KUMAŞ BOYA BASKI KASAR TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI VE İPLİK & ELYAF BOYAMA TESİSİ

Transkript

1 LOJİSTİK VE TAŞIMACILIK SANAYİ TİCARET A.Ş. KUMAŞ BOYA BASKI KASAR TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI VE İPLİK & ELYAF BOYAMA TESİSİ KAHRAMANMARAŞ İLİ, MERKEZ İLÇESİ, RECEP TAYYİP ERDOĞAN BULVARI, GAZİANTEP YOLU ÜZERİ, 4. KM ÇED RAPORU NİHAİ ÇED RAPORU KAHRAMANMARAŞ-2013

2 PROJE SAHİBİNİN ADI ADRESİ TELEFON VE FAKS NUMARALARI PROJENİN ADI PROJE BEDELİ ,00 PROJE İÇİN SEÇİLEN YERİN AÇIK ADRESİ PROJE İÇİN SEÇİLEN YERİN KOORDİNATLARI, ZONE Koordinat Sırası ; Sağa, yukarı Datum ; ED-5 Türü ; UTM DOM ; 39 Zon ; 37 PROJEKSİYON ; 6 derecelik Koordinat Sırası ; Enlem,Boylam Datum ; WGS-84 Türü ; COĞRAFİK PROJENİN YÖNETMELİĞİ KAPSAMINDAKİ YERİ ÇED PTD / ÇED RAPORU / NİHAİ ÇED RAPORUNU HAZIRLAYAN KURULUŞUN / ÇALIŞMA GURUBUNUN ADI PTD / ÇED RAPORU / NİHAİ ÇED RAPORUNU HAZIRLAYAN KURULUŞUN / ÇALIŞMA GURUBUNUN ADRESİ, TELEFON VE FAKS NUMARALARI PTD / ÇED RAPORU / NİHAİ ÇED RAPORU SUNUM TARİHİ ÇMS Çavuş Metal Tekstil Lojistik Ve Taşımacılık Sanayi Ticaret A.Ş. Recep Tayyip Erdoğan Bulvarı, Gaziantep Yolu Üzeri, 4. Km Merkez/Kahramanmaraş T : pbx F : Boya Baskı Ve Kasar Tesisi Kapasite Artışı Ve İplik & Elyaf Boyama Tesisi Kahramanmaraş İli, Merkez İlçesi, Recep Tayyip Erdoğan Bulvarı, Gaziantep Yolu Üzeri, 4. Km Sıra UTM COĞRAFİK no Y X ENLEM BOYLAM Ek 1, 27- Terbiye işlemlerinden kasar (haşıl sökme, ağartma, merserizasyon, kostikleme ve benzeri.) veya boyama birimlerini içeren iplik, kumaş veya halı fabrikaları, (3.000 ton/yıl ve üzeri). MAVİ YEŞİL Mühendislik Arıtım Çevre Teknolojileri Danışmanlık San. ve Tic. Ltd. Şti. Haydarbey Mahallesi, Başkonuş Caddesi, Naz Konutları No:4/C KAHRAMANMARAŞ T: F: /09/2013

3 İÇİNDEKİLER TABLOLAR LİSTESİ... III ŞEKİLLER LİSTESİ... V BÖLÜM I: PROJENİN TANIMI VE GAYESİ I.1 Projenin Konusu, Yatırımın Tanımı, İşletme Süresi (Hesaplamalar), Hizmet Maksatları, Projenin Sosyal ve Ekonomik Yönden Gerekliliği, Zamanlama Tablosu I.2 Proje Kapsamındaki Tüm Ünitelerin Özellikleri, Üretim Yöntemleri ile Teknolojiler, Proses Akım Şeması (Şema Üzerinde Kirletici Kaynakların Gösterilmesi Emisyon ve Atıksu), Kapasiteleri, Faaliyet Üniteleri Dışındaki Diğer Ünitelerde Sunulacak Hizmetler I.3 Proje İçin Gerekli Hammadde ve Yardımcı Maddelerin Miktarları, Nasıl ve Nereden Temin Edileceği I.4 Projede Üretilecek Nihai ve Yan Ürünlerin Üretim Miktarları, Nerelere Ne Kadar Nasıl Pazarlanacakları ve Depolanması I.5 Proje Kapsamında Kullanılacak Makinaların, Araçların ve Aletlerin Miktar ve Özellikleri I.6 Proje İçin Seçilen Yer ve Kullanılan Teknoloji Alternatiflerinin Değerlendirilmesi BÖLÜM II: PROJE İÇİN SEÇİLEN YERİN KONUMU II.1 Bölgeye İlişkin Varsa 1/25.000, 1/5.000 ve 1/1.000 Ölçekli Yürürlükte Bulunan Planlar ( Bu Planların Proje Özeti Ekine Plan Hükümleri ve Lejand Paftası ile Birlikte Verilmesi ve Aslının Aynıdır Damgasının Vurulması) ve Faaliyet Alanının 1/ Ölçekli Haritada İşaretlenmesi II.2 1/ ve 1/5.000'lik Halihazır Harita Üzerinde Faaliyet Alanı Merkezli 1 km'lik Yarıçap Üzerinde Yeraltı Sularını, Yerüstü Sularını ve Deprem Kuşaklarını Gösterir Analiz, Jeolojik Yapı, Köy Yerleşik ve Sanayi Alanları, Ulaşım Ağı, Enerji Nakil Hatları, Arazi Kabiliyeti, Koruma Alanları, Diğer Stratejik Bölgeler ve Bu Stratejik Bölgelerin Etkilenen Alanlarının Gösterimi II.3 Proje Kapsamındaki Ünitelerin Konumu ( Bütün İdari ve Sosyal Ünitelerin, Teknik Altyapı Ünitelerinin Varsa Diğer Ünitelerin Proje Alanı İçindeki Konumlarının Vaziyet Planı Üzerinde Gösterimi, Bunlar İçin Belirlenen Kapalı ve Açık Alan Büyüklükleri, Binaların Kat Adetleri ve Yükseklikleri, ) II.4 Arazinin Mülkiyet Durumu, Koordinatları, Faaliyet Alanına Ait Panoromik Fotoğrafların Eklenmesi BÖLÜM III: PROJE YERİ VE ETKİ ALANININ MEVCUT ÇEVRESEL ÖZELLİKLERİ (FİZİKSEL VE BİYOLOJİK ÇEVRENİN ÖZELLİKLERİ VE DOĞAL KAYNAKLARIN KULLANIMI ) III.1 Jeolojik Özellikler ( Bölge ve İnceleme Alanı Jeolojisi, Büyük Ölçekli Jeolojik Harita ve Stratigrafik Kesit ) III.2 Doğal Afet ve Deprem Durumu Şekil 8 Bölge Heyelan Envanter Haritası III.3 Hidrojeolojik Özellikler ve Yeraltı Su Kaynaklarının Mevcut ve Planlanan Kullanımı, Faaliyet Alanına Mesafeleri ve Debileri (Sahanın Genel Karakteri, Yeraltı Su Seviyesi, Yeraltı Suyundan Faydalanma Durumu, Mevcut Her Türlü Keson, Derin, Artezyen, vb Kuyu ) III.4 Proje Yeri ve Yakın Çevresine İlişkin Hidrolojik Özelliklerin Verilmesi, Yüzeysel Su Kaynaklarının Mevcut ve Planlanan Kullanımı, Faaliyet Alanına Mesafeleri ve Debileri III.5 Flora ve Fauna [ Proje Alanı ve Bölgesinde Olabilecek Her Bir Türün ( flora ve fauna); Hangi Yöntemle ( literatür, gözlem, vs ) Tespit Edildiği, Bölgedeki Dağılımları ve Bolluk Miktarları, IUCN Kriterlerine Göre Tehdit Kategorileri, Uluslar Arası Anlaşmalara Göre ( Bern Sözlşemesi Ek-1 ve Ek-2 ile ) Koruma Statülerinin Listelenmesi, Literatür Çalışmalarında Güncel Kaynakların Kullanılması] III.6 Meteorolojik ve İklimsel Özellikler ( Bölgenin Genel İklim Koşulları, Sıcaklık, Yağış, Nem Dağılımı, Buharlaşma Durumu, Sayılı Günler Dağılımı, Rüzgar Dağılımı, Standart Zamanlarda Gözlenen En Büyük Yağış Değerleri, Meteorolojik Verilerin Güncelleştirilmş ve Uzun Yıllar Değerleri Kapsaması ) III.7 Toprak Özellikleri ( Toprak Yapısı ve Arazi Kullanım Kabiliyet Sınıfı, Yamaç Stabilitesi, Sahanın Erozyon Açısından Durumu, Doğal Bitki Örtüsü Olarak Kullanılan Mera, Çayır, vb ) III.8 Tarım ve Hayvancılık ( Tarımsal Gelişim Proje Alanları, Sulu ve Kuru Tarım Arazilerin Büyüklüğü, Ürün Desenleri ve Bunların Yıllık Üretim Miktarları, Hayvancılık Türleri, Adetleri ve Beslenme Alanları ) III.9 Koruma Alanları ( Proje Sahası ve Etki Alanında Bulunan Duyarlı Yöreler ve Özellikleri, Milli Parklar, Tabiat Parkları, Sulak Alanlar, Tabiat Anıtları, Tabiatı Koruma Alanları, Yaban Hayatı Koruma Alanları, Yaban Hayvanı Yetiştirme Alanları, Kültür Varlıkları, Tabiat Varlıkları, Sit ve Koruma Alanları, I

4 Biyogenetik Rezerv Alanları, Biyosfer Rezervleri, Özel Çevre Koruma Bölgeleri, Özel Koruma Alanları, İçme ve Kullanma Su Kaynakları ile İlgili Koruma Alanları, Turizm Alan ve Merkezleri ve Koruma Altına Alınmış Diğer Alanlar ), Bunların Proje Alanına Mesafeleri ve Olası Etkileri III.10 Orman Alanları ve Alınacak Tedbirler (Ağaç Türleri, Miktarları, Kapladığı Alan Büyüklükleri ve Kapalılığı; Bunların Mevcut ve Planlanan Koruma ve / veya Kullanım Amaçları, proje yerinin ormanlık sahaya mesafesinin belirtilmesi) III.11 Proje Yeri ve Etki Alanının Mevcut Kirlilik Yükünün Belirlenmesi, Etki Alanı İçerisinde Toprak, Hava ve Su vb Kirlilik Açısından Analizlerinin Yapılarak Değerlendirilmesi BÖLÜM IV: PROJENİN ÖNEMLİ ÇEVRESEL ETKİLERİ VE ALINACAK ÖNLEMLER IV.1 Arazinin Hazırlanması ve Yapılacak İşler Kapsamında Nerelerde, Ne Miktarda ve Ne Kadar Alanda Hafriyat Yapılacağı, Hafriyat Artığı Malzemelerin Nerelere Taşınacakları, Nerelerde Depolanacakları veya Hangi Amaçlar İçin Kullanılacakları IV.2 Taşkın Önleme ve Drenaj ile İlgili İşlemler IV.3 Yerleşimler (İşletme Sırasında Yerleşimlere Olabilecek Etkiler ve Alınacak Önlemler IV.4 Nüfus Hareketleri (İşletme Döneminde Sağlanacak İstihdam, Ekonomik Değişiklikler, Göç Hareketi ) IV.5 Proje Kapsamındaki Elektrifikasyon Planı IV.6 Proje Kapsamında Su Temini Sistemi Planı, Suyun Nereden Temin Edileceği, Suyun Temin Edileceği Kaynaklardan Alınacak Su Miktarı ve Bu Suların Kullanım Amaçlarına Göre Miktarları, Oluşacak Atıksuların Cins ve Miktarları, Bertaraf Yöntemleri ve Deşarj Edileceği Ortamlar, Atıksu Arıtma Tesislerinin Tipi ve Özelliklerinin Açıklanması ( Burada Gerekli İzinler Alınmalı ve İzin Belgeleri Rapora Eklenmelidir. ) IV.7 Proje Ünitelerinde ve Diğer Ünitelerde Kullanılacak Yakıt ve Yardımcı Yakıt Türleri, Miktarları, Nereden Nasıl Sağlanacağı ve Kimyasal Analizleri, Yakıtların Hangi Ünitelerde Ne Miktarlarda Yakılacağı ve Kullanılacak Yakma Sistemleri, Oluşacak Emisyonlar ve Alınacak Önlemler IV.8 Proje Kapsamında İnşaat ve İşletme Döneminde Üretim Nedeni ile Meydana Gelecek Vibrasyon, Gürültünün Kaynakları ve Seviyesi, Gürültüyü Azaltmak İçin Alınacak Önlemler IV.9 Proje Kapsamında, İnşaat ve İşletme Döneminde Meydana Gelebilecek Katı, Tehlikeli ( atık yağ vs ) ve Tıbbi Atıkların Cinsi, Miktarı ve Özellikleri, Ne Şekilde Bertaraf Edileceği Katı Atıklar ve Ambalaj Atıkları IV.10 Proje Kapsamında İşletme Döneminde Kullanılacak Maddelerden, Parlayıcı, Patlayıcı, Tehlikeli ve Toksik Olanların, Taşınmaları, Depolanmaları ve Kullanımları IV.11 Proje Kapsamında İşletme Döneminde İnsan Sağlığı ve Çevre Açısından Riskli ve Tehlikeli Olanlar, Alınacak Önlemler IV.12 Proje Kapsamındaki Ulaştırma Altyapısı Planı ( Ulaştırma Güzergahı, Şekli, Güzergah Yollarının Mevcut Durumu ve Kapasitesi, Hangi Amaçlar İçin Kullanıldığı, Mevcut Trafik Yoğunluğu, Yerleşim Yerlerine Göre Konumu, Faaliyet İçin Kullanılacak Araçları Kaldırıp Kaldıramayacağı, Yapılması Düşünülen Tamir, Bakım ve İyileştirme Çalışmaları vb ) IV.13 Proje İçin Önerilen Sağlık Koruma Bandı Mesafesi ( Tesis İzni ve Açılma Ruhsatı ile İlgili Bilgilerin ve Taahhüdün Yer Alması ) IV.14 Acil Eylem Planı ( Ünitelerde Meydana Gelebilecek Muhtemel Kaza, Yangın, Deprem ve Sabotaja Karşı Alınması Gereken Önlemler ) IV.15 İşletme Faaliyete Kapandıktan Sonra Olabilecek ve Süren Etkiler ve Bu Etkilere Karşı Alınacak Önlemler ( Arazi Islahı, Rehabilitasyon ve Rekreasyon Çalışmaları ) BÖLÜM V: HALKIN KATILIMI BÖLÜM VI: YUKARIDA VERİLEN BAŞLIKLARA GÖRE TEMİN EDİLEN BİLGİLERİN TEKNİK OLMAYAN BİR ÖZETİ II

5 TABLOLAR LİSTESİ Tablo 1 Kahramanmaraş İş Yeri sayısı ve Ortalama Üretim Miktarları Tablo 2 Kahramanmaraş İş Yeri Sayısı ve İstihdam Durumu Tablo 3 Proje Zamanlama Tablosu Tablo 4 Tesiste Kullanılacak Hammadde ve Yardımcı Maddeler Tablo 5 Tesiste Kullanılacak Hammadde ve Yardımcı Maddeler Tablo 6 Tekstil Tesisi Üretim Miktarları Tablo 7 Makine ve Ekipman Listesi Tablo 8 Ünite Alan Büyüklükleri Tablo 9 Proje Sahası UTM Koordinatları Tablo 10 Göletler ve Teknik Özellikleri Tablo 11 Kahramanmaraş İli Doğal Göller Tablo 12 Kahramanmaraş İli Akarsuları Tablo 13 Faaliyet Alanı ve Yakın Çevresi Florası Tablo 14 Proje Alanı ve Çevresinde Bulunan Hayvan Türleri Tablo 15 Kahramanmaraş İli 36 Yıllık Uzun Yıllar Rasat Verilerine Göre Basınç Dağılımı (hpa) Tablo 16 Kahramanmaraş İli 36 Yıllık Uzun Yıllar Rasat Verilerine Göre Sıcaklık Dağılımı ( C) Tablo 17 Kahramanmaraş İli 36 Yıllık Uzun Yıllar Rasat Verilerine Göre Yağış Dağılımı Tablo 18 Kahramanmaraş İli 36 Yıllık Uzun Yıllar Rasat Verilerine Göre Nispi Nem Dağılımı Tablo 19 Kahramanmaraş İli 36 Yıllık Uzun Yıllar Rasat Verilerine Göre Buharlaşma Dağılımı Tablo 20 Kahramanmaraş İli 36 Yıllık Uzun Yıllar Rasat Verilerine Göre Aylık Sayılı Günler Dağılımı Tablo 21 Kahramanmaraş İli 36 Yıllık Uzun Yıllar Rasat Verilerine Göre Aylık Sayılı Günler Dağılımı Tablo 22 Kahramanmaraş İli Yönlere Göre Rüzgârın Aylık ve Yıllık Esme Sayılarının Dağılımları.. 50 Tablo 23 Kahramanmaraş İli Yönlere Göre Rüzgârın Mevsimlik ve Yıllık Esme Sayılarının Dağılımları Tablo 24 Kahramanmaraş İli 36 Yıllık Uzun Yıllar Rasat Verilerine Göre Rüzgar Verileri, Fırtınalı ve Kuvvetli Rüzgarlı Günler Tablosu Tablo 25 Kahramanmaraş Toprak Sınıflandırma Tablosu Tablo 26 Kahramanmaraş Arazi Varlığı Tablosu Tablo 27 İşlenen Arazi Kullanım Durumu Tablo 28 Tarla Ürünleri Üretim Tablosu Tablo 29 Meyve Ağaçları, Üretim ve Verim Tablosu Tablo 30 Sebze Üretim Tablosu Tablo 31 İlçeler Bazında Sığır Hayvan Mevcutları (2009 Yılı) Tablo 32 İlçelere Göre Küçükbaş Hayvan Durumu Tablo 33 Kanatlı Mevcutları Tablo 34 Kahramanmaraş'ta Arıcılık Tablo 35 Toprak Numunesi Analiz Sonucu Tablo 36 Kahramanmaraş Hava Kalitesi Gözlem İstasyonu Aylık Ölçüm Sonuçları Tablo 37 Erkenez Çayı ndan Alınan Numune Analiz Sonuçları Tablo 38 Kahramanmaraş İli ve İlçelerine Ait 2012 Yılı ADNKS ne Göre Nüfus Verileri Tablo 39 Kahramanmaraş İlinin Aldığı, Verdiği Göç, Net Göç ve Net Göç Hızı Tablo 40 Proje Kapsamında Su İhtiyaçlarını Gösterir Tablo Tablo 41 Üretim Miktarı ve Flotte Oranına Bağlı Proses Su İhtiyacı Hesabı Tablo 42 Arıtma Tesisi Deşarj Standartları [Tablo 10.5: Sektör: Tekstil Sanayii (Örgü Kumaş Terbiyesi ve Benzerleri)] Tablo 43 Kullanılan Kömürün Özellikleri Tablo 44 Yakıt Yanması ile İlgili Emisyon Faktörleri (EPA:AP-42 den derleme) Tablo 45 Emisyon Kaynakları ve Emisyonlar Tablo 46 İnşaat Aşamasında Kullanılacak Araçlar ve Gürültü Seviyeleri Tablo 47 Mesafelere ve Frekanslara Göre İnşaat Faaliyetlerinde Oluşacak Net Ses Düzeyleri Tablo 48 Mesafelere Göre Gürültü Düzeylerinin Hesaplanmış Değerleri III

6 Tablo 49 Şantiye Alanı Gürültü Düzeyleri (Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliği, Ek-VII, Tablo-5) Tablo 50 Gürültü Kaynakları, Güçleri ve Hesaplanan Ses Düzeyleri Tablo 51 Mesafelere Göre Üretim Faaliyetleri Sırasında Oluşacak Frekansa Bağlı Net Ses Düzeyi Tablo 52 Mesafelere Göre Üretim Faaliyetleri Sırasında Oluşacak Net Ses Düzeyi Tablo 53 Oluşacak Atıklar Tablo 54 Oluşacak Evsel Katı Atığın Muhteviyatı ve Özellikleri Tablo Yılı Tehlikeli Atıklar Tablo 56 Kapasite Artışı Sonucu Oluşması Muhtemel Tehlikeli Atık Miktarları IV

7 ŞEKİLLER LİSTESİ Şekil 1 Baskı Makinesi Genel Görünümü Şekil 2 Kumaş Boyama Prosesi Akım Şeması Şekil 3 Bobin Boya İş Akım Şeması Şekil 4 Elyaf Boya İş Akım Şeması Şekil 5 Faaliyet Alanı Merkezli 1 km lik Yarıçaplı Alanda Yeraltı Sularını, Yerüstü Sularını Köy Yerleşik ve Şekil 6 Faaliyet Alanı Merkezli 1 km lik Yarıçaplı Alana Ait Arazi Kabiliyeti Haritası Şekil 7 Koruma Alanları, Diğer Stratejik Bölgeleri ve Gösterir Harita Şekil 8 Bölge Heyelan Envanter Haritası Şekil 9 Yer Altı Su Kuyuları ve Çekilecek Su Miktarları Şekil 10 Proje Sahasının Davis Grid Sistemi Üzerinde Gösterimi Şekil 11 Saha ve Yakın Çevresinde Gözlenen Türlerden Bazıları Şekil 12 Arazi Çevresinde Gözlenen Bazı Fauna Örnekleri Şekil 13 K.Maraş İli 36 Yıllık Uzun Yıllar Rasat Verilerine Göre Aylık Basınç (hpa) Değerleri Grafiği Şekil 14 K.Maraş İli 36 Yıllık Uzun Yıllar Rasat Verilerine Göre Aylık Sıcaklık ( C) Verileri Dağılımı Şekil 15 K.Maraş İli 36 Yıllık Uzun Yıllar Rasat Verilerine Göre Ortalama Toplam Yağış ve Maksimum Yağış Dağılımı Grafiği Şekil 16 K.Maraş İli 36 Yıllık Uzun Yıllar Rasat Verilerine Göre Bağıl Nemin Aylara Göre Değişimi Şekil 17 Kahramanmaraş İli 36 Yıllık Uzun Yıllar Rasat Verilerine Göre Aylık Buharlaşma Dağılımı Şekil 18 Kahramanmaraş İli 36 Yıllık Uzun Yıllar Rasat Verilerine Göre Sayılı Günler Grafiği Şekil 19 Kahramanmaraş İli 36 Yıllık Uzun Yıllar Rasat Verilerine Göre Maksimum Kar Kalınlığı Grafiği Şekil 20 Esme Sayılarına Göre Yıllık Rüzgar Diyagramı Şekil 21 Esme Hızlarına Göre Yıllık Rüzgar Diyagramı Şekil 22 Esme Sayılarına Göre Aylık Rüzgar Diyagramları Şekil 23 Rüzgar Esme Sayıları Mevsimsel Rüzgar Diyagramı Şekil 24 Kahramanmaraş İli ne Ait Aylara Göre Ortalama ve Maksimum Rüzgar Hızları Şekil 25 Ortalama Kuvvetli Rüzgarlı ve Fırtınalı Günler Dağılımı Şekil 26 Toprak Sınıfları Dağılım Grafiği Şekil 27 Kahramanmaraş Arazi Varlığı Dağılım Grafiği Şekil 28 İşlenen Arazi Kullanım Grafiği Şekil 29 Hava Kalitesi Ölçüm İstasyonu Raporu Şekil 30 Mesafelere Göre Gürültü Düzeyleri Grafiği Şekil 31 Faaliyet Sırasında Oluşacak Gürültü Dağılım Grafiği Şekil Yılı Trafik Hacim Haritası Şekil 33 Halkın Katılımı Toplantısı Fotoğrafları V

8 BÖLÜM I: PROJENİN TANIMI VE GAYESİ I.1 Projenin Konusu, Yatırımın Tanımı, İşletme Süresi (Hesaplamalar), Hizmet Maksatları, Projenin Sosyal ve Ekonomik Yönden Gerekliliği, Zamanlama Tablosu I.1.i. Projenin Konusu, Yatırımın Tanımı, Hizmet Maksatları, Projenin Sosyal ve Ekonomik Yönden Gerekliliği Proje, Kahramanmaraş İli, Merkez İlçesi, Recep Tayyip Erdoğan Bulvarı, Gaziantep Yolu Üzeri, 4. Km adresinde ,11 m 2 lik alanın 9935 m 2 sinde mevcut kumaş kasar ve boyama tesisinde gerçekleştirilmesi planlanan kapasite artışı ile iplik ve elyaf boyama yatırımını kapsamaktadır. Söz konusu örgü kumaş boya, baskı ve kasar tesisi için tarih ve sayılı Resmi Gazete de yayımlanarak yürürlüğe giren ÇED Yönetmeliği nin Geçici 6. Maddesi gereğince Balsuyu Mensucat San. ve Tic. A.Ş. olarak tarih ve sayılı Çevre ve Orman Bakanlığı oluru ile.. tesisin faaliyetini sürdürmesi ile ilgili olarak Çevresel Durum Değerlendirme Raporu nda belirtilen tedbirlere uyulması kaydıyla bir sakınca olmadığı kararı verilmiştir. Daha sonra 2009 yılında proje sahibinin değişmesi üzerine yeni faaliyet sahibinin İl Çevre ve Orman Müdürlüğü ne başvurusu değerlendirilerek Kahramanmaraş Valiliği, İl Çevre ve Orman Müdürlüğü tarafından tarih ve 1002 sayılı yazısı ile Balsuyu Mensucat San. ve Tic. A.Ş. ne verilen Çevresel Durum Değerlendirme Raporu Olumlu Kararı nın ÇMS Çavuş Metal Tekstil Lojistik ve Taşımacılık San. Tic. A.Ş. adına da geçerli olduğu belirtilmiştir tarih ve sayılı ÇED Gerekli Değildir kararı ile tesis kapasitesi 1770 ton/yıl örgü kumaş kasar-ağartma ve 3540 ton/yıl örgü kumaş reaktif boyama kapasitesine ulaşmıştır. Planlanan kapasite artışı kapsamında ise 1770 ton/yıl kumaş kasar-ağartma ve 3540 ton/yıl kumaş boyama kapasitesinin 7207,5 ton/yıl kumaş kasar ağartma ve ton/yıl kumaş boyama kapasitesine ulaşması planlanmaktadır. Ayrıca planlanan yatırımla 4200 ton/yıl continue kasar, 4500 ton/yıl padbatch boya, 1500 ton/yıl baskı, 6075 ton/yıl iplik boya ve 1500 ton/yıl elyaf boyama işlemi gerçekleştirilecektir. Nihai durumda; 11407,5 ton/yıl kasar, ton/yıl kumaş boya, 6075 ton/yıl iplik boya, 1500 ton/yıl elyaf boya, 1500 ton/yıl baskı kapasitesine ulaşılacaktır. Kahramanmaraş ekonomisinin en gelişmiş sektörü olan tekstil sektörü teknoloji ve kalitede ulaşılan nokta ile Türkiye standartlarının dışına çıkmış, dünya tekstil pazarlarında rahatça rekabet edebilecek nitelik kazanmıştır. Böylece uluslararası bir hammadde merkezi haline gelmiştir. Kentin olduğu gibi ülkenin de iktisadi büyümesinde tartışılmaz bir statüye sahip olan tekstil sektörü yüksek değerde döviz girdisi sağlarken, istihdamı da önemli ölçüde etkilemektedir. Üretimin, reel büyümenin tek yolu olduğu kabul edilirse ve çağdaş uygarlık seviyesine ulaşmada gerçek istihdamın fonksiyonu kavranırsa, sektörün önemi daha da barizleşmektedir. Kahramanmaraş Türkiye iplik üretiminin % 27,4 unu karşılamaktadır. Tekstil ve Konfeksiyon il ihracatında % 86,3 paya sahiptir. Sektörün en büyük müşterisi İtalya dır

9 Son 15 yıl içerisinde tekstil sektöründe gerçekleştirilen yatırımlarla ülkemizde bir cazibe merkezi haline gelen Kahramanmaraş ın ülke ekonomisine ve istihdamına sağladığı katkı aşağıda tablolar halinde verilmektedir. Tablo 1 Kahramanmaraş İş Yeri sayısı ve Ortalama Üretim Miktarları Sektör İşyeri Sayısı 2011 Yılı Ortalama Üretim Miktarı Dokuma İplik Konfeksiyon Örme Boya-Kasar Denim Hidrofil Pamuk Çırçır Gıda Süt Ve Süt Ürünleri Tarımsal İmalat Yem Yapı Sanayi Kereste Ve Plastik Çelik Mutfak Eşyaları Ambalaj Diğer Toplam 869 Tablo 2 Kahramanmaraş İş Yeri Sayısı ve İstihdam Durumu Sektör İşyeri Sayısı Çalışan Sayısı (Erkek) Çalışan Sayısı (Kadın) Toplam Dokuma İplik Konfeksiyon Örme Boya-Kasar Denim Hidrofil Pamuk Çırçır Gıda Süt Ve Süt Ürünleri Tarımsal İmalat Yem Yapı Sanayi Kereste Ve Plastik Çelik Mutfak Eşyaları Ambalaj Diğer Toplam

10 Yukarda anlatıldığı üzere ÇMS Çavuş Metal Tekstil tarafından işletilmesi planlanan boya baskı ve kasar tesisi kapasite artışı ve iplik & elyaf boyama tesisi ile üretim ve üretilen ürünün yurt içi ve yurt dışına satışı ile ülke ekonomisine katkıda bulunulurken hem de ilde işsizlik probleminin çözümüne katkı sağlanmış olacaktır. Üretimin, reel büyümenin tek yolu olduğu kabul edilirse ve çağdaş uygarlık seviyesine ulaşmada gerçek istihdamın fonksiyonu kavranırsa, yatırımın önemi daha da barizleşmektedir. Özetle tekstil işletmesi kapsamında; İhracattan dolayı ülkemize döviz girdisi sağlanmakta, Önemli ölçüde istihdam sağlanmakta, İlde nakliye işleri ek bir istihdam ve katkı sağlamakta, Oluşturduğu yan sanayi küçük sanayi esnafına iş imkânı yaratmakta, Çevreci özelliğiyle, diğer firmalarımıza örnek teşkil etmekte, Ürün satılan ülkelerde Türk Malı imajı geliştirilmektedir. I.1.ii. İşletme Süresi ( Hesaplamalar), Zamanlama Tablosu Proje konusu faaliyetin ömrü 50 yıl olarak belirlenmiştir. Prosesle ilgili olarak teknolojik gelişmeler sürekli takip edilecek olup tesis ömrünün uzatılması sağlanacaktır. Bu süre sonunda tesis başka bir faaliyet için hazırlanacak veya gelişen teknolojiye uygun olarak geliştirilecektir. Tablo 3 Proje Zamanlama Tablosu ÇED SÜRECİNİN TAMAMLANMASI İNŞAAT EYLÜL EKİM KASIM ARALIK OCAK ŞUBAT MART NİSAN MAYIS HAZİRAN MONTAJ İŞLETMEYE BAŞLAMA I.2 Proje Kapsamındaki Tüm Ünitelerin Özellikleri, Üretim Yöntemleri ile Teknolojiler, Proses Akım Şeması (Şema Üzerinde Kirletici Kaynakların Gösterilmesi Emisyon ve Atıksu), Kapasiteleri, Faaliyet Üniteleri Dışındaki Diğer Ünitelerde Sunulacak Hizmetler ÇMS Çavuş Metal Tekstil tarafından gerçekleştirilmesi planlanan tekstil işletmeciliği kapasite artışı projesi kapsamında Boya Baskı ve Kasar Tesisi Kapasite Artışı ve İplik & Elyaf Boyama yöntemleri, teknolojiler ve üzerinde kirletici kaynakların işlendiği proses akım şeması aşağıda yer almaktadır

11 Kumaş Boyama Kumaş boyama prosesi; müşteri talimatıyla istenilen cinsteki kumaşta renk çalışması yapılması amacıyla laboratuarda gerçekleştirilen renk çalışmaları ile başlar. Kumaş parçası üzerinde renk çalışması yapılırken diğer bölümde kumaş partilemeye alınır. Müşteriden gelen siparişe göre istenilen renk çalışması laboratuar tarafından gerçekleştirilir. Renk çalışmasının müşteri tarafından uygun bulunmasıyla üretim aşamasına geçilir. Laboratuardan gelen renk çalışmasının verileri göz önünde bulundurularak boyanacak kumaşın kilogramına göre boya reçetesi hazırlanır. Müşteriden gelen sipariş doğrultusunda kasar işlemi uygulanacak kumaşlar kasar işlemine tabi tutulmak üzere ilgili makineye alınır. Kasar işlemi gerçekleştirilen kumaş nötralize işlemine tabi tutularak hem üzerinde bulunan yardımcı kimyasallar uzaklaştırılır hem de boyaya elverişli bir ortam hazırlanmış olur. Boya işlemi gerçekleştirilmek üzere boya reçetesindeki boyar maddelerin ölçülerine bağlı kalınarak HT tipi makinelerde boyama işlemi gerçekleştirilir. Boyama işlemi sonrasında kumaşlar yıkama işlemine tabi tutularak kumaş üzerinde kalan boya artıkları giderilir. Yumuşatıcı ilavesi ile kumaşa yumuşaklık kazandırılır. Müşteriden gelen sipariş doğrultusunda kumaş, baskı, santrafüj, balon sıkma veya halat kesme makinalarına gönderilir. Tesiste baskı işlemi, rulo ve rotasyon baskı şeklinde gerçekleştirilecektir. Baskı işlemi, ağartılmış (kasarlanmış) veya boyalı kumaş üzerine gerçekleştirilir. Baskı, desene göre gravür edilmiş silindirden kumaşa aktarılarak gerçekleştirilir. Silindirlerin işlenmiş oyuk kısımlarına fırça ile boya taşınır. Fazla boyar madde ise rakle denen bıçakla sıyrılır. Desen silindirleri üzerindeki oyuk kısımlardaki boyar madde kumaşa basılır ve daha sonra kurutma işlemi yapılır. Yöntem aşağıdaki avantajları nedeniyle tercih edilmiştir; Üretim hızının yüksek oluşu, Keskin kenarlı baskı elde edilebilmesi, Yer gereksiniminin düşük oluşu, Yatırım maliyetinin düşük oluşu A-Basılacak kumaş B-Kumaş girişi C-Kumaş Ezme-düzgünleştirme silindirleri D- Kumaş baskı silindirleri (boş) E- Baslı elemanları F- Presör pnömatik ayarları G- Kurutma fanları H- Basılmış kumaşı sallama kolu I- Baskılı kumaş arabası. Şekil 1 Baskı Makinesi Genel Görünümü - 4 -

12 Müşteriden gelen sipariş doğrultusunda Santrafüj veya Balon Sıkma Makinasına alınan kumaş bu makinalarda sıkılarak nemli bir hale getirilir. Santrifüjden çıkan nemli kumaşlar kurutmaya hazırlanması amacıyla Yaş Açma işlemine tabi tutulur. Nemli haldeki kumaşlar daha sonra kurutma işlemine tabi tutulur. Boya işleminden sonra tüp mallar açık en olarak işlem görmesi için halat kesmeden geçmesi gerekir. Halat kesmeden geçen kumaş may izinden ikiye kesilerek açık en olarak işlem görmeye devam eder. Halat Kesme, Yaş Açma ve Balon Sıkmadan geçen kumaşlar Kurutma Bölümüne gönderilir. Kurutmaya gelen kumaşların nemi alınarak, kumaşa istenilen değerlerin verilmesi bu aşamada başlatılır. Kurutmadan çıkan kumaş Apre Talimatına göre diğer makinalara gönderilir. Apre talimatına göre Ram Makinasına getirilen kumaşlara müşteri siparişi doğrultusunda istenen tuşe, en ayarlama gibi apre özellikleri kazandırılır. Şekil 2 Kumaş Boyama Prosesi Akım Şeması - 5 -

