GENELGE (2009/KUGM- 16/ARAÇ MUAYENE) Bilindiği üzere, 15 Ağustos 2007 tarihinde imzalanan Ġmtiyaz SözleĢmesi gereği ülke genelinde açılması gereken araç muayene istasyonlarının tamamı açılmıģ ve faaliyete geçmiģ bulunmaktadır. Bu çerçevede araç muayene hizmetinin, bu konudaki mevzuatın amaç ve hedeflerine uygun gerçekleģmesini teminen aģağıdaki düzenlemelerin yapılmasına ihtiyaç hasıl olmuģtur. Buna göre: (1) ARIZALAR 1) Sabit ve seyyar araç muayene istasyonlarında, araçların muayenesine veya muayene sonuçlarının elektronik ortamda Bakanlığımıza gönderilmesine engel teģkil eden her türlü arıza durumunda, arızaların yetkili kiģiler veya yetkili servisler tarafından tespiti ve onarımına iliģkin bilgi ve belgelerin arızanın baģlangıcından itibaren, en geç iki gün içinde Bakanlığımıza bildirilmesi, 2) Seyyar araç muayene istasyonlarında bulunan cihazlarda oluģan arızalar nedeniyle Bakanlığımıza bildirilen çalıģma programına uygun olarak gidilemeyen/hizmet verilemeyen yerde, arızanın üç gün içerisinde giderilerek muayene hizmetinin verilmesinin sağlanması, (2) ELEKTRONİK VERİ AKTARIMI 1) Sabit araç muayene istasyonlarında yapılan araç muayene uygulamasının merkezi web tabanlı bir sistem üzerinde gerçek zamanlı olarak Bakanlık bilgi iģlem sistemlerine entegre edilmesi için gerekli çalıģmaların 01. 11.2009 tarihine kadar tamamlanması, 2) Seyyar araç muayene istasyonlarında yapılan araç muayene uygulamasının merkezi web tabanlı bir sistem üzerinde gerçek zamanlı olarak Bakanlık bilgi iģlem sistemlerine entegre edilmesi için gerekli çalıģmaların 01. 11.2009 tarihine kadar tamamlanması, 3) Araçların özellikleri ve teknik bilgileri ile muayene sonuçlarının yer aldığı/iģlendiği herhangi bir araç muayene raporunun UlaĢtırma Bilgi Sisteminde kayıtlı olmaması halinde geçerli sayılmaması, 4) Emniyet Genel Müdürlüğü ne bağlı trafik tescil kuruluģlarınca araç muayene istasyonlarına tespit amacıyla gönderilen araçlara ait bilgilerin gerçek zamanlı olarak Bakanlık bilgi iģlem sistemlerine entegre edilmesi için gerekli çalıģmaların 01. 11.2009 tarihine kadar tamamlanması,
(3) DOKÜMANLAR 1) Araç muayene istasyonlarında kullanılan cihazların ilgili mevzuatta belirtilen aralıklarla yetkili kurum/kuruluģlarca ölçülmesi/kalibre edilmesi ve bununla ilgili belge ve dokümanların muhafaza edilmesi, 2) Muayene raporlarının bir suretinin kağıt ortamında 5 yıl arģivlenmesi, 3) ĠĢletici veya alt iģleticilere iliģkin olarak ticaret sicil gazetesinde yayımlanması gereken her türlü değiģikliklerin, değiģikliğin yayımlandığı tarihten itibaren 45 gün içinde ticaret sicil gazetesinin aslı veya noter onaylı sureti ile birlikte Bakanlığa bildirilmesi, (4) ÇALIŞMA GÜN VE SAATLERİ - SÜRELER 1) Araç muayene istasyonlarında çalıģtırılan hafif vasıta muayene teknisyenlerinin muayene tekrarı hariç araç baģına iģlem süresinin ortalama 15 dakika, ağır vasıta muayene teknisyenlerinin araç baģına iģlem süresinin ortalama 30 dakika olarak esas alınması ve söz konusu teknisyenlerin muayene yapabileceği azami araç sayılarının buna göre belirlenmesi, 2) Pazar günlerinde araç muayene istasyonlarında çalıģmada bulunulmaması, ancak istisnai durumlarda nün onayı alınmak Ģartıyla çalıģma yapılabilmesi, 3) ÇalıĢmak için gerekli tüm diğer yasal izin, iģ ve iģlemlerin tamamlanmıģ olması ve önceden Bakanlığa bilgi verilmesi Ģartıyla, sadece belirli bir Belediyeye ait toplu taģıma araçlarının veya çok sayıda araca sahip bir kamu kurumuna/kuruluģuna ait araçların muayenelerinin belirli bir resmi tatil gününde veya günlerinde veya normal mesai saatleri dıģında fazla mesai yapmak suretiyle sadece sabit muayene istasyonunda yapılabilmesi, 4) Seyyar araç muayene istasyonlarında; bir saatte en