YOLCU TAŞIYAN ARAÇ MESLEKİ SÜRÜCÜ BELGESİ VERİLMESİ VE UYULMASI GEREKEN KURALLAR TÜZÜĞÜ [(26.7.2007 R.G. 135 EK III A.E. 522 Sayılı Tüzüğün), (18.1.2008 R.G. 13 EK III A.E. 73), (23.1.2008 R.G. 16 EK III Düzeltme), (27.2.2009 R.G. 44 EK III A.E. 175), (26.9.2011 R.G. 163 EK III A.E. 508), (18.6.2012 R.G. 114 EK III A.E. 350), (7.4.2014 R.G. 82 EK III A.E. 221), (27.11.2014 R.G. 236 EK III A.E. 695) ve (21.7.2015 R.G. 116 EK III A.E. 482) Sayılı Tüzüklerle Birleştirilmiş Şekli.] MOTORLU ARAÇLARLA YOLCU VE EŞYA TAŞINMASI (DENETİM) YASASI (50/2000, 9/2001, 51/2005, 10/2007, 43/2010, 20/2012 ve 14/2014 Sayılı Yasalar.) (Madde 15 Tahtında Tüzük) Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Bakanlar Kurulu 50/2000 sayılı Motorlu Araçlarla Yolcu ve Eşya Taşınması (Denetim) Yasa nın 15 inci maddesinin verdiği yetkiyi kullanarak aşağıdaki Tüzüğü yapar: Kısa İsim 1. Bu Tüzük, Yolcu Taşıyan Verilmesi ve Uyulması Gereken Kurallar Tüzüğü olarak isimlendirilir. Tefsir 2. Bu Tüzükte metin başka türlü gerektirmedikçe; Yolcu taşıma izni İzin Kurulu nca yolcu taşımacılığı maksadıyla verilen taksi, dolmuş, yolcu minibüsü, yolcu otobüsü ve özel toplu taşıma işletme izinlerini anlatır. Sürücü yolcu taşıyan işletme izinli bir aracı kullananı anlatır. Birlik Yolcu taşımacılığı maksadıyla izinli taksi, dolmuş, minibüs ve otobüs sahipleri veya sürücüleri tarafından oluşturulan ve tescil edilmiş birlikleri anlatır. 2.A.E. 695 / 14 Komisyon, Ulaştırma, İçişleri ve Çalışma işleri ile ilgili Bakanlıkları temsilen birer üye ile Otobüs ve Taksi Birliklerini temsilen birer üyeden oluşur. İzin Kurulu Sekreterliği Yasa nın 11 inci maddesi ile oluşan Sekreterliği 50/2000 9/2001 51/2005 10/2007 anlatır. Yasa Motorlu Araçlarla Yolcu ve Eşya Taşınması (Denetim) Yasasını anlatır. Yolcu Taşıyan yolcu taşıma izinli araç sahipleri ile bu araçlarda sürücülük yapmak isteyen sürücü ehliyetine sahip kişilere bu Tüzük kurallarına uygun olarak verilecek belgeyi anlatır. 3. Bu Tüzüğün amacı, yolcu taşıyan araç sürücüleri ve bunlara verilecek mesleki sürücü belgesinin düzenlenmesi ve uyulması gereken kuralların düzenlenmesine ilişkin esas ve usülleri belirlemektir. 1
Yolcu Taşıyan Alma Zorunluluğu Yolcu Taşıyan Alacaklarda Aranan Nitelikler 2.A.E. 482 / 15 4. Yollarda yolcu taşıma izinli araç kullanacak sürücülerin kendi sürüş ehliyetleri yanında Yolcu Taşıyan alması zorunludur. Bu belgeye sahip olmayan sürücüler yolcu taşıma izinli araç kullanamazlar. 5. (1) Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti yurttaşı olmak veya yabancı uyruklu olması halinde daimi ikamet iznine sahip olmak. Ancak taksiler için 30 Haziran 2015 (dahil), dolmuş, otobüs ve minibüsler için 31 Aralık 2015 (dahil) tarihinden sonra ilk kez Araç Mesleki almak isteyen kişilerden Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti vatandaşı veya yabancı uyruklu kişiler için daimi ikametgah sahibi olma şartı aranır. 