T.C. KÜTAHYA VALİLİĞİ İl Sosyal Etüt ve Proje Müdürlüğü BİLGİSAYAR VE YARDIMCI ARAÇLARINI KAPATARAK ENERJİ TASARRUFU SAĞLAMA PROJESİ Haziran 2012 / Kütahya 1
T.C. KÜTAHYA VALİLİĞİ İl Sosyal Etüt ve Proje Müdürlüğü BİLGİSAYAR VE YARDIMCI ARAÇLARINI KAPATARAK ENERJİ TASARRUFU SAĞLAMA PROJESİ I. PROJENİN AMACI Bu projenin amacı, öğle tatili gibi zaman dilimlerinde bilgisayar ve (hoparlör, yazıcı vb.) bağlı araçları kapatarak elektrik enerjisi tasarrufu elde etmektir. II. ÖZÜ Bu projenin özü, valiliğe bağlı müdürlükler ve bağlı birimlerinde, hemen her personelin önünde bulunan bilgisayar ve bağlı araçlarının, öğle tatili gibi zaman dilimlerinde kapalı tutularak elektrik enerjisi tasarrufu sağlamaktır. III. GİRİŞ ve GEREKÇE Ortalama bir ev bilgisayarı internette gezinme, oyun oynama gibi işlemler için normal bir kapasiteyle çalıştığında 200 W civarı elektrik harcar. Bu rakam bilgisayarın donanımına göre değişim gösterir. Özellikle güçlü bir ses sistemi, büyük CRT monitörler bilgisayara takılan ilave cihazlar (USB aygıtları vs.) bunlar tüketimi artıracak faktörlerdir. Bilgisayar açık durumdayken hiçbir işlem yapılmasa dahi bu tüketim ortalama 170 W civarlarındadır. Özellikle iş yerlerinde bütün gün açık kalan bilgisayarların sayısını göz önüne aldığımızda işlem yapılmadan harcanan elektrik miktarı çok ciddi rakamlara varabilmektedir. Örneğin 100 adet bilgisayarın bulunduğu bir işyerinde normal olarak günlük 8 saat çalışma süresinde bilgisayarların hiçbir işlem yapmadan beklediği sürenin 3 saat olduğunu düşünsek bile (1,5 saat öğle yemeği + 1,5 saat mesai içi toplantılar, telefonlar, çay molaları vs) 100 x 3 = 300 saat, 300 h x 170 W = 51.000 Wh lik bir enerji her gün boşa harcanmaktadır. Toplam 51 kw lık bu tüketim yalnızca bir gün içinde boşa giden enerjidir. Bu rakamı bir ay için 22 iş günü ile çarptığımızda 1122 kw yapar ki bu 1 MVA lık bir trafonun tam kapasiteyle bir saatten fazla boş yere yüklenmesi demektir. Bu enerji kaybının azaltılması için, bilgisayarları öğle aralarında mutlaka kapatmak gerekir. Ayrıca mümkün olduğunca bilgisayarımızın güç tasarrufu modlarını devreye sokarak enerji tasarrufu yapmak gerekir. Bilgisayarlarda BIOS Setup ında çeşitli güç tasarrufu modları vardır. Bunlar S1 (Power On Suspend), S3 (Suspend to RAM) ve S4 (Hibernation) modudur. Bunların hepsi BIOS unuzda bulunmayabilir. S1 seçeneğinde bilgisayar çok hafif bir uykudadır. Derhal çalışmaya hazırdır ve S1 modunda yaklaşık 100 W lık bir elektrik tüketimi gerçekleşir. 2
S3 modunda ise, bellekler (RAM) enerjilendirilir ve 30 W - 40 W lık bir elektrik tüketimi gerçekleşir. Bu durum bile ortalama banyonuzdaki ışığın açık olmasıyla eşdeğerdir. S4 modu özellikle yeni bilgisayarlarla gelen bir moddur. Hibernation modunda bilgiler RAM yerine uyku moduna geçerken harddisk e yazılır. Masa üstünüzdeki en son açık olan pencereler kaydedilir ve bilgisayarınızı uyku modundan çıkarmanız saniyeler içerisinde olur ve kaldığınız yerden devam edersiniz. Ancak bu durumda bile 22 W enerji harcanır. Valilik birimlerinde bulunan bilgisayar sayıları şöyledir: Kütahya Valiliği Özel Kalem Müdürlüğü nde 5 adet; İl Sosyal Etüt ve Proje Müdürlüğü nde 2 adet; İl Basın ve Halkla İlişkiler Müdürlüğü nde 4 adet; İl Mahalli İdareler Müdürlüğü nde 6 adet; İl Planlama ve Koordinasyon Müdürlüğü nde 6 adet; İl Yazı İşleri Müdürlüğü nde 11 adet; İl İdare Kurulu Müdürlüğü nde 4 adet; Hukuk İşleri Şube Müdürlüğü nde 2 adet; Bilgi İşlem Şube Müdürlüğü nde 3 adet; Şehit ve Gazi İşlemleri Şube Müdürlüğü nde 1 adet; İl Nüfus ve Vatandaşlık Müdürlüğü nde 5 adet; İl Dernekler Müdürlüğü nde 6 adet olmak üzere toplam 55 (elli beş) adet bilgisayar bulunmaktadır. Ayrıca bunlara bağlı araçlar da hesaba katılmalıdır. Bu projeyi yapma ihtiyacı, bu sayıdan hareketle doğmaktadır. IV. PROJENİN UYGULAMA ALANI VE ZAMANI Bu proje, Kütahya Valiliği ne bağlı paydaş müdürlüklerde