HİBE ANLAŞMASI GENEL ŞARTLAR MADDE 1 YÜKÜMLÜLÜKLER BÖLÜM A: KANUNİ VE İDARİ HÜKÜMLER 1.1 Yararlanıcı, kendisine ait tüm yasal yükümlülükler bakımından münhasıran sorumludur. 1.2 Faaliyetin gerçekleştirilmesi esnasında meydana gelebilecek herhangi bir zarar nedeniyle işbu sözleşmeye dayanarak Merkez veya Komisyon hiçbir surette ve şart altında sorumlu tutulamaz. Buna bağlı olarak Merkez veya Komisyon, bu amaçla yapılacak herhangi bir tazminat veya ödeme talebini dikkate almaz. 1.3 Ancak mücbir sebep hallerinde, faaliyetin yürütülmesi ya da yanlış yürütülmesi sonucunda Merkez veya Komisyon tarafından verilen zararı yararlanıcı tazmin edebilir. 1.4 Yararlanıcı, faaliyetin kendisi tarafından kusurlu olarak icra edilmesinden doğacak herhangi bir zarardan Merkez, Avrupa Komisyonu veya tüm üçüncü kişilere karşı münhasıran sorumludur. MADDE 2 ÇIKAR ÇATIŞMASI 2.1 Yararlanıcı, sözleşmenin adil ve tarafsız şekilde ifa edilmesini etkileyebilecek her türlü çıkar ilişkisi tehlikesini önlemek için gerekli bütün tedbirleri almayı taahhüt. Bu tür bir çıkar ilişkisi özellikle, ekonomik çıkar, ortak siyasi veya ulusal görüş, ailevi ya da duygusal bağlar veya ortak menfaatlerden kaynaklanabilir. 2.2 Sözleşmenin yürütülmesi sırasında çıkar ilişkisine neden olan ya da olması muhtemel olan herhangi bir durum gecikmesizin Merkeze yazılı olarak bildirilmelidir. Yararlanıcı, bu durumun düzeltilmesi için gerekli her türlü önlemi derhal almalıdır. 2.3. Merkez, alınan önlemlerin uygun olup olmadığını kontrol etme hakkını saklı tutar ve gerekli durumlarda yararlanıcıdan belli bir süre içerisinde ilave önlemler almasını talep edebilir. MADDE 3 SONUÇLARIN MÜLKİYETİ / KULLANIMI 3.1 Sözleşmede aksi belirtilmedikçe, faaliyetin sonuçlarının sınai ve fikri mülkiyet hakları ile raporlar ve ilgili diğer dokümanlar dahil mülkiyeti, isim hakkı yararlanıcıya aittir. 1
3.2 Birinci paragraf hükmü saklı kalmak kaydıyla yaralanıcı, Merkez ve Komisyona gizlilik yükümlülüklerini veya mevcut sınai ve fikri mülkiyet haklarını ihlal etmemek kaydıyla, faaliyetin sonuçlarını uygun gördükleri şekilde serbestçe kullanma hakkı verir. MADDE 4 GİZLİLİK Merkez ve Yararlanıcı ifşası diğer tarafın zararına olabilecek usulünce gizli olarak sınıflandırılmış belge, bilgi veya sözleşmenin konusu ile ilgili diğer materyallerin gizliliğini korumayı taahhüt ederler. Bu yükümlülük faaliyet bittikten sonra da taraflar için bağlayıcılığını koruyacaktır. MADDE 5 TANITIM 5.1 Merkez aksini talep etmedikçe, konferans veya seminerler de dahil olmak üzere yararlanıcı tarafından faaliyet ile ilgili her tür duyuru veya yayınlarda, faaliyetin Topluluktan mali destek aldığı belirtilmelidir. Hangi şekilde veya hangi vasıta ile olursa olsun yararlanıcı tarafından yapılan her tür duyuru veya yayında, yayın içeriğine dair sorumluluğun tamamen yazara/yayıncıya ait olduğu ve Merkez ile Avrupa Komisyonunun yayında yer alan bilgilerin herhangi bir şekilde kullanılmasından hiçbir şekilde sorumluluğu olmadığına dair bir yasal uyarıya yer verilmelidir. 5.2 Yararlanıcı, Merkezin ve Komisyonun aşağıdaki bilgileri, İnternet de dahil olmak üzere, her biçim ve ortamda yayımlamasına izin verir. - Yararlanıcının adı ve adresi, - Hibenin konu ve amacı, - hibe edilen miktar İlgili bilgilerin yayınlanmasının yararlanıcının güvenliğini veya ticari çıkarlarını tehlikeye sokma ihtimali varsa ve yararlanıcı tarafından bu durumun gerekçeli ve uygun şekilde kanıtlanması ve talep etmesi halinde Merkez, bu tür açıklama hakkından feragat edebilir. MADDE 6 DEĞERLENDİRME Merkez ve Komsiyon tarafından veya Merkez ya da Komisyonca yetkilendirilmiş