Rapor: 214/3 OTOMOTİV SANAYİİ 213 YILI DEĞERLENDİRME RAPORU Mart 214
1. 213 Yılının Küresel ve Türkiye Ekonomik Değerlendirmesi ve 214 Yılına Ait Beklentiler 1 213 yılının ilk yarısı itibariyle küresel ekonomide toparlanma sürecine girilmiş olup ılımlı bir seyir izlendiği görülmektedir. Bu dönemde ABD büyürken, Avro Bölgesi nde ve gelişmekte olan ülkelerde uzun süreli durgunluğun ardından yavaş da olsa bir toparlanma süreci yaşanmıştır. Gelişmekte olan ülkelerde büyüme yavaşlarken, sermaye hareketlerindeki ani değişimlere bağlı olarak finansal kırılganlıklar artmıştır. 212 yılında beklenenin altında yüzde 3,2 büyüyen küresel ekonominin 213 yılında da beklentilerin altında yüzde 2,9 oranında büyümesi tahmin ediliyor. Avro Bölgesi nde uzun süren resesyon ve başlıca gelişmekte olan ülkelerin taleplerinde gözlenen düşüş ve buna bağlı olarak yavaşlayan büyüme, birçok uluslararası kuruluşun tahminlerini aşağı yönde revize etmelerine neden olmuştur. Dünyada işsizlik, krizin üzerinden uzun zaman geçmiş olmasına rağmen halen kriz öncesi seviyelerine inememiş ve birçok gelişmiş ülkede halen yüksek seviyelerde seyretmektedir. Küresel ekonomi önemli üç risk ile karşı karşıya bulunmaktadır. Bunlar, gelişmiş ülkelerde devam eden mali sorunlar, gelişmiş ülkelerde genişletici para politikalarından çıkış ve gelişmekte olan ülkelerdeki yavaşlamadır. Son dönemde sermaye hareketlerinde gözlenen hareketlilik, kredi bazlı ülke ekonomilerine dair aşağı yönlü riskleri arttırmaktadır. 212 yılında ekonomide yeniden dengelenme politikası ile birlikte beklentilerin altında yüzde 2,2 büyüyen Türkiye ekonomisi, 213 yılının ilk yarısında yurt içi talebin katkısıyla yüzde 3,7 büyümüştür. Bu dönemde küresel talebin zayıf olmasına bağlı olarak yatay seyir izleyen ihracat nedeniyle dış talebin büyümeye katkısı giderek azalırken iç talebin katkısı artmaya başlamıştır. Küresel krizden çıkış sürecinde istihdama yönelik tedbirlerin ve ekonomideki güçlü toparlanmanın etkisiyle istihdamda önemli bir artış görülmüştür. Türkiye, IMF verilerine göre 27-212 döneminde yıllık ortalama istihdam artışı en yüksek olan ülkelerden birisi olmuştur. İşsizlik oranı ise 211 yılının ikinci çeyreğinden itibaren kriz öncesi seviyelerinin altına inmiştir. Ancak 213 yılının ilk yarısında ekonomideki toparlanmanın beklentilerin altında kalması ve küresel belirsizlik ortamı işgücü piyasasına da yansımıştır. Bu dönemde yaşanan istihdam artışına rağmen işgücündeki artışın da etkisiyle işsizlik oranlarında ılımlı bir artış yaşanmıştır. Diğer taraftan Dünya Bankası tarafından açıklanan Global Ekonomik Görünüm Raporu nu göre, gelişmekte olan ülkelerde daha önce yapılan tahminlerin aksine ekonomik büyümenin, önümüzdeki dönemde yavaşlayacağı belirtiliyor. Türkiye nin büyüme tahminini de aşağı yönlü revize eden Dünya Bankası, 214 te yüzde 3,5 büyüme öngörüldüğünü açıkladı. Rapor da genel anlamda 214 ve sonraki yıllar için pozitif beklentiler belirtilse de, gelişmekte olan ülkeler için daha önceki tahminlere göre daha düşük bir büyüme performansı öngörüyor. Rapora göre, gelişmekte olan ülkeler için, 214 te ortalama 5,3 büyüme tahmin edilirken, bu rakam 215 te 5,5, 216 da ise 5,7 ye yükseliyor. Dünya Bankası verilerine göre, 214 te gelişmiş ekonomiler için daha güçlü büyüme performansının görüleceği belirtiliyor. 213 te yüzde 1,8 büyümesi öngörülen ABD nin, 214 te bu oranı 2,8 e yükselteceği tahmin ediliyor. Raporda, Çin in güçlü büyümesinin devam edeceği belirtilirken, Amerikan Merkez Bankası nın (FED) parasal teşvikte gerileme sürecine girmesi sonucu, küresel faizlerin yükselmesine bağlı olarak gelişmekte olan piyasalarda dalgalanmalar yaşanabileceği uyarısında bulunuluyor. Geçen yıl yüzde 2,4 olarak gerçekleşen küresel 1 (Kaynaklar: TC Maliye Bakanlığı 213 Yıllık Raporu, Dünya Bankası Dünya Ekonomik Görünüm Raporu Ocak 213 ) Otomotiv Sanayii 213 Yılı Değerlendirme Raporu 2
büyümenin 214 yılında yüzde 3,2 olarak gerçekleşeceği tahmin edilen raporda, 215 ve 216 yılı büyüme rakamlarının ise sırasıyla 3,4 ve 3,5 civarında olabileceği üzerinde duruluyor. Raporda, yüksek gelirli ve gelişmekte olan ekonomilerde büyümenin güçleneceği öngörüsüyle aşağı yönlü risklerin küresel ekonomik toparlanmayı tehdit etmeye devam ettiğini belirtilirken, gelişmiş ekonomilerin kazandığı ivmenin gelecek aylarda, gelişmekte olan ülkelerdeki büyümeyi destekleyeceği belirtiliyor. İlgili raporda, dünyada büyümenin 213 ün ikinci ve üçüncü çeyreklerinden sonra, finansal piyasa gerilimleri ve yüksek gelirli ülkelerdeki zayıf ivmeye rağmen güçlenmeye başladığı belirtiliyor. Bu güçlenmenin 212 nin sonuna doğru başlayan bir zayıflık dönemi olduğu ve bununla birlikte; Çin, Hindistan, Malezya, Tayland ve Meksika da büyümede hızlanma, üçüncü çeyrekte Güney Afrika, Türkiye, Endonezya da dengeli yumuşama ve Brezilya da ise daralma şeklinde gerçekleştiği vurgulanıyor. Orta Vadeli Programda (OVP) (214 