BÖLÜM 11. Montaj Konfigürasyonları

Transkript

1 BÖLÜM 11 Montaj Konfigürasyonları

2 Autodesk Inventor 11 Tanıtma ve Kullanma Kılavuzu SAYISAL GRAFİK Montaj Konfigürasyonları ve Akıllı Montajlar (iassemblies) Montaj konfigürasyonları ile tek bir montaj modelin değişik versiyonlarını hazırlama olanağı sunulmaktadır. Montaj konfigürasyonları, akıllı parçalara (iparts) benzemektedir. Akıllı parçalar ile, bir parçanın değişik versiyonlarını hazırlayabilirsiniz. Daha sonra, montaj modellerde, bu versiyonlar arasında seçim yapabilirsiniz. Montaj konfigürasyonları ya da Autodesk Inventor da kullanılan adı ile iassembly aynı işlevi montajlara taşımaktadır. Aşağıdaki şekiller, aynı montajın iki farklı versiyonunu göstermektedir. Bu montajlara bakarsanız, iki versiyon arasında boyut ve parça değişiklikleri olduğunu göreceksiniz. Bazı parçalar ikinci versiyonda bulunmazken, bazı parçaların da boyutları değişmiş durumda. Konfigürasyonlar, üzerinde çalıştığınız montajın değişik versiyonları var ise kullanışlı olur. Konfigürasyonlar ile tasarım süreci hızlanır. Ana montaj dosyasını kullanarak, bunun değişik versiyonlarını kolayca hazırlayabilirsiniz. Montaj konfigürasyonları yarattıktan sonra, versiyonlar arasında kolayca seçim yapabilirsiniz. Yukarıdaki örneklere geri dönersek, montaj konfigürasyonları yaratmak için kullanılan diyalog kutusu iki farklı versiyonu içermektedir. Konfigürasyon kelimesini hem akıllı parçalar hem de akıllı montajlar için kullanıyoruz. Yukarıdaki diyalog kutusunda olduğu gibi, parça ya da montajın değişik versiyonlarına, parça ya da montajın konfigürasyon elemanları adı verilir Bölüm: Montaj Konfigürasyonları

3 SAYISAL GRAFİK Autodesk Inventor 11 Tanıtma ve Kullanma Kılavuzu Bunların tümü ise parça ya da montajın konfigürasyon ailesini oluşturur. Tüm elemanlar, tablo formatında tanımlanır ve saklanır. Bu tabloda, yeni satırlar tanımlayarak, yeni konfigürasyon elemanlar ya da versiyonları oluşturursunuz. Montaj konfigürasyonlarında, versiyonlar arasında yapabileceğiniz değişikliklerden bazıları şunlardır: Parça unsurlarını gizlemek ya da bileşenleri ya da montaj sınırlamalarını montajdan kaldırmak; Unsur ya da ölçülerin parametrelerini değiştirmek; Bileşenlerin renk ya da malzeme bilgilerini değiştirmek; iproperty verilerini değiştirmek; Elemanların isimlerini değiştirmek; Akıllı çakışma ( imate ) koşullarını değiştirmek. Akıllı çakışmalar, parça ya da montaj üzerinde önceden tanımlanmış olan montajlama sınırlamalarının yarısını tanımlar. Üzerinde akıllı çakışma bilgisi olan bir parça ya da montajı çizime yerleştirdiğinizde, diğer parçanın aynı isimli akıllı çakışma özelliği karşılıklı olarak uygulanır ve parça otomatik bir şekilde montajlanmış olur. Konfigürasyonları oluştururken, montaj bilgilerinin korunması için konfigürasyon elemanları içinde akıllı çakışma tanımlamalarından yararlanmanız uygun olur. Gerçi, akıllı çakışmaların, konfigürasyonlara dahil edilmesi bir zorunluluk değildir; anca bunları kullandığınızda, işlemler ve istenen sonuca ulaşmak kolaylaşır. Şimdi de bir montaj konfigürasyonunu, bir örnek ile inceleyelim. Aşağıda, farklı versiyonlar ve bunların tabloda tanımlanmış halini görüyorsunuz. Tabloyu incelerseniz, versiyonlar arasındaki farkları görebilirsiniz. Soldan dördüncü sütün olan Insert36 sınırlaması, ilk versiyonda kullanılmış, ikinci versiyonda ise kullanılmamıştır. Aynı şekilde ilk versiyonda Insert40 sınırlaması kullanılmazken, ikincisinde kullanılmış. Bir başka nokta da, her iki versiyonda kullanılan bileşenlerdir. Örneğin, ilk versiyonda T bileşeni (parçası) kullanılırken, ikincisinde S bileşeni kullanılmıştır. Montaj Konfigürasyonlarının Yaratılması Montaj konfigürasyonu oluşturmak istediğiniz montajı açın ve TOOLS menüsü altındaki Create iaseembly komutunu çalıştırın. iassembly Author diyalog kutusu açılır. 11. Bölüm: Montaj Konfigürasyonları 559

