Periodontoloji 1
2
Periodontoloji Periodontoloji nedir? Periodontoloji, dişleri ve implantları çevreleyen yumuşak ve sert dokuların iltihabi hastalıkları ve bunların tedavisi ile ilgilenen bir dişhekimliği dalıdır. Periodontoloji, dişin çevre dokularının bilimi anlamına gelmektedir. Bu çevre dokular şunlardır: -Dişin kök kısmının en dış tabakasını oluşturan Sement -Dişin kök kısmının etrafını oluşturan kemik dokusu -Dişin kök kısmı ile kemik arasında bağlantı görevi gören lif grubu Priodontal Ligament (Lif) Alveol Kemiği Sement 3
SAĞLIKLI AĞIZ Sağlıklı Diş Eti Sağlıklı Ağızda Kemik Seviyesi 4
DİŞ ETİ HASTALIĞI OLAN AĞIZ Plak Tartar Cep Diş Eti Hastalığına Bağlı Kemik Erimesi 5
Diş eti hastalıkları nelerdir? Gingivitis: Diş eti iltihabıdır. Diş ve diş etlerinin üzerinde biriken bakteri plağından kaynaklanır. Diş etlerinde kızarma, kanama ve ödem olur. Periodontitis: Yavaş geliştiği için genellikle erişkin yaşta görülen ve genel diş eti hastalığının belirtileri dışında belirti vermeyen bir hastalıktır. Bu nedenle hastanın fark etmesi gecikebilir. Dişi destekleyen dokuların yavaş yıkımı ile ayırt edilir. Agresif Periodontitis: Şiddetli kemik yıkımıyla ayırt edilen ve genellikle aileden geçen bir hastalıktır. Dişlerde sallanma en belirgin belirtisidir. Hasta tarafından, sallanma dışında belirti fark edilmediği için anlaşılmaz. Düzenli diş muayenesi sayesinde erken teşhis ve tedavi mümkündür. 6
Dişeti hastalığının belirtileri nelerdir? 1. Fırçalama esnasında ya da normalde kanama 2. Hassasiyet, ağrı ve ödem 3. Kızarıklık, kaşıntı ve kötü koku 4. Dişlerin sallanması ve diş eti çekilmesi 5. Dişlerin sallanması 6. Açığa çıkan kök Sağlıklı Diş Eti Gingivitis Periodontisis 7
8
Diş Eti Hastalığının Oluşmasındaki Etkenler Nelerdir? Sigara: Ağız ve diş sağlığı için son derece zararlı olan sigara, diş eti hastalıklarının da hızının arttırır. Stres: Birçok hastalıkta olduğu gibi diş eti hastalıklarını da etkileyen bir unsurdur. Bruksizm: Dişleri sıkma ve gıcırdatma demek olan bruksizm, dokulara zarar verir. Dengesiz beslenme: Dengeli beslenme bedenin bağışıklık sisteminin düzenli çalışması ve hücre yenilenmesi için önem arz eder. Genetik: Genetik yatkınlığın, bazı diş eti hastalıklarının bir nedeni olabileceği bilimsel olarak kanıtlanmıştır. Genetik yatkınlığı olan kişilerde diş eti hastalığı riski daha yüksektir. Bazı ilaçlar: Bazı ilaçların, ağız hijyenini olumsuz yönde etkilediği bilinmektedir. Bu ilaçlardan bazıları; fenitoin, oral kontraseptifler (doğum kontrol ilaçları), kalsiyum kanal blokerleridir. 9
Gebelik: Gebelik sürecinde oluşan hormonel değişiklikler diş etlerini de etkileyebilir. Hamilelerde özellikle diş eti büyümesi görülebilir.diş eti büyümeleri sıklıkla görülür. Şeker Hastalığı: Şeker hastalığının kontrol altında olmadığı hastalarda diş eti hastalıklarının oluşma riski daha yüksektir. 10
