ISSN 1301-3912 Turkish Journal of Hospital Infections Hastane İnfeksiyonları Dergisi Y l : 1998 Cilt : 2 Say : 1 Yo un Bak m Ünitesinde nfeksiyon Sorunu: Dirençli Bakteriler ve Antibiyotik Kullan m Özsüt H. Kan Kültürleri Hakk nda Bilmemiz Gerekenler Baflustao lu A, Gün H. Hastane nfeksiyonlar n n Önlenmesinde nfeksiyon Kontrol Hemfliresinin Rolü fiimflek N, Ecio lu N, Ünal S. Hastane nfeksiyonlar Kayna Olarak Su Akbafl E. Endoskopi ile liflkili nfeksiyonlar ve Endoskoplar n Dekontaminasyonu - II Palab y ko lu. Akdeniz Üniversitesi Hastanesi nde Hastane nfeksiyonlar : 1994-1995. Mam ko lu L, Günseren F, Özçelik FT, Saba R, Sar gül F, Atakan P, Gültekin M. ki Farkl Üniversite Hastanesinde Hastane nfeksiyonlar n n Ekonomik Yönden Karfl laflt r lmas Yalç n AN, Bak r M, Hayran M, Dener F, Ünal S. Toplum ve Hastane Kaynakl Bakteremilerden S kl kla zole Edilen Bakteriler Çolak D, Günseren F, fiekercio lu AO, Felek R, Gültekin M, Mam ko lu L, Vural T.
Hastane İnfeksiyonları Dergisi YAZIM KURALLARI 1. Hastane nfeksiyonlar Dergisi Bilimsel T p Yay nevi nin süreli yay n olarak dört ayda bir yay mlanmaktad r. 2. Derginin amac Hastane nfeksiyonlar n ilgilendiren konularda yap lan deneysel çal flmalar, klinik çal flmalar, epidemiyolojik çal flmalar, derlemeler, olgu sunumlar, k sa raporlar ve editöre mektup türünden yaz lar ile okuyucular aras bilgi al flveriflini sa lamak ve böylece ülkemizin bilimsel geliflimine katk sa lamakt r. 3. Derginin dili Türkçe dir ve Türkçe yaz lm fl makaleler kabul edilmektedir. Ancak deneysel çal flmalar, klinik ve epidemiyolojik çal flmalar, olgu sunumlar için ngilizce bafll k, ngilizce özet, ngilizce anahtar kelimelerin bulunmas zorunludur. Derleme türü makaleler için Türkçe ve ngilizce özete gerek yoktur. K saltmalar uluslararas kabul edilen flekilde olmal ve ilk kullan ld klar yerde aç k olarak yaz lmal ve parentez içinde k salt lm fl flekli gösterilmelidir. 4. Yaz da mikroorganizmalar n latince isimleri ilk geçtikleri yerde tam ve aç k olarak yaz lmal, daha sonraki kullan mlarda cins isminin ilk harfi büyük harfle yaz larak, nokta konulmal ve tür ismi küçük harflerle yaz larak k salt lm fl olarak kullan lmal d r. Örne in: Streptococcus pneumoniae... S. pneumoniae gibi. Mikroorganizmalar n orjinal latince isimleri ya italik olarak yaz lmal veya italik yaz lmalar n sa lamak için altlar çizilmelidir. Yaz da mikroorganizmalar n sadece cins ad belirtiliyorsa türkçeye kazand r lm fl flekli ile yaz labilir. Örne in: stafilokok, streptokok gibi. Bu durumda italik yaz l ma gerek yoktur. 