Türklerin Anayurdu ve Göçler Video Ders Anlatımı III. ÜNİTE TÜRKLERİN TARİH SAHNESİNE ÇIKIŞI VE İLK TÜRK DEVLETLERİ ( BAŞLANGIÇTAN X. YÜZYILA KADAR ) A- TÜRKLERİN TARİH SAHNESİNE ÇIKIŞI I-Türk Adının Anlamı II-Türklerin İlk Ana Yurdu 1 / 10
III- Türklerin Tarih Boyunca Yayıldıkları Bölgeler IV- İskitler ( Sakalar ) B- İLK TÜRK DEVLETLERİ I Büyük Hun Devleti ( Asya Hun Devleti ) II Kavimler Göçü, Asya ve Avrupa nın Yeni Çehresi a-.avrupa Hun Devleti b- Kavimler Göçü c- Asya ve Avrupa nın Yeni Çehresi III Göktürk Devleti a-i.göktürk DEVLETİ b-ii. GÖKTÜRK DEVLETİ( KUTLUK D.) IV Uygur Devleti 2 / 10
C- DİĞER TÜRK DEVLETLERİ VE TOPLULUKLARI I Avarlar II Bulgarlar III Hazarlar IV Macarlar V Peçenekler VI Kumanlar (Kıpçaklar) VII Oğuzlar (Uzlar) VIII Başkırtlar (Başkurtlar) I X Sabirler X Türgeşler 3 / 10
XI Kırgızlar XII Karluklar XIII-Kimekler D- İLK TÜRK DEVLETLERİNDE KÜLTÜR VE MEDENİYET E- TÜRK KÜLTÜRÜNÜN ÇEVRE KÜLTÜRLERLE İLİŞKİLERİ I Türk Çin İlişkileri II Türk Moğol İlişkileri III Türk Arap İlişkileri IV Türk İran İlişkileri A- TÜRKLERİN TARİH SAHNESİNE ÇIKIŞI I-Türk Adının Anlamı II-Türklerin İlk Ana Yurdu 4 / 10
III- Türklerin Tarih Boyunca Yayıldıkları Bölgeler IV- İskitler ( Sakalar ) I-Türk Adının Anlamı: TÜRK ADI: Türk adının anlamı üzerinde yapılan araştırmalarda değişik görüşler ortaya çıkmıştır. Türk adının TÜREMEK, OLGUNLUK ÇAĞI TÖRE SAHİBİ, GÜÇLÜ, KUVVETLİ gibi anlamlara geldiği belirtilmiştir. TÜRK ADININ ANLAMI VE KÖKENİ: 1)- Ziya Gökalp'e göre; Töre kelimesinden gelir. Buna göre Türk demek "Türeli=Nizamlı, geleneklerine bağlı" demektir. 2)- Danimarkalı Bilgin WAMBERY e göre Türemekten(Türük) gelir. Buna göre Türk demek TÜREMİŞ, ÇOĞALMIŞ demektir. 3)- Kaşgarlı Mahmut'un "Divan-ı Lügat-ıt Türk" adlı eserinde Türk demek "OLGUNLUK ÇAĞI" demektir. 4)- Genel olarak Türk demek, GÜÇLÜ, KUVVETLİ manasında kabul edilir. 5 / 10
Tarihte ilk defa Türk adına ORHUN KİTABELERİNDE rastlanmaktadır. GÖKTÜRK DEVLETİ döneminde yazılan bu kitabelerde, Türk kelimesi TÜRÜK şeklinde geçmektedir. Bu kelime zamanla TÜRK haline gelmiştir. Coğrafi bir ad olarak, ilk defa Bizans kaynaklarında Orta Asya için kullanılmıştır. Anadolu ise XII yy dan itibaren Avrupalılarca Türkiye olarak anılmıştır. Millet adı olarak Türk, ilk defa 420 tarihli bir Pers metninde geçmektedir. Türk adına ilk defa 5yy da Pers (Sasani), 6yy da Bizans kaynaklarında rastlanmıştır. Hunlarla ilgili ilk tarihi belge ise MÖ 318 yılına ait bir Çin belgesidir (Anlaşma belgesi).kuzey Şansi savaşı II-Türklerin İlk Ana Yurdu: TÜRKLERİN ANAYURDU: Türklerin tarih sahnesine çıkışları Orta Asya'dır. Orta Asya, Kuzeyde Sibirya, Güneyde Himalaya dağları, Batıda Hazar denizi ve Doğuda Kingan dağları ile çevrili geniş bir coğrafyadır. III- Türklerin Tarih Boyunca Yayıldıkları Bölgeler: GÖÇLER: Orta Asya da yaşayan Türkler çeşitli nedenlerle zaman zaman değişik ülkelere göç etmişlerdir. 6 / 10