fazla 4 (dört) ve bir günde en fazla 32 (otuz iki) araçtan fazla araç muayenesi yapılmaması (bu sayının hesaplanmasında 2 adet motorlu bisiklet veya motosiklet 1 adet otomobil olarak değerlendirilir), ancak bir günde muayeneye gelen araç sayısının 32 (otuz iki) adetten fazla olması halinde muayene iģlemlerine ertesi günde devam edilmesi, 5) Motorlu araç trafik belgesinde yazılı muayene geçerlilik süresinin resmi tatil gününe denk gelmesi durumunda, muayene geçerlilik süresinin tatil gününü takip eden ilk iģ günü olarak kabul edilmesi, 6) Gerekli personelin sağlanması ve nün onayının alınmasını müteakip muayene istasyonlarının vardiya sistemi ile çalıģabilmesi, ayrıca, gerekli görülen istasyonlar için iģleticinin bu konuda talebi olmaksızın, nce
talep edilmesi halinde en geç 10 gün içerisinde söz konusu istasyonlarda vardiya sistemine geçilmesi, 7) Pazar günleri dıģında kalan resmi tatil günlerinde ĠĢletici tarafından Bakanlığa en az 7 gün önceden bilgi verilmek sureti ile istasyonların hizmet vermeye devam edebilmesi, ayrıca bu konuda ĠĢleticinin talebi olmaksızın, en az 7 gün önceden iģleticinin bilgilendirilmesi suretiyle nce tatil günlerinde istasyonların çalıģtırılması için res en talimat verilebilmesi, 8) Sabit araç muayene istasyonlarında iģ yoğunluğuna bağlı olarak Kara UlaĢtırması Genel Müdürlüğünün fazla mesai yapılması hususundaki talimatının en geç 7 (yedi) gün içerisinde uygulamaya geçirilmesi, 9) Mesai saatinin bitimine 15 dakika kalıncaya kadar araç muayenesi amacıyla sabit araç muayene istasyonuna gelen bütün araçlara sıra numarası verilmesi ve sıra numarası verilen araçların muayene iģlemi tamamlanmadan mesainin sonlandırılmaması, (5) ARAÇ MUAYENE İŞLEMLERİNE İLİŞKİN HUSUSLAR 1) Muayene sonucunda EMNĠYETSĠZ sınıfına giren kusurları tespit edilen araçların muayene tekrarlarının da, Yönetmeliğin 8 inci maddesinde AĞIR KUSURLU araçlar için belirlenen muayene tekrarına uygun olarak yapılması, 2) Trafik tescil belgesinde yazılı bilgilerle (motor ve Ģase no, renk, cins, model ve benzeri) muayene edilen taģıt üzerindeki bulguların aynı olması halinde muayene iģleminin yapılması, 3) Hiçbir kamu kurum/kuruluģu ile özel veya tüzel kiģiliklere ait kuruluģlara ayrı bir muayene kanalı tahsis edilmemesi, 4) Ambulans, itfaiye, emniyet teģkilatına ait resmi araçlar, özürlü vatandaģlara ait araçlar ve muayene tekrarına gelen araçların muayenelerinin öncelikli olarak yapılması, 5) Ambulansların muayene iģlemlerinde; sedyenin bir koltuk olarak değerlendirilmesi, ilkyardım çantası istenilmemesi ve hasta mahremiyeti amacıyla takılan buzlu camların herhangi bir kusur olarak değerlendirilmemesi, 6) BüyükĢehirlerde UlaĢım Koordinasyon Merkezi (UKOME) veya diğer yerlerde ilgili trafik komisyonları kararları gereğince uygulanan ve aracın rengini değiģtirecek nitelikte olmayan renkli kuģaklara sahip ticari araçların muayenelerinde, bu kuģakların araç tescil belgelerine iģlenmesi Ģartının aranmaması, 7) Ġcra Dairelerinden satın alınan araçlar için fenni muayenesinin yapılmasında herhangi bir sakınca bulunmadığını belirten ilgili vergi dairesinden alınmıģ bir yazı ile baģvurulması halinde,
söz konusu yazı aslı ile icra satıģ iģlemine iliģkin belgelerin ilgili istasyonda arģivlenmesi kaydıyla, bu araçların muayenelerinin yapılması, 8) Araç muayenesine baģlanılabilmesi için; trafik tescil belgesi aslı, fenni muayene izin belgesi, (bu izin belgesi, istasyonda yapılan Maliye Bakanlığı sistem sorgulamasında aracın vergi borcu olmadığı görüldüğünde aranmaz.), geçerli Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigorta Poliçesi (Ġnsan taģımada kullanılmayan römorklar, kendilerini çeken motorlu aracın sigortasına dahildir.), LPG ve CNG