanınmıştır. Yine 24.07.2008 tarihli ve 5793 sayılı Kanun ile 320 sayılı KHK nın Ek 2 nci maddesine lisans hakkı verilmesi ile ilgili olarak bir takım ek düzenlemeler yapılmıştır. Söz konusu Ek madde ile; şans oyunlarına ilişkin lisansın, Bakanlar Kurulunca belirlenecek usul ve esaslar çerçevesinde yeni kurulacak bir iktisadi devlet teşekkülüne veya Türk Ticaret Kanunu hükümlerine göre kurulmuş olan anonim şirketlere ayrı, ayrı veya topluca verilebilmesi, lisans verilmesi işlemlerinin başlatılmasına ilişkin kararın ÖYK ca alınması hususları düzenlenmiştir. Ayrıca MPİ, lisansın verilmesine ilişkin yapılacak sözleşmelerin kamu yararına ve tüketici haklarını koruyacak şekilde uygulanmasının sağlanması için gereken tedbirleri almaya, şans oyunları faaliyetlerinin ilgili mevzuat ve sözleşme hükümlerine uygun yürütülmesini izlemeye ve denetlemeye, ilgili mevzuat ve sözleşme hükümlerine aykırılıklarında idari para cezası uygulamaya ve lisansı iptal etmeye yetkili kılınmıştır. 23.07.2010 tarih ve 6009 sayılı Gelir Vergisi Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun 29 uncu maddesi ile 320 sayılı KHK nın Ek 2 nci maddesinin ikinci fıkrası değiştirilerek şans
2 Sayıştay oyunlarının tertibi ile ilgili T. Ticaret Kanunu na göre kurulmuş anonim şirketlere yaptırılabilecek iş ve hizmetler belirtilmiş ve şans oyunlarının tertibine ilişkin iş ve hizmetlerin yaptırılmasına ait usul ve esaslar düzenlenmiştir. Söz konusu düzenlemede; İdare tarafından belirlenen iş ve hizmetlerin, kısımlara bölünmeden ve hasılattan pay verilmesi suretiyle, en fazla 10 yıl süreyle ihale edileceği, ihalede açık eksiltme usulünün uygulanacağı, ceza ve yasaklama hükümleri hariç 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu ile 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanununa tabi olmadığı, ihale komisyonunun teşkili ve çalışma usullleri, yükleniciye verilecek yaklaşık oranın tespiti, ilan, ihale dokümanı ve teknik şartnamede bulunacak hususlar, sözleşmenin iptal ve feshi hallerinde yapılacak uygulamalar, oyun ismi, marka ve benzerlerinin İdare adına tescil edileceği gibi hususlar yer almıştır. Aynı düzenlemede, lisansın verilmesine ve şans oyunlarının düzenlenmesiyle ilgili iş ve hizmetlerin özel hukuk sözleşmeleriyle Türk Ticaret Kanunu hükümlerine göre kurulmuş anonim şirketlere yaptırılmasına ilişkin diğer usul ve esasların Bakanlık tarafından yürürlüğe konulan yönetmelikle düzenlenmesi ve ihale işlemlerine Bakanlar Kurulu kararı ile başlanması öngörülmüştür. Şans oyunları hasılatından alınacak vergi, fon ve paylar ile kamu payı olarak Hazineye aktarılacak tutarlara ilişkin usul ve esaslar, 01.04.2007 tarihinde yürürlüğe giren 5602 sayılı Şans Oyunları Hasılatından Alınan Vergi, Fon ve Payların Düzenlenmesi Hakkında Kanunla yeniden düzenlenmiştir. 2-Tüzükler: 2012 yılı içerisinde MPİ nin görev ve yetkileriyle ilgili herhangi bir tüzük çıkartılmamıştır. 