13 Kurutma ve ramdan geçen kumaşlar müşteri talimatıyla şardona alınır. Şardon işlemi sayesinde kumaşın daha tüylü ve yumuşak olması sağlanır. Şardon Makinesinden çıkan kumaş apre talimatına göre diğer makinelere yada Paketleme Bölümüne gönderilir. Kumaşa pürüzsüz bir görünüm kazandırılması ve en-gramaj ayarlarının yapılması amacıyla Ram Makinesinden çıkan kumaş Tüp Sanfor veya Açık En Sanfor Makinelerine alınır. Müşteriden gelen sipariş doğrultusunda hazırlanan Apre Talimatı sağlandıktan sonra kumaş Paketleme Bölümüne gönderilir. Paketleme Bölümüne alınan mamuller istenilen sipariş doğrultusunda paketlenerek sevkiyata hazır hale getirilir. İrsaliyesi yazılan kumaşlar müşterilere sevk edilir. Planlanan kapasite artışı kapsamında yeni makinelerin konuşlandırılmasında ve ilave olarak pamuk ve sentetik elyaf boyama tesisi için mevcut tesise uzantı olarak kapalı alan inşa edilecektir. Planlanan kapasite artışı kapsamında ise 1770 ton/yıl kumaş kasar-ağartma ve 3540 ton/yıl kumaş boyama kapasitesinin 7207,5 ton/yıl kumaş kasar ağartma, ton/yıl kumaş boyama, 1500 ton/yıl baskı, 4200 ton/yıl continue kasar ve 4500 ton/yıl padbatch boya kapasitesine ulaşması planlanmaktadır. Tesiste ilave 200 personelin istihdam edilmesi planlanmaktadır. Üretilen mamül kumaş İstanbul ilinde mevcut kumaş toptancıları ile tesis bünyesinde mevcut ihracat departmanı vasıtasıyla yurt dışına satılarak hem ülkemize döviz girdisi sağlanacak hem de ilde istihdama dolayısıyla da işsizlik sorununun çözümüne katkıda bulunulacaktır. Tesiste talep olduğu müddetçe mamül kumaş üretimi gerçekleştirilecektir. İplik Boyama Tesiste iplik boyama işleminin bobin ve çile boya şeklinde gerçekleştirilmesi planlanmaktadır. Bobin Boya Bobin iplik boya işlemi; planlama tarafından hazırlanan değişken iplik boya üretim planlama formu baz alınarak, iplik boya şefi tarafından hazırlanan günlük boyama program formu ile programlanır. Forma göre iplik yumuşak sarım makinelerinde plastik masuralara sarılır. Buradaki amaç bobinleri boyanabilir duruma getirmektir. Bobinler çapı, yoğunluğu, ağırlığı ve sertliği aynı olacak şekilde plastik masuralarla sarılır

14 Şekil 3 Bobin Boya İş Akım Şeması Yumuşak sarımla boyamaya hazır hale getirilen bobinler taşıyıcılara dizilir ve bobin kapağı ile kilitlenerek kazana alınır. Kazanlara alınan bobinlerin boyanmasına başlanılır. Boyama işleminde ipliğin boyanmasında iki metot uygulanmaktadır. Bunlar reaktif boya ve soğuk metot işlemleridir. Boyama işlemi bittikten sonra sıkma işlemi yapılır. Sıkma işleminden sonra iplik kurutma ünitesine sevk edilir. Burada kurutma işlemi gerçekleştirilir. Kurutma işlemi sonrası tekrardan renk kontrolü yapılarak final sarım gerçekleştirilmektedir. Nihai olarak ürün ambara sevk edilip, talep doğrultusunda yurt içine ve / veya yurt dışına satılacaktır. Çile Boya Çile boya işlemi; planlama tarafından hazırlanan değişken iplik boya üretim planlama formu baz alınarak, iplik boya şefi tarafından hazırlanan günlük boyama program formu ile programlanır. Forma göre proses başlangıcında ipliklerin üzerindeki tüylenmeleri yok etmek amacıyla gazeleme işlemi yapılır. Gaze işleminden sonra tüylerinden arındırılan iplik çile sarım ünitesine gönderilir. Burada iplik bobinlerden çilelere aktarılır. Çile haline getirilen iplikler merserize işlemine tabi tutulur. Burada amaç ipliğe parlaklık ve mukavemet kazandırmaktır. Merserize işlemi sonrası iplik kafes hazırlık ve sonrasında boyama işlemine tabi tutulmaktadır. Çile boyaması reaktif boya ve soğuk metot olarak gerçekleştirilecektir. Boyama işlemi sonrası renk kontrolü yapılan iplik nötralize ve yıkama ünitesine sevk edilir. Bu işlem sonrası tekrar renk kontrolü yapılarak kafes çıkartma işlemi gerçekleştirilir. Daha sonra ürün kurutma işlemine tabi tutulur. Nihai olarak üretimi gerçekleştirilen ürünler, tesis deposuna sevk edilir. Burada ihtiyaç talebine göre iç/dış piyasada satılması planlanmaktadır

15 Elyaf Boyama Elyaf boyama en basit şekilde, ısıtılan açık teknelerde materyali ara sıra bir çubukla karıştırarak yapılır. Daha çok konik kazan adı verilen boyama makinası kullanılır. Bu makinede iç içe geçmiş iki kazandan oluşmuştur. İçteki kazanın alt kısmında delikli bir taban bulunur. Elyaf bunun üzerine doldurularak delikli bir kapakla kapatılır. Kapak' vidalı kelepçelerle sıkıştırılır. İçteki kabanın çeperleri üst tarafta içe doğru eğimlidir. Bu kazan diğer bir kazan içerisine oturtulur. Dip kısmından santrifüj pompası yardımıyla boyarmadde çözeltisi basılır. Çözelti yukarı doğru çıkarken elyaf kütlesini de yukarı iter. Kazan çeperlerinin içe doğru eğimli oluşu üst tarafta materyalin daha fazla sıkışarak flottenin geçmesine karşı en az direnç gösteren aralıkların (kanalların) kapanmasına neden olur. Bu kanalların oluşması hiçbir zaman istenmez. Çünkü çözelti buralardan geçmeyi tercih edeceğinden, bu kısımlardaki materyal daha fazla boyarmadde adsorplar ve boyama dalgalı olur. İç kapaktaki deliklerden taşan boyarmadde dış kazana geçer ve pompa tarafından emilir, böylece boya çözeltisinin devrettirilmesi sağlanmış olur. Çözeltinin akış yönü çift yollu bir vana ile değiştirilebilir. İç kazanın çıkarılabilmesi ve yerine yerleştirilebilmesi için ileri geri hareket ettirilen bir vinç kullanılır. Boya çözeltisi delikli tabanın altına yerleştirilen buhar borularıyla ısıtılır. Boyama sona erdiğinde iç kazan özel bir çerçeveye oturtularak boşaltılır. Çalkalama için boya çözeltisi pompa yardımıyla uzaklaştırılır. Yerine su basılır. Açık elyaf boyamada kullanılan diğer bir makine da Pegg makinesidir. Tekne içinde bir mile bağlı bir çift karıştırıcı vardır. Elyaf bu ilci levha arasına doldurulur. Üst levha, elyafı sıkı bir kütle haline getirecek şekilde sıkıştırılır. Alt ve üst levhalar merkezde bulunan delikli bir boru aracılığı ile tek bir ünite haline getirilmişlerdir. Makine boşaltılacağı zaman bu ünite dışarı çıkarılır. Paslanmaz çelikten yapılmış bir kapak, sisteminin tamamının kapanmasına yarar. Cihaz sıkı flotte oranında çalışmayı mümkün kıldığından buhar, su ve kimyasal maddelerden tasarruf sağlanır. Akış yönü flottenin uniform nüfuzunu sağlamaya yardım etmek için belirli zaman aralıklarıyla değiştirilir. Buna benzeyen diğer bir makine 100 C'nin üstündeki temperatürlerde yararlı olan, yüksek basınç altında çalışan makinedir. Elyaf silindirik bir kafes içerisine yerleştirilir ve bir başlık yardımıyla yoğunluğu her tarafta aynı olan bir kütle halinde sıkıştırılır. Bunun için başlık yivli bir mil üzerinde döndürülerek materyal üzerine indirilir. Bu tip kafesler bobin boyamada kullanılan basınçlı cihazların içine de yerleştirilebilirler. Taranmış elyaf çok az bükülerek şerit (parsel lif demeti) haline getirilir. Şerit ya çite halinde sarılarak çile boyama morinalarında boyanır veya 30 cm çapında gevşek yumaklar haline getirilerek boyanır ki bunlara tops denir. Topslar delikli silindirlere yerleştirilerek kapakları kapatılır. Bu silindirler bir yatak üzerine oturmuştur. Santrifüj pompası aracılığıyla bu yatak içerisinden sevkedilen flotte her silindirin ortasındaki delikli boru içerisinde yükselirken boyanacak materyal üzerine yayılır. Böylece boyama çözeltisinin merkezden çevreye yayılması sağlanır. Çözeltinin akış yönü değiştirilebilir. Aşağıda elyaf boyama bünyesinde yer alacak üniteler ve bu ünitelerde gerçekleştirilecek işlemler yer almaktadır. Kontinü Boyama Ünitesi Bu ünite kontinü tow boyama makinesi ve tow kurutucudan meydana gelmektedir. Makine 6 kısımdan oluşmaktadır

16 I. Tow Giriş Sehpası: Towların makinaya uniform bir şekilde beslenmesini sağlayan, gergilerin verildiği kısımdır. Gergi sehpası kutu veya balya halinde gelen hammaddeyi fular merdanesine sevk eder. Gergi sehpası towlara tansiyon vererek, bantların homojen boyanmasını sağlar. II. Fular Merdanesi: Kauçuk kaplı iki merdaneden meydana gelmektedir. Merdanelerden biri sabit, diğeri kızak üzerinde hareket eden bir mekanizmaya sahiptir. Fular merdane grubunun yan tarafında boya kazanı bulunmaktadır. Boyacılar tarafından hazırlanan boya sarjı, boya kazanlarından pompa vasıtasıyla, fular merdanelerine transfer edilmektedir. Fular merdaneleri arasından geçen ekru towa, 5 atmosferlik bir basınç uygulanarak, elyaf ve boyar maddenin zayıf bağ oluşturması sağlanır. III. Fiksaj Kabini: Sürekli hareket halindeki palet üzerine gelen zayıf bağli renkli towun, 3 atmosferlik buhar basıncı altında C sıcaklıkta zayıf olan bağlarının kuvvetlenmesi ve sabitlenmesi sağlanır. Boyanan rengin açık ya da koyu olmasına göre towun kabin içinde kalış süresi ayarlanabilir. IV. Yıkama Kabini: Buharlama kabininden çıkan renkli towlarm üstünde bulunan reaksiyona girmemiş olan kimyasal maddelerin yumuşak su ile temizlendiği ve apreleme işleminin yapıldığı bölgedir. Teknelerden meydana gelmiştir. V. Kurutucu Kabin: Yıkama banyosundan çıkan ıslak tow bantları kurutucuya girmeden önce, kompresörlerden gelen hava ile nozullardan geçirilerek açılır. Daha sonra serpantinlerin bulunduğu kabinlerde kurutulur. Serpantinlerde dolaşan buhar 8 atmosfer basınçta olup, kabin ısıları C' dir. VI. Çıkış Sehpası: Boyama, apreleme, yıkama ve kurutma işlemleri görmüş olan renkli towlar bant halinde makinadan çıkarak kılavuz grubundan geçerler ve kutuların içine istifleme işlemi yapılır. Platform raylar üzerinde tekerlekler vasıtası ile ileri geri bir düzen içinde çalışır. Kesikli Boyama Ünitesi: Ünitede bulunan makinalar ve işlevleri aşağıda açıklanmıştır. Elyaf Besleme Makinası: Kek hazırlama presinde hazırlanacak elyafı, transfer etmek üzere kullanılır. Preslenecek olan kesik elyaf balyasi makinanın girişinde bulunan sehpa üzerine yerleştirilir. Balya açıldıktan sonra, elyaf makinanin taşıyıcı paleti üzerine aktarılır. Taşıyıcı palet üzerinde bulunan elyaf önce PVC palet üzerine buradan da tarayıcı bantlar arasına taşınır. Bu bantlarla ters yönde dönen tarama tamburu vasıtasıyla presin seperatörüne giden emiş kanalına aktarılır. Makinada teraziye set edilen miktarda çalışmak mümkündür. Otomatik olarak çalışsan makine set edilen miktarda transferi gerçekleştirdikten sonra durur. Bu makine çalışır halde iken, kek hazırlama presi de devrededir. Pres altında bulunan kekin içine transfer edilen elyaf beslenir. Kek Hazırlama Presi: Elyaf besleme makinasından bu makinaya aktarılan kesik elyaf, burada kek sepetinin içine doldurularak preslenmektedir. Bu esnada yıkama pistonları sepetin içine su verebilecek pozisyona dönerler. Separatör kanalı prese doğru ilerleyerek elyaf besleme makinasından transfer edilen kesik elyafı kek sepetinin içine aktarabilecek pozisyona gelir. Besleme makinasına set edilen miktar tamamlandıktan sonra otomatik olarak durur. Sistem otomatik olarak çalıştırılabileceği gibi manuel olarak ta çalıştırılabilir. Kekin içine verilen suyun sıcaklığı C'dir. Boyamanın homojen olmasına fayda sağlayıcı unsurdur

17 Boyama Kazanı: Kekin içinde bulunan elyafların boyama işleminin gerçekleştiği makinadır. Eşit miktarda elyaf ile doldurulmuş iki ayrı kek boyama kazanının içine vinç vasıtası ile yerleştirilir. Yerleştirildikten sonra kazan kapağının kilitli konumda olması gereklidir. Boyama işlemi başlamadan önce uygun olan reçeteye göre hazırlanmış olan boya banyosu, mikserde bulunmalıdır. Ayrıca rezerve tankında gerekli miktarda su ve gerekli kimyasal maddeler bulunur. Bu işlemlerden sonra bilgisayarda uygun olan boyama programına göre bir boyama programı seçilir. Boyama işlemine bu şekilde başlanabilir. Otomatik bilgisayar kontrollü olan bu sistemde sisteme manuel olarak ta müdahale edilebilir. Boyama işlemi kapalı ortamda yüksek sıcaklıklara çıkılarak ve içten dışa sirkülasyon ile yapılır. Santrifüj Makinası: Boyama işleminden sonra elyafın üzerinde bulunan fazla miktardaki suyun boşalması santrufüjleme işlemi ile yapılır. Santrüfüjleme makinasından çıkan kekler kurutmaya hazır hale gelir. Santrüfüjleme süresi,elyafın inceliğine göre değişebilir. İnce denyeli mallarda süre arttırılır. Malın inceliğine göre dk arasında santrüfüjleme yapılabilir. Dönüş hızı ise, 1400 devir/dk'dır. Elyaf - Tow Besleme ve Kurutma Makinası: Santrüfüjleme işleminden geçmiş olan boyalı kek, kurutucuya taşıyıcı bantlar ile beslenerek kabinler içerisinde kurutulur. Taşıcı bantların calışma ve duruş zamanları ayarlanabilir. Daha önceden set edilmiş olan kurutucu kabin sıcaklıklarında elyafın kurutulması işlemi yapılır.kurutucu palet hızı ise, kabin üzerinde bulunan 0-10 arasında ölçeklendirilmiş düğme ile ayarlanabilir. Kazan boyama işletmesinde, kek hazırlama presine ve besleme - kurutma makinasına yapılan modifikasyonlar ile tow boyama işlemi yapılabilir. Proses akışında herhangi bir farklılık yoktur. Yalnız elyaf besleme makinasından besleme yapılmayıp, tow direkt olarak kek hazırlama presine beslenir. Tow kekinin kurutma makinasına beslenmesi, bir kılavuz vasıtasıyla alea kabininin girişinde bulunan nozul vasıtasıyla gerçekleşir. Tops Ünitesi Tops ünitesi tops (bobin) ve bumps makinalarından oluşur. İşletmede ayrıca konvertor makinası da bulunacaktır. Konvertor makinaları towların çekilmesini ve koparılması işlemlerini sağlayan makinalardir. Elektrik motor tahrikli miller ve dişliler yardımı ile çalışır. Konvertör makinaları ile gelişmişlik derecelerine göre tek bant veya çift bant çalışmak mümkündür. Bantların makinaya beslenmesi gergi kılavuzları ile gergi verilerek yapılır. Bu bölgede düğüm swichleri bulunur. İlk çekim bölgesinden sonra ütü bölgesi vardır. Daha sonra bantlar iki kez daha çekime tabi tutulur ve koparma bölgesinde koparma işlemi gerçekleştirilir. Bu işlemleri gördükten sonra hava üfleyici kılavuza sokulur ve kıvırcıklandırma merdaneleri arasından geçen bant, bir taşıyıcı bant vasıtasıyla kovalara dökülür. Bu makinalarda müşteri isteğine bağlı olarak AR (buhar verilmemiş elyaf) veya RX (buhar ile doyurulmuş elyaf) olarak çalışabilir. Konvektörlerden gelen elyaf bantları integrato makinalarına belli dublaj oranlarında bağlanır. Bütün dublajlar bağlandıktan sonra tüm bantlar rebreaker silindirlerinin altına kadar getirilir. Disklerden ve manşonlardan geçen bantlar bu bölgede tarama işlemine tabii tutulur ve finalde tops bands haline gelir. Tops bobininin yanında işletmede bumps presleri bulunur. Elyaf bandının özellikleri açısından aralarında farklılık yoktur. Tops bobinleri daha sıkı sarımlı 14 kg ağırlığında; bumpslar ise, daha gevşek sarımlı ve 42 kg ağırlığındadır

18 Kesim ve Paketleme Ünitesi Kesim ve Paketleme ünitesinde kıvırcıklandırma makinası, elyaf kesme makinası ve elyaf paketleme presi mevcuttur. Kıvırcıklandırma makinalarının gelişmişlik derecelerine göre çift bant çalışı1abilir. Kıvırcıklandırma makinalarında ilk olarak gergi bölümü bulunur. Bu kısımda kıvırcıkların açılmasını sağlayan gergi çubukları ve düğüm geldiğinde makinanın durmasını sağlayan düğüm swichleri bulunur. Towun makinaya düzgün olacak şekilde girmesini sağlayan kılavuz çubuklar bulunmaktadır. Besleme merdane gruplarında istenilen tansiyon verilen tow bandı, buharla temasa geçtiği ütü bölgesine gelir. Düzgün ve homojen bir kıvırcık alması için, ütü bölgesinde verilen buhar basıncı önemlidir. Ara merdane grubu ve ara kılavuz çubuklarından geçen towa, çelik merdane grubunda istenilen kıvırcık sayısı ve derinliği verilir. Buradan çıkan sıcak tow, hava emişli trasport bandından geçerek havuza aktarılır. RX veya AR çalışma imkanı vardır. Merdaneler arasındaki çekimin ayarlanmasıyla yapılır. Kesim işletmesinde bazı makinalarda AR çalışabilir. Bu makinalarda AR calışmaya yönelik ütü plakaları bulunmaktadır. Kesim makinaları, kıvırcık almış olan bantların beslendiği makinalardır. Gergi kulesi ve kılavuz merdanelerinden geçen tow kesici gruba gelir. Bu kısımda towlar bir tambur etrafına sarılıp, kesici bıçaklar vasıtasıyla istenilen boylarda kesilir. Tamburda kesilen elyaflar emiş kanalı vasıtasıyla prese çekilirler. HAMMADDE/MALZEME DEPOSU M U A Y E N E V E A N A L İ Z Su & Kimyasal Atıksu TOPS/BUMPS ÜRETİMİ BOYAMA ÜRETİMİ KESİK ELYAF KONTINUE BOYAMA KESİKLİ BOYAMA PAKETLEME ÜRÜN DEPOLAMA Su & Kimyasal Atıksu B A K I M SEVKİYAT Şekil 4 Elyaf Boya İş Akım Şeması Gürültü Oluşumu Emisyon Oluşumu ÇMS Çavuş Metal Tekstil tarafından işletilmekte olan tesisin üzerinde kurulu bulunduğu 6664 ada, 6 ve 7 nolu parseller imar planında sanayi alanı olarak tanımlanmıştır. Planlanan kapasite artışı kapsamında ihtiyaç duyulacak alan mevcut alana ilave olarak 9935 m 2 'lik alan ( 8685 m 2 tesis ve 1250 m 2 ilave atıksu arıtma tesisi ) inşa edilecektir. Planlanan kapasite artışı kapsamında 1770 ton/yıl kumaş kasar-ağartma ve 3540 ton/yıl kumaş boyama kapasitesinin 7207,5 ton/yıl kumaş kasar ağartma ve ton/yıl kumaş boyama kapasitesine ulaşması planlanmaktadır. Ayrıca planlanan yatırımla 4200 ton/yıl continue kasar, 4500 ton/yıl padbatch boya, 1500 ton/yıl baskı, 6075 ton/yıl iplik boya ve 1500 ton/yıl elyaf boyama işlemi gerçekleştirilecektir

19 Kapasite artışı ve inşa edilecek tesiste ilave 200 personelin istihdam edilmesi planlanmaktadır. Üretilen mamül boyalı elyaf, boyalı iplik, boyalı kumaş İstanbul ilinde mevcut toptancıları ile tesis bünyesinde mevcut ihracat departmanı vasıtasıyla yurt dışına satılarak hem ülkemize döviz girdisi sağlanacak hem de ilde istihdama dolayısıyla da işsizlik sorununun çözümüne katkıda bulunulacaktır. Tesiste talep olduğu müddetçe boyalı elyaf, boyalı iplik ve mamül kumaş üretimi gerçekleştirilecektir. I.3 Proje İçin Gerekli Hammadde ve Yardımcı Maddelerin Miktarları, Nasıl ve Nereden Temin Edileceği Planlanan kapasite artışı kapsamında 1770 ton/yıl kumaş kasar-ağartma ve 3540 ton/yıl kumaş boyama kapasitesinin 7207,5 ton/yıl kumaş kasar ağartma ve ton/yıl kumaş boyama kapasitesine ulaşması planlanmaktadır. Ayrıca planlanan yatırımla 4200 ton/yıl continue kasar, 4500 ton/yıl padbatch boya, 1500 ton/yıl baskı, 6075 ton/yıl iplik boya ve 1500 ton/yıl elyaf boyama işlemi gerçekleştirilecektir. Bu bağlamda tesiste kapasite artışı sonucu ihtiyaç duyulacak ham madde ve yardımcı madde miktarları aşağıda hesaplanmaktadır. Tablo 4 Tesiste Kullanılacak Hammadde ve Yardımcı Maddeler 6.a ) Kasar İşlemi ( HT Makineler ) Kullanım Oranı % Mevcut Kullanım (ton /yıl) Artış (ton/yıl) Nihai Durum (ton/yıl) Islatıcı Kırık Önleyici Hidrojen Peroksit Yağ Sökücü Asetik Asit Sud Kostik İyon Tutucu Tiyosülfat Mevcut Kapasite Artış Nihai Kapasite 1770 ton /yıl 5437,5 ton/yıl 7207,5 ton/yıl

20 6.b) Kasar İşlemi (Continue Kasar) Kullanım Oranı % Mevcut Kullanım (ton /yıl) Artış (ton/yıl) Nihai Durum (ton/yıl) Hidrojen Peroksit Stabilizatör İyon Tutucu Islatıcı Mevcut Kapasite ( ton/yıl ) 0 Artış ( ton/yıl ) 4200 Nihai Kapasite ( ton/yıl ) c ) Boyama İşlemi ( HT Makineler ) Kullanım Oranı % Mevcut Kullanım (ton /yıl) Artış (ton/yıl) Nihai Durum (ton/yıl) Reaktif Boya sodyum karbonat Asetik Asit Sabun Yumuşatıcı İyon Tutucu Tuz Islatıcı Kırık Önleyici Mevcut Kapasite 3540 ton/yıl Artış ton/yıl Nihai Kapasite ton/yıl 6.d) Boyama İşlemi (Padbatch Makineler ) Kullanım Oranı % Mevcut Kullanım (ton /yıl) Artış (ton/yıl) Nihai Durum (ton/yıl) Sud Kostik Slikat Boya Islatıcı Mevcut Kapasite ( ton / yıl ) 0 Artış ( ton / yıl ) 4500 Nihai Kapasite ( ton/yıl )

21 6.e ) Baskı İşlemi Kullanım Oranı % Mevcut Kullanım (ton /yıl) Artış (ton/yıl) Nihai Durum (ton/yıl) Boya 5.0 0, Emülgatör 0.5 0, Amonyak 0.5 0, Köpük Kesici 0.1 0, Fiksatör 1.0 0, Binder , Gaz Yağı , Kıvamlaştırıcı 1.0 0, Mevcut Kapasite Artış Nihai Kapasite 0,0 ton/yıl 1500 ton/yıl 1500 ton/yıl 6.f ) İplik Boya İşlemi Kullanım Oranı % Kullanım Miktarı (ton /yıl) Artış (ton/yıl) Nihai Durum (ton/yıl) Islatıcı 1.0 0, Soda , Sabun 1.0 0, Tuz , İyon Tutucu 1.0 0, Sud Kostik 3.0 0, Hidrojen Peroksit 2.0 0, Asetik Asit 2.5 0, Yumuşatıcı 4.0 0, Reaktif Boya 4.0 0, Mevcut Kapasite Artış Nihai Kapasite 0,0 ton/yıl 6075 ton/yıl 6075 ton/yıl

22 6.g) Elyaf Boya İşlemi Kullanım Oranı % Kullanım Miktarı (ton /yıl) Artış (ton/yıl) Nihai Durum (ton/yıl) Bazik Boya 1.0 0, Asetik Asit 0.4 0, Retarder 1.0 0, Sodyum Asetat 2.0 0, Sodyum Sülfat 4.0 0, Mevcut Kapasite Artış Nihai Kapasite 0,0 ton/yıl 1500 ton/yıl 1500 ton/yıl Tesisin buhar ihtiyacı tesiste mevcut bulunan 1 adet Komple Buhar Kazanı + Kızgın Yağ Kazanından temin edilmektedir. Ayrıca tesiste 1 adet buhar kazanı, 1 adet kızgın yağ kazanı Komple Buhar Kazanı + Kızgın Yağ Kazanının arızası veya bakımı durumunda kullanılmakta olup yedek olarak bulundurulmaktadır. Kazan dairesinde yılda yaklaşık 4320 ton kömür tüketilmektedir. Planlanan kapasite artışı kapsamında ilave olarak 2 adet Komple Buhar Kazanı + Kızgın Yağ Kazanı kurulacaktır. Tesiste kullanılacak tekstil yardımcı kimyasalları yurt içindeki tedarikçilerden (ağırlıklı olarak İstanbul ili) 1 tonluk konteynerlar içerisinde karayolu ile nakledilerek temin edilecektir. Tuz Mersin ilinden naylon torbalar ile ana kimyasallar ise İskenderun'dan dökme olarak, kömür ise İskenderun ve Şırnak illerinden karayolu ile temin edilecektir. Tablo 5 Tesiste Kullanılacak Hammadde ve Yardımcı Maddeler Mevcut Kullanım (ton/yıl) Artış (ton/yıl) Nihai Durum (ton/yıl) Islatıcı Kırık Önleyici Hidrojen Peroksit Yağ Sökücü Asetik Asit Sud Kostik Yumuşatıcı Boya Sabun İyon Tutucu 27, Tuz Soda 0, Fiksatör 0,

23 Emülgatör 0, Amonyak 0, Köpük Kesici 0, Binder 0, Gaz Yağı 0, Kıvamlaştırıcı 0, Retarder 0, Sodyum Asetat 0, Sodyum Sülfat 0, Slikat 0, Stabilizatör 0, Tiyosülfat 0,0 81, Kömür I.4 Projede Üretilecek Nihai ve Yan Ürünlerin Üretim Miktarları, Nerelere Ne Kadar Nasıl Pazarlanacakları ve Depolanması ÇMS Tekstil tarafından gerçekleştirilmesi planlanan tekstil tesisi kapasite artışı kapsamında tesisin mevcut üretim, planlanan kapasite artış miktarları ve kapasite artışı sonucu oluşacak üretim miktarları aşağıdaki tabloda verilmektedir. Üretim esnasında yan ürün oluşmayacaktır. Tablo 6 Tekstil Tesisi Üretim Miktarları MEVCUT DURUM HT (ton/yıl) CONTINUE (ton/yıl) PATCH-BATCH (ton/yıl) BASKI (ton/yıl) TOPLAM (ton/yıl) İPLİK BOYA ELYAF BOYA KASAR BOYA BASKI ARTIŞ MİKTARI İPLİK BOYA ELYAF BOYA KASAR 5437, ,5 BOYA BASKI NİHAİ DURUM İPLİK BOYA ELYAF BOYA KASAR 7207, ,5 BOYA BASKI

24 Proje kapsamında üretimi gerçekleştirilecek olan boyalı elyaf, boyalı iplik ve boyalı kumaşlar tesis sahası içerisinde depo alanlarında depolanacak ve ağırlıklı olarak yurt dışına ihraç edilecektir. Mamül nakliyesinde karayolu kullanılacaktır. I.5 Proje Kapsamında Kullanılacak Makinaların, Araçların ve Aletlerin Miktar ve Özellikleri Tesiste kullanılacak makineler son teknolojiye göre seçilecek olup, gelişen teknolojiye göre sürekli yenilenecektir. Aşağıdaki tabloda tesiste mevcut, alımı planlanan ve kapasite artışı sonucu kullanıması planlanan makine ve ekipman listesi, cins, teknik özellkleri ve adetleri yer almaktadır. Tablo 7 Makine ve Ekipman Listesi MEVCUT MAKİNE VE EKİPMANLAR ALIMI PLANLANAN MAKİNE VE EKİPMANLAR Adet Cinsi ve Teknik Özellikleri Adet Cinsi ve Teknik Özellikleri 1 25 Kg lık Boya Makinesi ( Numune ) 2 25 Kg lık Boya Makinesi ( Numune ) 1 50 Kg lık Boya Makinesi (Numune) 2 50 Kg lık Boya Makinesi (Numune) Kg lık Boya Makinesi Kg lık Boya Makinesi Kg lık Boya Makinesi Kg lık Boya Makinesi Kg lık Boya Makinesi Kg lık Boya Makinesi Kg lık Boya Makinesi Kg lık Boya Makinesi Kg lık Boya Makinesi Kg lık Boya Makinesi Kg lık Boya Makinesi Kg lık Boya Makinesi Kg lık Boya Makinesi Kg lık Boya Makinesi Kg lık Boya Makinesi Kg lık Boya Makinesi Kg lık Boya Makinesi Kg lık Boya Makinesi 1 Kızgın Yağ Kazanı ( Yedek ) Kg lık Boya Makinesi 2 Hava Kompresörü Kg lık Boya Makinesi 4 Top Açma makinesi Kg lık Boya Makinesi 2 Ters Çevirme makinesi 2 Continue Kasar Makinesi 1 Germeli Kurutma makinesi 2 Padbatch 1 Sanfor Makinesi 5 Ram Makinası 1 Balon Sıkma 2 Baskı Makinası 4 Şardon makinesi 2 Açıken Yıkama Makine 1 Su Yumuşatma Ünitesi Kg lık Elyaf Boya Kazanı 1 Fuel Oil Yakıt Tankı (200 Tonluk, Yedek) Kg lık Elyaf Boya Kazanı 1 Güç Trafosu Kw Kg lık İplik Boya Makinesi 1 Buhar Kazanı, Kömürlü, 350 M 2 lik Yedek Kg lık İplik Boya Makinesi 1 Buhar Kazanı + Kızgın Yağ Kazanı Komple Kg lık İplik Boya Makinesi 1 Açık En Sanfor makinesi Kg lık İplik Boya Makinesi 1 Buharlı Kurutma Makinesi Kg lık İplik Boya Makinesi 2 Açma Sıkma Kesme Makinesi 30 Sert Sarım Makinesi 2 Tüp Dikme Makinesi 30 Yumuşak Sarım Makinesi 1 Santrifüj Makinesi 6 Gezer Vinç 1 Nemlendirme Sistemi 2 Bobin Presi 1 Pipetleme Makinesi 8 Sulu Pres 1 Nem Kül Uçucu Madde Cihazı 6 Tüp Kesme+Yaş Açma Makinesi 1 Elektronik Fırça Makinesi 10 Ters Çevirme 4 Kumaş Nemlendirme 6 Tüp Sanfor 1 Buhar ve kompaklama makinesi 6 Santrifüj Sıkma

25 (Açık En Sanfor Makinesi) 1 Nem Alıcı 4 Su Yumuşatma Ünitesi 3 Fırçalama Makinesi 3 Açık En Kontrol Makinesi 4 Kurutma Makinesi 3 Balon Sıkma 6 Açıken Sanfor + Kalender Makinesi 4 Kumaş Nemlendirme 3 Pipetleme Makinesi 3 Traş Makinesi 2 Gaze Makinesi 2 Ütüleme Makinesi 3 Nemlendirme Sistemi 4 Tüp Dikme Makinesi 2 Buhar+Kızgın Yağ Kazanı Komple 2 Güç Trafosu 4 Hava Kompresörü 6 Top Açma Makinesi I.6 Proje İçin Seçilen Yer ve Kullanılan Teknoloji Alternatiflerinin Değerlendirilmesi Yer Alternatiflerinin Değerlendirilmesi Faaliyet sahibi tarafından aşağıdaki etkenler dikkate alınarak söz konusu tesisin kurulması için yer tespiti yapılmıştır; Faaliyet sahasının hammadde merkezi olan GAP ve Akdeniz Bölgesi ne yakınlığı, Nakliye giderlerinin az olması, Kalifiye iş gücünün fazla oluşu, Arazi ve çevresinde tesisin kurulması ile ilgili yasal problemin bulunmaması, Arazinin ilk yatırım maliyetinin düşük oluşu, Sahanın faaliyet sahibinin mülkiyetinde oluşu, Sahanın sanayi alanı olarak tanımlı oluşu nedeniyle altyapı problemlerinin bulunmayışı, Nihai olarak işletmenin kurulu bulunduğu alanın sanayi alanı oluşu, Kahramanmaraş ilinin sosyo-ekonomik durumu, ürün ve hammadde taşımacılığının kolaylığı, kumaşın ve hammaddesi iplik ve pamuğun üretildiği bölgede işlenerek değerlendirilmesi sebepleri dolayısıyla başka bir alternatif düşünülmemiştir. Proje İçin Kullanılan Teknoloji Alternatiflerinin Değerlendirilmesi Faaliyet kapsamında kumaşların boya, baskı ve kasar işlemleri çektirme yöntemi ile gerçekleştirilecektir. Çektirme yöntemi kumaş terbiyesinde aşağıda verilen avantajları nedeniyle oldukça yaygın olarak kullanılan bir yöntemdir. İşlem süresi ve temperatür istenildiği gibi ayarlanabilir, Kontinü yönteme göre işlemler daha basittir, Hesaplama ve ilave flotte takviyesi kolaydır,

26 Baş-son farkı, migrasyon gibi hataları olmaz, Kısa metrajlı partiler için uygundur. 50 m lik kumaşların dahi kasarlanmasına olanak tanır, Yatırım maliyetleri düşüktür, Bu yöntemde kullanılan makineler çok amaçlı olarak kullanılabilir, örneğin HT makinelerde bazik işlem, ağartma, boyama, yıkama ve apre işlemleri yapılabilir, Yukarıda da anlatıldığı üzere firma tarafından gerçekleştirilecek kumaş kasar, boyama ve baskı kapasite artışı ve iplik & elyaf boyama tesisi üretim prosesi tekstil sektöründe en son teknolojiye sahip ve en yaygın olarak kullanılan yöntem seçili olduğundan teknoloji alternatifi olarak ele alınacak başka bir yöntem bulunmamaktadır. Yakıt Alternatifi Tesiste hali hazırda gerekli buharın eldesinde ve enerji ihtiyacının karşılanmasında yakıt olarak kömür kullanılmaktadır. Kömürün ucuz, ekonomik ve yerli bir enerji kaynağı oluşu nedeniyle tercih edilmiş olup kapasite artırımı sonrasında da kömür kullanılmaya devam edilecektir

