ĐSTANBUL TĐCARET ODASI Bilişim Teknolojileri ve e-ticaret Şubesi AĞUSTOS 2011
sorumluluğu haber kaynağına ait olup ĐTO sorumluluk kabul etmez. ĐÇĐNDEKĐLER ĐSTANBUL TĐCARET ODASI BĐLĐŞĐM TEKNOLOJĐLERĐ ve e-tđcaret ŞUBESĐ BĐLĐŞĐM VE e-tđcaret BÜLTENĐ Ağustos 2011 Her ayın ilk haftası Đstanbul Ticaret Odası Web Sitesinde Yayınlanır. İLETİŞİM STK LARIN GÜVENLĐ ĐNTERNET HAKKINDAKĐ GÖRÜŞLERĐ TÜRKĐYE e-hđzmette AVRUPA BĐRLĐĞĐ ORTALAMASININ ÜZERĐNDE EBEC YARIŞMASI BAŞLADI BT HARCAMALARI 2011 DE % 4.3 ARTTI ROBOCUP ĐSTANBUL DA DÜZENLENDĐ GELECEĞĐN TUTUMLU BĐLGĐSAYARI Reşadiye Caddesi 34112 Eminönü - Đstanbul Tel : (212) 455 48 50-53 Faks : (212) 455 48 59 e-mail : bilisim@ito.org.tr Kaynak belirtilen haberlerde geçen her türlü ifade, bilgi ve yorumların 2
STK LARIN GÜVENLĐ ĐNTERNET HAKKINDAKĐ GÖRÜŞLERĐ Đnternetin Güvenli Kullanımına Đlişkin Usul ve Esaslar düzenlemesine yönelik kamuoyunda oluşan tartışmaların ardından 25 Mayıs tarihinde Đnternet Kurulu öncülüğünde 60 a yakın STK ve sektör temsilcisi bir araya gelmişti. Gerçekleşen toplantının ardından öneriler derlenerek Đnternet Kurulu tarafından Telekomünikasyon Đletişim Başkanlığı na sunuldu. Hazırlanan raporda, güvenli internet hizmetinin tek bir paket etrafında toplanması öneriliyor. Profil tercihi olmayan aboneler içinse durumunun açık bir biçimde belirlenmesi gerektiği vurgulanırken, tek bir pakete indirilmesi öngörülen güvenli internetin beyaz ve kara listelerinin, içlerinde psikoloji, psikiyatri, sosyoloji uzmanlarının yer aldığı bağımsız bir çalışma grubu tarafından hazırlanması gerektiği ifade ediliyor. Raporda, Güvenli Đnternet kavramının çocukların interneti bilinçli kullanımının yollarını öğretmesinin yanı sıra, internette itibar yönetimi, profil hırsızlığı, bilgi 3
paylaşımı, ADSL şifrelerinin paylaşılması, e-posta güvenliği ile istenmeyen e- postalardan (spam), virüslerden, casus yazılımlardan, oltalama (fishing) saldırılarından korunma konularında da anlam taşıdığına dikkat çekildi. Çalışmada Güvenli Đnternet Hizmeti uygulamasının daha anlaşılır şekilde ve kamuoyunda yanlış anlaşılmalara neden olmayacak bir biçimde tekrar yazılması gerektiği vurgulandı. Raporda, özellikle kamuoyunda yoğun tartışmalara neden olan Standart Profil ifadesinin kaldırılması ve mevcut durum olarak değiştirilmesi gerektiği ifade edilirken 22 Ağustos tarihinden sonra hiçbir profili tercih etmeyen kullanıcıların durumlarının açık bir şekilde tanımlanması gerektiği belirtildi. Güvenli Đnternet Hizmeti profilleri arasında yer alan Yurtiçi Profil in ise kaldırılması gerektiği vurgulanıyor. Raporda güvenli internet paketinin sadece tek bir paket haline getirilerek farklı profillere ayrılmaması gerektiği de belirtildi. Ayrıca AB direktiflerine de uyularak kişisel verilerin gizliliğine de dikkat edilmesi gerektiğinin altı çizildi. Raporda beyaz ve kara liste oluşturulması gerektiğine dikkat çekiliyor. Çocuk profilinde sadece beyaz listeye erişim sağlanırken aile profilinde beyaz listeye erişimin yanında kara liste dışındaki sitelere de erişimin açık olması gerektiği belirtiliyor. BT HABER 4