3-Bakanlar Kurulu kararları: 190 sayılı KHK uyarınca diğer kamu kurum ve kuruluşlarında olduğu gibi MPİ ye ait personel kadrolarının sınıf, unvan ve derecelerinde 16.09.2012 tarih ve 2012/3462 sayılı ve 06.05.2013 tarih ve 2013/4717 sayılı Bakanlar Kurulu Kararlarıyla değişiklik yapılmıştır. 24.09.2012 tarih ve 2012/3784 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla, 190 sayılı KHK ya bağlı cetvellerin İdare ile ilgili bölümüne, 4. dereceli 20 adet milli piyango uzmanı ve 9. dereceli 30 adet milli piyango uzman yardımcısı kadrosu eklenmiştir. Ayrıca, Şans Oyunları Lisansının Verilmesine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Kararın yürürlüğe konulması 10.09.2012 tarih ve 2012/3687 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla kabul edilmiştir. 4-Uluslararası antlaşmalar: MPİ; Dünya Piyangoları Birliği (WLA), Avrupa Devlet Piyangoları ve Totoları Birliği (EL) ile Azerbaycan, Kazakistan, Kırgızistan, Türkmenistan ve KKTC nin üyesi olduğu Türk Cumhuriyetleri Devlet Piyangoları Birliğine üyedir. İdare nin söz
3 konusu üç birliğe üyeliği devletlerarası değil, devlet piyango kurumları arasındaki anlaşmalara dayalı bulunmaktadır. 5-Yüksek Planlama Kurulu kararları: 320 sayılı KHK nın 44 üncü maddesi uyarınca, MPİ nin yönetim kurulu başkanı olan genel müdür ile yönetim kurulu üyesi olan genel müdür yardımcıları, kamu iktisadi teşebbüsleri yönetim kurulu üyeleri için belirlenen ödemelerden yararlanmaktadır. 01.06.2012 tarih ve 28310 sayılı Resmi Gazete de yayımlanan, Kamu Görevlileri Hakem Kurulunun 29.05.2012 tarih ve 2012/1 karar numaralı 2012 yılı personel ödemelerine ilişkin kararı İdarede de uygulanmıştır. 6-Özelleştirme Yüksek Kurulu ve Özelleştirme İdaresi Başkanlığı kararları: 01.08.2003 tarih ve 4971 sayılı Kanunla 320 sayılı KHK ya eklenen Ek 2 nci madde ile şans oyunlarına ilişkin lisans verilmesinin usul ve esasları belirlenmiş, lisansın Bakanlar Kurulu tarafından belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde yeni kurulacak bir iktisadi devlet teşekkülüne veya Türk Ticaret Kanunu hükümlerine göre kurulmuş olan anonim şirketlere ayrı ayrı veya topluca verilebileceği, lisansın verilmesi işlemlerinin başlatılmasına ilişkin kararın ÖYK ca verileceği hükme bağlanmıştır. 12.09.2003 tarih ve 2003/62 sayılı ÖYK Kararı ile şans oyunlarına ilişkin lisans hakkı verilmesi işlemlerinin başlatılmasına karar verilmiştir. Kanunda öngörülen, lisans verilmesine ilişkin değerleme ve ihale işlemlerini yürütmek üzere oluşturulan komisyonun yapmış olduğu çalışmalar sonunda; özelleştirme uygulamasında hasılattan pay almayı esas alan bir modelin benimsenmesi üzerine, 24.07.2008 tarih ve 5793 sayılı Kanunla 320 sayılı KHK nın Ek 2 nci maddesinde lisans hakkı verilmesi ile ilgili olarak bir takım ek düzenlemeler yapılmıştır. 