uygulanmak üzere tasarlanmıştır. V. PROJENİN UYGULANMASI A. PROJENİN PAYDAŞLARI 1. İl Nüfus ve Vatandaşlık Müdürlüğü 2. İl Sosyal Etüt ve Proje Müdürlüğü 3. İl Dernekler Müdürlüğü 4. Özel Kalem Müdürlüğü 5. İl Basın ve Halkla İlişkiler Müdürlüğü 6. İl Mahalli İdareler Müdürlüğü 7. İl Planlama ve Koordinasyon Müdürlüğü 8. İl Yazı İşleri Müdürlüğü 9. İl İdare Kurulu Müdürlüğü 10. Hukuk İşleri Şube Müdürlüğü 11. Bilgi İşlem Şube Müdürlüğü 12. Şehit ve Gazi İşlemleri Şube Müdürlüğü B. PROJENİN KOORDİNASYONU VE GÖREV PAYLAŞIMI 1. Projenin ilk çalışmalarını, İl Sosyal Etüt ve Proje Müdürlüğü yapmıştır. Diğer paydaş müdürlükler proje metnini okumuşlar ve onaya sunulmasını kabul etmişlerdir. 2. Proje İl Sosyal Etüt ve Proje Müdürlüğü tarafından onaya sunulur; onay sonrasında, paydaş Müdürlüklere dağıtımı yapılır. 3
3. Bilgi İşlem Şube Müdürlüğü, paydaş müdürlüklerin kullanabileceği bir Enerji Tasarrufu Amaçlı Bilgisayar Açılış Kapanış Saatleri Takip Formu yapar. (Form proje sonuna eklenmiştir.) 4. Ayrıca Bilgi İşlem Şube Müdürlüğü tarafından, tüm PC lerin uyku moduna geçiş zamanlaması ayarlanır; PC üzerinde gerekli ayarlamalar yapılırken kullanıcıya uygulamanın işleyişi hakkında bilgilendirme yapılır. C. PROJENİN UYGULAMA BASAMAKLARI: Bu projenin paydaşı müdürlükler, projenin kendi birimlerinde uygulanması, takibi ve değerlendirmelerini yapar ve gerekirse/istenirse raporlaştırır. VI. PROJENİN ÇIKTILARI a. Bilgisayar ve Yardımcı Araçlarını Kapatarak Enerji Tasarrufu Sağlama Projesi ile elektrik enerjisinden tasarruf edilmiş olur. b. Yapılan tasarrufu izleme bakımından Bilgi İşlem Şube Müdürlüğü nce geliştirilen Enerji Tasarrufu Amaçlı Bilgisayar Açılış Kapanış Saatleri Takip Formu proje uygulaması başladıktan (01 Temmuz 2012 den) itibaren 1 yıl süre ile PC ya da dizüstü bilgisayar kullanıcıları tarafından doldurulup dosyalanacak ve bir yılın sonunda anılan şube Müdürlüğü konu hakkında, Valiliğin talebi ile toplu rapor hazırlayacaktır. c. Başarılı sonuçlar alınabilirse, başka kamu kurum ve kuruluşlarına örnek olunabilmesi. VII. PROJENİN ZAYIF YÖNLERİ a. Bilgisayarların kullandığı enerji miktarı göreceli olarak pek az gelebilmektedir. b. Proje uygulamaya geçildikten bir süre sonra personelde uygulamaya yönelik dikkat azlığı yaşanabilir. c. Bilgi İşlem Şube Müdürlüğü nde bu konuda yetişmiş personel azlığı daha teknik kontrol imkânı vermemektedir. Bu yüzden, hem enerji tasarrufunu birebir ölçmek hem de bilgisayarların gerekli zamanlarda kapatılıp kapatılmadığını takibi şu aşamada çok yeterli olarak mümkün olmayacaktır. VIII. PROJENİN GÜÇLÜ YÖNLERİ a. Kütahya Valisi Sayın Kenan ÇİFTÇİ nin desteği, bu proje için en önemli güçlü yöndür. b. Enerjinin önemi, pahalılığı ve kullanılan bilgisayar sayısının çokluğu bu projeyi anlamlı ve gerekli kılmaktadır. IX. PROJENİN FİNANSMANI Bu projenin finansmanı, zaten işlemekte olan devlet mekanizmaları içinde sağlanmış olacaktır. X. PROJENİN TOPLAM MALİYETİ Zaten işlemekte olan devlet mekanizmaları içinde finansmanı sağlanmış olacağından ayrıca proje maliyeti hesaplanmamıştır. 4
XI. PROJENİN SÜRESİ Bu proje, bilgisayar kullanımı sürdükçe devam edip gidecektir. Ancak yapılan tasarrufu izleme bakımından Bilgi İşlem Şube Müdürlüğü nce geliştirilen Enerji Tasarrufu Amaçlı Bilgisayar Açılış Kapanış Saatleri Takip Formu proje uygulaması başladıktan itibaren 1 yıl süre ile doldurulup dosyalanacaktır. 5
KÜTAHYA VALİLİĞİ ENERJİ TASARRUFU AMAÇLI BİLGİSAYAR AÇILIŞ KAPANIŞ SAATLERİ TAKİP FORMU PC / DİZÜSTÜ BİLGİSAYARIN BULUNDUĞU BİRİM: KULLANICININ ADI SOYADI : AİT OLDUĞU AY:. GÜN ÖĞLE TATİLİ GÜN ÖĞLE TATİLİ Kapanış Saati Açılış Saati Kapanış Saati Açılış Saati 17 1 18 2 19 3 20 4 21 5 22 6 23 7 24 8 25 9 26 10 27 11 28 12 29 13 30 14 31 15 16 Kullanıcının İmzası.. Bu form (PC/Dizüstü) bilgisayar kullanıcısı tarafından günlük olarak doldurulacak ve 1 yıl süre ile saklanacaktır. 6