ISL 418 Finansal Vakalar Analizi

Transkript

1 1. HAFTA Dersin Kaynakları ISL 418 Finansal Vakalar Analizi Temel Ders Kitabı, Hatice Gereklioğlu DÜZAKIN (2013), İşletme Finansı(Excel Çözümlü Örneklerle), Seçkin Yayıncılık. Doç. Dr. Murat YILDIRIM 2 Finans Fonksiyonu Finans, kişi yada kurumların faydalanabileceği para, fon yada sermaye, Finansman, ihtiyaç duyulan bu fonların sağlanması, Finansal yönetim ise gereksinim duyulan sermayenin belirlenerek, bu sermayenin sağlanmasını ve sağlanan fonların yönetimini ifade eder. Finans Fonksiyonu: İşletmelerin, yatırım ve faaliyet dönemlerinde gerekli olan kısa, orta, uzun vadeli olan fonları en uygun koşullarda ve miktarda tedarik etmeleri, bu fonları işletmenin faaliyetlerini sürekli kılmada etkin olarak kullanmaları ve bu amaçlara yönelik kararlar almalarıdır. Finansal yönetim finansmanın planlanması, örgütlenmesi, yürütülmesi, koordinasyonu ve denetlenmesi faaliyetlerini kapsamaktadır. 3 4 Finansal Kararlar ve Firma Değeri Finansal Kararlar ve Firma Değeri Finansal kararlar Faaliyet gösterilecek sektörün seçimine ilişkin kararlar, Firmanın büyüklüğünün seçimine ilişkin kararlar, Kullanılacak teknolojinin seçimine ilişkin kararlar, Sermaye yapısına ilişkin kararlar, İşletmenin likidite durumuna ilişkin kararlar İşletmenin planladığı yatırım projelerine ilişkin kararlar. 5 Finansal kararlar, para, zaman ve risk unsurunu içerir ve işletmenin riskliliğini ve karlılığını etkileyerek işletmenin piyasa değerini oluşturur. Finansal amaç, firmanın değerini(anonim şirketlerde hisse senetlerinin piyasa değerini) dolayısıyla firma sahiplerinin servetlerini maksimuma çıkarma şeklinde ifade edilebilir. Firma değerinin maksimuma çıkarılmasında kar ve risk arasında bir denge sağlanmalıdır. Karı yükseltmek için alınacak kararların riski de artırabileceği, tam tersi durumda riski azaltmak için alınan kararların karlılığı da azaltabileceği dikkate alınmalıdır. 6 1

2 Finans Fonksiyonun Önemi İşletmenin amaçlarına ulaşabilmesi için pek çok faaliyeti(üretim, pazarlama, yönetim vb.) gerçekleştirmeleri gerekir. Bu faaliyetlerin gerçekleştirilmesinde finansal kaynaklarınsağlanması gerekmektedir. Finans fonksiyonu şirket yönetimine yakın olarak faaliyet gösterir. İşletme Sermayesi ve Sabit Sermaye Varlıklarına Yatırım Finansal Yönetim Para ve Sermaye Piyasaları Yatırım Kararları Finansman Kararları 8 1. Sermaye Piyasasındandeğişikenstrümanlar ihraçedilmesi 2. Bufinansalenstrümanlar karşılığındafon bulma. 3. Sabitsermaye ve/veyaişletme sermayesiyatırımları 4. İşletme Faaliyetleri sonunda nakitoluşturulması 5a. Temettü politikasıyla faaliyetlerden elde edilen nakdin ortaklara karpayı olarakdağıtımı. 5b. Oto finansman Sağlanan karların dağıtılmayarak işletmede kullanımı. Finans yöneticisinin asli görevi olan finans yönetimi bir ana gövde ise, bu gövdenin sağ ve sol tarafında yer alan yatırım ve finansman kararları bu görevin istenilen biçimde gerçekleştirilebilmesi için kullanılacak olan kanatlardır. Şeklin sağ kanadı işletmenin finansman kararlarını,solkanadı ise yatırım kararlarınıgöstermektedir. Ancak bu kanatlar birlikte uyumlu ve dengeli kullanılamazise başarılıolmak mümkün olamaz. Aksi durumda işletmenin varlığını sürdürme ve firma değerini maksimize etme amaçlarına ulaşılamaz. Finansal yöneticinin bu faaliyetleri etkin şekilde yapabilmesi için ulusal ve uluslar arası para ve sermaye piyasalarını kapsayan finansal sitemin yapısınıve işleyişini çok iyi bilmesi, anlamasıve sürekli izlemesi gerekir Finansal Kararlar Yatırım Kararları ve Değerlendirme Finansal yöneticinin başlıca görevi, işletmenin piyasa değerini maksimize etmektir. Bunun için aşağıdaki alanlada başarılı kararlar alınmalıdır; Yatırım kararları ve değerlendirme Yatırımların finansmanı Kar dağıtımı ve politikası Yatırım kavramı Türkçe de ikiayrıtip yatırımı birlikte ifadeeder. 1. Sabit sermaye mallarına yapılan yatırımdır ve ingilizce capital budgeting olarak ifadeedilir. 2. Menkul değerler(hisse senetleri, tahviller vb.) üzerine yapılan yatırımlardır veingilizce investment olarakifadeedilir. Sabit sermaye mallarına yapılan yatırımlarla işletme kendi içerisindeki yatırım projelerini gerçekleştirirler. Menkul değerler üzerine yapılan yatırımlar başka kuruluşlara ödünç vermekle veya ortak olmakla başka işletmelerin projelerini gerçekleştirilmesine katkı sağlarlar ve işletmenin elindeki fazla fonlarındeğerlendirilmesini sağlar. 2