19.09.2008 tarih ve 2008/62 sayılı ÖYK Kararıyla, şans oyunları lisansının verilmesine ilişkin olarak; -Karşılığı nakit olmak üzere oynatılan piyango, hemen-kazan, şans topu, on numara, süper loto, ve sayısal loto oyunlarını içeren ve ilgili mevzuat çerçevesinde izin verilebilecek olan benzer şans oyunlarının lisans verilmesi suretiyle bir bütün olarak özelleştirilmesine, -Şans Oyunları lisansının, faaliyete geçiş tarihinden 10 yıllık süre ile verilmesine, -5602 sayılı Şans Oyunları Hasılatından Alınan Vergi, Fon ve Payların Düzenlenmesi Hakkında Kanun un 5 inci maddesinin 1 inci bendinde yatırım ve işletme giderleri adı altında ayrılan payın lisansın verilmesinden itibaren; hasılat ve
4 Sayıştay diğer gelirler toplamının %20 si olarak belirlenmesine, lisans süresi için aylık hasılatın %3 ünün MPİ ye; %17 sinin ise lisans sahibine, aynı dönemde elde edilen diğer gelirler toplamının %20 sinin lisans sahibine, %80 inin ise kamu payı olarak dağıtılmak üzere Maliye Bakanlığına verilmesi suretiyle paylaştırılmasına, karar verilmiştir. MPİ ye ait olan piyango, hemen-kazan ve sayısal oyunlar ile ilgili mevzuat çerçevesinde izin verilebilecek olan benzer şans oyunlarını içeren lisansın, bir bütün olarak verilmek suretiyle özelleştirilmesine ilişkin açılan ihale 07.05.2009 tarihinde yapılmıştır. Açık artırmada tekliflerin açık artırma başlangıç bedeli olarak belirlenen tutarın altında kalması nedeniyle, ihale komisyon tarafından iptal edilmiştir. 10.09.2012 tarih ve 2012/3867 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla, şans oyunları lisansının verilmesine ilişkin olarak; -Karşılığı nakit olmak üzere oynatılan Piyango, Hemen-Kazan, Şans Topu, On Numara, Süper Loto ve Sayısal Loto oyunları ile ilgili mevzuat çerçevesinde izin verilebilecek olan benzer şans oyunlarına ilişkin lisansın, Türk Ticaret Kanunu hükümlerine göre kurulmuş bir anonim şirkete topluca verilmek suretiyle özelleştirilmesine, -Lisans süresinin, faaliyete geçiş tarihinden itibaren 10 yıllık süre ile verilmesine, -5602 sayılı Şans Oyunları Hasılatından Alınan Vergi, Fon ve Payların Düzenlenmesi Hakkında Kanun un 5 inci maddesinin birinci fıkrasında yer alan yatırım ve işletme giderlerine ilişkin sınır, lisansın verilmesinden itibaren; hasılat ve diğer gelirler toplamının %28 i olarak belirlenmesine, lisans süresince aylık hasılatın %3 ünün MPİ ye; %25 inin ise lisans sahibine verilmek suretiyle paylaştırılacağına, diğer gelirler toplamının %28 ininde lisans sahibine verilmesine, karar verilmiştir. Özelleştirme Yüksek Kurulunun 05.11.2012 tarih ve 2012/163 sayılı Kararında; -Özelleştirme Yüksek Kurulunun, Şans Oyunları Lisansının Verilmesine ilişkin olarak almış olduğu 12.09.2003 tarih, 2003/62 sayılı ve 19.09.2008 tarih, 2008/62 sayılı kararların iptal edilmesine, -320 sayılı Milli Piyango İdaresi genel Müdürlüğü Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname nin Ek 2 nci maddesi hükmü uyarınca, Bakanlar Kurulunun 10.09.2012 tarih ve 2012/3687 sayılı Kararı ile belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde, Şans Oyunları Lisansının Verilmesi işlemlerinin başlatılmasına, -Şans Oyunları Lisansının Verilmesi işlemlerinin 2 yıl içinde tamamlanmasına, karar verilmiştir.