takılı araçlar için en geç bir ay önceki tarihe ait Gaz Sızdırmazlık Raporu, tadilat muayenelerinde, ayrıca, yetkili mühendis tarafından çizilen onaylı tadilat projesi ve hesaplarının ibraz edilmesi, 9) Araç muayene raporuna, Araç Muayenesi Sonucu Belirlenen Eksikliklere ĠliĢkin Kusur Grupları Yönergesi nin eki olan kusurlar tablosunda belirlenen kusur metinleri ve kusur numaraları ile açıklama metinlerinin haricinde herhangi bir kusur ve buna iliģkin açıklama veya numaralandırma yapılmaması, 10) Araç muayenelerinde muayenesi yapılan aracın sınıfına göre kusurlar tablosunda belirtilen tüm kusurların incelenerek araç muayene raporunda belirtilmesi, (6) ARAÇ MUAYENE İSTASYONLARININ ÇALIŞMA USUL VE ESASLARINA İLİŞKİN HUSUSLAR 1) Her bir sabit araç muayene istasyonunda her vardiya için en fazla bir adet istasyon amiri ve en az bir adet istasyon amir yardımcısı, kendisine bağlı bir seyyar araç muayene istasyonu bulunan sabit araç muayene istasyonlarında ise en az iki adet istasyon amir yardımcısı istihdam edilmesi, 2) Muayene istasyonu amirinin iģten ayrılması veya baģka bir mücbir sebeple istasyona gelememesi durumunda, 3 (üç) iģ günü ile sınırlı olmak ve nün onaylaması kaydıyla, o istasyonda görevli bir istasyon amir yardımcısının muayene istasyonu amiri vekili olarak, istasyon amirinin senelik izne ayrılması halinde istasyon amirinin izin süresi boyunca, hastalanması halinde ise sağlık raporunun süresi boyunca amir yardımcısının istasyon amiri vekili olarak görevlendirilebilmesi, 3) Muayene istasyonlarında yaģanan yoğunlukların kısa sürede eritilebilmesi bakımından, bu tür durumlarda, görev yaptığı muayene istasyonunda herhangi bir aksaklığa meydan verilmemesi kaydıyla herhangi bir muayene istasyonunda görev yapan muayene teknisyeninin aynı il sınırları içinde yer alan diğer muayene istasyonlarında Bakanlığa bilgi vermek sureti ile geçici olarak görevlendirilebilmeleri, 4) Araç muayene istasyonlarında çalıģtırılacak istasyon amiri, amir yardımcısı ve muayene teknisyenlerinin nün onayı olmadan çalıģtırılmaması,
5) Bakanlığımızca gerekli görülmesi ve ĠĢleticiye bildirilmesi halinde bir istasyonda çalıģan bir kısım veya tüm personelle ilgili yer değiģikliği, unvan değiģikliği yapılması veya araç muayenesine iliģkin bütün görevlerinden alınması, 6) Seyyar muayene istasyonlarında yapılan muayenelerde, emniyetsiz veya ağır kusur sınıfına giren kusurları tespit edilen araçların yönetmelikte belirtilen süre içindeki ücretsiz muayene tekrarının, hizmeti veren seyyar muayene istasyonunda veya seyyar istasyonun bağlı olduğu merkez istasyonda veya aynı il sınırları içindeki baģka bir sabit istasyonda ücretsiz muayene tekrarına iliģkin hak kaybedilmeksizin yapılabilmesi, 7) Birden fazla muayene kanalı ihtiva eden sabit araç muayene istasyonlarında muayene olan araçların hangi muayene kanalında muayenesinin yapıldığının tespiti amacıyla her bir muayene kanalının 01.11.2009 tarihine kadar numaralandırılması ve muayene raporuna iģlenmesi, 8) Seyyar muayene istasyonlarının sadece iģ programında yer alan yerlere hizmet götürmesi, 9) Trafik kuruluģlarınca muayene istasyonlarına gönderilen araçların Ģase ve motor numaralarının tespitinin ücretsiz olarak yapılması (araçların motor ve/veya Ģase numaralarının çakıģması, numaraların araç belgelerine eksik veya fazla yazılmıģ olması, trafik denetimlerinde araç kayıtlarından Ģüphe ve tereddüde düģülmesi, belgelerdeki numaraların farklı olduğunun tespit edilmesi, trafik belgesinin zayii edilmesi, araçta renk değiģikliği veya takoğraf-taksimetre montajı yapılması/yenilenmesi, logo, reklam yazılması gibi durumlarla karģılaģıldığında aracın muayene süresi dolmamıģ olsa dahi tespit için araçlar muayene