3 Yatırım Kararları ve Değerlendirme Eğer aktif varlığın getirisi onun maliyetinden daha yüksek ise yatırım yapılmalıdır, varlıkların değeri ancak böyle artırılabilir. Yatırım yapılacak bir tesisin yada makinenin işletmeye getireceği getiri ona harcanacak maliyetten daha yüksek olmaldır. Yatırım yapılacak bir menkul kıymetin getirisi o yatırım için kullanılacak sermayenin maliyetinden daha yüksek olmalıdır. Yatırım Kararları ve Değerlendirme Yatırım kararlarının bir kısmı uzun süreli varlıklara(duran varlıklara) yatırımı kapsarken diğer kısmı kısa süreli varlıklara(dönen varlıklara) yatımımı kapsamaktadır. Sermaye yatırımları arasında işletmelerin maddi duran varlıklara yatırımımın yanında teknik uzmanlık, patent, marka, gibi maddi olmayan duran varlıklara da yatırım ihtiyacı olacaktır. Uzun Süreli Yatırım Kararları İşletmelerde duran varlıkların karlılığı dönen varlıkların karlılığından daha fazladır. İşletmeler açısından bu varlıklara yatırım önem arz etmektedir. Geleceğin belirsizlik taşıması nedeniyle, uzun vadeli varlıklara yatırımlar büyük maliyetlere ve yüksek riskler sahiptir. Uzun vadeli yatırımlarla ilgili kararlardan kolay kolay geri dönülmesi mümkün olmadığından büyük zararlar ortaya çıkarabilir. Kısa Vadeli Yatırım Kararları Çalışma sermayesi de denilen dönen varlıklara yatırım mal yada hizmet üretimi için gerekli duran varlıklarının harekete geçirilmesi ve işletmenin faaliyetlerini sürdürmesi açısından önemlidir. Günlük faaliyetlerin yürütülmesi, üretim için gerekli hammaddenin işletmede stoklanması,müşterilere vadeli satış için vadetanınması için çalışma sermayesine ihtiyaçbulunmaktadır. Çalışma sermayesi ihtiyacı işletmenin faaliyet alanına göre değişiklik gösterebilir. Yatırım Kararları Özetle yatırım kararları, mevcut ve sağlanacak kaynakların işletmenin varlıklarıarasındanasıldağıtılacağı olaraktanımlanır. Yatırım politikasında amaç firmanın kaynakları hangi varlıklara, hangi şartlarda yatırılmalıdır ki firmanın değeri maksimum olsun sorusuna cevaparanmaktadır. Finansman Kararları İşletmenin faaliyete geçmesi ve faaliyetlerini sürdürebilmesi için gerekli olan varlıkların tedarik edilmesi için çeşitli özelliklerde kaynaklara ihtiyaç bulunmaktadır. Bu kaynaklar: Yabancı kaynaklar Kısa vadeli yabancı kaynaklar Uzun vadeli yabancı kaynaklar Özkaynaklar 3

