KOZMETİK SEKTÖRÜ HS No: 3301,3302, 3303, 3304, 3305, 3306, 3307 DÜNYA TİCARETİ Dünya kozmetik ürünler ihracatında ilk sırada güzellik/makyaj ve cilt bakımı için müstahzarları oluşturmaktadır. Bu ürün grubunun gıda ürünlerinde tat ve koku veren maddeler, parfümler ve saç müstahzarları takip etmektedir. Dünya kozmetik ürünler ithalatında ise ilk sırada güzellik/makyaj ve cilt bakımı için müstahzarları oluşturmaktadır. Tablo 2 ve 4 te kozmetik sektöründe dünyanın en büyük ihracat ve ithalatçıları yer almaktadır. Tablo-1: Dünya Kozmetik Ürünleri İhracatı (1000 ABD $) GTİP Ürünler 2012 2013 2013/ 3301 Uçucu Yağlar 3.727.592 4.017.602 4.524.926 12,63 3,97 3302 3303 3304 3305 3306 3307 Sanayide Hammadde Olarak Kullanılan Koku Veren Maddelerin Karışımları Parfümler ve Tuvalet Suları Güzellik/Makyaj ve Cilt Bakımı İçin Saç Ağız/Diş Sağlığını Korumaya Mahsus Müstahzarlar Tıraş, Vücut Deodorantları, Tuvalet Pay 21.800.332 22.329.849 23.293.281 4,31 20,44 16.596.337 17.718.733 17.525.454-1,09 15,38 32.352.496 35.450.112 37.422.731 5,56 32,83 12.558.244 13.812.404 13.560.649-1,82 11,90 4.832.655 5.417.129 5.581.667 3,04 4,90 10.972.860 11.601.574 12.066.546 4,01 10,59 TOPLAM 102.840.516 110.347.403 113.975.254 3,29 100 Tablo 2. Dünya Kozmetik Ürünleri İhracatçıları (1000 ABD $) Sıra Ülke 2012 2013 2013/ Pay 1 Fransa 15.784.983 16.673.612 17.321.708 3,89 15,20 2 ABD 10.412.174 11.050.693 11.548.329 4,50 10,13 3 Almanya 10.413.932 11.015.541 10.738.919-2,51 9,42 4 İrlanda 7.942.768 8.207.651 9.142.113 11,39 8,02 Türkiye Cumhuriyeti-Ekonomi Bakanlığı, 2015 1
5 İngiltere 5.543.975 6.129.799 6.393.206 4,30 5,61 6 İtalya 3.840.450 4.358.340 4.598.116 5,50 4,03 7 Singapur 4.664.755 4.499.254 4.569.588 1,56 4,01 8 İspanya 3.453.990 4.036.926 4.245.011 5,15 3,72 9 Çin 3.299.934 3.620.700 4.188.114 15,67 3,67 10 İsviçre 3.075.842 3.097.580 3.142.681 1,46 2,76 11 Hollanda 2.699.189 2.973.400 3.007.027 1,13 2,64 12 Belçika 2.529.557 2.739.526 2.963.135 8,16 2,60 13 Polonya 2.615.617 2.862.519 2.947.354 2,96 2,59 14 Meksika 2.281.140 2.544.884 2.494.936-1,96 2,19 15 Güney Kore 1.028.367 1.276.977 1.920.013 50,36 1,68 22 Türkiye 621.234 705.872 772.111 9,38 0,68 Liste Toplamı 79.586.673 85.087.402 89.220.250 4,86 78,28 Genel Toplam 102.840.516 110.347.403 113.975.254 3,29 100,00 Tablo 3. Dünya Kozmetik Ürünleri İthalatı (1000 ABD $) GTİP Ürünler 2012 2013 2013/ Pay 3301 Uçucu Yağlar 3.713.046 3.942.861 4.152.267 5,31 3,72 3302 Sanayide Hammadde Olarak Kullanılan Koku 19.759.354 21.313.051 22.564.694 5,87 20,23 Veren Maddelerin Karışımları 3303 Parfümler ve Tuvalet Suları 15.672.276 16.902.018 16.923.989 0,13 15,17 3304 Güzellik/Makyaj ve Cilt Bakımı İçin 31.890.746 34.671.446 37.417.751 7,92 33,54 3305 Saç 12.622.099 13.598.192 13.391.755-1,52 12,00 3306 Ağız/Diş Sağlığını Korumaya Mahsus 5.043.334 5.526.465 5.616.575 1,63 5,03 Müstahzarlar 3307 