Mark Richey Ağaç İşleri ve Tasarımı şirketi, hassasiyeti ve verimliliği Autodesk Inventor Series ile artırıyor

Mark Richey Ağaç İşleri ve Tasarımı şirketi, hassasiyeti ve verimliliği Autodesk Inventor Series ile artırıyor Dünyanın önde gelen sayısal içerik ve tasarım yazılımı üreticisi Autodesk, üst-düzey ağaç işleri üreticisi Mark Richey şirketinin, dünyanın en çok satan 3 boyutlu mekanik tasarım çözümü Autodesk Inventor Series e geçtiğini duyurdu. Şirket, Autodesk Inventor Series çözümünü, müşteriye özel ağaç işlerinin tasarımında, yönetiminde ve paylaşımında kullanıyor. Autodesk Inventor Series ile, hatalar en aza indirildi, üretim süreci hızlandı ve verimlilik artırıldı. Amerika Birleşik Devletleri nin Massachusettes eyaletinde faaliyet gösteren Mark Richey Ağaç İşleri ve Tasarımı şirketi, restoran, şirket binaları, üniversiteler ve müzeler için milyon doları aşan ağaç işleri tasarımını ve üretimini gerçekleştirmektedir. Şirketin faaliyet alanı, büyük oranda, henüz tamamlanmamış yapılar ve binalar için iç mekanların tasarımıdır. Bu da sürekli revizyon ve değişiklik yapmayı gerektirmektedir. Autodesk Inventor Series sayesinde, Mark Richey şirketi, proje verilerinin değişimi ile 3 boyutlu tasarımlar ve bunların 2 boyutlu teknik resimlerini dinamik olarak güncelleyebilmektedir. Mark Richey şirketinin yöneticisi Greg Porfido, 3 boyutlu tasarımları gerçekleştirmenin ve bu verileri paylaştırmanın zorluklarından bahsediyor ve ekliyor: Fakat Autodesk Inventor Series, bu sorunu tamamen ortadan kaldırıyor. Autodesk Inventor Series ile 3 boyuta geçiş, müşteri ve tedarikçilerimiz arasındaki iletişimi geliştirdi, karmaşık çözümlerin daha hızlı uygulanmasını sağladı. Autodesk Abonelik (Subscription) Programı kullanıcılar tarafından büyük ilgi görüyor 1 Aralık 2004 tarihinde pazara sunulan Autodesk Abonelik (Subscription) Programı kullanıcılar tarafından ilgiyle karşılandı. Autodesk Aboneliği, abone olunan Autodesk yazılımının son sürümüne ulaşımı, zaman zaman yayımlanan yazılım eklentilerine anında erişimi, Autodesk ten direkt web tabanlı teknik destek alımı, kendi-kendine eğitim araçları ile yeteneklerin geliştirebilmesini, üyelere özel abonelik web sayfalarından yazılım yönetiminin gerçekleştirilmesini sağlamaktadır. Abonelik Programı ile ilgili daha ayrıntılı bilgi için, www.sayisalgrafik.com.tr/abonelik adresini ziyaret edebilirsiniz. Merhaba, 2005 yılının ilk Mekanik İletişim teknik destek ve tanıtım bülteni ile karşınızdayız. Yeni yılın herkese barış ve mutluluk getirmesini dileriz. Bu sayımızda, Autodesk Inventor Professional ın sunduğu özelliklere değinmeye başladık. Autodesk Inventor Professional, Autodesk Inventor ortamına, borulama, kablo tasarımı ve sonlu elemanlar analizi özelliklerini getirmektedir. Bunun dışında, Autodesk Inventor Series lisansının içerdiği tüm yazılımlar da Autodesk Inventor Professional da kullanımınıza sunulmaktadır. Önümüzdeki sayılarda, Autodesk Inventor Professional ile ilgili daha detaylı bilgilere ulaşacaksınız. 1 Aralık 2004 tarihinde başlattığımız Autodesk Abonelik Programı, kullanıcılar tarafından olumlu tepkiler aldı ve alıyor. Yeni sürümlerin bedelsiz edinilmesi yanında, Autodesk Abonelik Programı, bütçelemeyi kolaylaştıran ve güncelleme maliyetlerini düşüren bir sistemdir. Daha ayrıntılı bilgiye SAYISAL GRAFİK web sayfalarından ulaşabilirsiniz. Şubat ayında görüşmek üzere. Barış dolu günler. Bülent Görücü bilgi@sayisalgrafik.com.tr İpuçları Autodesk Mechanical Desktop 6/2004/2005 de Bükme Unsurunun (Bend) Kullanımı Autodesk Inventor 9 da Stiller ile Nesnelerin Kontrolü Autodesk Inventor Professional 9 da Sonlu Elemanlar Analizi Kullanım AutoCAD Mechanical 6/2004/2005 de Özel Doğrular Autodesk Mechanical Desktop 6/2004/2005 de Eskizlerde Ölçü Sınırlamalarının Tanımlanması II Autodesk Inventor 9 da Stillerin Kullanımı I Teknik Destek Autodesk Inventor Series 9 Service Pack 2 Autodesk Inventor Professional 9 için Service Pack 1 Autodesk Inventor Professional 9 için Service Pack 2 Abonelik programında yer alan Autodesk Inventor Series 9 / Autodesk Inventor Professional 9 kullanıcıları için çıkartılan Design Accelerator eklentisinin indirilmesi (Autodesk Inventor Series 8 içindeki) Autodesk Vault 2 da, Active Project is not a Vault Project hatası olabilir Autodesk Inventor 9 için zincir çizimi Autodesk Mechanical Desktop 2005 (Autodesk Inventor Series 9 / Autodesk Inventor Professional 9 içinde) ve AutoCAD Mechanical 2005 yazılımlarının, SP2 uygulanmış Windows XP işletimi sistemine yüklenmesinde yavaşlık olabilir Autodesk Inventor 9 da, IDW dosyasındaki parçaların katmanlarını değiştirmek Autodesk Inventor 7/8/9 da, Derived Component komutunu kullanarak, ana parçadan montajlar oluşturmak

