GURMİK NEDİR? İŞ HAYATINDA YEMEK KAFEİNSİZ ÇAY ETKİ MEKANİZMASI NASIL BELİRLENİR? YENİ BAŞLANGIÇ: ÖĞLE ARASI: NORMALİ VARKEN: ANTİOKSİDANLARIN

Benzer belgeler
V tam nler (Konu Anlatımı)

YÖNETMELİK KİMYASALLARIN ENVANTERİ VE KONTROLÜ HAKKINDA YÖNETMELİK BİRİNCİ BÖLÜM. Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar

Hayati Risk Taşıyan Virüslerden Korunmanın En Kolay Yolu. 14 ve ÜZERİ YAŞLAR İÇİN TASARLANMIŞ EL DEZENFEKSİYON İSTASYONU

İŞYERİ BİLGİ YÖNETİM SİSTEMİ - İBYS NEDİR?

Enler tablosu Genel bakış. Haftanın günler ne göre rapor. En çok kullanılan programlar Performans tablosu. Ayın günler ne göre rapor

YÖNETMELİK KAMU İDARELERİNDE STRATEJİK PLANLAMAYA İLİŞKİN USUL VE ESASLAR HAKKINDA YÖNETMELİK

>> MUTLAKA OKUYUN: B 韽 yoloj 韽 Nasıl Çalışılır? Pol 韽 sakkar 韽 tler ned 韽 r? Öneml 韽 pol 韽 sakkar 韽 tler nelerd 韽 r? Yapısal Pol 韽 sakkar 韽 tler ve

Logo Tasarımı Logo tasarımı; b r firmanın yapacağı her şte kullanılacağı ve tüm mecralarda markayı tems l edeceğ ç n, gerekl anal zler doğrultusunda,

karşılaştırma tablosu

Bağımsız Denetç ler Defter Tutab l r!

KILAVUZU. ISO/ıeC BİLGİLENDİRME STANDART REVİZYONU. karar kuralı. * Bu kılavuz b lg lend rme amaçlıdır, bu b lg ler n kullanımından

Mal Mühend sl k. İsma l Tekbaş Serbest Muhasebec Mal Müşav r l.com Mal Mühend sl k

KARABAĞLAR BELEDİYESİ STRATEJİ GELİŞTİRME MÜDÜRLÜĞÜ ÇALIŞMA USUL VE ESASLARI HAKKINDA YÖNETMELİK. BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar

ENERJİMİZİ GÜNEŞTEN ALIYORUZ

Antares AVM Kurumsal K ml k Kılavuzu

B zler; s z müşter ler m z n tem zl k ve h jyen le lg l problemler n n çözümü ç n lke ed nd ğ m z;

BİZ KİMİZ? VİZYONUMUZ

KILAVUZU. ISO/ıeC BİLGİLENDİRME STANDART REVİZYONU TEMEL DEĞİŞİKLİKLER. * Bu kılavuz b lg lend rme amaçlıdır, bu b lg ler n kullanımından

UZUNKÖPRÜ TİCARET BORSASI 2017 AĞUSTOS AYI E-BÜLTENİ

ne.com

D j tal Muhasebe Okuryazarlığı

YÖNETMELİK MAL ALIMI İHALELERİ UYGULAMA YÖNETMELİĞİNDE DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR YÖNETMELİK

YÖNETMELİK. MADDE 4 (1) 5996 sayılı Kanunun 3 üncü maddes ndek tanımlara lave olarak k nc fıkrada yer alan tanımlar da geçerl d r.

ÖZELLİKLER. İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ YÖNETİM ve DENETİM SİSTEMİ. G r ş. 1) Tekn k Özell kler

KULLANICI KILAVUZU T-BOSS

YÖNETMELİK TÜRK GIDA KODEKSİ GIDA ETİKETLEME VE TÜKETİCİLERİ BİLGİLENDİRME YÖNETMELİĞİ

KILAVUZU. ISO/ıeC BİLGİLENDİRME STANDART REVİZYONU RİSK TEMELLİ DÜŞÜNCE. * Bu kılavuz b lg lend rme amaçlıdır, bu b lg ler n kullanımından

Ç 瀝 çeğ 瀝 n Yapısı, Kısımları ve Ç 瀝 çek Çeş 瀝 tler 瀝

Bağımsız Denet m Değ ş me Hazırlanıyor!

24 Haz 耂耂 ran 2015 ÇARŞAMBA Resmî Gazete Sayı : YÖNETMELİK

ASANSÖR BAKIM, ONARIM VE REVİZYON ÇALIŞMALARI

Yen Nes l Oto Koltuğu Kurulum ve Kullanma Kılavuzu

PR SUNUM DOSYASI NOMA POZİTİF

YÖNETMELİK KÜTAHYA SAĞLIK BİLİMLERİ ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ EĞİTİM-ÖĞRETİM VE SINAV YÖNETMELİĞİ

Blockcha n Teknoloj s le Muhasebe ve Denet m S l Baştan!

