KATI ATIK İŞLETMELER MÜDÜRLÜĞÜ İzmir Metropol Alanı içerisinde oluşan katı atıkların, çevre ve insan sağlığı için tehlike oluşturmadan bertarafını ve değerlendirilmesini sağlamak ile, bu konuda ileriye dönük yeni projeler üretmektir.bu kapsamda görevlerimiz ; Harmandalı Düzenli Katı Atık Depolama Tesisi; İzmir Metropol alanı içerisinde oluşan evsel nitelikli katı atıkların, endüstrilerden kaynaklanan sanayi atıklarının ve arıtma çamurları ile sağlık kuruluşlarından kaynaklanan enfekte atıkların depolama suretiyle bertarafını gerçekleştirmektir. Halkapınar Transfer İstasyonu; İlçe belediyelerin küçük tonajlı araçları buraya gelmekte, evsel nitelikli katı atıklarını tırlara boşaltmakta, daha sonra bu atıklar Harmandalı Düzenli Katı Atık Depolama Tesisine taşınmaktadır. Burada amaç; çöp kamyonlarının şehir trafiğine artı yük getirmesini önlemek ve ekonomik yönden tasarruf sağlamaktır. Uzundere Kompost Fabrikası; Evsel nitelikli katı atıklar işlenerek, organik atıklardan tarımda kullanılmak üzere gübre elde edilmektedir. Bu işlemi gerçekleştirirken değerlendirilebilir atıklar ayıklamak suretiyle ülke ekonomisine geri kazandırılmaktadır. Kısık Transfer Rampası; Tahtalı Havzası içinde kalan yerleşim yerlerinden kaynaklanan evsel nitelikli katı atıklar, tırlar vasıtası ile Harmandalı Düzenli Katı Atık Depolama Tesisine taşınmaktadır. Gediz Transfer İstasyonu: kentimizin güney bölgesinde yer alan ilçe belediyelerin küçük tonajlı çöp toplama araçları ile toplanan atıkların tırlar vasıtasıyla Harmandalı Düzenli Depolama Tesisine taşınması için kullanılmaktadır. Katı Atık Proje ve Denetim Ekibi Katı Atıkları Kontrolü Yönetmeliği, Tıbbı Atıkların Kontrolü Yönetmeliği, Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliği çerçevesinde, İzmir kenti mücavir alan sınırları içerisinde, Katı Atık Yönetim sisteminin iyileştirilmesi amacıyla gerekli araştırma ve proje çalışmalarını yaparak, uygulamaya koymak ve yapılan çalışmaları denetlemekten sorumludur. Şehrimizde bulunan sağlık kuruluşlarından kaynaklanan enfekte atıklar, 4 adet özel yapım aracımızla toplanarak, Harmandalı Düzenli Katı Atık Depolama Tesisine taşınmakta, orada bertaraf edilmektedir. Ayrıca tüm sağlık kuruluşlarından kaynaklanan enfekte atıkların toplanması, taşınması ve bertarafı için çalışmalar yapmaktır. Belediyemizin çeşitli müdürlüklerinden gelen ekonomik değeri olan hurda malzemeler ve Uzundere Kompost Tesisimizde katı atık içerisinden ayıklanarak geri kazanılan maddelerin satılmasını sağlamaktır. Tahtalı Havzası gibi koruma alanlarındaki atıkların toplanıp taşınmasına 3030 sayılı yasa çerçevesinde destek sağlamak ve mevcut eski katı atık dökü sahalarının rehabilitasyonu gerçekleştirmektir.