Autodesk Çözümleri Mekanik Tasarım ve İmalat Mekanik tasarımdan imalata uzanan tüm süreci kapsayan ürün yelpazesi. 2 ve 3 boyutlu tasarım, yüzey ve katı modelleme, analiz, nümerik kontrollü imalat. Autodesk Inventor Series: 2B ve 3B mekanik tasarım için komple çözüm. Autodesk Inventor ve Autodesk Mechanical Desktop yazılımlarını içeriyor AutoCAD Mechanical: 2B mekanik tasarım ve konstrüksiyon resimleri üretimi Autodesk Inventor: 3B yüksek performans mekanik tasarım çözümü Autodesk Inventor Professional: Makina tasarımında boru hatlarının çizimi, kablolama, sonlu elemanlar analizi ve IDF formatının okunması özelliklerini Autodesk Inventor ortamına getiren özel çözüm Yapı Tasarımı Kavramsal tasarımdan, mekan çalışmasına, uygulama çizimlerinden, fotoğraf gerçekliğinde görselleştirmeye, yapı tasarımı sürecinin her aşamasında kullanılabilecek çözümler Autodesk Revit: Parametrik yapı bilgi sistemi tabanlı mimari tasarım ve projelendirme yazılımı Autodesk Architectural Desktop: AutoCAD tabanlı mimari tasarım ve projelendirme yazılımı Autodesk Architectural Studio: Eskiz, kütle çalışması, iletişim, işbirliği, proje kontrolü ve sunum yazılımı. İnşaat ve Arazi Uygulamaları Otoyol tasarımından, baraj inşaatına, hafriyat hesabından, sulama projesine, tüm arazi uygulamalarında kullanılabilecek çözümler. Autodesk Land Desktop: Arazi ve inşaat uygulamaları yazılımı Autodesk Civil Design: Yol, otoyol, kanal, vb. inşaat uygulamaları yazılımı Autodesk Survey: Arazi ölçümlerini işleme yazılımı Coğrafi Bilgi Sistemleri ve Haritacılık Masaüstü GIS uygulamalarına, Internet kullanımı, sahada mobil çalışma olanakları ve kurumsal boyut ekleyen çözümler. Autodesk Map: Masaüstü GIS ve haritacılık yazılımı Autodesk MapGuide: Web tabanlı GIS yazılımı Autodesk OnSite Enterprise: Mobil GIS yazılımı Autodesk Envision: GIS görüntüleme yazılımı Autodesk Raster Design: Raster görüntü işleme ve raster/vektör çevirim yazılımı Autodesk GIS Design Server: Oracle tabanlı kurumsal GIS sunucusu Autodesk Map Series: Autodesk Map, Autodesk Raster Design ve Autodesk OnSite'tan oluşan, haritacılık ve GIS yazılım grubu Genel Tasarım ve Çizim AutoCAD: Genel amaçlı 3B bilgisayar destekli tasarım platformu AutoCAD LT: Genel amaçlı 2B bilgisayar destekli tasarım ve çizim yazılımı Volo View: Çizim görüntüleme yazılımı Autodesk OnSite View: Mobil cihazlarla tasarım verilerini sahada işleme yazılımı Autodesk VIZ: 3B modelleme, görselleştirme ve canlandırma yazılımı Autodesk Raster Design: Raster görüntü işleme ve raster/vektör çevirim yazılımı mekanik iletişim adı belirtildiği sürece yazılardan alıntı yapılabilir. Reklamların sorumluluğu şirketlerine, yazılardaki görüşler yazarlarına aittir. mekanik iletişim aylık olarak yayımlanır ve 1000 adet basılır. Sahibi: SAYISAL GRAFİK SANAYİ ve TİCARET LİMİTED ŞİRKETİ adına, M. Erol Parmakerli Sorumlu Yazı İşleri Müdürü: Bülent Görücü / Grafik Tasarım: / Renk Ayrımı: KROS GRAFİK Baskı: ELİT OFSET, İkitelli Organize Sanayi Bölgesi, Eskoop Sanayi Sitesi, A1 Blok No:13 İkitelli / İSTANBUL SAYISAL GRAFİK SANAYİ ve TİCARET LİMİTED ŞİRKETİ İnönü Cad. 75/3 Gümüşsuyu 34437 İstanbul Tel: 0212 293 04 23 Faks: 0212 252 89 33 Mahatma Gandi Cad. 50/5 GOP 06700 Ankara Tel: 0312 447 72 14 Faks: 0312 447 72 18 www.sayisalgrafik.com.tr Yıl: 3 / Sayı: 7 2

Autodesk Mechanical Desktop 6/2004/2005 de Bükme Unsurunun (Bend) Kullanımı Autodesk Mechanical Desktop ile bükme unsurunu (bend) kullanarak, katı modelleri belirtilen bir eksen etrafında bükmek mümkündür. Bu alıştırmada, bükme unsurunun kullanımını göreceğiz. 1. BUKME.DWG dosyasını www.sayisalgrafik.com.tr deki Destek bölümünün altında bulunan Teknik Destek Veritabanı ndan sabit diskinize indirin ve dosyayı Autodesk Mechanical Desktop ile açın. 5. Aşağıdaki şekilde gösterildiği gibi, Line komutunu kullanarak sağ taraftaki deliklerin hemen altından geçen bir doğru parçası çizin. Doğru parçasının uçları, modelin dışına taşsın. 2. Aktif eski düzlemi, parçanın merkezine yerleştirilmiş olan çalışma düzlemi üzerindedir. PART menüsünün altından Part Visibility komutunu çalıştırın. 3. Diyalog kutusunda Work Plane ve Work Axis seçeneklerini işaretleyin ve OK ile devam edin. 6. Komut satırından AMPROFILE komutunu girin ve doğru parçasını seçin. 7. ENTER ile devam edin. Aşağıda mesaj çıktığında da ENTER tuşuna basın. Select part edge to close the profile <open profile>: 8. Standart araç çubuğundan ikonuna basın. 4. Standart araç çubuğundan ikonuna basın ve modele üstten bakın. 9. Browser penceresinde, OpenProfile1 ikonu işaretleyin ve sağ tuş menüsünden Bend komutunu çalıştırın. 3