5 Söz konusu kararlar sonucunda ÖİB tarafından İdare ye gönderilen 08.11.2012 tarih ve 7500 sayılı yazı ile; 320 sayılı KHK nin Ek 2 nci maddesinin (c) bendinde yer alan lisansın verilmesine ilişkin değerleme ve ihale işlemlerinin ÖİB den bir başkan yardımcısı, İdare den bir genel müdür yardımcısı ve bir daire başkanı, Maliye Bakanlığından bir daire başkanı ve Hazine Müsteşarlığından bir daire başkanı olmak üzere toplam beş üyeden oluşturulacak komisyon tarafından yürütüleceği, aynı sayıda yedek üye belirleneceği ve komisyonun Bakan onayı ile göreve başlayacağı hükmüne istinaden, değerleme ve ihale komisyonunda İdare yi temsilen görevlendirilecek asil ve yedek üyelerin bildirilmesi istenilmiş, İdare tarafından ÖİB ye gönderilen 12.11.2012 tarih ve 2401 sayılı yazı ile lisansın verilmesine ilişkin değerleme ve ihale komisyonunda İdare yi temsil edecek asil ve yedek üyelerin adı, soyadı ile unvanları bildirilmiştir. ÖİB tarafından İdare ye gönderilen 08.01.2013 tarih ve 199 sayılı yazı ile; Şans Oyunları Lisansının Verilmesi ne yönelik olarak gerçekleştirilecek özelleştirme çalışmaları kapsamında, ihale ilanının yayımlanması öncesinde, Rekabet Kurumu Başkanlığına bildirimde bulunulması ve ön izin alınması gerektiği belirtilerek, şans oyunları sektörüne ve İdare faaliyetlerine ilişkin genel bilgileri içeren bir rapor/bilgi notunun gönderilmesi istenilmiş, İdare tarafından hazırlanan bilgi notu 17.01.2013 tarih ve 490 sayılı yazı ekinde ÖİB ye gönderilmiştir. ÖİB tarafından Milli Piyango İdaresi Şans Oyunlarının Lisans Verilerek Özelleştirilmesine İlişkin Danışmanlık Hizmet Alım İhalesi düzenlenmiş ve çalışmalar ÖİB de oluşturulan komisyonca sürdürülmektedir. 7-Yönetmelikler: İdarede faaliyetleri yürütmek üzere; Teftiş Kurulu Yönetmeliği, Hukuk Müşavirliği Çalışma Yönetmeliği, Bilet Satış, Çekiliş ve İkramiye Yönetmeliği, Hemen-Kazan Oyunu Yönetmeliği, Karşılığı Nakit Olmayan Piyangolar ve Çekilişler Hakkında Yönetmelik, Sayısal Oyunlar Yönetmeliği, Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Yönetmeliği, Hâsılattan Ayrılan Karşılık Hesabından Yapılacak Harcama Esasları Hakkında Yönetmelik, Aday Memurların Yetiştirilmesine İlişkin Yönetmelik, Sanal Ortamda Oynatılan Talih Oyunları Hakkında Yönetmelik, Arşiv Hizmetleri Yönetmeliği, Disiplin Amirleri Yönetmeliği, Demirbaşlar ve Ambar Yönetmeliği, Şans Oyunları Lisansının Verilmesi, Lisansa Konu Faaliyetlerin Düzenlenmesi ve Denetlenmesi Hakkında Yönetmelik, Satış ve Kiralama Yönetmeliği olmak üzere 15 adet yönetmelik yürürlükte bulunmaktadır. İdarede ayrıca, Sigorta Yönergesi, Kefalet Sandığı Yönergesi, Avans Yönergesi ve Kasa İşlemleri Yönergesi olmak üzere 4 adet yönerge, yürütmeye yardımcı olarak kullanılmaktadır. İdarenin Kreş ve Gündüz Bakımevi 10.06.2010 tarih ve 84 sayılı Yönetim Kurulu Kararıyla 01.10.2010 tarihinden itibaren kapatılmış olup, Kreş ve Gündüz
