Güncel sokak ilaçları ve zehirlenmeler. Dr Öğr. Üyesi Mustafa Ahmet AFACAN Sağlık Bilimleri Üniversitesi Haydarpaşa Numune SUAM

Transkript

1 Güncel sokak ilaçları ve zehirlenmeler Dr Öğr. Üyesi Mustafa Ahmet AFACAN Sağlık Bilimleri Üniversitesi Haydarpaşa Numune SUAM

2 Sentetik uyuşturucuların yarattığı etkilerin ne kadar tehlikeli olabileceğine özellikle son yıllarda ülkemizde yaygınlaşan bonzai gerçeğinden aşinayız. doğal uyuşturucuların tahmin edilebilir etkileri varken, sentetik uyuşturucuların etkileri tahmin edilemiyor ve bu uyuşturucuların etki gücü de kat ve kat fazla oluyor.

3 Esrar Cannabis sativa/indica (kenevir) bitkisinden elde edilen ve binlerce yıllık kullanım öyküsü olan doğal kannaboidler halk arasında esrar ya da marihuana olarak bilinmektedir. dünya genelinde en yaygın kullanılan uyuşturucu

4

5 Bonzai hastalıkların teşhis ve tedavisi amacıyla 1990 lı yıllarda (esrara alternatif) geliştirilmiştir Bunları araştıran / bulan kişi ya da laboratuvarların isimleri ile anılırlar. AM-xxx (Prof. Dr. Alexandros Makriyannis) HU-xxx (Hebrew Universitesi) JWH-xxx (Prof. Dr. John W. Huffman) CP-xx (Company of Pfizer )

6 Prof. Dr. John W. Huffman 1990'larda laboratuarında, şimdi Spice, bonzai olarak bilinen sentetik ilacı üretti Artık bonzainin dünya çapında yasaklanmasını istiyor

7 Bir sentetik kannabinoid (SK) Bonzai En çok bilinen SK JWH-018 (Bonzai) Diğer örnekleri JWH-081, JWH-122, JWH-210, JWH-250,AM-2201 BLACK MAMBA, JAMAICAN GOLD, K2, SPICES Scope, Smoke, K2, Dream, Naftalindol

8 Yeni TCK 188

9 Yeni TCK yılında yapılan düzenlemeyle Madde kullanmak suç kapsamına girmiştir. 191 kapsamındaki ilk suçta, dava açılması ertelenir ve denetimli serbestlik tedbiri uygulanır.

10 Tetrahidrocarbon iol(thc) benzeri naftolindol Katı ya da yağ formunda Solvent ile çözülürse sıvı hale gelir *Hazırlama aşaması Bitki yaprağına püskürtülür (içilebilir otlar vb) Yaprak kurutulur Paketlenir ve Pazarlanır

11

12 Etki süresi, sıklıkla 8 saatin altında olsa da, 24 saati geçen süreler de bildirilmiştir.

13 Doğal ve bitkisel bir ürün olarak düşünülmesi, kimyasal içeriği ve toksik etkileri ile ilgili bilgi sahibi olunmayışı insanların Bonzai yi denemelerinde etkili olmaktadır.

14 Kullanım Şekli Sigara gibi sarılarak içilir Buharı solunur. Bu düzeneğe, kova, bong ya da şaşal gibi isimler verilmektedir.

15

16 Kullanan kişilerde ; hayatı tehdit etmeyen klinik bulgularla seyredebilmekte; Ancak bonzai formül ve dozundaki farklılıklar, Ciddi semptomların gelişmesine sebep olmakta

17 Kullanımında Bulgular İlk etkisi Rahatlama / Gevşeme Ajitasyon /panik duygusu Taşikardi Görsel /İşitsel /Taktil Halüsinasyon Konuşma yürüme bozukluğu Baş dönmesi, Göğüs ağrısı göz kızarıklığı, Bulantı, kusma ve terleme Hipertansiyon, hipotansiyon Yer, zaman, kişi algısında bozulma Doz aşımı ile «ölüm tribi» Geçici felç duygusu

18 SENTETİK olduklarından yasaklanmış olan şekline başka bir kimyasal yapı ekleyerek yeni sentetik uyuşturucular yapılmakta Bu durum, hastanın kliniği üzerinde de ciddi değişikler oluşmasına neden olarak klinik öngörülerimiz de yanılmalara yol açar.

19 ölüm tribi (vücudundaki uyuşmalardan dolayı felç olacak hissi, kalp kriziyle öleceğini hissetmek gibi çok yoğun bir korku ve sıkıntının yaşandığı, bir bakıma panik atak geçirme halidir)

20 Akut myokard infarktüsü ARDS akut böbrek veya hepatik yetmezlik Hipo/hipertansiyon, hiperglisemi, hipokalemi, konfüzyon, nöbet, psikoz retina dekolmanı ve maküla ödemi

21 Tanı Öykü Öykü; hastanın kendinden veya çevresinden alınır. güvenilmez ancak en hızlı bilgiyi verir

22 Fizik Muayene güvenilir ancak özgün bilgi sağlamaz Nabız, Kan basıncı, Solunum sayısı, Oksijen saturasyonu ve Ateşi ölçülür Mutlaka Her Şeyi Yazın!