216) belirtilen temel öncelikler arasında; yurt içi tasarrufu artırmak, mevcut kaynakları üretken alanlara yönlendirerek ve ekonominin verimlilik düzeyini yükselterek cari açığı azaltmak ilk sırada yer almıştır. Daha sonra, enflasyonu düşürmek, kamu maliyesindeki güçlü duruşu sürdürmek, büyüme ve istihdamı arttırmak şeklinde temel öncelikler belirtilmiştir. OVP da Türkiye nin ihracatındaki artış ile birlikte, ihracatta kullanılan ara malı ve tüketim malı ithalatındaki artışın 214 yılında da devam edeceği ve 214 yılı sonunda cari açığın 56 milyar $ düzeyinde gerçekleşeceği ve bu açığın 216 yılına kadar bu şekilde olacağı tahmin edilmektedir. Yine aynı şekilde, 214 yılında 167 milyar $ lık ihracat ile birlikte 262 milyar $ lık ithalat gerçekleşeceği ve dış ticaret açığının 96 milyar $ düzeyinde olacağı beklenmektedir. 215 ve 216 yılları için dış ticaret açık beklentisinin sırasıyla 98 milyar $ ve 13 milyar $ olacağı tahmin edilmektedir. 213 yılında Cari İşlemler Dengesi / GSYH nin yüzde - 7,1 oranında olacağı bu oranın 214 yılında yüzde 6,4 e, 215 yılında yüzde -5,9 ve 216 yılında ise yüzde -5,5 kadar gerileyeceği tahmin edilmektedir. Diğer taraftan, programda 213 yılında yüzde 9,5 oranında gerçekleşmesi tahmin edilen işsizlik oranının 214 yılında yüzde 9,4 düzeyinde olacağı ve 215 yılında yüzde 9,2 ve 216 yılında ise yüzde 8,9 a kadar gerileyeceği beklenmektedir. Ayrıca, 214 yılında kişi başı milli gelir 11.27 $ olacağı beklenirken, 215 yılında 11.927 $ ve 216 yılında ise 12.67 $ olacağı öngörülüyor. Özellikle 213 yılı ilk 3 aylık dönem itibariyle, GSYH daki yüzde 3 oranında gerçekleşen büyümenin ikinci ve üçüncü çeyrekte az da olsa etkisini arttırdığı ve sırasıyla GSYH değerinin yüzde 4,5 ve yüzde 4,4 düzeyinde gerçekleştiği gözlenmektedir. Ekonomideki büyümenin önemli bir göstergesi olan imalat sanayinde üretiminde 212 yılı üçüncü çeyreğinde gerçekleşen yüzde 1,1 oranındaki artış, 213 yılı aynı dönemde yüzde 4,9 oranında gerçekleşmiştir. Otomotiv Sanayii 213 Yılı Değerlendirme Raporu 3
3 Aylık Dönemsel Büyümenin Değişimi (GSYH Sabit Fiyatlar - yüzde) 18 12 6 5/I 8,5 7,7 6/I 7,6 9,8 5,9 9,7 6,3 5,7 8,1 3,2 3,8 4,2 7 2,6,9 7/I -2,8 8/I 12,2 1,2 12,1 9,2 5,9 5,3 9,1 8,4-2,9 3,3 2,9 1,6 9/I 1,4 3 1/I 4,5 4,4 11/I 12/I 13 / I -6-7 -7,8-12 -18-14,7 Enflasyon ve Kurlarla İlgili Değişim 21 213 21 22 23 24 25 26 27 28 29 21 211 212 213 ÜFE 88,6 3,8 14, 13,9 2,66 11,58 5,94 8,11 8,87-2,46 13,3 2,45 6,97 TÜFE 68,4 29,8 18,4 9,3 7,72 9,65 8,39 1,6 6,4 5,24 1,45 6,16 7,4 SANAYİ ENFLASYONU 96, 29,7 12,6 14,8 3,15 12,33 4,27 1,7 7,7-5, 14,59 1,27 8,45 ABD Doları 117, 13,8-15,5-4,1-5,6-6,7-9,7,8-2,3 19,2 11,1 6,4 8, EURO 13,9 31,9 1,9 3,8-5,9-9, -1,9 7,6-7,3 11,7 17,9-1,7 11, DM ** ** ** ** ** ** ** ** *** *** *** *** *** Japon Yeni 89,9 26,6-6,,1 11,21 1,4-1,8 16,6 5,3 33,9 21,7 6, -12, 213 yılında, TÜFE değişimi yüzde 7,4 iken, ÜFE değişimi yüzde 6,97 ve sanayi enflasyonu değişimi ise yüzde 8,45 oranında gerçekleşmiştir. Bu durum, 213 yılında maliyetlerdeki artışın tümünün tüketiciye yansıtıldığını göstermektedir. Bununla birlikte, 213 yılında ise ABD Doları yüzde 8, Euro yüzde 11oranında artarken, Japon Yeni yüzde 12 oranında azalmıştır. Orta Vadeli Programa (214 216) göre, Türkiye nin 213 yılında yüzde 3,6 oranında büyüyeceği, 214 yılında ise Türkiye ekonomisindeki gelişmenin yüzde 4 düzeyinde olacağı tahmin edilmektedir. 215 ve 216 yıllarında da TÜFE nin yüzde 5 düzeyinde olacağı beklenmektedir Otomotiv Sanayii 213 Yılı Değerlendirme Raporu 4
2. Dünya da Otomotiv Sanayi 2.1. Pazar Küresel toplam otomotiv pazarı yüzde 2 oranında artarak 86,2 milyon adede yükselmiştir. 213 yılında en fazla artış yüzde 3 ile otomobil pazarında gerçekleşmiş ve pazar 7,3 milyon adet düzeyinde ulaşmıştır. Hafif ticari araç pazarı ve ağır ticari araç pazarında değişim olmamıştır. 213 yılında hafif ticari araç pazarı 12,8 milyon adet, ağır ticari araç pazarı ise da yüzde 2,9 milyon adet düzeyinde gerçekleşmiştir. Bölgeler ve Ülkeler Bazında Dünya Motorlu Araç Pazarı 213/212 (x 1.) Bölgeler Araç Sınıfı 212 213 Değişim Değişim Ülkeler Araç Sınıfı 212 213 (213/212) (213/212) Otomobil 15.78 16.862 7 Otomobil 7.127 7.536 6 K. Amerika Hafif Ticari Araç 1.351 1.538 14 Hafif Ticari Araç 1.175 1.29 1 ABD Ağır Ticari Araç 436 455 4 Ağır Ticari Araç 363 38 5 Toplam 17.567 18.855 7 Toplam 8.665 9.26 6 Otomobil 3.353 3.331-1 Otomobil 2.785 2.742-2 Mercosur Hafif Ticari Araç 1.78 1.143 6 Hafif Ticari Araç 849 864 2 Brezilya Ağır Ticari Araç 185 194 5 Ağır Ticari Araç 159 167 5 Toplam 4.616 4.668 1 Toplam 3.793 3.773-1 Otomobil 11.762 11.391-3 Otomobil 2.745 2.64-5 Batı Avrupa Hafif Ticari Araç 1.358 1.278-6 Hafif Ticari Araç 189 18-5 Rusya Ağır Ticari Araç 237 23-3 Ağır Ticari Araç 135 117-13 Toplam 13.357 12.899-3 Toplam 3.69 2.91-5 Otomobil 4.44 4.373-2 Otomobil 2.549 2.359-7 Doğu Avrupa Hafif Ticari Araç 543 514-5 Hafif Ticari Araç 