GKD KALÇA AMELİYATI ONAM /RIZA BELGESİ

ÜNSPED GÜMRÜK MÜŞAVİRLİĞİ VE LOJİSTİK HİZMETLERİ A.Ş. KİŞİSEL VERİLERİN İŞLENMESİ VE KORUNMASI YÖNETMELİĞİ

ÇGE 330 YAZ STAJI TALİMATLARI. Staj süres nce aşağıdak hususlara t t zl kle uymanızı r ca eder; başarılar d ler z.

Elektriğimizi artık güneşten üretiyoruz.

2015 YILI ANKARA ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ KLİNİK ARAŞTIRMALAR ETİK KURULU BAŞVURU ÜCRETLERİ

13 Ocak 2017 CUMA Resmî Gazete Sayı : TEBLİĞ

BENZERSİZ BİR MATEMATİK UYGULAMASI ÖRNEK SORU. Bu soruda öğrenc den beklenen şekl z hn nde canlandırarak oluşan parça sayısına ulaşmasıdır.

Authorized Steel Service Center for. DEMİR ÇELİK SAN. ve TİC. A.Ş.

BİREYSEL BAŞVURULARDA VE KURUMSAL FİRMALARA İMAR BARIŞI PROJE YÖNETİM DANIŞMANLIĞI

TEBLİĞ SERA GAZI EMİSYON RAPORLARININ DOĞRULANMASI VE DOĞRULAYICI KURULUŞLARIN AKREDİTASYONU TEBLİĞİ

DEVA ÜNİVERSİTEYE HAZIRLIK & AKADEMİK ANADOLU LİSESİ. Çocuklarımızı yaşadığımız çağa göre değil; yaşayacakları çağa göre yetiştiriyoruz.

YÖNETMELİK. f) Coğraf bölge: Akden z, Doğu Anadolu, Ege, Güney Doğu Anadolu, İç Anadolu, Karaden z ve Marmara

Hücre ç S nd r m ve Hücre Dışı S nd r m

Ani Su Isıtıcısı Kullanma Kılavuzu

Tur zm profesyoneller ve stajyerler ne hızlı, ekonom k, kolay ve tek b r noktadan yan tam sted ğ n z g b ulaşın!

Böbrek Üstü Bez Hormonları

T.C KARABAĞLAR BELEDİYESİ YAPI KONTROL MÜDÜRLÜĞÜ ÖRGÜTLENME, GÖREV VE ÇALIŞMA ESASLARI HAKKINDA YÖNETMELİK

YÖNETMELİK BASİT BASINÇLI KAPLAR YÖNETMELİĞİ (2014/29/AB)

Yapay Zeka Tarafından Yapılan Beyanlar Geçerl M?

MATEMATİK-6 Üslü fadeler

Mal Müşav rl k Mesleğ n n Geleceğ Tehl kede M?

TEBLİĞ VERGİ USUL KANUNU GENEL TEBLİĞİ (SIRA NO: 483)

MONTAJ KILAVUZU INSTALLATION GUIDE

Soluk Alıp Verme Konu Anlatımı

3- İhalen n a) Yapılacağı yer : DSİ 2. Bölge Müdürlüğü Toplantı Salonu - Sanay Cad. No: 39 Bornova / İZMİR b) Tar h ve saat :

Sektörden Haberler 14 Vakum Evaporatörler yerini buharsız çalışan yeni nesil Membran Filtrasyon Teknolojisine bırakıyor Anıl ÇALIŞKAN Kromtech TSS Gen

YÖNETMELİK BASİT BASINÇLI KAPLAR YÖNETMELİĞİ (2014/29/AB)

ENERJİMİZİ GÜNEŞTEN ALIYORUZ

Akadem k Kadro İlanları

KURUMLAR VERGİSİ GENEL TEBLİĞİ (SERİ NO: 1) NDE DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR TEBLİĞ (SERİ NO:

PHA 210 PREHİSTORİK ARKEOLOJİ METOTLARI. KONU 6: Kültür ve Tabiat Varlıklarıyla İlgili Yapılacak Yüzey Araştırması, Sondaj ve

Sınavı Kazanan Adaylar İç 봑 n Staja Başlama Evrak L 봑 stes 봑

ÇÖP TOPLAMA VE NAKİL HİZMETİ ALINACAKTIR TURGUTLU BELEDİYESİ TEMİZLİK İŞLERİ MÜDÜRLÜĞÜ

Yarışma yeri: Limak Eurasia Hotel Rüzgarlıbahçe Mahallesi Şehit Yüzbaşı Sinan Eroğlu Caddesi, No:5 Kavacık Beykoz İstanbul

bülten Mers n SMMM Odası mersinsmmmo mersinsmmmo.org.tr MersinSMMMOdasi yeni üyeler ziyaretler seminerler

OVERLINE 367-F. Madde veya B leş k Cas No. İçer k% Sınıflandırma. 1.1 Madde Hakkında B lg ler 1.MADDE VE F RMA TANIMI

BİLİMSEL DOĞRULARLA KANATLI SAĞLIĞI YETİŞTİRİLMESİ VE BESLENMESİ

SMM BİLİŞİM ERP R sk Consult ng

Prof. Dr. Hayati DEVELİ

Authorized Steel Service Center for. DEMİR ÇELİK SAN. ve TİC. A.Ş.