6 Sayıştay Bakımevi Yönergesi de Yönetim Kurulunun 04.04.2012 tarih ve 32 sayılı kararıyla yürürlükten kaldırılmıştır. Milli Piyango İdaresi Genel Müdürlüğü Personeli Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılması Hakkında Yönetmelik 24.02.2012 tarih ve 28214 sayılı Resmi Gazete de, Milli Piyango İdaresi Sayısal Oyunlar Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik 27.02.2012 tarih ve 28217 sayılı Resmi Gazete de, Milli Piyango İdaresi Teftiş Kurulu Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik 03.04.2012 tarih ve 28253 sayılı Resmi Gazete de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. B- Teşkilat: 1-Teşkilatın yapısı: 320 sayılı KHK nın 4 üncü maddesinde, İdarenin, merkez ve taşra teşkilatı ile yurt dışı şube ve bürolarından oluşması öngörülmüştür. 320 sayılı KHK nın 7 nci maddesinde; İdare merkez teşkilatı; genel müdür, üç genel müdür yardımcısı, ana hizmet birimleri (5 daire başkanlığı), danışma ve denetim birimleri ile yardımcı birimlerden (4 daire başkanlığı ve savunma uzmanlığı) teşkil olunmuştur. 27.08.2009 tarih ve 74 sayılı Yönetim Kurulu Kararı ile 320 sayılı KHK nın 25 inci maddesi kapsamında, Savunma Uzmanlığınca yürütülen iş ve işlemlerin 5902 sayılı Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun un 25 inci maddesinin 5 inci fıkrası uyarınca İdari İşler Dairesi Başkanlığınca yürütülmesi hüküm altına alındığından, Savunma Uzmanlığında çalışan personelin İdari İşler Dairesi Başkanlığı emrinde görevlendirilmesine karar verilmiştir. 320 sayılı KHK nın 26 ncı maddesi ile taşra teşkilatıyla yurt dışı şube ve bürolarının kurulmasına veya kaldırılmasına, İdare yetkili kılınmıştır. 2012 yılında, İdarenin taşra teşkilatında 4 ü İstanbul, 2 si Ankara, 2 si İzmir, diğerleri Adana, Antalya, Aydın, Balıkesir, Bursa, Diyarbakır, Erzurum, Eskişehir, Gaziantep, İskenderun, Kayseri, Trabzon, Muğla, Sakarya ve Samsun da olmak üzere 23 şube müdürlüğü bulunmaktadır. İdarenin yurt dışında şube ve bürosu bulunmamaktadır. 2-Karar organı: 320 sayılı KHK nın 5 inci maddesine göre İdare nin en üst düzeyde yetkili ve sorumlu karar organı olan yönetim kurulu, bir başkan ve beş üyeden teşekkül etmiştir. Genel müdür, yönetim kurulu başkanıdır ve müşterek kararla atanır. Yönetim kurulu üyelerinden; biri başbakanın önerisi, ikisi maliye bakanının önerisi ile geriye kalan iki üye ise genel müdür yardımcıları arasından üç yıl süre için müşterek kararla atanmaktadır. Toplantı ve karar yeter sayısı üye tam sayısının üçte ikisidir.
7 Genel müdür yardımcıları arasından atanan yönetim kurulu üyelerinden birinin görev süresi 10.12.2010 tarihinde dolmuştur. Boşalan bu üyeliğe atama yapılması konusunda, İdare tarafından 05.11.2010 tarih ve 9865 sayılı ve 06.11.2012 tarih ve 11490 sayılı yazılar Maliye Bakanlığına gönderilmiş olmasına ve atama yapılacak genel müdür yardımcı kadrolarının da dolu olmasına rağmen, inceleme tarihi itibarıyla (Mayıs/2013) boşalan yönetim kurulu üyeliğine, genel müdür yardımcıları arasından atama yapılmamıştır. Diğer taraftan, 08.02.2013 ve 05.03.2013 tarihlerinde iki yönetim kurulu üyesinin de görev süreleri dolmuş ve İdare tarafından Maliye Bakanlığına yazılan 11.12.2012 tarih ve 2719 sayılı yazı ile iki yönetim kurulu üyeliğinin boşalacağı bildirilmiştir. Boşalan iki üyeliklere, 09.03.2013 tarih ve 28582 sayılı ve 16.04.2013 tarih ve 28620 sayılı Resmi Gazete lerde yayımlanan atama kararları ile atama yapılmıştır. 