Dersin Tanıtımı: DERS ADI DERS KODU YARIYIL TEORİ + UYGULAMA AKTS (Saat) Sağlık ve Hemşirelik I HSH 105 1 4+4 8 DERSİN DİLİ DERSİN TÜRÜ DERSİN DÜZEYİ ÖĞRETİM ELEMAN(LAR)I DERSİN ÖĞRENME ÇIKTILARI DERSİN VERİLİŞ BİÇİMİ DERSİN ÖNKOŞULLARI ÖNERİLEN DERSLER Türkçe Zorunlu Lisans Yrd.Doç.Dr.Alper Beder, Yrd.Doç.Dr.Şeyda Ökdem, Yrd.Doç.Dr. Ziyafet Hanoğlu, Yrd.Doç. Dr. Ebru Akgün Çıtak, Arş. Gör. Arzu Akman, Dr. Cihangir Özcan, Dr. Sare Mıhçıokur Bu dersin sonunda; Öğrenciler 1.Hemşireliğin gelişimini ve felsefesini değerlendirebilecektir. 2. Hemşirelik süreci ve aşamalarını tanımlayabilecektir. 3.Bireyin, ailenin ve toplumu sağlığını etkileyebilecek durumları tanılayabilecektir. 4.Sağlığın korunması, sürdürülmesi, geliştirilmesi kavramlarının birey, aile ve toplum düzeyindeki önemini kavrayabilecektir. 5.Bakımda sistematik yaklaşımlar ve iletişim modellerini kavrayabilecektir. 6.Sağlıklı birey, aile ve toplumun gereksinimlerine yönelik öğretim/eğitim yapabilecektir. Bu ders sadece yüz yüze eğitim şeklinde yürütülmektedir. Bu dersin önkoşulu bulunmamaktadır. Bu dersle ilişkili önerilen başka dersler bulunmamaktadır. 1
HAFTA KONULAR 1 Hafta Geçmişten Günümüze Hemşirelik Profesyonellik Kavramı 2 Hafta Hemşirelikte Temel Kavramlar -İnsan -Sağlık -Çevre -Sağlık - Hastalık DERS İÇERİĞİ Hemşirelik Süreci ve Fonksiyonel Sağlık Örüntüleri 3 Hafta Hemşirelik Sınıflama Sistemleri Hemşirelik Tanıları ÖDEV KONULARININ BELİRLENMESİ Hemşirelik Sınıflama Sistemleri Hemşirelik Girişimleri Sınıflaması (NIC) Hemşirelik Sınıflama Sistemleri Hemşirelik Sonuçları Sınıflaması (NOC) 4 Hafta UYGULAMA SAĞLIĞI SÜRDÜRME Sağlık-Sağlığı Koruma-Sağlığı Geliştirme - Bakımda sistematik yaklaşımlar-iletişim modelleri 5 Hafta Sağlık-Sağlığı Koruma-Sağlığı Geliştirme - Sağlığı Koruma - Sağlığı Geliştirme - Sağlık Modelleri Sağlık Davranışlarını Etkileyen Faktörler Sağlık Hizmetleri ve Sağlık Örgütlenmesi - Sağlık Hizmetleri - Sağlık Hizmetlerinin Tarihsel Gelişimi - Sağlık Hizmetlerinin Sosyalleştirilmesi Örgütlenme 6 Hafta Sağlık Hizmetleri ve Sağlık Örgütlenmesi - Birincil Koruma (Sağlık Eğitimi) - İkincil Koruma (Erken Tanı) - Üçüncül Koruma Sağlık Hizmetleri ve Sağlık Örgütlenmesi - Dünya da ve Ülkemizde Sağlık Kurumları ve Yapısı - Sosyal Güvenlik Sistemleri - Temel Sağlık Hizmetleri 2
Sağlık Ocağı Kayıtları Epidemiyoloji - Epidemiyolojide Temel Kavramlar - Epidemiyolojide Kullanılan Yöntemler ve Kullanım Alanları Sağlık Düzeyi Göstergeleri 7 Hafta UYGULAMA I. ARA SINAV 8 Hafta TATİL 9 Hafta Sağlığı Etkileyen Etmenler: Kültür Epidemiyoloji - Nüfus ve Sağlık - Sağlık Düzeyi Göstergeleri 10 Hafta UYGULAMA Sağlığı Etkileyen Çevresel Etmenler Fizik Çevre - Yerleşim Yeri Sağlığı - Konut Sağlığı, İşyeri Ortamı 11 Hafta UYGULAMA GÜVENLİK/KORUNMA Sağlığı Etkileyen Sosyo-Ekonomik Etmenler (Uyuz, Bit, Tbc.) 12 Hafta Sağlığı Etkileyen Çevresel Etmenler Fizik Çevre (Devam) - Atıklar - İçme ve Kullanma Suları - Besin Sağlığı Sağlığı Etkileyen Çevresel Etmenler Fizik Çevre (Devam) - Gürültü Kirliliği - Hava Kirliliği - Toprak Kirliliği II. ARA SINAV 13 Hafta UYGULAMA UYGULAMA 14 Hafta UYGULAMA ÖDEV SUNUMLARI 15 Hafta Final Sınavı 3