Değerlendirilebilir atıkların geri kazanımı çalışmalarını yürütmek amacıyla ayrı toplama işlemini kaynağında başlatmak üzere pilot bölgelerde projeler geliştirerek bu organizasyonun şehir genelinde gerçekleşmesini sağlamaktır. YAPILAN ÇALIŞMALAR Şehrimizde bulunan 320 hastane ve diğer sağlık kurumlarından kaynaklanan tıbbı atıklar 5 adet özel yapım aracımızla toplanarak, Harmandalı Düzenli Katı Depolama Tesisine taşınmakta, orada kireçli çukurlarda gömülmektedir. Denetimler sonucun da, geçici tıbbı atık depolarında Tıbbı Atıkların Kontrolü Yönetmeliği ndeki standartları sağlayan hastanelere Geçici Atık Deposu Kullanma İzin Belgesi verildi. 2000 yılında başlatılan küçük ölçekli sağlık kuruluşlarından kaynaklanan tıbbı atıkların Alsancak pilot bölgede ( muayenehane, veteriner hekim klinikleri, poliklinik vs.) diğer atıklardan ayrı olarak toplanması, taşınması ve bertaraf çalışmaları devam etmektedir. 446 23 24 Numaralı Alo Tıbbı Atık Hattı ile İzmir geneline yayılması sağlanmıştır. GSM Ruhsatı almak için baş vuran işletmenin katı atık yönünden denetimleri yapılarak K.A.K.Y ne uygun olan işletmelere olumlu rapor yazılmakta, uygun olmayan işletmelere ise yönetmelik şartlarını yerine getirmesi sağlanmaktadır. İZSU Genel Müdürlüğü nden bildirilen işletmeler, GSM Ruhsatı ve kirlilik önlemi alması açısından incelenerek uygun hale getirilmesi sağlandı. Kentimizde atıkların geri kazanma çalışmalarına devam edilerek atık kağıtların, pillerin ve hurda camların ayrı toplanması sağlanmıştır. Ayrıca geri kazanılan malzemelerle ilgili son dört yıla ait tablomuz aşağıda verilmiştir. Toplanan geri kazanılabilir atık miktarı (kg) Yıllar 1998 1999 2000 2001 Hurda Cam 618.321 940.072 869.588 871.646 Atık Kağıt 14.023 45.160 81.980 91.980 Pil 3000 2.350 4.000 3000 Fabrikalara sanayi atık denetimleri yapılarak atık beyan formları doldurulmaya başlandı. AYKOME tarafından belirlenen moloz döküm sahalarından buca Üniversite Kampüsü inşaat alanı ve Çiğli Pompa İstasyonu yakınında bulunan yerlere Mermer İşletmeleri atıklarının ve çamurlarının yönlendirilmesi sağlandı Şikayet evrakları değerlendirildi. Buca Transfer İstasyonu yeri için 9 Eylül Üniversitesi ne ön CED raporu hazırlatılarak Çevre Bakanlığından onay alındı. Uzundere Depolama Alanında oluşan deponi gazının toplanarak yakılması için portatif gaz yakma tesisinin kurulması ve Harmandalı Düzenli Depolama Tesisinde döküme kapatılan sahalarda oluşan deponi gazının yakma tesisine iletilerek yakılması işinin yapımı ve elektrik enerjisine dönüştürülmesi projesi ile ilgili ihale dosyası hazırlandı. Harmandalı Düzenli Depolama Tesisinde çöplerin serilmesi, sıkıştırılması ve toprak ile kapatılması
işinin ihalesi yapıldı. 2002 yılı için ihale dosyası hazırlandı. Enfekte atıkların sterilizasyon yöntemi ile bertarafını sağlanması amacıyla araştırma yapılarak ihale dosyası hazırlandı. Harmandalı Düzenli Depolama Tesisi ve Halkapınar Transfer İstasyonunda bilgisayarlı elektronik kantar sistemi kuruldu. Uzundere de bulunan mevcut kantar sistemi iyileştirilerek elektronik hale getirildi. Dokuz Eylül Üniversitesi Çevre Mühendisliği Bölümünün organize ettiği 18-21 Nisan 2001 tarihleri arasında düzenlenen 1. Ulusal Katı Atık Kongresine katılım sağlandı. T.M.M.O.B. Kimya Mühendisleri Odası ve Katı Atık Araştırma ve Denetimi Türk Milli Komitesi tarafından 11-14 Nisan 2001 tarihleri arasında İstanbul Teknik Üniversitesi nde düzenlenen Katı Atıkların Yönetimi Teknik okuluna katılım sağlandı. İzmir Çevre İl Müdürlüğü ile yapılan protokol gereği Hipermarketlere konulan kağıt, metal, ve plastik kumbaraları ile geri kazanım faaliyetleri sürdürüldü. 5 Haziran Çevre Haftası çerçevesinde Yeni Asır Gazetesi işbirliği ile Atık Pil toplama kampanyası düzenlendi. Şehrin çeşitli yerlerinde yerleştirmek amacıyla atık kağıt ve atık pil toplama kumbaraları yaptırıldı.