4 Autodesk Inventor 11 Tanıtma ve Kullanma Kılavuzu SAYISAL GRAFİK Burada, konfigürasyon tanımları için 7 farklı alan (sekme) bulunmaktadır. Sekme Konfigürasyonda Kullanılan Özellik Components Dahil etmek / dahil etmemek (include/exclude) (Bileşenler) Sabitlenme (grounding) durumu Parameters (Parametreler) Properties (Özellikler) Exclusion (Dahil Etmemek) Uyarlanabilirlik (adaptivity) durumu Farklı bileşen kullanma (Table replace) Sınırlamalar Montaj unsurları Çalışma unsurları Akıllı çakışmalar ( imates ) Bileşenlerin dizilenmesi Diğer Özet ( Summary ) Proje ( Project ) Fiziksel ( Physical ) Özel ( Custom ) Bileşenler Sınırlamalar Montaj unsurları Çalışma unsurları Akıllı çakışmalar ( imates ) Temsiller ( Representations ) Bileşenlerin dizilenmesi Bölüm: Montaj Konfigürasyonları

5 SAYISAL GRAFİK Autodesk Inventor 11 Tanıtma ve Kullanma Kılavuzu imates (Akıllı Çakışmalar) BOM (Malzeme Listesi) Other (Diğer) Öteleme değeri Dahil etmek / dahil etmemek (include/exclude) Karşılık gelen isim Sekans numarası BOM yapısı BOM adedi (QTY) Kullanıcı tanımlı özellik Bir montaj konfigürasyonu yaratırken, yapmanız gereken bir konfigürasyon elemanından (versiyondan) diğerine geçişte nelerin değişeceğini göstermektir. Aşağıda, bir montaj konfigürasyonu tanımlamak için izleyeceğiniz adımlar özetlenmiştir. 1. Montaj konfigürasyonu tanımlayacağınız montajı açın. 2. Montajdaki parçaların ve montajın akıllı çakışma bilgilerini tanımlayın. 3. Konfigürasyon elemanları için değişik koşulları (versiyonları) tanımlayın. Bunun için, tabloya yeni satırlar eklemelisiniz. 4. Her bir satır (versiyon) için değişen nitelikleri tanımlayın. Bu bölümün sonunda yer alan alıştırma, montaj konfigürasyonlarının tanımlanması ve kullanımını örneklemektedir. 11. Bölüm: Montaj Konfigürasyonları 561

6 Autodesk Inventor 11 Tanıtma ve Kullanma Kılavuzu SAYISAL GRAFİK Alıştırma: Montajın Akıllı Montaja Dönüştürülmesi Not: Bu bölümün alıştırma dosyaları Bölüm 11 dizininin altındadır. Bu alıştırmada, bir montajın akıllı bir montaja dönüştürülmesini ve izlenecek adımları göreceğiz. 1. 3L Cylinder-1in.iam dosyasını açın. 2. Bu montajı öncelikle inceleyelim. Piston mili (3L Piston) akıllı bir parça olarak tanımlanmış ve montaja yerleştirilmiştir. Browser penceresinde 3L Piston parçasını işaretleyin ve sağ tuş menüsünden Open ile kendi dosyasında açın. 3. Dikkat ederseniz, bu parça akıllı bir parçadır. Table ikonu altında, bu parça için tanımlanmış versiyonları görüyorsunuz. 4. Table ikonu altında bulunan 3L Piston-01 ikonuna çift tıklayın. Bu versiyon aktif duruma gelir Bölüm: Montaj Konfigürasyonları

7 SAYISAL GRAFİK Autodesk Inventor 11 Tanıtma ve Kullanma Kılavuzu 5. Table ikonunu işaretleyin ve sağ tuş menüsünden Edit Table... komutunu çalıştırın. Akıllı parçanın tanımlandığı diyalog kutusu açılır: 6. Burada, diyalog kutusunun yapısına biraz bakalım. Kriter (key) olarak tanımlanan kolonların isimleri yanında anahtar sembolü yer alır. Diyalog kutusundaki kolonların genişliği değiştirilebilir. Verify düğmesi, hücrelerdeki bilgilerin doğru yazılıp yazılmadığını kontrol eder. 7. Şimdi Options düğmesine basın. Aşağıdaki diyalog kutusu açılır: 8. Burada parça numarası ve eleman ismi ile ilgili ayarlar yer alır. Şu anda bu dosyada, Part Number bilgisi girilmemiştir. Eğer, Set to Value: ve ardından Index seçenekleri açılırsa, parça numarası bilgisi de kolonlara eklenir. Set to Value: altına, parçanın numarasını yazabilirsiniz. Default olarak bu değer, dosya ismidir. Index ile versiyonların eklenmesi ile parça numarası bilgisinin ardından gelecek değerler tanımlanır. 9. Member Name, benzer bir şekilde elemanların isimlendirilmesini sağlar. 11. Bölüm: Montaj Konfigürasyonları 563