27 BÖLÜM II: PROJE İÇİN SEÇİLEN YERİN KONUMU II.1 Bölgeye İlişkin Varsa 1/25.000, 1/5.000 ve 1/1.000 Ölçekli Yürürlükte Bulunan Planlar ( Bu Planların Proje Özeti Ekine Plan Hükümleri ve Lejand Paftası ile Birlikte Verilmesi ve Aslının Aynıdır Damgasının Vurulması) ve Faaliyet Alanının 1/ Ölçekli Haritada İşaretlenmesi Proje konusu tekstil tesisi kapasite artışı işletmeciliği Kahramanmaraş İli, Merkez İlçesi, Recep Tayyip Erdoğan Bulvarı, Gaziantep Yolu Üzeri, 4. Km adresinde 6664 ada, 6 ve 7 nolu parseller üzerinde faaliyetini sürdürmekte olan kasar boya tesisinde gerçekleştirilecektir. Faaliyetin gerçekleştirileceği 6664 ada, 6 ve 7 nolu parseller imar planında sanayi alanı olarak tanımlıdır. İlgili parsellerin sanayi alanı olarak tesciline ilişkin Meclis kararı, tesis yerinin üzerinde gösterildiği 1/1000 ölçekli imar planı ve lejand paftası (Bkz. Ek 15) dosya ekinde yer almaktadır. Proje sahasının üzerine işlendiği 1/ ölçekli Çevre Düzen Planı, plan hükümleri, lejant paftası Ek 14 de yer almaktadır. Kapasite artışı projesi kapsamında ilgili bölümde koordinatları verilen proje sahasında kumaş boya baskı kasar kapasite artışı, iplik ve elyaf boyama ünitesi için bina inşa edilecektir. Bu ünitelerde binalar arası mesafe için İmar kanunu ve ilgili yönetmelik hükümlerine uyulacaktır. Kumaş kasar boya baskı kapasite artışı, iplik ve elyaf boyama tesisinin kurulacağı ünite binası sanayi alanı üzerine kurulacağından plan tadilatına gerek duyulmamaktadır. Ayrıca proje kapsamında Kahramanmaraş İl Özel İdaresi mevcut ve sonraki yatırımlarına zarar verilmeyecektir. II.2 1/ ve 1/5.000'lik Halihazır Harita Üzerinde Faaliyet Alanı Merkezli 1 km'lik Yarıçap Üzerinde Yeraltı Sularını, Yerüstü Sularını ve Deprem Kuşaklarını Gösterir Analiz, Jeolojik Yapı, Köy Yerleşik ve Sanayi Alanları, Ulaşım Ağı, Enerji Nakil Hatları, Arazi Kabiliyeti, Koruma Alanları, Diğer Stratejik Bölgeler ve Bu Stratejik Bölgelerin Etkilenen Alanlarının Gösterimi İşletilmesi planlanan tesisin yer alacağı alanı içerisine alan ve 1 km lik yarıçaplı alanda yeraltı sularını, yerüstü sularını köy yerleşik ve sanayi alanları, ulaşım ağı ve enerji nakil hatlarını gösterir 1/ ölçekli halihazır harita örneği şekil 3, deprem kuşaklarını gösterir deprem haritası Ek 4'de, arazi kabiliyeti haritası şekil 4 te, koruma alanları, diğer stratejik bölgeler ve bu stratejik bölgelerin etkilenen alanlarının gösterir harita şekil 6'da verilmektedir. Ayrıca faaliyet alanı ve daha geniş çevresini gösteren 1/ ölçekli topografik harita ekte sunulmaktadır (Bkz. Ek 1)

28 Şekil 5 Faaliyet Alanı Merkezli 1 km lik Yarıçaplı Alanda Yeraltı Sularını, Yerüstü Sularını Köy Yerleşik ve Sanayi Alanları, Ulaşım Ağı ve Enerji Nakil Hatlarını Gösterir Harita

29 Şekil 6 Faaliyet Alanı Merkezli 1 km lik Yarıçaplı Alana Ait Arazi Kabiliyeti Haritası Şekil 7 Koruma Alanları, Diğer Stratejik Bölgeleri ve Gösterir Harita

30 II.3 Proje Kapsamındaki Ünitelerin Konumu ( Bütün İdari ve Sosyal Ünitelerin, Teknik Altyapı Ünitelerinin Varsa Diğer Ünitelerin Proje Alanı İçindeki Konumlarının Vaziyet Planı Üzerinde Gösterimi, Bunlar İçin Belirlenen Kapalı ve Açık Alan Büyüklükleri, Binaların Kat Adetleri ve Yükseklikleri, ) Faaliyet; Kahramanmaraş İli, Merkez İlçesi, Recep Tayyip Erdoğan Bulvarı, Gaziantep Yolu Üzeri, 4. Km adresinde 6664 ada, 6 ve 7 nolu parseller üzerinde kayıtlı ,11 m 2 lik arsa üzerinde mevcut binalara ilave 8685 m 2 lik bina yapılacaktır. İlave atıksu arıtma tesisi ise m 2 lik alan üzerinde inşa edilecektir. Proje sahası toplam ,11 m 2 olup kapasite artışı neticesinde toplam kapalı alan m 2 olacak olup geriye kalan ,11 m 2 alan ise gerek gelecekteki kapasite artışında tesisin büyütülmesi gerekse park, bahçe ve yeşil alan olarak kullanılması planlanmaktadır. Bina zemin üzerine tek kat bulunmakta olup 7 m yüksekliğindedir. Aşağıda faaliyet ünitelerine ait alan büyüklükleri tablo halinde verilmektedir. Tablo 8 Ünite Alan Büyüklükleri ÜNİTE ADI ALAN ( m 2 ) ÜNİTE ADI ALAN ( m 2 ) MEVCUT KASAR BOYA TESİSİ 5380 TEHLİKELİ ATIK GEÇİCİ DEPO ALANI 100 İLAVE KASAR BOYA BASKI, İPLİK VE ELYAF BOYA TESİSİ 8685 KAZAN DAİRESİ İPLİK ÜRETİM TESİSİ 7685 KAZAN DAİRESİ ÖRGÜ ÜRETİM TESİSİ 3856 DEPO İDARİ BİNA 632 DEPO MEVCUT VE PLANLANAN ATIKSU ARITMA TESİSİ 3094 KÖMÜR DEPO ALANI 1952 KAPALI ALAN TOPLAM ALAN ,11 HARFİYAT YAPILACAK ALAN 9935 m 2 (1250 m 2 Atıksu arıtma tesisi m 2 boyahane) Proje sahası Kahramanmaraş Belediyesi imar planında sanayi alanı olarak tanımlanmıştır. Proje alanını gösterir 1/ ölçekli Topografik Harita eklerde sunulmuştur (Bkz. Ek-1). Proje kapsamındaki ünitelerin arazi üzerindeki konumu Ek 8'de verilmektedir. II.4 Arazinin Mülkiyet Durumu, Koordinatları, Faaliyet Alanına Ait Panoromik Fotoğrafların Eklenmesi Projenin gerçekleşeceği alan mülkiyeti ÇMS Çavuş Metal Tekstil Lojistik ve Taşımacılık San. Tic. A.Ş adına kayıtlıdır. Planlanan faaliyet toplam ,11 m 2 'lik alanın 9935 m 2 'sinde gerçekleştirilecektir. Proje sahası sınır koordinatları aşağıda Tablo 9 da yer almaktadır. Ünitenin arazi üzerinde yerleşimi rapor ekinde yer almaktadır ( Bkz Ek 8). Faaliyet alanına ait panoramik fotoğraflar Ek 13 de yer almaktadır

31 Tablo 9 Proje Sahası UTM Koordinatları SIRA NO Y X

32 BÖLÜM III: PROJE YERİ VE ETKİ ALANININ MEVCUT ÇEVRESEL ÖZELLİKLERİ (Fiziksel ve Biyolojik Çevrenin Özellikleri ve Doğal Kaynakların Kullanımı ) III.1 Jeolojik Özellikler ( Bölge ve İnceleme Alanı Jeolojisi, Büyük Ölçekli Jeolojik Harita ve Stratigrafik Kesit ) Proje sahasının üzerinde bulunduğu alan kuvaterner yaşlı tutturulmamış çakıl, kum, şilt karmaşığından oluşan alüvyon özelliktedir. Sahanın güneyinde ise miyosen yaşlı gözenekli yer yer aglomera ve tüf seviyeli bazaltik lavdan oluşan Yavuzeli bazaltı ile kretase yaşlı peridotit, diyabaz, spilit, serpantinit, radyolarit, kireçtaşı, kumtaşı ve şeylden oluşan blok ve dilimler halinde koçali karmaşığı gözlenir. Proje sahası ve yakın çevresi jeoloji ve hidrojeoloji haritası Ek 7 de yer almaktadır. Aşağıda proje sahası ve yakın çevresinde gözlenen formasyonlar açıklanmaktadır. Alüvyon (Qal) Alüvyonlar, genellikle akarsu vadileri, düzlükler ile ova tabanlarında yer alan, tutturulmamış, çakıl, blok, kum, silt, kil ve milden oluşmaktadır. Bu seviyeler, yanal ve düşey yönde birbiri ile geçişlidir. Koçali Karmaşığı (JKk) İnceleme alanında yaygın olarak yüzeyleyen, ultrabazikler, volkanikler ve sedimanterlerden oluşan ve düzensiz bir içyapı sunan kayatürlerine ilk defa Sungurlu (1973) tarafından, Koçali Karmaşığı ismi verilmiştir. Birim, peridotit, gabro, diyabaz, volkanit, radyolarit, çörtlü kireçtaşı ve farklı yaşlı kireçtaşı bloklarından oluşmaktadır. Birim, çoğunlukla peridotit ve serpantinitle temsil edilir. Peridotitler, koyu kahve, koyu yeşil renkli, sık çatlaklı, sık eklemli ve genellikle serpantinleşmiştir. Peridotitler, iki kaya türü olan harzburgit ve dunit içerirler. Yer yer gabro daykları ile kesilmişlerdir. Ayrıca tabakalı gabrolar ve diyabaz daykları da izlenmektedir. Peridotitler çoğu yerde serpantinleşmiş olarak izlenir. Serpantinler koyu yeşil, kahve renkli, oldukça parçalanmış, kırıklı, ezik, sık çatlaklı, eklemli ve parlak yüzeylidir. Ultrabazik seviyeleri, alacalı rengi ve yayvan topoğrafyası ile kireçtaşı ve radyolarit gibi sert, dayanımlı seviyeleri de, kornişler ve yarlar oluşturan topoğrafik yapısı ile arazide kolayca ayırt edilirler. Ayrıca üst seviyelerine yakın koyu kahve, boz renkli aglomera ve lav akıntıları, gri renkli mikritik kireçtaşları ile kırmızımsı renkli, kıvrımlı, manganlı radyolaritler, silisli, manganlı sert şeyller de gözlenir. Formasyonu oluşturan kayatürleri, tektonik olarak bir araya gelmiş, karmaşık bir yapı sunarlar. Karmaşık içinde çeşitli boyutta, bej, gri, yer yer kırmızı renkli, kireçtaşı, kristalize kireçtaşı blokları yer almaktadır. Radyolaritli seviyelerle birlikte bulunan kireçtaşlarından, Tuna (1974) Üst Jura-Alt Kretase yaşını elde etmiştir. Yalçın (1980a) ile Terlemez ve diğerleri (1992) ne göre ise ofiyolitler, bölgeye Üst Maastrihtiyen öncesinde yerleşmiştir. Birim, Pirik Formasyonu (Bryant 1960), Ofiyolitik Seri (Atan 1969), Yeşil taşlar (Janetzko 1972), Ofiyolit (Ishmahwi 1972), Ofiyolitik Kortej (Aslaner 1973) Koçali Karmaşığı (Erdoğan 1975 ve Yalçın 1979a) ile deneştirilebilir

33 Yavuzeli Bazaltı (Tmy) Üst Miyosen yaşlı bazaltlar, Yoldemir (1987a) tarafından Yavuzeli Bazaltı adı verilerek tanıtılmıştır. Yavuzeli Bazaltları Dehlizin kuzeybatısındaki sırtlarda, Pazarcık güneyindeki Kazankıran Dağı nda, Narlı Ovası nın doğu ve batısında, Karacasu Köyü kuzey ve kuzeybatısında yüzlekler vermektedir. Bazaltlar; kırmızımsı, koyu kahve, koyu gri ve siyahımsı renkli, tabakasız, yer yer çok kalın tabakalı ve gözenekli olup, gözenekleri cm ye varan kalsit bademciki ve kalsit dolguludur. Lavlar, bazen tüf katkıları içerir ve breşik görünümlüdür. Olivin bazalt ve amigdaloidal olivin bazalt olarak izlenen birim, faylara bağlı olarak gelişen kırıklardan yüzeye çıkan lavlardan oluşmuştur. Bazaltlar, kendisinden daha yaşlı tüm birimleri açısal uyumsuzlukla örter. Yoldemir (1987a) tarafından yaptırılan radyometrik yaş tayinlerine göre, milyon yıl (Orta Miyosen), Ulu ve diğerleri (1991) ne göre ise 7-8 milyon yıl (Üst Miyosen) yaşındadır. Kahramanmaraş Havzası'nda, Orta Miyosen birimlerinin bazaltlarla örtülmesi, Üst Miyosen yaşını destekleyen bir veri olarak yorumlanabilir. III.2 III.2.a. Doğal Afet ve Deprem Durumu Doğal Afet Durumu ( Heyelan, Kaya Düşmesi, Çığ ve Su Baskını Gibi 7269 Sayılı Yasa Kapsamındaki Afet Durumuna Yönelik Açıklamalar ) Fabrika alanının bulunduğu bölge Kahramanmaraş İli, Merkez İlçesi olup yükseltileri m ye varan ve genellikle Güneydoğu Torosları nın uzantıları olan dağlarla, bunların arasında kalan çöküntü ovalarından oluşmaktadır. Fabrika alanı düz bir arsa olup, maksimum uygulamalı eğim % 0-5 tir. İnceleme alanında 7269 sayılı yasa gereği alınmış herhangi bir yasak kararı bulunmamaktadır. Alanda aktif herhangi bir afet durumu ( heyelan, kaya düşmesi, su baskını, çığ, vb ) bulunmamaktadır. Ayrıca alanın topografik ve litolojik özellikleri nedeniyle herhangi bir afet durumu da beklenmemektedir. Deprem, su baskını, yer kayması, kaya düşmesi, çığ ve benzeri doğal afetlerde; yapıların genel hayata etkili olacak derecede zarar gören veya görmesi muhtemel olan yerlerde alınacak tedbirler ve yapılacak yardımlar hususunda tarihli ve sayılı Resmi Gazete de yayımlanarak yürürlüğe giren 7269 sayılı Umumi Hayata Müessir Afetler Dolayısıyla Alınacak Tedbirler Yapılacak Yardımlara Dair Kanun hükümlerine uyulacaktır

34 Şekil 8 Bölge Heyelan Envanter Haritası III.2.b. Deprem Durumu (Faaliyet Alanını İçine Alan Büyük Ölçekli Diri Fay Haritasının Eklenmesi, Raporda Fayların Proje Alanına Uzaklıkları ve Etkileri, Türkiye Deprem Bölgesi Haritasının Eklenmesi) Proje sahası Türkiye deprem bölgeleri haritasında 1. derece deprem bölgesindedir. Ancak ilde son yüzyılda kayda değer bir deprem olmamıştır. Kahramanmaraş ta meydana gelen depremleri ve faylanma durumu ile proje alanının deprem durumunu gösteren deprem haritası ekler (Bkz. Ek 4) bölümünde sunulmuştur. Alanın 1. derece deprem bölgesinde yer alması nedeniyle fabrika inşaatı yapılırken depreme dayanıklılık yönünden gerekli önlemler alınmıştır. III.3 Hidrojeolojik Özellikler ve Yeraltı Su Kaynaklarının Mevcut ve Planlanan Kullanımı, Faaliyet Alanına Mesafeleri ve Debileri (Sahanın Genel Karakteri, Yeraltı Su Seviyesi, Yeraltı Suyundan Faydalanma Durumu, Mevcut Her Türlü Keson, Derin, Artezyen, vb Kuyu ) Proje sahası I.cil gözenekliliğe sahip yeraltısuyu iletim özelliği gösteren birimlerden oluşmuştur. Açılan üretim kuyularının debileri yaklaşık 10 L/sn dir. Sahanın güneyinde geçirimsiz birimler yer almaktadır. Bölgeye ilişkin hidrojeoloji haritası Ek 7 de yer almaktadır

35 Maraş-Merkez Ovası nda toplam olarak 3 m 3 /sn civarında debiye sahip çok sayıda kaynak bulunmaktadır. Bu kaynaklar büyük çapta Paleozoik mermerlerle orta Eosen kalkerlerinden çıkmaktadır. Ovada sığ kuyu yok denecek kadar azdır. Maraş ovalarında DSİ tarafından açılmış toplam 57 adet sondaj kuyusu bulunmaktadır. Bunlardan 6 tanesi Maraş-Merkez Ovası nda bulunmaktadır. Bu kuyuların derinlikleri 35 m ile 302 m arasında değişmektedir. Tesis alanının bulunduğu Maraş-Merkez Ovası tabanı genellikle Kuvaterner yaşlı iri malzemelerle kaplıdır. Ovada akifer kalınlığı ovanın doğusunda 200 m, ortasında ve batısında m arasındadır. Yeraltı suyunun bol bulunduğu seviyeler tabandan itibaren m kalınlıktaki kumlu, çakıllı seviyelerdir. Daha alt seviyelerde araya killerin girmesiyle akifer verimliliğini kaybetmektedir. Ovada yer altı suyu beslenimi yağıştan süzülme, drenaj alanından gelen yüzeysel akıştan süzülme, kaynak, akarsulardan süzülme ve Türkoğlu Ovası ndan yer altı suyu akımı ile olmaktadır. Yer altı suyu boşalımı ise buharlaşma, terleme, kaynaklar ve Aksu Çayı na akım ile olmaktadır. İlin yıllık yer altı suyu kullanımı 343,5 hm 3 /yıl dır. Kahramanmaraş merkezinde halen yer altı su kaynaklarından yararlanılmaktadır. Düzenli şekilde derin kuyu kullanımı 1978 yılında yapılan bir projeye göre oluşturulan tesisler ile başlamıştır. Tesisin proses suyu ihtiyacı gerekli izinleri alınarak açılmış bulunan 2 adet derin kuyudan temin edilmektedir. Kuyuların statik su seviyesi 10 m, dinamik su seviyesi 40 metrede bulunmaktadır. Proje sahası çevresinde yeraltı suyu derinliği 60 metredir. Tesiste ihtiyaç duyulan proses suyu ve baca yıkama suyu, firmaya ait mevcut yeraltı suyu kuyularından temin edilecektir. Firmanın su ihtiyacının karşılandığı yeraltı su kuyularına ait Yeraltı Suyu Kullanma Belgeleri ekler bölümünde sunulmuştur (Bkz. EK 9). Yer altı suyu kullanma belgeleri bulunan 3 adet kuyunun su tahsisi ve kullanım amaçları aşağıdaki tabloda verilmiştir. Şekil 9 Yer Altı Su Kuyuları ve Çekilecek Su Miktarları Kuyu Çekilecek Su Miktarı Kullanım Amacı ton/gün Sınai kullanma ton/gün Kullanma 3 13,6 ton/gün Sulama Tesiste kullanılacak içme ve kullanma suyu nitelikleri tarih ve sayılı İnsani Tüketim Amaçlı Sular Hakkında Yönetmelik hükümlerine uygun olacaktır

36 III.4 Proje Yeri ve Yakın Çevresine İlişkin Hidrolojik Özelliklerin Verilmesi, Yüzeysel Su Kaynaklarının Mevcut ve Planlanan Kullanımı, Faaliyet Alanına Mesafeleri ve Debileri III.4.a. Projenin Göl, Baraj, Gölet, Akarsu ve Diğer Sulak Alanlara Göre Mesafesi Faaliyet alanı çevresinde yapılan gözlemlere dayanarak alan çevresinde baraj, göl, gölet veya önemli yüksek debi ve kapasiteye sahip devamlı akışları oluşturan dere ve akarsu bulunmamaktadır. Proje sahası güney yönde yaklaşık 20 m mesafede Erkenez Çayı yer almaktadır. Sır barajı ise proje sahasına kuşbakışı yaklaşık 11,5 km mesafede yer almaktadır. İlde hidrografik açıdan en önemli akarsu Ceyhan Nehridir. Ceyhan Nehri Kahramanmaraş ın en önemli akarsuyudur. Toplam uzunluğu 425 km olan Ceyhan Nehrinin 190 km lik bölümü, Kahramanmaraş il sınırları içinden geçer. Nehrin ortalama debisi 82.9 m 3 /s dir. Ceyhan Nehrinin dar ve derin vadilerden akması, yüksek debiye sahip olması nedeniyle üzerine Menzelet, Sır ve Kılavuzlu Barajları inşa edilmiştir. En önemli kolları Aksu Nehri, Orçan, Söğütlü, Nergile, Hurman, Göksun ve Körsulu Çayları ile Keşiş, Fırnız, Tekir, Törbüzek Dereleridir. Ceyhan Nehri: Elbistan ilçesinin Pınarbaşı mevkisinde bulunan Mesozoyik yaşlı kireçtaşları ile Pliyo- Kuvaterner yaşlı karasal kırıntılıların dokanağından doğar. Güneye doğru akan Ceyhan Nehrine Elbistan ın KD sundan Söğütlü Çayı, kuzeyinden Sarsap Deresi, Hurman Çayı, GB dan Göksun Çayı katılır. Bu noktadan sonra doğuya yönelen nehir bünyesine Nergile Deresini katarak güneye döner ve Menzelet Baraj gölüne dökülür. Menzelet Barajına kuzeyden Çemrengeç ve Okkayası, batıdan Fırnız ve Tekir Dereleri dökülürken, doğudan Bertiz Çayı katılır. Güneye doğru akan Ceyhan Nehri, Sır Barajı Gölüne dökülür. Sır Barajına batıdan Körsulu, doğudan Aksu Çayları katılır. Yenicekale nin GD sunda güneye dönen nehir, 6 km kadar bu yönde aktıktan sonra Karadere Köyünün KB sında GB ya yönelir. Andırın Suyu ve Keşiş Deresini de bünyesine katan Ceyhan Nehri, Karanlık Dağının batısından Kahramanmaraş İl sınırlarını terk eder. GB yönünde akmaya devam eden Ceyhan Nehri önce Aslantaş Baraj Gölüne, buradan da güneye doğru akarak Akdenize dökülür. Elektrik İşleri Etüt İdaresi nin (EİEİ) Ceyhan Nehrinin il sınırları içinden geçen bölümü üzerinde iki akım gözlem istasyonu (AGİ) bulunmaktadır. Bu istasyonlar, Sır Baraj Gölü girişinde bulunan Kılavuzlu ve kuzeyde Elbistan ilçesinin batısında bulunan Kabaağaç istasyonlarıdır. Aksu Çayı: Toplam 110 km akarsu uzunluğu ile Ceyhan Nehrine dökülen en büyük akarsudur. Aksu Nehri, Kahramanmaraş kent merkezinin KD sunda, Engizek Dağlarının eteğinde bulunan Çağlayancerit ilçesi Küçükcerit mevkisinin 1.5 km KD sundan doğar. Aksu, Engizek, Öksüz, Erince, Sakarkaya, Kandil ve Çatal Dağlarından çıkan çok sayıda kaynak ve dereden beslenir. Küçükcerit ten Çürüksu mevkiine kadar GD yönünde akan çay, buradan Haydarlı Tepe eteğine kadar 11 km güney yönünde akar. Haydarlı Tepe eteğinde GB yönüne dönen nehir Kartalkaya Baraj Gölüne dökülür. Baraj Gölünden çıkan Çay aynı yönde akarak Narlı Ovasına girer. Ovada, Emiroğlu Köyünün hemen kuzeyinde, KB yönüne dönen Aksu Çayı, Türkoğlu ilçesi yakınlarında Kılılı Tepenin hemen doğusunda, kuzeye yönelerek Maraş Ovasına doğru akar. Maraş Ovasına girerken KB ya yönelen çay, bu yönde ovayı geçip Sır Baraj Gölüne dökülerek Ceyhan Nehrine katılır

37 Körsulu Deresi: Göksun Ovasından doğan Köprüağzı Deresinin, Mazgaçdağı ve Kayranliziyareti Tepeleri arasından doğan Karapınar Deresi ile Geben Ovasında birleşmesinden oluşur. Toplam uzunluğu 40 km olan dere, Karbasan Mahallesi civarında Ceyhan Nehrine katılır. Körsulu Dere, büyük ölçüde Andırın ve Göksun ilçeleri arasında geniş bir alanda yüzeylenen Triyas-Jura yaşlı kireçtaşlarından boşalan karstik kaynaklardan beslenir. Bu duruma en güzel örnek, daha önce Körsulu Deresine boşalan, günümüzde Kahramanmaraş ın içmesuyu ihtiyacını karşılayan Değirmengözü ve Obaönü karst kaynaklarıdır. Derenin beslenme havzası, Akdeniz ikliminin karasal iklime geçiş yaptığı topoğrafik olarak yüksek ve dağlık bir bölgedir. Bu nedenle kışın oldukça fazla yağan kar, mart ayında başlayan erime süreci ile karstik kaynakları ve dolayısıyla Körsulu Deresini besler. Derenin debisi, mart-temmuz döneminde oldukça yüksekken, ağustos ayından itibaren düşerek şubat ayında minimum seviyeye iner. Göksun Çayı: Binboğa Dağlarından gelen Kömürsuyu Deresi ile Göksun ilçesinin kuzeyinden çıkan Mehmetbey karst kaynağı ve bu kaynağın karıştığı Törbüzek Deresi birleşerek Göksun Çayını oluştururlar. Göksun Çayının toplam uzunluğu 60 km olup, Yazıdere Köyünün hemen yanından Ceyhan Nehrine katılır. Erkenez Çayı : Çakalcık Sırtlarından gelen Çakalcık Deresi, Bulanık Köyü çevresinden gelen Tekneli, Karapınar, Çüroğlu ve Alaağaç Dereleri ile Mumdağ Tepesinin güneyinde birleşerek Erkenez Çayını oluşturur. GB doğrultusunda akan çay Baloğluntaş Tepesinin kuzeyinden geçerek Maraş Ovasına girer. Erkenez Çayı, Kocaoğlu Mevkisini geçerek batıya döner ve aynı yönde ovayı geçerek Güllühöyük Tepesinin 1 km batısında Aksu Çayına karışır. Erkenez Çayının toplam uzunluğu 31 km, ortalama debisi 1.71 m 3 /s dir. Hurman Çayı: Hurman Çayı, Afşin ilçesi nin KB sında uzanan Binboğa Dağlarından doğan Ördekli Deresinin, Dağlıca Beldesinin güneyindeki tepelerden doğan Kesirlik Deresinin, tarihi Hurman Kalesi harabelerinin kıyısında birleşmesiyle oluşur. Çayın toplam uzunluğu 50 km dir. Hurman Kalesi harabelerinden itibaren G-GD yönünde akan çay, Elbistan ilçesinin batısında bulunan Asar Tepenin (1367 m) doğusundan geçerek Ceyhan Nehrine dökülür. Söğütlü Çayı: Söğütlü Çayı, Nurhak Dağlarından gelen Söğütlü, Sığırcı, Çöplü Derelerinin, Tapkıran Mevkisinden gelen Yörme Deresi ile Karahasan Uşağı beldesinin güneyinde bulunan Tosun Mahallesi kıyısında birleşmesi ile oluşur. Tosun Mahallesinden itibaren KB yönünde akan çay, Elbistan İlçesi Şerefli Mahallesinde batıya döner. Silonunkayası Tepesinin güney eteğinde GB yönüne dönerek Elbistan İlçe merkezinde Ceyhan Nehrine dökülür. Toplam uzunluğu 60 km olan çayın ortalama debisi 3.9 m 3 /s dir. Göksu Çayı: Toplam uzunluğu 145 km olan çayın sadece 35 km lik bölümü Kahramanmaraş il sınırlarına girer. Çayın yıllık ortalama debisi 10.9 m 3 /s dir. Göksu Çayı Engizek Dağlarından doğar Erkenek, Tut ve Akdere civarından geçer. Sofraz Suyunu da aldıktan sonra Gümüşkaya nın batısında Fırat Nehrine dökülür

38 Fırnız Deresi: Fırnız Deresi, Binsığır ve Kozdağ Dağları arasında Söğütovası Mahallesi civarından doğar. Başta Çukurhisar ve Fırnız kaynakları olmak üzere, akış yolu boyunca çok sayıda kaynak ve dereden katkı alır. Özellikle Fırnız Köyü yakınlarında üç grup halinde çıkan kaynaklar ( l/s) dereye önemli katkı sağlar. Söğütovası Mahallesi ile Kartal Kayası Mevkisi arasında GD yönünde akan dere, bu mevkide doğuya döner ve Menzelet Baraj Gölüne dökülür. Tekir Deresi: Merkeze bağlı Tekir beldesinin Hacıveliler Mahallesi, Yeşilgöz Karst Kaynağından doğar. Kahramanmaraş-Kayseri yoluna parelel (GD yönünde) akarak Menzelet Baraj Gölüne dökülür. Derenin toplam uzunluğu 19 km, ortalama debisi 4.58 m 3 /s dir. Andırın Suyu: Andırın ilçesi nin güneyinde, Işık Dağından gelen Çamçatağı Derenin, Efrazıldeli Dağından gelen Akpınar Deresi ile Teccağız Mahallesinin 1 km kuzeyinde birleşmesi ile oluşur. Andırın Suyunun toplam uzunluğu 14 km, ortalama debisi 3.26 m 3 /s dir. Keşiş Suyu: Andırın ilçesinin kuzeyinde kalan Çokak beldesinin doğusunda bulunan tepelerden doğar. Devamlı güney yönünde akan Keşiş Suyunun toplam uzunluğu 28 km, ortalama debisi 3.27 m 3 /s dir. Güneyde Hacı Aptiler Mahallesinin1 km GD sunda Ceyhan Nehrine katılır. Baraj Gölleri İl alanında Kartalkaya Barajı (Aksu çayı üzerinde,sulama amaçlı ve taskınların korunması amaçlı, bitmiş durumda), Sır Barajı (Ceyhan nehri üzerinde, enerji üretim amaçlı,bitmis durumda), Ayvalı Barajı (Erkenez çayı üzerinde, içme ve sulama amaçlı, yapımı devam etmekte), Kılavuzlu Barajı (Ceyhan nehri üzerinde, enerji üretimi amaçlı,yapımı devam etmekte), Menzelet Barajı (Ceyhan Nehri üzerinde, enerji üretim amaçlı), Suçatı Bendi (enerji amaçlı) ve Berke Barajı (Ceyhan Nehri üzerinde, enerji üretim amaçlı) yer alır. Göletler İl genelinde mevcut ve inşa edilmekte olan göletler aşağıdaki tabloda yer almaktadır

39 Gölet Tablo 10 Göletler ve Teknik Özellikleri İlçesi Max Göl Hacmi (hm 3 ) Sulama Alanı Talvegden Yüksekliği (m) Düzbağ Çağlayancerit Kamışcık Göksun Kemal Göksun Esence Afşin Büyükyapalak Elbistan Çardak Göksun Kızıliniş Türkoğlu İncecik Elbistan Zorkun Çağlayancerit Merk Çağlayancerit Meydan Merkez Sarsap Elbistan Sır Barajı: Kahramanmaraş ilinin 33 km batısında Ceyhan Nehri üzerinde inşa edilen Sır Barajı, yılda 725 GWh (Gigawatt) enerji üretmektedir. Yıllık ortalama enerji üretimi 725 milyon Kilowattsaattır. Sır Barajı ve HES tesisleri Çukurova Elektrik A.Ş. tarafından 1991 yılında kurularak işletmeye alınmış olup devlet tarafından işletilmektedir. Kartalkaya Barajı: Kahramanmaraş ili Pazarcık ilçesinin 5 km kuzeybatısında Aksu Çayı üzerinde inşa edilen ve 1971 yılında işletmeye açılan Kartalkaya Barajı ile Narlı ve Kahramanmaraş Ovalarında toplam hektar alan sulanmaktadır. Ayrıca Gaziantep ilinin içme, kullanma ve endüstri suyu için yılda 47 hm³ su verilmektedir. Menzelet Barajı: Kahramanmaraş ilinin 26 km kuzey batısında Ceyhan Nehri ile Güredi Çayının birleştigi yerin 2,5 km mansabında inşa edilen Menzelet Barajı yılda 515 GWh enerji üretim kapasitesine sahiptir. Toplam göl hacmi hm 3, kurulu güç 124 MW olan baraj faaliyettedir. Yıllık ortalama enerji üretimi 575 milyon kilowattsaattir. Ayvalı Barajı: İl merkezinin 23 km kuzeydoğusunda, Erkenez Çayı üzerinde inşa edilmekte olan Ayvalı Barajı ile Kahramanmaraş a içme, kullanma ve endüstri suyu olarak yılda 52 hm³ su verilecek, brüt ha arazinin sulanması sağlanacak ve taşkın zararları önlenecektir. Toplam göl hacmi 80 hm 3 olan baraj tamamlandığında İl merkezinin 2025 yılına kadar içme suyu karşılanacaktır. Kılavuzlu Barajı ve HES: Kahramanmaraş ilinin 18 km kuzeybatısında Ceyhan Nehri üzerinde inşa edilmektedir. Tamamlandığında Hatay il merkezine kadar uzanan ha tarım arazisinin sulanması ve 54 MW kurulu gücü ile yıllık 100 Milyon kwh enerji üretimi amaçlanmaktadır. Sulamanın hektarı il sınırları içerisindedir. Adatepe Barajı: İl in Göksun ilçesinin 20 km. kuzeydoğusunda Göksun Çayı üzerinde inşa edilmektedir. Barajın tarihinde ihalesi yapılarak işe başlanmıştır. Baraj ve sulama tesisleri tamamlandığında Afşin-Elbistan Ovalarında ha arazi sulanacaktır

40 Sulama Projeleri DSİ XX. Bölge Müdürlüğü sınırları içerisinde tarım arazileri toplamı ha'dır. DSİ etüt neticelerine göre tasnif edilen arazi miktarı ha, sulamaya elverişli arazi ha ve bunun ekonomik olarak sulanabilir miktarı yeraltı sulamaları dahil ha civarındadır. Bu güne kadar yüzeysel su imkânlarıyla Büyük su işleri olarak ha, Küçük su işleri olarak ha arazinin sulama inşaatları bitirilerek işletmeye açılmıştır. İşletmeye açılan ha sulamaların hektarı faydalananlarca işletilmek üzere kurulan sulama birliklerine devri yapılmıştır. Sulak Alanlar İl merkezine 30 km uzaklıkta Gavur Gölü sulak alanı bulunmaktadır. Deniz seviyesinden m yükseklikte yer alan sulak alan, kurutulmadan önce, 1948 yılı verilerine göre 55,859 km 2 alana sahip iken, bugün bu alan 8,9 km 2 'ye düşmüş olup, mevsimlere göre değişiklik göstermektedir. Hatta yaz aylarında suların tamamen kaybolduğu görülmektedir. Doğal göl yüzeyleri Gavur Gölü Kumaşır Gölü Baraj rezervuar yüzeyleri Kartalkaya Barajı Menzelet Barajı Sır Barajı Suçatı Bendi Berke Barajı Gölet rezervuar yüzeyleri Kızıliniş Göleti (DSİ) İncecik Göleti Düzbağ Göleti (KHGM) Kamışcık Göleti Kemalli Göleti Akarsu yüzeyleri Ceyhan Nehri ana kolu Söğütlü Çayı Sarsap Çayı Hurman Çayı Göksun Çayı Güredin Çayı Aksu Çayı ana kolu Körsulu Çayı Göksu Çayı Diğerleri Toplam su yüzeyleri : 85 ha : 76 ha : 9 ha : ha : ha : ha : ha : 125 ha : 780 ha : 101 ha : 34 ha : 7 ha : 25 ha : 15 ha : 20 ha : ha : ha : 150 ha : 94 ha : 225 ha : 188 ha : 38 ha : 750 ha : 188 ha : 94 ha : ha : ha İl genelindeki doğal göller Tablo 11 de ve akarsular ise Tablo 12 de yer almaktadır

41 Tablo 11 Kahramanmaraş İli Doğal Göller Göl Adı Bulunduğu İlçe Yüzölçümü (km 2 ) Denizden Yüksekliği Özelliği Gavur Gölü Türkoğlu 0, Bataklık Kumaşır Gölü Merkez 0, Bataklık Tablo 12 Kahramanmaraş İli Akarsuları Akarsu Adı Toplam Uzunluğu (Km) İl Sınırları İçerisindeki Uzunluğu (Km) Toplam Uzunluğa Oranı Ortalama Debisi (m 3 /Sn) Aksu Çayı Andırın Suyu Bertiz Çayı Cemrengeç Suyu Ceyhan Nehri Erkenez Çayı Fırnız Deresi Göksu Çayı Göksun Çayı Hurman Çayı Keşiş Suyu Kısık Dersi Körsulu Çayı Nergile Dersi Sarsap Çayı Söğütlü Çayı Tekir Deresi Zeytin Suyu Toplam III.4.b. İçme, Kullanma ve Sulama Amaçlı Kullanım Durumları İl merkezi içme ve kullanma suyu Pınarbaşı mevkiinde bulunan Büyükgöz, Kırkgöz ve Baharpınarı adı ile bilinen kaynak suları, Kahramanmaraş Belediyesi nce yaptırılan Andırın ilçe merkezinin 15 km doğusunda Gökgedik köyü sınırları içerisindeki Karasu İsale Hattı ve Kahramanmaraş Ovasında bulunan iki terfi merkezinden beslenmektedir. Pınarbaşı Mevkiindeki kaynak sularının bir kısmı cazibe ile diğer bir kısmı ise terfi vasıtası ile şebekeye verilmektedir. Karasu İsale Hattı ile kentin 2035 yılına kadar içme suyu ihtiyacı karşılanabilecektir. Ayrıca yapımı devam eden Ayvalı Barajı ile şehrin su ihtiyacı 2050 ye kadar giderilecektir

