Diyabette Bakım,Takip ve İzleme. İ.Ü Cerrahpaşa Tıp Fakültesi İç Hastalıkları ABD Endokrinoloji,Diyabet ve Metabolizma Uzm.Hem.

Transkript

1 Diyabette Bakım,Takip ve İzleme İ.Ü Cerrahpaşa Tıp Fakültesi İç Hastalıkları ABD Endokrinoloji,Diyabet ve Metabolizma Uzm.Hem.Alev Kahraman

2 Kan Glukozunun Diyabetli Birey Tarafından Takibi Kan glukozunun yeterli şekilde değerlendirilmesi, tartışılabilir bir şekilde, diyabet bakımının en önemli bileşeni olabilir Sağlanan bilgi diyebetli bireylerin ve sağlık uzmanlarının terapinin yeterliliğini değerlendirmesine ve beslenme, egzersiz rejimlerini ayarlamasına olanak verir SMBG diyabetli bireylerin yaşam kalitelerini yükseltebilecek artmış bir yaşam tarzı esnekliğine sahip olmasına olanak verir

3 Kan Glukozunun Diyabetli Birey Tarafından Takibi İnsülin ya da sülfonilüre alan herkes terapötik etkinliği değerlendirmek ve semptomatik hipoglisemiyi önlemek için rutin şekilde SMBG kullanmalıdır Tip 1 diyabetli kişiler günde 4-6 defa test yapmalıdır Tip 2 diyabetlilerde takibin sıklığı konusunda uzmanlar arasında bir fikir birliği mevcut değildir. Bununla birlikte, glisemik hedeflere erişilmesine olanak verecek kadar sık olmadır

4 Kan Glukozunun Diyabetli Birey Tarafından Takibi Farklı testler farklı bilgiler verir. En iyi kontrol zamanı hastadan hastaya değişir Açlık KG seviyesi insülinin KG yi gece esnasında kontrol altında tutup tutmadığını gösterir Öğün öncesi glukoz yenecek olan öğüne ilişkin olarak yiyecek ve insülin konusunda kararlar verilmesine kılavuzluk edebilir Öğün sonrası glukoz öğünleri kapsamak açısında doğru miktarda insülin ya da ilaca sahip olup olmadığınızı gösterir (Yeni çalışmalara göre en iyi göstergedir)

5 Kan Glukozunun Diyabetli Birey Tarafından Takibi Glukoz seviyelerinde günlük bazda iyileşme sağlanmasının öneminin anlaşılması yönünde bir ihtiyaç bulunmaktadır Kişiye özel hale getirilmiş bireysel hedef aralıkları belirlenmelidir Tarafların ortak şekilde kabul edebileceği izleme programına uymalarında diyabetli bireylere yardımcı olunmalıdır Test sonuçlarını öğün planları ve egzersiz rejimlerini ayarlamalarına yardımcı olacak şekilde nasıl kullanacakları hakkında ve yanı sıra hastanın tedavisini değerlendirmesinde sağlık uzmanına yardımcı olmak için değerli bilgiler sağlamaları konusunda diyabetli bireylere eğitim verilmelidir

6 Diyabetli Birey Neden Uyum Göstermez? Bilgi Eksikliği Aile Desteği Bulunmaması Mali Sorunlar İşin Gerektirdikleri Ziyaretler Arasında Geçen Zamanın Uzunluğu

7 Glukoz İçin İdrar Testi Glukoza ilişkin renal eşik 180 mg/dl dir (10 mmol/l); bu değer renal fonksiyona göre değişiklik gösterir Ölçüm sırasındaki değil, idrar toplama sırasındaki ortalama plazma glukoz konsantrasyonu değerini yansıtır. Kan glukozu takibi açısından değer taşımamaktadır Keton seviyesi takibi için kullanılmalıdır Sabah ağızda aseton kokusu veya çürük elma kokusu hissedilirse mutlaka idrarda keton bakılmalıdır Kan şekeri mg/dl geçtiğinde mutlaka idarada ve kanda aseton bakılmalıdır

8 Diyabet ve Yaşam Tarzı 1. Dengeli bir beslenme planı 2. Fiziksel egzersiz 3. Bireye uygun tıbbi tavsiye ve bireysel takip 4. Kaliteli bir yaşam

9 Ayak Bakımı Diyabetli bireylere ayak bakımı konusunda verilecek tavsiyeler 1.Sigara kesinlikle kullanılmamalıdır. 2. Ayaklar her gün kontrol edilmelidir. 3. Ayaklar her gün yıkanmalıdır. 4. Aşırı sıcak sudan kaçınılmalıdır. 5. Ayaklar üşüdüğü takdirde mutlaka çorap giyilmelidir. 6. Sıcak ve sert zeminli yerlerde dolaşılmamalıdır.