Uzundere Kompost Tesisinde kullanılmak üzere satın alınacak olan çöp Aktarma (Windrow) makinesi ile ilgili ihale dosyası hazırlandı. Tıbbi Atık araçlarının ve bu işte çalışan personelin dezenfeksiyonu amacıyla dezenfektan madde alınarak kullanılmaya başlandı. Harmandalı Düzenli Atık Depolama Alanından kaynaklanan çöp sızıntı suyunun arıtıldıktan sonra kentsel atık su kanalizasyon sistemine bağlantısı yapılmıştır. İlçe Belediyelerince Çöp toplama Hizmetlerinde kullanılmak üzere çöp konteyneri alımı ihalesi yapıldı. Uzundere Kompost Tesisinde daha kaliteli kompost üretilmesi ve kapasitesinin artırılarak 500 ton/gün e çıkarılıp ilçe belediyeleri tarafından daha etkin ve verimli çöp toplama hizmetinin verilmesini sağlamak amacıyla,tesiste iyileştirme çalıştırmaları yapılmış olup bu kapsamda fermantasyon sahasının üzeri çatı ile kaplanmış ve su toplama ve havalandırma kanalları, atıksu toplama haznesi ile dereye bağlantısı yapılmıştır. Halkapınar çöp Transfer İstasyonundan kaynaklanan koku atık su ve benzeri çevresel problemlerin ortadan kaldırılarak daha sağlıklı bir çalışma ortamı yaratılabilmesi amacıyla atık transfer platformu yeniden düzenlenerek, kapalı hale getirilmiş ayrıca işletme binası yenilenmiştir. Konak belediyesine ait Gediz Transfer İstasyonu işletilmesi belediyemiz tarafından yapılmakta olup tesisin yenilenme çalışmaları devam etmektedir. Harmandalı Düzenli Atık Depolama Tesisinin kapasitesinin artırılması ve yönetmeliklere uygun atık depolanmasının yapılabilmesi amacıyla hazırlatılan işleme projesinin uygulanması amacıyla çalışmalar başlatılmıştır. 2001 YILI ÇALIŞMALARI Harmandalı Katı Atık Depolama Tesisi 2001 Yılı Çalışmaları Çalışılan Gün : 365 Çalışan Personel Sayısı : 16 (K. İşçi :9, Ş. İşçi :3, Memur :4) Kullanılan Elektrik : 48.921 kwh Kullanılan Akaryakıt : 20.546 lt. Çalıştırılan Araç - İş Makinası : Kamyonet : 1 BMC Kamyon (Su Tankeri) : 1 Bedford Servis Aracı : 1 Minibüs : 1 BMC Kamyon : 2 Ekskavator : 1 Bertaraf Edilen Atık Miktarı Ve Elde Edilen Gelirler (2001)
CİNSİ MİKTARI ( TON ) TUTARI ( TL ) EVSEL ATIK 689 866 670 - SANAYİ ATIĞI 20 560 510 143.923.570.000 İMHA ATIĞI 8 851 830 88.518.300.000 ENFEKTE ATIK 3 930 934 393.093.400.000 BİYOLOJİK ÇAMUR 1 312 640 3.937.920.000 KİMYASAL ÇAMUR 18 068 030 126.476.210.000 TARTI 10 839 18.968.250.000 TOPLAM 774.917.650.000 Not : Tabloda; Harmandalı Düzenli Katı Atık Depolama Tesisinde Depolanan evsel, sanayi, arıtma çamurları, imha ve enfekte atık miktarlarını göstermektedir. Metropolitan alan içerisindeki Sanayi kuruluşlarının ve Sağlık kurumlarının atıklarını bertaraf etme karşılığı elde edilen gelirlerde gösterilmektedir. Bertaraf gelirine tartı ücretleri de dahil edilmiştir. 2001 yılı bertaraf gelirine enfekte atık bertaraf ücretleri de dahil edilmiştir. ( 2001 yılı enfekte atık bertaraf ücreti 100.000.- TL./ kg dır. ) Uzundere Kompost Tesisi 2001 Yılı Çalışmaları Çalışılan Gün : 169 gün ( 11.06.2001 31.12.2001 ) Çalışma Saati İşlenen Çöp Miktarı : 2 088.48 saat : 63.726.553 kg Çalışan Personel Sayısı : 43 ( Kadrolu işçi:28, Şirket İşçisi:9, Memur:6 ) Kullanılan Elektrik Kullanılan Akaryakıt Kullanılan Muhtelif Madeni Yağ : 272.820 Kwh : 104.376 lt. : 1.553 lt. Çalıştırılan Araç - İş Makinası : Yükleyici :4 Minibüs : 1 Windrow : 1 Dozer : 1 Damperli Kamyon :4 Bedford : 1 Forklift : 1 Kamyonet : 2 Paletli Yükleyici : 1 Uzundere Kompost Tesisi 2001 Yılı Gelirleri CİNSİ MİKTARI (kg) TUTARI ( TL ) GÜBRE 403 060 1.209.180.040