14. Browser penceresinde, Bend1 ikonu altında bulunan OpenProfile1 ikonu işaretleyin ve sağ tuş menüsünden Edit Sketch komutunu çalıştırın. 10. Diyalog kutusunda, Radius olarak 60, Angle olarak da 180 değerlerini girin. Bükmenin yönü aşağıya doğru olacak. Gerekirse, Flip Direction düğmesi ile yönü ayarlayın. Yön aşağıdaki şekilde gösterildiği gibi olacak. 15. Doğru parçasını işaretleyin ve soldaki grip noktasından tutup, sola doğru, parçanın dışına çıkacak şekilde çekiştirin. Eskizimiz aşağıdaki gibi olacak. 16. Komutu satırından AMUPDATE komutunu çalıştırın ve ENTER ile devm edin. 17. Modelimiz aşağıdaki gibi olacak: 11. OK ile devam edin. Modelimiz aşağıdaki gibi olacaktır. 12. Standart araç çubuğundan ikonuna basın ve modele üstten bakın. 13. Şimdi de açık uçlu profili değiştirelim. Autodesk Inventor 9 da Stiller ile Nesnelerin Kontrolü Autodesk Inventor 9, nesnelerin özelliklerini tanımlamak ve kontrol etmek için yeni bir kavram sunmaktadır. Stiller (styles) olarak adlandırılan bu yeni kavram, şirket standartlarının çizimlere uygulanmasını kolaylaştırmaktadır. Bu alıştırmamızda, stiller içindeki nesnelerin nasıl kullanılabileceğini göreceğiz. 1. Autodesk Inventor 9 u açın. 2. Projects bölümüne gidin ve üstteki listeden Default seçin. 4

9. Diyalog kutusunun üst tarafında filtre ikonunun yanında Local Styles seçeneği seçilidir. Bu listeden All Styles seçeneğini işaretleyin. Dikkat ederseniz, artık tüm stiller listelenir. 3. Alttaki bölümden, Use Styles Library üzerine gelin ve sağ tuştan Yes seçeneğini işaretleyin. 4. En altta bulunan düğmelerden Save ile yaptığınız değişikliği kaydedin. 5. New ile Standard.idw şablonunu seçin ve OK ile açın. 6. FORMAT menüsünün altından Styles Editor komutunu çalıştırın. Aşağıdaki diyalog kutusu açılır: 10. Soldaki listeden Object Defaults altından Object Defaults (ISO) ikonunu işaretleyin. ISO standardına göre, Autodesk Inventor nesneleri ve bunların sahip oldukları nesne stilleri ve yerleşecekleri katmanlar sağdaki pencerede listelenir. 7. Styles and Standards Editor diyalog kutusu iki kısımdan oluşur. Sol tarafta ağaç yapısı şeklinde sıralanan bir bölüm vardır. Burada, stil tipleri sıralanmıştır. Örneğin, temel çizgi (baseline) ölçülendirmesi, delik notları ve radyal ölçülendirmeler Dimension stil tipi altında yer alır. 8. Sol taraftaki listeden Dimension stil tipini işaretleyin. Sağ tarafta, seçilen stil tipinin altında tanımlı olan stiller yer alır. 11. Object Type altında listelenen nesne tiplerinin solunda bunların hangi stil tarafından kontrol edildiğini gösteren semboller yer alır. Örneğin, Angle Dimension ve Hole Note Dimension stili tarafından kontrol edilir. Her ikisinin solunda sembolü yer alır. 12. Object Type listesindeki Angle Dimension girdisinin Object Style altındaki değerini işaretlediğinizde bir liste açılır ve bu listeden başka bir nesne stili seçerek, nesnenin stilini değiştirebilirsiniz. 13. Soldaki listeden Layers seçin. 14. Dikkat ederseniz, bazı nesnelere bir stil atanmadığını göreceksiniz. Bunların Object Style altındaki bilgileri boştur. Bu nesneler, katman özellikleri dışında başka bir biçimlendirme özelliğine sahip değildir. 5

15. Stilleri tanımladıktan sonra da, çizim üzerinde bazı lokal değişiklikler yapabilirsiniz. Örneğin, stil editöründe, Baseline Dimension nesnesi için nesne stili olarak Default (ISO) atanmış olsun. Bir ölçü tanımlandıktan sonra, ölçüyü işaretleyip, standart araç çubuğundaki stil listesinden farklı bir stil seçilebilir. 18. Yeni yaratılan stil de soldaki listede yer alır. 16. Nesne stilini değiştirmek için soldaki listeden nesne stili seçilir ve sağdaki bölümde de istenen değişiklikler yapılır. 19. Yapılan değişiklikler Save düğmesi ile kaydedilir. 20. Önümüzdeki sayılarda stiller ile ilgili alıştırmalarımız devam edecek. 17. Yeni bir stil yaratmak için, üstteki düğmeler arasından New... işaretleyin. Bir diyalog kutusu açılır. Burada yeni stile bir isim verilir. OK ile stil yaratılır. Autodesk Inventor Professional 9 da Sonlu Elemanlar Analizi Autodesk Inventor Professional 9, tek bir parça üzerinde, yüklerin ve mesnetlerin tanımlanması ile parçanın mukavemetini hesaplayabilmektedir. Bu alıştırmada, bir model üzerinde, sonlu elemanlar analizinin uygulanmasını göreceğiz. 1. Analizini yapacağımız parça, yandaki şekilde gösterilen duvar parçalama makinesinin tutucu parçası olacak. 6