320 sayılı KHK nın 5 inci maddesine göre; yönetim kurulu karar yeter sayısı 6 üyenin üçte ikisi olan 4 kişidir. İdare 05.03.2013-11.03.2013 tarihleri arasında üye sayısı 3 kişi olduğundan yönetim kurulu karar yeter sayısını kaybetmiş, 11.03 2013 tarihinden itibaren yönetim kurulu üye sayısı 4 kişiye yükselerek bu sorun giderilmiş, ancak 26.03.2013 tarihinde yapılması planlanan altıncı yönetim kurulu toplantısı, üyelerden birinin yurt dışında olması nedeniyle karar yeter sayısı olmadığı gerekçesiyle yapılamamış ve 18.04.2013 tarihinden itibaren yönetim kuruluna yapılan atama ile birlikte üye sayısı 5 kişiye yükselmiştir. 2013 yılı Ocak ayından Mayıs ayına kadar yapılan 1,2,3,4,5,7,8,9 numaralı ve 21.05.2013 tarihinde yapılan 10 numaralı toplantılara 4 yönetim kurulu üyesi katılmıştır. Yönetim kurulu üyelerinden ikisinin hastalık veya yurt dışı seyahati gibi nedenlerle toplantıya katılamamaları durumunda, yönetim kurulu toplantısının yapılamayacağı hususu da dikkate alındığında, boş olan üyeliğe genel müdür yardımcılarından birinin atamasının yapılması daha da önem kazanmaktadır. Alınacak kararlara katkısının sağlanması ve yönetim kurulu toplantılarının zamanında aksatılmadan yapılabilmesi amacıyla, 10.12.2010 tarihinden itibaren boş bulunan yönetim kurulu üyeliğine atama yapılması için ilgili merciler nezdinde başlatılan girişimlerin sürdürülmesi önerilir. Yönetim Kurulu nun oluşumunu gösteren çizelgeye, raporun baş tarafında yer verilmiştir. 3-Yürütme organı: MPİ nin yürütme organı olan genel müdürlük; genel müdür, genel müdür yardımcıları ile daire başkanlıkları ve onlara bağlı alt birimlerden oluşmaktadır. 320 sayılı KHK nın 9 uncu maddesi uyarınca İdare nin ana hizmet birimleri ile danışma ve yardımcı birimlerinin yönetim ve koordinasyonunda genel müdüre
8 Sayıştay yardımcı olmak üzere 3 adet genel müdür yardımcısı görevlendirilmiştir. Genel Müdür Yardımcıları arasındaki görev dağılımı 20.09.2011 tarih ve 1854 sayılı makam onayı ile yeniden belirlenmiş ve 20.09.2011 tarih ve 1856 sayılı yazı ile merkez ve taşra teşkilatına bildirilmiştir. Yapılan değişiklikle Genel Müdür Yardımcılarından birine beş daire başkanlığı ile 23 şube müdürlüğü bağlanmış, diğer Genel Müdür Yardımcılarından birine üç, diğerine ise bir daire başkanlığı bağlanmıştır. İdarenin teşkilat şemasına raporun ekleri arasında (Ek:1) yer verilmiştir. 4-Servisler: Genel Müdürlüğe bağlı alt birimleri oluşturan daire başkanlıklarının görevleri 320 sayılı KHK da belirtilmiştir. Faaliyetleri raporun ilgili bölümlerinde yer almayan hukuk müşavirliği ve teftiş kurulu başkanlığı hakkında aşağıda kısaca bilgi verilmiştir. -Hukuk Müşavirliği: İdareyi adli ve idari yargı mercilerinde temsil etmek ve hukuki konularda genel müdürlüğe görüş bildirme görevini üstlenmiş bulunan hukuk müşavirliğinin görev, yetki ve sorumlulukları Hukuk Müşavirliği Çalışma Yönetmeliğinde belirtilmiştir. Yönetmeliğe göre hukuk müşavirliği doğrudan Genel Müdüre bağlı ve görev merkezi genel müdürlüğün bulunduğu yerdir. 