SÖZLEŞMESİNE GÖRE YILLARA YAYGIN OLMAYAN

TUBTARA somun perç nler

Fırsatlar Dünyası na. Hoş Geldiniz!

Araştır. Soru Sor. Gözlemle. Dene. Ver ler Anal z Et. Raporlaştır PROJE KILAVUZU MÜZİK, GÖRSEL SANATLAR, DİN KÜLTÜRÜ VE BEDEN EĞİTİMİ. 5-8.

ÖRGÜTLENME, GÖREV VE ÇALIŞMA ESASLARI HAKKINDA YÖNETMELİK

Akadem k Kadro İlanları

Hayvanlarda Üreme; İç Döllenme ve Dış Döllenme

YÖNETMELİK TEKNOLOJİ GELİŞTİRME BÖLGELERİ UYGULAMA YÖNETMELİĞİ

Deneme Sınıf. 1 Ultra deneme ser s Z Y T N

Healthy Start Sağlıklı Başlangıç

EKSTENT. Model ATS-W KULLANMA KILAVUZU. Dokunmat k Ekranlı Ağrılık Tak p S stem. Hasta Ağırlığı Tak b HBS Uyumlu

DEFORMİTE DÜZELTME BİLGİLENDİRİLMİŞ ONAM/RIZA BELGESİ

s.yok.gov.tr/ lansayfa/?sess on d= /3

Den zl n n Rev zyon İmar Planı Yaparak Kent Merkez n Kaydırmaya İht yacı Var

YÖNETMELİK. c) B r m yönet c s : Rektörlüğe bağlı akadem k ve dar b r mler n yönet c ler n,

YÜKLEME KÖRÜĞÜ MONTAJ&KULLANIM&BAKIM KILAVUZU

CEO nun Mesajı. Secur tas ta, sorumluluk duyulan ş n y ş olduğuna nanırız. Stockholm, 5 Mart Alf Göransson Secur tas AB Başkanı ve CEO su

Akadem k Kadro İlanları

29 Hazퟘ ran 2016 ÇARŞAMBA Resmî Gazete Sayı : YÖNETMELİK

YÖNETMELİK MERKEZİ YÖNETİM MUHASEBE YÖNETMELİĞİNDE DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR YÖNETMELİK

Akadem k Kadro İlanları

Merhaba Bebek BR.HLİ.077

Akadem k Kadro İlanları

YÖNETMELİK. laboratuvar uygulamaları prens pler ne uygunluğunun denetlenmes ve çalışmaların kontrolünü

HV 71XX SERİSİ ARAÇ İÇİ GÖRÜNTÜLEME VE KAYIT SİSTEMİ KURULUM VE KULLANMA KILAVUZU

Transkript:

GURMİK.COM ZİYARETÇİLERİNE ÖZEL SÜRELİ YAYIN EYLÜL 2017 YENİ BAŞLANGIÇ: GURMİK NEDİR? NORMALİ VARKEN: KAFEİNSİZ ÇAY GIDALARIN RAF ÖMRÜ ÖĞLE ARASI: İŞ HAYATINDA YEMEK NASIL BELİRLENİR? ANTİOKSİDANLARIN ETKİ MEKANİZMASI

Bu dergi size özeldir. Aşağıdaki Qrcode u tarattığınızda isminizi göreceksiniz.