TÜRKĐYE e-hđzmette AB ORTALAMASININ ÜZERĐNDE Türkiye, kamu hizmetlerin elektronik ortamda sunumunda yüzde 89 luk bir oranla yüzde 82 olan AB 27 ülkesiyle birlikte toplam 32 ülkenin ortalamasının üzerine çıktı. Bu hizmetlerden işletmelere yönelik 8 hizmet yüzde 100 olgunluk seviyesinde sunulurken, vatandaşlara yönelik 12 hizmet ise yüzde 85 seviyesinde gerçekleşti. 32 ülkenin ortalaması ise sırasıyla yüzde 94 ve yüzde 87. Kalkınma Bakanlığı 2011 Bilgi Toplumu Đstatistikleri ni yayımladı. Bu yıl üçüncüsü hazırlanan, Türkiye nin bilgi toplumuna dönüşüm süreci uygulamalarının izlenmesini sağlayan verileri bir araya getiren Đstatistikler, Bilgi Toplumu Stratejisi nin uygulama döneminin tamamlanmış olması nedeniyle özel bir anlam taşıyor. Bilgi ve iletişim teknolojilerinin (BĐT) sunduğu imkânların toplumun tüm kesimlerine ulaştırılması ve vatandaşların günlük hayatlarında BĐT ten etkin biçimde faydalanması bilgi toplumuna dönüşüm hedefi içinde önemli bir yere sahip olduğuna dikkat çekilen Đstatistik yayınında, AB tarafından 2001 yılından itibaren düzenli olarak 5
hazırlanan ve 9. 2010 yılında gerçekleştirilen e-devlet Ölçme ve Kıyaslama Çalışmasına yer verildi. 27 AB üyesi ülke ile Türkiye, Hırvatistan, Đzlanda, Norveç ve Đsviçre nin yer aldığı 32 ülkeyi (AB 27+) kapsayan Çalışma, temel olarak 5 alanda e- devlet ölçümü ve kıyaslamasını içeriyor. Hizmetlerin elektronik ortamda sunumu sıralamasında, ölçümü yapılan 32 ülke arasında 17. sırada yer aldığı çalışmada alanda e-devlet ölçümü ve kıyaslamasını içeren 5 temel alan şöyle: AB nin belirlediği 20 temel kamu hizmetinin elektronik ortamda sunum ve elektronik sunumda olgunluk düzeyi, vatandaş ve işletmelere yönelik hizmetlerin aşamaları ve tüm aşamaların elektronik ortamda sunum düzeyi, ortak altyapı ve hizmetler ile arka ofis uygulamalarının elektronik ortamda sunumu, elektronik ihale uygulaması ve elektronik hizmetlerde kullanıcı deneyimi. Çalışmaya göre 20 temel kamu hizmetinin elektronik ortamda sunumu ve olgunluk seviyesi incelendiğinde Türkiye; hizmetlerin elektronik ortama taşınmasında yüzde 89 ile yüzde 82 olan AB 27+ ortalamasının üzerinde bir seviyeyi yakaladı. Bu hizmetlerden işletmelere yönelik 8 hizmet yüzde 100 olgunluk seviyesinde sunulurken (AB 27+ ortalaması yüzde 94), vatandaşlara yönelik 12 hizmet ise yüzde 85 seviyesinde (AB 27+ ortalaması yüzde 87) gerçekleşti. Đstatistik te yer verilen sonuçlara göre Türkiye nin e-hizmetleri, kullanıcı deneyimi değerlendirmesinde yüzde 80, kullanıcı memnuniyeti değerlendirmesinde ise yüzde 100 oranlarını elde etti. AB ortalaması sırasıyla yüzde 79 ve yüzde 80 düzeyinde gerçekleşti. E-Hizmetler kullanıcı deneyimi endeksi şu unsurlardan oluştu: -Hizmet sunumunda şeffaflık: Yüzde 89, AB ortalaması yüzde 52 Çoklu kanallardan hizmet sunumu : Yüzde 90, AB ortalaması yüzde 88 Mahremiyet ve bilgi güvenliği yüzde 78, AB ortalaması yüzde 90 Kullanımı kolaylığı: Yüzde 94, AB ortalaması yüzde 80. 6