harici yetkili organlar tarafından faaliyetin, ilgili Topluluk programının amaçlarına olan etkisinin ölçülmesi amacıyla yürütülecek ara veya nihai değerlendirme faaliyetleri için yararlanıcı Merkez, Komsiyon ve/veya bunlar tarafından yetkilendirilmiş kişilere, değerlendirmenin başarıyla tamamlanması için her tür belge ya da bilgiyi sağlamayı ve Madde 18 de belirtilen hususlara erişimlerini sağlamayı taahhüt eder. MADDE 7 SÖZLEŞMENİN ASKIYA ALINMASI 7.1 Olağanüstü koşulların faaliyetin uygulamasını imkânsız veya aşırı derecede güç kılması halinde ve özellikle mücbir sebep halinde, Yararlanıcı, faaliyetin uygulamasını askıya alabilir. Bu durumda Yararlanıcı gecikmeksizin, askıya almayla ilgili tüm gerekçeleri, ayrıntıları ve muhtemel yeniden başlama tarihini Merkeze bildirir. 2
7.2.1 Eğer Merkez, 11.2 maddesine dayanarak sözleşmeyi feshetmezse, yararlanıcı koşulların izin verdiği tarihte uygulamaya geri döner ve Merkezi buna uygun şekilde bilgilendirir. Faaliyet uygulamanın askıya alınma süresine eş değer bir süre kadar uzatılır. Faaliyetin süresinin uzatılması ve faaliyetin yeni uygulama koşullarına göre uyarlanması bakımından gerekebilecek değişikliklerin yapılabilmesi için, Madde 13 hükümlerine göre ek bir yazılı sözleşme yapılır. MADDE 8 MÜCBİR SEBEPLER 8.1 Mücbir sebep, akit taraflardan herhangi birinin sözleşme uyarınca üstlendiği yükümlülüklerinden herhangi birini ifa etmesini önleyen, tarafların hatalarından veya ihmalinden kaynaklanmamış olan ve gerekli özen gösterilmiş olmasına karşın kaçınılamayan, tarafların kontrolü dışındaki, öngörülemeyen istisnai durum veya olay anlamına gelecektir. Ekipman ya da malzemedeki veya bunların kullanılabilir konuma getirilmesindeki kusur (mücbir sebep halleri dışında), iş anlaşmazlıkları, grevler veya mali güçlükler, yükümlülüğünü ifa edemeyen tarafça mücbir sebep olarak öne sürülemez. 8.2 Mücbir sebeple karşılaşan akit taraflardan biri diğerini gecikmeksizin derhal, mücbir sebebin çeşidini, muhtemel süresini ve görülebilir etkilerini içeren posta alındı belgesi veya eşdeğer belgeli iadeli taahhütlü mektup ile haberdar eder. 8.3 Taraflardan hiçbiri, mücbir sebep nedeniyle yerine getiremedikleri sözleşme yükümlülüklerinden sorumlu tutulamaz. Taraflar, mücbir sebebten dolayı oluşacak tahribatı asgariye indirmek için her türlü çabayı gösterecektir. 8.4 Faaliyet, Madde 7 ye uygun olarak askıya alınabilir. MADDE 9 İHALELER 9.1 Yararlanıcının, faaliyetin yürütülmesi için ve faaliyetin giderleri ile ilgili olarak Topluluk hibesine yarar sağlayan sözleşmeler yapması gerekirse, bu sözleşme en karlı şekilde yapılacak teklifle yapılmalıdır. Bunu yaparken yararlanıcı, şeffaflık ve ihaleye girecek adaylara eşit davranma ilkelerine uymalı ve çıkar çatışmasını önleyecek her tür tedbiri almalıdır. 9.2 1. bentte bahsedilen ihalelere başvurular, faaliyetin türü ve bunun yürütülmesi için gerekli hususlarla ilgili olmalıdır. Yararlanıcı faaliyetin yürütülmesinden ve ihale sözleşmesinin de buna uygunluğundan münhasıran sorumludur. Yararlanıcı, sözleşmeden kaynaklanan ve Komisyonla ilgili haklardan yüklenicinin feragat etmesini sağlayacak her tür önlemi alır. Yararlanıcı kendisinin tabi olduğu sözleşmenin Genel Şartlarına yüklenicinin de tabi olması için gerekli tüm önlemleri alır. 3