2012 yılında Hukuk Müşavirliğinde I. hukuk müşaviri, hukuk müşaviri, 5 adet avukat, 5 büro memuru olmak üzere toplam 12 kişi istihdam edilmiş, avukatlardan biri İdare merkezi dışında, İstanbul da görev yapmıştır. Hukuk Müşavirliği tarafından 2012 faaliyet döneminde takip edilen dava dosyalarına ilişkin özet bilgiler, aşağıdaki çizelgede gösterilmiştir. Dava türleri 2011 yılından devir Adet Tutar Bin TL 2012 yılında 2012 yılında MPİ'nin MPİ'ne karşı sonuçlanan davalar 2013 açtığı açılan yılına devir davalar davalar Kazanılan Kaybedilen Tutar Adet Bin TL Adet Tutar Bin TL Adet Tutar Bin TL Adet Tutar Bin TL Adet Tutar Bin TL İdari 43 10 3 1 49 Hukuk 119 6.946 5 34 20 180 19 8 39 237 86 6.915 İcra 301 2.174 69 1.480 50 473 35 289 42 1.295 343 2.543 Vergi 5 6 2 9 Ceza 295 34 35 294 Toplam 763 9.120 114 1.514 80 653 94 297 82 1532 781 9.458 2012 yılında 12,2 milyon TL tutarında 957 dava ve icra dosyası işlem görmüştür. Bunlardan 297 bin TL tutarında 94 dava kazanılmış, 1,5 milyon TL
9 tutarında 82 dava kaybedilmiştir. 2013 yılına 9,5 milyon TL tutarında 781 dava ve icra dosyası devretmiştir. Başbakanlık Teftiş Kurulu Başkanlığınca 1998-2004 yıllarına ilişkin olarak düzenlenen 02.05.2009 tarih ve 18/08-1, 32/1 ve 4/8 nolu inceleme raporu gereği; Talih Sosyal Dayanışma ve Yardım Vakfı (Ta-Vak) aleyhine, tedbir talepli olarak 5,1 milyon TL ve 17 bin TL tutarındaki İdare zararının faiziyle birlikte tahsili istemiyle Ankara 16. Asliye Hukuk Mahkemesinde 2008/268 E.sayılı dosya ile dava açılmış, ayrıca zararın Vakıftan tahsil edilememesi halinde sorumlulukları tespit edilen İdare personeli hakkında da Ankara 5. Asliye Hukuk Mahkemesinde 2008/341 E. sayılı dosya ile aynı miktar üzerinden dava açılmış olup, 25.12.2008 tarihinde dosyanın irtibat nedeniyle Ankara 16. Asliye Hukuk Mahkemesinin dosyasıyla birleştirilmesine karar verilmiştir. Mahkemece dosya bilirkişi heyetine tevdi edilmiştir. 04.04.2010 tarihli bilirkişi raporunda herhangi bir İdare zararının bulunmadığı görüşüne karşılık, bilirkişi raporuna İdarece itiraz edilmiş ve dosya ikinci kez bilirkişiye gönderilmiştir. 02.06.2011 tarihli bilirkişi raporunda da; İdarenin herhangi bir zararının bulunmadığı ve davanın yerinde olmadığı yönünde görüş bildirilmesi üzerine, rapora karşı yapılan itiraz reddedilmiştir. 01.11.2011 tarihinde yapılan duruşmada davanın reddine karar verilmiş olup, karar temyiz edilmiştir. Yargıtay 13. Hukuk Dairesinin 11.07.2012 tarih ve 2012/7331 Esas, 2012/17705 Karar sayılı kararı ile Mahkeme kararı onanmıştır. Bu karara karşı karar düzeltme yoluna başvurulduğu görülmüştür. -Teftiş ve kontrol işlemleri: İdarenin merkez ve taşra teşkilatının teftiş işlemleri İdare Teftiş Kurulu Başkanlığı nca, yönetmeliğin ön gördüğü usul ve esaslara göre yapılmaktadır. MPİ Teftiş Kurulu Yönetmeliğine göre, Teftiş Kurulu Başkanlığı doğrudan Genel Müdüre bağlı olarak çalışmaktadır. Teftiş Kurulu Başkanlığında 2012 yıl sonu itibarıyla; 1 başkan (vekaleten), 15 başmüfettiş, 1 müfettiş ve 2 veri kontrol işletmeni kadrosunda büro memuru olmak üzere toplam 19 