Çalışmaya göre incelenen portallar kullanılabilirlik açısından yüzde 80, portal tasarımında yeterlilik açısından yüzde 100 ve hizmet paketleri açısından yüzde 100 değerlerini elde etti. AB ortalamaları sırasıyla yüzde 77, yüzde 89 ve yüzde 77 oldu. 2011 Bilgi Toplumu Đstatistiklerinin sonuç bölümünde e ihale değerlendirmesine de yer verildi. Buna göre e-ihale değerlendirmesine 2010 yılında katılan Türkiye, merkezi bir yaklaşıma sahip. Tüm kamu kurumları için kullanımı zorunlu tutulan Elektronik Kamu Alımları Platformu (EKAP) 2010 sonunda yürürlüğe girdi. Platform hala geliştirilme aşamasında olup, e-ihale sürecine ilişkin bazı aşamalar gelecek yıllarda uygulamaya konacak. Türkiye mevcut durumda incelenen göstergeler açısından (görünürlük ve ön ihale süreçleri) e-ihale değerlendirmesinde son sırada yer aldı. Bu değerlendirmenin alt kategorileri incelendiği ortaya çıkan tablo şöyle: e-ihale AB 27 için yüzde 59, Türkiye için yüzde 40, e-bildirim AB-27 için yüzde 88, Türkiye için yüzde 67 oldu. e-teklif ise AB 27 de yüzde 61 oranında gerçekleşirken, Türkiye de e-teklif aşaması devreye girmedi." Türkiye de kişilerin e-devlet kullanımı yüzde 11 düzeyinde gerçekleşirken, AB 27 ninin yüzde 41 oldu. Đş Dünyasının e-devlet kullanımı yüzdesi ise Türkiye de yüzde 66, AB 27 de yüzde 75. VE TEKNOLOJĐ 7
EBEC YARIŞMASI BAŞLADI Đstanbul Teknik Üniversitesi (ĐTÜ) EBEC (Avrupa BEST Mühendislik Yarışması) finaline ev sahipliği yapıyor. ĐTÜ Ayazağa Yerleşkesi, ĐTÜ GVO Ekrem Elginkan Lisesi nde 1-11 Ağustos tarihleri arasında düzenlenecek olan yarışmalarda Avrupa finaline gidecek en iyi mühendislik öğrencileri belirlenecek ve 104 finalist EBEC te yer alarak hayallerini gerçekleştirme şansı yakalayacak. BEST mühendislik yarışmaları zincirinin finalinde, 5 bin katılımcı kendi üniversitelerindeki yarışmalara katılacak, yarışmaların birincileri ise ulusal ya da bölgesel yarışmalarda yarışmaya hak kazanmış olacaklar. Öğrenciler bu yarışmalarda Avrupa nın en iyi mühendisi olmak için Vaka Analizi ve Takım Tasarımı olmak üzere 2 alanda yarışacaklar. BEST Đstanbul, ĐTÜ bünyesinde yer alan ve 2003 ten bu yana faaliyet gösteren bir yerel grup. BT HABER 8
BT HARCAMALARI 2011 DE % 4.3 ARTTI Tahminlere göre bu yıl yüzde 4,3 oranında artan BT harcamaları gelecek yıl rekor düzeye ulaşarak daha da artacak. Avrupa Bilgi Teknolojileri Gözlemevi (EITO) nin son tahminlerine göre dünya çapında BT harcamaları yüzde 4,3 artarak 963,4 milyar avro seviyesine ulaştı. EITO ya göre 2012 de ise bu alandaki harcamalar ilk kez bir rekora koşacak. BT pazarını dünya çapında yüzde 5,4 seviyesinde büyütecek olan bu harcamaların ilk kez bir trilyon avroyu aşacağı tahmin ediliyor. EITO Başkanı Bruno Lamborghini, Ne Japonya daki depremin ne de dünyanın çeşitli bölgelerine hakim olan siyasi huzursuzluğun bu harcamaları önemli ölçüde etkilemediğini öne sürdü. Küresel BT pazarı için potansiyelin iyi olduğunu söyleyen başkan, 2012 yılında artacak olan büyümeye küresel krizin etkilerini aşan ABD, Đspanya ve Đngiltere gibi ülkelerinde etkisi olacağını öne sürüyor. Peki küresel BT pazarının büyümesini tetikleyecek olan diğer ülkeler hangileri? Son yıllarda çift basamaklı büyüme oranları gösteren Hindistan, Brezilya, Rusya, Çin gibi hızla gelişen ülkeler, modern teknolojinin gelişimi için de kaynaklarını çekinmeden kullanıyor. 9