Başlangıç Hikayesi: GURMİK Nasıl Başladı? Bolu... Mayıs 2014... F nal haftası önces zamanlar... Rut n hayatıma renk geleceğ o an b r marketteyd m. Çerez reyonuna baktığımda b r yıl önce staj yaptığım firmanın fason ürünü n hayet p yasaya çıkmıştı. O ürünün arge çalışmalarında değ ld m, ancak ambalaj t a s a r ı m l a r ı n ı v e ü r e t m p r o s e s l e r n görmüştüm. B r paket alıp fotoğrafını Instagram dan paylaştım. Sonra başka yen ürünler tak p ed p onların da fotoğraflarını paylaştım. Çevremden b r hesap açıp oradan ürün nceleme fotoğrafları paylaşsana öner s gel nce o lk hesap açıldı: Gurme Mantar. B r oda arkadaşımın bana Mantar lakabı takması üzer ne bu sm koydum. Gurme Mantar olarak ürün ncelemeler ne devam ed p ara ara gıda konusunda ufak b lg ler vermeye başladım. Sonrasında b r Tumblr sayfasından b raz daha detaylı yazılar yazmaya devam ett m. Gurm k: Gurmel k kel mes nden el kısmını çekt m. Artık kend ne a t b r alanı olması gerekt ğ n düşündüm. İsted ğ m alan adının kullanıldığını öğren nce yen ve farklı b r ad arayışına g rd m ve b r akşam b r kağıdı karalarken gurm k kel mes n buldum. B rkaç araştırmadan sonra uygun olduğunu gördüm ve lk alan adını aldım: gurm k.co B r yıl sonunda z yaretç ler n daha rahat anlayab lmes ç n gurm k.com adres ne geçt m. Tab bu geç ş dönem nde yardımını es rgemeyen Aykut Ab me de tekrardan teşekkür eder m. Ek m 2016: Ek p Olma Sürec n n Başlangıcı Eylül 2016'da ben m g b blog yazan k ş lere Gurm k te de yazı yazmalarını önerd m ve kabul eden pek olmadı. Ben de açık lan vererek meslektaşlarımın yazılarını buradan paylaşab leceğ n yazdım. B rkaç gün sonra da Esra arkadaşımızın yazar olma steğ n çeren b r let s n gördüm ve h ç b r koşul sürmeden kabul ett m. :) Ardından Hayr Ab geld. Şu anda sektörde olmasa da o da yazmaya başladı. Mehmet Ab y de b r yazısıyla tanıdım ve onun da ek be katılmasını sted m ve ben kırmadı. Aynı şek lde Nerm n arkadaşımıza da tekl f ederek ek be kattık. Ve son olarak da Merve arkadaşımız b ze başvurarak ek be dah l oldu. Marka Olma Heves : Yen Başlangıç Ağustos 2017'n n ortasında GURMİK sm n tesc lleme çalışmalarına başladık. B z m g b yazılar paylaşan oluşumların derg çıkarma fikr n n olduğunu duyunca b z de en azından aylık olarak nternet üzer nden 4 sayfa da olsa b r yayın çıkaralım ded k. Sonuç el n zde duruyor. :) En azından bu oluşuma kaynak olması ç n bu yayını satın alan s zlere ek b m adına teşekkür eder m. Yandak karekodu taratmayı unutmayın. :) Mahir HOROZOĞLU Editör Gıda Mühendisi mahir@gurmik.com mahir.horozoglu@gmail.com 3

Öğle Arası: İş Hayatında Yemek Merve ATINÇ Gıda Mühendisi Kaynakça: Doğdubay M. ve Saatcı, G. (2014). Menü Mühend sl ğ. (1. Basım). Ankara: Detay Yayıncılık Yüksel A. (2006) Uyku, B yoloj k R t m ve K mya: Tüket c ler n B l şsel ve Duygusal Fonks yonları Üzer ne Etk ler Vaka Çalışması Adnan Menderes Ün vers tes : 126 Koç, E. Ve Boz, H. (2014). Psychoneurob ochem stry of tour sm market ng. Tour sm Management 44: 140-148 Orhan Özkul - Mal yat kontrol röportajı (2017) İnsan b yoloj k b r varlıktır. İnsanın b yoloj k ve k myasal boyutu günümüz ş hayatında her ne kadar göz ardı ed lm ş olsa da b reyler n sosyal, ps koloj k ve fizyoloj k yapısı üzer ne son derece etkend r. İş hayatı, hayatımızda yüksek konsantrasyon ve ver ml l ğe en çok ht yaç duyduğumuz bölümdür. Bu ver ml l ğ arttıran etmenlerden en öneml s beslenmed r. Beslenme hataları uzun vadede pek çok kron k hastalığa yol açab l rken bu hastalıklar har c nde çalışırken gün çer s nde şletmem z n b ze sunduğu veya d ı ş a r ı d a t ü k e t t ğ m z ö ğ ü n l e r b e y n k myasallarımız olan nörotransm tter maddeler onlar da fizyoloj k ve ps koloj k ruh haller m z etk lemekted r. Ş rketler beslenmen n önem n uzun vadede görem yor B reysel olarak nsanlar kend beslenmes nden n e k a d a r s o r u m l u y s a, ş v e r e n l e r d e ç a l ı ş a n l a r ı n ı n b e s l e n m e s n d e n ö y l e sorumludur. Kısa vadede kar amaçlı yapılan öğün kısıtlamaları, çeş tl l ğ n azaltılması, çalışanları dolayısıyla ş rket de etk ler. Sağlığın fiyatı ve t caret n n olmadığı, uzun vadede beslenmeden dolayı şç s nden, yönet c s ne kadar tüm ş rket çalışanlarının d yabet, obez te, kalp damar hastalıkları, çeş tl enfeks yon ve kansere kadar uzanan pek çok hastalıkla karşılaşma r sk oluştuğu asla unutulmamalıdır. Beslenmem z ş rket n satışlarını, ver ml l ğ n ve başarısını etk l yor Beslenmem z bey n k myamızı nörotransm tter adını verd ğ m z maddeler le etk ler. Bu maddelerden en öneml ler aset lkol n, dopam n, seroton n, melaton n g b hormonlardır. Mesela öğrenme hızı, hafızada ne kadar çok şey depolandığı, ne ölçüde mantıklı düşünüldüğü ve hızlı karar vereb lme bey ndek aset lkol n m ktarıyla orantılıdır. Seroton n, k ş ye enerj k olma h ss, sak nl k ve mutluluk vermekted r. Seroton n n az salgılanması durumunda k ş ler n karar verme yet ler bozulab l r; anlık hazsal tepk ler vereb ll r. Ayrıca k ş de seroton n eks kl ğ duygusallık, saldırganlık, depresyon, uyku vb. alanlardak şlevler de etk leyeb l r. Ş rketler sağlık yer ne tasarrufu önems yor Maalesef günümüz şletmeler nde sağlıklı beslenme yer ne mal yet ve tasarruf öncel kl konu hal ne gelm şt r. Yemek ver len ş rketler n beyaz yaka ve mav yaka çalışanlarına ayrı ayrı uyması gereken b r kalor m ktarı olmasına rağmen ver lmes gerekenden daha az pors yonlar ver l p, kalor uygun g b göster lmekted r. Beslenme, sağlık le lg l b r faal yett r ve sağlıkta tasarruf asla olamaz. Ortalama b r ş rket n sağlıklı, dengel, yeterl, h jyen k ve kal tel b r menüsü ç n k ş başı mal 4