4 Yabancı Kaynakla Finansman Yabancı kaynakla finansman yani borçlanma işletmeye belli bir vade için anapara ve faiz ödeme yükümlüğü getirmektedir. Mevcut hissedarlar borçlanma yoluna gitmekle şirket yönetimine dışarıdan müdahale edilmesine engel olurlar. Ancak anapara ve faizin sermayeye göre öncelikli ödenme durumu bulunmaktadır. Borçlanma sermayeye göre daha az risk taşıdığından getirisi de nispeten daha azdır. Yabancı Kaynakla Finansman Borçlanma kısa vadeli ve uzun vadeli borçlanma şeklinde olabilir. Kısa vadeli borçlanmanın maliyeti uzun vadeli borçlanmanın maliyetinden daha azdır ancak kısa vadeli borç artıkça kısa vade de işletmenin geri ödememe riski artacaktır. Riski azaltmak için işletme özkaynakla finansman yoluna gidebilir. Hisse senedi ile finansmanın belirli bir vadesi yoktur. Özkaynakla Finansman Borçlanma da anapara ve faiz ödeneme yükümlülüğü bulunmakta iken öz kaynak yoluyla finanslama da böyle bir zorunlu ödenme sözkonusudeğildir. İşletme ortaklarının getirisi işletmenin elde ettiği kardan pay almaktır. Ancak faaliyetlerden kar elde edilse bile dağıtılmayarak işletme bünyesinde bırakılabilir. Bu durum bireysel ve küçük işletmeler için çok fazlabaşvurulanbir yöntemdir. İşletmenin finansal bir krizle karşılaşması durumunda bütün varlıklar satılarak ilk olarak borçlar kapatılır geri kalan değerden hissedarlaraödeme yapılır. Özetle finansman kararları, işletme faaliyetlerini yürütürken ihtiyaç duyulan kaynaklardan fon temin edilmesi olarak tanımlanır. Finanslama politikasında, firmanın kaynaklarının yapısı ne olmalıdırkifirmanındeğeri maksimum olsun konusu üzerinde durulmaktadır. 22 Kar Dağıtımı Kararları, Elde edilen karın şirket ve ortaklar arasındanasıldağılacağınailişkin kararlardır. İşletme karını hissedarlara dağıtmayarak işletmede bıraksa bile bu finansal kaynağın birmaliyetinin olduğunubilmek gerekir. Kar dağıtım kararları ile firma nasıl bir temettü politikası izlemelidir ki izlediği bu politika firmanın değerini maksimum yapsın konusu üzerindedurulmaktadır. Görüldüğü gibi finansal yönetimin üç temel politikası da firma değerinin maksimizasyonu amacına göre şekillenmiş bulunmaktadır. Kar Dağıtımı Kararları, Elde edilen karın şirket ve ortaklar arasındanasıldağılacağınailişkin kararlardır. İşletme karını hissedarlara dağıtmayarak işletmede bıraksa bile bu finansal kaynağın birmaliyetinin olduğunubilmek gerekir. Kar dağıtım kararları ile firma nasıl bir temettü politikası izlemelidir ki izlediği bu politika firmanın değerini maksimum yapsın konusu üzerindedurulmaktadır. Görüldüğü gibi finansal yönetimin üç temel politikası da firma değerinin maksimizasyonu amacına göre şekillenmiş bulunmaktadır