2.A.E. 350 / 12 (2) Yolcu taşıma izinli aracı kullanmaya elverişli kategoride Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti sürüş ehliyeti sahibi olmak; 3.A.E. 695 / 14 (3) (A) Başvuran kişinin affa uğramış olsa dahi rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtekarlık, irtikap, ırza geçme, hileli iflas, adam öldürme, herhangi bir uyuşturucu madde satma, kullanma veya taşıma gibi yüz kızartıcı bir suçtan veya trafikle ilgili herhangi bir suçtan dolayı üç aydan fazla mahkum olmamış olmak, 73/2007 80/2009 4/2010 5/2012 26/2013 27/1977 13/1980 3.A.E. 695 / 14 (B) Son beş yıl içerisinde alkollü araç kullanmaktan dolayı ehliyetine geçici bir süre el konulmamış olmak. (4) Birliğe üye olmak ve yıllık aidatını ödemiş olmak. (5) Başvuruda bulunan kişi tarafından yürürlükte bulunan Kıbrıs Türk Sosyal Sigortalar Yasası, İhtiyat Sandığı Yasası ile Vergi Usul Yasası açısından gerekli yükümlülüklerin yerine getirilmiş olduğunun belgelenmesi. 3.A.E. 695 / 14 (6) İşletme sahibi ile sürücü arasında imzalanan ve Çalışma Dairesi tarafından onaylanmış hizmet aktine sahip olmak. Yolcu Taşıyan Verilmesinde, Yenilenmesinde ve İptal Edilmesinde Yöntem 4.A.E. 695 / 14 6. (1) Yolcu Taşıyan almak için başvurular; dolmuş, minibüs ve otobüsler için tescil edilmiş otobüs birliklerine, taksiler için ise tescil edilmiş taksi birliklerine yapılır. (2) Müracaatları alan birlikler, yönetim kurullarında bu müracaatları değerlendirerek ön elemeden sonra uygun görülenleri kendi görüşleri ile birlikte komisyona havale eder. (3) (A) Komisyon, müracaat eden birliğin komisyondaki temsilcisi başkanlığında müracaatları değerlendirir. Bu amaçla müracaatçılar araç bakımı, teknik bilgi, yolcuya nasıl davranılacağı, iş ahlakı, genel kültür gibi hususlarda yazılı veya sözlü değerlendirmeye tabi tutulabilir. (B) Komisyon, müracaatçıları bir ay süreli staja tabi tutar. Staj koşulları komisyonca belirlenir. 2
(4) Yolcu Taşıyan, verildiği tarihten itibaren üç yıl için geçerlidir ve aşağıdaki (9) uncu fıkrada düzenlenen harcın ödenmesi üzerine üç yılda bir yenilenir. Değerlendirme sonucunda başarılı olanlara İzin Kurulu sekreterliği tarafından bu Tüzüğe ek li EKI de belirtilen şekilde ve bilgiler ile düzenlenen 6cm x 8.2cm ebatında Yolcu Taşıyan hazırlanır. (5) Komisyon tarafından imzalanan ve mühürlenen müracaat evrakları onay için İzin Kurulu Başkanına sunulur. (6) Müracaat evrakları onaylandıktan sonra, Yolcu Taşıyan Araç Mesleki İzin Kurulu Sekreterliği tarafından imza karşılığı ilgili kişiye veya birliğin komisyondaki temsilcisine verilir. (7) Yolcu Taşıyan verilen ve iptal edilenlerin isim, açık adres, veriliş tarihi ve kategorisi ile ilgili bilgileri içeren listeyi Komisyon her yılın Mart, Haziran, Eylül, Aralık aylarında Polis Genel Müdürlüğü ile İzin Kurulu Sekreterliğine iletir. (8) İzin Kurulu Sekreterliği Yolcu Taşıyan Sürücü Belgesinin hazırlanması, verilmesi ve kaybolan belgelerin yerine yenisinin verilmesinden, Komisyon ise, Yolcu Taşıyan ile ilgili işlemler için gerekli evrakları toparlama, dosyalama ve kayıtlarını muhafaza etmekten sorumludur. (9) İzin Kurulu Sekreterliği Yolcu Taşıyan verilecek kişilerden, asgari ücretin yüzde beşi tutarında ücret talep eder. Ancak; Yolcu Taşıyan, Yolcu Taşıyan Sürücü Belgesi verilecek kişi aynı zamanda Yolcu Taşıma İzni sahibi ise, bu ücret