MADDE 10 DEVİR 10.1 Merkez aleyhindeki talepler devredilemez. 10.2 İstisnai durumlarda ve durumun zorunlu kılması halinde Merkez, yararlanıcının gerekçelerini açıklayan yazılı bir talebi ile sözleşmenin tamamı veya bir kısmı ve ilgili ödemenin üçüncü taraflara devrine izin verebilir. Merkezin uygun bulması halinde devir işlemi yapılmadan önce ilgili muvafakat Merkez tarafından yazılı olarak verilmelidir. Bu muvakafat verilmeden devir işlemi yapılamaz ve Merkez üzerinde etki yapamaz. 10.3 Hiçbir durumda, bu tür bir devir Yararlanıcıyı Merkeze karşı olan yükümlülüklerinden kurtarmaz. MADDE 11 SÖZLEŞMENİN FESHEDİLMESİ 11.1 Yararlanıcı Tarafından Fesih Haklı sebeplerin varlığı halinde yararlanıcı, gerekçelerini belirtmek suretiyle 60 gün öncesinden bildirimde bulunmak şartıyla ve tazminat talep etmeksizin, herhangi bir zamanda hibe talebini geri çekebilir ve sözleşmeyi feshedebilir. Hiç gerekçe gösterilmemesi veya Merkezin gösterilen gerekçeleri kabul etmemesi halinde yararlanıcının sözleşmeyi 4. paragraf, üçüncü alt paragrafta belirtilen sonuçlara razı olarak usulsüz şekilde feshettiği kabul edilir. 11.2 Merkez Tarafından Fesih Merkez, aşağıda belirtilen durumlarda tazminat ödemeksizin sözleşmeyi feshedebilir: a) Yararlanıcının, sözleşmeyi esaslı surette etkileyecek veya hibe verilmesi kararının sorgulanmasını gerektirecek şekilde hukuki, mali, teknik, kurumsal veya mülkiyet durumlarında bir değişikliğin meydana gelmesi, b) Yararlanıcının, ekler de dahil olmak üzere sözleşmeden doğan önemli bir yükümlülüğü ifa edememesi, c) Madde 8 e uygun olarak bildirilen bir mücbir sebep halinde veya madde 7 hükümlerine uygun olarak bildirilen olağanüstü şartların oluşması ile faaliyetin yürütülmesinin durdurulması hallerinde, d) Yararlanıcının iflas etmesi, tasfiye edilmesi, faaliyetlerinin mahkemeye devredilmesi, alacaklılarla sulhen anlaşmaya girişmesi, ticari faaliyetlerini askıya alması veya benzer işlemlere maruz kalması veya ulusal mevzuat ve düzenlemelerden kaynaklanan bunlara benzer durumların mevcut olması, e) Merkezin, yararlanıcı veya ilişkide bulunduğu herhangi bir gerçek ya da tüzel kişi hakkında profesyonel usulsüzlükle ilgili ciddi deliller veya şüphesinin bulunması, 4
f) Yararlanıcının, bulunduğu ülkenin yasal mevzuatına uygun olarak sosyal sigorta katkıları veya vergilerinin ödenmesi ile ilgili olarak yükümlülüklerini yerine getirmemesi, g) Merkezin, yararlanıcı veya ilişkide bulunduğu herhangi bir gerçek ya da tüzel kişi hakkında Topluluğun mali menfaatlerini zarara uğratacak şekilde sahtecilik, rüşvet, bir suç örgütü ile ilişki ya da yasadışı faaliyette bulunulduğu ile ilgili ciddi deliller veya şüphesinin bulunması, h) Merkezin, yararlanıcı veya ilişkide bulunduğu herhangi bir gerçek ya da tüzel kişi hakkında seçim sürecinde ya da hibenin kullanılmasında ciddi suçlar, usulsüzlük veya sahtecilik ile ilgili ciddi deliller veya şüphesinin bulunması, i) Yararlanıcının, sözleşmede belirtilen hibeyi elde edebilmek için yalan beyanda bulunması veya gerçeğe aykırı belgeler sunması, Madde 11.2 nin (e), (g) ve (h) bentlerinde ilişkili kişi olarak anılan kişi, yararlanıcı ile ilişkili ve onun üzerinde temsil yetkisi olan, karar verici veya denetleyici olan gerçek kişi anlamına gelir. İlişkili tüzel kişi ise 13 Haziran 1983 tarih ve 83/349/EEC sayılı Yedinci Konsey Yönergesi nin 1. Maddesinde belirtilen şartları taşıyan her tür tüzel kişi anlamına gelir. 11.3 Fesih Prosedürü Prosedür, iadeli taahhütlü mektup veya buna eşdeğer alındılı haberleşme ile başlatılır. Madde 12.2 nin (a), (b), (d), (e), (g) ve (h) bentlerinde belirtilen durumların sözkonusu olması halinde yararlanıcı, savunmasını ve sözleşme yükümlülüklerini yerine getirmek için aldığı her türlü önlemi fesih bildiriminin adresine vardığı tarihten itibaren 30 gün içinde sunar. Merkez, bunun alınmasından itibaren 30 gün içinde savunmanın kabul edildiğine dair yazılı bir onay vermediği takdirde fesih süreci devam eder. İhbar yapılan hallerde fesih, fesih ihbar süresinin sona erdiği anda hüküm doğurur, ihbar süresi Merkezin sözleşmenin feshine yönelik kararına ilişkin ihbarının tebliğ edildiği tarihte başlar. Madde 11.2 nin (c), (f) ve (i) bentlerinde belirtilen ve bildirimin yapılmadığı durumlarda ise fesih, Merkezin sözleşmeyi feshetme kararını aldığını bildiren bildirimin vardığı tarihten bir gün sonra yürürlüğe girer. 