2.Örnek Olay Çalışması Trafik Ortamında İletişim ve Saygı: Bir yaşlı yaralandı! Yazın ilk günleri başlamıştı, sınıfta ancak kapı ve pencereler açık ders yapılabiliyordu. Okulun önündeki yoldan yüksek sesle müzik çalarak geçen arabalar çocukların aklını derse vermesini engelliyordu. Patinaj sesleri de cabası. Okulun yakınındaki yaya geçidinden gelen acı fren sesiyle bütün sınıf pencerelere üşüştü. Yol tam görünmüyordu ama ciddi bir şeyler olduğu belliydi. Güvenlik görevlisi Sedat, nefes nefese okul kapısında görününce çocuklar, Ne oldu diye seslendiler. Sedat, Her gün buralarda çıkış saatine yakın arabayla dolanan bir genç var ya, hızlı gidiyormuş, duramamış ve bakkal Ulus amcaya çarpmış! Ambulansın sesi geliyor, ama sürücülerin yol vermemesi yüzünden kaza yerine ulaşamıyor bir türlü dedi. Tartışma Soruları: Olay nerede, ne zaman, hangi şartlarda oluşmuştur? Sorunun nedenlerini açıklayınız? Fark edilen tehlike etkenleri nelerdir? Bu tehlikelerden korunmak, olayı engellemek için olay kişilerine düşen sorumluluklar nelerdir? Bu olayda hangi trafik güvenliği kuralının kaza ve kayıplardan koruyucu olacağını belirtiniz Örnek olayla ilgili bir gazete haberi Bursa da otomobilin çarptığı yaşlı adam yaralandı. Ahmet Akyollu Caddesi üzerinden İnegöl istikametine giden Gökçe T. (19), özel otomobili ile ışıkta duramadı ve yaya yolunu kullanarak karşıdan karşıya geçmekte olan Ulus N ye (60) çarptı. Çarpmanın etkisi ile yaşlı adam yere düştü. Yaralı yaşlı adam, olay yerine 35 dakika sonra gelebilen ambulans ile İnegöl Devlet Hastanesi'ne kaldırılarak tedavi altına alındı. Ambulans şoförü, gecikmenin nedeni olarak sıkışık trafiği ve sürücülerin yol vermemesini gösterdi. Kazanın şokundan kurtulamayan özel otomobil sürücüsü genç, acil serviste yaşlı adamın başında gözyaşı döktü. Gökçe T, yaşlı adamın sağlık durumu hakkında bilgi alıp kendisinden özür diledi. Kaza ile ilgili soruşturma sürüyor. Bu örnek olay Elif Sungur tarafından gerçek bir hikayeye dayanılarak yazılmıştır.
Örnek olay konusu Örnek olayın içeriği Müfredata göre ilgili kazanım numarası Sağlayacağı kazanım 2- Trafik ortamında iletişim ve saygı Trafikte yaya önceliği, geçiş üstünlüğü Trafik ortamını ve davranışlarımızı etkileyen toplumsal değerler Kurallara uyma, Sabır Sorumluluk Saygı Hoşgörü Nezaket Yardımlaşma Duyarlılık 4,11,16,17 -Trafikte kamunun rahatını ve huzurunu bozacak, zarar verecek tutum ve davranışlardan uzak durur -Trafikte ilk geçiş hakkı, geçiş üstünlüğü ve dönüş kurallarını açıklar -Durma, duraklama, park etme, yolcu bindirme ve indirme kurallarını açıklar -Trafik işaret levhalarını korur
Trafik güvenliğini insanlar sağlar Trafik güvenliğini sağlamada sonuçlara en fazla insan davranışları etki eder 10 kazadan 9 unun, sürücülerin trafik kurallarına uymamasından ve aracını yanlış biçimde kullanmasından kaynaklandığı belirlenmiştir
Kültürel yapı davranışları etkiler, ama değişimi insanlar yapar. İnanma katılmalı ve öncülük etmeliyiz Trafik kampanyaları, yollarda güvenlik uyarıları, trafik işaretleri, denetimler, kurallara uyan rol model sürücüler, gönüllü çalışmalar Trafikte güvenlik önde gelir anlayışı için yaşam boyu eğitim, önleyici yaklaşımı önemseyen bir ortak akıl Görülebilen Unsurlar Değerler Gazete ve televizyonlarda trafik kazası haberleri, ailede, arkadaşlar arasında kayıplar, kötü örnek olan, kurallara uymayan sürücü ve yayalar, tehlikelerin işaretlenmediği yollar, bakımsız araçlar, az denetim Trafikte güvenliği önemsemeyen ortak akıl Kazalar önlenebilir inancı Varsayımlar Kazalar olur, kazalardan kaçınılmaz, kazalar önlenemez inancı Trafik güvenliği kültürümüz nasıl olmalı?