8 Autodesk Inventor 11 Tanıtma ve Kullanma Kılavuzu SAYISAL GRAFİK 10. Cancel ve Cancel ile diyalog kutularını kapatın. 11. Şimdi bu pistonu baştan nasıl bir akıllı parçaya dönüştüreceğimize bakalım. 12. FILE menüsü altından Save Copy As komutunu çalıştırın ve yeni piston dosyasına 3L Piston f.ipt ismini verin. 13. Save ile dosyayı kaydedin. 14. Bulunduğunuz dosyayı, kaydetmeden kapatın. 15. Open ile bir önceki adımda kaydettiğiniz 3L Piston f.ipt dosyasını açın. 16. İlk olarak parça için tanımlanmış tabloyu silelim. Bunun için, Browser penceresinde, Table ikonunu işaretleyin ve sağ tuş menüsünden Delete komutunu çalıştırın. 17. OK ile devam edin. 18. Parça üzerinde tanımlanmış olan akıllı parça bilgileri silinir. 19. Şimdi, akıllı parçayı yeniden tanımlayalım. TOOLS menüsü altından Create ipart komutunu çalıştırın. Aşağıdaki diyalog kutusu açılır: 20. Dikkat ederseniz, default olarak Member kolonu açılır ve akıllı parçanın dosya ismi görülür. 21. Yeni bir satır eklemek için, 1 numaralı satırın üzerine gelin ve sağ tuş menüsünden Insert Bölüm: Montaj Konfigürasyonları

9 SAYISAL GRAFİK Autodesk Inventor 11 Tanıtma ve Kullanma Kılavuzu Row komutunu çalıştırın. 22. İkinci bir satır eklenir ve otomatik olarak Member hücresindeki bilgi ikinci versiyonu tanımlar. Aynı şekilde bir satır daha ekleyin. 23. Member kolonuna sağ tuş ile bastığınızda, bu kolonun dosya ismi kolonu olarak tanımlandığını görürsünüz. Akıllı parça versiyonlarının kaydedilmesi açısında bu bir kolaylıktır. 24. Diyalog kutusunu Cancel ile, dosyayı da kaydetmeden kapatın. 25. Şimdi 3L Cylinder-1in.iam dosyayı açıktır. 26. FILE menüsü altından Save Copy As komutunu çalıştırın ve yeni piston dosyasına 3L Cylinder factory.iam ismini verin. 27. Save ile dosyayı kaydedin. OK ile devam edin. 28. Bulunduğunuz dosyayı, kaydetmeden kapatın. 29. Open ile bir önceki adımda kaydettiğiniz 3L Cylinder factory.iam dosyasını açın. 30. Montajı akıllı montaj durumuna getirmek için, TOOLS menüsü altından Create iassembly komutunu çalıştırın. 11. Bölüm: Montaj Konfigürasyonları 565

10 Autodesk Inventor 11 Tanıtma ve Kullanma Kılavuzu SAYISAL GRAFİK 31. Dikkat ederseniz, 3L Base parçası altında, Table Replace seçeneği yer alır. Eğer, montajda yer alan bir parça, akıllı parça ise, bunun değişik elemanları akıllı montajda kullanılabilir. 32. Akıllı montajın versiyonlarını oluştururken ilk yapacağımız işlem 3L Clevis Bracket isimli parçanın bir versiyonda bulunması, fakat diğerinde olmamasının tanımıdır. 3L Clevis Bracket parçası aşağıda gösterilmiştir. 33. Bunun için, diyalog kutusunun solunda 3L Clevis Bracket ikonunun yanındaki + işaretine basın. Alt seçenekler açılır. Burada, Include/Exlude [Include] seçeneğine çift tıklayın. 34. Bu işlem ile birlikte, tabloya yeni bir kolon eklenir. 35. Stroke kolonuyla işimiz yok. O yüzden bu kolonu işaretleyin ve sağ tuş menüsünden Delete Column ile silin. 36. Şimdi de montajın ikinci versiyonunu ekleyelim. Bunun için, 1 numaralı satırı işaretleyin ve sağ tuş menüsünden Insert Row komutunu çalıştırın. İkinci bir satır eklenir Bölüm: Montaj Konfigürasyonları