72 526-27 Hindistan Ağır Ticari Araç 255 248-3 Ağır Ticari Araç 377 312-17 Toplam 5.238 5.135-2 Toplam 3.646 3.197-12 Otomobil 25.25 26.933 7 Otomobil 4.559 4.46-2 Asya/Pasifik Hafif Ticari Araç 7.591 7.536-1 Hafif Ticari Araç 71 73-1 Japonya Ağır Ticari Araç 1.729 1.727 Ağır Ticari Araç 77 76-1 Toplam 34.57 36.196 5 Toplam 5.346 5.239-2 Otomobil 7.71 7.472-3 Otomobil 14.236 16.153 13 Diğerleri Hafif Ticari Araç 949 883-7 Hafif Ticari Araç 4.977 5.18 4 Çin Ağır Ticari Araç 98 98 Ağır Ticari Araç 1.97 1.153 5 Toplam 8.757 8.453-3 Toplam 2.31 22.486 11 Otomobil 68.295 7.362 3 Otomobil 1.318 1.328 1 Dünya Hafif Ticari Araç 12.87 12.892 Hafif Ticari Araç 19 21 6 G.Kore Ağır Ticari Araç 2.94 2.952 Ağır Ticari Araç 28 27-4 Toplam 84.15 86.26 2 Toplam 1.536 1.556 1 Otomobil 22.315 23.858 7 BRIC Hafif Ticari Araç 6.735 6.75 Ağır Ticari Araç 1.768 1.749-1 Toplam 3.818 32.357 5 Kaynak: LMC 213 yılında bir önceki yıla göre, Doğu Avrupa da toplam motorlu araç pazarı yüzde 2 oranında azalmış ve pazar 5,1 milyon adede gerilemiştir. Toplam pazar K. Amerika da yüzde 7 artarken, Asya/Pasifik Bölgesi yüzde 5 oranında artmıştır. Batı Avrupa da ise pazar yüzde 3, Japon pazarı ise yüzde 2 oranında daralmıştır. Bu yılda, Çin pazarı yüzde 11, G. Kore pazarı ise yüzde 1 artarken, Hindistan pazarı ise yüzde 12 oranlarda daralmıştır. Rusya da talepteki düşüş ise yüzde 5 oranında olmuştur. Gelişen pazarlar olarak adlandırılan Brezilya, Çin, Hindistan ve Rusya dan meydana gelen BRIC ülkelerinde ise talep artışı yüzde 5 ile Dünya ortalamasının da üstünde gerçekleşmiş ve bu artış Çin pazarındaki yükselmeden kaynaklanmıştır. BRIC pazarı 32,3 milyon adet düzeyine ulaşmıştır. Otomotiv Sanayii 213 Yılı Değerlendirme Raporu 5
2.2. Üretim LMC verilerine göre 213 yılı dünya toplam motorlu araç üretimi, 212 yılına göre yüzde 2 oranında artarak 86,7 milyon adet ile yeni bir rekora ulaşılmıştır. Toplam araç üretimi Batı Avrupa da 212 yılına göre yüzde 5 oranında azalarak 12,4 milyon adet olmuş ve bölgenin dünya otomotiv üretimindeki payı 213 yılında yüzde 14 düzeyinde gerçekleşmiştir. 213 yılında K. Amerika bölgesinde 212 yılına göre toplam motorlu araç üretimi yüzde 4, Mercosur bölgesinde ise yüzde 9 oranında artmıştır. Doğu Avrupa bölgesindeki üretim yüzde 2 artış ile 7,1 milyon adede ulaşmıştır. Asya-Pasifik bölgesinde ise yüzde 4 lük artış ile 44 milyon adet düzeyine yükselmiştir. Bu bölge, toplam dünya üretimi içinde aldığı ve giderek artan yüzde 5 lik payı ile ilk sırada yer almaktadır. 213 yılında, Japonya da toplam araç üretimi yüzde 3 azalırken, Çin de ise yüzde 11 oranında artmıştır. Öte yandan, Rusya nın üretimi yüzde 1, Hindistan ın üretimi ise yüzde 11 oranında azalmıştır. Bölgesel ve Ülkeler Bazında Dünya Motorlu Araç Üretimi 213/212 (x 1.) Bölgeler Araç Sınıfı 212 213 Değişim Değişim Ülkeler Araç Sınıfı 212 213 (213/212) (213/212) Otomobil 7.1 7.238 3 Otomobil 4.115 4.46 7 K. Amerika Hafif Ticari Araç 8.43 8.763 4 Hafif Ticari Araç 5.99 6.314 5 ABD Ağır Ticari Araç 474 472 Ağır Ticari Araç 321 333 4 Toplam 15.878 16.473 4 Toplam 1.426 11.53 6 Otomobil 3.68 3.29 7 Otomobil 3.68 3.29 7 Mercosur Hafif Ticari Araç 933 1.41 12 Hafif Ticari Araç 673 771 15 Brezilya Ağır Ticari Araç 179 217 21 Ağır Ticari Araç 17 28 22 Toplam 4.18 4.548 9 Toplam 3.911 4.269 9 Otomobil 11.472 1.994-4 Otomobil 1.97 1.939-2 Batı Avrupa Hafif Ticari Araç 1.254 1.13-12 Hafif Ticari Araç 152 15-1 Rusya Ağır Ticari Araç 47 383-6 Ağır Ticari Araç 187 192 3 Toplam 13.133 12.48-5 Toplam 2.39 2.281-1 Otomobil 5.955 6.138 3 Otomobil 3.189 3.4-5 Doğu Avrupa Hafif Ticari Araç 733 685-7 Hafif Ticari Araç 863 568-34 Hindistan Ağır Ticari Araç 276 284 3 Ağır Ticari Araç 384 323-16 Toplam 6.964 7.17 2 Toplam 4.436 3.931-11 Otomobil 31.832 33.55 5 Otomobil 8.549 8.253-3 Asya/Pasifik Hafif Ticari Araç 8.656 8.592-1 Hafif Ticari Araç 966 923-4 Japonya Ağır Ticari Araç 1.957 1.975 1 Ağır Ticari Araç 37 323 5 Toplam 42.445 44.72 4 Toplam 9.822 9.499-3 Otomobil 1.77 1.371-23 Otomobil 13.252 14.962 13 Diğerleri Hafif Ticari Araç 629 596-5 Hafif Ticari Araç 4.972 5.279 6 Çin Ağır Ticari Araç 12 12 Ağır Ticari Araç 1.49 1.13 5 Toplam 2.51 2.69-17 Toplam 19.273 21.344 11 Otomobil 61.98 62.536 2 Otomobil 4.194 4.199 Dünya Hafif Ticari Araç 2.68 2.78 1 Hafif Ticari Araç 36 319 4 G.Kore Ağır Ticari Araç 3.395 3.433 1 Ağır Ticari Araç 42 45 7 Toplam 85.11 86.749 2 Toplam 4.542 4.563 Otomobil 21.479 23.231 8 BRIC Hafif Ticari Araç 6.66 6.768 2 Ağır Ticari Araç 1.79 1.826 2 Toplam 29.929 31.825 6 Kaynak: LMC 213 yılında bir önceki yıla göre, otomobil üretimi yüzde 2 oranında artarak 62,5 milyon adet düzeyinde gerçekleşmiştir. K. Amerika nın otomobil üretimi yüzde 3 oranında artarken, Batı Avrupa nın yüzde 4 oranında azalmıştır. Doğu Avrupa da otomobil üretimi yüzde 3 oranında artmış ve 6,1 milyon adede yükselmiştir. 213 yılında Asya-Pasifik bölgesi, 44 milyon adetlik otomobil üretimi ile dünya otomobil üretiminden yüzde 52 pay almıştır. Bu bölgede yer alan Japonya da otomobil üretimindeki düşüş yüzde 3 iken, Hindistan da ise yüzde 5 oranında gerçekleşmiştir. Çin de ise üretim yüzde 11 oranında artmıştır. Otomotiv Sanayii 213 Yılı Değerlendirme Raporu 6