Güvenli bir trafik ortamına katkı için yapılması gerekenler Kurallara uyma bilinci Kuralların eksiksiz uygulanması Trafiğe konsantrasyon Risk almadan hareket edecek şekilde karar vermek Trafik ortamı, kamuya aittir, yani hepimizindir Trafik ortamının önemli araç gereçleri olan trafik işaretleri, aydınlatma araçları, trafik ışıklarına zarar verilmemelidir Trafik ortamına sahip çıkmak ve bunlara ait aksaklıkları ilgililere bildirmek trafiğe katılan bireylerin sorumlulukları arasındadır
Trafik, sadece otomobillere ait bir ortam değildir Trafikte yayaların, araçlara göre önceliği vardır Yaşlı, çocuk ve kendine yetemeyen bireylerin de trafikte olmaya hakkı olduğu bilinci ile korunup kollanmaları gerekir Trafik ortamını güvenli hale getirecek ve davranışlarımızı olumlu yönde geliştirecek toplumsal değerler kurallara uyma, sabır, sorumluluk, saygı, hoşgörü, nezaket, yardımlaşma ve duyarlılıktır
Kuralları bilmek, onlara uyabilmek için gerekli ön koşuldur Öncelikle trafik işaretlerini ve yol kullanma kurallarını öğrenmeliyiz ve bu kurallara istisnasız uymalıyız Durak olmayan bir yerde inmek üzere sürücüye baskı yapmak da trafik kurallarını çiğnemektir, kırmızı ışıkta geçmek de, araç sürerken yüksek sesle müzik dinlemek de, cep telefonu ile konuşmak da Her kural ihlali riskli bir davranıştır ve kazaya yol açabilir
Trafik işaretleri grupları TRAFİK TANZİM İŞARETLERİ TEHLİKE UYARI İŞARETLERİ OTOYOL İŞARETLERİ DURMA VE PARK ETME BİLGİ İŞARETLERİ
Geçiş hakkı Trafiğe çıktığımızda, üzerinde seyrettiğimiz karayolunun çeşidini bilmek ve buna göre davranmak, trafik güvenliği açısından önem taşımaktadır Tali yoldaki araçların (anayola bağlanan ve taşıt trafiği anayola göre daha az olan yolda seyredenler), anayoldaki araçlara (ana trafiğe açık yolda seyredenler) ilk geçiş hakkını vermeleri gerekir Bu temel kurala uymak, ilk geçiş hakkı konusunda doğabilecek yanlış anlaşılmaları, dolayısıyla da birçok trafik kazasını önleyecektir
Durabilir misiniz? Dur ve Yol Ver işaretleri ile kırmızı yanan trafik ışığı araç ve yayaları kazalardan koruyan en önemli trafik işaretleridir Bu işaretleri tanımak ve bunlara uymak hayati önem taşır Durma, duraklama, park etme, yolcu bindirme ve indirme kurallarını bilmek de yaşamsal öneme sahiptir
Dur Yol Ver Park etmek yasaktır Duraklamak ve park etmek yasaktır Park yeri
Otoyol park alanı Otoyol servis alanı
Trafik güvenliğini paylaştığımız bir değer yapabiliriz Trafik güvenliğinin artırılmasına en büyük katkı yaya, sürücü veya yolcu olarak davranışlarımızla ilintili ortak anlayışımızın değişimiyle sağlanabilir Anlayış değişimi için öncelikle trafik kazaları ve yoldaki davranışlarımız arasındaki ahlaki, duygusal ve zihinsel bağı kuracak bir kamu vicdanını ve onu ayakta tutan güvenlik değer sistemini yaratmalıyız Hızlı araç kullanmak, kırmızı ışıkta geçmek, kaldırıma park etmek, emniyet kemeri takmamak, çocukları ön koltuğa oturtmak gibi yaygın ihlalleri yapanlar, bu davranışlarından dolayı yakınları tarafından suçlanmıyorsa, kendileri de herhangi bir suçluluk hissetmiyorsa, farkındalık ve değişim yaratmak mümkün değildir Kaynak: SÜMER, N.Kent İçi Trafik Güvenliği: Problemler Ve Çözüm Önerileri, Turkish Journal of Transportation and Traffic Safety, 1(1): 5-9, (2007)