GÖÇLERİN SEBEPLERİ: 1)- Hızlı nüfus artışı ve toprakların yetersiz kalışı, 2)- Olumsuz iklim şartları(kuraklık, şiddetli kışlar) 3)- Türk boyları arasında çekişmeler, anlaşmazlıklar 4)- Salgın hastalıklar 5)- Yeni yerler fethetme düşüncesi. Türklerin Cihan hâkimiyeti düşüncesi(güneşin doğduğu yerden, battığı yere kadar her yeri fethetme arzusu) 6)-Moğol, Çin ve Kitan baskıları. Bu nedenlerle göç eden Türk topluluklarından bazıları gittikleri yerlerde diğer milletlerle kaynaşmış ve yok olmuşlar, bazıları da gittikleri yerlerde özelliklerini koruyup devletler kurmuşlardır.(avarlar, Macarlar, Avrupa Hun devleti Vb...) Göç eden Türk toplulukları olduğu gibi ana yurtta kalanlarda olmuştur. Ana yurtta (Orta Asya) kalan Türkler burada çeşitli devletler kurmuşlardır. GÖÇ YÖNLERİ: 7 / 10
Milattan Önceki Göçler: M.Ö.1700- M.Ö.1100 arsında göçler: Kalabalık Türk boyları, Çin in Kansu ve Ordos bölgesine yayıldılar. Bir kısmı İran üzerinden Mezopotamya, Anadolu ve Ege bölgesine kadar ilerlediler. -M.Ö.1000 yılı başlarında göçler: Türklerden bir grup, Hindistan ın İndus ve Pencap bölgesine yayıldılar. Milattan Sonraki Göçler: Daha çok Güney ve Batıya göç yapılmıştır. Güneye göç edenler Çin e yerleşip devlet kurmuşlardır. IV. Y.Y. - IX. Y.Y. arası göçler: Batıya giden bir grup Kuzey Hindistan a yerleşip Akhunlar ( Eftalit ) devletini kurdular. Batıya giden çoğunluk grup, Hazar Denizinin kuzeyinden Karadeniz'in kuzeyine Balkanlar'a ve Orta Avrupa'ya göç edip(hunlar, Avarlar, Bulgarlar, Macarlar, Peçenekler, Kumanlar, Oğuzlar ) 8 / 10
devletler kurdular. XI. Y. Yıldan sonraki göçler: Kalabalık Oğuz boyları ise Hazar Denizinin güneyinden İran, Irak, Suriye, Mısır ve Anadolu ya göç etmişlerdir. GÖÇLERİN SONUÇLARI: Orta Asya kültür ve Medeniyeti dünyanın değişik bölgelerine taşınmıştır. Göç etmeyip, Orta Asya'da kalan Türkler, ilk Türk Devleti olan "Asya Hun Devleti" ni kurmuşlardır. Göç eden Türk boyları gittikleri yerlerde yeni Türk Devletleri kurarlarken, oralardaki bazı devletleri de yıktılar. Kavimler göçünün oluşumuna zemin hazırladılar. IV- İskitler ( Sakalar ) : MÖ. VII.- II. YY ortası MÖ. VII. yüzyılda batıya doğru göç ederek Karadeniz'in kuzeyinden Tuna nehrine kadar uzanan topraklara yerleştiler. Batı kaynakları bu topluluğa İskitler, İranlılar ise Sakalar adını vermişlerdir. 9 / 10
Medler, Persler, Asurlular ve Urartularla savaşmışlardır. Anadolu, Suriye ve Mısır a kadar akınlarda bulunmuşlardır. İskitlerin yönetici kesimi Türklerden meydanageliyordu. Yaşayış ve inanışları Türklerle aynıydı. Altın ve gümüş işçiliğinde çok ileri idiler. Yoğun yaşadıkları yer Kırım yarımadasıdır. Yunanlılarla ticari ilişkilerde bulunmuşlardır. En önemli edebiyat eserleri ALPER TUNGA DESTANI DIR. // 10 / 10