mal yet ortalama 4-5 TL c varındadır. 5 TL n n altında b r fiyat sunumuna mutlaka soru şaret le yaklaşılmalıdır. İşletmeler yardımcı yemek, tatlı veya salata, çecek g b d ğer gıda g derler n, üret m, tes s, serv s, verg, SSK ve d ğer şletme g derler n de eklersek ortalama b r yemeğ n mal yet 10 TL n n üzer ne çıkmaktadır. Kal tes z ve sağlıksız menüler tasarruftansa ş rketlere para kaybett r r b ze yemeğ bu fiyatın altında sunab l yorsa b r yerde usulsüzlük ht mal çok yüksekt r. Yeters z ya da n tel ks z pors yonlar g b hatta daha kötüsü tar h geçm ş hammaddeler le yapılan yemekler g b... Et n k losunun 35-40 TL olduğu göz önünde bulundurulursa b r orman kebabının yapımında kebabının ç ndek sadece 100 gr et n mal yet 3,5-4 TL d r. İçer s ne çorba, Özell kle kr z zamanlarında ş rketler, tasarruf yapmak adına etl yemekler, salatalar, taze sebze yemekler ve süt ürünler nden yapılan yemekler g b bes n değer yüksek gıdaları azaltarak karbonh drat ağırlıklı menülere, kal tes z hammaddeye ve az pors yonlara yönelmekted r. Yüksek karbonh drat alımı ve kal tes z hammaddede gerek fiz ksel gerek z h nsel düşüşler le performans kaybeder, ş rket n ver m azalır. Eks k pors yonlama yapılırsa veya öğünler düzens z tüket l r se, kısaca aset lkol n salgılamaz se dengel kararlar alınamaz, seroton n m ktarını artıracak y yecekler tüket lmez se nsanlar enerj k ve mutlu olamaz. Fakat personel dengel, yeterl ve kal tel beslen rse hem fiz ksel hem z h nsel ver m yüksek olur, dengel kararlar alır, kal tel ş yapar, satışlar yüksek olur ve şverene kazanç sağlar. 5