11.4 Feshin Etkileri Fesih durumunda Merkez tarafından yapılan ödemeler, Madde 16 ya uygun olarak feshin yürürlüğe girdiği tarihe kadar faaliyetin gerçekleşme durumu ile orantılı olmalıdır. Mevcut beyanlar ile ilgili olan fesih sonrasına kadar icra edilmeyecek olan masraflar hesaba alınmayacaktır. Yararlanıcı Madde 14.2 ye uygun olarak nihai ödemesini, Merkezin bildirdiği şekilde, feshin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 60 gün içinde talep etmelidir. Bu süre içinde 5
nihai ödeme için herhangi bir talep yapılmadığı takdirde Merkez, yararlanıcı tarafından fesih tarihine kadar yapılan harcamaları ödemez ve yapılan ön ödemeyi geri alır. İstisnai olarak, paragraf 3 de belirtilen bildirim süresinin sonunda yararlanıcının nihai raporu Özel Şartlar da belirtilen son teslim tarihine kadar sunmaması nedeniyle Merkez in sözleşmeyi sona erdirmesi halinde ve Yararlanıcının Merkez tarafından iadeli taahhütlü veya muadili bir mektupla gönderilen yazılı ihbarı almasını müteakiben iki ay içerisinde söz konusu yükümlülüğünü halen yerine getirmemesi durumunda, Merkez yararlanıcıya, bakiye ödemeyi yapmaz ve yapılan ön ödemeyi geri alır. İstisnai olarak yararlanıcının, usulüne uygun olmayan fesih işlemi yapması ya da Merkezin Madde 11.2 nin (a), (e), (g), (h) veya (i) bentlerine dayanarak fesih işlemi yapması durumunda, Merkez tarafından onaylanan raporlara dayanarak Merkez, yararlanıcıya savunma hakkı vermek suretiyle ve ihlalinin ağırlığıyla orantılı olarak sözleşme kapsamında ödenen miktarın bir kısmının veya tamamının iadesini isteyebilir. Yararlanıcının sözleşme gereği üstlendiği yükümlülüklerini yerine getirmediği konusunda ciddi şüphenin oluşması veya işbu sözleşmenin 11.2 maddesinde belirtilen durumların ortaya çıkması halinde Merkez, tek taraflı işlemi ile yararlanıcıya ait proje hesabını dondurmaya ve bu hesapta işlem yapılmasını engellemeye yetkilidir. Yararlanıcı, Merkezin bu yetkisini kabul eder. MADDE 12 MALİ DÜZELTMELER 12.1 Avrupa Topluluklarının genel bütçeleri ile ilgili Finansal Yönetmeliğinin verdiği yetkiye dayanarak, yükümlülüklerini ciddi bir biçimde ihlal eden herhangi bir yararlanıcı, ilgili hibe miktarının %2 ila %10 u arasında, orantılı bir şekilde mali cezaya maruz kalacaktır. 12.2 Birinci ihlalin vuku bulmasından itibaren beş yıl içinde ihlalin tekrarlanması halinde bu oran %4 ila %20 oranına yükseltilebilir. 12.3 Yararlanıcının götürü miktar veya sabit oranlı ödeme ile ilgili gerçeğe aykırı beyanda bulunması halinde Merkez, toplam götürü miktar veya sabit oranlı ödemeden %50 ya varan oranda mali ceza öngörebilir. 12.4 Merkez tarafından mali ceza ile ilgili herhangi bir karar yazılı olarak yararlanıcıya bildirilmelidir. MADDE 13 EK SÖZLEŞMELER 13.1 Hibe şartları ile ilgili her tür değişiklik yazılı ek bir sözleşme ile mümkündür. Bu kapsamda yapılan sözlü anlaşmalar tarafları bağlamaz. 13.2 Ek Sözleşme bu sözleşmenin hibe verme kararının sorgulanmasına yol açabilecek ya da başvuru sahiplerine eşit olmayan muamele yapılması sonucunu doğurabilecek boyutta değiştirilmesi amacını veya etkisini taşıyamaz. 6