Diş Eti Hastalığı Tedavisi Nedir ve Nasıl Yapılır? Diş eti hastalığı tedavisi, sadece diş eti hastalığını kapsayan tedavi ve ileri diş eti hastalığı tedavisi şeklinde ikiye ayrılabilir. Sadece diş eti hastalığı olması durumunda diş taşı temizliği yapılması ve hastanın ağız hijyenini koruması yeterlidir. Tedavi esnasında plak, diş taşı ve renklenmeler temizlenir. Kemikte bir kaybın olduğu ilerlemiş durumlarda ise kök yüzeyi düzleştirme işlemi, flap operasyonları uygulanması gerekebilir. Bazı durumlarda bu aşamada kemik greftleri ya da mine matrix proteinleri sayesinde, kaybedilen kemiğin kısmen ya da tamamen idame edilmesi mümkündür. Tedavi bitiminde düzenli diş kontrolleri hastalığın gözlemlenmesi için önemlidir. Diş eti tedavisinde süreç, diş taşı temizliği ve kök yüzeyi düzleştirmesi uygulanacaksa en az 2 ve en fazla 6 seanstır. Bazı durumlarda Tüm Ağız Dezenfeksiyonu ile uzun ve tek seansta (ortalama 90-120 dakika) bütün işlemlerin bitirilmesi mümkündür. 11
Diş Eti Hastalığı Tedavisinde ve Sonrasında Nelere Dikkat Edilmelidir? Size önerilen fırça, ara yüz fırçası, diş ipi gibi ürünlerin kullanılması gerekir. Bu ürünlerin kullanılmasının alışkanlık hâline getirilmesi ve düzenli diş kontrolleri tedavi için önemli noktalardır. Diş Eti Çekilmesi Nedir ve Tedavisi Nasıl Olur? Diş etinin, kök yüzeyini açıkta bırakacak şekilde kök ucuna doğru çekilmesidir. Diş eti çekilmesinin nedenleri; diş eti hastalığı, dişin doğru konumlanmamış olması ya da yanlış teknikle fırçalama şeklinde çeşitlilik gösterir. Diş eti çekilmesi olduğunda öncelikle hastalığın nedeninin ortadan kaldırılması gerekir. İkinci aşamada bu çekilmenin önlenmesine yönelik operasyonlar yapılır. Bunlar lokal anesteziyle kolaylıkla uygulanabilen işlemlerdir. 12
Dişeti hastalığının belirtileri nelerdir? Dişeti neden hasta olur? 1. Fırçalarken ya da spontan biçimde kanama gösteren, 2. Hassasiyet, ağrı, 3. Kızarıklık, ödem, 4. Kaşınma hissi, kötü koku, diş eti çekilmesi 5. Dişlerin sallanması, 6. Kök yüzeylerinin açığa çıkması Diş eti hastalıklarının ortaya çıkmasında bir çok faktör rol alabilir. Bunların bir kısmı; 13
Sıkça Sorulan Sorular Sigara, diş eti hastalığına neden olabilir mi? Sigara kullanımının, kesin olarak diş eti hastalığına neden olduğunu gösteren bir araştırma yoktur, ancak kemik kaybını hızlandırdığı saptanmış bir durumdur. Diş eti hastalıklarının başka hastalıklarla ilişkisi var mı? Diş eti hastalıklarının; şeker, düşük doğum ağırlığı ve çeşitli akciğer hastalıklarıyla ilişkisi vardır. Özellikle şeker hastalığı olanlarda diş eti hastalıkları çok sık görülür. Diş macunu seçimi nasıl olmalıdır? Hekiminiz özel bir önerisi yoksa herhangi bir diş macununu kullanabilirsiniz. Diş eti hastalığı tedavisi ağrılı mıdır? Uygulamalar esnasında lokal anestezi yapıldığı için herhangi bir ağrı duyulmaz. Bazı işlemlerin ardından geçici olarak sızlama olabilir. Bunun nedeni diş eti çekilmelerine bağlı olarak meydana çıkan kök yüzeylerindeki diş taşlarının kaldırılmasıdır. 14 Eğitim kitapçıklarımızın içeriğinde bulunan bilgiler destek sağlamak içindir. Hekimin hastasını tıbbi amaçla muayene etmesi, tanı ve teşhis koyması yerine geçmez.
Diş eti hastalığı tedavisinden sonra ne sıklıkla kontrole gidilmelidir? Genellikle 4, 6 ya da 12 ayda bir kontrollere çağırılırsınız, ancak hekiminiz durumunuza uygun farklı bir muayene takvimi önerebilir. Diş taşı temizliği dişlerimi inceltir mi? Bu işlemde sadece dişlerinizin yüzeyinde birikmiş olan diş taşları, plaklar ve renklenmeler temizlendiği için dişlerinizde herhangi bir kayıp olmaz. 15
ESENDENT AĞIZ VE DİŞ SAĞLIĞI MERKEZİ Talatpaşa Mahalllesi Pazaryolu Caddesi No. 2E Sedai İş Merkezi Esenyurt - İstanbul T. 0212 596 10 56 F. 0212 596 10 57 Metinler Dt. Sema Saçlı Tasarım Müessese www.muessese.com.tr 16