2. KOL.IPT dosyasını www.sayisalgrafik.com.tr deki Destek bölümünün altında bulunan Teknik Destek Veritabanı ndan sabit diskinize indirin ve dosyayı boş bir dizin altına yerleştirin. 3. KOL.IPT dosyasını Autodesk Inventor Professional 9 ile açın. 15. Analize başlamadan önce bazı ayarlar yapmamız gerekiyor. Bunun için Inventor panelinden Stres Analysis Settings komutunu çalıştırın. 16. Analysis Type altından Both seçin ve Mesh Relevance değerini 0 ile 100 arasında bir değere getirin. Daha sonra Preview Mesh düğmesine basın. OK ile devam edin. 4. Inventor panelindeki Part Features yazısını işaretleyin ve menüden Stres Analysis komutunu çalıştırın. 5. Inventor panelinde gerilim analizi komutları açılır. 6. Buradan Bearing Load komutunu çalıştırın. 7. Aşağıda gösterilen silindirik yüzeyi işaretleyin. 17. Inventor panelinden Stres Analysis Update komutunu çalıştırın. 18. Hesaplamalar yapılır: 8. Yükün yönünü tanımlamak için, aşağıda gösterilen kenarı işaretleyin. 19. Hesaplama sonuçları ekranda görüntülenir. 9. Diyalog kutusunda, Magnitude altına 25000 değerini girin ve OK ile devam edin. 10. Basınç yükü tanımlamak için, Inventor panelinden Pressure komutunu çalıştırın. 11. Aşağıda gösterilen yüzeyi işaretleyin. 12. Diyalog kutusunda, Magnitude altına 10000 değerini girin ve OK ile devam edin. 13. Sabit bir yüzey tanımlamak için Inventor panelinden Fixed Constraint komutunu çalıştırın. 14. Aşağıda gösterilen silindirik yüzeyi işaretleyin ve OK ile devam edin 20. Modelin zayıf bölgesi, aşağıda gösterilen bölgedir. 7

27. Browser penceresinde, Extrusion17 ikonunu işaretleyin ve sağ tuş menüsünden Show Dimensions komutunu çalıştırın. 28. Modelde açılan 20 ölçüsünü çift tıklayın ve değerini 50 yapın. 29. Standart araç çubuğundan Update düğmesine basın. 30. Yapılan değişikliklere göre, gerilim analizi sonuçlarını güncellemek için, Inventor panelinden Stres Analysis Update komutunu çalıştırın. 21. Inventor panelinden Color Bar komutunu çalıştırın. 22. Gerilim sınırlarını gösteren renk tayfına müdahale edebiliriz. En yüksek gerilim sınırını biraz daha aşağıya çekin. Böylece, kritik bölgelerin büyüklüğü daha iyi görülecektir. 31. Hesaplamalar güncellenir. Şimdi, maksimum gerilim değerinin, 275 MPa değerinin altında kaldığı görülecektir. Bu da, istenilen sonucu vermektedir. 23. Browser penceresinde, Results altından Deformation ikonuna çift tıklayın. Böylece, modeldeki yer değiştirmeler görülecektir. 32. Son olarak, tüm bu hesaplamaların bir rapor olarak alınması için, Inventor panelinden Report komutunu çalıştırın. 33. Hesaplama sonuçları HTML formatında görüntülenir: 24. FORMAT menüsünün altından Style Editor komutunu çalıştırın. 25. Diyalog kutusunda soldan Material altına bakın ve modele atanmış olan malzemeyi seçin. Bu malzeme Aluminum-6061 AHC dir. Dikkat ederseniz, malzemenin kırılma gerilimi (yield strength) 275 MPa dır. Analizimizde maksimum gerilimin bu değerin altında kalması gerekiyor. Şu anda, maksimum gerilim bu değerin üstünde. Dolayısıyla modelde bazı değişiklikler yapmamız gerekiyor. 26. Bunun için, Browser penceresinin üstündeki Stres Analysis yazısını işaretleyin ve Model seçeneğini seçin. 8