13.3 Değişiklik talebinin Yararlanıcı tarafından yapıldığı durumlarda, Yararlanıcı tarafından usulünce kanıtlandığı ve Merkez tarafından kabul edildiği haller dışında, değiştirilmek istenen kısım hüküm ve sonuçlarını doğurmadan makul bir süre önce ve her halükarda faaliyet bitiminden en az bir ay önce, talep Merkeze yazılı olarak gönderilmelidir.. MADDE 14 ÖDEME TALEPLERİ BÖLÜM B MALİ HÜKÜMLER Ödemeler, Özel Şartlar da belirtilen ödeme düzenlemelerine uygun bir şekilde yapılacaktır. 14.1 Ön Ödeme Ön finansman yararlanıcıya avans olarak ödenir. Merkez yararlanıcıdan Avrupa Birliğine üye olan devletlerden herhangi bir tanesinde kurulmuş olan onaylanmış bir mali kurum ya da bankadan bir mali garanti almasını talep edebilir. Garantör, ilk ödeme davetine cevap verecek şekilde olmalıdır ve Merkez in asıl borçluya (yararlanıcı) dönmesine gerek bırakmamalıdır. Mali garanti, ön ödemenin hibenin toplam tutarında temsil ettiği değer Merkez tarafından yapılan son ödemelerce karşılanana kadar geçerliliğini korur. Merkez bu tarihten sonra 30 gün içerisinde garantinin kaldırılmasını kabul edebilir. 14.2 Bakiyenin Ödenmesi Bakiye ödemesi, yararlanıcı faaliyeti uygularken hasıl olan masraflara ve gerçek uygulamalara dayalı olarak faaliyetin bitiminden sonra, bir defaya mahsus olmak üzere yapılır. Madde 16 uyarınca daha önceki ön ödemeler toplamı belirlenmiş nihai hibe miktarından daha fazla olduğu durumlarda geri ödeme emri şeklide düzenlenir. Özel Şartlarda belirtilen uygun bitiş tarihine kadar, yararlanıcı aşağıdaki belgeler ile birlikte bir bakiye ödeme isteğinde bulunur: - Faaliyetin uygulanması ile ilgili bir nihai rapor; - Özel Şartlar da açıklaması yapılan birim fiyat ölçeğine göre ve faaliyetin gerçekleşmesine bağlı olarak gerçek maliyet ve sabit oranlı hibe şeklinde talep edilen hibe miktarı ile ilgili açıklama, - Ödeme talebindeki bilgilerin tam, güvenilir ve doğru olduğu hususunda bir beyan ki, bu konuda özellikle gerçekleştirilen faaliyetin Sözleşmeye uygun şekilde gerçekleştirildiği ve ödeme için yapılan talebin, kontrol edilebilecek olan doğru belgelerle desteklenmesini sağlamalıdır, - Özel Şartlar da tarif edilen faaliyet süresi içinde yapılan gerçek faturalandırma ve nihai harcama ile ilgili tam açıklama, - Özel Şartlar da talep edilmesi halinde, yetkili bir denetçi veya kamu kurumları olması halinde yetkili ve bağımsız bir kamu görevlisi tarafından, düzenlenen faaliyetin mali beyanı ve bununla ilgili hesapları ile ilgili denetim sertifikası. Denetimin amacı, Sözleşmede belirtilen hibe alma şartlarının yerine getirildiğini, yararlanıcı tarafından Merkeze sunulan rapor ve diğer belgelerin Sözleşme hükümlerine uygun olduğunu ve 7
ödeme talebinin uygun olduğunu belirlemek içindir. Ayrıca denetim, gerçek faturalar ile nihai harcamalar için yapılan açıklamaların tam, güvenilir, doğru olduğunu ve yapılan gerçek giderler ile faaliyet için alınan hibe ile uyumlu olduğunun onaylanmasını amaçlar. Bu belgeleri aldıktan sonra Merkez aşağıdakileri yapmak üzere Özel Şartlarda belirtilen kadar süreye sahiptir: - Faaliyetin uygulanması ile ilgili olan nihai raporu onaylamak; - Raporun onaylanması için gerekli görmesi halinde yararlanıcıdan destekleyici belgeler ve ilave bilgiler istemek; - Raporu reddetmek ve yeni bir raporun sunulmasını istemek. Yukarıda belirtilen süre içerisinde Merkez yazılı bir cevap vermemişse rapor onaylanmış sayılır. Ödeme talebi olarak da kabul edilen raporun onaylanması, beyanların ve içindeki bilgilerin uygunluk, gerçeklik, tamamlılık ve doğruluk açısından aklandığı anlamına gelmez. İlave bilgi veya yeni bir rapor talebi yararlanıcıya yazılı olarak bildirilmelidir. İlave bilgi veya yeni bir rapor talep edilmişse