bir defaya mahsus olmak üzere ilk başvuru esnasında talep edilir. (10) (A) Herhangi bir Yolcu Taşıyan sahipleri için bu Tüzüğün 5 inci maddesinde belirtilen niteliklerden herhangi birinin ortadan kalkması ve kamu taşımacılığı mesleğini fiilen bir yıl süre ile yapmaması ve/veya üç kez işletme iznine aykırı hareket etmesi ve/veya işletme izni sahibi ile aralarında yapmış oldukları iş aktinin feshi durumunda Yolcu Taşıyan nin derhal iptal edilmesi için Komisyon tarafından işlem başlatılır. (B) Yolcu Taşıyan sahipleri için bu Tüzüğün 5 inci maddesinde belirtilen niteliklerden herhangi birisinin ortadan kalkıp kalkmadığının kontrol edilmesi amacıyla Komisyon tarafından koşullar her yıl yeniden gözden geçirilir. Ancak Komisyonun gerekli gördüğü hallerde ve herhangi bir zamanda yukarıda belirtilen koşullar yeniden gözden geçirilebilir. (C) Alkollü araç kullanmaktan dolayı ehliyetine geçici bir süre el konulan sürücünün Yolcu Taşıyan Sürücü Belgesine Komisyon tarafından beş yıl süre ile el konulur. Suçun tekrarı durumunda ise Yolcu Taşıyan komisyon tarafından iptal edilir. 3
Yolcu Taşıyan Bulundurma Zorunluluğu (11) Yolcu Taşıyan almak veya yenilemek isteyen kişilerin sürüş ehliyetleri, minimum zihinsel ve fiziksel şartlara uygunluğunu bir Devlet Sağlık Kurulu raporu ile kanıtlaması durumunda verilir ve/veya mevcut sürüş ehliyetleri yenilenir. 7. (1) Sürücü devamlı suretle yolcu taşıyan araç mesleki sürücü belgesini yanında bulundurmakla zorunludur. Bu belgeye sahip olmayan sürücüler yolcu taşıma izinli araçla yolcu taşımacılığı yapamazlar. (2) İzin Kurulu Sekreterliği nce yapılacak denetimlerde sürücü sürüş ehliyeti ile birlikte bu Tüzük uyarınca alacağı Yolcu Taşıyan Araç Mesleki ni İbraz etmek zorundadır. (3) Yolcu Taşıyan olmayan veya ibraz edemeyen sürücülerin kullandığı yolcu taşıma izinli araç işletme iznine aykırı hareket etmiş addolunur. Trafik kontrolünü yapan makamca bu şekilde hareket ettiği saptanılan hallerde yolcu taşıma izinleri ile ilgili tutanak hazırlanıp İzin Kurulu Sekreterliğine iletilir. İzin Kurulu sözkonusu yolcu taşıma işletme izinlerini yeniden değerlendirip iptal yönüne gidebilir. Yolcu Taşıyan 8. Yolcu taşıyan araç sürücüleri aşağıdaki kurallara uymakla zorunludur. Araç Sürücülerinin Uyması Gereken Kurallar (1) Sürücülüğünü yaptığı yolcu taşıma izinli aracın temizliğinin yapılmasını sağlamak, ses kirliliğine yol açacak şekilde her türlü gürültü yapılmamasını sağlamak, sigara içilmemesini sağlamak, yolculara karşı saygılı ve nezaket kuralları çerçevesinde hareket etmek ve edilmesini sağlamak. (2) Yolcu taşıma izinli aracını park yerleri dışında park edemez, gösterilen durak yerleri dışında bekleyemez. Trafik yönünden sakıncalı yerlerde indirme bindirme yapamaz ve yolcuların güvenli şekilde inip binmesini sağlamakla yükümlü olurlar. (3) Birliklerin çevre bilgisi, nezaket kuralları, davranma biçimi gibi hususlarda vereceği panel, seminer ve kurslara katılır. 