5. Antibiyotik isimleri dil bütünlü ünü sa lamak aç s ndan okundu u gibi yaz lmal ve cümle bafl nda de ilse ilk harfi küçük olarak yaz lmal d r. Örne in: sefotaksim, streptomisin, penisilin gibi. 6. Gönderilen yaz lar, isimleri gizli tutulan konuyla ilgili üç dan flma kurulu üyesinden en az iki olumlu görüfl karfl l nda yay mlanmaya hak kazan r. Yaz lar n gelifl tarihleri ve kabul edilifl tarihleri makalenin yay nland say da belirtilir. 7. Gönderilen yaz n n de erlendirmeye al nmas için yazarlar n B L MSEL TIP YAYINEV nin 106310 nolu posta çeki hesab na "yaz de erlendirme posta ve k rtasiye giderleri" için 1.000.000 TL yat rmalar ve posta çeki dekontunu yaz ile birlikte göndermeleri gerekmektedir. 8. Yaz lar n hemen iflleme konulabilmesi için belirtilen yaz m esaslar na tam olarak uygun olmas gereklidir. 9. Yaz lar yaz c ile A4 ka da, ka d n sadece bir yüzüne ve çift aral kl olarak yaz lmal ve 3.5 disket ile birlikte gönderilmelidir. 10. Araflt rma fleklindeki makaleler mutlaka afla da belirtilen düzene uygun olmal d r; 1. sayfa: Bafll k (Türkçe), Yazarlar, Kurum, Yaz flma Adresi 2. sayfa: Özet (Türkçe), Anahtar Kelimeler, ngilizce Bafll k, ngilizce Özet, ngilizce Anahtar Kelimeler, 3.Sayfa ve sonraki sayfalar s ras yla Girifl, Materyal ve Metod, Sonuçlar, Tart flma ve Kaynaklar. 11. Olgu sunumu fleklindeki makalelerde de yukar daki ilk 2 sayfa için geçerli düzene uyulmal, üçüncü sayfadan itibaren yaz n n türüne uygun flekilde kaleme al nmal d r. 12 Derlemelerde kaynak say s mümkünse 40' n üzerinde olmamal d r. Dergide yay nlanacak derleme türündeki yaz lar editörler kurulu taraf ndan önceden planland için, planlanan n d fl ndaki derleme türü makaleler ile ilgili olarak yaz gönderilmeden önce editörler kurulunun onay al nmal d r. 13. Tablo, fiekil ve Resimler (Numaralar ve/veya alt yaz lar ile birlikte) gönderilecek olan üç örnekten yaln zca birinde yaz içinde yer almas istenilen flekilde haz rlanmal (eklenmeli, yap flt r lmal vs.), di er iki örnekte numara, bafll k veya alt yaz lar ile birlikte herbiri bir A4 ka da (çizilmifl, yaz lm fl veya yap flt r lm fl olarak) haz rlanarak yaz ya eklenmelidir. Yine bu son iki örnekte yaz dan flma kurulu üyelerine isim sakl olarak gönderilece i için, yazar isimleri ve çal flman n yap ld yer ile ilgili bilgiler bulunmamal d r (bofl b rak lmal veya okunamayacak flekilde silinmelidir). 14. Kaynak numaralar metinde parantez içinde ve cümle sonunda belirtilmeli, metin sonunda eser içindeki geçifl s ras - na göre numaraland r lmal d r. Kaynaklar n yaz l m afla daki örneklere uygun olmal d r. Kaynak bir dergi ise; Yazar(lar) n Soyad Ad n n baflharf(ler)i, (6 ve daha az say da yazar için yazarlar n tümü, 6 n n üzerinde yazar bulunan makaleler için ilk 3 yazar belirtilmeli türkçe kaynaklar için "ve ark.", yabanc kaynaklar için "et al." ibaresi