23 Laboratuvar Tetkikleri *Maddenin idrar/serumda saptanması tıbben gerekli değil *Saptanması hukuken gerektiği hallerde Adli tıp yada Toksikoloji laboratuvarlarında özel testler *Ana madde saç ve tükrükte, metabolitleri idrarda *İdrar Çubuk testi ve kolay tespit kitleri ile bazı etken maddeler tespit edilebiliyor JWH-018, JWH-073, JWH-250, CP , AM-294, AM-2201

24

25 Tetkik İstemi Rutinde spesifik bir laboratuvar testi yok Önerilen tetkikler EKG Elektrolit ve kan şekeri takibi Kc ve böbrek FT İdrar toksik tarama testi

26 Skunk esrarın ham maddesi olan Hint Keneviri'nin laboratuvar ortamında çeşitli uyuşturucu ve kimyasal maddelerle hibritlenmesi ile 'hibrit esrar'

27 Skunk Bonzai gibi maddelerden uzaklaşan bireyleri yeniden madde kullanımına çekmek, cazip hale getirmek ve "Daha güvenli bir madde çıktı" imajı yaratmak için yeni ürün

28 Snus genellikle çiğnenerek veya dudak altında tutularak kullanılan dumansız tütündür. Tütün, tuz ve bazı karışımlardan nikotin torbacıkları şeklinde üretiliyor ağız ile üst dudak veya diş ile damak arasına yerleştirilerek kullanılıyor

29 20 dakika içinde etkisi başlıyor nikotin yüklenmesini yapıyor Baş dönmesi ve taşikardi yüksek oranda bağımlılık riski Kullanılmadığında baş ağrısı ve bulantı gibi yoksunluk belirtileri oluşturuyor.

30 GHB G, fantazi, sıvı E Gama-hidroksibütrat (temizlik maddesi) elde ediliyor sıvı ekstazi (kimyasal olarak ectazy den farklı, semptom benzerliği nedeniyle)

31 Banyo tuzları yapay kathinonlar Adı banyo tuzu ama içerik farklı. içeriğinde yüksek seviyede bağımlılık yapan "metilen dioksipirovaleron (VDPV)" barındırıyor

32 TEDAVİ YAKLAŞIMI Havayolu (A) Hastanın havayolu açık ve güvenli olmalı Bilinci açık veya sadece uykuya meyilli hastada gözlem yeterli Bilinci kapalı hastada GKS< 8 entübe edilir.

33 Solunum (B) Hastanın Solunumu açık ve güvenli olmalı Bilinci açık hastada ek öneri yok Bilinci kapalı hastada hedef spo2 > %94 Solunum sayısı 12-20/dk Solunuma destek endike ise Balon valv maske Mekanik ventilator Solunuma destek ihtiyacı olan hastalar Yoğun Bakıma yatırılmalıdır!

34 Dolaşım (C) Bilinci açık hastada ek öneri yok Bilinci kapalı hastada hedef Kalp atımı /dk ve düzenli Sistolik Kan basıncı > 90 mmhg Diastolik Kan basıncı > 50 mmhg Sıvı tedavisi ile hipotansiyonu düzelmeyen hasta Yoğun bakıma yatırılmalıdır!

35 Medikal Tedavi Akut klinik sorunu tedavi etmeliyiz Taşikardi Hipertansiyon görülür Beta-bloker Beloc 5mg iv puşe (tekrarlanabilir) Anksiyete Ajitasyon Panik atak ölüm korkusu Benzodiazepin Dormicum mg /kg iv Nöbet Diazem 5-10 mg iv

36 Çevresine ve Kendine Zarar Veriyorsa fiziksel kontrol Haloperidol (Norodol ) 5-10 mg iv/im

37 Yoksunluk Anksiyete ve ajitasyon için tedavide oral olarak lorazepam 2 mg, mg diazepam Psikotik tablolarda Haloperidol kullanılabilir.

38

39 Metamfetamin Kullanımı hızla yaygınlaşan, çok zararlı ve tehlikeli bir uyuşturucudur. kristal, tina, crack, taş, ateş ve buz. En çok kullanılan ismi ise met. sempatomimetik etkili

40 Fiziksel ve zihinsel performansı arttırmak için 1930 ilaç olarak kullanıma başlandı. 2. Dünya savaşı süresince, amfetamin ve metamfetamin askeri kuvvetler tarafından yaygın olarak kullanıldı. Türkiye de 2009 yılından itibaren

41 Metamfetamin beyaz, kokusuz su ya da alkol içinde kolayca çözülebilen Kristal En sık kullanımı duman şeklinde alınmasıdır. ağızdan, burundan içe çekilerek veya iğneyle enjeksiyon şeklinde vücuda alınabilir

42 İçildikten ya da damardan enjekte edildikten hemen sonra kullanıcı rush ya da flash olarak adlandırılan ve birkaç dakika içinde sonlanan haz verici bir deneyim yaşar. Burundan çekenlerde ya da ağızdan alınanlarda neşeli olma durumu yaratırlar. Burundan çekmenin etkisi 3 ila 5 dk, ağızdan alınanınki ise dk. içinde sonlanır. Baştaki rush deneyiminden sonra tipik olarak, bireyleri şiddet davranışları sergilemeye yönlendiren yüksek düzeyde heyecan, ajitasyon durumlarını ortaya çıkartır.