5.A.E. 695 / 14 (4) Komisyonun kılık kıyafet hususlarında getireceği kurallara uyar. Birliklerin Uygulama Kapsamı Koruma 3.A.E. 175 / 09 9. Birlikler, bu Tüzüğün 8 inci maddesinin (3) üncü ve (4) üncü fıkralarında belirtilen kuralları özellikle taksi, dolmuş, turistik minibüs ve otobüs ile ilçeler arasında çalışan minibüs ve otobüs sürücüleri için uygular. Birlikler imkanları dahilinde çalışma programlarını kendileri veya ortak olarak hazırlayıp üyelerine sunarlar. 10. Bu Tüzüğün Yürürlüğe girdiği tarihten önce T (Taksi İşletme) veya (Otobüs İşletme) izini sahiplerinin Esas Tüzüğün 5 inci maddesinin 3 (A) (B) (C) fıkralarında adı geçen suçları işleyenlerin suçları dikkate alınmaz ve kendilerine Yolcu Sürücü Belgeleri verilir. Ancak iş bu Tüzüğün yürürlüğe girdiği tarihten sonra 5 inci maddesinin 3 (A) (B) (C) fıkraları tahtında suç işlemeleri ve/veya suç işleyip mahkum olmaları halinde Yolcu Sürücü Belgeleri derhal belgeyi veren Komisyon tarafından iptal edilmesi için işlem başlatılır. İptal işlemleri belgenin verilmesinde takip edilen usul ve yetkili organlar eliyle yapılır. 4
Geçici Madde Mevcut Yolcu Taşıyan Araç Mesleki Sürücü Belgesi Taşıyanlara Süre Tanınması 5.A.E. 508 / 11 Geçici Madde Mevcut Taksi İşletme veya Otobüs İşletme İzni Sahiplerinin İşledikleri Suçlar 4.A.E. 350 / 12 Yürütme Yetkisi 3.A.E.221 / 14 Yürürlüğe Giriş 3.A.E.175 / 09 1. Bu Tüzüğün yürürlüğe girdiği tarihten başlayarak Mevcut Yolcu Taşıyan Taşıyanlar, altı ay içerisinde yeni Yolcu Taşıyan ni İzin Kurulu Sekreterliğine müracaat ederek tedarik etmek zorundadırlar. Denetimlerde bu süre doluncaya kadar yeni Yolcu Taşıyan ibraz etme şartı aranmaz. 2. Bu Tüzüğün yürürlüğe girdiği tarihten önce T (Taksi İşletme) veya (Otobüs İşletme) izni sahiplerinin bu Tüzüğün 5 inci maddesinin 3 üncü fıkrasının (B) bendi tahtında işledikleri suçlar dikkate alınmaz ve kendilerine Yolcu Taşıyan araç Mesleki Sürücü Belgeleri verilir. 11. Bu Tüzük ulaştırma işleri ile görevli Bakanlık tarafından yürütülür. 12. Bu Tüzük, Resmi Gazetede yayımlandığı tarihten başlayarak yürürlüğe girer. 21.7.2015 R.G. 116 Ek III A.E. 482 Sayılı Değişiklik Tüzüğünde Yer Alan Geçici Madde İle Yürürlüğe Giriş Maddesi: Geçici Madde Mevcut Çalışma İzni Sahibi Kişilere Uygulanacak Kurallar 1. A)Bu Tüzüğün yürürlüğe girdiği tarihten başlayarak yolcu taşıma izinli araç sahibi ve/veya sahipleri tarafından şoför olarak çıkartılmış çalışma izni sahibi olan kişiler, mezkur izinlerinin hitam tarihine kadar şoför olarak çalışmaya devam ederler. Yukarıda belirtilen kişilere söz konusu çalışma izinlerinin hitam tarihinden itibaren, bu (Değişiklik) Tüzüğü kuralları uygulanır. Ancak; B)Bu Tüzüğün yürürlüğe girdiği tarihte, en az altı kez aralıksız olarak yenilenmiş şoför olarak çalışma iznine sahip kişilerin çalışma izinleri son kez 6(altı) ay daha uzatılır veya yenilenir. Bu çalışma izni işlemi ayni işverenin yanında olabileceği gibi başka bir taksi işletmesinden alınacak yeni çalışma izni için de geçerli olur. Yürürlüğe Giriş 4. Bu Tüzük, Resmi Gazete de yayımlandığı tarihten başlayarak yürürlüğe girer. Ancak bu Tüzüğün 2 nci maddesi ile değiştirilen Esas Tüzüğün 5 inci maddesinin (1) inci fıkrası dolmuş, otobüs ve minibüsler için 31 Aralık 2015 (dahil) tarihinden başlayarak yürürlüğe girer. 5
A.E. 508 / 11 EK - 1 6