EITO ya göre Çin de BT sektöründeki satışlar 2011 de yüzde 11,3 oranında artarak 55 milyar avroya ulaştı. Yine Rusya ve Hindistan da pazarın yüzde 14,5 civarında büyüdüğü ve Brezilya da yüzde 8,7 oranında büyüdüğü belirtiliyor. Almanya Avupa BT pazarının büyümesini ciddi ölçüde tetikledi Ancak ABD ve Đngiltere bir dizi Batılı ülkede finansal krizin etkileri hala aşılamadığı için kamu sektöründe BT yatırımları ve harcamalarının düştüğü belirtiliyor. AB içinde BT sektörünün büyüme oranı 2011 de yüzde 2,9 oranında kalarak 312 milyar doları bulurken, Almanya Avupa BT pazarının büyümesini ciddi ölçüde tetikleyerek BT sektöründe yüzde 4,3 seviyesinde yakaladı. Avrupa ortalamasının da üzerinde olan bu rakamla sadece Almanya Avupa BT pazarının büyümesine büyük katkı sağladı. ABD BT pazarı ise yüzde 3,9 büyüme sağladı. Japonya ise 2011 senesi içinde birbiri ardına yaşadığı felaketlerin etkisiyle BT harcamalarında yüzde 1,2 lik bir büyüme gerçekleştirdi. Japonya nın durumunu yorumlayan Lamborghini, Japonya daki durum yüksek teknolojili ürünlerin küresel üretimtedarik zincirinde bir kırılma yarattı. Bu BT pazarını küresel ölçekte etkilemese de tüketicilerin farklı alternatiflere yönelmesine yol açtı açıklamasını yaptı. TÜBĐSAD 10
ROBOCUP ĐSTANBUL DA DÜZENLENDĐ Dünyanın en büyük ve en prestijli robot bilim ve yapay zekâ organizasyonu RoboCup ın 15 incisi Đstanbul da 40 ülkeden 3 bine yakın katılımcı ve bin 500 robot ile gerçekleştirildi. Organizasyonun başkanlığını Boğaziçi Üniversitesi nden Prof. H. Levent Akın yürüttü. Uluslararası yarışmalara ek olarak, sempozyumu da hayata geçirdiklerini belirten organizasyon komitesi başkan yardımcısı Tekin Meriçli, RoboCup ın 4 ana kategorisi olduğunu belirtti. Đlk kategori futbol oldu. 2050 yılında, o yılın Dünya Şampiyonu olan takımın karşısına bir de insansı robot takım çıkartmak hedefleniyor. FIFA, maç tarihini bile belirledi: 17 Temmuz 2050 tarihinde Pazar günü. Futbolda iki yaş gruplamasında karşılaşmalar düzenlendi: Major ve Junior ligler. Sadece Junior yapısında olan bir robot etkinliği de dans oldu, çocuklar ve gençler kendi robotlarını yapıp, bunları dans ettirdi. Afet Sonrası Kurtarma etkinliklerinin ise hem gerçek robotlarla hem de simülasyonda yapılan kategorileri vardı. Meriçli, Bir diğer kategori ise @home oldu ve bir ilk e imza atıldı ve takımların 11 tanesi etkinlik mekanının yakınındaki Migros a gidip alışveriş yapmaya çalıştı dedi. Organizasyonu yaparken sponsor bulmaktan, altyapı desteği konusunda verilen ama tutulmayan sözlere kadar birçok zorlukla baş ettiklerinin altını çizen organizasyon komitesi başkan yardımcısı ve Tekin Meriçli nin abisi Çetin Meriçli, Oysa bu iş, aynı bir olimpiyat düzenlemek gibi benzetmesini yaptı. 11
RoboCup, 2012 de Mexico City de gerçekleştirilecek. Meriçli kardeşler, Đkimizin de bu etkinliklerde önceki yıllarda şampiyonlukları vardı. Bu organizasyonu, yine rekor sayılabilecek kadar az kişiyle, çok dar bir bütçe ile hayata geçirdik. Giderek daha çok üniversiteden katılım olması ise sevindirici dedi. BT HABER 12