kullan lmal d r). Makalenin bafll. Derginin ndex Medicus a uygun k salt lm fl ismi Y l; Cilt: lk ve son sayfa numaras. Örnek: Fagon JY, Novara A, Stephan F, Girou E, Safar M. Mortality attributable to nosocomial infections in the ICU. Inf Contr Hosp Epidemiol 1994;15:428-34. Kaynak bir kitap ise; Yazar(lar) n Soyad Ad n n baflharf(ler)i. Kitab n Ad, Kaç nc Bask oldu u, Bas m Yeri, Bas mevi, Bas m Y l. Örnek: Sherlock S. Diseases of the Liver and Biliary System. Eighth edition, Oxford: Blackwell Scientific Publications, 1989. Kaynak kitaptan bir bölüm ise; Bölüm yazar(lar) n n Soyad Ad n n baflharf(ler)i, Bölüm bafll, In: Editör(ler)in soyad ad n n baflharf(ler)i (ed) veya (eds). Kitab n ad, Kaç nc bask oldu u, Bas m yeri: Yay nevi, Bask y l : Bölümün ilk ve son sayfa numaras. Örnek: George DL. Nosocomial Pneumonia. In: Mayhall CG. (ed). Hospital Epidemiology and Infection Control. Baltimore: Williams & Wilkins, 1996:175-95. 15. Olgu sunumlar n n girifl ve tart flma k s mlar k sa-öz olmal, kaynak say s k s tl olmal d r. 16. K sa raporlar özet içermemeli, k sa-öz olmal, kaynaklar s - n rl olmal, sonuna s ras yla yazar isimleri, ünvanlar ve yaz flma adresleri eklenmelidir. 17. Editöre mektup bölümü, dergide daha önce yay mlanm fl yaz lara elefltiri getirmek, katk sa lamak ya da orjinal bir çal flma olarak haz rlanmam fl ve haz rlanamayacak bilgilerin iletilmesi amac yla oluflturuldu undan k sa-öz olmal, özet içermemeli, kaynaklar s n rl olmal d r. 18. Yaz lar, yaz n n daha önce bir dergide yay mlanmam fl veya yay mlanmak üzere gönderilmemifl oldu unu bildiren, makaledeki isim s ras na uygun biçimde yazarlarca imzalanm fl bir üst yaz ile gönderilmelidir. 19. Daha önce sunulmufl bildiriler yer ve tarih belirtmek kofluluyla yay mlanabilir. 20. Yay mlanan yaz lar n bilimsel ve hukuki sorumlulu u yazarlar na aittir. 21. Dergimizde yay mlanan yaz lar n yay n hakk B L MSEL TIP YAYINEV ne aittir. Yazarlara telif ücreti ödenmemektedir. 22. Yaz lar afla daki adrese yukar daki kurallara uygun flekilde 3.5 disket ile birlikte ve mutlaka üç nüsha olarak gönderilmelidir. HASTANE NFEKS YONLARI DERG S P.K. 99 Cebeci - ANKARA Sahibi : Bilimsel T p Yay nevi Ad na Osman ÇEV K Yaz flleri Müdürü : Mustafa Ayd n ÇEV K
İçindekiler Hastane İnfeksiyonları Dergisi Dr. Murat AKOVA Dr. Semra ÇALANGU Dr. Mehmet DOĞANAY Dr. Volkan DÜNDAR Dr. Güler KANRA Dr. Volkan KORTEN Editörler Kurulu Dan flma Kurulu Dr. Nilgün ACAR Dr. Halis AKALIN Dr. Ayhan AKBULUT Dr. Yıldırım AKTUĞLU Dr. Hüsnü ALTUNAY Dr. Dilek ARMAN Dr. Eralp ARIKAN Dr. Hande ASLAN Dr. Celal AYAZ Dr. Mehmet BAKIR Dr. Mustafa BERKTAŞ Dr. Kadir BİBEROĞLU Dr. Mehmet BİTİRGEN Dr. Yavuz BOZFAKİOĞLU Dr. Metin ÇAKMAKÇI