ب س م الل ه الر ح ن الر ح ي م Durûs Kitabı 1. Cilt Gramer Kuralları Üç Hareke ا ل ر ك ات الث الث ة Kesra(Esre) - Damme (Ötre) - ف ت ح ة - (Üstün) Fetha ض م ة ك س ر ة (i) (u) (a) Sükûn(Cezm) Şedde - - س ك و ن ش د ة الت ن و ي ن : Tenvîn (an) - Fethatân ف ت ح تا ن - (un) - Dammetân ض م ت ان - (in) ك س ر ت ان - Kesratân - Kelimelerin sonlarındaki harekeler çift yazılırsa bu çift yazılan harekelere (tenvîn) denir. Bu tenvinin gelmesi, kelime sonunda yazılmayan ت ن و ي ن ancak okunan bir sakin ن (nûn) harfi varmış hükmü verir. Örnek: 1
Okunuşu (Mescidun) م س ج د ن Yazılışı م س ج د Arap dili, diğer dillerde olduğu gibi kelimelerden ( ك ل م ات ) oluşur. Kelimelerin Arapça da üç türü vardır: ا س م - İsim ف ع ل - Fiil ح ر ف - Harf -e doğru gitmek/gitti ب ي ت- ev ذ ه ب - إ ىل- Bu üç kelimeden bir cümle yaparsak: ا ل م ل ة : ذ ه ب إ ىل ب ي ت gitti.) (Eve doğru Aşağıdaki tabloda bir ismin ( (ا س م özellikleri verilmiştir: Örnek Türkçesi Özellikler Erkek / Dişi م ذ ك ر م ؤ ن ث ط ال ب ط ال ب ة ط ال ب ط ال ب ان ط ال ب Tekil/İkil/Çoğul م ف ر د م ث ن ج ع ط ال ب ب ي ت Şuurlu/Şuursuz ع اق ل غ ي ر ع اق ل Tanımsız/Tanımlı ط ال ب الط ال ب ن ك ر ة م ع ر ف ة (nekre) durumu bir ismin tanımsız ya da genel halidir. Örneğin ن ك ر ة ismi sonundaki tenvinden de anlaşılacağı üzere nekredir. Anlamı ك ت اب bir kitap tır. Herhangi bir vasıf ve kayıtla belirtilmediği için bu nekre (belirsiz) durumunda bir isimdir. gösterir. (ma rife) ise bir ismin belirli tanınan bir isim olduğunu م ع ر ف ة Örneğin takısı ال ismi tanımlı bir kitabı belirtir. Başındaki ال ك ت اب bize bu ismin belirli, bilinen bir isim olduğunu gösterir. Yine aynı 2
şekilde Muhammed in Kitabı dediğimizde yine belirli bir م م د ك ت اب kitaptan bahsetmiş oluruz. Dolayısıyla yine bu kitap ma rifedir. Arapça da bir isim م ث ن (ikil) anlam içerebilir. ط ال ب ان (tâlibân) kelimesi iki erkek öğrenci anlamındadır. Bu anlamı vermemizi sağlayan şey ismin sonuna getirilen ان (ân) ifadesidir. (ع اق ل ( şuurlu Bir isim aynı zamanda insan, melek, cin, şeytan...vs. gibi (غ ي ر ع اق ل ( şuursuz ya da hayvanlar, bitkiler, cisimler ve kavramlar gibi olabilir. Asıl olarak bir isim her zaman son harfine ض م ت ان - (Dammetân-Çift ötre-tenvin) alır. Aynı zamanda bu tenvin yukarıda da belirtildiği gibi ismin ن ك ر ة (nekre-tanımsız) olduğunu gösterir. Ancak bunun istisnaları vardır. Mesela Arapça daki erkek isimlerinden م م د ع ب اس gibi isimler özel isimdir ve özel isimler tanımlıdır. Sonlarına aldıkları tenvin onları tanımsız yapmaz. Bunlar م ع ر ف ة (tanımlı-ma rife)dir. Tenvin İngilizce deki a / an (indefinite article) e karşılık gelir. الد رس األ و ل( ١ ) Birinci Ders Bu bir evdir. ه ذا Hâ harfi Tembih yani dikkat çekme harfidir. Çoğunlukla أ سم اء اإل ش ار ة (işaret isimleri)ne eklenirler. ل لت ن ب ي ه ح ر ف ه ا - Zâ işaret ismidir. ا لش ار ة ا س م ذ ا - 3
(hâzâ) diye okunur. Ama ilk elif ه اذ ا (haza) diye yazılan bu ifade ه ذ ا olmadan yazılır. (işaret ismi) insan, hayvan, eşya, fikir ya da bilgiye işaret için ا س م ال ش ار ة kullanılabilir. Bu faydalı bir ilimdir. Aşağıdaki tablo ) ا س م ال ش ار ة ( nın özelliklerini gösterir: Yakın ال ق ر ي ب Erkek ال م ذ ك ر Tekil ال م ف ر د ه ذ ا ع ل م ن اف ع ه ذ ا işaret ismi ال ش ار ة (ma rife) tanımlı olarak sayılır. Çünkü bir م ع ر ف ة ا س م şeye işaret ediliyorsa o tanınıyor demektir. Şuurlu ع اق ل ya da şuursuzlara kullanılabilir. işaret etmek için ع اق ل غ ي ر Soru ismi (Mâ) ا س م ال س ت ف ه ام م ا- Soru ismi م ا şuursuz şeyler için sorulacak sorularda kullanılır, her zaman cümlenin başında gelir ve ne? anlamındadır. Arapça da cümlenin başında gelen kelime çok önem taşır ve ص د ر ا ل م ل ة (cümlenin gövdesi) adını alır. ه ذ ا م ا nedir? Bu (Soru Harfi-Soru Hemzesi) ال س ت ف ه ا م ه ز ة ال س ت ف ه ا م أ -ح ر ف 4
Soru hemzesi tüm soru harf ve isimleri gibi cümlenin başına gelen ve soruya -mıdır? anlamı veren, bir başka deyişle evet-hayır diye cevap verilebilecek sorular için kullanılan bir harftir. Bu harf ile hem şuurlu hem de şuursuzlar hakkında sorular sorulabilir: Bu bir ev أ midir? Bu bir çocuk mudur? أ ه ذ ا ه ذ ا ب ي ت و ل د ن ع م -ح ر ف ج و اب Evet) Cevap harfi (Ne am: Olumsuz cevap harfi (Lâ: Hayır) ن ف ي و ج و اب ال -ح ر ف harfi kabul amacıyla kullanılan cevap, ise red amacıyla kullanılan ال ن ع م cevap harfidir. أ ه ذ ا ق ل م midir? Bu bir kalem Evet, bu bir kalemdir. Bu bir gömlek midir? Hayır, bu bir kalemdir. ن ع م ه ذ ا ق ل م. أ ه ذ ا ق م ي ص ال ه ذ ا ق ل م Soru ismi: Men (Kim) م ن ا س م ال س ت ف ه ام Men (kim) sorusu sadece şuurlu ( (ع اق ل varlıkları sormak için kullanılır. Bu adam kim? Soru işareti م ن - ع ال م ة ال س ت ف ه ا م 5