Tıraş, Vücut Deodorantları, Tuvalet 10.825.727 11.509.696 11.490.233-0,17 10,30 TOPLAM 99.526.582 107.463.729 111.557.26 4 3,81 100 Tablo-4. Dünya Kozmetik Ürünleri İthalatçıları (1000 ABD $) Sıra Ülke 2012 2013 2013/ 1 ABD 9.724.744 10.796.563 11.549.531 6,97 10,35 2 Almanya 6.099.441 6.816.324 6.902.885 1,27 6,19 3 İngiltere 5.682.692 6.164.368 6.605.482 7,16 5,92 4 Fransa 5.352.344 5.631.172 5.760.613 2,30 5,16 5 Hong Kong 3.264.216 3.447.344 3.711.597 7,67 3,33 6 Rusya Federasyonu 3.656.790 3.901.067 3.582.257-8,17 3,21 7 Çin 2.151.272 2.384.841 3.373.935 41,47 3,02 8 İspanya 2.666.699 3.085.400 3.328.608 7,88 2,98 Pay Türkiye Cumhuriyeti-Ekonomi Bakanlığı, 2015 2
9 Kanada 2.948.972 3.111.219 3.178.377 2,16 2,85 10 İtalya 2.899.320 3.054.411 3.074.325 0,65 2,76 11 Japonya 3.439.159 3.156.681 2.992.325-5,21 2,68 12 Hollanda 2.472.225 2.695.966 2.788.154 3,42 2,50 13 Singapur 2.398.219 2.645.035 2.727.598 3,12 2,45 14 Belçika 2.221.884 2.514.881 2.623.565 4,32 2,35 15 Meksika 2.014.518 2.133.989 2.590.061 21,37 2,32 24 Türkiye 1.027.870 1.141.573 1.191.587 4,38 1,07 Liste Toplamı 56.992.495 61.539.261 64.789.313 5,28 58,08 Genel Toplam 99.526.582 107.463.729 111.557.264 3,81 100,00 TÜRKİYE DE KOZMETİK ÜRETİMİ Kozmetik sektöründe faaliyet gösteren çok uluslu firmaların çoğu Türkiye de üretim ve pazarlama faaliyetleri yürütmektedir. Sektördeki birçok yabancı yatırımcı lisans anlaşmaları ve ortak girişimler aracılığı ile üretim yapmaktadır. Türkiye deki ekonomik gelişmeye bağlı olarak, kozmetik ve kişisel bakım ürünleri pazarı her yıl ortalama % 10 büyümektedir. Pazarda doğal kozmetik ve kişisel bakım ürünlerinin payı % 5 civarında olduğu tahmin edilmektedir. Bu durum dünya pazarıyla paralellik göstermektedir. Türkiye de pazarlanan ürünlerin sadece % 10 unu Türkiye menşeli ürünler oluşturmaktadır. Saç bakım ürünleri, sektör ürünleri içinde en büyük paya sahiptir. Şampuanlar saç bakım ürünlerinin yaklaşık % 59 unu oluşturmaktadır. Traş ürünleri, tüy dökücüler, banyo ve duş ürünleri özellikle el sabunları, dudak ve göz makyaj malzemeleri, deodorantlar ve ter önleyici ürünler, parfümler, kolonyalar ve bebek bakım ürünleri başlıca üretilen ürünlerdir. Ülkemizde son yıllarda sektörde doğal sabunlar, şampuanlar, diğer saç bakım ürünleri ve saç boyaları, cilt bakım ürünleri, vücut bakım ürünleri ve diğer doğal kozmetikler üretilmeye başlanmıştır. Özellikle doğal sabun ve şampuan üretimi ülke çapında birçok küçük ölçekli firma tarafından gerçekleştirilmektedir. Dünyaca ünlü defne ve zeytinyağı sabunları Türkiye de büyük miktarlarda üretilmektedir. Kozmetik ürünleri üreten firmaların bazıları doğal katkılı ürünleri de üretmektedir. Kozmetik ürünleri kategorisinde 46.000 i yerli 170.000 civarında ürünün iç pazarda dağıtımı yapılmaktadır. Sağlık Bakanlığının elektronik bildirim sistemine kayıtlı sektördeki firma sayısı 3.250 olup, 14.000 