213 yılı LMC verilerine göre, dünya motorlu araç üretiminde 21,3 milyon üretim adedi ile Çin ilk sırada yer almıştır. Daha sonra sırasıyla 11 milyon adet üretim ile Amerika ve 9,5 milyon adet ile Japonya gelmektedir. Dünya Motorlu Araç Üretimi 212/213 (x 1.) Küresel Üretim (x 1.) Sıra Ülkeler 212 213 1 ÇİN 19.273 21.344 2 ABD 1.425 11.54 3 JAPONYA 9.822 9.499 4 ALMANYA 5.754 5.528 5 G.KORE 4.542 4.563 6 HİNDİSTAN 4.436 3.93 7 BREZİLYA 3.414 3.75 8 MEKSİKA 2.989 3.8 9 TAYLAND 2.328 2.58 1 KANADA 2.463 2.339 11 RUSYA 21.416 2.28 12 İSPANYA 1.962 2.3 13 FRANSA 2.2 1.69 14 İNGİLTERE 1.578 1.559 15 TÜRKİYE 1.73 1.126 16 ÇEK CUM. 1.88 1.26 17 ARJANTİN 766 843 18 SLOVAKYA 779 819 19 İTALYA 689 651 2 POLONYA 635 562 LMC 213 yılında Türkiye toplam 1.126 bin adetlik üretimi ile 87 milyon adetlik dünya motorlu araç üretiminde on beşinci sırada yer almıştır. 212 yılında on yedinci sırada yer almıştı. 1999 213 yılları arasında dünya ve Türkiye üretimi incelendiğinde, son 15 yıllık süreçte Türkiye nin dünya motorlu araç üretiminde aldığı payın arttığı görülmektedir. 1999 yılında yüzde,53 lik bir pay alan Türkiye 213 yılında üretimdeki payını yüzde 1,29 a yükseltmiştir. Burada dünya üretimindeki artışta BRIC ülkelerinin hızla yükselişi de göz önünde bulundurulmalıdır. Küresel gelişmeler ilgili gelecek değerlendirmelere dikkate alındığında gelecekte üretimin Güney Doğu Asya yöresi ile Brezilya, Çin, Hindistan ve Rusya dan oluşan BRIC ülkelerinde yoğunlaşacağı bilinmektedir. Otomotiv Sanayii 213 Yılı Değerlendirme Raporu 7
Dünya ve Türkiye Üretimi Yıllar Üretim (X1.) Dünya Türkiye Pay (%) LMC 1999 56.163 298,53 2 58.243 431,74 21 56.53 271,48 22 59.345 347,58 23 61.48 534,87 24 65.381 823 1,26 25 67.547 879 1,3 26 7.486 988 1,4 27 74.494 1.1 1,48 28 71.422 1.147 1,61 29 63.242 87 1,38 21 79.516 1.95 1,38 211 81.967 1.189 1,45 212 86.469 1.72 1,24 213 86.749 1.126 1,29 Nitekim bu yönelik son 5 yıldır bu bölgelerdeki üretim ve talep artışı ile gözlenmektedir. Buna karşılık ABD, AB, Japonya ve Kore den oluşan gelişmiş pazarlarda gelişmenin daha yatay seyredeceği beklenmektedir. 3. Türkiye de Otomotiv Sanayii 3.1. Pazar 213 yılında toplam pazar, 212 yılına göre yüzde 9 oranında artarak 893 bin adet düzeyinde gerçekleşti. Toplam Pazar (Otomobil + Ticari Araç) 1.. 1 9 8. 8 7 6. 6 5 4. 4 3 2. 2 1 23 24 25 26 27 28 29 21 211 212 213 Toplam 397.963 741.269 758.537 665.515 634.26 526.544 575.869 793.172 91.867 817.62 893.124 İthalat 222.984 43.24 436.33 382.46 355.752 36.87 313.921 465.48 538.532 511.694 615.69 İthalat (%) 56 58 57 57 56 58 55 59 59 63 69 Otomotiv Sanayii 213 Yılı Değerlendirme Raporu 8
Otomobil Pazarı 8. 1 9 6. 8 7 6 4. 5 4 2. 3 2 1 23 24 25 26 27 28 29 21 211 212 213 Toplam 227.36 451.29 438.597 373.219 357.465 35.998 369.819 59.784 593.519 556.28 664.655 İthalat 153.769 311.668 31.889 255.494 236.725 26.793 243.542 354.15 414.31 49.676 517.527 İthalat (%) 68 69 69 68 66 68 66 69 7 74 78 Bu yıl otomobil pazarındaki artış yüzde 19 düzeyinde gerçekleşti ve pazar 665 bin adede yükselmiştir. Hafif Ticari Araç Pazarı 3. 25. 2. 15. 1. 5. 23 24 25 26 27 28 29 21 211 212 213 Toplam 137.33 246.886 271.811 244.633 237.297 188.25 187.37 251.129 27.92 221.481 188.723 İthalat 59.458 11.96 124.385 115.558 18.332 91.68 65.89 11.49 112.334 92.82 89.945 İthalat (%) 43 45 46 47 46 48 35 4 41 42 48 1 9 8 7 6 5 4 3 2 1 213 yılında bir önceki yılın aynı dönemine göre hafif ticari araç pazarı bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 15 oranında azaldı ve pazar 189 bin adet düzeyine geriledi. 213 yılında 212 yılına göre ağır ticari araç pazarı değişmedi ve pazar 4 bin adet düzeyinde gerçekleşti. Otomotiv Sanayii 213 Yılı Değerlendirme Raporu 9
Ağır Ticari Araç Pazarı 5. 1 9 4. 8 7 3. 6 5 2. 4 3 1. 2 23 24 25 26 27 28 29 21 211 212 213 1 Toplam 33.894 43.174 48.129 47.663 39.444 32.521 18.743 32.259 46.428 39.859 39.746 İthalat 9.757 7.63 9.759 11.48 1.695 8.226 4.489 9.849 12.167 9.936 8.137 İthalat (%) 29 18 2 24 27 25 24 31 26 25 2 Kamyon Pazarı 5. 4. 3. 2. 1. 23 24 25 26 27 28 29 21 211 212 213 Toplam 3.96 37.25 41.982 42.71 34.185 26.26 14.915 28.362 4.792 34.365 31.76 İthalat 9.74 7.527 9.461 11.91 1.51 7.944 4.242 9.733 12.72 9.817 7.992 İthalat (%) 32 2 23 26 31 3 28 34 3 29 25 213 yılında 212 yılı dönemine göre kamyon pazarı yüzde 8 oranında azalarak 32 bin adet düzeyine gerilerken, otobüs pazarı ise özellikle kent içi yolcu taşımacılığı talebindeki olumlu gelişmeler nedeni ile yüzde 67 gibi önemli oranda arttı ve 4.27 adet oldu. Otomotiv Sanayii 213 Yılı Değerlendirme Raporu 1