Dr. Hasan ÇOLAK Dr. Elvin DİNÇ Dr. Başak DOKUZOĞUZ Dr. Bengül DURMAZ Dr. Atilla ENGİN Dr. İsmail H. DÜNDAR Dr. Selma ERBAYDAR Dr. Oya GÖKMEN Dr. Feridun GÖKIRMAK Dr. Hakan LEBLEBİCİOĞLU Dr. Latife MAMIKOĞLU Dr. Emin TEKELİ Dr. Kurtuluş TÖRECİ Dr. Haluk VAHABOĞLU Dr. Kemal YÜCE Genel Yay n Koordinatörü Dr. Serhat ÜNAL Yay n Sekreterleri Dr. Yeşim ÇETİNKAYA Dr. Mustafa Aydın ÇEVİK Dr. F. Şebnem ERDİNÇ Dr. Paşa GÖKTAŞ Dr. Deniz GÜR Dr. Aziz HACIBEKTAŞOĞLU Dr. Murat HAYRAN Dr. Mehmet KARAHAN Dr. Sami KINIKLI Dr. İftihar KÖKSAL Dr. Levent KUTLUAY Dr. Özcan NAZLICAN Dr. Beril ÖZBAKKALOĞLU Dr. Oktay ÖZDEMİR Dr. Onur ÖZGENÇ Dr. Halit ÖZSÜT Dr. İskender SAYEK Dr. Engin SEBER Dr. Fatma SIRMATEL Dr. Murat TUĞRUL Dr. Rüçhan TÜRKYILMAZ Dr. Gaye USLUER Dr. Ömrüm UZUN Dr. Ayşe WILLKE Dr. A. Nevzat YALÇIN Dr. Güler YAYLI Dr. Şerafettin YILMAZ Yoğun Bakım Ünitesinde İnfeksiyon Sorunu: Dirençli Bakteriler ve Antibiyotik Kullanımı Dr. Halit ÖZSÜT.......................... 5 Kan Kültürleri Hakkında Bilmemiz Gerekenler Dr. Ahmet BAŞUSTAOĞLU, Dr. Hüseyin GÜN..... 15 Hastane İnfeksiyonlarının Önlenmesinde İnfeksiyon Kontrol Hemşiresinin Rolü Hmş. Nimet ŞİMŞEK, Hmş. Nezahat ECİOĞLU, Dr. Serhat ÜNAL......................... 20 Hastani İnfeksiyonları Kaynağı Olarak Su Dr. Efsun AKBAŞ......................... 25 Endoskopi ile İlişkili İnfeksiyonlar ve Endoskopların Dekontaminasyonu - II Dr. İffet PALABIYIKOĞLU.................... 34 Akdeniz Üniversitesi Hastanesi nde Hastane İnfeksiyonları: 1994-1995 Dr. Latife MAMIKOĞLU, Dr. Filiz GÜNSEREN, Hmş. F. Türkan ÖZÇELİK, Dr. Rabin SABA, Dr. Figen SARIGÜL, Dr. Pınar ATAKAN, Dr. Meral GÜLTEKİN...................... 42 İki Farklı Üniversite Hastanesinde Hastane İnfeksiyonlarının Ekonomik Yönden Karşılaştırılması Dr. A. Nevzat YALÇIN, Dr. Mehmet BAKIR, Dr. Murat HAYRAN, Dr. Filiz DENER, Dr. Serhat ÜNAL......................... 46 Toplum ve Hastane Kaynaklı Bakteremilerden Sıklıkla İzole Edilen Bakteriler Dr. Dilek ÇOLAK, Dr. Filiz GÜNSEREN, Dr. A. Osman ŞEKERCİOĞLU, Dr. Rasih FELEK, Dr. Meral GÜLTEKİN, Dr. Latife MAMIKOĞLU, Dr. Tümer VURAL........................ 50. Hastane nfeksiyonlar Dergisi Y l : 1998, Cilt : 2, Say : 1 Yay mlayan: Bilimsel T p Yay nevi Bükrefl sokak. 3/20 Kavakl dere - ANKARA Tel : 0 312 426 47 47 Faks : 0 312 426 93 93 Yaz flma Adresi: Hastane nfeksiyonlar Dergisi P. K. 99 Cebeci - ANKARA Bu derginin yayımını destekleyen kuruluşlar derginin bilimsel içeriğine karışmamaktadır. İleri sürülen ve savunulan görüşler destekleyen kuruluşların görüşlerini yansıtmak zorunda değildir. Hastane İnfeksiyonları Dergisi 1998 1.Sayısı Lilly İlaç Tic. AŞ ve Merck Sharp Dohme İlaçları Ltd. Şti. Tarafından Desteklenmiştir.