kişi istihdam edilmektedir. Pazarda bu büyük firmaların yanı sıra doğal, organik ve doğal katkılı ürünleri üreten birçok küçük ve orta boy firma da faaliyet göstermektedir. Türk kozmetik ve kişisel bakım ürünleri endüstrisi kalite bakımından da dünya standartlarında üretim yapmaya başlamıştır. Birçok firma ISO 9000 Kalite Sistem Sertifikalarına ve ISO 14001 sertifikasına sahiptir. Türk kozmetik ve kişisel bakım ürünleri üreticileri çevre konusunda, son ulusal ve uluslararası gelişmeleri yakından takip etmektedir. 30 Mart 2005 de Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girmiş olan Kozmetik Mevzuatı, AB Kozmetik Direktifine (76/768/EEC) uyumlaştırılmış ve uygulama söz konusu Kanun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren başlamıştır. Ayrıca Sağlık Bakanlığı tarafından, Temmuz 2013 te AB de yürürlüğe girmiş olan 1223/2009 sayılı yeni Avrupa Birliği Kozmetik Tüzüğünün uyumlaştırma çalışmaları devam etmektedir. Kozmetik üretim yerleri için ISO 22716 standardı zorunlu olarak uygulanmakta, Avrupa Birliği ülkelerine kozmetik ürün ihraç edecek firmaların ise anılan Tüzük uyarınca CPNP (Avrupa Birliği Komisyonu Bildirim Portalı) sisteme ürün bilgilerinin kaydının yapılması zorunludur. 30/11/2010 tarihinde kabul Türkiye Cumhuriyeti-Ekonomi Bakanlığı, 2015 3
edilen ve 11/07/2013 tarihinde yürürlüğe girmiş olan AB nin 1223/2009 sayılı kozmetik tüzüğü REACH mevzuatından etkilenen mevzuat arasında yer almaktadır. Buna göre, birçok kozmetik ürün kimyasal karışım olarak kabul edilmekte olup, REACH Regülasyonuna göre karışımdaki kimyasalların yılda 1 tonu geçmesi durumunda AKA ya kayıt ettirilmeleri gerekmektedir. Kimyasalların sınıflandırılması, etiketlenmesi ve paketlenmesine yönelik CLP mevzuatına göre kozmetik ürünleri oluşturan işlenmemiş ürünlerin CLP ye göre işlem görmesi gerekmekte olup, bitmiş kozmetik ürün CLP den muaftır. 1223/2009 sayılı Kozmetik mevzuatında REACH ve CLP mevzuatı kapsamında da kısıtlama, etiketlemeye ve sınıflandırmaya yönelik değişiklikler yer almaktadır. TÜRKİYE DE DIŞ TİCARET İhracat Kozmetik sektörü ihracatımız, 2008 yılı son çeyreğinde çıkan global ekonomik krizin etkisi sonucu 2009 yılında yaşanan daralma hariç, son 10 yıldır devamlı olarak artış göstermiş, yılında 772 milyon ABD Dolarına yükselmiştir. Söz konusu yılda Türkiye, kozmetik ihracatını 106 milyon ABD Dolarıyla en fazla Irak a, 71 milyon ABD Dolarıyla İran a ve 44,3 milyon ABD Dolarıyla Rusya ya yapmıştır. Bu ülkeleri; Almanya, Fransa, S. Arabistan, BAE ve Cezayir, Libya ve Azerbaycan takip etmektedir. yılında kozmetik sektörü ihracatında ilk 10 da yer alan firmaların toplam ihracatı 272 milyon ABD doları olup, toplam kozmetik sektörü ihracatı içerisindeki payları %35 tir. Türkiye kozmetik sektörü ihracatından en fazla payı tıraş ürünleri ve deodorantlar almaktadır. Bu ürün grubunda 2013 yılında bir önceki yıla göre %2,9 artışla 285 milyon ABD Doları ihracat gerçekleşmiştir. Bahse konu ürün grubunu 163 milyon ABD Doları ihracatla saç müstahzarları, 154 milyon ABD Doları ihracatla güzellik/makyaj ve cilt bakımı müstahzarları takip etmektedir. Tablo-5 te 2012- yılları arasında ürün bazında Türkiye tarafından yapılan kozmetik ihracatı verilmektedir. Tablo 5. Türkiye nin Kozmetik Ürünleri İhracatı (ABD $) 2013/ GTİP Ürünler 2012 2013 Pay 3301 Uçucu Yağlar 24.794.000 25.154.000 32.263.000 28,26 4,2 3302 Sanayide Hammadde Olarak Kullanılan Koku Veren Maddelerin Karışımları 37.196.000 50.512.000 70.920.000 40,40 9,2 3303 3304 Parfümler ve Tuvalet Suları Güzellik/Makyaj ve Cilt Bakımı İçin 43.986.000 44.950.000 47.725.000 6,17 6,2 130.456.000 140.356.000 153.560.000 9,41 19,9 3305 Saç 124.804.000 152.603.000 163.276.000 6,99 21,1 3306 Ağız/Diş Sağlığını Korumaya Mahsus Müstahzarlar 11.168.000 15.167.000 19.200.000 26,59 2,5 Türkiye Cumhuriyeti-Ekonomi Bakanlığı, 2015 4
3307 Tıraş, Vücut Deodorantları, Tuvalet 248.830.000 277.130.000 285.167.000 2,90 36,9 TOPLAM 621.234.000 705.872.000 772.111.000 9,38 100 Tablo-6: Türkiye nin Ülkelere Göre Kozmetik Ürünleri İhracatı (ABD $) Sıra Ülke 2012 2013 2013/201 4 Pay 1 Irak 90.636.000 104.732.000 106.108.000 4,20 13,74 2 İran 47.711.000 68.337.000 71.210.000-0,40 9,22 3 Rusya Federasyonu 45.712.000 44.483.000 44.306.000 49,22 5,74 4 Almanya 18.401.000 20.814.000 31.058.000 21,46 4,02 5 Fransa 22.626.000 25.007.000 30.374.000 48,74 3,93 6 7 8 Suudi Arabistan Birleşik Arap Emirlikleri Serbest Bölgeler 17.251.000 18.023.000 26.807.000 9,32 3,47 20.100.000 24.322.000 26.589.000 100,92 3,44 7.793.000 11.920.000 23.950.000 31,11 3,10 9 Cezayir 16.114.000 17.931.000 23.510.000-27,92 3,04 10 Libya 31.114.000 29.429.000 21.211.000-6,64 2,75 11 Azerbaycan 19.964.000 22.354.000 20.870.000 33,84 2,70 12 İngiltere 13.975.000 15.024.000 20.108.000 7,98 2,60 13 Romanya 16.723.000 17.803.000 19.224.000-26,08 2,49 14 Ukrayna 21.022.000 22.029.000 16.283.000 26,91 2,11 15 Mısır 10.531.000 12.441.000 15.789.000 37,70 2,04 Liste Toplamı 399.673.000 454.649.000 497.397.000 9,40 64,42 Genel Toplam 621.234.000 705.872.000 772.111.000 1,31 100,00 Sektörde başlıca pazarlar; Irak, İran, Rusya Federasyonu, Almanya ve Fransa olarak sıralanmaktadır. Bahse konu sektördeki ilk 15 ihraç pazarımızın toplam sektör ihracatı içerisindeki payının yılında % 64 olduğu görülmektedir. TİM 2023 İhracat Stratejisi kapsamında temizlik ve kozmetik maddeleri ile sabun sektörü 2023 ihracat hedefi 3,3 milyar dolardır. Söz konusu sektörler kapsamında ilgili İhracatçı Birliği Genel Sekreterliği, İstanbul Maden ve Metaller İhracatçı Birlikleri Genel Sekreterliği (İMMİB), ilgili İhracatçı Birliği ise yine İMMİB bünyesindeki İstanbul Kimyevi Maddeler ve Mamulleri İhracatçıları Birliği ile Akdeniz İhracatçı Birlikleri Genel Sekreterliğidir. Türkiye Cumhuriyeti-Ekonomi Bakanlığı, 2015 5
