118 YIL ÖNCE SELANİK DE BU HAFTA 16 ARALIK 1896 BAKİ SARISAKAL
Geçen Haftaki Seller: Geçen haftaki seylâp Horhor Su mecrasını harap etmiş olduğundan Selanik in en büyük bir kısmı ameliyesinin ihtiyacat maliyesini tesviye eyleyen yeni su Selanik e gelememekte, o civar mahallat ahalisi fevkalade bir müşkülat içinde bulunmaktadır. Mecranın tamir ve inşası bir himmet ciddiye sarf edilecek olursa beş-on günde mümkün olabilir. Belediyenin nazarı dikkatini kemali ehemmiyetle celp eyleriz. Selanik te Asayiş: 313 senesi Mart ı iptidasından Eylül gayesine kadar dahil vilayette vuku bulan ceraime dair Polis İdaresince tanzim olunan istatistiğe nazaran bütün vilayette yedi ay zarfında 3363 cürüm vuku bulmuştur. Selanik te Sel Ceraim Mezkura aşağıdadır Katl:147, Cerh: 666, Münazaa ve Mazaraba: 884, Enkar(?): 12,Kasden İhrak: 75, Şekavet: 28, İzale-i Bikir ve Kız Kaçırmak: 91, Cebren Fiili Şeni: 95, Hırsızlık: 745 v e geri kalanı da ceraim sairedir. Bu ceraimin 1891 adedi Selanik Sancağı, 1161 i Serez ve 311 i Drama Sancakları dahilinde vuku bulmuştur. - Askeriye İçin İane Komisyonu: Tesisat askeriye iane-i umumiyesi için Selanik te Meclis İdare-i Vilayet azasından İzzetlü Osman Ali Beyefendinin taht riyasetinde teşkil olunan komisyon muntazaman içtima etmekte, defter maktuzeye tanzim olunmaktadır. İane-i Umumiye Sancaklar üzerine tertip edilmiş bulunduğu için her livada teşikil edilen Komisyon doğrudan doğruya Dersaadet teki komisyon umumi riyaset celilesiyle muhabere edecektir. İane biletleri dahi Sancaklara taksimen gönderilmekte bulunmuş olduğundan Selanik Sancağına mahsus olmak üzere Dersaadetten irsal buyrulan otuz altı bin liralık bilet komisyona tevdi edilmiştir. Bu biletler kâmilen Selanik Sancağında sarf olunacaktır. İane dercine mübaşeret olundu. Devletlü Vali Paşa Hazretleri tarafından yüz lira iane olunmuş. Bu güne kadar memurin ve eşraftan bin liraya yakın iane toplanmıştır. Canik Vapuru: İdare-i Mahsusa nın Canik Vapuruyla 304 nefer efrat Dersaadet e gönderilmiş ve Çarşamba günü 336 neferde Mitroviça dan gelmiştir.