Normali Varken Kafeinsiz Çay Esra BAKIRTAŞ Gıda Mühendisi Kaynakça: ÇELİK, F. Çay (Camell a s nens s); İçer g, Sağlık Üzer ndek Koruyucu Etk s ve Öner len Tüket m. Turk ye Kl n kler J Med Sc 2006, 26:642-648 KOCA, İ. ve BOSTANCI, Ş. Kafe ns z Çay Üret m (Doktora Sem ner Sunumu) 5000 yıldır nsanoğlunun hayatında var olan, sudan sonra en çok tüket len çecekt r çay. Camell a s nens s b tk s n n yapraklarından elde ed len nce bell bardağa konulan ve b r key f unsuru olan çay, günlük hayatımızın vazgeç lmezler ndend r. Çayın faydaları nelerd r d ye araştırırken ant - le başlayan b rçok ter m çıktı karşıma: ant oks dat f, ant d yabet k, ant bakter yal, ant obez te, ant kars nojen k g b Muhakkak bu etk ler çok öneml (faydalı) ama ben m en çok sev nd ren yaşlanmayı gec kt r c etk s. Azı karar, çoğu zarar sözünü doğrulayacak n tel kte çayın ç nde l trelerce çay çmem z engelleyecek b r madde var: kafe n. Kafe n, çayda % 2-5 oranında bulunmakta. Yet şk nlerde günlük 300 mg altında kafe n tüket m sağlığa zararlı değ lken 500 mg ın üzer ne çıkıldığında merkez s n r s stem n n a ş ı r ı u y a r ı l m a s ı n a, g a s t r o n t e s t n a l bozukluklara, anks yete, t treme, halüs nasyon, s n rl l k, ateş basması, ştah kaybı, hals zl k, çarpıntı ve baş dönmes ne yol açmaktadır. Kafe n n bu olumsuz etk ler nden korunmanın ve belk de daha çok çay çeb lmen n b r yolu var: kafe ns z çay. Decaffe nated ya da caffe ne free akımına kapılan pek çok ülkede üret c ler bu tür ürünler tüket c ler ne sunuyor. Türk ye p yasasında çok fazla yer bulmayan kafe ns z çayın, üret m ve AR-GE çalışmaları ç n TÜBİTAK ve Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı ortaklaşa b r proje yürütüyor. Uyku kaçırmayan Gece çayı olarak lanse ed len bu çayın mevcut tüket m %10 oranında arttırması beklen yor. Bu ş n teknoloj s Çay, kakao, kahve g b kafe n çeren maddelerden kafe n n uzaklaştırılması şlem : Dekafe n zasyon Teknoloj s. İlk t car kafe ns zleşt rme 1903 yılında kahve çek rdekler ne yapılmıştır. Buradak mantık şöyle; Tuzlu su le kahve çek rdekler nemlend r l yor ve daha sonra çözücü olarak benzen kullanarak kafe n uzaklaştırılıyor. Fakat bu yöntem benzen n oluşturduğu r skler neden yle terk ed lm ş. Kafe n çözerek ekstrakte etmek, b yosentez n engellemek ya da azaltmak modern dekafe n zasyon tekn kler n n temel n oluşturmaktadır. Çayın kafe ns zleşt rme şlem nde 4 farklı yaklaşım söz konusu; 1- Geleneksel ıslah yaklaşımı: Çay b tk s n n genç yapraklarında kafe n m ktarı daha fazladır. Dolayısıyla bahar ayından yet şen çaydak kafe n m ktarı daha sonra yet şen çaylara göre daha fazladır. Ancak bu yöntem standart b r ürün veremed ğ nden çok fazla terc h ed lmemekted r. 2- K myasal yaklaşım: Bu yöntemde kafe n çözücülerle çaydan ayrılmaktadır. *Met len klor t ve kloroform etk l çözücüler olmakla b rl kte kalıntı r sk çermekted r. *Süper kr t k akışkanla ekstraks yon yöntem bu 6

segmentte etk l ve kalıntı bırakmayan b r yöntemd r. *B r d ğer yöntemde su le ekstraks yon yöntem d r. Sağlığa zararlı olmayan ucuz b r yöntemd r. Fakat her çay türüne uygulanamıyor. 3- M krob yel dekafe n zasyon: Bu yöntemde kafe n m krob yel olarak parçalanır. Pseudomonas c ns bakter ler, Asperg llus ve Pen c ll um küfler n bu yöntemde kullanılab len bakter lerd r. 4- Genet k mod fikasyon yaklaşımı: Kafe n b yosentez n engelleyerek ve yapıya kafe n parçalayan enz mler dah l ederek dekafe n zasyon sağlanır. Son 20 yıl süres nce araştırmalar, k ş ler n sadece ne yed kler değ l, ne çt kler üzer ne de yoğunlaşmıştır. Bu araştırmalarda, çay tüket m alışkanlığı olan nsanlar ç n çay çok öneml b r ant oks dan ve sıvı kaynağı olduğu bel rt lm şt r. Çaydak kafe n el m ne ed l rse çayın fonks yonel özell kler nden daha fazla yararlanılab l r. Dekafe n zasyon proses ndek aroma kayıplarının m numuma nd r lmes, kafe ns z çaya olan lg y artırarak nsan sağlığına olumlu yönde etk edecekt r. Bazı s telerde kafe ns z çay tar fler ver l yor. Bahsed len yöntem, su le ekstraks yonun ev şartlarına uygulanmasıdır. Çayı sıcak su le yıkayarak ve daha sonra demleye bırakarak kafe n n uzaklaştırılab leceğ söylen yor. Kafe n n kaynar suda %70' çözünür. Bu yöntem le kafe n n b r m ktarı uzaklaştırılab leceğ aş kar fakat aroma ve kal te kayıpları kaçınılmaz olacaktır. Bu şek lde demlenm ş çay da tüket c ler n n terc h d r. BU SARI ALAN SİZİN! İLETİŞİM: 0554 487 54 41 7