GELECEĞĐN TUTUMLU BĐLGĐSAYARI Gün geçtikçe gelişen teknolojinin en önemli ürünü olan bilgisayar artık yepyeni özellikleri ile piyasaya sürülmeyi bekliyor. Çevreye zarar verip vermediği tartışma konusu olan bilgisayarı acaba çevre dostu haline getirmek mümkün mü? Bir bilgisayarın ortalama çalışma döneminin 3 yıl olduğu varsayılırsa ve her kullanıcının 3 yılda bir bilgisayarını değiştirdiğini söylersek dünya tamamen bilgisayar çöplüğü haline gelmektedir. Uzmanlar çöplük haline gelen bilgisayar yerine çevre dostu olacak şekilde yeni bir bilgisayar icat etmektedirler. Yeni bilgisayarın birkaç özellikleri; Lcd Ekran yerine OLED teknolojisi, Elektrik ile şarj edilen batarya yerine güneş enerjisiyle şarj edilebilen batarya, Sessiz çalışan ve çok az güç tüketen harici bellek kullanımı, Biyoplastik kaplama Yeni bilgisayarın yukarıdaki gibi özelliklerinin yanısıra dünya bir bilgisayar çöplüğü haline gelmeden bu teknolojinin üretilmesi bekleniyor. BĐLĐŞĐM HABER 13
ĐTO YAYINLARI 2010-49 Aile Şirketlerini Büyüten Yeni Nesiller: Oğlum Sağolsun 2010-53 Çarşı-Pazar Đstanbul 2010-54 El'muallim-i El'eseriyete El'islamiyete fi Medinete Đstanbul 2010-56 Türk Basım Sanayisi Temel Göstergeler ve Eğilimler 2009 2010-57 Sigorta Prim Teşvikleri ve Đşçi Ödenekleri 2010-58 Dünden Bugüne Đstanbul da Ulaşım 2010-59 Piyasa Ekonomisine Geçiş Sürecinde AzerbAycan 2010-61 Sosyolojik Açıdan Türkiye de Halkın Vergiye Bakışı 2010-62 Toplumsal Yapı ve Verginin Sosyal Bileşenleri: Tercihli Vergi 2010-63 Türk-Japon Ticaret Đlişkileri 2010-67 Birinci Đktisat Tarihi Kongresi Bildirisi (2 CĐLT) 2010-69 Bacıyân-ı Rûm dan Günümüze Türk Kadınının Đktisadî Hayattaki Yeri 2010-70 Lojistik Sektöründe Durum Analizi ve Rekabetçi Stratejiler 2010-75 The Grand Bazaar: Đstanbul from past to present 2010-76 Đstanbul un Atlı ve Elektrikli Tramvayları 2010-77 Dünyada ve Türkiye de Doğalgaz Sektörünün Yapısı ve Đnovasyonun Rolü 2010-78 Şehristan Đstanbul: Seyyahların Hayal Şehri 2010-79 Osmanlı dan Cumhuriyet e Endüstriyel Mirasımız 2010-80 Avrupa Birliğinin Girişimcilik Politikası: KOBĐ Yaklaşımı ve Türkiye 2010-81 Đslam Ülkeleri Arasındaki Ticaretin Geliştirilmesi 2010-82 Yeni Dünya Düzeninde Yapısal Reformlar ve Türkiye 2010-83 Dış Ticaret Bilgilendirme Dizisi 1: Sorularla ATR Dolaşım Belgesi 2010-84 Dış Ticaret Bilgilendirme Dizisi 2: Sorularla EUR.1 EUR-MED Dolaşım Belgesi 2010-85 Dış Ticaret Bilgilendirme Dizisi 3: Sorularla ABC Menşe Şehadetnamesi ve Form A Belgesi 2010-86 Batılılaşma Dönemi Đstanbul unda Hanlar ve Pasajlar 2010-87 Ticaret Sicili Rehberi 2010-88 Sosyal Güvencesi Olan Hastalar ve Sağlıkta Dönüşüm Programına Bakış 2010-89 Dış Ticaret Bilgilendirme Dizisi 4: Sorularla Dış Ticarette Korunma Önlemleri, Haksız Rekabetin Önlenmesi ve Gözetim Uygulaması 2010-91 Avrasya nın Yükselen Yıldızı Kazakistan 2010-94 Rekabet ve Firma Stratejisi 2010-96 Organik Ürünlerin Pazarlanması ve Etik Sorunlar 2010-97 Osmanlı Ticaret ve Sanayi Albümü 2010-98 Küreselleşmenin Sektörel Etkileri: Araştırma Projesi 2010-99 Sosyal Politikada Yerelleşme 2010-100 Đlan-ı Ticaret: Resimli Đlanlar Perspektifinde Osmanlıdan Cumhuriyete Đstanbul Ticari Hayatı 2010-103 Đstanbul da Yaşam Kalitesi Araştırması 2010-104 2009 Yılı Đstanbul Küçük Sanayi Kapasite Kullanım Araştırması 2010-107 Đstanbul Ticaret Odası: Türkiye nin Gelişimine Adanmış Bir Kurum (2.bs.) 2010-108 The Istanbul Chamber of Commerce: An Institution Devoted to Development of Turkey (2.bs.) 2010-111 Teknoparklar: Teknolojik Bilginin Ticarileşmesi 14
ĐTO YAYINLARI (2011) 2011-2 Fiyat Đndeksleri (aylık) 2011-3 Makroekonomik Göstergeler 2011-4 Haberlerden Yansıyan ĐTO: 2010 2011-5 Ekonomik Rapor 2011-6 Economic Report 15