Otobüs Pazarı 5. 4. 3. 2. 1. 23 24 25 26 27 28 29 21 211 212 213 Toplam 1.14 1.66 1.796 1.783 1.598 1.739 1.623 1.525 2.532 2.41 4.27 İthalat 53 13 298 317 185 271 247 116 95 119 145 İthalat (%) 5 6 17 18 12 16 15 8 4 5 4 Son 1 yıllık ortalamalara göre toplam pazar yüzde 3,9 otomobil pazarı yüzde 58,9 artarken, hafif ticari araçlar (HTA) pazarı yüzde 16,4 oranında azalmıştır. Kamyon pazarında 1 yıllık ortalamalara göre yüzde 3,6 azalırken otobüs pazarı ise yerel yönetim alımları ile yüzde 127,3 oranında artış göstermiştir. Pazar (x 1.) 1 Yıllık Ortalama 213 Değişim % Toplam 682,2 893,1 3,9 Otomobil 418,3 664,7 58,9 HTA 225,7 188,7-16,4 Kamyon 33 31,8-3,6 Otobüs 1.772 4.27 127,3 Otomobil pazarında 212 yılının ikinci yarısından sonra ithalatın pazar payı artmaya başlamış ve 213 Aralık ayında yüzde 78 düzeyinde gerçekleşmiştir. 8 78 78 78 78 78 78 78 78 77 76 75 71 72 73 73 7 74 73 7 69 69 68 68 69 7 69 69 66 68 66 66 65 Otomobil Pazarında İthalatın Payı (%) 6 23 24 25 26 27 28 29 21 211 212/1 212/2 212/3 212/4 212/5 212/6 212/7 212/8 212/9 212/1 212/11 212/12 213/1 213/2 213/3 213/4 213/5 213/6 213/7 213/8 213/9 213/1 213/11 213/12 Öte yandan bu ay da yerli hafif ticari araçların pazar payı gerilemeye devam etmiştir. Otomotiv Sanayii 213 Yılı Değerlendirme Raporu 11
Hafif Ticari Araçlar Pazarında İthalatın Payı (%) Traktör Pazarı 4. 3. 2. 1. 23 24 25 26 27 28 29 21 211 212 213 Toplam 16.288 27.925 27.8 28.386 24.41 14.621 7.29 21.39 34.723 27.523 25.794 213 yılında 212 yılına göre traktör pazarındaki düşüş yüzde 5 düzeyinde gerçekleşmiş ve pazar 25.794 adede gerilemiştir. 3.2. Üretim 213 yılında bir önceki yılın aynı dönemine göre toplam üretim yüzde 5, otomobil üretimi ise yüzde 1 oranında arttı. Bu dönemde, toplam üretim 1.126 bin adet, otomobil üretimi ise 633 bin adet düzeyinde gerçekleşti. 213 yılında üretim küçük kamyonda yüzde 57, otobüste yüzde 3, minibüste yüzde 29, midibüste yüzde 25 oranında arttı, kamyonette yüzde 4, büyük kamyonda ise yüzde 3, oranında azaldı. Bu dönemde, traktör üretimi yüzde 4 oranında azalarak 41 bin adet oldu. Otomotiv Sanayii 213 Yılı Değerlendirme Raporu 12
Toplam Üretim ve Otomobil Üretimi (X 1.) 1.5 Otomobil Otomobil+Ticari Araç 1.2 1.99 1.147 1.95 1.189 1.73 1.126 988 9 823 879 87 6 3 534 294 447 454 546 635 622 511 63 64 577 634 23 24 25 26 27 28 29 21 211 212 213 Kapasite Kullanma Oranları (yüzde) Araçlar 2 21 22 23 24 25 26 27 28 29 21 211 212 213 Hafif Araçlar 5 31 38 54 75 78 89 91 8 59 74 76 69 75 Ağır T.Araçlar 56 16 24 38 56 62 41 56 73 37 44 66 56 78 Toplam Taşıt Araçları 5 3 36 53 74 77 81 86 77 42 72 69 63 77 T.Traktörleri 58 23 16 44 59 58 62 46 35 33 67 1 77 42 212 yılı ile kıyaslandığında, 213 yılında KKO hafif araçlarda artmış ve yüzde 75 düzeyinde gerçekleşmiştir. Ağır ticari araçlarda ise yüzde 56 dan yüzde 78 e yükselmiştir. Ancak traktörde 212 yılında yüzde 77 olan KKO, yüzde 42 e düzeyine gerilemiştir. 3.3. Dış Ticaret 213 yılında AB (27) ve EFTA Ülkeleri nde otomobil pazarı bir önceki yıla göre yüzde 2 oranında azalmış ve 12,5 milyon adet düzeyinde gerçekleşmiştir. 213 yılında AB (27) ve EFTA Ülkeleri nde hafif ticari araç pazarı bir önceki yıla göre yüzde 1 oranında azalmış ve 1.441 bin adet düzeyine gerilemiştir. AB (27)ve EFTA Hafif Ticari Araç Pazarı 212-213 (x 1.) AB (27)ve EFTA Otomobil Pazarı 212-213 (x1.) 4 35 3 25 2 15 1 5 212 213 % 119 18 19 95 158 145 115 123 124 115 135 129 114 117 86 81 129 135 124 132 12 126 18 128 2 15 1 5-5 -1-15 1 2 3 4 5 6 7 8 9 1 11 12 ACEA Monthly Report 4. 3.5 3. 2.5 2. 1.5 1. 5 212 213 % 1.4 918 924 829 1.51 1.347 1.62 1.81 1.152 1.83 1.254 1.175 973 1.21 722 687 1.132 1.194 996 1.45 966 975 839 948 15 1 5-5 -1-15 1 2 3 4 5 6 7 8 9 1 11 12 Otomotiv Sanayii 213 Yılı Değerlendirme Raporu 13
213 yılında AB (27) ve EFTA Ülkeleri nde ticari araç pazarı bir önceki yıla göre yüzde 1 oranında arttı ve 1.77 bin adet düzeyinde gerçekleşmiştir. 213 yılında AB (27) ve EFTA Ülkeleri nde ağır ticari araç pazarı bir önceki yıla göre yüzde 6 oranında artmış ve 349 bin adet düzeyine yükselmiştir. AB (27)ve EFTA Ticari Araç Pazarı 212-213 (x 1.) AB (27)ve EFTA Ağır Ticari Araç Pazarı 212-213 (x1.) 4 4 6 12 35 3 25 2 15 1 5 212 213 % 147 132 132 115 192 172 144 15 153 142 164 156 141 145 19 14 157 165 154 165 146 158 132 176 3 2 1-1 5 4 3 2 1 212 213 % 28 34 28 29 28 29 27 3 27 27 28 28 3 29 33 27 32 24 23 2 23 23 23 49 1 8 6 4 2-2 -2-4 1 2 3 4 5 6 7 8 9 1 11 12 1 2 3 4 5 6 7 8 9 1 11 12 ACEA Monthly Reports Türkiye nin üretim içinde ihracatı özellikle küresel krizin de etkisi ile 28 yılındaki en yüksek yüzde 79 düzeyinden giderek azalma göstermektedir. İhracatın motorlu taşıt aracı üretim içindeki payı 213 yılında tekrar yükselmiş ve yüzde 72 düzeyine inmiştir. İhracat/Toplam Üretim (Traktör Dahil) 1.5. 1 9 1.2. 8 7 9. 6 5 6. 4 3 3. 2 23 24 25 26 27 28 29 21 211 212 213 1 Toplam 563.45 864.73 916.62 1.26.427 1.132.951 1.171.917 884.466 1.124.982 1.234.637 1.115.233 1.166.43 İthalat 358.745 518.595 561.78 76.42 829.879 92.763 637.855 763.67 81.112 745.354 843.467 İhracat (%) 64 6 61 69 73 79 72 68 65 67 72 Diğer taraftan, Türkiye nin 212 yılında toplam taşıt aracı ihracatı yüzde 14 oranında artmış ve 828 bin adet düzeyine gerilemiştir. 213 yılında otomobil ihracatı yüzde 17 artmış ile 485 bine, ticari araç ihracatı yüzde 9 artarak 485 bin düzeyinde gerçekleşmiştir. Otomotiv Sanayii 213 Yılı Değerlendirme Raporu 14