Yeni Bir Say ile Yine Karfl n zday z... Geçti imiz y l yay mlanmaya bafllayan Hastane nfeksiyonlar Dergisi 1997 y l nda 3 say olarak ilk cildini tamamlad. Derginin görmüfl oldu u ilgi nedeniyle 1998 y l nda üç ayda bir olmak üzere y lda 4 say olarak yay mlanmas planland. kinci cildin ilk say s nda Dr. Özsüt, hastane infeksiyonlar aç s ndan oldukça önemli bir konu olan yo un bak m ünitesinde infeksiyon sorununu, dirençli bakteriler ve antibiyotik kullan m n da içerecek flekilde kaleme ald. Pek çok infeksiyonun tan s nda ve tedavisinde klinisyene yol göstermesi aç s ndan kan kültürü önemli bir yöntemdir ancak kan kültürlerinin bizlere yard mc olabilmesi için do ru al nmas ve de erlendirilmesi gerekir. Dr. Baflustao lu ve Dr. Gün taraf ndan kaleme al nan Kan Kültürleri Hakk nda Bilmemiz Gerekenler bafll kl derlemenin bu bak mdan okuyucuya faydal olaca na inan yoruz. Hastane infeksiyonlar n n kontrolünde oldukça önemli bir yere sahip olan infeksiyon kontrol hemfliresinin rolü bu say m zda derli toplu bir makale ile gözden geçirildi. Dr. Akbafl n Hastane nfeksiyonlar Kayna Olarak Su bafll kl makalesinin konu ile ilgilenenler aç s ndan önemli bir kaynak oluflturaca n düflünüyoruz. Dr. Palab y ko lu taraf ndan kaleme al nan ve ilk bö- 3
lümü bir önceki say m zda yay mlanan Endoskopi ile liflkili nfeksiyonlar ve Endoskoplar n Dekontaminasyonu bafll kl yaz s n n ikinci bölümünü bu say m zda bulacaks n z. Yine bu say m zda 3 ayr orjinal çal flma yer al yor. Dr. Mam ko lu ve arkadafllar Akdeniz Üniversitesi Hastanesi nde Hastane nfeksiyonlar : 1994-1995 bafll kl çal flmalar nda merkezlerindeki iki y ll k bulgular n ve deneyimlerini aktar yorlar. ki Farkl Üniversite Hastanesinde Hastane nfeksiyonlar n n Ekonomik Yönden Karfl laflt r lmas Dr. Yalç n ve arkadafllar na ait, Toplum ve Hastane Kaynakl Bakteremilerden S kl kla zole Edilen Bakteriler ise Dr. Çolak ve arkadafllar n n çal flmas. Dergimizin ayr ca NosoLINE projesi ile ilgili geliflmelerden bahseden köflesinde ilgili merkezlere faydal olabilecek bilgiler yer al yor. Hastane infeksiyonlar ile ilgili derleme ve orjinal çal flma türündeki makalelerinizi bekliyor, göstermifl oldu unuz ilgi ve destek için teflekkür ediyoruz... Dr. Serhat ÜNAL 4 Hastane nfeksiyonlar Dergisi 1998; 2:1
13. ANTİBİYOTİK ve KEMOTERAPİ (ANKEM) KONGRESİ 1-5 HAZİRAN 1998 Manavgat - ANTALYA (Selge Park Resort Hotel ve Club Turan Prince Club Ali Bey Tatil Köyü) 1 HAZ RAN 1998 PAZARTES 13.00-17.00 Kay t: Selge Park Resort Hotel-Kongre Merkezi 17.00-17.15 Kongre Aç l fl Töreni 17.30-18.30 Ön Oturum Güneydo u Anadolu Projesi (GAP) ve nfeksiyon Hastal klar Yöneten: Fatma SIRMATEL 2 HAZ RAN 1998 SALI 9.00-10.15 