AutoCAD Mechanical 6/2004/2005 de Özel Doğrular Özel doğrular olarak, kesit doğrusu ve işaretleri, zig-zag doğru ve kısmi kesit eğrisi kullanılmaktadır. Section Line (Kesit Doğrusu ve İşaretleri) AMCUTPLNLINE komutu kesit doğruları ve kesit işaretleri oluşturmak için kullanılır. Standart olarak kullanılan kesit doğrusunun dışında iki seçenek daha bulunmaktadır. Bu iki seçenek ile köşeler yazıcıdan çıktı alınırken daha kalın gösterilir. Bu kalın doğruların uzunluğunu, GEN-ISO-ORD ölçü stilinde tanımlanan yazı yüksekliği belirlemektedir. Eğer doğru parçası, 3*yazı yüksekliğinden kısa ise, tüm doğru daha kalın çizilir. Komuta girildiğinde aşağıdakiler çıkar: Select point [Visibility]: Kesit doğrusunun başlangıç noktası işaretlenir ya da v ile kesit eğrisinin görünürlüğü ayarlanır. Görünürlük ayarları seçildiğinde aşağıdaki seçenekler çıkar: Enter an Option to Change [Arrow/Line/Name/Planenames] <Planenames>: Arrow, Name ve Planenames seçildiğinde sırasıyla kesit eğrisindeki oklar, isimler ve düzlem isimler açılır/kapatılır. Line ile kesit eğrisinin özellikleri ayarlanır. Aşağıdaki seçenekler çıkar: Specify line visibility [Betweenplanes/Continuous/None] <None>: Bu ayarlamalar yapıldığında yeniden başlangıç noktasına dönülür: Select point [Visibility]: Kesit eğrisinin başlangıç noktası işaretlenir ve aşağıdaki satır çıkar: Specify next section line point [Center] İkinci nokta işaretlenir ya da Center ile işaretlenen nokta orta nokta olarak alınır. Center seçildikten sonra bir de iki kesit doğrusu arasındaki açı girilir. Eğer Center seçilmeden kesit eğrisinin tanımlanması sürdürülürse aşağıdaki satır çıkar: Zig-Zag Line (Zig-zag Doğru) AMZIGZAGLINE komutu zig-zag şeklinde doğrular çizmek için kullanılır. Break Out Line (Kısmi Kesit Eğrisi) AMBROUTLINE komutuyla, noktalar aracılığıyla, kısmi kesit eğrisi tanımlanır. Bu komut, yumuşak bir eğri elde etmek için sadece birkaç noktaya gereksinim duyar (Pedit komutunun Spline seçeneğine benzemektedir). Yaratılan kesit doğrusu, belirtilen noktalardan geçmeyen bir bileşik doğrudur. Kesit doğrusunu etkileyen, işaretlenen noktalar ve SPLINETYPE sistem değişkenidir. Specify next section line point [Half/Name] Half 90 derecelik kesit eğrileri tanımlamak için kullanılır. İlk doğru parçasına dik ikinci bir doğru parçası otomatik olarak çizilir. Name ile kesit eğrisinin çizimi tamamlanır ve diğer özellikler sorulur: Specify first section symbol <B> Kesit eğrisinin sembolleri girilir. Specify side of section Kesitin hangi tarafta olacağı girilir. Specify origin of section view Kesit görünüşün etiketinin yeri tanımlanır. 9

Autodesk Mechanical Desktop 6/2004/2005 de Eskizlerde Ölçü Sınırlamalarının Tanımlanması II Otomatik Ölçülendirme AMAUTODIM komutuyla, eskizinizin otomatik olarak belirli tiplerde ölçülendirilmesini sağlayabilirsiniz. Aşağıdaki ölçülendirme tipleri kullanılabilir: a. Paralel b. Ordinat c. Mil/Simetrik İlk olarak, otomatik ölçülendirme tipi tanımlanır: Bu komutun dışında AMPOWEREDIT özelliği ile de, ölçülerin diğer özelliklerini değiştirebilirsiniz. Power Dimensioning özelliğinde kullanılan diyalog kutusu açılır ve buradan ölçünün istenen özellikleri değiştirilebilir. Eskizlere Eklemeler Yapmak Eskizler geometri olarak tanımlandıktan sonra bunlara eklemeler yapılabilir ya da bazı elemanları değiştirilebilir/silinebilir. Tanımlı eskizlere eklemeler yaptıktan ya da bazı nesneleri sildikten sonra PART > SKETCH SOLVING altından Append komutunu kullanarak, yeni nesnelerin profil tanımına eklenmesini sağlayabilirsiniz. Bundan sonra, ölçülendirilecek nesneler seçilir. AMAUTODIM komutunun içerdiği seçenekler şunlardır: a. Select objects: Ölçülendirilecek nesneler seçilir. b. First extension line origin: Nesne kenetleme özellikleri kullanılarak ilk ölçülendirme doğrusu işaretlenir. c. Place dimension line [Options/Pickobj]: İlk ölçülendirme doğrusunun yerleşimi saptanır ya da O ve P ile diğer seçeneklere girilir. d. First extension line origin: OSNAP ile diğer eksenin başlangıç noktası tanımlanır. e. Place dimension line [Options/Pickobj]: İlk ölçülendirme doğrusunun yerleşimi saptanır ya da O ve P ile diğer seçeneklere girilir. Ölçülerin Değiştirilmesi Ölçülerin, değerleri ve diğer özellikleri her zaman değiştirilebilir. AMMODIM komutu kullanılarak, ölçünün değeri değiştirilebilir. Yeni değer otomatik olarak eskize yansıtılır. Eskizlerin Yeniden Çözülmesi Profile ölçüler ya da sınırlamalar eklediğinizde, Mechanical Desktop, profili tamamen çözmek için geri kalan ölçü/sınırlama sayısını hesaplamaktadır. PART > SKETCH SOLVING altındaki Re-Solve komutu ile, istediğiniz an, bir eskizi yeniden hesaplattırabilir ve gerekli ölçü/sınırlama sayısını görebilirsiniz. Dinamik Eskiz Çözücü (Dynamic Sketch Solver) Eskiz geometrisinin, grip noktalarından tutularak düzenlenmesidir. Bu çekiştirme sırasında eskize atanmış olan geometrik sınırlamalar ve ölçüler dikkate alınır. Eskiz, bunlara göre değişir. Özellikle, eğriler içeren eskizlerde, bu özellik kullanışlıdır. Ayrıca, eskizin hareket serbestisini de böylece test etmek mümkündür. Hareket serbestisi olmayan eskizler, grip noktalarından düzenleme yapılsa da, geometrilerini ve ölçülerini korur. Eskizlerin Kopyalanması AMCOPYSKETCH komutu ile çizimde bulunan eskizler aynı parça içinde ya da başka bir parçaya kopyalanabilir. Komutun çalıştırılmasıyla aşağıdaki satır çıkar: Enter an option [Feature/Sketch] <Sketch>: Sketch seçeneği ile çizimde bulunan bir eskiz seçilir. Feature seçeneği ise, bir unsurun seçilmesini ve bunu oluşturan eskizin kopyalanmasını sağlar. Bundan sonra kopyalanan eskizin yerleşim yeri tanımlanır. Sketch center: Başka bir parçaya eskizin kopyalanabilmesi için, o parçanın öncelikle aktif durumda olması gerekir. Bundan sonra komut çalıştırılır ve kopyalama için diğer parçanın eskizi seçilir. Bu işlemleri, Dektop Browser penceresinden yapmak daha kolaydır. Kopyalanması istenen eskiz pencereden seçilir ve farenin sağ tuşu ile Copy komutu çalıştırılır. 10