değerlendirme süresi bu işlemlerin alacağı süre kadar uzatılmalıdır. Yararlanıcı bu uzatma talebinden ve değerlendirmenin gecikmesinden resmi yollarla bilgilendirilmelidir. Yararlanıcıya, talep edilen ilave bilgi ya da yeni belgeleri sunması için Özel Şartlar da belirtilen süre tanınmalıdır. Raporun onaylanmasının gecikmesi ödemeyi de aynı gecikme süresi kadar geciktirebilir. Rapor reddedilmiş ve yeni bir rapor talep edilmişse, Özel Şartlar da tarif edilen onaylama prosedürü geçerlidir. Raporun ikinci defa reddedilmesi durumunda Merkez, Madde 11.2. (b) ye dayanarak Sözleşmeyi feshetme hakkını saklı tutar. MADDE 15 ÖDEMELERLE İLGİLİ GENEL HÜKÜMLER 15.1 Ödemeler Merkez tarafından Avro cinsinden yapılır. Merkez tarafından yapılan ödemelerin, Merkezin hesabından aktarımın yapıldığı tarihte yapılmış sayılır. 15.2 Merkez Özel Şartlar da belirtilen ödeme süresini, Sözleşme hükümlerine aykırılık tespit edilmesi ya da destekleyici belgelerin uygun olmadığı gerekçesiyle ek kontrol yapmak amacıyla, yararlanıcıya ödeme talebinin yapılamayacağını bildirmek suretiyle her hangi bir zamanda askıya alabilir. UA ayrıca şu durumlarda da ödemelerini askıya alabilir: - Hibe Sözleşmesinin yürütülmesi esnasında yararlanıcı tarafından usülsüzlük yapıldığına dair şüphe varsa, - Başka bir hibe sözleşmesinin ya da Avrupa Topluluklarının Genel Bütçesinden desteklenen bir hibe kararının veya onlar tarafından yönetilen bir bütçenin 8
uygulanması esnasında yararlanıcının usülsüzlük yaptığına dair bir şüphe ya da durum varsa, Merkez herhangi bir askıya alma durumunda yararlanıcıyı, askıya alma nedenlerini açıklayan alındı belgesi veya eşdeğer bir belge ile birlikte iadeli taahhütlü mektupla derhal bilgilendirmelidir. Askıya alma, Merkezin tebliğatı gönderdiği tarihte yürürlüğe girer. Kalan ödeme süresi, usülüne uygun bir ödeme talebi sunulduğunda, talep edilen ek belgeler alındığında veya Merkez tarafından bildirilen askı süresi sona erdiğinde tekrar işlemeye başlar. 15.3 Özel Şartlar da belirtilen ödeme süresinin sona ermesi üzerine ve bu maddenin 2.parargraf hükümleri saklı kalmak kaydıyla yararlanıcı, yapılan geç ödeme için Avrupa Merkez Bankası nın Avro cinsinden röfinansman işlemlerine uyguladığı faizin üç buçuk puan üzerinde faiz almaya hak kazanır ki, bu oran Avrupa Birliği nin Resmi Gazetesi nin C sayısında yayımlanan ve ödemenin son gününün bulunduğu ayın birinci gününe ait artış oranıdır. Bu hüküm, hibe sahibi muhatabın Avrupa Birliği ne Üye Devletlerinin ve Türkiye Cumhuriyeti Devleti nin kamu otoriteleri olması durumunda geçerli değildir. Gecikme faizi, ödemenin yapılması gereken son tarihten (bu tarih hariç), Madde 15.1 de belirtilen ödeme tarihine (bu tarih dahil) kadar olan süreyi kapsar. Merkezin ödemeyi askıya alması geç ödeme olarak addedilemez. İstisnai olarak, birinci ve ikinci alt paragraflara göre hesaplanan faiz 200 AVRO ya eşit ya da bundan düşükse, geçikme faizi ödemesi yapılabilmesi için yararlanıcının geç ödemenin yapılmasından sonar en geç iki ay içerisinde talepte bulunması gerekmektedir. Bu sure geçtikten sonar yararlanıcı Merkeze karşı herhangibir faiz talebinde bulunamayacağını Kabul eder. 15.4 Merkez, yararlanıcıya ait miktarın bakiyesinin ödenmesinden Özel Şartlarda belirtildiği üzere 50.000 Avro yu aşan ön ödemeden kaynaklanan faizleri hesaptan düşecektir. Bu faiz, nihai hibeyi belirleme amaçları için bir proje geliri olarak kabul edilemez. Ön finansman ödemeleri her mali yılın sonundaki anlaşma başına 750.000 Avro yu aştığında, faiz her rapor dönemi için geri ödenecektir. Çevre yönetimi ve finanse edilen işlemlerin özelliğinden doğabilecek riskleri göz önünde bulundurarak, Merkez en azından yılda bir kere 750.000 Avro dan daha düşük ön finansmanın getirisi olan faizi geri ödeyebilecektir. Verilen faiz Madde 14.2 te belirtildiği veya bu maddenin önceki paragraflarında atıfta bulunulan ön finansmanlardan gerçekleştiği gibi yararlanıcıyı ilgilendiren miktarın bakiyesini aştığında, Merkez Madde 17 gereğince bunu geri ödeyecektir. Üye Devletlere yapılan ön ödemelerin faizleri Merkez e ödenmez. 