10 Ayak Bakımı Diyabetli bireylere ayak bakımı konusunda verilecek tavsiyeler 7.Çıplak ayakla kesinlikle yürünmemelidir. 8. Ayaklardaki nasırlar ve kalluslar için hiçbir zaman kimyasal maddeler kullanılmamalıdır. 9.Ayakkabıların içi giymeden önce her zaman kontrol edilmelidir. 10.Görmesi bozuk olan hastaların aileleri ayak bakımı açısından eğitilmelidir. 11.Ayaklar uzun süreli olarak ıslak kalmamalıdır.

11 Ayak Bakımı Diyabetli bireylere ayak bakımı konusunda verilecek tavsiyeler 12.Kuru ayaklar için krem veya vazelin ince bir tabaka şeklinde sürülebilir. 13.Ayaklara uygun pamuklu veya yünlü çorap giyilmeli, çoraplar her gün değiştirilmeli, 14.Çorap bağı kullanılmamalıdır. 15.Çorapsız ayakkabı giyilimemelidir. 16. Parmak aralarına bağları giren sandalet giyinmemelidir.

12 Ayak Bakımı Diyabetli bireylere ayak bakımı konusunda verilecek tavsiyeler 17.Ayakkabılar ayağa uygun ve rahat olmalıdır. 18.Kışın ayaklar için özel önlemler alınmalı 19.Tırnaklar düz kesilmelidir. 20. Doktor kontrollerine düzenli bir şekilde gidilmelidir. Her kontrolde ayaklar mutlaka muayene edilmelidir. 21.Ayaklarda anormal bir şey görüldüğünde mutlaka doktora haber verilmelidir. 22.Diyabetik olduğunuz podiatriste her fırsatta söylenmelidir.

13 Ağrı Karıncalanma Yanma Hassasiyet Üşüme Kramp Isı Renk Değerlendirme

14 Cilt Bakımı Diyabetlinin cilt bakımında öncelik cilt bütünlüğünü korumaktır Temizlikte ılık su ve sabun (ph 5.5) kullanılır Nemlendirici kremler kullanılır Doğrudan güneş ışığından korunur Kadınlar deri temizliğine özen göstermelidir

15 Ağız ve Diş Sağlılğı Diyabetli bireyler,ağız ve diş problemleri yönünden daha fazla risk altındadırlar Diyabetli birey günlük ağız-diş temizliğine dikkat etmelidir Altı ayda bir düzenli diş kontrolü yapılmalıdır Diş hekimine gitmeden önce kan şekeri kontrolü yapılmalıdır Yumuşak diş fırçası kullanılmalı,3 ayda bir fırça yenilenmeli

16 Tatil ve Seyahat Önerileri Diyabetli birey yolculuk öncesi mutlaka sağlık kontrolü yaptırmalıdır Sağlık sigortası mutlaka yanında olmalıdır Uzun yolculuklarda yanında yiyecek bulundurmalıdır İnsülin ve diğer malzemelerini el bagajında taşımalıdır İnsülin için mutlaka soğuk zincirini koruması için özel çanta kullanmalıdır Yedek ilaç ve insülinleri şeker ölçüm stripleri mutlaka yanında olmalıdır Tatilde günlük yaşam tarzında olabilecek değişiklikler diyabet ekibi ile önceden görüşülmelidir

17 Cerrehi ve özel durumlar Diyabetli cerrahi operasyon geçirecekse mutlaka OAD si kesilip insülin tedavisine geçilmesi gerektiği unutulmamalıdır Kan şekeri regülasyonu yara iyileşmesi yönünden çok önemlidir Beslenmesi diyetisyen tarafından tekrar planlanmalıdır Bası yarasi yönünden yakın takip edilmelidir