Antioksidanın Etki Mekanizması Mehmet ALICIOĞLU Gıda Mühendisi Kaynakça: Taze Gıda Uzmanı Her gıdanın faydalı yanlarından bahsederken, uzmanların yazılarında veya buna benzer yazılarda o gıdanın ant oks dan özell ğ nden sıklıkla bahsed l r. Pek ant oks danlar vücudumuza nasıl katkı sağlar? Y ne kafa karıştırmadan bas t b r şek lde anlatacağım. Ant oks dan ned r ve nasıl fayda sağlar? Metabol zmamız sürekl çalışma hal nded r, buradak b rçok reaks yonda ortaya oks jen çıkar. Bu da serbest rad kal ded ğ m z nasıl b r tahr bata neden olacağını b lemed ğ m z zararlı maddeler n oluşmasına sebep olur. Yan vücudumuz çalışırken atık da üret r. Bu, nsan vücudunun doğası gereğ d r. Hastalık vs. nedenlerden kaynaklanmaz, ancak vücut bu zarar vereb lecek rad kaller ant oks danlarla bağlayarak yok etmekte ve sağlıklı hücrelere zararı önlemekted r. Bu noktada b ze düşen, vücudumuza yardımcı olmak ç n ant oks dan çeren gıdalar yemekt r. B r gün vücudunuzda ant oks dan yeters zl ğ nden b r takım hücreler n z zarar görmüş, bu da şu hastalığa neden olmuş cümles n duymamak ç n (k erken yaşlanma ve kanser bunlardan bazılarıdır) ant oks dan çer ğ zeng n gıdalar tüket n. Aslında bu ant oks danlar bazı çer ğ n b lmed ğ m z; ancak katkı maddes, laç, koruyucu çeren gıdalarla aldığımız kanserojen etk ler de azaltmaktadır. 25 yaş üzer ve ler yaşlarda vücudun ant oks dan üret m azalır. İlerleyen yaşlarda günlük bes nlerde ant oks dan çeren gıdaları bulundurmaya özen göster p ek takv ye b le alınab l r. Ant oks dan Bulunan Bes nler A, C ve E v tam n le ç nko ve selenyum çeren gıdalar başı çeker. Yeş l çay, üzüm çek rdeğ, mürdüm er ğ, ç lek, k v, kuşburnu, yaban mers n, brüksel lahanası, sem z otu, domates, kerev z, havuç, brokol, sarımsak, fındık, ay çek rdeğ, badem ve cev z ant oks dan çer ğ en zeng n gıdalardandır. Kırmızı meyve grubu da bu başlık altında toplanab l r. 8

Gıdaların Raf Ömrü Nasıl Belirlenir? Raf Ömrü Ned r? Raf ömrü, bel rt len depolama koşullarına uyulması kaydıyla, tüket c ye gıda bozulmaya başlamadan önce muhafaza ed leb leceğ sürey bel rten b r kılavuzdur. B r ürünün raf ömrü, gıdaların hazırlandığı veya üret ld ğ andan t baren başlar. Raf ömrünün süres ; çer k çeş tl l ğ, üret m sürec, ambalaj türü ve gıdanın nasıl saklandığı g b b rçok faktöre bağlıdır. Raf Ömrü Ney İfade Eder? Gıda ambalajlarına bakıldığında, bazılarında TETT (Tavs ye Ed len Tüket m Tar h ), bazılarında SKT/STT (Son Kullanma Tar h / Son Tüket m Tar h ) bareler görürüz. Pek bunların farkı ned r? TGK Gıda Et ketleme ve Tüket c ler B lg lend rme Yönetmel ğ (26.01.2017) ne göre; Tavs ye ed len tüket m tar h : Uygun şek lde muhafaza ed ld ğ nde, gıdanın kend ne has özell kler n koruduğu sürey gösteren tar h, Son tüket m tar h : M krob yoloj k açıdan kolay bozulab len ve bu nedenle nsan sağlığı açısından kısa süre çer s nde tehl ke oluşturması muhtemel olan gıdaların tüket leb leceğ son tar h göstermekted r. Neden Böyle B r Ayrıma Gerek Duyulmuştur? Üzer nde bel rt len tar h geçm ş olan her ürün, bozulmuş ürün demek değ ld r. Kend ne has özell kler n kaybedeb l r veya aldığınız günkü tazel kte, tat ve aromada olmayab l r. Dolayısıyla bu t p ürünler tüketmen n nsan sağlığı açısından herhang b r r sk yoktur. İnsan sağlığı açısından kısa süre çer s nde tehl ke oluşturmayan gıdaları, tüket m tar hler geçt ğ nde çöpe atmak, büyük b r gıda srafına yol açmaktadır. Halbuk gıda srafının çok büyük boyutlara ulaştığı, b r yandan da dünyadak açlıkla mücadele ett ğ m z günümüzde bu h ç de kabul ed leb l r b r durum değ ld r. Bu sebeple et ketlerdek bu ayrım, gıda srafının önlenmes yönünde tüm dünyanın menfaat ned r. Pek Gıdaların Raf Ömrü Nasıl Bel rlen r? Raf ömrü çalışması, kal tede kayda değer b r değ ş kl k yapılmaksızın b r gıda ürününün makul olarak bekleneceğ uzun sürey bel rlemek ç n yapılan objekt f, metod k b r araçtır. Her ürün t p ç n ayrı b r çalışma yapılması gerek r. Bu çalışma doğrudan ve dolaylı olmak üzere k şek lde yürütüleb l r: Doğrudan (D rekt) Metod: Bu, en çok kullanılan s stemd r. Ürünü, beklenen raf ömründen daha uzun b r süre önceden seç lm ş koşullar altında depolamayı ve ürünü düzenl aralıklarla kontrol etmey çer r. Tam prosedür, her ürün ç n b rb r nden tamamen farklıdır. Bu yöntemde çeş tl aşamalar bulunmaktadır: 1. Gıdanın bozulmasına neden olab lecek veya güvens z olab lecek şeyler bel rlen r. Hayri YILMAZ Gıda Mühendisi Kaynakça: Türk Gıda Kodeks Gıda Et ketleme ve Tüket c ler B lg lend rme Yönetmel ğ A Gu de to Calculat ng the Shelf L fe of Foods 9