Taşıt Araçları İhracatı SEKTÖR 211 212 213 213/212 (%) OTOMOBİL 442.674 412.991 484.54 17 TİCARİ ARAÇLAR 348.292 316.932 343.967 9 * Kamyonet 319.366 292.61 3.765 3 * Minibüs 2.163 16.429 34.664 111 * Kamyon 3.912 2.682 3.55 14 * Midibüs 647 1.173 985-16 * Otobüs 4.24 4.47 4.498 11 TAŞIT ARAÇLARI 79.966 729.923 828.471 14 TRAKTÖR 1.146 15.431 14.996-3 TOPLAM 81.112 745.354 843.467 13 Traktör ihracatı yüzde 3 oranında azalarak 14.996 adet düzeyinde gerçekleşmiştir. 212 yılında ihracatın üretim içindeki payı yüzde 67 düzeyinde iken 213 yılında bu oran yüzde 72 ye yükselmiştir. Uludağ ve Orta Anadolu İhracatçılar Birlikleri verilerine göre, 213 yılında ihracat, 212 yılına göre yüzde 12 oranında artarak 21,5 milyar $ düzeyine yükselmiştir. Taşıt aracı ve yan sanayi ihracatı yüzde 1, ana sanayi ihracatı ise yüzde 13 oranında artmıştır. Otomotiv Ana ve Yan Sanayi İhracatı (ABD $) SEKTÖR 21 Toplam 211 Toplam 212 Toplam 213 Toplam 213/212 (%) Toplam Yan Sanayi 6.595.662.583 8.37.826.87 8.215.954.295 9.65.989.776 1 İç ve Dış Lastik 988.99.821 1.373.25.546 1.199.572.93 1.13.88.42-6 Emniyet Camı 17.23.983 12.41.467 12.641.763 135.2.3 12 Motor 35.49.84 273.896.369 272.85.582 319.294.885 17 Akümülatör 186.54.496 232.611.79 25.14.87 36.455.257 23 Diğer Aksam ve Parça 5.7.472.478 6.38.72.49 6.373.55.48 7.174.951.182 13 Toplam Ana Sanayi 1.855.476.447 12.128.522.618 11.1.457.162 12.497.186.221 13 Otobüs 744.935.284 929.372.87 855.424.34 937.79.963 1 Midibüs-Minibüs 12.378.674 145.199.34 161.86.275 147.82.463-9 Otomobil 6.217.44.551 6.541.969.418 6.68.45.119 6.855.87.77 13 Kamyon-Kamyonet 3.363.11.38 4.34.772.621 3.433.31.999 3.919.399.958 14 Çekici 145.71.283 116.912.332 71.336.635 77.97.47 9 Römork ve Yarı Römork 72.145.15 147.247.613 195.93.537 218.649.32 12 Tarım Traktörü 191.81.467 213.48.73 315.44.294 339.765.421 8 Toplam 17.451.139.3 2.436.349.488 19.316.411.457 21.563.175.997 12 Kaynak: Otomotiv Endüstrisi İhracatçıları Birliği GTİP 87. kapsamındaki motorlu taşıt araçları ile bunların aksam ve parçalarında Türkiye nin ithalatı, ana ve yan sanayinin üretim için ara malı ithalatı ile sanayi dışındaki komple araç ve parktaki araçların yedek parça ithalatını içermektedir. 213 yılı itibariyle sanayinin ihracatı tüm ithalata göre dış ticaret fazlası vermiştir. Bir önceki yıla göre, 213 yılında Türkiye nin toplam ihracatı aynı kalmış ithalatı yüzde 6 oranında artmıştır bu nedenle dış ticaret açığı yüzde 19 artmıştır. Buna karşılık GTIP 87. ile tanımlanan otomotiv sanayi ürünlerinde ihracat yüzde 12 ithalat ise yüzde 16 oranında artmıştır. 213 yılında 16.494 milyon $ ithalata karşılık 16.532 milyon $ ihracat gerçekleşmiş ve bu dönemdeki dış ticaret fazlası 38 milyon $ düzeyinde olmuştur. 212 yılında ise ithalat 14.185 milyon $ ihracat ise 14.664 milyon $ olmuş ve dış ticaret fazlası 479 milyon $ düzeyinde gerçekleşmişti. 15 Otomotiv Sanayii 213 Yılı Değerlendirme Raporu
Motorlu Taşıt Araçları Dış Ticareti (milyon $) 2. İhracat İthalat Fark 15. 1. 5. 2.2 2.3 2.4 2.5 2.6 2.7 2.8 2.9 2.1 2.11 2.12 2.13-5. 22 23 24 25 26 27 28 29 21 211 212 213 İhracat 3.18 4.946 8.148 9.429 11.73 15.71 17.991 11.891 13.525 15.447 14.664 16.532 İthalat 2.299 5.342 1.18 1.379 11.145 12.35 12.358 8.745 13.177 16.78 14.185 16.494 İhr/İth 1,38,93,81,91 1,5 1,3 1,46 1,36 1,3,92 1,3 1, Fark 881-396 -1.96-95 585 3.666 5.633 3.146 348-1.333 479 38 Otomobil Dış Ticareti (milyon $) 1. 8. İhracat İthalat Fark 6. 4. 2. 22 23 24 25 26 27 28 29 21 211 212 213-2. -4. 22 23 24 25 26 27 28 29 21 211 212 213 İhracat 973 1.298 2.197 3.934 5.645 6.84 7.474 6.86 6.21 6.486 6.69 6.857 İthalat 814 2.22 4.214 4.296 4.269 4.747 4.552 4.265 6.82 7.529 7.248 9.127 İhr/İth 1,2,58,52,92 1,32 1,44 1,64 1,43,91,86,84,75 Fark 159-922 -2.17-362 1.376 2.93 2.922 1.821-61 -1.43-1.179-2.27 213 yılında otomobil ihracatı 6.857 milyon $, ithalatı ise 9.127 milyon $ düzeyinde gerçekleşmiştir. Bu yılda otomobil dış ticaretinde İhracat/İthalat oranı,75 düzeyine gerilemiştir. Geçen yıldaki 1.179 milyon $ dış ticaret açığı artarak 2.27 milyon düzeyinde gerçekleşmiştir. Otomotiv Sanayii 213 Yılı Değerlendirme Raporu 16