42 Kahramanmaraş İline Verilen Temiz Su Kaynakları: Karasu : 1500 lt/sn Pınarbaşı : 500 lt/sn Kuyular : Yedek (gerekirse 600 lt/sn) Su Şebeke Uzunlugu : m Rapora esas proje alanı; içme kullanma suyu temin edilen baraj, göl koruma alanında kalmamaktadır. ÇMS Tekstil Fabrikasının içme ve kullanma suyu ve diğer amaçlı su ihtiyacı fabrika sahası içinde bulunan ve T.C. Orman ve Su İşleri Bakanlığı, DSİ 20. Bölge Müdürlüğü tarafından kullanma izni verilen kuyulardan temin edilecektir. Yeraltısuyu Kullanma İzin Belgeleri Ek 9 da verilmiştir. Ayrıca proje alanı tarih ve sayılı (Değişiklik: R.G ) Resmi Gazete de yayımlanarak yürürlüğe giren Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği nin nci maddelerinde tanımlanan, içme ve kullanma suyu temin edilen kıta içi yüzeysel su havzasında kalmamaktadır. III.5 Flora ve Fauna [ Proje Alanı ve Bölgesinde Olabilecek Her Bir Türün ( flora ve fauna); Hangi Yöntemle ( literatür, gözlem, vs ) Tespit Edildiği, Bölgedeki Dağılımları ve Bolluk Miktarları, IUCN Kriterlerine Göre Tehdit Kategorileri, Uluslar Arası Anlaşmalara Göre ( Bern Sözlşemesi Ek-1 ve Ek-2 ile ) Koruma Statülerinin Listelenmesi, Literatür Çalışmalarında Güncel Kaynakların Kullanılması] Mevcut tesis sanayi alanında kurulu bulunduğundan dolayı üzerinde kurulu bulunduğu alan ve çevresi flora ve fauna açısından oldukça fakirdir. Jeolojik yapı olarak da yakın çevresindeki toprak örtüsü üzerinde fazlaca bitki örtüsü bulunmamaktadır. Bu nedenle tesis sahasında kısa süreli gözlemler yapılmış ve bu gözlemler ile daha önce yapılmış çalışmalardan oluşan literatürün taranmasıyla elde edilen verilerle flora-fauna tespitinde kullanılmıştır. Faaliyet alanı Davis (1965) in grid sistemine göre C6 karesi içerisinde yer almaktadır. Ayrıca bölge Anadolu Diyagonali üzerinde olup Akdeniz-Güneydoğu-İç Anadolu kesişme noktaları arasında yer alır. Bölgenin vejetasyonu yakın geçmişteki antropojenik etkenlerle (otlatma, tarım arazisi açma, usulsüz kesim, yangın) büyük ölçüde tahrip görmüştür

43 Şekil 10 Proje Sahasının Davis Grid Sistemi Üzerinde Gösterimi Projenin bölgesel etki alanında yıllardır devam eden tarım sahası açma gayretleri ve devam edip gelen tarım-kültür sanayi faaliyetleri tabii flora ve faunanın zaman içerisinde büyük ölçüde ortadan kalkmasına sebep olmuş biyotoplar tamamen değişime uğramıştır. Bu olumsuzluklar karşısında bölge flora ve faunası için populasyon düzeyinde kesin bilgi vermek mümkün değildir. Nitekim alandan toplanan bitki örneklerinin hemen hepsini ruderal - kozmopolit (döküntü yaygın ) bitkilerle tarla yabancı otları teşkil etmektedir. Endemik tür ve bu türlerin tercih edecekleri habitatlar bulunmamaktadır. Faunayı oluşturan hayvan türleri de bitki türleri gibi lokal olmayan sadece Türkiye de değil aynı zaman diğer ülkelerde de yayılışa sahip geniş yayılışlı türlerden meydana gelmektedir. Mevcut hayvan türleri tarla aralarındaki boşluklarda veya tarıma ve yapılaşmaya uygun olmayan kayalık alanlarda yaşamlarını sürdürmektedir. Proje sahasının Türkiye nin endemizm merkezi olarak tanımlanan Anadolu Diyagonali üzerinde olmasına rağmen, endemik türlerin bulunmamasının başlıca nedenleri; Sahanın karayoluna yakınlığı, Bölgede bol miktarda ıslah alanı olması ve kültür bitkisi yetiştirilmesi, Çalışma alanının yoğun olarak yerleşime, sanayi ve tarıma açık olması, otlatmanın fazla oluşu şeklinde sıralanabilir. Arazi ve Çevresinin Florası Proje sahasının sanayi alanı olarak kuruluşu nedeniyle alan flora ve fauna türleri açısından oldukça fakir durumdadır. Bu nedenle flora-fauna tespitine yönelik çalışmalarda literatür bilgileri kullanılmıştır. Araştırma alanında yaygın olarak görülen familya Compositae dir. Alan ve yakın çevresinde Poaceae, Fabaceae, Caryophyllaceae ve Labiate görülen diğer yaygın familyalardır. Kurulması planlanan tekstil tesisinin uzak ve yakın çevresinde yer alan flora listesi Tablo 13 te verilmiştir

44 Küresel olarak tehlike altında olan bitki ve hayvan türleri, en son güncellenen kriterlere ve IUCN (International Union for the Conservation of Nature and Natural Resorces), CITES (Convention on International Trade in Endangered Types of Wild Fauna and Flora), ve Bern Convention (Convention on Wildlife and Natural Habitats) listelerine göre belirlenmiştir. Ek olarak endemik bitki türleri için önemli olan ulusal durum Red Data Book of Turkish Plants (Türkiye Bitkileri Kırmızı Kitabı- TBKK) kitabına göre belirlenmiştir. IUCN kategorileri şu şekildedir: EX: Tükenmiş türler (Extinct), E: Tehlikede olan türler (Endangered), V: Zarar görebilir türler (Vulnerable), R: Nadir Türler (Rare), I: Meçhul Türler (Indeterminate), K: Yeterince Bilinmeyen Türler (Insufficiently Know), O: Tehlike Dışı Türler (Out of Danger), NT: Nadir veya Tehdit Altında Olmayan Türler Xanthium strumarium Papaver dubium L. Paliurus spina-christi Miller Reseda lutea L. var. lutea Carduus nutans Şekil 11 Saha ve Yakın Çevresinde Gözlenen Türlerden Bazıları Tablo 13 Faaliyet Alanı ve Yakın Çevresi Florası BİTKİ TÜRÜ TÜRKÇE İSMİ HABİTAT ENDEMİZM I II III IV V VI VII VIII L B Y D NİSPİ BOLLUK TEHLİKE KATEGORİSİ FİTOCOĞRAFİK BÖLGE COMPOSİTAE Xanthium strumarium Pıtrak + + II NT Geniş Yayılışlı Xanthium spinosum Dikenli Pıtrak II NT Geniş Yayılışlı Carduus nutans L. ssp. nutans Deve Dikeni + + II NT Geniş Yayılışlı Centaurea babylonica (L.) L. Peyg. Çiçeği II -- Doğu Akdeniz Senecio vernalis Kanarya otu II NT Geniş Yayılışlı POACEAE Phleum boisseri Bornm IV NT İran-Turan Echinops orientalis Topuz dikeni II NT İran-Turan FABACEAE Lotus corniculatus Gazel Boynuzu III NT Avrupa-Sibirya Lathyrus gongoni Mürdümük III NT Doğu Akdeniz Medicago turbinata Yonca V NT Doğu Akdeniz Medicago orbicularis Yonca V NT Akdeniz El. Onobrychis aequidenteta (Sibth. et Srn) d'urv Korunga III NT Akdeniz El. Onobrychis caput-calli Korunga III NT Akdeniz El

45 Trifolium purpureum Lois. var. purpureum Lois Üçgül III NT Geniş Yayılışlı CARYOPHYLLACEAE Minuartia juniperina (L.) Miare & Petitm. Minuatya + + I NT İran-Turan Arenaria antitaurica McNeill Kum otu + + III NT Gysophila libanotica Boiss. Bahar yıldızı + + II NT Akdeniz El. Silene ampullata Boiss. Nakıl + + I NT İran-Turan PTERIDOPHYTA Equisetum ramosissim a Desf. At kuyruğu + + II NT Geniş Yayılışlı Ceterach officinarum Eğrelti + + NT RANUNCULACEAE Adonis aleppica Boiss. Kandamlası + + NT İran-Turan Adonis microcarpa Kandamlası + + NT Akdeniz El. Ranunculus cuneatus Boiss. Düğün Çiçeği + + NT Akdeniz El. Nigella arvensis L. var. glauca Boiss. Çörek otu + + III NT Geniş Yayılışlı Consolida schlerodada (Boiss) Schröd. var. Rigida (Freyn et Sint.) Davis Mor Çiçek + + NT Doğu Anadolu PAPAVERACEAE Papaver dubium L. Gelincik + + II NT Glaucium grandiflorum Boiss. et Huet var. Grandiflorum Kellale + + NT İran-Turan BRASSICACEAE Alyssum minutum Schlecht. ex DC. Uyuz otu + + II NT Geniş Yayılış Arabis verna (L.) DC. Kaz teresi + + II NT Akdeniz El. Capsella bursa-pastoris (L.) Medik. Çoban çantası + + III NT Geniş Yayılış Boreava orientalis Jaub. et Spach Sarı ot III NT Geniş Yayılış CISTACEAE Fumana aciphylla Boiss. Kırgülü + + III NT İran-Turan RESEDACEAE Reseda lutea L. var. lutea Muhabbet çiçeği + + II NT Geniş Yayılışlı Reseda lutea Linnaeus var lutea Kuzu otu IV NT Geniş Yayılışlı POLYGONACEAE Rumex patientia Linnaeus Kuzukulağı IV NT Geniş Yayılışlı Çoban Polygonum arenastrum Bor. değneği + + III NT Geniş Yayılışlı MALVACEAE Alcea pallida Waldst. & Kit. Hatmi III NT Geniş Yayılışlı GERANIACEAE Pelargonium endlicheria num Fenzl Sardunya + + III NT Geniş Yayılışlı Geranium lucidum Linnaeus İğnelik + + III NT Geniş Yayılışlı

46 RHAMNACEAE Paliurus spina-christi Miller Karaçalı + + II NT Geniş Yayılışlı Rhamnus oleoides Linnaeus ssp.graecus Kör diken + + III NT Doğu Akdeniz HABİTAT SINIFLARI ENDEMİZM NİSBİ BOLLUK 1 Orman L: Lokal Endemik 1.Çok Nadir 2 Maki B: Bölgesel Endemik 2.Nadir 3 Frigana Y: Yaygın Endemik 3.Orta Derece Bol 4 Kültür Alanları(Bağ, bahçe v.b.) 4.Çok Bol 5 Kuru Çayır 6 Nemli Çayır 7 Yol Kenarı 8 Kayalık Faaliyet Alanı ve Çevresi Faunası Bölgede endüstriyel yapılaşma ve karayoluna yakın oluşundan dolayı zengin bir canlı çeşitliliği görülmez. Protozoa (tek hücreli hayvanlar), Molluska (yumuşakçalar), insecta (böcekler), reptilia (sürüngenler), Aves (kuşlar), mammalia (memeliler) sınıflarına ait fauna türleri bulunmaktadır. Proje alanının yol ve sanayi tesislerine yakınlığı sebebiyle yaban hayvan hayatı tamamen alandan çekilerek daha sakin ortamlara göç etmişlerdir. Buna göre faaliyet alanı ve çevresinde gözlenen türler hem arazi çalışmaları hem de yöre halkından alınan bilgiler ışığında saptanmış olup aşağıdaki listelerde yer almaktadır. Proje alanı sanayi bölgesi olarak tanımlıdır. Tesisin etrafında birçok sanayi tesisi bulunmaktadır. Proje sahasının sanayi alanı oluşu, karayoluna yakınlığı, çalışma alanının yoğun olarak sanayi ve tarıma açık olması sebebiyle flora ve fauna kısmi tahribata uğramıştır. Bu nedenle doğal ortam kısmen bozulmuş aynı zamanda fauna da bölgeden gürültü ve insan varlığından dolayı uzaklaşmıştır. Tablo 14 Proje Alanı ve Çevresinde Bulunan Hayvan Türleri KUŞLAR Latince Adı Türkçe Adı Fi FD RDB EVRDB END BERN CITES IUCN AVL. Delichan Ev kırlangıcı Sayıca Yaygın - Yok Yok Yok Yok Yok - urbica az Corvus Karga Sayıca Yaygın - Yok Yok Yok Yok Yok - monedula az Riparia riparia Kum kırlangıcı Yaygın Yaygın - Yok Yok Yok Yok Yok - HERPATOFAUNA (SÜRÜNGEN - ÇİFT YAŞAMLILAR) ve OMURGASIZLAR ERL BERN CITES IUCN Habitat Gözlem Rana Ova kurbağası Yok Yok Yok Yok Sulak Alanlar Dere kenarı ridibundula Bufo viridis Gece kurbağası Yok Yok Yok Yok Taş altları Nemli taş altları

47 Ophisops elegans subsp. elegans Tarla kertenkelesi Yok Yok Yok Yok Tarla kenarları Kumlu tarla kenarları Apodemus sp. Fare Yok Yok Yok Yok Tarla kenarları Tarla kenarı Vespa sp. Yaban arısı Yok Yok Yok Yok - Tarla kenarları Polistes Eşek arısı Yok Yok Yok Yok - Döküntü alanları gallicus Danaus Kahverengi Yok Yok Yok Yok - Sinapis sp. üzerleri plexippus kelebek Empusa Peygamber Yok Yok Yok Yok Yeşil alanlar Lathyrus sp. üzerleri pennata devesi Acrida sp. Çekirge Yok Yok Yok Yok Yeşil alanlar Lathyrus sp. üzerleri Acrida sp. Çekirge Yok Yok Yok Yok Yeşil alanlar Lathyrus sp. üzerleri Danaus Kelebek Yok Yok Yok Yok Yeşil alanlar Lathyrus sp. üzerleri plexippus Coccinella Uğur böceği Yok Yok Yok Yok Yeşil alanlar Cirsium üzeri septempunctata FI Faaliyet alanı ve çevresindeki yoğunluğu ERL European Red List ve Yol kenarlar FD Faaliyet alanı ve çevresi dışındaki yoğunluğu CITES Convention on International Trade in Endangered Types of Willd Fauna and RDB Red Data Book IUCN Flora International Union fort he EVRDB European Vertabrate Red Data Book AVL. Conservation of Nature and Natural Resorces Merkez Av komisyonu kararı BERN. Avrupa yaban hayatı ve yaşama ortamlarını koruma sözleşmesi Testudo graeca Empusa pennata Acrida sp. Apis mellifera Şekil 12 Arazi Çevresinde Gözlenen Bazı Fauna Örnekleri Proje sahası Merkez Av Komisyonu tarafından, av döneminde avlanmanın yasaklandığı yerler ve yaban hayvanı yerleştirildiği için avın yasaklandığı sahalar içerisinde kalmamaktadır. Proje sahasında gerçekleştirilen arazi gözlemleri esnasında merkez av komisyonu tarafından koruma listesinde yer alan türlere rastlanılmamıştır. Ancak gerek inşaat gerekse işletme aşamasında sahada T.C. Orman ve Su İşleri Bakanlığı, Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü Merkez Av Komisyonu kararları doğrultusunda hazırlanan Av Dönemine ait koruma listelerinde bulunan türlerin görülmesi durumunda bu komisyon kararlarında belirtilen koruma tedbirlerine ve alınacak MAK Kararlarına uygun hareket edilecektir

48 Faaliyet sahası ve yakın çevrede tespit türler özel habitatlara ihtiyaç göstermeyen Türkiye nin hemen her yerinde rastlanabilen türlerdir. Tesis alanı ve yakın çevresinde; endemik ve nesli tehlike altında Bern Sözleşmesi ile koruma altında bulunan herhangi bir tür bulunmamaktadır. Proje kapsamında Merkez Av Komisyonu Kararlarına ve Bern Sözleşmesi hükümlerine uyulacaktır. III.6 Meteorolojik ve İklimsel Özellikler ( Bölgenin Genel İklim Koşulları, Sıcaklık, Yağış, Nem Dağılımı, Buharlaşma Durumu, Sayılı Günler Dağılımı, Rüzgar Dağılımı, Standart Zamanlarda Gözlenen En Büyük Yağış Değerleri, Meteorolojik Verilerin Güncelleştirilmiş ve Uzun Yıllar Değerleri Kapsaması ) 1. Bölgenin Genel ve Lokal İklim Şartları Projeye konu tekstil tesisinin bulunduğu bölgenin iklimsel özellikleri incelenirken, bölgenin iklimsel özeliklerini en iyi yansıtan Devlet Meteoroloji İşler Genel Müdürlüğü Kahramanmaraş Meteoroloji İstasyonu uzun süreli rasat verilerine dayalı yılı Meteorolojik Bülten verileri kullanılmıştır. DMİ-TÜMAS dan (Devlet Meteoroloji İşleri Genel Müdürlüğü-Türkiye Meteoroloji Arşivleme Sistemi) alınan veriler ekler bölümünde sunulmuştur (Bkz. EK.5). Kahramanmaraş il sınırları içerisindeki tüm istasyonların kuruluşundan 2010 yılına kadar olan Meteorolojik kayıtları incelenmiş ve ilin genel iklim durumu ortaya çıkarılmıştır. Kahramanmaraş üç ayrı coğrafi bölgenin (Akdeniz Bölgesi, Doğu Anadolu Bölgesi, Güneydoğu Anadolu Bölgesi) birbirine en çok yaklaştığı alanda yer alır. Coğrafi konumu ve diğer faktörlerinde etkisi ile üç farklı iklim tipi arasında Bozulmuş Akdeniz İklimi ne daha yakın bir iklim özelliği gösterir. Merkez istasyonunda yazları sıcak ve kurak, kışları ılık ve genellikle yağışlı Akdeniz iklimi görülmektedir. Kahramanmaraş merkezde görülen iklimin aksine kuzeye doğru gidildikçe yükseltiye bağlı olarak tamamen karasal iklim özellikleri görülür. Karasal iklim, kıtaların orta kesimlerinde deniz etkisinden uzak yerlerde etkili olan iklim çeşididir. Kışları soğuk ve karlı geçer, yazlar ise genellikle sıcak ve kuraktır. Karasal iklimin görüldüğü yerlerde kış erken başlar ve ortalama olarak 90 gün karın yerde kalma süresi vardır. Yazlar da kış kadar erken başlar ve sıcaktır fakat nem az olduğundan dolayı bu sıcaklık fazla hissedilmez, gece ve gündüz arasındaki sıcaklık ve yıllık sıcaklık farkı çok fazladır. 2. Bölgenin Basınç Dağılımı Kahramanmaraş Meteoroloji İstasyonu yılları arası 36 yıllık rasat verilerine göre ortalama basıncın yıllık ortalama değeri 946,8 hpa dır. Yıllık maksimum basınç Eylül ayında tespit edilmiş olup, 964,8 hpa dır. Yıllık minimum basınç 924,7 hpa olarak belirlenmiş olup, Mart ayında gözlemlenmiştir. 36 yıllık rasat verilerine basınç ölçüm (ortalama basınç, maksimum basınç, minimum basınç) değerleri Tablo 15 ve Şekil 13 de verilmiştir

49 AYLAR Tablo 15 Kahramanmaraş İli 36 Yıllık Uzun Yıllar Rasat Verilerine Göre Basınç Dağılımı (hpa) Ortalama Basınç (hpa) Maksimum Basınç (hpa) Minimum Basınç (hpa) Ocak 950,9 964,3 928,5 Şubat 949,2 963,3 929,5 Mart 947,7 962,6 924,7 Nisan 946,2 957,7 925,0 Mayıs 945,6 955,5 929,4 Haziran 942,9 950,7 928,6 Temmuz 940,2 947,5 931,9 Ağustos 941,4 951,4 931,9 Eylül 945,6 964,8 936,6 Ekim 949,3 959,1 937,7 Kasım 951,2 964,6 933,1 Aralık 951,6 963,4 931,9 YILLIK 946,8 964,8 924,7 Kaynak: DMİ. TÜMAS (Kahramanmaraş İli Merkez İstasyonu Rasat Değerleri) Şekil 13 K.Maraş İli 36 Yıllık Uzun Yıllar Rasat Verilerine Göre Aylık Basınç (hpa) Değerleri Grafiği. 3. Bölgenin Sıcaklık Dağılımı Kahramanmaraş Meteoroloji İstasyonu 36 yıllık rasat verilerine göre ilde yıllık ortalama sıcaklık 16,8 C dir. Rasat sonuçlarına göre ( yılları arası ) ölçülen en yüksek sıcaklık 45,2 C olup, Temmuz ayında tespit edilmiştir. En düşük sıcaklık ise 9,6 C ile Şubat ayında kaydedilmiştir. 36 yıllık rasat verilerine göre Kahramanmaraş İli ne ait aylık sıcaklık değerleri Tablo 16 da özetlenmiş ve Şekil 14 de verilen grafik üzerinde gösterilmiştir

50 AYLAR Tablo 16 Kahramanmaraş İli 36 Yıllık Uzun Yıllar Rasat Verilerine Göre Sıcaklık Dağılımı ( C) Ortalama Sıcaklık ( C) Maksimum Sıcaklık ( C) Minimum Sıcaklık ( C) Ocak 4,9 17,4-7,8 Şubat 6,3 21,8-9,6 Mart 10,6 29,2-7,6 Nisan 15,4 36,0-0,6 Mayıs 20,4 38,0 5,0 Haziran 25,2 42,0 11,0 Temmuz 28,4 45,2 15,6 Ağustos 28,4 44,4 16,0 Eylül 25,1 41,3 8,6 Ekim 19,0 37,2 2,2 Kasım 11,5 27,2-4,4 Aralık 6,6 20,9-7,6 YILLIK 16,8 45,2-9,6 Kaynak: DMİ.TÜMAS (Kahramanmaraş İli Merkez İstasyonu Rasat Değerleri) Şekil 14 K.Maraş İli 36 Yıllık Uzun Yıllar Rasat Verilerine Göre Aylık Sıcaklık ( C) Verileri Dağılımı 4. Bölgenin Yağış Dağılımı Kahramanmaraş İli Rasat İstasyonunda tespit edilen ortalama yıllık toplam yağış 735,8 mm olarak ölçülmüştür. Günlük maksimum yağış miktarı 98,2 mm ile Aralık ayında kaydedilmiştir. Kahramanmaraş İli ne ait yılları arasındaki karakteristik yağış değerleri, aşağıdaki tablo ve grafiklerde verilmiştir

51 Tablo 17 Kahramanmaraş İli 36 Yıllık Uzun Yıllar Rasat Verilerine Göre Yağış Dağılımı AYLAR Ortalama Toplam Yağış Miktarı (mm) Günlük Maksimum Miktarı (mm) Ocak 125,4 52,9 Şubat 112,3 64,0 Mart 94,8 53,5 Nisan 76,1 66,5 Mayıs 39,3 50,0 Haziran 5,9 22,3 Temmuz 1,0 7,9 Ağustos 0,5 5,0 Eylül 7,3 18,7 Ekim 53,1 56,8 Kasım 90,9 72,0 Aralık 129,2 98,2 YILLIK 735,8 98,2 Kaynak: DMİ.TÜMAS (Kahramanmaraş İli Merkez İstasyonu Rasat Değerleri) Şekil 15 K.Maraş İli 36 Yıllık Uzun Yıllar Rasat Verilerine Göre Ortalama Toplam Yağış ve Maksimum Yağış Dağılımı Grafiği 5. Standart Zamanlarda Gözlenen En Büyük Yağış Değerleri ve Tekerrür Grafikleri yılları arası standart zamanlarda gözlenen en büyük yağış değerleri ve yağış-şiddet-süre tekerrür eğrileri ekler bölümünde sunulmuştur (Bkz. EK 21)

52 Kahramanmaraş İli Meteoroloji İstasyonu yağış-şiddet-tekerrür eğrileri grafiğinde 100 yıllık 24 saat yağış değerleri dikkate alındığında toplam yağış miktarı 70,31 mm olarak tespit edilmiştir. ÇMS Tekstil de kurulacak binaların kurulumu aşamasında bu durum dikkate alınarak ve yağış miktarlarına uygun olarak inşaat yapılacaktır. 6. Bölgenin Nem Dağılımı Kahramanmaraş Meteoroloji İstasyonu 36 yıllık rasat verilerine göre tespit edilen yıllık ortalama nispi nem % 59,2 dir. Bölgede minimum nispi nem ise % 1 ile Temmuz ayında tespit edilmiştir. 36 yıllık rasat verilerine nem ölçümleri Tablo 18 de verilmiş ve Şekil 16 da verilen grafik üzerinde gösterilmiştir. Tablo 18 Kahramanmaraş İli 36 Yıllık Uzun Yıllar Rasat Verilerine Göre Nispi Nem Dağılımı Ortalama Nispi Nem Minimum Nispi Nem AYLAR (%) (%) Ocak 70,0 8,0 Şubat 66,0 7,0 Mart 60,5 5,0 Nisan 58,4 4,0 Mayıs 54,7 4,0 Haziran 50,7 2,0 Temmuz 52,6 1,0 Ağustos 54,3 3,0 Eylül 51,6 4,0 Ekim 55,2 4,0 Kasım 64,7 2,0 Aralık 71,3 13,0 YILLIK 59,2 1,0 Kaynak: DMİ. TÜMAS (Kahramanmaraş İli Merkez İstasyonu Rasat Değerleri) Şekil 16 K.Maraş İli 36 Yıllık Uzun Yıllar Rasat Verilerine Göre Bağıl Nemin Aylara Göre Değişimi

53 7. Bölgenin Buharlaşma Durumu Kahramanmaraş İli Meteoroloji İstasyonu yılları arası verilerine göre Kahramanmaraş İlinde tespit edilen yıllık ortalama açık yüzey buharlaşması 1529,9 mm olup, günlük maksimum açık yüzey buharlaşması 21,0 mm ile Temmuz ayında gözlenmiştir. Tablo 19 Kahramanmaraş İli 36 Yıllık Uzun Yıllar Rasat Verilerine Göre Buharlaşma Dağılımı Ortalama Açık Yüzey Günlük Maksimum Açık Yüzey AYLAR Buharlaşması ( mm ) Buharlaşması (mm ) Ocak - - Şubat - - Mart 11,3 7,7 Nisan 108,3 10,5 Mayıs 173,3 13,0 Haziran 266,3 16,8 Temmuz 319,9 21,0 Ağustos 301,2 19,9 Eylül 212,6 16,0 Ekim 114,0 10,5 Kasım 22,3 6,8 Aralık 0,7 8,9 YILLIK 1529,9 21,0 Kaynak: DMİ.TÜMAS (Kahramanmaraş İli Merkez İstasyonu Rasat Değerleri) Şekil 17 Kahramanmaraş İli 36 Yıllık Uzun Yıllar Rasat Verilerine Göre Aylık Buharlaşma Dağılımı

54 8. Bölgenin Sayılı Günler Dağılımı ve Sisli, Kar Yağışlı, Karla Örtülü Günler Sayısı, En Yüksek Kar Örtüsü Kalınlığı Sayılı günlerin aylara göre dağılımı Tablo 20 de ve sayılı günlerin grafiksel gösterimi ise Şekil 18 de sunulmuştur. Kahramanmaraş İli Meteoroloji İstasyonu yılları arasındaki verilere göre ilde ortalama kar yağışlı gün sayısı toplam 7,2 gün, ortalama kar örtülü günler sayısı toplam 4,7 gün, ortalama sisli günler sayısı toplam 13,1 gün, ortalama dolulu günler sayısı 0,9 gün, ortalama kırağılı günler sayısı toplamı 28,2 gün ve ortalama orajlı günler sayısı 19,9 gündür. AYLAR Tablo 20 Kahramanmaraş İli 36 Yıllık Uzun Yıllar Rasat Verilerine Göre Aylık Sayılı Günler Dağılımı Ortalama kar yağışlı günler sayısı Ortalama kar örtülü günler sayısı Ortalama sisli günler sayısı Ortalama dolulu günler sayısı Ortalama kırağılı günler sayısı Ortalama orajlı günler sayısı Ocak 2,9 2,2 3,4-9,9 0,3 Şubat 2,3 1,9 2,8 0,1 5,5 0,6 Mart 0,5 0,1 0,8 0,1 2,4 1,3 Nisan - - 0,1 0,2-3,0 Mayıs - - 0,1 0,2-4,8 Haziran ,1-2,1 Temmuz ,7 Ağustos ,8 Eylül ,9 Ekim - - 0,3 0,1-2,8 Kasım 0,2 0,1 2,2 0,1 2,3 1,1 Aralık 1,3 0,4 3,4-8,1 0,5 YILLIK 7,2 4,7 13,1 0,9 28,2 19,9 Kaynak: DMİ. TÜMAS (Kahramanmaraş İli Merkez İstasyonu Rasat Değerleri) Şekil 18 Kahramanmaraş İli 36 Yıllık Uzun Yıllar Rasat Verilerine Göre Sayılı Günler Grafiği

55 Maksimum Kar Kalınlığı Kahramanmaraş İli meteorolojik verilerine göre yıllık toplam kar kalınlığı 93 cm ve maksimum kar kalınlığı ise Şubat ayında 37 cm olarak gözlemlenmiştir. Tablo 21 Kahramanmaraş İli 36 Yıllık Uzun Yıllar Rasat Verilerine Göre Aylık Sayılı Günler Dağılımı AYLAR Maksimum kar kalınlığı ( cm ) Ocak 26 Şubat 37 Mart 7 Nisan - Mayıs - Haziran - Temmuz - Ağustos - Eylül - Ekim - Kasım 6 Aralık 17 YILLIK 93 Kaynak: DMİ. TÜMAS (Kahramanmaraş İli Merkez İstasyonu Rasat Değerleri) Şekil 19 Kahramanmaraş İli 36 Yıllık Uzun Yıllar Rasat Verilerine Göre Maksimum Kar Kalınlığı Grafiği

56 9. Bölgenin Rüzgar Dağılımı (Yıllık, Mevsimlik, Aylık Rüzgâr Yönü Dağılımı; Yönlere Göre Rüzgâr Hızı; Aylık Ortalama Rüzgâr Hızı Dağılımı Grafiği; En Hızlı Esen Rüzgâr Yön ve Hızı, Fırtınalı ve Kuvvetli Rüzgârlı Gün Sayısı) Kahramanmaraş İli Meteoroloji İstasyonu verilerine göre kaydedilen aylık ve yıllık rüzgâr esme sayı ve hız dağılımları aşağıdaki tablolarda verilmektedir. Buna göre, ildeki hâkim rüzgâr yönü Batı - Kuzeybatı (WNW) yönünde esmektedir. Diğer hâkim rüzgâr yönleri incelendiğinde 2.derece hâkim rüzgâr yönü Batı (W), 3.derece hâkim rüzgâr yönünün Batı- Güneybatı (WSW) olduğu DMİ verilerinden tespit edilmiştir. Bölgenin rüzgar dağılımına ait tablo ve grafikler aşağıda verilmiştir

57 Rüzgar Yönü Tablo 22 Kahramanmaraş İli Yönlere Göre Rüzgârın Aylık ve Yıllık Esme Sayılarının Dağılımları ESME SAYILARI TOPLAMI Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık YILLIK N NNE NE ENE E ESE SE SSE S SSW SW WSW W WNW NW NNW Kaynak: DMİ. TÜMAS (Kahramanmaraş İli Merkez İstasyonu Rasat Değerleri) 50

58 Rüzgar Yönü ORTALAMA RÜZGAR HIZLARI Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık YILLIK N 1,4 1,7 1,6 1,3 1,5 2,4 2,5 2,0 1,4 1,1 1,2 1,2 1,6 NNE 1,2 1,4 1,3 1,1 1,2 2,0 2,1 1,7 1,2 1,1 1,2 1,0 1,4 NE 0,7 0,8 0,8 0,7 0,6 0,8 0,8 0,7 0,7 0,7 0,8 0,6 0,7 ENE 1,1 1,0 1,1 1,0 0,9 0,8 0,9 0,9 0,8 0,8 1,0 1,0 0,9 E 1,0 1,0 1,1 0,9 0,7 0,7 0,7 0,7 0,7 0,7 0,8 1,0 0,8 ESE 1,1 1,1 1,2 1,2 0,9 0,7 0,8 0,7 0,7 0,7 0,9 1,0 0,9 SE 0,6 0,8 0,8 0,8 0,6 0,6 0,7 0,7 0,7 0,6 0,6 0,6 0,7 SSE 0,7 0,8 1,0 0,9 0,8 0,8 0,9 0,9 0,8 0,7 0,6 0,6 0,8 S 0,5 0,6 0,7 0,7 0,7 0,7 0,9 0,8 0,7 0,5 0,5 0,5 0,7 SSW 0,7 0,7 0,9 0,9 0,9 1,1 1,2 1,2 1,0 0,7 0,5 0,6 0,9 SW 0,5 0,5 0,6 0,7 0,8 1,1 1,3 1,2 0,8 0,6 0,5 0,5 0,8 WSW 0,8 0,8 1,0 1,2 1,5 2,2 2,5 2,4 1,7 0,9 0,6 0,7 1,4 W 0,8 0,8 1,2 1,5 1,8 2,7 3,3 3,2 2,3 1,0 0,6 0,7 1,7 WNW 1,0 1,3 1,9 2,4 2,8 3,7 4,2 4,0 3,2 1,7 1,0 1,0 2,4 NW 0,9 1,0 1,4 1,9 2,2 2,8 2,9 2,8 2,1 1,3 0,7 0,7 1,7 NNW 1,5 1,8 1,8 1,6 1,9 2,5 2,7 2,4 2,0 1,4 1,2 1,3 1,8 Kaynak: DMİ. TÜMAS (Kahramanmaraş İli Merkez İstasyonu Rasat Değerleri) 51

59 Rüzgar Yönü Tablo 23 Kahramanmaraş İli Yönlere Göre Rüzgârın Mevsimlik ve Yıllık Esme Sayılarının Dağılımları Esme Sayıları Toplamı İlkbahar Esme Sayıları Toplamı Yaz Esme Sayıları Toplamı Sonbahar Esme Sayıları Toplamı Kış N NNE NE ENE E ESE SE SSE S SSW SW WSW W WNW NW NNW Şekil 20 Esme Sayılarına Göre Yıllık Rüzgar Diyagramı

60 Şekil 21 Esme Hızlarına Göre Yıllık Rüzgar Diyagramı

61 - 54 -

62 Şekil 22 Esme Sayılarına Göre Aylık Rüzgar Diyagramları Mevsimlik rüzgar esme sayıları diyağramları aşağıda sunulmuştur

63 Şekil 23 Rüzgar Esme Sayıları Mevsimsel Rüzgar Diyagramı

64 Kuvvetli Rüzgarlı ve Fırtınalı Günler Dağılımı yılları arasında Kahramanmaraş Meteoroloji İstasyonu kayıtlarından elde edilen veriler doğrultusunda, rasat süresi boyunca en hızlı esen rüzgârın Kuzey rüzgârı olduğu ve hızının 39,3 m/sec a Şubat ayında ulaştığı kaydedilmiştir. Yıllık ortalama rüzgar hızı ise 1,7 m/sec tır. Rasat süresince yıl içerisinde toplam 15,8 günün fırtınalı, 99,1 günün kuvvetli rüzgârlı geçtiği saptanmıştır. Söz konusu veriler aşağıdaki tablo ve grafiklerle de açıklanmıştır. Tablo 24 Kahramanmaraş İli 36 Yıllık Uzun Yıllar Rasat Verilerine Göre Rüzgar Verileri, Fırtınalı ve Kuvvetli Rüzgarlı Günler Tablosu Ortalama Ortalama Kuvvetli Ortalama Maksimum Maksimum Fırtınalı Gün Rüzgarlı Gün Rüzgar Hızları Rüzgar Yönü Rüzgar Hızı Sayısı Sayısı Ocak 0,9 N 31,2 1,2 3,0 Şubat 1,1 N 39,3 1,3 3,0 Mart 1,4 N 35,9 1,4 5,1 Nisan 1,6 N 30,7 0,8 5,4 Mayıs 1,9 NNE 31,4 0,6 9,0 Haziran 2,9 N 26,6 1,9 16,6 Temmuz 3,2 NNW 26,8 3,0 20,3 Ağustos 2,9 NE 29,4 2,4 19,5 Eylül 2,0 NNW 33,7 0,9 10,6 Ekim 1,0 N 25,6 0,6 3,4 Kasım 0,7 N 36,8 0,9 1,3 Aralık 0,7 NE 38,2 0,8 1,9 Yıllık 1,7 N 39,3 15,8 99,1 Kaynak: DMİ. TÜMAS (Kahramanmaraş İli Merkez İstasyonu Rasat Değerleri) Şekil 24 Kahramanmaraş İli ne Ait Aylara Göre Ortalama ve Maksimum Rüzgar Hızları