43 Metamfetamin uyarıcı ve halüsinasyon özelliği olan sentetik bir maddedir. fiziksel aktiviteyi arttırır etkisi 6-24 saatte sonlanır. Taşikardi, bulantı ve kusma ilk kullanımdan itibaren bağımlılık yapar Kullanımdan bir kaç gün içinde gözle görülür bir şekilde fizyolojik çöküş kendini göstermektedir. Çek Cumhuriyeti

44 Metamfetamin Ölümcül komplikasyonları : ciddi hipertermi Akut koroner sendrom Nöbet ve deliryum hipertansiyon, disritmiler, Hiponatremi intrakraniyal kanama

45 Metamfetamin Bu uyarıcıyı beyazlatmak için kimyasal detarjanlar kullanılmaktadır. Bunun için de cilt ve diş yapısı bozukluğu

46

47 Flakka saldırganlık Bonzai den daha ucuz kullanıldığında kişiyi adeta zombiye çeviren alpha-pdp içeren kimyasal bir uyarıcı zombi yapan madde

48 Speed Whiz, nokta, zip, go-ee, kar, gaz, saf, eve, gogo amfetamin türevi olan sentetik bir uyarıcıdır. Renk olarak kirli beyaz Alındığı andan itibaren enerji ve heyecan duygusu artışı Uyarıcının alınmasının ardından oldukça uzun bir süre ayık kalma süreci yaşanmaktadır. Sonrasında tansiyon artışı, aşırı terleme ve vücut ısı artışı

49 Speed Kalıcı hasarları met (meth) ile aynı Hızlı yaşlandırma, aşırı kilo kaybı, saldırganlık, sanrılar görme, davranışsal ve duyusal bozukluk

50 captagon C, Charlie, Coke, Dust, Snow, Toot, Captagon, Freebase, Rock isimleriyle etken madde olarak fenetylline hcl içeren kokaine oranla çok düşük fiyatlarda satılır Önceleri Almanya da yasal olarak üretilen

51 ECSTACY (Metilenoksimetamfetamin(MDMA)) Pıt, mitsubishi, çılgın, max, roket, yuvarlak, eks, X gibi adları vardır. sentetik kimyasal bir maddedir. Etkisi 6-12 saat kadar sürer. enerji artışı. genelde partilerde veya barlarda kullanılır.

52 Ecstasy Koordinasyon bozukluğu, vücut ısısında ve kan basıncında artış, bulanık görme, titreme, terleme, bulantı ve kalp ritminde bozukluğa neden olur. Depresyon, paranoya, anksiyete, Ecstasy bağımlılık yapar ve kişi onsuz eğlenemez hale gelir. Kalp veya böbrek yetmezliği olanlarda ani ölümlere neden olabilmektedir. İlk olarak "çeçe sineği" gibi böcekler soktuğunda insanları uyku halinden kurtarmak için 1912 yılında üretildiği bilinir

53 Sempatomimetik etkililerde tedavi hipertermi, hipertansiyon, disritmi, nöbet, diseksiyon ve intraserebral kanama -Vital bulguların izlemi -benzodiazepinler etkin (ajitasyon, hipertansiyon, taşikardi, hipertermi) *Hipertermi için agresif soğutma *Rabdomyoliz için IV sıvı Nöbet varlığında beyin BT -Kontrol edilemeyen HT için fentolamin (2,5-5mg ıv) - Nitroprussid (0,3 mikrogram/kg/dk) geniş kompleks taşikardiler için sodyum bikarbonat, eğer dirençli ise lidokain

54 Sempatomimetik etkililerde tedavi Haloperidol, droperidol, klorpromazin gibi antipisikotiklerden kaçının. (Hipertermi-aritmi- nöbet eşiğinde düşme) Beta blokörler kaçınılmalı (ht ve muhtemel iskemiyi kötüleştirir) Trombolitik kaçınılmalı (vazospastik değişiklik, koroner arter diseksiyonu varlığı açısından) Mümkünse primer anjio

55 Bilgisizlik hafife almak Özenti kötü arkadaş Merak Denerim, bırakırım kafası

56 Vurgulanması gereken; organik veya sentetik olmasının önemi olmadığı ve uyuşturucu maddelerin tamamının sağlığa son derece zararlı olduğudur