İtalyan Rejisi: İtalyan Rejisi için tütün mubayaa etmek için gelen Mösyö Sebestiyani Şani Kavala ve İskeçe ye müteveccihen Selanik ten hareket eylemiştir. İskeçe ve Tütün
Razlık ta Eşkıya: Nikola Pançev adlı şakinin dört nefer avenesiyle Razlık kazasının Baniska köyü civarında keşf ve güzar ederek ahaliyi irat dest hasar eyledikleri ihbar olunması üzerine takibat ve taharriyat icra olunmuş, eşkıya ihtiva eyledikleri bir samanlık derununda askeri şahane mülazımlarından Nuri Efendi ve mahiyeti tarafından basılarak reis merkum Nikola Pançev in sağ ve dört avanesinin ölü olarak derdest edilmiş oldukları Serez den yazılıyor. Serez de Hükümet Konağı İnşası: Serez de âli bir surette inşaatına mübaşeret olunmuş ve karşılığının ademi kifayesine mebni inşaatı nakıs kalmış olan Hükümet Konağının bu kere ikmal inşaatına şuruh olunmuştur. Kış basmadan evvel binanın üzerinin kapatılması elzemdir. Mutasarrıf Liva Saadetlü Nuri Paşa Hazretlerinin himmeti ve yardımsever ahalisinin gayreti ile bu âli binanın ikmal inşaatına ibraz muvaffakiyet olunacağını ümit eyleriz. Langaza da Sel: Langaza ^dan aldığımız malumata nazaran geçen Perşembe Selanik te vuku bulan şiddetli boran orada dahi icra-i tesirat eyleyerek taşan Langaza Deresi kasabayı kamilen istila eylemiştir. Bütün hanelere su girmiş 34 hane ile bir samanlık kamilen harap olmuştur. Langaza şosesi üzerinde on dokuzuncu kilometre bulunan köprüyü dahi seller harap etmiş, alıp götürmüştür. Langaza Deresinin her vakit irat eylemekte olduğu mazaratın defi için mükemmel deşarj inşasına mübaşeret olunmak üzere lazım gelen keşfiyat icrası için vilayet ser mühendisi İzzetlü Hurasan Efendi ile Şark Şimendiferlerinin Selanik Birinci Kısım Komiseri İzzetli Hürmüz Efendi, Langaza ya azimet eylemiş, keşfiyat lazımeyi bilahare tanzim ettikleri raporu vilayet celileye takdim etmişlerdir. --- Nevrekop İnas Mektebi: Nevrekop kazası Naibi Bahattin Efendinin himmet ve delaleti ve hamiyetmendan ahalinin yardımları ile Nevrekop kasabasında mükemmel bir İnas Mektebi tesis ve küşad edilmiştir. Takdir ve teşekkür olunur. -- Drama dan Yazılıyor: Her tarafta olduğu gibi Drama da dahi bu son zamanlarda maarif şayan memnuniyet olacak terekkiyat ibrazına başlamıştır. İdadi Mektebi müdürü cedidi Nadir Beyefendinin himmetiyle günden güne asarı terakki ve intizam göstermekte mektep mazhar rağbet umumiye olmaktadır. Mahmudi Mektebi dahi ahiren bir dikkate mazhar oldu. Selanik Maarif İdaresince intihap olunan muallim Hacı Mehmet Efendinin gayret ve faaliyeti şayan takdir bir derecededir. İnas Mektebi muallimesi bir hanım mektebin temin ve terekkiyatı için cidden pek ziyade gayret etmekte olduğu halde İnas ve Zükuru muhtelit bir surette tedris edilmekte olan usulü atikadan varestesiz mahalle mektepleri münasebetinin eser tesvilatı olarak mektebe rağbet olmamakta, mevcut talebatı 27 neferden ibaret bulunmaktadır.
Drama Mahalle Mekteplerinin usulü cedideye ifrağı, taht intizama alaınması emrinde Maarif Encümeninin kemali ehemmiyetle nazarı dikkatini celp eylerim. Bu mahalle mektepleri taht intizama alınmadıkça Drama da maarifin matlup derece-i terakkiye vusulü mümkün değildir. Bir Sahibi Hamiyetten Alınan Varaka: Geçen gün şehrimiz yukarı cihetlerini seyir ve temaşa arzusuyla Kuşaklı Kaleye gitmiştim. Kuşaklı Kale Caddesinde vaki Kığlı Çeşmesinin yüz metre kadar ilerisinde olan Hisar Burcunun sol cihetinde yarım arşın miktarı bulan bir yarığa tesadüf ettim. Burcun böyle müthiş bir suretle ayrılıp cadde üzerine düşmesiyle oradan geçenleri duçar dehşet edecek bir derecededir. Selanik Kuşaklı Kale Burcun sükûtu halinde mukabilinde bulunan Kıpti haneleri büsbütün mahv ve bin aşan olacağına şüphe edilemez. Şu halin azim bir felakete sebebiyet vereceği yek nazarda anlaşıldığı halde şimdiye kadar belediye komiserlerinin nazarına isabet etmediğine hayret ederek merciin nazarı dikkatine arz etmek maksadıyla iş bu varakacığı yazdım.