istasyonlarına gönderilmektedir ), 10) Araç yoğunluğunun olduğu köy, kasaba ve beldelerde de seyyar araç muayene istasyonu ile araç muayene hizmeti verilmesinin talep edilmesi halinde, bu taleplerin günlük olarak hazırlanan iģ programına dahil edilip, nün onayı alınmak sureti ile veya nün doğrudan talebi ile bu yerlerde muayene hizmeti verilmesi, 11) Müstakil olarak sadece Yola ElveriĢlilik Muayene Belgesi almak amacıyla yapılan muayene iģleminde o araç için belirlenen muayene ücretinin %50 si bir ücret alınarak; normal dönemsel (periyodik) muayene iģlemi yapılan taģıtlar için ise o araç için belirlenen muayene ücretinin %25 i bir ücret alınarak Yola ElveriĢlilik Muayene Belgesi nin muayene sonucunda uygun olan araçlara verilmesi, 12)Araç muayenesi sonucunda ağır kusurlu ve/veya emniyetsiz olduğu tespit edilen araçların, belirlenen eksikliklerin giderilmesi için herhangi bir yetkili servis ve/veya tamirhaneye istasyonlarda görevli personel tarafından yönlendirilme yapılmaması,
13) Trafikten çekme belgesi alıp belli bir süre sonra tekrar trafiğe çıkarılan taģıtlardan trafikten çekildiği süre boyunca araç muayenesi gerekmediğinden bu süre için %5 tutarındaki gecikme bedelinin tahsil edilmemesi, 14) Motorlu araç trafik belgesinin zayii olması halinde; son muayene tarihini belirtir ilgili vergi dairelerinden araç muayene harcının ödendiğine dair belge veya buna iliģkin ilgili vergi dairesinden alınacak yazı aslının verilmesi halinde, söz konusu belge veya yazının ilgili istasyonda arģivlenmesi kaydıyla gecikme bedelinin belgelenen bu süre için tahsil edilmemesi, son muayene tarihinin belgelendirilememesi halinde ise 01.01.2005 tarihinin esas alınarak gecikme tarihinden itibaren gecikme bedelinin tahsil edilmesi, (7) DİĞER HUSUSLAR 1) Araçların muayeneleriyle ilgili olan ve mevzuatta açıkça belirtilmeyen hususlara iliģkin talepte bulunan kiģi/kurum/kuruluģların taleplerini Bakanlığımıza yapmaları gerektiği konusunda bilgilendirilmesi ve Bakanlığımız talimatları olmadan bu taleplerin karģılanmaması, 2) Araç muayene istasyonu hizmet binası, idari bina ve park alanından bağımsız olmak kaydı ile muayene istasyonlarında kafeterya, taģıt hizmet noktaları (oto koruma, temizlik, yıkama, sigorta acenteliği vb.) ile ATM ve ankesörlü telefon için özel alan tahsisi yapılabilmesi, 3) Araç muayene istasyonu idari binasına kuru yiyecek ve içecek otomatlarının konulabilmesi, 4) Kurulması gereken asgari sayıdaki sabit istasyonların haricinde, istasyon yerlerine iliģkin hususlar hariç olmak üzere Ģartname, sözleģme ve ilgili mevzuatta belirtilen diğer tüm Ģartların sağlanması halinde ek sabit muayene istasyonu kurulabilmesine Kara UlaĢtırması Genel Müdürlüğü tarafından izin verilebilmesi, 5) Kamuoyunu bilgilendirmek amacıyla iģleticilerin muayene edilen araçlarla ilgili olarak kusursuz, hafif kusurlu, ağır kusurlu ve emniyetsiz muayene raporu düzenlenen araç sayılarını Bakanlığın izni olmadan basın kuruluģlarıyla paylaģmalarına izin verilmesi, 6) Bu Genelgeye aykırı davranan iģleticilere 2918 sayılı Kanunun 35 inci maddesinde öngörülen yaptırımların uygulanması,
2918 sayılı Karayolları Trafik Kanununun 8 ve 35 inci maddeleri ile Araç Muayene Ġstasyonlarının Açılması, ĠĢletilmesi ve Araç Muayenesi Hakkında Yönetmeliğin 8 inci ve 15 inci maddeleri çerçevesinde olmak üzere ve bunların Bakanlığımıza vermiģ olduğu yetkiye istinaden uygun görülmüģtür. Bilgilerini ve gereğini arz/rica ederim. Binali YILDIRIM Bakan DAĞITIM: Maliye Bakanlığı (Gelir Ġdaresi BaĢkanlığı) ĠçiĢleri Bakanlığı ( Emniyet Genel Müdürlüğü) UlaĢtırma Bölge Müdürlükleri Tüvturk Kuzey TaĢıt Muayene Ġstasyonları Yapım ve ĠĢletim Aġ. Tüvturk Güney TaĢıt Muayene Ġstasyonları Yapım ve ĠĢletim Aġ.