15.5 Yararlanıcının, Madde 16 uyarınca, bakiye ödemesi ya da geri ödeme miktarını belirleyen hibenin nihai miktarı ile ilgili olarak Merkez tarafından yapılan bildiriyi takiben; veya bunun olmaması halinde bakiye ödemesinin yapıldığı tarihte, herhangi bir anlaşmazlık durumunda sebeplerini de belirterek, nihai hibeye karar verilmesi ile ilgili yazılı olarak bilgi talep etmek için iki ay süresi vardır. Bu sürenin ardından, bu 9
gibi talepler dikkate alınmayacaktır. Merkez, bilgi talebini aldığı tarihi izleyen iki ay içerisinde yazılı olarak cevaplayacaktır. Bu prosedür yararlanıcının Merkezin kararına karşı yasal haklarını kullanmasına halel getirmez. Bu çerçevedeki ulusal yasalara göre bu tür dava başvurusu, kararın yararlanıcıya bildirilmesinden veya bunun mümkün olmaması halinde kararın yararlanıcı tarafından öğrenilmesinden itibaren 60 gün içinde yapılmalıdır. MADDE 16 NİHAİ HİBENİN BELİRLENMESİ 16.1 Madde 18 uyarınca sonradan elde edilen bilgilere halel getirmeksizin, Merkez, onaylamış olduğu Madde 14.2 te atıfta bulunulan belgeler bazında yararlanıcıya hibe edilen nihai ödeme miktarını kabul edecektir. 16.2 Merkez tarafından yararlanıcıya ödenen miktar hiçbir surette Özel Şartlar da belirtilen toplam azami miktarı geçemez. Götürü usülde finansman durumunda ise miktarlar yukarıda atıf yapılan Özel Şartlar daki miktarlar ile sınırlıdır. Birim fiyatlar ölçeğinde tespit edilen sabit oranlı finansman ise faaliyetin gerçekleşmesi şartına bağlı olarak ve Özel Şartlar da belirtilen tavan miktarlar dahilinde Özel Şartlar da belirtilen formüllerin uygulanması ile tespit edilir. Şayet bu katkılar (örneğin; götürü miktarlar veya birim fiyatlar ölçeğinde tespit edilen sabit oranlı finansmanlar), Özel Şartlar da belirtildiği şekilde faaliyetin sonunda yerine getirilmezse veya kısmen yerine getirilirse Merkez, şartların veya yükümlülüklerin yerine getirilme durumuna uygun olarak katkılarını geri çeker ya da azaltır. 16.3 Madde 11 e göre sözleşmeyi feshetme ya da Madde 12 ye göre Merkezin düzeltme hakkına halel getirmemek şartıyla faaliyet yerine getirilmez ya da zayıf, kısmen veya geç bir şekilde yerine getirilirse Merkez, işbu sözleşmede belirtilen hükümlere uygun olarak, faaliyetin gerçekleştirilmesi için başlangıçta öngörülen hibeden azaltma yapabilir. 16.4 Merkez bu şekilde belirlenen nihai ödeme tutarını ve sözleşme şartları uyarınca yapılmış olan toplam ödeme tutarını esas alarak, Yararlanıcıya hala borçlu olunan tutarı bakiye ödeme tutarı olarak belirleyecektir. Yapılan toplam ödeme tutarının nihai hibe tutarını aşması durumunda Merkez fazla tutar için geri alma emir düzenler. MADDE 17 İADE 17.1 Yararlanıcıya yapılan herhangi bir haksız ödeme ya da sözleşme hükümlerine göre bir iadenin çıkması durumunda yararlanıcı, ilgili miktarı Merkeze, Merkezin belirleyeceği koşul ve tarihte geri ödemeyi taahhüt eder. 17.2 Yararlanıcının, Merkezin belirleyeceği tarihte ödemeyi yapmaması halinde Merkez ödenecek miktara Madde 15.3 te belirtilen oranda faiz işletir. Geçikme faizi, ödeme için verilen en son tarihten (hariç) Merkez in borçlu olunan toplam ödeme tutarını aldığı tarihe kadar (dahil) olan dönemi kapsar. 10