İthalat Türkiye nin kozmetik maddeleri ithalatı, 2013 yılında 1,14 milyar ABD Doları iken, yılında %4,38 artışla 1,19 milyar ABD Dolarına yükselmiştir. yılında kozmetik ürünleri ithalatımızdan en fazla payı alan ülkeler itibariyle sırayla Almanya (%16,79), Fransa (%14,2), İrlanda (%9,46), Polonya (%6,98) ve İngiltere (%6,92) olmuştur. yılında en fazla ithalat sanayide ve içecek imalinde hammadde veya koku verici maddeler ve karışımlarda gerçekleştirilmiş olup, bu ürün grubunu, güzellik, makyaj ve cilt bakımı için müstahzarlar ve saç müstahzarları takip etmektedir. Tablo 7. Türkiye nin Kozmetik Ürünleri İthalatı ( ABD $) 2013/ GTİP Ürünler 2012 2013 Pay 3301 Uçucu Yağlar 18.048.000 19.282.000 23.263.000 20,65 1,95 3302 Sanayide Hammadde Olarak Kullanılan Koku Veren Maddelerin Karışımları 406.419.000 432.044.000 435.360.000 0,77 36,54 3303 3304 Parfümler ve Tuvalet Suları Güzellik/Makyaj ve Cilt Bakımı İçin 89.684.000 103.198.000 99.853.000-3,24 8,38 213.717.000 242.052.000 253.070.000 4,55 21,24 3305 Saç 154.638.000 184.822.000 188.884.000 2,20 15,85 3306 Ağız/Diş Sağlığını Korumaya Mahsus Müstahzarlar 70.077.000 84.288.000 104.850.000 24,39 8,80 3307 Tıraş, Vücut Deodorantları, Tuvalet 75.287.000 75.887.000 86.307.000 13,73 7,27 TOPLAM 1.027.870.000 1.141.573.000 1.191.587.000 4,38 100 Tablo-8: Türkiye nin Ülkelere Göre Kozmetik Ürünleri İthalatı (ABD $) Sıra Ülke 2012 2013 2013/ Pay 1 Almanya 161.130.000 180.684.000 200.017.000 10,70 16,79 2 Fransa 163.264.000 177.187.000 169.195.000-4,51 14,20 3 İrlanda 121.129.000 121.153.000 112.668.000-7,00 9,46 4 Polonya 86.763.000 89.231.000 83.155.000-6,81 6,98 5 İngiltere 61.284.000 66.224.000 82.427.000 24,47 6,92 6 İsviçre 100.635.000 85.137.000 78.138.000-8,22 6,56 7 Romanya 48.017.000 74.413.000 72.651.000-2,37 6,10 8 ABD 48.234.000 56.344.000 60.061.000 6,60 5,04 9 İtalya 43.763.000 49.035.000 53.849.000 9,82 4,52 Türkiye Cumhuriyeti-Ekonomi Bakanlığı, 2015 6
10 Hollanda 33.257.000 41.424.000 47.431.000 14,50 3,98 11 Hindistan 6.809.000 30.026.000 41.400.000 37,88 3,47 12 İspanya 29.997.000 31.492.000 36.327.000 15,35 3,05 13 Çin 22.559.000 25.532.000 27.032.000 5,87 2,27 14 Belçika 8.651.000 9.961.000 14.134.000 41,89 1,19 15 Japonya 9.226.000 11.541.000 12.030.000 4,24 1,01 Liste Toplamı 944.718.000 1.049.384.000 1.090.515.000 3,92 91,52 Genel Toplam 1.027.870.000 1.141.573.000 1.191.587.000 4,38 100,00 Sektörde başlıca tedarikçilerimiz; Almanya, Fransa, İrlanda, Polonya, İngiltere olarak sıralanmaktadır. Bahse konu sektördeki ilk 15 tedarikçinin toplam sektör ihracatı içerisindeki payının yılında % 91,5 civarında olduğu görülmektedir. KAYNAKLAR International Trade Center (ITC) Trade-Map (www.trademap.net) T.C. Ekonomi Bakanlığı T.C. Sağlık Bakanlığı Türkiye Cumhuriyeti-Ekonomi Bakanlığı, 2015 7
Türkiye Cumhuriyeti-Ekonomi Bakanlığı, 2015 8