Autodesk Inventor 9 da Stillerin Kullanımı I Autodesk Inventor 9, stiller (styles) adı verilen yeni bir özellik sunmaktadır. Bu kullanım yazılarımızda, stillerin nasıl tanımlanabileceğini ve diğer özelliklerini göreceğiz. Önce bazı kavramları ve bunların açıklamalarını not edelim. Stil (Style): Bir nesneye uygulanan bir grup özellik. Stil Ailesi (Style Family): Benzer nesnelere uygulanan bir grup stil. Stil Kütüphanesi (Style Library): Stillerin yer aldığı kütüphane. Stil Editörü (Style Editor): Autodesk Inventor içinde, stillerin düzenlenmesi için kullanılan araç. Stil Kütüphanesi Yöneticisi (Style Library Manager): Stil kütüphanelerinin kontrolü için Autodesk Inventor dışından çalıştırılan yazılım. Stil Editörü Stil editörü, güncel dosyadaki stillerin düzenlenmesi için kullanılır. Stil editörünü açmak için, herhangi bir Autodesk Inventor dosyası açıkken FORMAT menüsünün altından Style Editor komutunu çalıştırın. Stil editörünün içeriği dosya tipine (IPT/ IAM / IDW) göre değişir. Aşağıdaki diyalog kutusu IDW ortamında açılan stil editörüdür: Stil editörü, üç bölümden oluşur. Soldaki ağaç yapısı şeklindeki liste, Autodesk Inventor dosyasına göre, stil ailelerini içerir. Bu listeden stil aileleri seçilerek, bunların özellikleri değiştirilir ya da aktif duruma getirilir. Stil düzenleme paneli ise sağdaki alandır. Bunun içeriği, soldaki listeden seçilen stil ailesine göre değişir. Burada, soldaki listeden seçilen stil ailesinin özellikleri düzenlenir. Diyalog kutusunun üst sağ tarafında ise filtre bölümü yer alır. Bu bölüm stillerin görüntüsünü belirler. Burada üç seçenek vardır: Local Styles güncel dokümandaki stilleri, Active Standard güncel standarda ait stilleri, All Styles ise hem dokümandaki hem de stil kütüphanesindeki stilleri görüntülemek için kullanılır. Yeni bir stil yaratmak için; 1. Soldaki listeden stil ailesinin altından tanımlı bir stil seçin. 2. Sağ tuş menüsünden New Style komutunu çalıştırın. 3. Yeni stile bir isim verin. 4. Sağ bölümde, stilin özelliklerini tanımlayın. 5. Save ile stili kaydedin. Varolan bir stili düzenlemek için; 1. Soldaki listeden stil ailesinin altından değiştirmek istediğiniz stili işaretleyin. 2. Sağ bölümde, stilin özelliklerini istediğiniz gibi değiştirin. 3. Save ile değişiklikleri kaydedin. Bir stili silmek için; 1. Soldaki listeden stil ailesinin altından silmek istediğiniz stili seçin. 2. Sağ tuş menüsünden Purge Style ya da Purge Style and Sub- Styles komutlarından birini çalıştırın. 3. Purge Style and Sub-Styles seçeneği, seçilen stili ve bunu referans olarak kullanan stilleri silmek için kullanılır. Soldaki listeden stil ailesinin altından bir stil işaretlenip sağ tuş menüsü açıldığında görülen seçenekler ve anlamları şunlardır: New Style : Yeni bir stil yaratılır. Rename Cached Style : Dokümandaki seçili stilin ismi değiştirilir. Purge Style : Stil dokümandan silinir. Purge Style and Sub-Styles : Seçilen stili ve bunu referans olarak kullanan stilleri silmek için kullanılır. Export... : Bu seçenek ile, uzantısı STYXML olan ve stil özelliklerini transfer etmede kullanılan dosya yaratılır. Update Style : Dokümandaki stili, kütüphanedeki aynı stil ile güncelleştirir. Cache in Document : Seçilen stil, stil kütüphanesinden dokümana kopyalanır. Save to Styles Library : Seçilen stili dokümandan stil kütüphanesine kopyalar. Stil Kütüphanesi Yöneticisi (Style Library Manager) Stil Kütüphanesi Yöneticisi ne, Autodesk Inventor dışından ulaşılır. Stil Kütüphanesi Yöneticisi ni çalıştırmak için; WINDOWS START > AUTODESK > AUTODESK INVENTOR 9 > TOOLS > STYLE LIBRARY MANAGER kısa yolunu kullanabilirsiniz. 11