1996 213 Yılları Otomotiv Ürünleri Dış Ticareti (Milyon $) 18. Açık/Fazla İthalat İhracat 14. 1. 6. 2. -2. 1996 1997 1998 1999 2 21 22 23 24 25 26 27 28 29 21 211 212 213-6. 1996 1997 1998 1999 2 21 22 23 24 25 26 27 28 29 21 211 212 213 İthalat 2.693 4.15 3.728 3.94 5.467 1.827 2.333 5.383 1.237 1.552 11.48 12.397 12.79 8.976 13.422 17.184 14.514 16.88 İhracat 812 676 797 1.474 1.593 2.335 3.34 5.272 8.289 9.566 11.886 15.93 18.326 12.252 13.815 15.83 15.148 17.4 Açık/Fazla -1.881-3.429-2.93-1.621-3.874 58 971-111 -1.948-985 478 3.56 5.537 3.276 393-1.378 634 196 GTİP 87. kapsamındaki motorlu kara taşıt araçları ile bunların aksam ve parçaları dış ticaretinde, 213 yılında 16.88 milyon $ ithalata karşılık 17.4 milyon $ ihracat gerçekleştirilmiştir. Bunun sonucu, dış ticaret dengesi ise 196 milyon $ fazla vermiştir. 1996/24 döneminde dış ticaret açığı 14.315 milyon $ iken 25/213 döneminde 11.656 milyon $ dış ticaret fazlası oluşmuştur. 1996/24 25/213 İthalat 38.867 118.51 İhracat 24.552 129.77 Açık/Fazla -14.315 11.656 213 Yılı Aylara Göre Otomotiv Ürünleri Dış Ticareti (Milyon $) 1.8 Açık İthalat İhracat 1.4 1. 6 2-2 1 2 3 4 5 6 7 8 9 1 11 12-6 1 2 3 4 5 6 7 8 9 1 11 12 İthalat 81 1.116 1.467 1.533 1.582 1.455 1.741 1.123 1.327 1.415 1.585 1.665 İhracat 1.83 1.442 1.513 1.42 1.456 1.448 1.63 949 1.573 1.368 1.687 1.482 Açık/Fazla 282 326 46-131 -126-7 -136-174 246-47 12 183 Otomotiv Sanayii 213 Yılı Değerlendirme Raporu 17
Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) verilerine göre, 213 yılı toplam ihracatı değişmemiş ve 152 Milyon ABD doları düzeyinde gerçekleşmiştir. Toplam taşıt araçları ve yan sanayi ihracatı ise 212 yılına göre yüzde 12 oranında artmış ve 21,3 milyar ABD Dolar düzeyinde gerçekleşmiştir. 26 yılı itibariyle sektör sıralamasındaki birinciliğini koruyan Taşıt Araçları ve Yan Sanayinin, Türkiye ihracatındaki payı yüzde 14 düzeyindedir. Sektörlere Göre İhracat (1, ABD Doları) Ocak-Aralık Sıra No Sektörler 213 (%) 212 213 213/212 (%) Pay 1 Otomotiv Endüstrisi 19.56.57 21.35.14 11,8 14, 2 Kimyevi Maddeler ve Mamülleri 17.513.36 17.441.96 -,4 11,5 3 Hazırgiyim ve Konfeksiyon 16.38.94 17.372.633 8,3 11,5 4 Çelik 15.441.93 13.835.18-1,4 9,1 5 Elektrik-Elektronik ve Makina 11.792.796 11.71.482 -,8 7,7 6 Tekstil ve Hammaddeleri 7.839.144 8.391.398 7, 5,5 7 Demir ve Demir Dışı Metaller 6.464.263 6.834.461 5,7 4,5 8 Hububat, Bakliyat, Yağlı Tohumlar 5.882.53 6.586.157 12, 4,3 9 İhracatçı Birlikleri Kaydından Muaf İhracat 14.161.555 6.263.742-55,8 4,1 1 Makine ve Aksamları 5.319.3 5.81.97 9,1 3,8 11 Madencilik Ürünleri 4.179.511 5.42.322 2,6 3,3 12 Ağaç Mamülleri, Orman Ürünleri 3.861.594 4.458.639 15,5 2,9 13 İklimlendirme Sanayi 3.793.972 4.2.543 1,7 2,8 14 Çimento ve Toprak Ürünleri 3.97.694 3.153.737 1,8 2,1 15 Yaş Meyve ve Sebze 2.18.176 2.351.78 7,9 1,6 16 Mücevher 2.73.277 2.253.3 8,7 1,5 17 Halı 2.1.48 2.196.267 9,3 1,4 18 Su Ürünleri ve Hayvansal Mamuller 1.661.916 1.988.676 19,7 1,3 19 Deri ve Deri Mamülleri 1.633.988 1.91.44 16,4 1,3 2 Fındık ve Mamülleri 1.796.99 1.773.285-1,3 1,2 21 Kuru Meyve ve Mamülleri 1.364.65 1.439.27 5,5,9 22 Savunma Sanayi 1.26.81 1.391.63 1,4,9 23 Meyve Sebze Mamülleri 1.259.674 1.331.417 5,7,9 24 Gemi ve Yat 81.936 1.163.591 43,5,8 25 Tütün ve Mamülleri 845.418 96.814 7,3,6 26 Zeytin ve Zeytinyağ 21.151 439.742 118,6,3 27 Diğer Sanayi Ürünleri 82.364 14.659 27,1,1 28 Süs Bitkileri 73.154 77.92 5,4,1 TOPLAM 151.695.191 151.77.4, 1, Kaynak: Türkiye İhracatçılar Meclisi OSD üyeleri 213 yılında, 212 yılına göre yüzde 11 lik bir artış ile toplam 13,5 milyar ABD Doları ihracat gerçekleştirmiştir. İlk üç sırada Ford Otosan, O. Renault ve Tofaş firmaları yer almıştır. Firmalar 211 Değer $ 212 Değer $ 213 Değer $ Taşıt Aracı Aksam-Parça Toplam Taşıt Aracı Aksam-Parça Toplam Taşıt Aracı Aksam-Parça Toplam FORD OTOSAN 3.296.156.41 156.763.385 3.452.919.426 2.97.774.187 284.942.158 3.192.716.345 3.288.239.152 393.223.246 3.681.462.398 OYAK RENAULT 2.547.889.11 665.688.276 3.213.577.377 2.487.142.798 665.824.352 3.152.967.15 2.9.729.693 622.668.699 3.523.398.392 TOFAŞ 2.39.63.748 89.813.24 2.398.876.952 1.954.41.267 12.9.958 2.56.492.225 2.58.291.83 14.914.214 2.163.26.17 TOYOTA 1.497.452.658 24.843.879 1.522.296.537 1.129.433.66 21.579.837 1.151.13.443 1.434.868.164 21.246.486 1.456.114.65 HYUNDAI ASSAN 726.42.926 3.9.594 729.133.52 729.136.932 2.74.445 731.841.377 941.553.271 3.592.131 945.145.42 MERCEDES BENZ TÜRK 539.995.826 3.96. 543.955.826 535.579.5 4.687.528 54.267.28 654.65.128 7.184.694 661.789.822 TÜRK TRAKTÖR 19.584.979 5.83.554 24.668.533 29.863.77 54.657.57 345.52.827 322.854.97 4.363.762 363.217.859 MAN TÜRKİYE 294.44.4 8.68.91 32.59.31 211.884.723 2.362.43 214.246.766 217.647.351 2.972.226 22.619.577 TEMSA GLOBAL 151.538.226 8.351.463 159.889.689 152.7.921 8.78.376 16.86.297 129.416.6 OTOKAR 94.527.355 2.13.673 96.658.28 141.24.338 4.5.566 145.74.94 17.721.952 1.81.568 117.83.52 KARSAN 147.78.45 64.838 148.421.288 13.794.9 672.489 14.466.579 84.38.975 1.584.1 85.623.75 ANADOLU ISUZU 25.912.558 4.72.223 3.614.781 49.72.232 2.76.52 52.462.734 5.65.477 4.317.298 54.382.775 HONDA TÜRKİYE 11.46.928 2.949.241 14.41.169 166.597.416 4.987.185 171.584.61 4.284.261 11.77.862 52.55.123 HATTAT TARIM 15.276.181 176.822 15.453.3 22.57.4 31.24 22.358.64 13.831.183 567.799 14.398.982 BMC 44.36.519 7.525.516 51.562.35 24.73.356 2.29.356 26.282.712 TOPLAM 11.982.157.896 1.28.788.578 13.1.946.474 1.95.689.536 1.162.358.56 12.68.47.592 12.114.73.57 1.224.487.85 13.468.634.192 4. Otomotiv Sanayi 213 Yılı Genel Değerlendirmesi ve Gelecek Beklentileri 211 e göre zorlu geçen 212 yılından sonra 213 yılında sanayimiz başarılı bir yılı geride bıraktı. 