Hammadde, ürünün su akt v tes, ph, oks jen bulunab l rl ğ, k myasal koruyucular g b etkenlerle b rl kte şleme, paketleme ve depolama koşulları ncelen r. 2. Üründe gerçekleşt r lecek olan k myasal, fiz ksel, m krob yoloj k ve duyusal anal zler bel rlen r. 3. Tüm bunlardan sonra raf ömrü planı yapılır, yürütülür ve raf ömrüne karar ver l r. 4. Son olarak da bel rlenen raf ömrü boyunca ürün zlen r. Dolaylı (İnd rekt) Metod: Dolaylı yöntemler, b r ürünün raf ömrünü tam uzunlukta b r depolama denemes ne tab tutmadan tahm n etmeye çalışır. Bu nedenle daha çok uzun raf ömrü olan ürünler ç n kullanılır. İk adet yaygın dolaylı metod vardır: 1. Hızlandırılmış raf ömrü çalışmaları: Deneme süres, kasıtlı olarak bozulma oranını artırarak kısaltılır. Bu genell kle depolama sıcaklığını arttırarak yapılır. Sonuçlar daha sonra normal depolama koşullarında raf ömrünü tahm n etmek ç n kullanılır. 2. Öngörülü modelleme: Bu metod, tanımlanan koşullar altında bakter ler n büyümes n tahm n etmek ç n b r ver tabanından gelen b lg ler kullanan matemat ksel denklemlerd r. Hesaplamalarda ürünün özell kler ve ambalajda meydana gelen değ ş kl kler hakkında b lg gerekl d r. En öngörüleb l r modeller bel rl organ zmalara özgüdür. Pek çok gıdada, b rçok faktörün komb nasyonu, raf ömrü konusuna katkıda bulunur; ancak bunların h çb r, gıda güvenl ğ n kend başına kontrol etmek ç n yeterl değ ld r. Bu tür bes n kontrol s stemler n n bel rl patojen m kroorgan zmalar üzer ndek etk s l teratürden tahm n ed lemed ğ nde, ürünün güvenl ğ n değerlend rmek ç n zorluk testler den len denemeler n yapılması gerekeb l r. GURMİK Yayın Açıklaması İnternet ortamında dağıtımı yapılan, aylık olarak paylaşılan d j tal ortam yayını. Basılı olarak satılmaz. Ed tör Mah r HOROZOĞLU Katkıda Bulunanlar (Alfabet k olarak) Esra BAKIRTAŞ Hayr YILMAZ Mehmet ALICIOĞLU Merve ATINÇ Grafik Tasarım Mah r HOROZOĞLU Reklam ç n let ş m Mah r HOROZOĞLU - mah r@gurm k.com GURMİK n s m hakkı Mah r HOROZOĞLU na a tt r ve bu yayın T.C. yasalarına uygun olarak yayınlanır. Bu yayın ücrets zd r ve sadece Gurm k.com dan talep ed n z. Web Sitesi: http://gurmik.com Facebook Sayfası: http://facebook.com/gurmikco Twitter Sayfası: http://twitter.com/gurmikco Instagram Sayfası: http://instagram.com/gurmikco Youtube Kanalı: http://youtube.com/gurmikco İletişim: 0554 487 54 41 10