PLASTİK 120 150 5.808.351.100 KAĞIT 295 520 10.782.823.000 EVSEL NİT.SANAYİ AT. *** 1 879 370 13.155.590.000 HURDA CAM 7 540 160.158.497 SANAYİ ATIĞI TARTI - 1552.250.000 TARTI 70 122.500.000 TOPLAM 32.790.852.637 ***; Özel Firmalardan gelen evsel nitelikli sanayi atığıdır. esisin bakımı yapılarak Haziran 2001 yılından itibaren çalışmaya başlanılmıştır. abrikamızdan 2001 yılı boyunca toplam 1.177.640 kg gübre, başkanlık olurlarına istinaden ücretsiz olarak verilmiştir. (Gübre ücreti 2001 yılı için: 3.000.000TL.-/ton, Parasal değeri: 3.532.920.000 TL.) Halkapınar Çöp Transfer İstasyonu 2001 Yılı Çalışmaları Çalışılan Gün Transfer Edilen Çöp Miktarı : 365 gün : 144.371.000 kg Toplanıp Taşınan Enfekte Atık Miktarı : 3.930.934 kg Çalışan Personel Kullanılan Elektrik Kullanılan Akaryakıt Kullanılan Muhtelif Madeni Yağ Kullanılan Yağ ( Muhtelif ) : 47 ( K. İşçi:18, Ş. İşçi:22, Memur:7) : 50.370 kwh : 507.658 lt. : 8786 lt. : 447 lt. Çalıştırılan Araç - İş Makinası : Konteynır : 18 Enfekte Aracı : 5 Tır : 13 Kamyonet : 2 Kamyon : 1 Lastik Tekerlekli Kepçe : 1 2002 PROGRAMI VE HEDEFLER Harmandalı Katı Atık Depolama Tesisini yönetmeliklere uygun olarak yapılan rehabilitasyon projesi kapsamında, gerçek anlamda düzenli depolamanın yapıldığı bir tesis haline getirmek ve tesisin kapasitesini arttırmak için bu projenin uygulanmasını sağlamak. Harmandalı Tesisimizin kuzey doğusundaki alana, 1000 ton/gün kapasiteli Katı Atık Ayırma ve Kompost Fabrikasını yaptırmak, bu yolla; Harmandalı depolama tesisinin ömrünü uzatmak. ekonomik değeri olan maddelerin geri kazanılmasını sağlamak ve elde edilecek gübreden yöre halkını faydalandırmak. Taşıma maliyetini en alt düzeye çekmek için, Bornava bölgesinde ortalama 500 ton/gün kapasiteli transfer istasyonu yaptırmak
Geri Kazanabilir atıkları Kaynakta ayrı toplama çalışmalarının yapılması amacı ile; İlçe Belediyelerin ilgili müdürlükleri ile ortak çalışmalar yapmak ve gerekli organizasyonu sağlamak. Harmandalı Düzenli Katı Atık Depolama Tesisimizdeki eski çöp alanlarında oluşan metan gazının bertarafını sağlamak için söz konusu alanlara bacalar çakılmasını ve mevcut Biogaz Yakma Tesisine eklenmesini sağlamak. Tıbbı atıkların sterilizasyon yöntemi ile bertarafını sağlamak için Halkapınar Transfer İstasyonu sahası içinde sterilizasyon tesisi kurmak. İlçe Belediyelerince toplanan evsel nitelikli katı atıkları tümünün transfer istasyonları vasıtasıyla Harmandalı Düzenli Atık Depolama Tesisine taşınmasının sağlanması ve bunun için mevcut araç filomuzun artırılmasını sağlamak. Katı Atık İşletmeler Müdürlüğü olarak yapılan faaliyetlerin gerek broşürlerle, gerekse yapılan anket çalışmaları ile kamuoyuna duyurmak ve halkı bu konuda bilinçlendirme çalışmalarını gerçekleştirmek.