213 yılında pazar, ihracat ve üretim adetlerinde 212 yılına göre artış olduğunu görüyoruz. Türkiye, 213 yılında Avrupa Birliği nde devam eden krize bağlı olarak oluşan AB Otomotiv Sanayii 213 Yılı Değerlendirme Raporu 18
pazarındaki daralmayı Ar-Ge ile desteklenen yeni ürünlerle aştı ve bu yeni modellerle de ihracatını artırdı. 213 yılında toplam pazar 212 yılı aynı dönemine göre yüzde 9 oranında artarak 893 bin adet düzeyinde gerçekleşti. Toplam taşıt aracı üretimi; bir önceki yılın aynı dönemine göre, yüzde 5 arttı ve 1 milyon 126 bin adede yükseldi. Otomotiv sanayinin ihracatı ise yüzde 13 oranında arttı ve toplam ihracat 828 bin adet oldu. Otomotiv sanayi ihracatı 212 yılına oranla yüzde 12 artarak 21,5 milyar Dolar a ulaştı. Otomotiv sanayi elde ettiği bu başarı ile Türkiye ihracatına ve ekonomisine katma değer sağlayan sektörler sıralamasında ilk sıradaki yerini 26 yılından beri korumaktadır. Sanayimiz için ihraç pazarlarındaki başarı kadar iç pazarın büyüklüğü de önemlidir. İç pazarımızın son 7 yılda beklediğimiz ölçüde büyümediğini görüyoruz. İç pazarda daralan talep 214 de üretimi daha çok ihracata bağımlı hale getirecek ve bu durum da sanayimiz için risk alanı yaratacaktır. Otomotiv sanayimiz gerçekleştirdiği yatırımlar ile kapasitesini 1,6 milyona kadar çıkardı. Özellikle yeni teşvikler ile hem kapasitemiz arttı hem de çok önemli projeler başladı. Ancak pazarın talep yapısını olumsuz yönde etkileyen ani vergi artışları sektör için iç talebi daraltan olumsuz bir gelişme olarak değerlendirilmektedir. 214 yılında talepteki daralma ciddi olarak hissedilecek ve pazarın baskı altında tutulması iç pazar kaynaklı üretim azalmasına sebep olacaktır. 23 28 29 21 211 212 213 214 Üretim (1.) 534 1.147 87 1.95 1.19 1.73 1.126 1.1 / 1.2 İhracat (1.) 359 91 63 755 79 73 828 81 / 85 İhracat (Mio-$) 6.9 24.7 16.8 17.4 2.4 19.3 21.5 21. / 22. 223 hedeflerine baktığımızda ise, Türkiye nin 4 milyonluk hedefi, 4 katı üretim artışı gerektiriyor. İçerisinde bulunduğumuz bu konjonktürde baskı altında tutulan ve daralan pazar, uzun vadede 223 hedeflerini de olumsuz yönde etkileyecektir. Türkiye nin yüksek vergilerle sınırlı iç pazarı yeni kapasite yatırımları için çekici bulunmamaktadır. Aşırı kapasite sorunu olan küresel sanayinin yatırımları daha çok talep potansiyeli yüksek olan BRIC ülkelerine yönelmiş durumdadır. Bu durumda Yatırımlarda Devlet Yardımları Mevzuatının otomotiv sanayimizi teşvik eden hükümleri ile birlikte iç pazarda talebi genişletecek dengeli bir vergi sistemi stratejik önem taşımaktadır. Diğer taraftan, Ar-Ge alt yapı çalışmalarının kısa süre içinde tamamlanması ile yurt dışında yapılan test ve Ar-Ge çalışmaları yurt içinde yapılarak, kaynak ve zaman tasarrufu sağlanması hedeflenmektedir. Otomotiv Sanayi Strateji Belgesinde ilk hedef olarak yer alan Ar-Ge Alt Yapısının İyileştirilmesi Hedefi nde Ar-Ge alt yapısı kapsamındaki test pistinin kurulması ile ilgili çalışmalarının hızlandırılması ve en kısa zamanda sonuçlandırılması sanayimiz için büyük önem taşımaktadır. En büyük pazarımız konumundaki AB pazarında 213 yılının son aylarında başlayan hareketliliğin 214 yılında da devam edeceği beklenmektedir. Bu olumlu gelişmeye paralel olarak ihracatımızın artması, dolayısıyla sanayimizin 214 yılında da sektörler arasındaki birinciliğini sürdürmesi öngörülmektedir. Otomotiv Sanayii 213 Yılı Değerlendirme Raporu 19
Yeni düzenlenen teşvik sistemi ile sanayimizde 213 yılında fabrikalarımızda yeni model ve teknoloji yenileme ile birlikte ek kapasite yaratacak önemli yeni yatırım projeleri başlatılmıştır. Bu çalışmaların 214 yılında da devam edeceği bilinmektedir. Bu yatırımlar sanayimizin rekabet gücünün devamlılığı için büyük önem taşımaktadır ve özellikle de ihraç pazarlarında önemli gelişmelere katkı sağlayacaktır. Bilindiği gibi, küresel koşulların olumsuzluğu ve özellikle AB ülkelerinde yaşanan düşük kapasite sorunları yeni bir markanın yatırımını sınırlamaktadır. Ancak mevcut kuruluşlarımızda yatırım faaliyetleri devam edecektir. Dünya ekonomisindeki olumsuz koşullara rağmen otomotiv sanayimiz, rekabetçi tedarik zincirimizin de desteği ile orta vadede; toplam üretimde Dünya da ilk 1, AB nde ilk 3 ve AB nde Ar-Ge de ilk 5 arasında yer almak şeklinde belirlenen stratejik hedeflerine ulaşmada kararlılıkla çalışmalarına devam edecektir. Otomotiv Sanayii 213 Yılı Değerlendirme Raporu 2