65 Kahramanmaraş meteoroloji istasyonunda kaydedilen aylık ve aylık temelde alınan ölçümlerden elde edilen yıllık ve mevsimsel rüzgâr yön ve şiddetleri şekillerde verilen rüzgâr diyagramları ile gösterilmiştir. Kahramanmaraş İli nde Batı rüzgârları hâkimdir. Şekil 25 Ortalama Kuvvetli Rüzgarlı ve Fırtınalı Günler Dağılımı III.7 Toprak Özellikleri ( Toprak Yapısı ve Arazi Kullanım Kabiliyet Sınıfı, Yamaç Stabilitesi, Sahanın Erozyon Açısından Durumu, Doğal Bitki Örtüsü Olarak Kullanılan Mera, Çayır, vb ) Tesisin kurulacağı alan sanayi alanı içerisinde bulunmaktadır. Alan mülkiyeti faaliyet sahibine ait olup tapu senedi ekte (Bkz. Ek 6) yer almaktadır. Sahada görülen toprak grubu alüvyal ve kolüvyal topraklardır. Kolüvyal topraklar, genellikle dik eğimlerin etek ve ağızlarında yer alırlar. Yer çekimi toprak kayması, yüzey akışı ve yan derelerle taşınarak biriken meteryaller üzerinde oluşmuş ( A ) C profili genç topraklardır. Ayrıca, özellikleri bakımından daha çok çevredeki yukarı arazi topraklarına benzerlerse de ana meteryallerde derecelenme ya hiç yok ya da yetersizdir. Profilde, yağışın veya yüzey akışın yoğunluğuna ve eğim derecesine göre değişik parça büyüklüğünü içeren katlar görülür. Dik eğimler ve vadi ağızlarında bulunanlar çoğunlukla az topraklı olup, kaba taş molozları içerirler. Yüzey akış hızının azaldığı oranda parça çapları küçülür. Eğimin çok azaldığı yerlerde, parçacıklardaki küçülme alüvyon parçaları düzeyine geldiğinden bu gibi yerlerde kolüvyal topraklar geçişli olarak alüvyal topraklara karışırlar. Bunlarda eğim tek tip olup, metaryalin geldiği yöne doğru artmaktadır. Ara sıra taşkına maruz kalırlarsa da eğim ve bünye nedeniyle drenajları iyidir. Tuzluluk ve sodiklik gibi problemleri yoktur. Kolüvyal topraklar, Kahramanmaraş İlinde ha lık bir alanda yayılım göstermekte olup il yüzölçümünün % 6,91 ini kaplar

66 İklim, topografya ve ana madde farklılıkları sebebiyle zamana bağlı olarak ilde çeşitli büyük toprak grupları oluşmuştur. Büyük toprak gruplarının yanı sıra toprak örtüsünden yoksun bazı arazi tipleri de görülmektedir. Alüvyal Topraklar: İlde hektarlık alanda yayılım göstermekte, hidromorfik alüvyal topraklar ise 154 hektarlık bir alanda yayılım göstermektedir. Organik Topraklar: Organik topraklar ilde toplam 2982 hektarlık alanda yayılım göstermektedir. Tablo 25 Kahramanmaraş Toprak Sınıflandırma Tablosu Toprak Sınıfları Toplam İlçe I II III IV V VI VII VIII Merkez 16,419 9,654 13,364 25, , ,310 20, ,249 Afşin 26,678 16,658 8,943 7,565 12,153 60,302 15, ,408 Andırın 7,481 7,651 5,166 3,259 3,996 84,933 5, ,865 Elbistan 34,866 34,066 24,676 21,126 1,319 19, ,427 58, ,033 Göksun 9,194 8,606 7,432 10,222 11, ,516 20, ,230 Pazarcık 18,318 20,909 14,103 23, , ,565 5, ,200 Türkoğlu 11,009 5,937 4,783 3, ,208 33, ,165 Toplam 123, ,481 78,467 94,197 2,043 88, , ,395 1,436,100 Şekil 26 Toprak Sınıfları Dağılım Grafiği Kahverengi Orman Toprakları: Bu tip topraklar ise ilde hektarlık alanda yayılım göstermektedir. Kireçsiz Kahverengi Orman Toprakları: Kireçsiz kahverengi orman toprakları ilde hektarlık bir alanda yayılım göstermektedir. Kırmızı Kahverengi Topraklar: Bu tip topraklar da ilde hektarlık bir alanda yayılım göstermektedir. Kahverengi Topraklar: Kahverengi topraklar ilde hektarlık alanda yayılım göstermektedir. Kireçsiz Kahverengi Topraklar: Kireçsiz kahverengi topraklar ilde hektarlık alanda yayılım göstermektedir. Kırmızı Akdeniz Toprakları: İlde toplam hektarlık alanda yayılım göstermektedir. Kırmızı Kahverengi Akdeniz Toprakları: İldeki toplam yayılma alanı hektarlık alandır. Bazaltik Topraklar: Bazaltik topraklar ilde hektarlık alanda yayılım göstermektedir. Kestane Rengi Topraklar: Kestane rengi topraklar ise ilde toplam 2566 hektarlık alanda yayılım göstermektedir. İle ait toprak sınıfları, arazi varlığı ve arazi kullanım durumu aşağıda tablolar halinde verilmektedir

67 Tablo 26 Kahramanmaraş Arazi Varlığı Tablosu Kullanım Şekli Alanı ( hektar) Oranı % Tarım Alanı 426, Orman Fundalık 503, Çayır Mera 117,269 8 Tarım Dışı Arazi 371, Su Yüzeyi 15,635 1 TOPLAM 1,434, Şekil 27 Kahramanmaraş Arazi Varlığı Dağılım Grafiği 5403 Sayılı Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanunu kapsamında gerekli izinler alınacaktır. III.8 Tarım ve Hayvancılık ( Tarımsal Gelişim Proje Alanları, Sulu ve Kuru Tarım Arazilerin Büyüklüğü, Ürün Desenleri ve Bunların Yıllık Üretim Miktarları, Hayvancılık Türleri, Adetleri ve Beslenme Alanları ) Her türlü tarım ürününün yetiştirilebildiği Kahramanmaraş ilinde susuz tarım arazilerinde özellikle hububat üretimi, sulu tarımın yapıldığı ova kesiminde de büyük ölçüde pamuk ve kırmızıbiber üretimi gerçekleştirilmektedir. İlde ha'lık alan tarımsal amaçla işlenmektedir. İşlenen arazinin dağılımı aşağıdaki tablo ve grafikte verilmektedir. Tablo 27 İşlenen Arazi Kullanım Durumu Kullanım Şekli Alanı ( Hektar) Oranı % Ekilen Nadas Meyvelik Alan Bağ Alanı Sebze Alanı TOPLAM Şekil 28 İşlenen Arazi Kullanım Grafiği İl genelinde iç ve dış ticaretinin başlıca konusunu tarım ürünleri ile tarıma dayalı sanayi ürünleri oluşturmaktadır. İl de toptan üretimi ve ticareti yapılan tarım ürünlerinden başta buğday, arpa, mısır ve çavdar, sanayi bitkilerinden; pamuk, şekerpancarı, ayçiçeği, kırmızıbiber, baklagillerden ise; nohut, fasulye ve mercimektir

68 Tarımsal Üretim Sıra No Tablo 28 Tarla Ürünleri Üretim Tablosu ÜRÜNLER K.MARAŞ TÜRKİYE Ürün adı Ekilen tarla alanı (dekar) Üretim (ton) Verim (kg/da) Ekilen tarla alanı (dekar) Üretim (ton) Verim (kg/da) % Üretim Ton K.Maraş/ Türkiye 1 Sekerpancari ,35 2 Bugday (Diger) ,61 3 Misir (Dane) ,3 4 Misir (Silajlik) ,89 5 Bugday (Durum) ,03 6 Fig (Yesil Ot) ,26 8 Yonca (Yesil Ot) ,39 9 Sogan (Kuru) , Kirmizi Biber (Baharatlik) Ayçiçegi (Çerezlik) , ,99 12 Pamuk (Kütlü) ,14 13 Pamuk Tohumu (Çigit) ,14 14 Patates (Diger) ,28 15 Nohut ,26 16 Pamuk (Lif) ,14 17 Fasulye (Kuru) ,75 18 Sarimsak (Kuru) ,27 19 Yerfistigi ,7 20 Mürdümük (Dane) ,92 21 Tritikale (Dane) ,29 22 Korunga (Yesil Ot) ,14 23 Soya , Ayçiçegi (Yaglik) Mercimek (Kirmizi) , ,1 26 Fig (Dane) ,28 27 Aspir ,03 28 Çavdar ,04 29 Dari ,99 30 Mahlut ,82 31 Kekik ,22 32 Çeltik Yulaf (Dane)

69 Tablo 29 Meyve Ağaçları, Üretim ve Verim Tablosu Sıra No Ürün adı Toplu meyveliklerin alanı (dekar) Üretim (ton) Ağaç başına ortalama verim (kg) Üretim Ton % Üretim 1 Üzüm (Sofralik-Çekirdekli) ,33 2 Üzüm (Kurutmalik-Çekirdekli) ,85 3 Elma (Diger) ,16 4 Elma (Starking) ,55 5 Kayisi ,26 6 Elma (Golden) ,41 7 Ceviz ,46 8 Elma (Grannysmith) ,3 9 Kiraz ,1 10 Antep Fistigi ,37 11 Elma (Amasya) ,46 12 Zeytin (Yaglik) ,33 13 Armut ,71 14 Dut ,24 15 Çilek ,57 16 Trabzon Hurmasi ,21 17 Zeytin (Sofralik) ,35 18 Incir ,4 19 Visne ,42 20 Mandalina (Diger) ,33 21 Erik ,31 22 Nar ,36 23 Seftali (Diger) ,14 24 Ayva ,46 25 Portakal (Diger) ,18 26 Badem ,67 27 Findik ,06 28 Limon ,02 29 Seftali (Nektarin) ,22 30 Zerdali ,31 31 Ahududu ,35 32 Turunç

70 Tablo 30 Sebze Üretim Tablosu Sıra No Ürünler K.Maraş Türkiye % Üretim Ton Ürün Adı Üretim (Ton) Üretim (Ton) K.Maraş/Türkiye 1 Acur Şalgam Pazi Sarımsak (Taze) Marul (Göbekli) Hiyar (Sofralık) Turp (Kırmızı) Lahana (Beyaz) Nane Kabak (Sakız) Tere Domates (Sofralık) Biber (Dolmalık) Patlıcan Karpuz Barbunya Fasülye (Taze) Fasulye (Taze) Biber (Sivri) Soğan (Taze) Lahana (Kırmızı) Maydonoz Domates (Salçalık) Kavun Hiyar (Turşuluk) Biber (Salçalık) Havuç Turp (Bayır) Ispanak Kabak (Çerezlik) Marul (Kıvırcık) Bamya Balkabağı Lahana (Karayaprak) Bakla (Taze)

71 Hayvansal Üretim Tablo 31 İlçeler Bazında Sığır Hayvan Mevcutları (2009 Yılı)

72 Tek Tırnaklılar: At : 3039 Adet Eşek : 5634 Adet Katır : 1395 Adet Çift Tırnaklılar: Manda : 20 Adet Sığır : Adet Koyun : Adet Kıl Keçisi : Adet Tablo 32 İlçelere Göre Küçükbaş Hayvan Durumu Küçükbaş Hayvancılığı Islah Projesi kapsamında uygulanan kıl keçilerinde süt veriminin artırılmasına yönelik saanen tekeleri ile yapılan melezleme çalışmaları yürütülmekte ve takibine devam edilmektedir. Ayrıca 2006 yılında demonstrasyon amaçlı bir yetiştiricimize 29 saanen keçi ve 2 baş saanen teke verilmiştir Yılında 40 adet Saanen teke yetiştiricilerimize verilmiştir. Kümes Hayvancılığı ( Kanatlı) : Tablo 33 Kanatlı Mevcutları Not: TUİK 2010 yılı verilerine göre derlenmiştir

73 Arıcılık: Tablo 34 Kahramanmaraş'ta Arıcılık Not: TUİK 2010 yılı verilerine göre derlenmiştir. III.9 Koruma Alanları ( Proje Sahası ve Etki Alanında Bulunan Duyarlı Yöreler ve Özellikleri, Milli Parklar, Tabiat Parkları, Sulak Alanlar, Tabiat Anıtları, Tabiatı Koruma Alanları, Yaban Hayatı Koruma Alanları, Yaban Hayvanı Yetiştirme Alanları, Kültür Varlıkları, Tabiat Varlıkları, Sit ve Koruma Alanları, Biyogenetik Rezerv Alanları, Biyosfer Rezervleri, Özel Çevre Koruma Bölgeleri, Özel Koruma Alanları, İçme ve Kullanma Su Kaynakları ile İlgili Koruma Alanları, Turizm Alan ve Merkezleri ve Koruma Altına Alınmış Diğer Alanlar ), Bunların Proje Alanına Mesafeleri ve Olası Etkileri Proje alanı ve yakın civarının Çevresel Etki Değerlendirmesi Yönetmeliği nin EK-V Duyarlı Yöreler Listesi dikkate alınarak yapılan değerlendirmesi aşağıdaki gibidir. 1. Ülkemiz mevzuatı uyarınca korunması gerekli alanlar a) 9/8/1983 tarihli ve 2873 sayılı Milli Parklar Kanunu nun 2 nci maddesinde tanımlanan ve bu Kanunun 3 üncü maddesi uyarınca belirlenen "Milli Parklar", "Tabiat Parkları", "Tabiat Anıtları" ve "Tabiat Koruma Alanları" Proje sahası içerisinde ve yakın çevresinde bu tür alanlar yer almamaktadır

74 b) 1/7/2003 tarihli ve 4915 sayılı Kara Avcılığı Kanunu uyarınca Çevre ve Orman Bakanlığı nca belirlenen "Yaban Hayatı Koruma Alanları ve Yaban Hayvanı Yetiştirme Alanları" Proje sahası içerisinde ve yakın çevresinde bu tür alanlar yer almamaktadır. c) 21/7/1983 tarihli ve 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu nun 3 üncü maddesinin birinci fıkrasının "Tanımlar" başlıklı (a) bendinin 1, 2, 3 ve 5 inci alt bentlerinde "Kültür Varlıkları", "Tabiat Varlıkları", "Sit" ve "Koruma Alanı" olarak tanımlanan ve aynı kanun ile 17/6/1987 tarihli ve 3386 sayılı Kanunun (2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu nun Bazı Maddelerinin Değiştirilmesi ve Bu Kanuna Bazı Maddelerin Eklenmesi Hakkında Kanun) ilgili maddeleri uyarınca tespiti ve tescili yapılan alanlar, Turizm Alan ve Merkezleri Proje alanı ve yakın çevresinde bu tür alanlar yer almamaktadır. ç) 22/3/1971 tarihli ve 1380 sayılı Su Ürünleri Kanunu kapsamında olan Su Ürünleri İstihsal ve Üreme Sahaları Proje alanı ve yakın civarında bu tür alanlar bulunmamaktadır. d) İçme ve Kullanma Su Kaynakları ile İlgili Koruma Alanları Proje alanı ve yakın çevresinde bu tür alanlar yer almamaktadır. e) 2/11/1986 tarihli ve sayılı Resmî Gazete de yayımlanan Hava Kalitesinin Korunması Yönetmeliği nin 49 uncu maddesinde tanımlanan "Hassas Kirlenme Bölgeleri" Proje alanı ve çevresinde bu tür alanlar bulunmamaktadır. Yapılan hesaplamalar sonucu proje alanında oluşacak emisyon hava kalitesi değerleri yönetmelikte verilen sınır değerlere ulaşmayacaktır. f) 9/8/1983 tarihli ve 2872 sayılı Çevre Kanunu nun 9 uncu maddesi uyarınca Bakanlar Kurulu tarafından "Özel Çevre Koruma Bölgeleri" olarak tespit ve ilan edilen alanlar Proje sahası sınırları içerisinde 9/8/1983 tarihli ve 2872 sayılı Çevre Kanunu nun 9 uncu maddesi uyarınca Bakanlar Kurulu tarafından Özel Çevre Koruma Bölgeleri olarak tespit ve ilan edilen alanlar yer almamaktadır. g) 18/11/1983 tarihli ve 2960 sayılı Boğaziçi Kanunu na göre koruma altına alınan alanlar İlgili kanunda koordinatları verilerek tanımlanan alan ile Proje alanının etkileşimi söz konusu değildir. yerler ğ) 31/8/1956 tarihli ve 6831 sayılı Orman Kanunu uyarınca orman alanı sayılan Proje sahası imar planında sanayi alanı olarak tanımlıdır. h) 4/4/1990 tarihli ve 3621 sayılı Kıyı Kanunu gereğince yapı yasağı getirilen alanlar Proje sahası kapsamında böyle bir alan söz konusu değildir. ı) 26/1/1939 tarihli ve 3573 sayılı Zeytinciliğin Islahı ve Yabanilerinin Aşılattırılması Hakkında Kanunda belirtilen alanlar Proje alanı içersinde ve yakın civarında böyle bir alan söz konusu değildir

75 i) 25/2/1998 tarihli ve 4342 sayılı Mera Kanununda belirtilen alanlar Proje alanları meralık alan içersinde yer almamaktadır. j) 17/5/2005 tarihli ve sayılı Resmî Gazete de yayımlanarak yürürlüğe giren Sulak Alanların Korunması Yönetmeliği nde belirtilen alanlar Proje sahası güney yönde yaklaşık 20 m mesafede Erkenez Çayı yer almaktadır. Sır barajı ise proje sahasına kuşbakışı yaklaşık 11,5 km mesafede yer almaktadır. 2. Ülkemizin taraf olduğu uluslararası sözleşmeler uyarınca korunması gerekli alanlar a) 20/2/1984 tarihli ve sayılı Resmî Gazete de yayımlanarak yürürlüğe giren "Avrupa nın Yaban Hayatı ve Yaşama Ortamlarını Koruma Sözleşmesi" (BERN Sözleşmesi) uyarınca koruma altına alınmış alanlardan "Önemli Deniz Kaplumbağası Üreme Alanları"nda belirtilen I. ve II. Koruma Bölgeleri, "Akdeniz Foku Yaşama ve Üreme Alanları" Proje alanları ve çevresinde İlgili Sözleşmede belirtilen flora, fauna, Deniz Kaplumbağası, Üreme Alanları nda belirtilen I. ve II. Koruma Bölgeleri, Akdeniz Foku Yaşama ve Üreme Alanları bulunmamaktadır. b) 12/6/1981 tarih ve sayılı Resmî Gazete de yayımlanarak yürürlüğe giren "Akdeniz in Kirlenmeye Karşı Korunması Sözleşmesi" (Barcelona Sözleşmesi) uyarınca korumaya alınan alanlar Proje Alanı ve çevresinin Akdeniz in Kirlenmeye Karşı Korunması Sözleşmesi (Barcelona Sözleşmesi) uyarınca koruma altına alınan alanlar ile ilgisi bulunmamaktadır. ı) 23/10/1988 tarihli ve sayılı Resmî Gazete de yayımlanan "Akdeniz de Özel Koruma Alanlarının Korunmasına Ait Protokol" gereği ülkemizde "Özel Koruma Alanı" olarak belirlenmiş alanlar bulunmamaktadır. ıı) 13/9/1985 tarihli Cenova Bildirgesi gereği seçilmiş Birleşmiş Milletler Çevre Programı tarafından yayımlanmış olan "Akdeniz de Ortak Öneme Sahip 100 Kıyısal Tarihi Sit" listesinde yer alan alanlar bulunmamaktadır. ııı) Cenova Deklerasyonu nun 17. maddesinde yer alan "Akdeniz e Has Nesli Tehlikede Olan Deniz Türlerinin" yaşama ve beslenme ortamı olan kıyısal alanlar bulunmamaktadır. c) 14/2/1983 tarihli ve sayılı Resmî Gazete de yayımlanarak yürürlüğe giren "Dünya Kültür ve Tabiat Mirasının Korunması Sözleşmesi"nin 1. ve 2. maddeleri gereğince Kültür Bakanlığı tarafından koruma altına alınan "Kültürel Miras" ve "Doğal Miras" statüsü verilen kültürel, tarihi ve doğal alanlar Proje sahası ve yakın çevresinde bu tür alanlar yer almamaktadır. ç) 17/5/1994 tarihli ve sayılı Resmî Gazete de yayımlanarak yürürlüğe giren "Özellikle Su Kuşları Yaşama Ortamı Olarak Uluslararası Öneme Sahip Sulak Alanların Korunması Sözleşmesi" (RAMSAR Sözleşmesi) uyarınca koruma altına alınmış alanlar Proje alanı ve yakın civarında böyle bir alan bulunmamaktadır. d) 27/7/2003 tarihli ve sayılı Resmî Gazete de yayımlanarak yürürlüğe giren Avrupa Peyzaj Sözleşmesi Proje sahasında Avrupa Peyzaj Sözleşmesi kapsamında belirlenen alanlar yer almamaktadır

76 3. Korunması gereken alanlar a) Onaylı Çevre Düzeni Planlarında, mevcut özellikleri korunacak alan olarak tespit edilen ve yapılaşma yasağı getirilen alanlar (Tabii karakteri korunacak alan, biogenetik rezerv alanları, jeotermal alanlar ve benzeri) Proje sahası Kahramanmaraş iline ait onaylı çevre düzeni planında mevcut özellikleri korunacak alan olarak tespit edilen ve yapılaşma yasağı getirilen alanlar (Tabii karakteri korunacak alan, biogenetik rezerv alanları, jeotermal alanlar ve benzeri) kapsamında yer almamaktadır. Onaylı Çevre Düzen Planı, Plan Hükümleri ve Lejant Paftası Ek14 de yer almaktadır. b) Tarım Alanları: Tarımsal kalkınma alanları, sulanan, sulanması mümkün ve arazi kullanma kabiliyet sınıfları I, II, III ve IV olan alanlar, yağışa bağlı tarımda kullanılan I. ve II. sınıf ile, özel mahsul plantasyon alanlarının tamamı Proje konusu alan sanayi alanı olup bu tür alanları içermemektedir. c) Sulak Alanlar: Doğal veya yapay, devamlı veya geçici, suların durgun veya akıntılı, tatlı, acı veya tuzlu, denizlerin gel-git hareketinin çekilme devresinde 6 metreyi geçmeyen derinlikleri kapsayan, başta su kuşları olmak üzere canlıların yaşama ortamı olarak önem taşıyan bütün sular, bataklık sazlık ve turbiyeler ile bu alanların kıyı kenar çizgisinden itibaren kara tarafına doğru ekolojik açıdan sulak alan kalan yerler Proje sahası güney yönde yaklaşık 20 m mesafede Erkenez Çayı yer almaktadır. Sır barajı ise proje sahasına kuşbakışı yaklaşık 11,5 km mesafede yer almaktadır. ç) Göller, akarsular, yeraltı suyu işletme sahaları Proje sahası güney yönde yaklaşık 20 m mesafede Erkenez Çayı yer almaktadır. Sır barajı ise proje sahasına kuşbakışı yaklaşık 11,5 km mesafede yer almaktadır. d) Bilimsel araştırmalar için önem arzeden ve/veya nesli tehlikeye düşmüş veya düşebilir türler ve ülkemiz için endemik olan türlerin yaşama ortamı olan alanlar, biyosfer rezervi, biyotoplar, biyogenetik rezerv alanları, benzersiz özelliklerdeki jeolojik ve jeomorfolojik oluşumların bulunduğu alanlar Yukarıda belirtilen alanların hiçbiri proje alanı ve çevresinde bulunmamaktadır. III.10 Orman Alanları ve Alınacak Tedbirler (Ağaç Türleri, Miktarları, Kapladığı Alan Büyüklükleri ve Kapalılığı; Bunların Mevcut ve Planlanan Koruma ve / veya Kullanım Amaçları, proje yerinin ormanlık sahaya mesafesinin belirtilmesi) ÇMS Çavuş Metal Tekstil tarafından işletilmesi planlanan tesisin bulunduğu bölge sanayi alanı kapsamındadır. Proje sahası çevresinde tarım alanları bulunmakta olup yakın çevresinde ormanlık bir alan mevcut değildir. Proje sahasının en yakın orman alanına mesafesi proje sahası güneybatı yönde yaklaşık 5400 m mesafededir

77 III.11 Proje Yeri ve Etki Alanının Mevcut Kirlilik Yükünün Belirlenmesi, Etki Alanı İçerisinde Toprak, Hava ve Su vb Kirlilik Açısından Analizlerinin Yapılarak Değerlendirilmesi III.11.i. Toprak Kirliliği Açısından Değerlendirme Toprak kirlenmesi, insan faaliyetleri neticesinde toprağın tabii yapısının bozulması, fiziksel, kimyasal ve biyolojik bileşimin menfi yönde değişmesi ve toprağın özelliği icabı faydalı kullanabilirliğinin azalması veya yerinde kullanılmaması şeklinde tarif edilebilir. Toprağı kirleten kaynakları, belediye ve diğer kuruluşların katı atıklarının toprağa atılması, arıtma tesislerinde oluşan çamurların dökülmesi, sıvı atıkların toprağa verilerek uzaklaştırılması, partikül ve aerosol halindeki hava kirleticilerinin toprakla birikerek toprağı kirletmesi gibi etmenler oluşturmaktadır. Faaliyet kapsamında oluşan ve değerlendirilebilir sınıfına giren paket, karton, kâğıt, vb atıklar ayrı ayrı toplanarak, biriktirilecek ve geri kazanımı sağlanabilecektir. Geri kazanımı mümkün olmayan evsel ve endüstriyel nitelikli katı atıklar ise ağzı kapalı çöp konteynırları içerisine bırakılarak belirli periyotlarla Kahramanmaraş Belediyesi çöp toplama araçları vasıtasıyla toplanıp Kahramanmaraş Belediyesi katı atık deponi sahasında gönderilerek bertaraf edilmektir. Tesis faaliyetleri sonucunca oluşan atıkları için gerekli tedbirler alınacak olup toprağı kirletebilecek herhangi bir faaliyet söz konusu olmayacaktır. Projeye konu tesis sanayi alanı içerisinde kalmakta olup, çevresindeki tesislerin de sıvı atıkları arıtma tesislerinde arıtılarak deşarj edilmektedir. Tesis çevresinde yer alan sanayi kuruluşlarının emisyon izni mevcut olup dolayısıyla partikül ve aerosol halindeki hava kirleticilerinin toprakta birikmesi söz konusu değildir. Proje sahası ve çevresi toprak kirliliğine sebep olan sanayi faaliyetleri açısından incelendiğinde toprakta toksik etki yaratarak, bölgedeki flora ve fauna türleri üzerine etki edebilecek kirlilik yükü oluşturucu faktör içermediği görülmektedir Sayılı Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanunu kapsamında gerekli izinler alınacaktır. Aşağıda mevcut toprak kirliliğinin belirlenmesine yönelik proje sahası ve yakın çevresinden alınan toprak numunesinde gerçekleştirilen analiz sonucu yer almakta olup analiz raporu Ek 16'da yer almaktadır. Tablo 35 Toprak Numunesi Analiz Sonucu PARAMETRE-BİRİM Parameter-Unit ANALİZ SONUCU Test Result Bakır (mg/kg) 139,1 Cıva (mg/kg) 0,383 Çinko (mg/kg) 112 Kadmiyum (mg/kg) 2,284 Kalay (mg/kg) 404,2 Krom (mg/kg) 108 Titanyum (mg/kg) 3626,5 Toplam Organik Halojen (mg/kg) 62,56 Toplam Petrol Hidrokarbonları (mg/kg) 6,

78 III.11.ii. Hava Kirliliği Açısından Değerlendirme Hava Kalitesinin Korunması Yönetmeliğinde belirlenen sınır değerler çerçevesinde Kahramanmaraş ili 1. derecede yoğun olan 2. grup iller arasında yer almaktadır. Bu nedenle ilde tüketilecek katı ve sıvı yakıtların nitelikleri Başbakanlık Personel ve Prensipler Genel Müdürlüğü ve Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Genelgeleri dogrultusunda Mahalli Çevre Kurulu Kararı ile belirlenmiştir. Bu bağlamda tarih ve 15 sayılı Mahalli Çevre Kurulu Kararı ile ilde kömür satışı yapacak olan ithalatçı firmalar satıcılardan Valilikten Kömür Satış İzin Belgesi alması zorunlulugu getirilmiştir. Kahramanmaraş ilinde meskun mahal ve mücavir alanlar içerisinde hava kirliliğine neden olan emisyonlar arasında yer alan SO 2 emisyonunun azaltılması için % 3,5 kükürt içeren 6 numaralı fuel-oilin ısınma ve sanayide üretim amaçlı kullanılması yasaklanmıştır. Kahramanmaraş İlinde hava kalitesi ölçümü yapan Çevre ve Şehircilik Bakanlığı na ait 2 adet hava kalitesi ölçüm istasyonu bulunmaktadır. Ölçüm istasyonunun biri Kahramanmaraş İli Merkez ilçesinde yer almakta iken diğer istasyon Elbistan ilçesinde yer almaktadır. Kahramanmaraş İli Merkez ilçesinde bulunan istasyonun aylık ölçüm sanucu Tablo 36 de grafiksel gösterimi ise Şekil 29 da yer almaktadır. Tarih Tablo 36 Kahramanmaraş Hava Kalitesi Gözlem İstasyonu Aylık Ölçüm Sonuçları PM10 µg/m³ SO 2 µg/m³

79 Minimum 18 4 MinDate MinTime 00:00 00:00 Maximum MaxDate MaxTime 00:00 00:00 Avg 42 5 Num Data[%] STD 14,2 4,2 Kaynak: Şekil 29 Hava Kalitesi Ölçüm İstasyonu Raporu

80 III.11.iii. Su Kirliliği Açısından Değerlendirme İldeki tüm tesislere ait atık sular ile şehir merkezinde evsel ihtiyaçlar için kullanımdan kaynaklanan evsel nitelikli atık suların nihai alıcı ortamını Sır Baraj Gölü oluşturmaktadır. Tesiste bulunan atıksu arıtma tesisi deşarj noktasından periyodik olarak akredite laboratuar tarafından atık su numunesi alınarak analizleri yaptırılmaktadır. Kapasite artışı sonucu kaynaklancak evsel ve endüstriyel nitelikli atıksular mevcut arıtma tesisine ilave inşa edilecek atıksu arıtma tesisinde arıtıldıktan sonra Erkenez çayına deşarj edilecektir. Erkenez çayı, Aksu Çayı na karıştıktan sonra Sır Baraj Gölü ne ulaşmaktadır. Projeden kaynaklanacak atıksuyun arıtıldıktan sonraki alıcı ortamı olan Erkenez çayının mevcut durumunu tespit etmek amacıyla deşarj gerçekleştirilecek alandan alınan su numunesi SKKY Tablo 1'e göre Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Yetkili Laboratuvarına analiz ettirilmiş olup analiz sonuçları aşağıda tabloda özetlenmektedir. Parametre Parameter Tablo 37 Erkenez Çayı ndan Alınan Numune Analiz Sonuçları Analiz SKKY TABLO 1 (KITA Birim Sonucu İÇİ SU KAYNAKLARI Unit Test SINIFLANDIRILMASI) Result Parametre Parameter Birim Unit Analiz Sonucu Test Result SKKY TABLO 1 (KITA İÇİ SU KAYNAKLARI SINIFLANDIRILMASI) ph 8,33 I. Sınıf Sodyum mg/l 107,5 I.Sınıf Sıcaklık 0 C 13 I. Sınıf Toplam mg/l 0,013 Krom I.Sınıf Kimyasal Oksijen mg0 İhtiyacı 2 /l 12,48 I. Sınıf Krom+6 mg/l <0,05 II.Sınıf Çözünmüş Oksijen mgo 2 /l 5,8 III. Sınıf Bor mg/l <0,63 I. Sınıf Oksijen Doygunluğu % 75 II. Sınıf Toplam Siyanür mg/l <0,01 I. Sınıf Klorür mg/l 347,4 III. Sınıf Florür mg/l <0,2 I. Sınıf Amonyum Azotu mg/l 0,015 I. Sınıf Serbest Klor mg/l <0,07 I. Sınıf Biyokimyasal Oksijen İhtiyacı mgo 2 /l <5 II. Sınıf Civa mg/l <0,001 III.Sınıf Fenolik Maddeler mg/l 0,03 III. Sınıf Toplam EMS/ Koliform 100 ml 4900 II. Sınıf Nitrit Azotu mg/l <0,04 III.Sınıf Fekal EMS/ Koliform 100 ml 4100 IV. Sınıf Toplam Çözünmüş Madde mg/l 455 I. Sınıf Kadmiyum mg/l 0,0001 I. Sınıf Toplam Organik Karbon* mg/l 4,1 I. Sınıf Kurşun mg/l <0,002 I. Sınıf Toplam Kjeldahl Azotu mg/l 0,9 II. Sınıf Arsenik mg/l <0,002 I.Sınıf Sülfat mg/l 68,9 I. Sınıf Baryum mg/l <0,4 I. Sınıf Renk Pt-Co 12 II. Sınıf Bakır mg/l 0,002 I. Sınıf Sülfür mg/l 0,002 I. Sınıf Nikel mg/l 0,004 I. Sınıf Toplam Fosfor mg/l 0,11 II. Sınıf Çinko mg/l <0,05 I. Sınıf Nitrat Azotu mg/l 1,58 I. Sınıf Demir mg/l <0,2 I. Sınıf Toplam Pestisit* mg/l <0,001 I. Sınıf Mangan mg/l 0,11 II.Sınıf Mineral Yağ Ve Türevleri* mg/l <0,003 I.Sınıf Alüminyum mg/l 0,073 I. Sınıf Anyonik Yüzey Aktif Maddeler (Metilen Mavisine Aktif mg/l <0,025 I. Sınıf Selenyum mg/l <0,005 I. Sınıf Maddeler) Kobalt mg/l <0,004 I. Sınıf

