MADDENİN ÖLÇÜLEBİLİR ÖZELLİKLERİ
MADDENİN ÖLÇÜLEBİLİR ÖZELLİĞİ Kütle Maddeleri sahip olduğu özelliklerden biri de miktarlarıdır.her maddenin belirli bir miktarı vardır. Maddenin miktarı kütle olarak adlandırılır. Alışveriş yaparken meyve, sebze gibi yiyecekleri miktarlarına yani kütlelerine göre alırız.
MADDENİN ÖLÇÜLEBİLİR ÖZELLİĞİ Kütle ölçüsü birimi olarak bazı maddeler için kilogram, bazı maddeler için gram birimi kullanılmaktadır. Örneğin, 1 kilogram patates, 300 gram karabiber deriz.
MADDENİN ÖLÇÜLEBİLİR ÖZELLİĞİ Kilogram, gramın bin katına eşittir. Kilogram kg, gram g sembolüyle gösterilir. Bu eşitlik şöyledir: 1kg=1000g.Bu eşitliğe göre 2000 gram patatesin 2 kilograma eşit olduğunu söyleyebiliriz.
MADDENİN ÖLÇÜLEBİLİR ÖZELLİĞİ Kütleyi tartı aletlerinde ölçerek tespit ederiz. Eşit kollu terazi, elektronik terazi, baskül gibi aletler kütle ölçmek için kullanılır. Elektronik terazilerde ve basküllerde kütlesi ölçülecek madde bunların üzerine konur.
MADDENİN ÖLÇÜLEBİLİR ÖZELLİĞİ Eşit kollu terazide durum farklıdır. Eşit kollu terazide kefenin birine kütle ölçülecek madde diğer kefeye ise kütlesi bilinen birim kütleler konur. Terazinin kolları dengeye geldiğinde tartılan maddenin kütlesi ölçülmüş olur.
MADDENİN ÖLÇÜLEBİLİR ÖZELLİĞİ Sıvılar içine konuldukları kaplarla birlikte tartılır. Bu durumda tartı aletinde ölçtüğümüz miktar, sıvının ve kabın toplam kütlesidir. Buna brüt kütle denir. Sıvının kütlesini bulmak için toplam kütleden kabın kütlesini çıkarırız.
MADDENİN ÖLÇÜLEBİLİR ÖZELLİĞİ Şimdi de gazların kütlelerine bakalım ve bunu örnek üzerinde değerlendirelim. Araba lastikleri, lastik top ve balon havayla doldurulur. Benzer bir şekilde oksijen tüpleri, doğal gaz borularının içi de gaz maddelerle doludur.
MADDENİN ÖLÇÜLEBİLİR ÖZELLİĞİ Gaz maddeler topumuzda, balonumuzda, araba lastiklerinin içinde yer kapladığına göre gazların da kütleleri olduğunu söyleyebiliriz. Sönmüş bir balonla şişirilmiş bir balon dengede durmaz.
MADDENİN ÖLÇÜLEBİLİR ÖZELLİĞİ Hacim Maddelerin kapladıkları yer onların sahip olduğu bir diğer özelliktir. Eşyalarımız ve malzemelerimiz belirli bir yer kaplar. Örneğin, eve koltuk, yatak gibi eşyalar aldığımızda odaya sığıp sığmayacağını düşünürüz.
MADDENİN ÖLÇÜLEBİLİR ÖZELLİĞİ Maddelerin kapladıkları yer hacim olarak adlandırılır. Madde hangi halde olursa olsun büyük veya küçük bir hacmi vardır.
MADDENİN ÖLÇÜLEBİLİR ÖZELLİĞİ Sıvılar konuldukları kabın şeklini aldıkları için ölçümü kapta kapladıkları yere göre yapabiliriz. Günlük hayatta sıvı maddelerin hacimlerini ölçmek için dereceli kaplar kullanılır. Hacim birimleri litre ve mililitre ile ifade edilir. Litre L, mililitre ml sembolleri ile gösterilir.
MADDENİN ÖLÇÜLEBİLİR ÖZELLİĞİ Litre, mililitrenin 1000 katına eşittir. Bu eşitliğe göre: 1L = 1000mL dir. Dereceli kaplarda üzerinde eşit aralıklarla çizgiler vardır. Bu kapların içine sıvı konulduğunda hangi çizgi seviyesine denk geliyorsa sıvının hacmini bize verir. 96 ml
MADDENİN ÖLÇÜLEBİLİR ÖZELLİĞİ Katı maddeler doğrudan kabın şeklini almadığı için dereceli kaplarla ölçemeyiz. Katı maddelerin hacmi, içine batacakları bir sıvı yardımıyla ölçülür.
MADDENİN ÖLÇÜLEBİLİR ÖZELLİĞİ Katı madde sıvı içine konulduğunda, sıvı seviyesinde katı maddenin hacmi kadar artış olur. Çünkü iki madde aynı anda aynı yeri kaplayamaz. Bu nedenle sıvı seviyesindeki bu artış katı maddenin hacmi kadardır. Katı Madde