Stil Kütüphanesi, uzantısı XML olan dosyalardan oluşur: Stil Kütüphanesi Yöneticisi, stillerin yaratılmasını, kopyalanmasını, karşılaştırılmasını ve isimlerinin değiştirilmesini sağlar. Stil Kütüphanesi Yöneticisi üç bölümden oluşur: Soldaki ağaç yapısı şeklindeki liste, stil ailelerini içerir. Orta bölümde iki farklı alan yer alır. Burada, stil kütüphanelerindeki stiller birbiriyle karşılaştırılabilir. Stil Kütüphanesi Yöneticisi, stilleri arasındaki farklılıkları değil, sadece birbirinden farklılık gösteren stilleri gösterir. Burada, stiller kütüphaneler arasında kopyalanabilir, kütüphaneden silinebilir ve isimleri değiştirilebilir. Ayrıca, yeni kütüphaneler de yaratılabilir. Bu iki alan arasında, üstte, üç adet filtre ikonu yer alır. Show All Styles, kütüphanelerdeki seçilen stil ailesinin tüm stillerini gösterir. Show Mismatched Styles, seçilen stil ailelerinde bulunmayan tüm stilleri gösterir. Son olarak, Show Unique Styles, kütüphanelerde tek olan stillerin gösterilmesini sağlar. Her bir stil ailesi için bir XML dosyası bulunur. Yeni bir kütüphane buradaki XML dosyalarının kopyalanması ile de oluşturulabilir. Fakat, bu dosyaları, stil editörü ya da Stil Kütüphanesi Yöneticisi dışında değiştirmeniz önerilmez. Stil kütüphanesi, sabit diskte herhangi bir yerde olabilir. Önemli olan, aktif proje için, bu dizinin stil kütüphanesi dizini olarak proje dosyasında tanımlanmasıdır. Proje dosyasında, stil kütüphanesi için yeni bir dizin tanımlandığında, Autodesk Inventor, otomatik olarak bu dizinde XML dosyalarını yaratır. Default stil kütüphanesini geri yüklemek için, Autodesk Inventor un yüklü olduğu dizinler altında bulunan Design Data dizinine ulaşın ve buradaki DesignData.exe dosyasına çift tıklayın. Bu sıkıştırılmış bir dosyadır. İçinde de, XML dosyaları yer alır. XML dosyalarının nereye boşaltılacağı sorulur. Pack and Go (Paketle-ve-git) özelliği ile montajlar kopyalandığında, aktif projede tanımlı olan XML dosyaları da kopyalanır. Devamı gelecek sayıda. Autodesk Inventor Series 9 Service Pack 2 Autodesk, Autodesk Inventor Series 9 için Service Pack 2 yamasını yayımladı. Autodesk Inventor Series 9 Service Pack 2 yamasını, www.sayisalgrafik.com.tr adresindeki Destek bölümü altından indirebilirsiniz. Bu yamayı uygulayabilmek için Autodesk Inventor Series 9 Service Pack 1 yamasının uygulanmış olması gerekmektedir. Inventor9_ais_SP2.exe dosyası yaklaşık 16 MB dir. Autodesk Inventor Professional 9 için Service Pack 1 Autodesk, Autodesk Inventor Professional 9 için Service Pack 1 yamasını yayımladı. Autodesk Inventor Professional 9 Service Pack 1 yamasını, yazılımı satın almış olduğunuz Autodesk Yetkili Satıcısı ndan temin edebilirsiniz. 12 Autodesk Inventor Professional 9 için Service Pack 2 Autodesk, Autodesk Inventor Professional 9 için Service Pack 2 yamasını yayımladı. Autodesk Inventor Professional 9 Service Pack 2 yamasını, www.sayisalgrafik.com.tr adresindeki Destek bölümü altından indirebilirsiniz. Bu yamayı uygulayabilmek için Autodesk Inventor Professional 9 Service Pack 1 yamasının uygulanmış olması gerekmektedir. Inventor9_aip_SP2.exe dosyası yaklaşık 16 MB dir. Abonelik programında yer alan Autodesk Inventor Series 9 / Autodesk Inventor Professional 9 kullanıcıları için çıkartılan Design Accelerator eklentisinin indirilmesi Autodesk, abonelik programında yer alan Autodesk Inventor Series 9 ve Autodesk Inventor Professional 9 kullanıcıları için, Design Accelerator

adında bir eklenti yayımladı. Bu eklentiye nasıl ulaşabileceğinizi öğrenmek istiyorsunuz. Çözüm: Design Accelerator, sadece abonelik programında yer alan Autodesk Inventor Series 9 ve Autodesk Inventor Professional 9 kullanıcılarına yönelik olarak çıkartılmıştır. Design Accelerator eklentisine ulaşabilmek için, www.autodesk.com/subscription adresindeki Abonelik Merkezi ne giriş yapın. (Autodesk Inventor Series 8 içindeki) Autodesk Vault 2 da, Active Project is not a Vault Project hatası olabilir Autodesk Inventor Series 8 ile birlikte gelen Autodesk Vault 2 de aşağıdaki hata meydana gelebilir: Active project is not a Vault project Çözüm: Bu sorunun çözümü için Autodesk bir Hotfix yayımladı. Bu yamanın uygulanabilmesi için Autodesk Inventor Series 8 Service Pack 1 in yüklü olması gerekmektedir. TS84050.zip isimli dosyayı, www.sayisalgrafik.com.tr adresindeki Destek bölümü altından indirin. Sıkıştırılmış dosyanın içindekileri boş bir dizin altına yerleştirin ve buradaki EXE dosyasını çalıştırın. TS84050.zip dosyası yaklaşık 377 KB dir. Autodesk Inventor 9 için zincir çizimi Autodesk Inventor 9 için 3 boyutlu katı model olarak zincir çizimi yapmanızı sağlayan ufak bir eklenti mevcuttur. Bu eklentiyi aşağıdaki Internet adresinden indirebilirsiniz. http://www.mcadforums.com/forums/ adresinden Autodesk Inventor Addins linkini tıklayın. Açılan sayfadan, ADD-IN: Roller Chain Creator linki ile zincir çizimini sağlayan EXE yi bilgisayarınıza indirebilirsiniz. Bu ufak eklentiyi kullanmak için; 1. Autodesk Inventor 9 u açın. 2. RollerChain.exe yi çift tıklayın. 3. Aşağıdaki diyalog kutusu açılır: Not: Bu ufak eklenti, Autodesk Inventor kullanıcıları tarafından geliştirilmiştir. Dolayısıyla, Autodesk ve SAYISAL GRAFİK, bu eklentinin doğru çalışacağını garanti etmez ve doğabilecek hatalardan sorumlu değildir. Autodesk Mechanical Desktop 2005 (Autodesk Inventor Series 9 / Autodesk Inventor Professional 9 içinde) ve AutoCAD Mechanical 2005 yazılımlarının, SP2 uygulanmış Windows XP işletimi sistemine yüklenmesinde yavaşlık olabilir Autodesk Inventor Series 9, Autodesk Inventor Professional 9 ve AutoCAD Mechanical 2005 yazılımlarını SP2 uygulanmış Windows XP işletiminde kurmak istediğinizde, kurulum durmuş ya da yavaşlamış olabilir. Çözüm: Microsoft, bu konunun çözümü için bir yama (hotfix) yayımlamıştır. Microsoft un yayımladığı bu yamayı yüklemek için Microsoft ile temasa geçin ya da aşağıdaki adrese ulaşın: http://support.microsoft.com/default.aspx?scid=kb;en-us;885898 Autodesk Inventor 9 da, IDW dosyasındaki parçaların katmanlarını değiştirmek Autodesk Inventor 9 da gelen katman özellikleri sayesinde, IDW dosyasında görünüşleri çıkartılmış parça ya da parçaları farklı katmanlara yerleştirmek olanaklı olmaktadır. Bunun için aşağıdaki adımları uygulayın. 1. İlk olarak, görünüşlerde parçaların seçimini sağlamak üzere, seçim önceliğini değiştireceğiz. Bunun için, standart araç çubuğundaki Select düğmesinin yanındaki oku işaretleyin ve menüden Part Priority seçeneğini seçin. Burada istenen bilgileri girerek zincir oluşturabilirsiniz. 13