81 BÖLÜM IV: PROJENİN ÖNEMLİ ÇEVRESEL ETKİLERİ VE ALINACAK ÖNLEMLER ( Bu bölümde faaliyetin fiziksel ve biyolojik çevre üzerine etkileri tanımlanır; bu etkileri önlemek, en aza indirmek ve iyileştirmek için alınacak yasal, idari ve teknik önlemler ayrı ayrı ve ayrıntılı bir şekilde açıklanır. ) IV.1 Arazinin Hazırlanması ve Yapılacak İşler Kapsamında Nerelerde, Ne Miktarda ve Ne Kadar Alanda Hafriyat Yapılacağı, Hafriyat Artığı Malzemelerin Nerelere Taşınacakları, Nerelerde Depolanacakları veya Hangi Amaçlar İçin Kullanılacakları Planlanan kapasite artışı projesi kapsamında kumaş kasar boya baskı kapasite artışı, iplik boya ve elyaf boya faaliyetleri için 8685 m 2 bina inşaatı, 1250 m 2 'lik ilave atıksu arıtma tesisi inşaatı gerçekleştirilecektir. Bu bağlamda yaklaşık 9935 m 2 lik inşaat çalışmaları için yaklaşık 14902,5 m 3 hafriyat yapılacaktır. Kapasite artışı projesi kapsamında, faaliyet alanında arazi hazırlama çalışmaları ve tesislerin inşaatı söz konusu olduğu için malzemenin ekskavatör ile kazınması ve kamyona yüklenmesi aşamalarında toz oluşumu beklenmektedir. İnşaat çalışmalarının 4 ayda tamamlanması planlanmakta olup bu kapsamda oluşacak toz emisyonları aşağıda hesaplanmıştır ,5 m 3 *1,8 ton/m 3 = 26824,5 ton hafriyat oluşacaktır. İnşaat çalışmaları 4 ay sürecek olup günde 16 saat çalışılacaktır. Bu kapsamda saatte 13,97 ton hafriyat malzeme alınacaktır. Bu durumda oluşacak toz emisyonlar emisyon faktörü * üretim miktarı formülü ile aşağıdaki şekilde hesaplanır. Kazma-Sökme İşlemi Esnasında Oluşacak Toz Miktarı Toz Emisyonu = 13,97 ton/sa * 0,025 kg/ton = 0,349 kg/sa Yükleme İşlemi Esnasında Oluşacak Toz Miktarı Toz Emisyonu = 13,97 ton/sa * 0,01 kg/ton = 0,139 kg/sa Nakliye Sırasında Oluşacak Toz Miktarı Kamyon taşıma kapasitesi: 20 ton/sefer, Sefer sayısı = 13,97 ton/sa / 20 ton/sefer = 0,6985 sefer/sa, Toplam alınacak yol = 0,6985 sefer /sa * (0,1 + 0,1) km/sefer = 0,139 km/sa alındığında Toz Emisyonu = 0,139 km/sa * 0,70 kg/km-araç = 0,097 kg/sa Boşaltma İşlemi Esnasında Oluşacak Toz Miktarı: Toz Emisyonu = 13,97 ton/sa * 0,01 kg/ton = 0,139 kg/sa Toplam emisyon= 0,349 kg/sa+0,139 kg/sa +0,097 kg/sa +0,139 kg/sa = 0,724 kg/sa Yapılan hesap ve değerlendirmeler sonucunda 4 farklı kaynaktan toz emisyonu oluşacağı tespit edilmiştir. Faaliyetten kaynaklanacak toplam emisyonu 0,724 kg/saat olarak hesaplanır. Bu debi değeri tarih ve sayılı Resmi Gazete de yayımlanan Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği nde belirtilen baca dışındaki kaynaklardan oluşabilecek sınır değer olan 1 kg/sa değerinden küçük olduğundan toz modellemesine gerek duyulmamaktadır. Reel olarak tüm bu işlemler aynı anda yapılamayacağından, alınacak önlemler sonucu ortaya çıkan toz emisyonu, hesaplanan emisyon debisinden çok daha alt sınırlarda kalacaktır

82 Oluşacak yaklaşık 14902,5 m 3 lük hafriyat, arazi tesviye ve dolgu işlemlerinde kullanılacak olup, artması durumunda kalan hafriyat ise Hafriyat Toprağı, İnşaat ve Yıkıntı Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği ne uygun olarak, Belediye nin göstereceği alana götürülerek bertaraf edilecektir. Proje kapsamında hafriyat toprağı, inşaat ve yıkıntı atıkları ile ilgili olarak Hafriyat Toprağı, İnşaat ve Yıkıntı Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği hükümlerine uyulacaktır. Hafriyat işlemleri sırasında herhangi bir kırma ve öğütme işlemi yapılmayacak olup, çalışmalarda kullanılacak olan taş, çakıl, kum, çimento vb. maddeler inşaat alanına hazır olarak getirilecektir m 2 'lik inşaat alanında ortalama 0,3 m kalınlığında bitkisel toprak gözlemlenmiştir. İnşaat kazı çalışmalarına başlanılmadan önce bitkisel toprak sıyrılacak ve daha sonra hafriyat kazı çalışmalarına başlanacaktır. Bitkisel toprağın kaldırılacağı alan 9935 m 2 dir. Bu durumda oluşacak toplam bitkisel toprak 9935 m 2 * 0,3 = 2980,5 m 3 olacaktır. Sahadan sıyırılacak bitkisel toprak Hafriyat Toprağı, İnşaat ve Yıkıntı Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği Madde 14 ve Madde 26 gereğince faaliyet sahasında belirlenecek ayrı bir alanda depolanacak ve inşaat çalışmalarının tamamlanmasına müteakiben arazide peyzaj çalışmalarında kullanılacaktır. İnşaat ve işletme aşamasında civarda yer alan akarsu ve kuru dere yataklarına katı ve sıvı atık atılmayacağı, pasa ve malzeme doldurulmayacağı, dere yatağından malzeme temin edilmeyeceği ve doğal akışların değiştirilmeyeceği proje sahibi tarafından taahhüt edilmektedir. Ayrıca dere yataklarına ve mevsimsel akış gösteren kuru dere yataklarına ulaşması söz konusu olabilecek yerlere pasa malzeme, hafriyat atıkları, katı ve arıtılmamış sıvı atık atılmayacaktır. Bu ortamlarda oluşabilecek çevre kirliliğinin önlenmesi amacıyla gerekli tedbirler alınacaktır. IV.2 Taşkın Önleme ve Drenaj ile İlgili İşlemler Fabrika alanının bulunduğu bölge Kahramanmaraş İli, Merkez İlçesi toprakları yükseltileri m ye varan ve genellikle Güneydoğu Torosları nın uzantıları olan dağlarla, bunların arasında kalan çöküntü ovalarından oluşmaktadır. Fabrika alanı düz bir arsa olup, maksimum uygulamalı eğim % 0-5 tir. Proje tasarım aşamasında oluşacak taşkın riski, alınacak önlemler ve drenajla ilgili hesaplamalarda Kahramanmaraş iline ait standart zamanlarda gözlemlenen en büyük yağış değerleri göz önünde bulundurulacaktır. Proje alanı içinden geçen sürekli akışa sahip herhangi bir yüzey suyu bulunmamakla birlikte proje sahası güney yönde yaklaşık 20 m mesafede Erkenez Çayı yer almaktadır. Erkenez Çayı kendi yatağında batıya doğru kontrollü bir akış göstermektedir. Ayrıca proje sahası çevresinde DSİ XX. Bölge Müdürlüğü tarafından inşa edilmiş kurutma kanalları mevcuttur. Dolayısıyla proje alanında taşkın olayı beklenmemektedir. Bu bağlamda proje kapsamında 137 sayılı Yeraltı Suları Hakkında Kanun, tarih ve sayılı Dere Yatakları ve Taşkınlar adlı 2006/27 nolu Başbakanlık Genelgesine uygun olarak çalışılacaktır

83 IV.3 Yerleşimler (İşletme Sırasında Yerleşimlere Olabilecek Etkiler ve Alınacak Önlemler Proje konusu faaliyet; Kahramanmaraş ili, Merkez ilçesi, Recep Tayyip Erdoğan Bulvarı, Gaziantep Yolu Üzeri, 4. Km adresinde 9935 m 2 lik kapalı alanda gerçekleştirilecektir. Alan mülkiyeti ÇMS Çavuş Metal Tekstil Lojistik ve Taşımacılık San. Tic. A.Ş ye aittir. Mülkiyet belgesi Ek 6'da verilmektedir. Tesis yakın çevresi ele alındığında proje konusu tesisin yaklaşık 250 m güneyinde havaalanı, yaklaşık 560 m mesafede Erkenez mah, güneydoğusunda yaklaşık 20 m mesafede gıda fabrikası, 100 m mesafede konutlar, kuzeydoğu yönünde yaklaşık 20 m mesafede Kahramanmaraş-Gaziantep karayolu, 70 m mesafede tekstil tesisi, kuzeybatı yönünde yaklaşık 70 m ve 210 mesafelerde tekstil fabrikaları, yine 70 m mesafede yağ fabrikası yer almaktadır. Faaliyetin inşaat aşamasında personelden kaynaklı evsel nitelikli atıksuların tesiste mevcut kurulu bulunan atıksu arıtma tesisinde arıtılması planlanmaktadır. İşletme aşamasında oluşacak endüstriyel nitelikli atıksular ise mevcut tesise ilave olarak gerçekleştirilecek ve ilgili bölümde özellikleri belirtilen atıksu arıtma tesisinde arıtılarak Erkenez Çayına deşarj edilecektir. Proses atığı katı atıklar, evsel katı atık ve evsel nitelikli endüstriyel atıklardan değerlendirilebilir olanlar (cam, kağıt, plastik vb.) ayrı konteynırlarda biriktirilerek geri kazanım firmalarına verilecektir. Geri kazanımı mümkün olmayan organik atıklar ise ayrı konteynırlarda biriktirilerek Katı Atıkların Kontrolü Yönetmeliği hükümleri doğrultusunda bertaraf edilmek üzere Kahramanmaraş Belediyesi ne verilecektir. Fabrikada oluşacak ambalaj atıkları (cam, kağıt, plastik, vb.) evsel katı atık ve evsel nitelikli endüstriyel atıklardan ayrı olarak, ayrı konteynırlarda biriktirilerek Ambalaj Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği hükümleri doğrultusunda Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ndan lisanslı toplama ayrıştırma veya lisanslı geri kazanım firmalarına verilecektir. Ayrıca ÇED Raporu nda hava kalitesi hesaplamaları vasıtasıyla faaliyetin etki alanında kümülatif bir çalışma yapılarak PM, çöken toz, kükürdioksit, azotdioksit ve karbonmonooksit emisyonlarının yer seviyesi konsantrasyonları belirlenmiştir. Projenin yerleşim yerlerine olabilecek olumsuz etkileri ise gürültü, PM, CO, SOx, NOx emisyonları ile nakliye amacıyla kullanılacak araçların hareketinden kaynaklanacak trafik yüküdür tarih ve sayılı Resmi Gazete de yayımlanarak yürürlüğe giren Çevre Kanununca Alınması Gereken İzin ve Lisanslar Hakkında Yönetmelik (değişiklik tarih ve sayılı Resmi Gazete) gereği hareket edilecektir. Faaliyet kapsamında gürültüye sebep olan üniteler için tarih ve sayılı Resmi Gazete de yayımlanarak yürürlüğe giren ve tarih ve sayı ile değiştirilen Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliği kapsamında gerekli önlemler alınacaktır. PM, CO, SOx ve NOx emisyonlarının önlenmesine yönelik olarak ilgili bölümde de anlatıldığı şekilde gerekli önlemler alınacak ve Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği nde yer alan ilgili sınır değerlere uyulacaktır

84 IV.4 Nüfus Hareketleri (İşletme Döneminde Sağlanacak İstihdam, Ekonomik Değişiklikler, Göç Hareketi ) Kahramanmaraş km² lik yüz ölçümü ile Türkiye'nin 11. büyük vilâyeti durumundadır kuzey paralelleri ile doğu meridyenleri arasında yer alır yılı genel nüfus sayımına göre Kahramanmaraş ın genel nüfusu dur. İl merkezlerinin nüfus büyüklüğüne göre sıralamasında Türkiye nin 19. büyük şehirdir. Kahramanmaraş İli ve ilçelerinin ADNKS (Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi) verilerine göre 2012 yılı nüfus verileri ile Türkiye nin nüfus verileri aşağıdaki tabloda sunulmuştur. Tablo 38 Kahramanmaraş İli ve İlçelerine Ait 2012 Yılı ADNKS ne Göre Nüfus Verileri İl/İlçe merkezi Belde/Köy Toplam Toplam Erkek Kadın Toplam Erkek Kadın Toplam Erkek Kadın Türkiye Kahramanmaraş Afşin Andırın Çağlıyancerit Ekinözü Elbistan Göksun Nurhak Pazarcık Türkoğlu Tablo 39 Kahramanmaraş İlinin Aldığı, Verdiği Göç, Net Göç ve Net Göç Hızı DÖNEM TOPLAM NÜFUS ALDIĞI GÖÇ VERDİĞİ GÖÇ NET GÖÇ NET GÖÇ HIZI ( ) Kaynak: TUİK

85 ÇMS Tekstil tarafından gerçekleştirilmesi planlanan proje kapsamında mevcut 161 personele ilave olarak 200 kişiye ek istihdam sağlanması planlanmaktadır. Proje kapsamında inşaat ve işletme döneminde çalıştırılacak personellerin işe girişte ve belirli aralıklarla akciğer hastalıkları başta olmak üzere sağlık kontrolleri ve muayeneleri yaptırılacaktır. Projenin çeşitli aşamalarında gerek duyulacak personel istihdamının yöreden temin edilecek olması bölgenin istihdam olanaklarının arttırılması açısından büyük önem taşımaktadır. Yatırımının neden olduğu yan sanayi ve diğer yatırımlar sayesinde bölge ticaretinin gelişmesi sayesinde diğer sektörlerde de iş imkanı sağlanabilecektir. Bölgeye sağladığı katma değer ve artacak ticaret hacmine paralel olarak bölge ekonomisinin büyümesi ve gelişimine katkıda bulunulmuş olacaktır. IV.5 Proje Kapsamındaki Elektrifikasyon Planı Kapasite artışı kapsamında yeni makinelerin alımına müteakiben oluşturulacak elektrifikasyon planı İl Çevre ve Şehircilik Müdürlüğü'ne sunulacaktır. IV.6 Proje Kapsamında Su Temini Sistemi Planı, Suyun Nereden Temin Edileceği, Suyun Temin Edileceği Kaynaklardan Alınacak Su Miktarı ve Bu Suların Kullanım Amaçlarına Göre Miktarları, Oluşacak Atıksuların Cins ve Miktarları, Bertaraf Yöntemleri ve Deşarj Edileceği Ortamlar, Atıksu Arıtma Tesislerinin Tipi ve Özelliklerinin Açıklanması ( Burada Gerekli İzinler Alınmalı ve İzin Belgeleri Rapora Eklenmelidir. ) Proje kapsamında evsel kullanımlar ve proses için suya ihtiyaç duyulmaktadır. İnşaat aşamasında çeşitli zamanlarda değişim göstermek üzere maksimum 80 kişi çalışacaktır. İnşaat aşamasında çalışacak olan 80 personelin ihtiyaçları için gerekli su miktarı; Q EVSEL = 80 N * 150 L/N*gün = L/gün = 12,00 m 3 /gün dür. İnşaat aşamasında ihtiyaç duyulacak günlük 12 m 3 kullanma suyu mevcut tesise ait altyapı sisteminden temin edilecektir. Mevcut tesiste ise kullanma suyu ihtiyacı derin yeraltı su kuyularından, içme suyu ise damacanalarla piyasadan temin edilmektedir. İnşaat aşamasında kullanılacak günlük 12 m 3 kullanma suyunun tamamının atıksuya dönüştüğü kabulü ile inşaat aşamasında 12 m 3 atıksu oluşumu beklenmektedir. İnşaat aşamasında oluşacak atıksular tesiste kurulu bulunan atıksu arıtma tesisinde arıtılacaktır. Mevcut durumda tesiste 161 personel görev yapmakta olup gerekli su miktarı; Q EVSEL = 161 N * 150 L/N*gün = L/gün =24,15 m 3 /gün dür İşletme aşamasında ise toplam 361 personel görev yapacaktır. İşletme aşamasında çalışacak olan 361 personelin ihtiyaçları için gerekli su miktarı; Q EVSEL = 361 N * 150 L/N*gün = L/gün = 54,15 m 3 /gün dür

86 İşletme aşamasında ortaya çıkacak günlük 54,15 m 3 çalışanların kullanım suyu ihtiyacı derin yeraltı su kuyularından temin edilecektir. İçme suları ise damacanalarla piyasadan temin edilecektir. Faaliyet kapsamında tarih ve 167 sayılı Yeraltı Suları Hakkında Kanun un ilgili hükümlerine uyulacaktır. Tesiste 3 vardiya halinde sürekli üretim gerçekleştirilecektir. Proseste boya, baskı ve kasar işlemleri için suya ihtiyaç duyulacaktır. Bu işlemler için ihtiyaç duyulacak su tesis içerisinde açılmış bulunan 2 adet yeraltı su kuyusundan temin edilecektir. Kuyulara ilişkin ruhsatlar dosya ekinde yer almaktadır. Kuyulardan çekilebilecek toplam su miktarı 2460 ton/gün olup tesisin kapasite artışı sonrasında toplam su ihtiyacı 2459,40 ton/gün olacaktır. Mevcut durumda kullanılan yeraltı su kuyu kapasiteleri kapasite artışı sonrasında ihtiyaç duyulan su miktarını karşılamaktadır. Aşağıda su ihtiyaçları, atıksu debisi ve proses atıksu oluşumları verilmiştir. Tablo 40 Proje Kapsamında Su İhtiyaçlarını Gösterir Tablo MEVCUT DURUM İNŞAAT AŞAMASI KAPASİTE NİHAİ DURUM (m 3 /gün) (m 3 /gün) ARTIŞI (m 3 /gün) (m 3 /gün) TEMİN YÖNTEMİ EVSEL 24, ,15 İçme: Damacana; Kullanma: YASK PROSES , ,25 YASK IV.6.1. Proses Akım Şemasında Atıksuların Prosesin Hangi Aşamasında Oluşacağının Belirtilmesi Yukarda Bölüm 1, Şekil 1 de verilen iş akım şemasında kumaş boya, baskı, kasar, iplik boya ve elyaf boya işlemleri esnasında atıksu oluşum aşamaları gösterilmektedir. Tesiste üretim esnasında atıksu boyama, yıkama, kasar, sanrifüj, balon sıkma ve baskı işlemleri ile iplik boyama ünitesinde; ön işlem, boya, nötralize ve yıkama, avivaj, sıkma işlemlerinde ve elyaf boya ünitesinde boyama, yıkama ve sıkma işlemleri esnasında oluşacaktır. Proseste oluşacak atıkların miktarları aşağıda ilgili bölümde hesaplanmıştır. IV.6.2. Atıksu Debisinin Hesaplanması ile İlgili Teknik Açıklama (Kullanılan Ekipmanlar, Flote Oranları, Vardiya Sayısı ve Şarj Sayısı ile İlişkilendirmek Suretiyle ) ÇMS Çavuş Metal Tekstile ait kasar boya ve baskı tesisinde kullanılan makine ve ekipman- flotte oranı bazlı mevcut, planlanan artış ve kapasite artışı sonucu ( nihai ) meydana gelecek su ihtiyaçları aşağıda tabloda hesaplanarak verilmiştir. Tesiste 3 vardiya halinde sürekli üretim gerçekleştirilecektir. Tesiste baskı esnasında blanket temizliği için saatte 15 m 3 su kullanılacaktır. Blanket temizliğinin 10 saat süreceği düşünüldüğünde bu işlem için toplam su ihtiyacı 15 m 3 /sa*10 sa = 150 m 3 /gün olarak hesaplanır

87 Tablo 41 Üretim Miktarı ve Flotte Oranına Bağlı Proses Su İhtiyacı Hesabı MEVCUT DURUM GÜNLÜK ÜRETİM (ton/gün ) FLOTTE ORANI BANYO SAYISI SU İHTİYACI ( m 3 /gün ) Kumaş Kasar 5,9 1/4 3 70,80 Kumaş Boya 11,8 1/ ,20 TOPLAM 354 KAPASİTE ARTIŞI Kumaş Kasar 18,125 1/ Kumaş Boya 36,25 1/ Baskı Continue Kasar 14 1/ Pad Batch Boya 15 1/ İplik boya 20,25 1/ Elyaf boya 5 1/15-75 TOPLAM NİHAİ DURUM Kumaş Kasar 24,025 1/ Kumaş Boya 48,05 1/ Baskı Continue Kasar 14 1/ Pad Batch Boya 15 1/ İplik Boya 20,25 1/ Elyaf Boya 5 1/15-75 TOPLAM Tesiste su kullanılan diğer ünitelerden buhar kazanları ve soğutma suyu üniteleri kapalı sistem olduğundan herhangi bir atıksu oluşumu söz konusu değildir, yalnızca eksilen su yerine sisteme make-up suları ilave edilmektedir. Tesiste kapasite artışı neticesinde işletme döneminde 54,15 m 3 /gün evsel nitelikli atıksu 2405,25 m 3 /gün endüstriyel nitelikli atıksu olmak üzere toplam 2459,40 m 3 /gün atıksu oluşacaktır. Tesiste oluşacak atıksular mevcut 2000 m 3 /gün kapasiteli fiziksel + biyolojik atıksu arıtma tesisine ilave olarak inşa edilecek 1000 m 3 /gün kapasiteli fiziksel+biyolojik+ozon atıksu arıtma tesisinde arıtılarak Erkenez Çayına deşarj edilecektir. Aşağıda ilave olarak inşa edilecek atıksu artıma tesisi ekipmanları ve genel proses akışı yer almakta olup mevcut ve yeni tesise ait planlar Ek 22'de yer almaktadır. Tesisin atıksu arıtma tesisinde arıtılan atık sularının deşarj yeri Erkenez Çayı olacaktır. Deşarjın yapılacağı Erkenez Çayı kış aylarında kar ve yağmur sularını taşımakta olup, bunun yanı sıra çevredeki tesislerin atık sularını almaktadır. İldeki tüm tesislere ait atık sular ile şehir merkezinde evsel ihtiyaçlar için kullanımdan kaynaklanan evsel nitelikli atık suların nihai alıcı ortamını Sır Baraj Gölü oluşturmaktadır. Mevcut durumda Erkenez Çayının ulaştığı Aksu çayının son bulduğu yerde Ceyhan Nehri üzerinde Sır Barajı enerji üretim amacıyla 1991 yılında inşa edilmiştir. Sır Barajı Kahramanmaraş şehir merkezinin 11,5 km güneybatısında yer almaktadır. Baraj gölünün yüzey alanı ortalama 47,5 km 2 dir. Sır barajı

88 gölünün çevresinde Kızılseki, Kızıldamar, Cüceli, Avşar ve Hasancıklı Köyleri bulunmaktadır. Sır Barajı ve Hidroelektrik Santralinde yıllık 725 GWh enerji üretimi gerçekleştirilmektedir. Ancak tesis kapsamında oluşan atıksular, alıcı ortam kullanım amacı üzerinde olumsuz etkiler yarattığı takdirde arıtma tesisinde proseste gerçekleştirilecek revizyonla istenen şartlar sağlanacaktır. Arıtma tesisinde meydana gelecek herhangi bir arızada Sır Barajı nın olumsuz yönde etkilenmesini önlemek amacıyla tesiste kullanılan ekipmanların birer adet yedeği bulundurulacak ve yedek ekipman devreye alınacaktır. Faaliyet kapsamında yüzey ve yeraltı sularına olumsuz etkide bulunabilecek tüm kirletici unsurlar ile ilgili gerekli tüm önlemlerin faaliyet sahibince alınacağı taahhüt edilmektedir. Deşarj Standartları ve Atıksu Arıtma Tesisi Özellikleri Tesiste oluşacak proses atıksuları tarih ve sayılı Resmi Gazete de yayımlanarak yürürlüğe giren Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği ve tarih ve sayılı Resmi Gazete de yayımlanarak yürürlüğe giren "Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik" gereği "Tablo 10.1: Sektör: Tekstil Sanayii (Açık Elyaf, İplik Üretimi ve Terbiye)" ve Tablo 10.5: Sektör: Tekstil Sanayi (Örgü Kumaş Terbiyesi ve Benzerleri) kapsamında olup, SKKY Madde 26.f) "Aynı sanayi kuruluşu içinde birden fazla sektörün bulunması ya da aynı sektörün alt sektörlerinin bulunması hâlinde, endüstriyel nitelikli atık su debisi en yüksek olan sektörün alıcı ortama deşarj standartlarının verildiği tablodaki parametre değerleri esas alınır." hükmü gereğince tesiste oluşacak atıksular Tablo 10.5'te verilen deşarj standartlarına tabidir. Atıksu arıtma tesisi bu deşarj standartları göz önüne alınarak dizayn edilecektir. SKKY Tablo 10.5 de verilen Renk parametresi değerinin sağlanması amacıyla atıksu arıtma tesisinde renk giderimi için ozon temas bölümü kurulacaktır. Tablo 42 Arıtma Tesisi Deşarj Standartları [Tablo 10.5: Sektör: Tekstil Sanayii (Örgü Kumaş Terbiyesi ve Benzerleri)] PARAMETRE BİRİM KOMPOZİT NUMUNE 2 SAATLİK KOMPOZİT NUMUNE 24 SAATLİK KİMYASAL OKSİJEN İHTİYACI (KOİ) (mg/l) AMONYUM AZOTU (NH4-N) (mg/l) 5 - SERBEST KLOR (mg/l) YAĞ VE GRES (mg/l) 10 - TOPLAM KROM (mg/l) 2 1 SÜLFÜR (S 2) (mg/l) SÜLFİT (mg/l) 1 - FENOL (mg/l) BALIK BİYODENEYİ (ZSF) ph Renk Pt-Co Atıksu arıtma tesisi gelecekteki kapasite artışları da göz önünde bulundurularak toplam 3000 m 3 /gün ( 2000 m 3 /gün mevcut, 1000 m 3 /gün ilave ) kapasiteli olarak dizayn edilmiştir. Arıtma tesisi ünitelerinin tanımları aşağıda verilmiştir

89 ÜNİTE KAPASİTELERİ: Dengeleme havuzu : Adedi : 1 Adet Hacmi : 500 m 3 Eni : 12,90 m Boyu : m Su Yüksekliği : 3.00 m Hava Payı : 1.60 m Malzeme : Su Tutucu Betonarme ph Ayar Havuzu: Adedi : 1 Adet Hacmi : 27,0 m 3 Eni : 3,0 m Boyu : 3.0 m Su Yüksekliği : 3,0 m Hava Payı : 0.60 m Malzeme : Su Tutucu Betonarme Havalandırma ve Çökeltme Havuzları: Adedi : 1 Adet Su Hacmi : 1950 m 3 Eni : 15,00 m Boyu : 26,30 m Su Yüksekliği : 5,00 m Hava Payı : 0.60 m Malzeme : Su Tutucu Betonarme Blower Binası Adedi Eni Boyu Yüksekliği : 1 Adet : 6,00 m : 10,00 m : 4,00 m EKİPMAN LİSTESİ: Kaba Izgara Malzeme Izgara Aralığı Miktar İnce Izgara Malzeme Izgara Aralığı Miktar : AISI 304 Paslanmaz Çelik : 30 mm : 1 adet : AISI 304 Paslanmaz Çelik : 10 mm : 1 adet

90 Dıştan Akışlı Döner Elek Adedi : 1 Adet Kapasite : 200 m 3 /saat Malzeme : AISI 304 Paslanmaz Çelik Geçiş Aralığı : 1,0 mm Marka : EKOSİSTEM ph Ayar Havuzu Karıştırıcısı: Adedi : 1 Adet Tip : Mikser Devir : 85 d/d Güç : 2,2 kw Malzeme : Pervane ve Şaft SS AISI 304 ph- Metre : Adedi Tip Çalışma Aralığı Marka Asit Deposu : Adedi Tip Hacim Malzeme : 1 Adet : Daldırma : 2-14 ph : Emec İtalya : 1 Adet : Silindirik : lt : Polietilen Asit Dozaj Pompası : Adedi : 2 Adet (1 Asil + 1 Yedek) Kapasitesi : 150 lt/hr Tip : Diyafram Marka : Dosatron Terfi Pompaları : Adedi Debisi Tip Basma Yüksekliği Motor Marka Kontrol Vanaları : Adedi Tipi Vana Adedi : 3 Adet : 80 m 3 / saat : Kendinden Emişli : 8 mss : 5 kw : Standart Pompa : 2 adet : Elektrik kontrollü : Dahil : Komple

91 BİOKİMYASAL ARITMA BÖLÜMÜ : Havalandırma Havuzu Bloweri : Adedi : 1 Adet Tip : Three-lobe piston Motor Gücü (Çekilen) : 52 kw Kurulu Güç : 75 kw Marka : Tutthill ABD, Rubishi veya Aerzen Difüzörler : Adedi Tip Marka Atıksu da Oksijen Verimi : 400 Adet : İnce Kabarcıklı : Oxyflex - ALMANYA : 2-3 kg O 2 / gün Deflektör Yapıları : Adedi : 2 Adet Tip : Dikdörtgensel Malzeme : Paslanmaz Çelik AISI 304 Marka : EKOSİSTEM - TÜRKİYE Savak yapısı: Adedi : 2 adet Tipi : Sabit Tip Pnömatik Vana : Mevcut Adedi : Komple Malzeme : Paslanmaz Çelik AISI 304 Marka : EKOSİSTEM TÜRKİYE OZON TEMAS BÖLÜMÜ: Filtrasyon Sistemi Tip : Yavaş Hızlı Filtrasyon Filtrasyon Hızı : m 3 /m 2 /h Kapasite : 125 m 3 /h Aksesuar : 1 Asıl + 1 Yedek Filtre Besleme Pompası Dahil Ozon Jeneratörü Marka : İthal Kapasite : gr Ozon/h Kontrol : PLC Kontrol Özellikleri : Yaklaşık 60 kw-h, Oksijen İhtiyacı 40 Nm 3 /h Aksesuarları : Ozon Kaçak Dedektörü, Ozon Difüzörleri Dahil Miktar : 1 Takım Ozon Temas Havuzu Tip : Betonarme Hacim : 100 m 3 Miktar : 1 adet

92 Çamur Yoğunlaştırma Havuzu Tip : Betonarme Boyutlar : 10,00 x 4,00 m ( çap x yükseklik) Miktar : 1 adet Yoğunlaştırma Havuzu Sıyırıcısı Marka : Ekosistem Tip : Sabit Tip Sıyırıcı Köprü Filtre Pres Besleme Pompası Kapasite : 6 m 3 / saat 10 bar Miktar : 2 adet (1 Asıl + 1 Yedek) Filtre Pres Tipi İmalatçı Özellikler Miktar Aksesuar Debimetre Marka Tip Miktar : Hidrolik Sıkıştırmalı : Ekosistem veya eşdeğeri : 800 x 800 mm plakalı : 1 adet : Kuru Beslemeli Polielektrolit Hazırlama ve Dozlama Ünitesi, Konveyör Band Dahil : İthal : Ultrasonik Açık Kanal Debimetresi : 1 adet Otomasyon Ünitesi Özellik Miktar : PLC Otomasyon ve Touch Panel Kontrollü; Gerekli Hız İnverterleri vb dahil : 1 adet İşletme safhasında tesis bünyesinde oluşacak evsel ve endüstriyel nitelikli atıksular mevcut 2000 m 3 /gün kapasiteli arıtma tesisine ilave olarak inşa edilecek olan 1000 m 3 /gün kapasiteli atıksu arıtma tesisinde arıtılacaktır. Atıksu arıtma tesisi için tarih ve 2013/4 sayılı Atıksu Arıtma/Derin Deniz Deşarjı Tesisi Proje Onayı Genelgesi doğrultusunda proje onayı yapılacaktır. Proje konusu tekstil tesisi kapasite artışı tarih ve sayılı Resmi Gazete de yayımlanarak yürürlüğe giren Çevre Kanununca Alınması Gereken İzin ve Lisanslar Hakkında Yönetmelik EK 2 (Çevreye Kirletici Etkisi Olan Faaliyet veya Tesisler) Madde 4.16 (Terbiye işlemlerinden kasar (haşıl, sökme, ağartma, merserizasyon, kostikleme ve benzeri) ve boyama birimlerini birlikte içeren iplik, kumaş veya halı fabrikaları) kapsamında çevre izin belgesi alması gereken tesisler arasında yer almaktadır. Tesiste kapasite artışı gerçekleştirilerek tesisin işletmeye alınmasıyla birlikte emisyon ve deşarj konularında çevre izni alınmak üzere İl Çevre ve Şehircilik Müdürlüğü ne gerekli başvurular yapılacaktır

93 Faaliyet kapsamında 31 Aralık 2004 tarih ve sayılı Resmi Gazete de yayımlanarak yürürlüğe giren Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği ve tarih ve sayılı Resmi Gazete de yayımlanarak yürürlüğe giren "Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik" ilgili hükümlerine uyulacaktır. Tesis atıksularının Erkenez Çayına deşarjında 1380 sayılı Su Ürünleri Kanunu ilgili hükümlerine uyulacak, gerekli kriterler sağlanacaktır. IV.7 Proje Ünitelerinde ve Diğer Ünitelerde Kullanılacak Yakıt ve Yardımcı Yakıt Türleri, Miktarları, Nereden Nasıl Sağlanacağı ve Kimyasal Analizleri, Yakıtların Hangi Ünitelerde Ne Miktarlarda Yakılacağı ve Kullanılacak Yakma Sistemleri, Oluşacak Emisyonlar ve Alınacak Önlemler ÇMS Çavuş Metal Sanayi tarafından gerçekleştirilmesi planlanan tekstil tesisi kapasite artışı projesinde emisyon kaynaklarını 1 adet kızgın yağ kazanı, 1 adet buhar kazanı, 1 adet komple buhar ve kızgın yağ kazan bacaları ile ram makine bacaları, kurutma makine bacaları oluşturmaktır. Tesiste bulunan 1 adet kızgın yağ ve 1 adet buhar kazanı yedek olarak bulunmakta olup komple buhar+kızgın yağ kazanı sürekli kullanılmaktadır. Kazanda yakıt olarak kömür kullanılmaktadır. Tesiste 3 vardiya halinde sürekli üretim gerçekleştirilmektedir. Kapasite artışı kapsamında tesise 2 adet komple buhar+kızgın yağ kazanı alınacaktır. Mevcut durumda tesiste yılda 4320 ton/yıl kömür kullanılmakta olup kullanılan kömüre ait genel özellikler aşağıdaki tablolarda sunulmuştur. YAKIT TÜRÜ Tablo 43 Kullanılan Kömürün Özellikleri LİNYİT KÖMÜRÜ KÜL (%) 15,60 UÇUCU MADDE (%) 17,41 AZOT (%) - ALT ISIL DEĞERİ (kcal/kg) 5496 NEM İÇERİĞİ (%) 9,39 Tesiste mevcut durumda yıllık 4320 ton kömür kullanılmakta olup kapasite artışı kapsamında bu rakamın ton/yıl olması planlanmaktadır. Artış kapsamında mevcut kazanların kullanımına devam edilecek ilave olarak tesise 2 adet komple buhar+kızgın yağ kazanı alınacaktır. Tesiste kapasitenin artırılması ile yakıt türünde değişiklik yapılması planlanmamaktadır. Dolayısıyla tesis kaynaklı oluşacak baca gazı emisyonlarının türünde de bir değişiklik olması söz konusu değildir. Tesiste kapasite artışı neticesinde oluşması muhtemel emisyon değerleri aşağıda hesaplanmıştır

94 Emisyonların Hesaplanması Yakıt tüketimlerinin belirlenmesinde; kazan özellikleri ve çalışma periyodu dikkate alınmıştır. Belirlenen yıllık yakıt tüketim miktarı ile bu yakıt türleri ve bunların yakıldığı yakma tesisi türlerine ait emisyon faktörlerinin çarpılması ile toplam emisyon miktarları hesaplanmıştır. Çalışmada henüz Türkiye de faaliyet gösteren sanayiler için türetilmiş özel emisyon faktörlerinin bulunmaması nedeniyle çok sayıda Avrupa ülkesinin ortak veri tabanı olan CORINAIR emisyon faktörleri kullanılmıştır (CITEPA, 1992). Bunların yetersiz kaldığı durumlarda EPA emisyon faktörlerine baş vurulmuştur (EPA, 1985). Sanayi tesislerinden kaynaklanan hava kirleticilerin belirlenmesinde kullanılan emisyon faktörleri aşağıdaki tabloda örnek olarak verilmiştir. Emisyon faktörleri, hava kirletici kaynak olan herhangi bir aktivitede veya üretim prosesinde, bu üretim ya da aktivitenin gerçekleşmesi sırasında oluşan kirletici miktarını ifade eden değerlerdir. Emisyon faktörleri genellikle birim yakıt, birim ürün yada birim hammadde başına birim kirletici miktarı olarak verilmektedir. Bu faktörler ülkelerin ekonomik ve teknolojik düzeyi ile ilgili olduğundan ülkeden ülkeye farklılık göstermektedir. Dünyada en yaygın olarak kullanılan emisyon faktörleri, Amerika da EPA (Environmental Protection Agency) tarafından, Avrupa da CORINAIR ve CITEPA tarafından üretilen faktörlerdir. Yakma tesisleri için geliştirilen emisyon faktörleri, yakıt türü, yakma teknolojisi tipi ve tesis büyüklüğüne göre farklılaşmaktadır. Sanayi sektörleri için verilen emisyon faktörleri yakıt türlerine göre aşağıdaki tabloda verilmektedir. Tabloda kg/gj birimi ile verilen faktörler yakıtın 1 GJ ısı enerjisi başına oluşan kg kirletici miktarını ifade etmektedir. Tesiste 1 adet akışkan yataklı buhar kazanı, 1 adet kızgın yağ kazanı ve 1 adet komple buhar+kızgın yağ kazanı bulunmaktadır. Kapasite artışı kapsamında mevcut kazanların kullanımına devam edilecek ilave olarak tesise 2 adet komple buhar+kızgın yağ kazanı alınacaktır. Proseste ise mevcut kurutma makine bacası ile alımı planlanan ram makinesine ait bacalar ve kurutma makinesine ait bacalar kapasite artışı sonunda tesisteki emisyon kaynaklarını oluşturacaktır. Aşağıda yakma kazan bacalarının kapasite artışı sonucu oluşacak ısıl güç ve emisyon değerleri hesaplanmıştır. Tesiste kapasite artışı kapsamında kazanlarda saatte toplam 2777,77 kg kömür yakılacaktır. Tesiste yanma sonrası çıkan baca gazları ile ilgili olarak toz filtresi ve sulu filtre bulunmakta olup faal olarak kullanılmaktadır. Sulu filtre sisteminde kullanılacak su arıtma tesisinin deşarj suyundan alınmakta olup pompa yardımıyla akışkan yataklı sisteme verilmekte, sisteme püskürtme ile verilen bu suyun katı hale gelen kükürt uçucu kül ile ph sı düşmekte, atıksu ön çökeltme ünitesinde katı madde içeriğinin çöktürülmesine müteakip tekrar sisteme verilmekte sistem kapalı devre olarak devam etmektedir. Bu işlem esnasında bir miktar atıksu buharlaşma yolu ile kaybolmakta olup eksilen su yerine atıksu arıtma tesisi deşarj noktasından pompa yardımı ile su çekilmektedir. Tesiste mevcut yakma sistemi için aşağıda verilen emisyon faktörleri kullanılarak emisyon debileri hesaplanmıştır