ZORUNLU YA DA ÖNERİLEN KAYNAKLAR 1. Carpenito L. (1999) Çeviren: Erdemir F. Hemşirelik Tanıları El Kitabı. Ankara: Nobel Tıp Kitabevleri 2. Gulanick M., et all. (2003). Nursing Care Plans: Nursing Diagnosis and Intervention. St. Louis: Mosby Company 3. Cole, G. (1996) Fundamentals of Nursing Concepts and Skills Second Edition. Mosby, St.Louis. 4. Craven, R.F., Hirnle, C.J. (2003) Fundamentals of Nursing Human Health and Function Fourth Edition, Lippincott Willams- Wilkıns, Philadelphia. 5. Neyzi, O. (1994) Anne ve Çocuk Sağlığında Öncelikler, 2. Baskı, Nobel Tıp Kitapevleri, Ankara. 6. Özcan, A. (1996) Hemşire-Hasta İlişkisi ve İletişim Saray Medikal Yayıncılık, İzmir. 7. Murray, R.B., Zentner, J.P. (2001) Health Promotion Strategies Through the Life Span, Prentice-Hall, Inc., Upper Saddle River, New Jersey. 8. Stanhope, M., Lancaster, J. (1996). Community Health Nursing, Process and Practice for Promoting Health. The C.V.Mosby Company, St.Louis. 9. Özbek, Z, Kubilay, G. (1994). Toplum Sağlığı ve Hemşireliği, Songür Yayıncılık, Ankara. 10. Güler, Ç., Çobanoğlu, Z. (1997). Çevre Sağlığı Uzaktan Eğitim Modülü 1-2, T.C. Sağlık Bakanlığı, Ankara. ÖĞRETİM YÖNTEM VE TEKNİKLERİ STAJ / UYGULAMA Erişkin eğitimi ilkeleri göz önünde bulundurularak interaktif yöntemler kullanılır. Bu yöntemler senaryolar, seminerler, tartışma oturumları, slayt destekli anlatım ve öğretim elemanı gözetim altında yapılan klinik uygulamayı içermektedir. Uygulama (Kurum Gezisi) 4
DEĞERLENDİRME YÖNTEMİ VE GEÇME KRİTERLERİ Sayısı Toplam Katkısı (%) Ara Sınav 2 20 Ödev, Seminer 1 20 Uygulama 8 gün uygulama 0 Toplam (%) 40 Yıl içinin Başarıya Oranı (%) 40 Finalin Başarıya Oranı (%) 60 Toplam (%) 100 Ders Öğrenme Çıktıları ÖÇ* 1 ÖÇ 2 ÖÇ 3 ÖÇ 4 ÖÇ 5 ÖÇ6 Program Çıktıları 1. İnsan vücudunun mikro ve makro düzeyde yapı, fonksiyonlarını ve birbirleri ile ilişkisini bilir 2. Bireyin fiziksel, psikolojik, spiritüel ve sosyokültürel özelliklerini tanımlayabilir 3. Hemşireliğin dayandığı temel tıp, fen, sosyal ve davranış bilimlerine ilişkin bilimsel bilgileri kullanabilir 4. Birey, aile ve toplumun sağlığını koruma, geliştirme ve sağlıktan sapma durumlarında bütüncül yaklaşımla hemşirelik bakımını gerçekleştirebilir 5. Hemşirelik uygulamalarında kişilerarası iletişim becerilerini kullanabilir 6. Bireysel ve mesleki gelişim için bilgi ve teknolojideki yenilikleri izleyerek kullanır 7. Hemşirelik uluslararası literatürüne ulaşmak ve katkı sağlayabilmek için İngilizceyi kullanır 8. Hemşirelik alanında bilgi birikimine katkıda bulunmak ve mevcut sorunlara çözüm üretebilmek amacıyla bilimsel araştırma sürecini yürütür 9. Öğrenme ve öğretme süresini hemşirelik uygulamalarında kullanabilme 10. Hemşirelik uygulamalarını yasal ve etik ilkeler doğrultusunda gerçekleştirir 11. Hastanın hemşirelik bakım gereksinimlerini ve özel durumları saptayabilme 12. Hemşirelik uygulamaları için gerekli bilişsel ve psikomotor becerileri kullanabilir 13. Hemşirelik uygulamalarında eleştirel, yaratıcı düşünme ve problem çözme becerisini kullanabilir 14. Hemşirelik hizmetlerinin planlanması, örgütlenmesi, yürütülmesi, değerlendirilmesi ve koordinasyonunda yer alan yönetim aktivitelerine ilişkin bilgileri kullanabilir 15. Yaşam boyu öğrenme sorumluluğu gösterebilir 16. Hemşirelik uygulamalarında birey, aile ve sağlık ekibiyle işbirliği ve liderlik yapabilir *Öğrenme çıktıları 5