personel görev yapmıştır. Başmüfettişlerden biri 04.03.2010 tarih ve 537 sayılı Genel Müdürlük oluru ile 5355 sayılı Mahalli Birlikleri Kanunu nun 17 nci maddesi ve 5302 sayılı İl Özel İdaresi Kanunu nun 36 ncı maddesi uyarınca, 09.03.2010 tarihinden itibaren Vilayetler Hizmet Birliği Başkanlığında geçici olarak görevlendirilmiştir. Yönetim Kurulunun 17.07.2012 tarih ve 66/100 sayılı Kararıyla; Teftiş Kurulu Başkanlığını 09.06.2010 tarih ve 1435 sayılı Genel Müdürlük oluruyla vekaleten yürüten İdare başmüfettişinin; bu göreve asaleten atanmasına, atanmaya ilişkin iş ve işlemlerin Bakanlık nezdinde tekemmülüne karar verilmiştir. İdare tarafından 17.07.2012 tarih ve 1327 sayılı yazı ekinde Maliye Bakanlığına gönderilen atama onayı, Raporun yazım tarihi (Mayıs/2013) itibarıyla Bakanlıkça henüz onaylanmadığından, Teftiş Kurulu Başkanlığı görevi vekaleten sürdürülmektedir.
10 Sayıştay Teftiş Kurulu 2012 yılında; 28.12.2011 tarih ve 661-433 sayılı Genel Müdürlük oluru ile yürürlüğe giren 2012 yılı teftiş programı uyarınca teftiş ve incelemelerini yürütmüş, 2011 yılından devreden ve yıl içerisinde verilen inceleme ve soruşturma görevleri ile genel müdür tarafından verilen sair görevleri yerine getirmiştir. Teftiş Kurulu Başkanlığı tarafından; 2011 yılından devreden 9 u teftiş ve 4 ü inceleme olmak üzere 13 adet iş, 2012 yılı iş programından 42 si teftiş ve 6 sı inceleme olmak üzere toplam 61 adet işin, 49 u görev yılı içinde tamamlanmış, 11 i teftiş ve 1 i de inceleme olmak üzere 12 adet iş 2013 yılına devretmiştir. C-Personel durumu: 1-Personel kadroları, personele ilişkin işlemler: Milli Piyango İdaresi nin merkez teşkilatı ile taşra teşkilatında çalışan personelin program kadroları, yıl içinde çalışan ortalama personel sayısı ile yıl sonu personel durumu bir önceki yıl değerleri ile karşılaştırmalı olarak aşağıdaki çizelgede gösterilmiştir. 2011 2012 Personel Çalışan personel Norm Program Çalışan personel Ortalama Yıl sonu kadro kadro Ortalama Yıl sonu kişi kişi sayı sayı kişi kişi A-Memurlar: 1-Genel idare hiz. 504 504 911 518 547 2-Teknik hizmetler 17 17 46 20 23 3-Sağlık hizmetleri 8 7 8 7 7 4-Avukatlık hiz. 5 5 8 5 5 5-Yardımcı hiz. 20 20 41 20 21 Toplam (A) 554 553 1.014 570 603 Yüklenici işçileri 164 173 173 İdare personeli memur statüsünde olup, sözleşmeli personel veya işçi istihdam edilmemektedir. Memur statüsünde çalışan personel, özlük hakları yönünden 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu na, emeklilik ve sosyal güvenlik yönünden 5434 sayılı T.C. Emeklilik Sandığı Kanunu ile 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu na tabi bulunmaktadır. İdarenin memur kadrolarına 320 sayılı KHK nın eki cetvellerde yer verilmiş olup, ihtiyacı karşılamak amacıyla, 190 sayılı KHK kapsamında Bakanlar Kurulu Kararı ile gereken değişiklikler yapılmaktadır. 2012 yılı içinde 16.09.2012 tarih ve 28413 sayılı Resmi Gazete de yayımlanan, 10.07.2012 tarih ve 2012/3462 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla merkez teşkilatında 95, taşra teşkilatında 78 olmak üzere toplam 173 çeşitli unvanlardaki boş kadroların