95 Tablo 44 Yakıt Yanması ile İlgili Emisyon Faktörleri (EPA:AP-42 den derleme) YAKIT CİNSİ/YAKMA TÜRÜ PM kg/ton SO X kg/ton CO kg/ton HC kg/ton KÖMÜR Linyit NO X kg/ton Pulverize 3.2 A 13.6 S Siklon 2.7 A 13.6 S Spreader Stoker 3.2 A 13.6 S Komple Buhar+Kızgın Yağ Kazan Bacası (Mevcut Durum) PM = 3,2 * A kg/ton * 0,604 ton/ sa = 3,2* 0,156* 0,604 = 0,301 kg/sa SO x = (13,6*S) kg/ton * 0,604 ton/sa = 13,6 * 1,45 * 0,604 = 11,91 kg/sa NO x = 6,40 kg/ton * 0,604 ton/sa= 3,8656 kg/sa CO = 0,5 kg/ton * 0,604 ton/sa = 0,302 kg/sa Yakıt Isıl Gücü = Alt Isıl Değer*Yakıt Miktarı/3600 Isıl Güç: = 4350 ton/yıl * 1yıl/300 gün * 1 gün/24 h * 1h/3600 sn * kg/1 ton * 5496 kcal/kg * 4,18 kj/1 kcal = 3855,469 KW= 3,85 MW Komple Buhar+Kızgın Yağ Kazan Bacası (Kapasite Arttışı Sonrası) PM = 3,2 * A kg/ton * 2,77 ton/ sa = 3,2* 0,156* 2,77 = 1,383 kg/sa SO x = (13,6*S) kg/ton * 2,77 ton/sa = 13,6 * 1,45 * 2,77 = 53,244 kg/sa NO x = 6,40 kg/ton * 2,77 ton/sa= 17,728 kg/sa CO = 0,5 kg/ton * 2,77 ton/sa = 1,385 kg/sa Kazanın yakıt anma ısıl gücü ise kömürün ısıl değeri yaklaşık 5496 kcal/kg saatte yaklaşık 2777,77 kg kömür yakıldığı düşünülürse; Yakıt Isıl Gücü = Alt Isıl Değer*Yakıt Miktarı/3600 formülü ile hesaplanır. Yakıt Isıl Gücü = 5496 *2777,77/3600 = 4240,728 Kcal = 17726,25 KW= 17,73 MW / sa olarak hesaplanır

96 Kapasite artışı ile tesiste oluşması muhtemel kirletici debileri yukarıda hesaplandığı gibidir. Mevcut sistem ölçüm sonuçları, kapasite artışı sonrası oluşması muhtemel emisyon kütlesel debileri, tarih ve sayılı Resmi Gazete de yayımlanarak yürürlüğe giren Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği (SKHKKY) EK 2 Tablo 2.1 de verilen sınır değerlerile aşağıdaki tabloda karşılaştırılmıştır. Tablo 45 Emisyon Kaynakları ve Emisyonlar Mevcut Durum Kapasite Artışı Sonrası Sınır Değer * PM ( kg/sa) 0,301 1, CO ( kg/sa) 0,302 1,385 5 SO X (kg/sa) 11,91 53, NO X (kg/sa) 3, , * SKHKKY EK 2 Tablo 2.1 Yukarıdaki tablodan da görüleceği üzere hem mevcut ölçüm sonuçları hem de kapasite artışı sonrası kullanılacak kömür miktarı doğrultusunda hesaplanan kirletici kütlesel emisyonları SKHKKY sınır değerlerinin altında kalmaktadır. Tablolar incelendiğinde görüleceği üzere bacalardan yayılan emisyonların hiçbiri SKHHKY'de belirtilen sınır değerleri aşmamaktadır. Yeni alımı planlanan makinelerin yeni teknolojiye sahip olacağı düşünüldüğünde oluşacak emisyonların sınır değerleri aşmayacağı öngörülmektedir. Hesaplama Sonuçlarının Değerlendirilmesi Hesaplama Sonuçlarının Ek-1 Kapsamında İrdelenmesi İzne Tabi Tesisler İçin Emisyon Sınırları İşletmelerde: a) İs: 1) Atık gazlardaki isliliğin derecesi, katı yakıtlı tesislerde Bacharach skalasında 3 (üç) veya daha küçük olmalıdır. b) Toz şeklinde emisyon: 1) Atık gazlarda bulunan toz şeklindeki emisyon aşağıda ikinci fıkrasında sınırlandırılmamışsa, (g) bendindeki sınırlar ile diyagram 1 deki sınırları aşamaz. Tesise ait kazan bacalarında hesaplanan sonuçlar Tablo 45 de verilmiştir. Yapılan hesaplamalarda da görüleceği gibi yönetmelikte istenen şartlar sağlanmıştır. Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği Ek-1-h 3 gereğince; tablo1.2'de I., II. ve III. olarak sınıflandırılan, atık gazlarda bulunan organik bileşiklerin buhar ve gaz biçimindeki emisyonları, aynı sınıftan birden fazla bileşik bulunsa dahi bunların toplam emisyonları aşağıdaki değerleri aşamaz;

97 I'inci sınıfa giren organik bileşikler (0,1 kg/saat ve üzerindeki emisyon debileri için) 20 mg/nm 3 II'nci sınıfa giren organik bileşikler (3 kg/saat ve üzerindeki emisyon debileri için) 150 mg/nm 3 III'üncü sınıfa giren organik bileşikler 300 mg/nm 3 (6 kg/saat ve üzerindeki emisyon debileri için) Birden fazla sınıfa ait organik bileşiklerin birlikte atılması durumunda, bu maddede yukarda verilen sınır değerlerin aşılmaması kaydıyla, toplam emisyon konsantrasyonu 300 mg/m 3 sınır değerlerini aşamaz. Emisyon kaynaklarında organik buhar ve gaz ölçümleri yapılacak olup, yönetmelikte istenen şartlar sağlanacaktır. Hesaplama Sonuçlarının Ek-2 Kapsamında İrdelenmesi Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği Ek.2 gereğince; Tesislerin Hava Kirlenmesine Katkı Değerlerinin Hesaplanması ve Hava Kalitesi Ölçümü: Mevcut ve yeni kurulacak tesislerin bacalarından veya baca dışından atmosfere verilen emisyonların saatlik kütlesel debileri, mevcut tesisler için bacalarda ölçülerek, baca dışından atmosfere verilen emisyonlar ile yeni kurulacak tesisler için emisyon faktörleri kullanılarak tespit edilir. Saatlik kütlesel debi (kg/saat) değerleri aşağıdaki Tablo 2.1 de verilen değerleri aşması halinde, tesis etki alanında emisyonların Hava Kirlenmesi Katkı Değeri (HKKD) mümkünse saatlik, aksi taktirde, günlük, aylık ve yıllık olarak hesaplanır. Tesiste bulunan yakma kazan bacalarının atık gazlarındaki toplam kirletici emisyonları yönetmelikte belirtilen sınır değerleri aşmamakta olup, yönetmelikte istenilen şartlar sağlanmıştır. Hesaplama Sonuçlarının Ek-3 Kapsamında İrdelenmesi Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği Ek.3.d.2 gereğince; Toz Emisyonların Sürekli Ölçümü: Isıl kapasitesi 100 GJ/h (27778 kw) ve üstünde olan katı yakıt ve fuel-oil ile çalışan yakma sistemleri ile 10 kg/saat ve üstünde toz emisyon yayan (bu emisyona yanıcı partiküller de dahildir.) tesisler toz emisyonu konsantrasyonunu sürekli ölçen yazıcılı bir ölçüm cihazı ile donatılmalıdır. Tesisten kaynaklanan kütlesel debinin belirlenebilmesi için hacimsel debinin de sürekli ölçülmesi gereklidir. Tesiste bulunan emisyon bacalarının atık gazlarındaki toz kirletici emisyonları yönetmelikte belirtilen sınır değerleri aşmamakta olup, yönetmelikte istenilen şartlar sağlanmıştır. Tesiste toz emisyonlarının sürekli ölçümüne gerek yoktur. Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği Ek.3.d.3 gereğince Gaz Biçimindeki Emisyonların Kütlesel Debileri; - Karbonmonoksit : 5 kg/saat, - Kükürtdioksit : 60 kg/saat, - Azotmonoksit : 20 kg/saat, Sınır değerlerini aşmamalıdır

98 Mevcut Durum Kapasite Artışı Sonrası Sınır Değer * PM ( kg/sa) 0,301 1, CO ( kg/sa) 0,302 1,385 5 SO X (kg/sa) 11,91 53, NO X (kg/sa) 3, , Yönetmelik sınır değeri NO için verilmiş olup NO x değeri bulunmamaktadır. Tesiste bulunan emisyon bacalarının atık gazlarındaki gaz kirletici emisyonlarından hiç biri yönetmelikte belirtilen sınır değerleri aşmamakta olup, yönetmelikte istenilen şartlar sağlanmıştır. Tesiste baca gazı emisyonlarının sürekli ölçümüne gerek yoktur. Tesisin Ek-4 Kapsamında İrdelenmesi EK 4.a: Baca Gazı Hızı 1) Yakma tesislerinden kaynaklanan baca gazı hızları; Atık gazlar serbest hava akımı tarafından, engellenmeden taşınabilecek biçimde dikey çıkışla atmosfere verilmelidir. Bu amaçla; baca kullanılmalı, anma ısıl gücü 500 kw ın üzerindeki tesisler için, gazların bacadan çıkış hızları en az 4 m/s olmalıdır. Tesisin üretimi ve dizaynı gereği; baca çapının daraltılamadığı ve cebri çekişin uygulanamadığı hallerde baca gazı hızı en az 3 m/s olmalıdır. 300 kw anma ısıl gücü 500 kw olan tesislerde baca gazı hızı en az 2 m/s olmalıdır. Anma ısıl gücü 300 kw ın altında olan tesislerde baca gazı hızı 2 m/s nin altında olabilir. Tesisin kapasite artışı sonunda ısıl gücü 17,73 MW'a ulaşacak olup, anma ısıl gücü 500 kw ın üzerinde olduğundan gazların baca çıkış hızlarının 4 m/s den büyük olmalıdır. Mevcut bacalarda gaz çıkış hızları 4 m/sn den büyüktür. EK 4.b : Baca Yüksekliği 3) Büyük Ölçekli Tesislerde Asgari Baca Yüksekliği Anma ısıl gücü 1,2 MW ve üzerinde olan tesislerde baca yüksekliği aşağıda verilen esaslara göre ve Abak kullanılarak belirlenir. Abaktan hacimsel debi değerinin (R), Q/S (kg/saat) değerini kesmediği ve abaktan baca yüksekliğinin belirlenemediği durumlarda, tesis etki alanında engebeli arazi veya mevcut ya da yapımı öngörülen bina ve yükseltiler bulunmuyorsa (J değeri sıfır olarak belirlenmişse) fiili baca yüksekliğinin tabandan en az 10 m ve çatı üstünden yüksekliği ise en az 3 m olması yeterlidir. J değeri sıfırdan farklı ise H 10 alınır ve Abak kullanılarak baca yüksekliği belirlenir. Tesis bacasının yerden ve çatıdan yüksekliği yönetmelik kriterlerini sağlamaktadır. Tesisin Ek-5 Kapsamında İrdelenmesi Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği Ek.5.A.1. gereğince; 1) Katı Yakıtlı Yakma Tesisleri : 1.1) Toz emisyonları; 1.1.1) Katı yakıtlı yakma tesislerinin baca gazlarındaki toz emisyonları aşağıdaki sınır değerleri aşmamalıdır. Baca gazında % 6 hacimsel oksijen esas alınır. Yakıt ısıl gücü 500 kw olan tesislerde islilik derecesi Bacharach skalasına göre en çok 4 olmalıdır

99 500 kw yakıt ısıl gücü 5 MW olan tesislerde toz emisyonu 200 mg/nm 3 ün, 5 MW yakıt ısıl gücü 50 MW olan tesislerde toz emisyonu 150 mg/nm 3 ün, Mevcut durumda toz konsantrasyonları bu maddede verilen sınır değerlerin altındadır. İlerleyen dönemlerde yapılacak üretim faaliyetleri sırasında sınır değerlerin aşılmamasına özen gösterilecektir. 1.2) Karbon monoksit emisyonları; Baca gazları karbon monoksit emisyonları 200 mg/nm 3 ü aşmayacaktır. Mevcut durumda CO konsantrasyonları bu maddede verilen sınır değerlerin altındadır. İlerleyen dönemlerde yapılacak üretim faaliyetleri sırasında sınır değerlerin aşılmamasına özen gösterilecektir. 1.3) Azotoksit (NO x ) emisyonları; Azot oksit emisyonları, baca gazı geri besleme veya ikincil hava ile yakma yoluyla alev sıcaklığının düşürülmesi ve benzeri teknik tedbirlerle düşürülmelidir. Isıl kapasitesi 50 MW ve üzerinde olan tesislerde baca gazında % 6 hacimsel oksijen esas alınarak; 1.3.1) Katı yakıt kullanan yakma tesislerinde, azot monoksit ve azot dioksit emisyonları (Azot dioksit üzerinden) 800 mg/nm 3 ü, aşamaz. Tesisin ısıl gücü 50 MW ın altında olduğundan bu madde kapsamında değerlendirilememektedir. Isıl gücü 50 MW ın altında olan tesislerde azot oksit (NOx) emisyonları için bir sınırlama getirilmemiştir. 1.5) Kükürtdioksit emisyonu; Katı yakıt yakan tesislerin baca gazlarından çıkan kükürt dioksit emisyonu önlenmelidir ) Katı yakıt kullanan tesislerden baca gazındaki SO 2 ve SO 3 emisyonu (eşdeğer SO 2 olarak verilmiştir) %6 hacimsel oksijen esas alınarak aşağıdaki sınırların altında olanlar için ayrıca bir kükürt arıtma tesisi gerekmez. Yakıt ısıl gücü 100 MW olan tesislerde baca gazında 2000 mg/nm 3, Mevcut durumda SO 2 konsantrasyonu bu maddede verilen sınır değerlerin altındadır. İlerleyen dönemlerde yapılacak üretim faaliyetleri sırasında sınır değerlerin aşılmamasına özen gösterilecektir. Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği Ek.5.CC gereğince; CC) YİRMİALTINCI GRUP TESISLER Diğer Tesisler: Ek 8 de emisyon iznine tabi tesisler arasında bulunmasına karşın yukarıdaki gruplarda yer almayan tesisler aşağıdaki hüküm ve sınır değerlere tabidir. 1) Atık gazlarda bulunan toz şeklindeki emisyon, özel toz emisyonu değilse Ek-1, Diyagram 1 de yer alan sınır değerini aşmamalıdır. Tesisten kaynaklanan özel toz emisyonları Ek-1 de yer alan özel toz sınır değerleri aşmamalıdır. Tesisteki toz emisyonları Ek-1 Diyagram 1 e göre uygundur. 2) Atık gazlarda bulunan organik bileşiklerin buhar ve gaz biçimindeki emisyonları Ek-1 de yer alan sınır değerleri aşmamalıdır. 3) Baca gazı hızı ve yüksekliği Ek-4 e uygun olmalıdır. 4) Bunların dışında, Ek-1 deki esaslara uyulacaktır. Tesisin Ek-1 e göre irdelemesi ilgili bölümde yapılmıştır

100 Sera Gazı Emisyonlarına İlişkin Bilgiler (Madde 35 Gereğince) Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği gereğince sera gazları için herhangi bir sınırlandırma getirilmemiş ancak Yönetmelik Madde 35 gereğince tesislerde üretimden, yakıt tüketiminden ve yakma sistemlerinden kaynaklanan sera gazlarını belirlemek ve alınan sera gazlarını azaltma önlemlerini açıklamakla yükümlülüğü bulunmaktadır. Tesiste sera gazlarından sayılan Karbondioksit-CO 2 gazı vardır. Tesis işletmecileri kazanları yüksek verimde kullanarak yakıt tüketimini azaltmayı dolayısıyla sera gazını azaltmayı hedeflemişlerdir. IV.8 Proje Kapsamında İnşaat ve İşletme Döneminde Üretim Nedeni ile Meydana Gelecek Vibrasyon, Gürültünün Kaynakları ve Seviyesi, Gürültüyü Azaltmak İçin Alınacak Önlemler Proje kapsamında arazi hazırlama ve inşaat aşamasında; kazı, inşaat, montaj vb. işlemlerde çalışacak araç ve ekipmanlardan dolayı gürültü oluşumu söz konusu olacaktır. Tesisin işletmesi sırasında gürültü kaynakları ise boya makineleri, kurutma, ram vb ünitelerde çalışacak makine ve ekipmanlardır. Ancak tesis içerisinde yer alan makine ve ekipmanlardan kaynaklanacak gürültünün tesis binası duvarları tarafından yutulacağı ve tesis dışına çok az miktarda gürültü çıkacağı öngörülmektedir. 04 Haziran 2010 tarih ve sayılı Resmi Gazete de yayımlanarak yürürlüğe giren Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi (2002/49/EC) Yönetmeliği nin Madde 33 (ç) bendine göre Çevre Kanununca Alınması Gereken İzin ve Lisanslar Hakkında Yönetmeliğin Ek-1 ve Ek-2 sinde * işareti ile muafiyet getirilmiş işletme ve tesisler ile çevre izni veya çevre izin ve lisans belgesi alması gereken işletme ve tesislerden; 7/3/2008 tarihinden önce kurulmuş ve açılma ve çalışma ruhsatı almış olanlar ile kurulduğu tarih ve ruhsatı olup olmadığına bakılmaksızın çok hassas kullanımlardan itibaren en az 500 metre mesafede olan veya bu Yönetmelik çerçevesinde gürültü haritaları hazırlanması gereken yerleşim yerleri dışında bulunan işletme ve tesisler için çevre izni veya çevre izin ve lisans belgesine esas değerlendirme yapılmaz. Ancak, yetkili idarenin talep etmesi halinde işletme ve tesisler için akustik rapor hazırlanması zorunludur. hükmü yer almaktadır. Tesis bu kapsamda değerlendirildiğinde hem tarihinden önce kurulmuş olmasından dolayı tesiste çevre izni veya çevre izin ve lisans belgesine esas değerlendirme yapılmamakta olup tesisin işletilmesi esnasında 04 Haziran 2010 tarih ve sayılı Resmi Gazete de yayımlanarak yürürlüğe giren Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi (2002/49/EC) yönetmeliğinde belirtilen tüm hususlara uyulacaktır. Tesis her ne kadar Çevre Kanununca Alınması Gereken İzin ve Lisanslar Hakkında Yönetmelik kapsamında gürültü değerlendirmesine tabi olmamasına karşın tarihinde tesis çevresinde TS ISO 8297 standardı çerçevesinde Bakanlıkça yetkilendirilmiş laboratuvara gürültü ölçümü yapılmış, TS ISO standartı çerçevesinde ses basıncı azalımı hesaplanarak tesise en yakın alıcı ortamda gürültü seviyesinin tespiti gerçekleştirilmiştir. Bu ölçüm ve hesaplamaların doğrultusunda tesisin ızgaralı gürültü haritası çizilmiştir. Rapor ekinde yer alan akustik raporda ( Bkz Ek 25 ) görüleceği üzere gürültü yayılımının yerleşim yerinde sınır değerleri aşmadığı tespit edilmiştir. Aşağıda kapasite artışı kapsamında inşaat ve işletme döneminde oluşması muhtemel gürültü seviyelerine ilişkin hesaplamalar yer almaktadır

101 İnşaat Döneminde Oluşacak Gürültünün Hesaplanması Tesiste inşaat aşamasında kullanılacak makine ve ekipmanlarla ilgili bilgiler aşağıdaki tablo da verilmektedir. Tablo 46 İnşaat Aşamasında Kullanılacak Araçlar ve Gürültü Seviyeleri Gürültü Kaynağı Adedi Net Kurulu Güç P (kw) Müsaade edilen ses gücü seviyesi db/1 pw Ses Gücü Düzeyi db Kamyon 1 adet log P( 2 )( 3 ) 68,2 Loader 1 adet log P( 2 )( 3 ) 115 Mobil Vinç 1 adet log P 105 Silindir 1 adet Jeneratör 1 adet log Pel 113 Beton Pompası 1 adet (2) 109 Arazöz 1 adet log P( 2 )( 3 ) 79,1 (1) Kaynak jeneratörleri için P el : İmalatçı tarafından verilen faktörün en küçük değeri için bilinen yük gerilimi ile çarpılan klasik kaynak akımı. Güç jeneratörleri için P el : ISO : 1993 standardının madde sine göre ana güç. (2) II. Safhaya ait değerler aşağıdaki ekipman tipleri için tamamen örnek niteliğindedir: - arkasından yürünen titreşimli silindirler, - titreşimli plakalar (> 3 kw) - titreşimli çekiçler - dozerler (çelik raylı) - yükleyiciler (çelik raylı > 55 kw) - içten yanmalı motorla çalışan karşı ağırlıklı hidrolik kaldırmalı kamyonlar - sıkıştırma parçalı kaldırım perdah makineleri - elle tutulan içten yanmalı motorlu beton kırıcılar ve kazmalar (15 < m < 30) - çim biçme makineleri, çim düzeltme makineleri / çim kenar düzeltme makineleri Kesin değerler, Komisyonun yapacağı değişikliklere bağlı olacaktır. Böyle bir tadilat olmaması durumunda I. Safhaya ait değerler II. Safha için geçerli olmaya devam edecektir. (3) Tek motorlu seyyar vinçler için, I. Safhaya ait değerler 3 Ocak 2008 tarihine kadar geçerli olmaya devam edecektir. Bu tarihten sonra II. Safha değerleri geçerli olacaktır. İzin verilen ses gücü seviyesi en yakın tamsayıya yuvarlanmalıdır (0,5 ten küçükler için küçük sayı, 0,5 e eşit veya büyükler için büyük sayı kullanılır). İnşaat sahasında kullanılan ekipmanların yakın konumda bulunacağı düşünülerek, toplam ses gücü düzeyi (L WT ) ve toplam ses basıncı düzeyi (L PT ) aşağıdaki formüller yardımıyla hesaplanır. L Wt = 10 log n 10 L Wi/10 i=1 L Wt = 10 log [(1*10 68,2/10 ) + (1*10 115/10 ) + (1*10 105/10 ) + (1*10 112/10 ) + (1*10 113/10 ) + (1*10 109/10 ) + (1*10 79,1/10 ) = db İş makinelerinin çalışma frekansları, 500 Hz, 1000 Hz, 2000 Hz ve 4000 Hz olup frekansa bağlı atmosferik yutum değerleri aşağıda hesaplanmaktadır;

102 500 Hz Frekansta Farklı Uzaklıklara Göre Oluşacak Atmosferik Yutum Değerleri x= 100 m : A atm = 7.4*10-8 * ( 500 ²) * 100 / 60 ) dba x= 200 m : A atm = 7.4*10-8 * ( 500 ²) * 200 / 60 ) dba x= 300 m : A atm = 7.4*10-8 * ( 500 ²) * 300 / 60 ) dba x= 400 m : A atm = 7.4*10-8 * ( 500 ²) * 400 / 60 ) dba x= 500 m : A atm = 7.4*10-8 * ( 500 ²) * 500 / 60 ) dba 1000 Hz Frekansta Farklı Uzaklıklara Göre Oluşacak Atmosferik Yutum Değerleri x= 100 m : A atm = 7.4*10-8 * ( 1000 ²) * 100 / 60 ) dba x= 200 m : A atm = 7.4*10-8 * ( 1000 ²) * 200 / 60 ) dba x= 300 m : A atm = 7.4*10-8 * ( 1000 ²) * 300 / 60 ) dba x= 400 m : A atm = 7.4*10-8 * ( 1000 ²) * 400 / 60 ) dba x= 500 m : A atm = 7.4*10-8 * ( 1000 ²) * 500 / 60 ) dba 2000 Hz Frekansta Farklı Uzaklıklara Göre Oluşacak Atmosferik Yutum Değerleri x= 100 m : A atm = 7.4*10-8 * ( 2000 ²) * 100 / 60 ) dba x= 200 m : A atm = 7.4*10-8 * ( 2000 ²) * 200 / 60 ) dba x= 300 m : A atm = 7.4*10-8 * ( 2000 ²) * 300 / 60 ) dba x= 400 m : A atm = 7.4*10-8 * ( 2000 ²) * 400 / 60 ) dba x= 500 m : A atm = 7.4*10-8 * ( 2000 ²) * 500 / 60 ) dba 4000 Hz Frekansta Farklı Uzaklıklara Göre Oluşacak Atmosferik Yutum Değerleri x= 100 m : A atm = 7.4*10-8 * ( 4000 ²) * 100 / 60 ) dba x= 200 m : A atm = 7.4*10-8 * ( 4000 ²) * 200 / 60 ) dba x= 300 m : A atm = 7.4*10-8 * ( 4000 ²) * 300 / 60 ) dba x= 400 m : A atm = 7.4*10-8 * ( 4000 ²) * 400 / 60 ) dba x= 500 m : A atm = 7.4*10-8 * ( 4000 ²) * 500 / 60 ) dba

103 İnşaat safhasında oluşacak toplam ses gücü düzeyi ( L WT ) ve toplam ses basıncı düzeyi (L PT ) aşağıdaki formüller yardımıyla hesaplanır. Aşağıda yukarda verilen formüllerle hesaplanan mesafelere ve frekanslara göre inşaat faaliyetlerinde oluşacak net ses düzeyleri yer almaktadır. Tablo 47 Mesafelere ve Frekanslara Göre İnşaat Faaliyetlerinde Oluşacak Net Ses Düzeyleri Net Ses Düzeyi ( L PG ) Mesafe 500 Hz 1000 Hz 2000 Hz 4000 Hz Mesafelere göre toplam gürültü düzeyleri aşağıdaki formül yardımı ile hesaplanmış olup Tablo 48 ve Şekil 30'da mesafelere göre toplam gürültü düzeyleri gösterilmiştir

104 Tablo 48 Mesafelere Göre Gürültü Düzeylerinin Hesaplanmış Değerleri Mesafe Gürültü Düzeyi Şekil 30 Mesafelere Göre Gürültü Düzeyleri Grafiği Tablo 49 Şantiye Alanı Gürültü Düzeyleri (Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliği, Ek- VII, Tablo-5) Faaliyet türü (yapım, yıkım ve onarım) L gündüz (dba) Bina 70 Yol 75 Diğer kaynaklar 70 Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliği Madde 23 a bendinde "Şantiye alanındaki faaliyet türlerinden çevreye yayılan gürültü seviyesi Ek-VII de yer alan Tablo-5 te verilen sınır değerleri aşamaz." ibaresi yer almaktadır. Yukarda gerçekleştirilen hesaplama sonuçlarında da görüleceği üzere inşaat aşamasında oluşacak gürültü 100 m mesafeden sonra yönetmelikte belirtilen sınır değerleri sağlamaktadır

105 Proje sahasına en yakın yerleşim birimi güneydoğu yönünde 100 m mesafede yer alan konutlardır. Proje sahası sınır koordinatları verilen alan en yakın konutlara 100 m mesafede olmasına karşın kapasite artışı kapsamında alınacak makine ekipmanların montaj alanı konutlara yaklaşık 170 m mesafede yer almaktadır. İnşaat çalışmaları esnasında oluşacak gürültü seviyesi 100 m mesafeden sonra 70 dba sınır değerinin altına düşmektedir. Bu kapsamda inşaat aşamasında oluşucak gürültüden yerleşim yerinin olumsuz yönde etkilenmesi beklenmemektedir. İşletme Döneminde Oluşacak Gürültünün Hesaplanması Aşağıda verilen tabloda alımı planlanan makine ve ekipman listesinde bulunan makineler gürültü kaynaklarını oluşturmakta olup ses güçleri yer almaktadır. Tabloda verilen makine güçlerine dayalı ses gücü aşağıdaki formülle hesaplanarak tabloya eklenmiştir. W=F * W m Burada; W m : makinenin gücü ( watt ), F : makine türüne bağlı çevirme katsayısı (elektrik motoru için 1*10-8 alınmıştır), W : makinenin yaklaşık ses gücü L w = 10 log W Tablo 50 Gürültü Kaynakları, Güçleri ve Hesaplanan Ses Düzeyleri EKİPMAN ADET SES GÜCÜ DÜZEYİ HT BOYA MAKİNESİ RAM MAKİNESİ SANFOR KURUTMA 6 85 YIKAMA 2 80 BASKI 2 62 CONTİNUE KASAR MAKİNESİ 2 89 PADBATCH 3 87 n L wt = 10 log 10 Lwi/10 i=1 Tesis faaliyetleri sırasında oluşacak toplam ses gücü düzeyi; L wt = 10log[(93*10 88,45/10 )+(5*10 94,15/10 )+(20*10 85/10 ) +(2*10 89/10 ) +(2*10 80/10 )+ (3*10 87/10 ) 2*10 62/10 )+] L wt = 109,430 db

106 Tesiste oluşacak gürültü 109,43 db olup binanın yapısı gereği betonarme yapı içerisinde kalacak olan makine ve ekipman gürültüsünden etkilenebilecek en yakın yerleşim yeri kuşbakışı yaklaşık 170 m mesafedeki konutlardır. Tesiste oluşacak toplam ses gücü düzeyinin, tesis çevresinde değişik mesafelerdeki ses basınç düzeyi aşağıdaki formül kullanılarak hesaplanmıştır. L pt = L wt + 10 log ( Q / 4 r 2 ) Ses gücü düzeyinin mesafelere göre oluşturduğu ses basıncı düzeyi; x= 10 m : L pt = 109, *log( 1 / 4*3.14* 10²) 90.5 db x= 20 m : L pt = 109, *log( 1 / 4*3.14* 20²) 84.5 db x= 30 m : L pt = 109, *log( 1 / 4*3.14* 30²) 80.9 db x= 40 m : L pt = 109, *log( 1 / 4*3.14* 40²) 78.4 db x= 50 m : L pt = 109, *log( 1 / 4*3.14* 50²) 76.5 db x= 60 m : L pt = 109, *log( 1 / 4*3.14* 60²) 74.9 db x= 70 m : L pt = 109, *log( 1 / 4*3.14* 70²) 73.6 db x= 80 m : L pt = 109, *log( 1 / 4*3.14* 80²) 72.4 db x= 90 m : L pt = 109, *log( 1 / 4*3.14* 90²) 71.4 db x= 100 m : L pt = 109, *log( 1 / 4*3.14* 100²) 70.5 db x= 200 m : L pt = 109, *log( 1 / 4*3.14* 200²) 64.5 db x= 300 m : L pt = 109, *log( 1 / 4*3.14* db x= 400 m : L pt = 109, *log( 1 / 4*3.14* 400²) 58.4 db x= 500 m : L pt = 109, *log( 1 / 4*3.14* 500²) 56.5 db x= 600 m : L pt = 109, *log( 1 / 4*3.14* 600²) 54.9 db x= 700 m : L pt = 109, *log( 1 / 4*3.14* 700²) 53.6 db x= 800 m : L pt = 109, *log( 1 / 4*3.14* 800²) 52.4 db x= 900 m : L pt = 109, *log( 1 / 4*3.14* 900²) 51.4 db x= 1000 m : L pt = 109, *log( 1 / 4*3.14* 1000²) 50.5 db Mesafeye bağlı olarak her frekanstaki atmosferik yutuş değerleri aşağıda verilen formüle göre ayrı ayrı hesaplanmıştır. L=L p -L atm A atm = 7.4*10-8 *(f 2 *r/q)

107 500 Hz Frekansta Farklı Uzaklıklara Göre Oluşacak Atmosferik Yutum Değerleri x= 100 m : A atm = 7.4*10-8 * ( 500 ²) * 100 / 60 ) dba x= 200 m : A atm = 7.4*10-8 * ( 500 ²) * 200 / 60 ) dba x= 300 m : A atm = 7.4*10-8 * ( 500 ²) * 300 / 60 ) dba x= 400 m : A atm = 7.4*10-8 * ( 500 ²) * 400 / 60 ) dba x= 500 m : A atm = 7.4*10-8 * ( 500 ²) * 500 / 60 ) dba x= 600 m : A atm = 7.4*10-8 * ( 500 ²) * 600 / 60 ) dba x= 700 m : A atm = 7.4*10-8 * ( 500 ²) * 700 / 60 ) dba x= 800 m : A atm = 7.4*10-8 * ( 500 ²) * 800 / 60 ) dba x= 900 m : A atm = 7.4*10-8 * ( 500 ²) * 900 / 60 ) dba x= 1000 m : A atm = 7.4*10-8 * ( 500 ²) * 1000 / 60 ) dba 1000 Hz Frekansta Farklı Uzaklıklara Göre Oluşacak Atmosferik Yutum Değerleri x= 100 m : A atm = 7.4*10-8 * ( 1000 ²) * 100 / 60 ) dba x= 200 m : A atm = 7.4*10-8 * ( 1000 ²) * 200 / 60 ) dba x= 300 m : A atm = 7.4*10-8 * ( 1000 ²) * 300 / 60 ) dba x= 400 m : A atm = 7.4*10-8 * ( 1000 ²) * 400 / 60 ) dba x= 500 m : A atm = 7.4*10-8 * ( 1000 ²) * 500 / 60 ) dba x= 600 m : A atm = 7.4*10-8 * ( 1000 ²) * 600 / 60 ) dba x= 700 m : A atm = 7.4*10-8 * ( 1000 ²) * 700 / 60 ) dba x= 800 m : A atm = 7.4*10-8 * ( 1000 ²) * 800 / 60 ) dba x= 900 m : A atm = 7.4*10-8 * ( 1000 ²) * 900 / 60 ) dba x= 1000 m : A atm = 7.4*10-8 * ( 1000 ²) * 1000 / 60 ) dba 2000 Hz Frekansta Farklı Uzaklıklara Göre Oluşacak Atmosferik Yutum Değerleri x= 100 m : A atm = 7.4*10-8 * ( 2000 ²) * 100 / 60 ) dba x= 200 m : A atm = 7.4*10-8 * ( 2000 ²) * 200 / 60 ) dba x= 300 m : A atm = 7.4*10-8 * ( 2000 ²) * 300 / 60 ) dba x= 400 m : A atm = 7.4*10-8 * ( 2000 ²) * 400 / 60 ) dba x= 500 m : A atm = 7.4*10-8 * ( 2000 ²) * 500 / 60 ) dba x= 600 m : A atm = 7.4*10-8 * ( 2000 ²) * 600 / 60 ) dba x= 700 m : A atm = 7.4*10-8 * ( 2000 ²) * 700 / 60 ) dba x= 800 m : A atm = 7.4*10-8 * ( 2000 ²) * 800 / 60 ) dba x= 900 m : A atm = 7.4*10-8 * ( 2000 ²) * 900 / 60 ) dba x= 1000 m : A atm = 7.4*10-8 * ( 2000 ²) * 1000 / 60 ) dba