. Herhangi bir kısmi ödeme öncelikle masraflardan ve gecikme faizinden, sonar ise anaparadan mahsup edilir. 17.3 Merkez e borçlanılan yekunun yararlanıcı tarafından belirlenen tarihte ödenmemesi halinde; bu miktar Merkezin yararlanıcıya borçlu olduğu tüm tutarlardan mahsup edilecek veya Madde 14.1 de belirtilen mali teminat kullanılarak tahsil edilecektir. Bu durumda yararlanıcın önceden onayının alınmasına gerek yoktur. İstisnai durumlarda, Topluluğun finansal çıkarlarını korumak amacıyla Merkez bunu ödeme tarihinden önce de dengeleyerek tahsil edebilir. Bu durumda yararlanıcın önceden onayının alınmasına gerek yoktur. 17.4 Yararlanıcı tarafından yapılacak her türlü iade AVRO cinsinden olacaktır Merkeze borçlu olunan miktarların geri ödemesiyle ortaya çıkan banka masrafları yararlanıcı tarafından karşılanacaktır. 17.5 Yararlanıcı söz konusu miktarın geri ödenmesi talebine uymadığı takdirde Merkez tarafından ulusal yasalara göre yasal işlemlerin başlatılabileceğini kabul eder. MADDE 18 KONTROLLER VE DENETİMLER 18.1 Yararlanıcı, Merkez ve Komisyonun veya bunların yetkilendirebileceği şahıs veya kurumlar tarafından talep edilen elektronik format dahil her tür detaylı bilgiye faaliyetin ve sözleşme hükümlerinin uygun şekilde yürütüldüğünü kontrol etmeleri için erişim hakkını sağlar. 18.2 Yararlanıcı, sözleşmeye ilişkin faaliyetin gerçek harcama ve fatura kayıtları da dahil olmak üzere özellikle muhasebe ve vergi kayıtlarını veya istisnai durumlarda yahut da gerekçesi iyi açıklandığı durumlarda, sözleşmeyle ilgili orijinal dokümanların aslı gibidir onaylı ya da ulusal yasalar nezdinde doğruluğunu gösteren herhangi bir şekilde kopyalarını hibe bakiye tutarının ödendiği veya yararlanıcının iade yaptığı tarihten sonraki beş yıl süre ile saklı tutar ve Merkeze ve Avrupa Komisyonu na bu belgelere erişim hakkı verir. 18.3 Yararlanıcı, Merkezin, Merkezi denetleyen ulusal yetkilinin veyahut da Komisyonun, kendi personeli ya da kendi adına bu işi yapması için yetkilendirdiği başka bir dış organ tarafından hibenin kullanımı ile ilgili denetim yapabileceğini kabul etmelidir. Bu tür denetimler, bakiye ödeninceye kadar sözleşmenin uygulama süresince ve bakiye ödendikten sonraki tarihten itibaren beş yıl süre ile yapılabilir. Gerektiğinde denetim bulguları Merkezin ödeme kararlarını etkileyebilir. 18.4 Götürü miktar veya sabit oranlı miktar ödemesine dayanak teşkil eden faaliyetin denetimi sonucunda ilgili faaliyetin gerçekleşmediği ve yararlanıcıya dayanaksız bir ödemenin yapıldığı ortaya çıkarsa Merkez, götürü miktar veya sabit oranlı miktar kadar iade almaya yetkilidir. Yararlanıcının yalan beyanda bulunduğunun anlaşılması üzerine Merkez, Madde 12 ye uygun olarak mali ceza öngörebilir. 18.5 Yararlanıcı Merkez ve Komisyon personeline ve bunların yetkilendireceği personele i lgili denetimlerin yapılabilmesi için faaliyetin yürütüldüğü yer ve mekanlara giriş izni ile elektronik format dahil tüm bilgilere erişim hakkı verir. 18.6 Konsey Yönetmeliği nin (Euratom, EC) 2185/96 numaralı ve Avrupa Parlamentosu ile 11
Konseyi nin (EC) 1073/1999 numaralı Yönetmeliği nin yetkisiyle Avrupa Yolsuzlukla Mücadele Bürosu (OLAF) da Topluluk hukukunun prosedürlerine uygun olarak yolsuzluk ve usulsüzlüklere karşı Topluluğun mali çıkarlarını korumak amacıyla yerinde ziyaret kontrolleri ve denetimleri yapabilir. Gerekli görüldüğü taktirde, denetim bulguları Merkezin iade kararı almasına yol açabilir. 18.7 Avrupa Sayıştayı da kontrol ve denetimlerle ilgili olarak Merkez ve Komsiyonu nun sahip olduğu erişim haklarına sahip olacaktır. 12