Genel Oturum 1 Multipl Organ Yetersizli inde mmünomodülatörler ve Antibiyotik Uygulamas Yöneten: Ünal DE ERL 10.30-11.45 Genel Oturum 2 Antibiyotiklerle Tedavide Gözönüne Al nacak Durumlar. Yöneten: Lütfiye ERO LU 12.00-13.00 Konferans 1 (Satellit Simpozyum 1),B,C 16.30-17.15 Eflzamanl Oturumlar: Panel (P 1,2,3) Salon A-P1 Salon B-P2 Salon C-P3 nfeksiyon Hastal klar n n Mantar nfeksiyonlar na ntrauterin Tan s nda Moleküler Yaklafl mda Yenilikler nfeksiyonlar Biyoloji Yöntemleri Yöneten: Selim BADUR Yöneten: Ömrüm UZUN Yöneten: At l YÜKSEL 17.15-17.30 Ara 17.30-18.15 Eflzamanl Oturumlar: Birlikte Çal flal m (BÇ 1,2,3) Salon A-BÇ1 Salon B-BÇ2 Salon C-BÇ3 Cerrahide Mikst Neresi Yanl fl? Çocuklarda Üriner nfeksiyonlar nfeksiyonlara Yaklafl mlar Yöneten: skender SAYEK Yöneten : Semra ÇALANGU Yöneten: Lale SEVER 18.15-18.30 Ara 18.30-19.30 Poster Tart flmas 1 3 HAZ RAN 1998, ÇARfiAMBA 09.00-10.15 Genel Oturum 3 Sa l k Sektöründe Toplam Kalite Yönetimi Yöneten: Lütfiye ERO LU 56 Hastane nfeksiyonlar Dergisi 1998; 2: 1
10.30-11.45 Genel Oturum 4 AIDS: Epidemiyolojik Yaklafl m ve Tedavide Yenilikler Düzenleyenler: Özdemir LTER, Selim BADUR 12.00-13.00 Konferans 2 (Satellit Simpozyum 2) 18.30-19.30 Poster Tart flmas 2 4 HAZ RAN 1998, PERfiEMBE,B 09.00-10.15 Eflzamanl Oturumlar: Panel (P4,5) Salon A-P4 Salon B-P5 Hastane nfeksiyonlar : Pediatride Sepsisin Tedavisine Çözüm Bekleyen Do ru Yaklafl mlar Baz Sorunlar Yöneten: Serhat ÜNAL Yöneten: Tansu SALMAN,B,C 10.30-11.45 Eflzamanl Oturumlar: Panel (P6,7,8) Salon A-P6 Salon B-P7 Salon C-P8 Majör Cerrahi Giriflim Böbrek Hastal klar nda Tüberküloz Tedavisinde ve Travma Sonras Antibiyotik Kullan m Temel Sorunlar nfeksiyonlara Yaklafl m Yönetmen: Erol BALIK Yöneten: Ergin ARK Yöneten: Zeki KILIÇARSLAN 12.00-13.00 Konferans 3 (Satellit Simpozyum 3) 17.15-17.30 kram 17.30-18.15 Eflzamanl Oturumlar: Birlikte Çal flal m (BÇ 4,5,6) Salon A-BÇ4 Salon B-BÇ5 Salon C-BÇ6 Seyahat ve nfeksiyon Helicobacter pylori Yorumlu Antibiyogram nfeksiyonu Yöneten: Volkan KORTEN Yöneten: Dursun BU RA Yöneten: Deniz GÜR 18.15-18.30 Ara 18.30-19.30 Poster Tart flmas 3 5 HAZ RAN 1998, CUMA 09.00-10.15 Genel Oturum 5 Bilimsel Çal flmalar Sunu Teknikleri Yönetmen: M. O uz GÜÇ 10.30-11.45 Genel Oturum 6 Yeni Antibiyotiklerin Kullan m Alanlar Yönetmen: Semra ÇALANGU 12.00 Birlikte Çal flal m Raporlar n n Sunulmas ve Kapan fl Oturumu Baflkan: Enver Tali ÇET N Konuflmac lar: Tüm ANKEM STLER YAZIfiMA ADRES : Prof. Dr. Yavuz BOZFAK O LU 13. ANKEM Kongresi Genel Sekreteri stanbul T p Fakültesi Genel Cerrahi Anabilim Dal Çapa, 34390 STANBUL Tel. ve Faks: (0212) 533 52 23-534 86 40 Hastane nfeksiyonlar Dergisi 1998; 2: 1 57