108 4000 Hz Frekansta Farklı Uzaklıklara Göre Oluşacak Atmosferik Yutum Değerleri x= 100 m : A atm = 7.4*10-8 * ( 4000 ²) * 100 / 60 ) dba x= 200 m : A atm = 7.4*10-8 * ( 4000 ²) * 200 / 60 ) dba x= 300 m : A atm = 7.4*10-8 * ( 4000 ²) * 300 / 60 ) dba x= 400 m : A atm = 7.4*10-8 * ( 4000 ²) * 400 / 60 ) dba x= 500 m : A atm = 7.4*10-8 * ( 4000 ²) * 500 / 60 ) dba x= 600 m : A atm = 7.4*10-8 * ( 4000 ²) * 600 / 60 ) dba x= 700 m : A atm = 7.4*10-8 * ( 4000 ²) * 700 / 60 ) dba x= 800 m : A atm = 7.4*10-8 * ( 4000 ²) * 800 / 60 ) dba x= 900 m : A atm = 7.4*10-8 * ( 4000 ²) * 900 / 60 ) dba x= 1000 m : A atm = 7.4*10-8 * ( 4000 ²) * 1000 / 60 ) dba Net Ses Düzeyi, L pg İlk 100 m de metrede L PG =L PORT olup; 100 metre ve sonrası için atmosferik yutuş değerlerinin düşülmesinden sonra her bir gürültü kaynağının 4 oktav bandındaki nihai ses basınç düzeyleri aşağıdaki tabloda verilmiştir. Tablo 51 Mesafelere Göre Üretim Faaliyetleri Sırasında Oluşacak Frekansa Bağlı Net Ses Düzeyi Ses Basınç Düzeyi (db) Gürültü Kaynağı Mesafe (m) 500 Hz 1000 Hz 2000 Hz 4000 Hz HT BOYA MAKİNESİ SANFOR KURUTMA

109 RAM MAKİNESİ YIKAMA BASKI CONTINUE KASAR PADBATCH

110 Gürültü Seviyeleri (dba) ÇMS ÇAVUŞ METAL TEKSTİL Bu durumda oluşacak net ses düzeyleri aşağıda Tablo 52 de verilmektedir. İşletme çalışmaları esnasında akşam ve gece de aynı makineler kullanılacağından akşam ve gece oluşacak gürültü düzeyi L gündüz değeri ile aynı olacaktır. ÇGDY Madde 22 gereği isletme aşamasında oluşacak gürültü seviyesi sınır değerlerin altında kalmaktadır. Tablo 52 Mesafelere Göre Üretim Faaliyetleri Sırasında Oluşacak Net Ses Düzeyi Mesafe Gürültü Düzeyi Gürültü Dağılım Grafiği Mesafe (m) Şekil 31 Faaliyet Sırasında Oluşacak Gürültü Dağılım Grafiği

111 Kapasite artışı sonrasında makinelerden oluşacak gürültü yukarda hesaplandığı üzere 100 m mesafede yönetmelikte belirtilen sınır değer olan 60 dba değerinin altına düşmektedir. Bu bağlamda en yakın yerleşim yeri olan ve tesise kuşbakışı yaklaşık 170 m mesafede bulunan konutların kumaş kasar boya baskı kapasite artışı, iplik boya ve elyaf boya faaliyetlerinden olumsuz yönde etkilenmesi söz konusu değildir. Yukarıda verilen sonuçlar incelendiğinde, yerleşim biriminde hesaplanan gürültü düzeyleri Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliği EK-7 Tablo 4 te verilen 60 dba sınır değerlerin altında kalmaktadır. Dolayısıyla yerleşim biriminin üretim faaliyetleri sırasında oluşacak gürültüden etkilenmeyeceği tahmin edilmekte olup ayrıca bir kontrol tedbiri alınmasına şu aşamada gerek duyulmamıştır. Ayrıca gürültü düzeyleri hesaplanırken tüm ekipmanın aynı anda çalışacağı varsayımı yapılmış ve en kötü hal senaryosu değerlendirilmiştir. Ancak gerçekte makinelerin hepsinin aynı anda çalışması söz konusu olmayacaktır. Bütün bu değerlendirmeler ışığında yerleşim yerinde hesaplanan gürültü düzeyleri daha düşük mertebelerde hissedilecektir. Gürültü denetiminde en etkili çözüm gürültünün kaynakta kontrol altına alınmasıdır. Buradaki temel amaç ses kaynağından yayılan ses gücünün düşürülmesidir. Bunun için gelişen teknoloji imkanlarından yararlanılarak tesis binasında kullanılacak makinelerin ses gücü düzeylerinin minimuma indirilmiş özellikte olmasına dikkat edilecektir. Gürültülü ortamda çalışacak personel için tarih ve 4857 sayılı İş Kanunu ile İş Sağlığı ve İş Güvenliği Tüzüğü nün öngördüğü hükümlere uyulacaktır Tarih ve Sayılı Resmi Gazete de yayımlanarak yürürlüğe giren İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Tüzüğü nün 22. Maddesinde ağır ve tehlikeli işlerin yapılmadığı yerlerde, gürültü derecesi 80 dba yı geçmeyeceği ve daha çok gürültülü çalışmayı gerektiren işlerin yapıldığı yerlerde gürültü derecesinin en çok 95 dba olacağı belirtilmiştir. Ayrıca aynı maddede, işyerinde gürültü seviyesinin 80 dba veya altına düşürülemediği durumlarda işçilere uygun kulak koruyucularının verilmesi gerektiği belirtilmiştir. Tesiste gürültü düzeyleri yüksek makine ekipman çevresinde çalışan personelin mevcut gürültüden etkilenmemesi için, İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Tüzüğü nün 22. Maddesinde belirtilen önlemlerin alınmasına dikkat edilecektir. Alınacak önlemler kapsamında, personelin yüksek gürültü düzeyine maruziyet durumuna göre çalışma saatleri düzenlenecek, personele kulak sağlığını koruma amaçlı kulak koruyucu ekipman (kulaklık, kulak tıpacı, vs.) kullanması sağlanacaktır. Tesiste oluşacak gürültüyü en aza indirmek için ünitelerdeki makine ekipmanlar periyodik olarak bakım onarımdan geçirilerek, ses gücü düzeyleri kontrol altında tutulacaktır. Ayrıca ekipmanların ses yalıtımları montaj sırasında yapılacaktır. Ayrıca tesiste, ilerleyen dönemlerde çevresel gürültünün aşılması halinde her bir makine ve ekipman ile gürültüye maruz kalan işçiler bazında sorumlu kurum veya kuruluşlarca hazırlanan ilgili mevzuat çerçevesinde getirilen esasları sağlanmaya yönelik tedbirlerle birlikte etkin ve uygulanabilir çevresel kontrol tedbirleri alınacaktır

112 ÇMS Tekstil tarafından işletilmesi planlanan kasar boya baskı tesisi kapasite artışı, elyaf boya ve iplik boya projesi, tarih ve sayılı Resmi Gazete de yayımlanarak yürürlüğe giren Çevre Kanununca Alınması Gereken İzinler ve Lisanslar Hakkında Yönetmelik Ek Terbiye işlemlerinden kasar (haşıl,sökme, ağartma, merserizasyon, kostikleme ve benzeri) ve boyama birimlerini birlikte içeren iplik, kumaş veya halı fabrikaları.* kapsamında kalmaktadır. Söz konusu yönetmelik madde 1 gereğince tesis faaliyet konusu itibari ile çevre izninin gürültü kontrol ile ilgili hükümlerinden muaftır. IV.9 Proje Kapsamında, İnşaat ve İşletme Döneminde Meydana Gelebilecek Katı, Tehlikeli ( atık yağ vs ) ve Tıbbi Atıkların Cinsi, Miktarı ve Özellikleri, Ne Şekilde Bertaraf Edileceği Proje kapsamında oluşması muhtemel atıklar aşağıda tabloda özetlenmiş olup oluşum miktarları ve açıklamalar ilgili bölümlerde ele alınmıştır. Tablo 53 Oluşacak Atıklar Atık Kodu Atık İnşaat Aşaması Miktar Mevcut Durum Miktar Kapasite Artışı Sonucu Oluşacak Miktar Tehlikeli maddeler içeren atık baskı tonerleri Mineral esaslı klor içermeyen hidrolik yaglar kg/yıl 10 kg/yıl 1 L/ay 180 L/yıl 400 L/yıl Kağıt ve Karton 10,35 kg/gün 20,83 kg/gün 46,70 kg/gün Plastikler 10,35 kg/gün 20,83 kg/gün 46,70 kg/gün Metaller 5,75 kg/gün 11,57 kg/gün 25,95 kg/gün Cam 0.69 kg/gün 1,39 kg/gün 3.11 kg/gün Biyolojik Olarak Çözünebilir Mutfak ve Kantin Atıkları 46,46 kg/gün 93,51 kg/gün 209,66 kg/gün Tehlikeli maddelerin kalıntılarını içeren ya da tehlikeli maddelerle kontamine olmuş ambalajlar kg kg/yıl Tehlikeli maddelerle kirlenmiş emiciler, filtre malzemeleri (başka şekilde tanımlanmamış ise yağ filtreleri), temizleme bezleri, koruyucu giysiler 5 kg/ay 40 kg/yıl 80 kg/yıl Nikel kadmiyum piller kg/yıl 2 kg/yıl Flüoresan lambalar ve diğer cıva içeren atıklar kg/yıl 40 kg/yıl

113 Katı Atıklar ve Ambalaj Atıkları İnşaat Aşaması Proje kapsamında arazi hazırlanması ve inşaat aşamasında çalışacak kişilerden evsel nitelikli katı atık, inşaat çalışmalarından çeşitli inşaat artıkların (parça demir, çelik, saç, ambalaj malzemesi vb katı atıklar) ile hafriyat oluşması beklenmektedir. Tesis inşaatı esnasında 80 personelin görev yapması planlanmaktadır. Tesiste çalışacak 80 kişiden oluşacak katı atık miktarı; bir kişiden oluşacak günlük atık miktarı 1,15 kg/gün ( TÜİK ) kabul edilerek evsel katı atık miktarı; 80 kişi X 1,15 kg/kişi*gün = 92 kg/gün olarak bulunur. Proje, mevcut tesiste kapasite artışını içerdiğinden ilave olarak 9935 m 2 'lik ilave bina ve atıksu arıtma tesisi inşaatı gerçekleştirilecektir. Bu bağlamda yaklaşık 9935 m 2 lik inşaat çalışmaları için yaklaşık 14902,5 m 3 hafriyat oluşacaktır. Yapılan hesap ve değerlendirmeler sonucunda 4 farklı kaynaktan toz emisyonu oluşacağı tespit edilmiştir. Faaliyetten kaynaklanacak toplam emisyonu 0,724 kg/saat olarak hesaplanır. Bu debi değeri tarih ve sayılı Resmi Gazete de yayımlanan Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği nde belirtilen baca dışındaki kaynaklardan oluşabilecek sınır değer olan 1 kg/sa değerinden küçük olduğundan toz modellemesine gerek duyulmamaktadır. Reel olarak tüm bu işlemler aynı anda yapılamayacağından, alınacak önlemler sonucu ortaya çıkan toz emisyonu, hesaplanan emisyon debisinden çok daha alt sınırlarda kalacaktır. Oluşacak yaklaşık ,5 m 3 lük hafriyat, arazi tesviye ve dolgu işlemlerinde kullanılacak olup, artması durumunda kalan hafriyat ise Hafriyat Toprağı, İnşaat ve Yıkıntı Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği ne uygun olarak, Belediye nin göstereceği alana götürülerek bertaraf edilecektir m 2 'lik inşaat alanında ortalama 0,3 m kalınlığında bitkisel toprak gözlemlenmiştir. Bu nedenle inşaat kazı çalışmalarına başlanılmadan önce bitkisel toprak sıyrılacak ve daha sonra hafriyat kazı çalışmalarına başlanacaktır. Bitkisel toprağın kaldırılacağı alan 9935 m 2 dir. Bu durumda oluşacak toplam bitkisel toprak 9935 * 0,3 = 2980,5 m 3 olacaktır. Sahadan sıyırılacak bitkisel toprak Hafriyat Toprağı, İnşaat ve Yıkıntı Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği Madde 14 ve Madde 26 gereğince faaliyet sahasında belirlenecek ayrı bir alanda depolanacak ve inşaat çalışmalarının tamamlanmasına müteakiben arazide peyzaj çalışmalarında kullanılacaktır. İşletme Aşaması İşletme sırasında oluşacak katı atıkları evsel nitelikli katı atıklar, yeniden değerlendirilebilir atıklar, arıtma tesisinden çıkan arıtma çamurları olarak değerlendirebiliriz. Tesiste oluşacak evsel nitelikli katı atıklar, kapasite artışı sonucu tesiste çalışacak toplam 361 kişinin günlük ihtiyaçlarından kaynaklanacak yemekhane, büro, vb atıklalarından oluşacaktır. Tesiste oluşacak günlük evsel nitelikli katı atık miktarı;

114 361 kişi X 1,15 kg/kişi*gün = 415,15 kg/gün olarak bulunur. Faaliyet sırasında oluşan evsel nitelikli katı atıklar kesinlikle çevreye atılmayıp tarih ve sayılı Resmi Gazete de yayınlanan Katı Atıkların Kontrolü Yönetmeliği ne uygun olarak, içine çöp poşeti geçirilmiş, sıhhi çöp bidonlarında biriktirilecektir. Evsel nitelikli atıklar Kahramanmaraş Belediyesi tarafından toplanarak katı atık deponi alanına iletilecektir. Bu nedenle faaliyet alanında oluşan evsel nitelikli katı atıklar çevreyi olumsuz yönde etkilemeyecektir. Katı atıkların taşınması, depolanması ve bertaraf edilmesi konusunda tarih ve sayılı Resmi Gazete'de yayınlanarak yürürlüğe giren Katı Atıkların Kontrolü Yönetmeliği ile tarih ve sayılı Resmi Gazete de yayımlanarak yürürlüğe giren Katı Atıkların Kontrolü Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılması Hakkında Yönetmelik ilgili hükümlerine uyulacaktır. İşletme esnasında oluşacak kumaş parçaları, karton, poşet, çuval vs. ambalaj atıkları lisanslı tesislere verilerek değerlendirilecektir. Kullanılan kimyasallardan kaynaklanan çuval, bidon, yağlı üstübüler vb. atıklar lisanslı firmalara verilerek bertaraf edilecektir. Faaliyet alanında kimyasalların bulaştığı atıklar ile ambalaj atıkları kesinlikle karıştırılmayacaktır. Faaliyet alanında işletme süresi boyunca kontamine atıkların bertarafı konusunda tarih ve sayılı Resmi Gazete de yayınlanan Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliği ne uygun olarak çalışılacaktır. Tesiste soda ve tuz çuvalları açığa çıkacak olup, çuval atıkları, tarih ve sayılı Resmi Gazete de yayımlanarak yürürlüğe giren Ambalaj Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği ilgili hükümlerine göre lisanslı bertaraf tesislerine gönderilmesi sağlanacaktır. İşletme esnasında oluşacak ambalaj atıkları Ambalaj Atıkların Kontrolü Yönetmeliği 23. Maddesi uyarınca; kullanılan malzeme ve oluştuğu kaynağa bakılmaksızın, diğer atıklardan ayrı olarak biriktirilecek ve lisanslı geri kazanım firmalarına verilerek değerlendirilecektir. İşletmeden piyasaya sürülecek ürünlerle ilgili olarak her yılın Şubat ayında tarih ve sayılı Resmi Gazete de yayımlanarak yürürlüğe giren Ambalaj Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği Ek-5 kapsamında verilen Piyasaya Süren Müracaat formu doldurulacak ve bakanlığın geri kazanım hedeflerine ulaşmak amacıyla, geçici çalışma veya lisans almış geri kazanım tesislerine iletilecektir. Tesis 2012 yılı için ambalaj atıkları atık beyan sistemine girişlerini gerçekleştirmiş olup 2011 yılı yükümlülüklerini de yerine getirmiştir. Eklerde beyan sistemi çıktıları yer almaktadır. Tablo 54 Oluşacak Evsel Katı Atığın Muhteviyatı ve Özellikleri MADDE GRUBU YÜZDE (%) İNŞAAT AŞAMASI MİKTAR (kg) MEVCUT DURUM MİKTAR ( kg) KAPASİTE ARTIŞI SONUCU MİKTAR (kg) Yiyecek Atıkları , Kâğıt, Karton , Plastik , Metal, Teneke , Lastik , Taş, Toprak , Cam İnce Çöpler , TOPLAM (GÜNLÜK) 100,00 92,

115 Tehlikeli Atıklar İnşaat Aşaması İnşaat aşamasında hafriyat, inşaat, tamirat ve tadilat gibi işlemler sırasında oluşabilecek boya, florasan ve benzeri tehlikeli atıklar, araçlardan ve makinelerden kaynaklanan atık yağlar ve akümülatörler diğer atıklardan ayrı olarak toplanacak olup; tesiste inşa edilmiş olan tehlikeli atık geçici deposunda depolanarak lisanslı geri dönüşüm/bertaraf tesislerine verilecektir. İşletme Aşaması İşletme aşamasında oluşacak tehlikeli atıkları, kontamine ambalaj malzemeleri, yağlıkimyasalla temas etmiş üstübü, kumaş parçaları, makine yağ değişimleri sonucu oluşacak atık yağlar, bitkisel atık yağlar, revir ünitesinde oluşacak tıbbi atıklar, idari bina kullanımından kaynaklanacak atık floresan, atık kartuş, atık pil atıkları oluşturmaktadır. Aşağıda 2012 yılı için oluşan tehlikeli atıklar ve bertaraf yöntemleri yer almakta olup TABS çıktıları rapor ekinde ( Bkz. Ek 17 ) yer almaktadır. Tablo Yılı Tehlikeli Atıklar Atık Kodu Atık Miktar Geri Kazanım/Bertaraf Yöntemi Tehlikeli maddeler içeren atık baskı tonerleri Tehlikeli maddelerin kalıntılarını içeren ya da tehlikeli maddelerle kontamine olmuş ambalajlar Tehlikeli maddelerle kirlenmiş emiciler, filtre malzemeleri (başka şekilde tanımlanmamış ise yağ filtreleri), temizleme bezleri, koruyucu giysiler 7 kg kg 40 kg R13 - R1 ile R12 arasında belirtilen işlemlerden herhangi birine tabi tutuluncaya kadar atıkların stoklanması (atığın üretildiği alan içinde geçici depolama, toplama hariç) R12 - Atıkların R1 ile R11 arasındaki işlemlerden herhangi birine tabi tutulmak üzere değişimi R13 - R1 ile R12 arasında belirtilen işlemlerden herhangi birine tabi tutuluncaya kadar atıkların stoklanması (atığın üretildiği alan içinde geçici depolama, toplama hariç) Flüoresan lambalar ve diğer cıva içeren atıklar 28 kg R13 - R1 ile R12 arasında belirtilen işlemlerden herhangi birine tabi tutuluncaya kadar atıkların stoklanması (atığın üretildiği alan içinde geçici depolama, toplama hariç) Mineral esaslı klor içermeyen hidrolik yaglar 180 lt R9 - Kullanılmıs yagların yeniden rafine edilmesi veya diğer tekrar kullanımları Tablo 56 Kapasite Artışı Sonucu Oluşması Muhtemel Tehlikeli Atık Miktarları Atık Kodu Atık Miktar Tehlikeli maddeler içeren atık baskı tonerleri 10 kg Mineral esaslı klor içermeyen hidrolik yaglar 400 L Tehlikeli maddelerin kalıntılarını içeren ya da tehlikeli maddelerle kontamine olmuş ambalajlar kg Tehlikeli maddelerle kirlenmiş emiciler, filtre malzemeleri (başka şekilde tanımlanmamış ise yağ filtreleri), temizleme bezleri, koruyucu giysiler 80 kg Nikel kadmiyum piller 2 kg Flüoresan lambalar ve diğer cıva içeren atıklar 40 kg

116 Tesiste tüm atıklarla ilgili olarak kayıtlar düzenli bir şekilde tutulacaktır. Yılsonunda tesisten oluşan ve kayıt altına alınan atıkların formları atık beyan formu da doldurularak İl Çevre ve Şehircilik Müdürlüğü ne iletilecektir. Proje kapsamında oluşacak tüm tehlikeli atıklar fabrika sınırları içinde, tesis ve binalardan uzakta, beton saha üzerine yerleştirilmiş, sağlam, sızdırmaz, emniyetli, üzerinde tehlikeli atık ibaresi yer alan ve uluslar arası standartlara uygun konteynırlarda ayrı ayrı toplanarak Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından lisanslandırılmış geri dönüşüm ve/veya bertaraf tesisine verilerek bertaraf edilecektir. Tesisin inşaat ve işletme dönemlerinde çalışacak araçların bakım, onarımları ve lastik değişimleri Kahramanmaraş da bulunan mevcut servislerde yapılacak olup sahada ömrünü tamamlamış lastik değişimi olmayacaktır. Çalışmalar kapsamında; tarih ve sayılı Ömrünü Tamamlamış Lastiklerin Kontrolü Yönetmeliği ve tarih ve sayılı Ömrünü Tamamlamış Lastiklerin Kontrolü Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik hükümlerine uyulacaktır. Sahada ömrünü tamamlamış lastik değişimi yapılması zorunlu olduğu durumlarda ise oluşacak ömrünü tamamlamış lastikler tesis sahasında belirlenecek tehlikeli atık geçici deponi sahasında depolanacak ve Çevre ve Şehircilik Bakanlığı nca yetkilendirilmiş tesislere verilecektir. Proje kapsamında tesiste oluşacak atık elektrikli ve elektronik eşyalar, AEEE leri üreticilerin ve belediyelerin belirledikleri esaslara göre diğer evsel atıklardan ayrı olarak biriktirilecek, AEEE lerini dağıtıcıların, belediyelerin, üreticilerin veya işleme tesislerinin oluşturdukları toplama yerlerine götürülmesini sağlanacak ve kayıt dışı toplama yapanlara verilmeyecektir. Sahada çalışacak iş makineleri ve araçlar ile nakliye araçlarının bakım onarımları, yağ değişimlerinin tesis sahasında yapılması zorunlu olduğu durumlarda, bakım onarım çalışmaları saha içerisinde belirlenecek sızdırmasız beton zeminli ve üzeri kapalı bir alanda yapılacak ve gerekli önlemler alınacak, bu kapsamda tarih ve sayılı Resmi Gazete de yayımlanarak yürürlüğe giren Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliği hükümlerine ve tarih ve sayılı Resmi Gazete de yayınlanarak yürürlüğe giren Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik hükümlerine ayrıca Tarih ve sayılı Resmi Gazete de yayımlanan Atık Yağların Kontrolü Yönetmeliği ve tarih ve sayılı Resmi Gazete de yayımlanarak yürürlüğe giren Atık Yağların Kontrolü Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik hükümlerine uyularak yapılacaktır. Bu durumda oluşması muhtemel atık yağlar tesis sahasında belirlenecek sızdırmasız zemin ve üstü kapalı bir alanda, sızdırmasız kapalı kaplar içerisinde biriktirilecek ve Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından lisanslandırılmış tesislere verilecektir. Faaliyet kapsamında; tarih ve sayılı Resmi Gazete de yayımlanarak yürürlüğe giren Atık Yönetimi Genel Esaslarına İlişkin Yönetmelik, tarih ve sayılı Resmi Gazete de yayımlanarak yürürlüğe giren Atık Elektrikli ve Elektronik Eşyaların Kontrolü Yönetmeliği, tarih ve sayılı Resmi Gazete de yayımlanarak yürürlüğe giren Atık Pil ve Akümülatörlerin Kontrolü Yönetmeliği ve bu yönetmeliklerde değişklik yapılmasına dair yönetmelik hükümlerine uyulacaktır

117 Tesiste oluşan atıklarla ilgili Endüstriyel Atık Yönetim Planı hazırlanarak İl Çevre ve Şehircilik Müdürlüğü ne sunulmuştur. İl Çevre ve Şehircilik Müdürlüğü nce onaylanan Endüstriyel Atık Yönetim Planı Ek 19 da yer almaktadır. Tesiste bulunacak yemekhanede, vardiyada çalışan işçilerin sayısına göre yemek çıkarılacak olup, oluşacak atık yağların bertarafı konusunda tarih ve sayılı Resmi Gazete de yayınlanarak yürürlüğe giren Bitkisel Atık Yağların Kontrolü Yönetmeliği hükümleri uyarınca toplanacak ve Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından yetkilendirilmiş geri kazanım tesislerine verilecektir. Bu bağlamda kullanılmış kızartmalık yağlar diğer atıklardan ayrı olarak temiz ve ağzı kapaklı bir kapta biriktirilecek, çevrenin korunması amacıyla kanalizasyona, toprağa, denize ve benzeri alıcı ortamlara boşaltılmayacaktır. Mevcut durumda kumaş kasar boya tesisine ait yemekhanede oluşması muhtemel bitkisel atık yağların lisanslı geri kazanım tesislerine verilmesi konusunda lisanslı firma ile sözleşme yapılmıştır. Bitkisel atık yağ alım sözleşmesi Ek 20 de yer almaktadır. Tıbbi Atıklar Tesiste çalışan personelin tedavileri tesis içerisinde mevcut revirden ve iş yeri hekiminde sağlanmakta olup oluşan tıbbi atıklar aylık yaklaşık 1-1,5 kg. dır. Kapasite artışı kapsamında aylık 5 kg tıbbi atık oluşumu beklenmektedir. Tıbbi atıklar özel toplama kaplarında ve yırtılmaya, delinmeye patlamaya ve taşımaya dayanıklı, orijinal orta yoğunluklu polietilen hammaddeden sızdırmaz, çift taban dikişli ve körüksüz olarak üretilen, çift kat kalınlığı 100 mikron olan, en az 10 kg kaldırma kapasiteli, her iki yüzünde görünebilecek büyüklükte dikkat tıbbi atık ibaresini taşıyan kırmızı renkli plastik torbalarda toplandıktan sonra, tarih ve sayılı Resmi Gazete de yayımlanarak yürürlüğe giren Tıbbi Atıkların Kontrolü Yönetmeliği ne uygun olarak lisanslı firmalara verilerek bertaraf edilmektedir. Tesiste oluşması muhtemel tıbbi atıkların lisanslı bertaraf tesisine verilmesi konusunda lisanslı firma ile sözleşme yapılmıştır. Sözleşme Ek 20 de yer almaktadır. IV.10 Proje Kapsamında İşletme Döneminde Kullanılacak Maddelerden, Parlayıcı, Patlayıcı, Tehlikeli ve Toksik Olanların, Taşınmaları, Depolanmaları ve Kullanımları Tesiste kapasite artışı kapsamında kullanılacak hammdde ve yardımcı maddeler yukarda bölüm I.3'te verilmiş olup bu bölümde kullanılan maddelerden risk taşıyan kimyasallar ve risk sınıfları incelenmiş olup güvenlik tavsiyeleri ile taşınım depolama ve kullanımları esnasında dikkat edilmesi gereken hususlar ele alınmıştır. Tesiste boyanın kumaşa tam olarak nüfuz etmesini sağlamak amacıyla kullanılan kimyasal maddeler, fabrika laboratuar bölümü tarafından, haftalık ihtiyaca göre sipariş edilecek böylece kullanım süresinin sona ermeden tüketimi sağlanacaktır. Tesiste kullanım süresi sona eren kimyasallar ise üretici firmaya iade edilerek bertaraf edilecektir. Kimyasalların yere dökülmesi durumunda dökülen kimyasal basınçlı su ile yıkanarak kanal ızgaralara ulaştırılacak ve buradan da arıtma tesisine logar yardımıyla bağlanarak arıtımının gerçekleştirilmesi sağlanacaktır. Tesiste genelde stoksuz çalışma prensibi uygulanmasına

118 rağmen bazı kimyasalların yurt dışından temin edilmesi nedeniyle 2 haftalık stoklama süresi ön görülmektedir. Söz konusu kimyasal maddelerin depolanması, taşınması ve kullanılması sırasında kimyasalların ambalajların üzerinde ve Malzeme Güvenlik Bilgi formlarında belirtilen şartlara, risk ibareleri ve güvenlik tavsiyelerine uyulacaktır. Kimyasallar özel sızdırmasız kaplarda saklanacaktır. Kimyasal Maddelerin Kullanımı Sırasında Uyulacak Yasal Yükümlülükler: Faaliyet ünitelerinde kullanılacak tehlikeli, toksik parlayıcı ve patlayıcı kimyasal maddelerin kullanımı sırasında, Tarih ve sayılı Resmi Gazete de yayımlanan Parlayıcı, Patlayıcı, Tehlikeli ve Zararlı Maddelerle Çalışılan İşyerlerinde ve İşlerde Alınacak Tedbirler Hakkındaki Tüzük ün ilgili hükümlerine uyulacaktır. Diğer kimyasallar kendi orijinal ambalajlarında ve emniyet bilgi föylerinde yazılan uyarılar dikkate alınarak stok edilecektir. Tesiste kullanılacak tüm ham madde ve yardımcı malzemeler İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Tüzüğüne uygun olarak kendi kataloglarında bulunan emniyet bilgi föylerine uygun olarak taşınacak, depolanacak ve kullanılacaktır. Tesiste kullanılan kimyasallar ile ilgili tarih ve sayılı Mükerrer Resmî Gazete de yayınlanarak yürürlüğe giren Kimyasalların Envanteri ve Kontrolü Hakkında Yönetmelik hükümlerine uyulacaktır. Faaliyet alanında işletme süresi boyunca tarih ve sayılı Resmi Gazete de yayınlanan Tehlikeli Maddelerin ve Müstahzarların Sınıflandırılması, Ambalajlanması ve Etiketlenmesi Hakkında Yönetmelik hükümlerine uygun olarak çalışılacaktır. IV.11 Proje Kapsamında İşletme Döneminde İnsan Sağlığı ve Çevre Açısından Riskli ve Tehlikeli Olanlar, Alınacak Önlemler Tesisin insan sağlığı ve çevreye olabilecek etkileri; kimyasallar, atıklar, emisyonlar ve iş kazalarıdır. Tesis seveso bildirim sistemi kapsamında gerçekleştirilen bildirim sonucu üst seviyeli kuruluş olarak değerlendirilmiştir ( Bkz Ek 17 ). Bu kapsamda dahili acil durum planı, güvenlik raporu, tatbikat sonuç raporu hazırlatılacaktır. İlgili bölümlerde açıklandığı gibi tesiste oluşan atıklar ilgili yönetmelikler çerçevesinde bertaraf edilerek çevreye zararlı etkilerin oluşması önlenmektedir. Katı atıklar KAKY hükümleri doğrultusunda bertaraf edilmektedir. Tesis işletme aşamasında oluşan atık su atıksu arıtma tesisinde arıtılıp deşarj standantları sağlandıktan sonra deşarj edilerek bertaraf edilmektedir. Tesiste oluşan atık suların gerekli deşarj standartlarını sağlayıp sağlamadığı periyodik olarak alınan numunelerin analizlerinin yaptırılmasıyla sürekli kontrol edilmektedir. Kapasite artışı sonucunda oluşacak atıklar için meri mevzuat çerçevesinde çalışmalara devam edilecektir. Tesiste oluşacak emisyonlar ile ilgili olarak SKHKKY hükümlerine uyulmaktadır. Tesiste çalışan personel çalışma saatleri 8 saat ile sınırlıdır makine ve ekipman periyodik olarak yapılmakta ve iş kazalarına yönelik gerekli önlemler alınmaktadır

119 Tesiste araç, makine ve teçhizatın kullanımından dolayı iş kazaları olabilir. Tüm bu kazaları azaltmak ve engellemek için personele eğitimler verilmekte, gerekli uyarılar yapılarak ilgili yerlere uyarı levhaları asılmıştır. Tesis alanına, çalışanların dışında başka bir kimsenin girmesi de engellenmektedir. Çalışanların sağlık ve güvenliklerini sağlayabilmek için 4857 sayılı yasaya bağlı olarak hazırlanıp yayınlanmış olan ve yürürlükte bulunan mevzuata uyulacaktır. Ayrıca, tesiste İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetmeliği nin gerektirdiği her türlü önlem alınacaktır. Boya ve kasar proseslerini içeren faaliyetlerde boyanın kumaşa tam olarak nüfuz etmesini sağlamak amacıyla kimyasal malzeme kullanımı kaçınılmaz bir durumdur. İş ve işçi güvenliğinin sağlanması amacıyla kimyasallar ile çalışan personelin kullanılan kimyasallardan zarar görmemesi için aşağıda belirtilen tedbirler alınmıştır; Personele gerekli eğitim verilerek kimyasalların göz ve deri ile temasından kaçınılması sağlanacaktır. Tesiste kimyasalların depolandığı ve yoğun olarak kullanıldığı yerler tespit edilerek ilgili yerlerin gerekli şekilde havalandırması sağlanacaktır. Tesiste depoda ve kimyasalların kullanımında görev yapan personelin koruyucu başlık ve kimyasal koruyucu gözlük kullanmaları sağlanacaktır. Kimyasallarla iştigal eden personellerde deri ile teması engellemek amacıyla personele akrilik polyesterden mamul korumalı giysi ve kauçuk ya da neopren eldivenler ve ayakkabılar verilecektir. Tesiste 50 kişiden fazla personel çalıştırılması nedeniyle İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Tüzüğü, Madde 91 e istinaden sürekli doktor ve sağlık personeli istihdam edilmiş olup meydana gelebilecek acil durumlarda gerekli müdahaleler tesis bünyesinde kurulan revir ünitesinde gerçekleştirilmektedir. Revirden kaynaklanacak tıbbi atıklar, tarih ve sayılı Resmi Gazete de yayınlanarak yürürlüğe giren Tıbbi Atıkların Kontrolü Yönetmeliği hükümleri çerçevesinde bertaraf edilmektedir. Tesiste çıkabilecek yangın ihtimaline karşılık etkili ve yeterli söndürme malzemesi ve bu malzemeleri kullanmasını öğrenmiş personel çalışma süresince tesiste bulundurulmaktadır. Tesis herhangi bir tehlike halinde personel tarafından acilen boşaltılacaktır. Ayrıca tesiste tarih ve sayılı Resmi Gazete de yayımlanarak yürürlüğe giren Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik hükümlerine uyulacaktır. Tesis faaliyetleri sırasında 1593 sayılı Umumi Hıfzıssıha Kanunu nun ilgili hükümlerine uyulacaktır. Tesis faaliyetleri esnasında 5996 sayılı kanun kapsamında gerekli izinler alınacaktır

120 IV.12 Proje Kapsamındaki Ulaştırma Altyapısı Planı ( Ulaştırma Güzergahı, Şekli, Güzergah Yollarının Mevcut Durumu ve Kapasitesi, Hangi Amaçlar İçin Kullanıldığı, Mevcut Trafik Yoğunluğu, Yerleşim Yerlerine Göre Konumu, Faaliyet İçin Kullanılacak Araçları Kaldırıp Kaldıramayacağı, Yapılması Düşünülen Tamir, Bakım ve İyileştirme Çalışmaları vb ) Projeye konusu üretim Kahramanmaraş ili, Merkez ilçesi, Recep Tayyip Erdoğan Bulvarı, Gaziantep Yolu Üzeri, 4. Km adresinde gerçekleştirilecektir. Tesise Kahramanmaraş- Gaziantep karayolu ile ulaşmak mümkündür. Tesis Gaziantep karayolu kenarında yer almaktadır. Kapasite artışı projesi inşaat ve işletme aşamalarında da mevcut yol kullanılacak olup bağlantı yolu yapılmayacaktır. Proje sahası alanı Gaziantep karayoluna yaklaşık 20 m mesafede yer almaktadır. Fabrikaya ulaşım için kullanılan yollar yılın her döneminde ulaşım imkanı sunmakta olup, ulaşımla ilgili herhangi bir problem yoktur. Tesisin bulunduğu alan ve mevcut yolların nereden geçtiğini gösterir yer bulduru haritası (Bkz. EK 2) ve topografik harita (Bkz. EK 1) ekler arasında sunulmuştur. Proje kapsamında kurulacak tüm tesislere ve yapılara ilişkin yer planlamasında Karayolu Kenarında Yapılacak Ve Açılacak Tesisler Hakkında Yönetmelik hükümlerine ve Karayolu Kamulaştırma Sınırı çekme paylarına uyulacaktır. T.C. Ulaştırma Bakanlığı Karayolları Genel Müdürlüğü tarafından gerçekleştirilen Trafik Hacim Haritası çalışması kapsamında proje alanı civarındaki karayolları 2010 yılı trafik hacmi haritası aşağıda verilmiştir. Şekil Yılı Trafik Hacim Haritası