2. Katmanını değiştirmek istediğiniz parçayı işaretleyin. 3. Sağ tuş menüsünden Select As Edges komutunu seçin. 4. Standart araç çubuğundaki katman listesinden, yeni katmanı seçin. 4. Extrude komutunu çalıştırın. Diyalog kutusunda Output altından Surface seçin. Daha sonra doğru parçasını işaretleyin. Derinlik olarak 100 mm girin. Yön parçanın içine doğru olacak. OK ile devam edin. 5. İsim vererek parçayı kaydedin. Parçayı kapatın. 6. Yeni bir parça dosyası açın ve eskiz ortamından çıkın. 7. Inventor panelinden Derived Component komutunu çalıştırın. 8. Derived Part penceresinde, Surfaces altında tanımlanan yüzey görülecektir. OK ile devam edin. 5. Parçaya ait nesneler, yeni katmana atılır..autodesk Inventor 7/8/9 da, Derived Component komutunu kullanarak, ana parçadan montajlar oluşturmak Türetilmiş parça özelliğinin bir başka kullanımını bu örnekte göreceksiniz. Bu kullanımda, bir parça dosyası kullanarak birden fazla parça tasarlayacağız ve bunları montaj dosyasında birleştireceğiz. 1. Yeni bir IPT dosyası açın ve 100 mm x 200 mm boyutlarında bir dikdörtgen eskiz tanımlayın. 2. Extrude komutunu çalıştırın. Derinlik olarak 130 mm girin ve OK ile devam edin. 9. Inventor panelinden Split komutunu çalıştırın. Diyalog kutusundan Split Part seçeneğini işaretleyin. Yüzeyi işaretleyin ve okun yönünün yukarı doğru olduğundan emin olarak OK ile komutu sonlandırın. 3. Parçanın ön yan düzlemini işaretleyin ve sağ tuş menüsünden New Sketch komutunu çalıştırın. Yan kenarlar arasına bir doğru parçası çizin. 10. ALT diye bir isim vererek parça dosyasını kaydedin. 11. Browser penceresinden, Split1 unsurunu işaretleyin ve sağ tuş menüsünden Edit Feature komutunu çalıştırın. 12. Bu sefer, yön olarak aşağıyı gösterin ve OK ile devam edin. 13. Save Copy As... ile parçaya UST ismini verin. 14

14. Dosyayı kaydetmeden kapatın. 15. Şimdi, ana parçayı ve ALT/UST parça dosyalarını açın. 16. WINDOW menüsünün altından Arrange All komutunu çalıştırın. 17. Ana parça dosyasına geçin ve Filet komutuyla, parçanın tüm kenarlarına 10 mm lik yuvarlamalar uygulayın. 18. İşin en güzel tarafına geldik. Diğer pencerelere geçtiğinizde, Brwoser penceresinde türetilmiş parça ikonunun yanında kırmızı bir sembol olduğunu göreceksiniz. Bu, dosyanın bir Update e ihtiyaç duyduğunu gösterir. 19. Standart araç çubuğundan Update düğmesine basın. 20. Böylece, tüm dosyalar güncellenir. Bu şekilde, tek bir ana dosyada değişiklikler yaparak, diğer türetilmiş parçalara bu değişiklikleri yansıtabilirsiniz. AutoCAD, AutoCAD Mechanical, Autodesk Mechanical Desktop, Autodesk Inventor ve diğer adı geçen Autodesk yazılımları Autodesk Inc. in tescilli markalarıdır ve tüm hakları Autodesk Inc. ve lisans verenlere aittir. Adı geçen Microsoft ürünleri, Microsoft un tescilli markalarıdır ve tüm hakları Microsoft a aittir. SAYISAL GRAFİK, SAYISAL GRAFİK Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi nin tescilli markasıdır. Autodesk yazılımları için güncelleme (update), yükseltme (upgrade) ve çapraz yükseltme (cross upgrade) sürümlerini geliştirmek, üretmek, satışa çıkartmak veya satıştan kaldırmak hak ve yetkisi Autodesk Inc. e aittir. SAYISAL GRAFİK Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi Autodesk yazılımlarının Türkiye Dağıtıcısıdır. Yasal güvenceniz açısından lütfen Autodesk Yazılım Lisans Sözleşmesini okuyunuz ve lisans kaydınızı SAYISAL GRAFİK Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi aracılığı ile yaptırınız. Satışta olan Autodesk güncelleme (update), yükseltme (upgrade) ve çapraz yükseltme (cross upgrade) yazılımları sadece lisans kaydını yaptırmış yasal kullanıcılara satılabilmektedir. 15