11 SAYISAL GRAFİK Autodesk Inventor 11 Tanıtma ve Kullanma Kılavuzu 37. İkinci versiyonda, 3L Clevis Bracket parçası yer almayacak. Bunun için, 3L Clevis Bracket kolonunun altında ikinci satır için Exclude seçeneğini işaretleyin. 38. OK ile montajı akıllı montaja dönüştürün. 39. Browser penceresine Table ikonu yerleşir ve burada montajın tanımlanmış olan iki versiyonunu görebilirsiniz. 40. Aktif versiyon aşağıdaki gibidir. 41. Table ikonu altından 3L Clyinder factory-02 ikonuna çift tıklayın. İkinci versiyon aktif duruma gelir. Dikkat ederseniz, 3L Clevis Bracket adı verilen parça bu versiyonda bulunmaz. 42. Şimdi de bu iki versiyonu ayrı ayrı sabit diske kaydedelim. Bunun için, CTRL tuşuna basılı 11. Bölüm: Montaj Konfigürasyonları 567

12 Autodesk Inventor 11 Tanıtma ve Kullanma Kılavuzu SAYISAL GRAFİK tutarak, iki versiyon ikonunu da işaretleyin ve sağ tuş menüsünden Generate Files komutunu çalıştırın. 43. Açılan diyalog kutularını sırasıyla Yes ve OK ile geçin. 44. FILE menüsünün altından Open komutunu çalıştırın. 45. Dikkat ederseniz, 3L Cylinder factory isimli bir klasör yer alır. Bunu çift tıklayın ve bunun altında iki farklı versiyonun kaydedildiğini göreceksiniz. 46. Cancel ile diyalog kutusunu kapatın. 47. Şimdi de önemli bir özelliğe bakalım. Akıllı montajların tanımlanması sırasında AutoCapture denilen bir özellik kullanılır. Bu özellik aktif duruma getirildiğinde, bundan sonra yapılan tüm değişiklikler konfigürasyon tablosuna aktarılır. 48. Ekranda, konfigürasyon araç çubuğu yer alır. 49. Bu araç çubuğunun soldaki ilk ikonu, AutoCapture özelliğinin tüm versiyonlarda mı, yoksa üzerinde çalışılan aktif versiyonda mı yapılacağını belirtir. İki seçenek bulunur: Edit Factory Scope : Montajda yapılan herhangi bir değişiklik, tüm versiyonlara uygulanır. Edit Member Scope : Montajda yapılan herhangi bir değişiklik, sadece aktif versiyonda uygulanır. 50. Buradan, Edit Member Scope seçeneğini aktif duruma getirin. İkinci versiyonun aktif duruma olmasına dikkat edin Bölüm: Montaj Konfigürasyonları

13 SAYISAL GRAFİK Autodesk Inventor 11 Tanıtma ve Kullanma Kılavuzu 51. Şimdi yapmak istediğimiz değişiklik, 3L Base isimli parçayı başka bir parça ile değiştirmektir. Bunun için, Browser penceresinde, 3L Base parçasını seçin ve sağ tuş menüsünden Component altından Replace komutunu çalıştırın L Base parçasını seçin ve Open ile devam edin. 53. Bu parça akıllı bir parça olduğu için, hangi versiyonu kullanmak istediğiniz sorulur. Açılan diyalog kutusunda, Table sekmesine gidin ve burada 12. satırı bulun. 54. Bu satırı işaretleyin ve OK ile devam edin. 55. Seçilen parça değiştirilir. 11. Bölüm: Montaj Konfigürasyonları 569

14 Autodesk Inventor 11 Tanıtma ve Kullanma Kılavuzu SAYISAL GRAFİK 56. Daha önce, versiyon bazında değişiklik yapacağımızı (Edit Member Scope) belirttiğimiz için, ilk versiyonda herhangi bir değişiklik olmaz, sadece aktif versiyonda bu değişiklik yapılır. Bunu görmek için, Browser penceresinde, Table ikonu altından 3L Cylinder factory-01 ikonuna çift tıklayın. 57. Bir de tabloya bakalım. Bunun için, Table ikonunu işaretleyin ve sağ tuş menüsünden Edit Table komutunu çalıştırın. Tabloya yeni bir kolon eklenmiştir. 58. İlk versiyonda, 3L Base parçasının 3L Base-04 versiyonu, ikinci versiyonda ise 3L Base-12 versiyonu kullanılır. 59. OK ile devam edin. Alıştırmanın sonu Bölüm: Montaj Konfigürasyonları