5 Çağdaş yaklaşımda ise; finans yöneticisinin görevleri yalnız işletmenin gereksinim duyduğu kaynakların sağlanması değil, kaynakların kullanımı, kaynakların çeşitli varlıklara tahsisi, yani yatırım kararları önemli yer tutmaktadır. Bukapsamdaçağdaşfinans yöneticisi; İşletmenin büyüklüğüvebüyüme hızı ne olmalıdır, İşletmenin kaynakları, çeşitli aktifler arasında nasıl dağıtılmalıdır, İşletmenin amacı açısından en iyi sonucu verecek kaynak bileşimi nasıl sağlanmalıdır, gibi işletme faaliyetleri ile ilgili temel sorulara yanıtaramakdurumundadır. Finansal Amaç İşletmenin birbirine bağlıüçtemel amacı vardır: varlığını sürdürmek yanizararederekiflasetmemek, değerini artırmak yani zaman içinde kar ve zarar dengelemesinde ortaya konulan sermayeden daha fazla bir varlıkdeğerine sahip olmak, hedeflediğikarlılıkdüzeyineulaşmakiçin karını artırmaktır. Finansal yönetimin temel amacı, firmanın piyasa değerini dolayısıyla firma sahiplerinin servetlerinin en yüksek düzeye çıkarmak firmanın bugünkü değerini hissedarları açısından maksimum kılmaktır şeklindeifadeedilebilir Finansal Amaç Finansal Yöneticinin Görevleri Firma değerinin maksimizasyonu olarak da anılan finansal yönetimin amaç fonksiyonu, İngilizce terimlerin baş harfleri ile aşağıdaki gibi gösterilebilir. Kar Amaçlı İşletmeler Max V = f (I,F,D) V=Value(FirmaDeğeri), I = Investment (Yatırım), F = Finance (Finanslama) D = Dividend (Kâr Dağıtımı)ʹ Firma değerinin maksimizasyonu (Max V), Yatırım, Finanslama ve Kâr Dağıtımı kararlarının bir fonksiyonu olarak ifade edilmektedir. Kar Amaçsız İşletmeler Max V = f (I,F) V=Value(FirmaDeğeri), I = Investment (Yatırım), F = Finance (Finanslama) 27 Yakın bir geçmişe kadar finansal yöneticinin başlıca görev ve sorumluluğu, işletmenin gereksinim duyduğu fonları zamanında sağlamavedönen varlıkların yönetimi olarak kabuledilmekteydi. Günümüzde finansal yöneticiden temel finansal amaç olan firma değerini maksimize edebilmek için; planlama, varlıkların (aktiflerin) yönetimi yaniyatırımkararlarınınalınması ve firmanın gereksinme duyduğu kısa ve uzun vadeli fonların sağlanması olmak üzere üç temel fonksiyonu başarı ile yerine getirmesi beklenmektedir. Bununla birlikte finansal planlama, varlıkların yönetimi, kaynak tedariki, karşılaşılan özel sorunların çözümü, finansal analiz ve denetim finansalyöneticinin görevleri olarak sıralanabilir. 28 Finansal Yöneticinin Görevleri Finansal Planlama: Nakit ve yatırım bütçelerinin hazırlanması, proforma bilanço, proforma gelir ve proforma fon akım tablolarının düzenlenmesi, finansal yöneticinin planlamaya ilişkin görevleri arasındayeralmaktadır. Finansal Yöneticinin Görevleri Varlıkların Yönetimi: Kaynakların kullanımı ve kaynakların çeşitli varlıklara yatırılması finansal yönetimin önemli konuları arasında yer almaktadır. Finansal yöneticinin, ister dönen varlıklara isterse duran varlıklara ayrılsın ayrılan paranın alternatif(fırsat) maliyetini dikkate alması gereklidir. Ayrıca özellikle duran varlıklara ilişkin yatırımkararları verilirken sermaye bütçelemesi yöntemleri ve ekonomik değerlendirme tekniklerinden yararlanması sağlıklı karar verilmesine katkı sağlayacaktır

6 Finansal Yöneticinin Görevleri Kaynak (Fon) Sağlanması: İşletmenin kaynak gereksiniminin tutar ve süresinin saptanması ve bu gereksinimin hangi tür kaynaklar ile sağlanacağının kararlaştırılması finansal yöneticinin görevleri arasındadır. Özel Sorunların Çözülmesi: işletmenin başka bir işletme ile birleşmesi, başka bir işletmeyi satın alması, kendisinin satılması, yeniden organize olması, tasfiyesi veya halka açılması gibi özel durumlardadabuözelsorunlarayönelik değerlemeleriyapılması finansal yöneticinin bu kapsamdaki görevleri arasında yer almaktadır. Finansal Yöneticinin Görevleri Finansal Analiz ve Kontrol: Finansal yöneticinin sağlıklı kararlar alabilmesi için işletmenin geçmiş dönemlere ait verilerinin analiz edilmesi ve analiz sonuçlarını doğru yorumlanması gereklidir. Bunun içinde finansal yöneticinin finansal analiz tekniklerini bilmesi ve uygulaması gerekmektedir. Finansal yöneticinin görevlerini başarması için, muhasebe kuram ve uygulamalarını, finansal analiz ve planlama tekniklerini, kantitatif karar verme yöntemlerini, grup davranışı ve psikolojisini veekonomi teorisini iyibilmesi gerekmektedir HAFTA Şirket Organizasyonu Şirket Organizasyonu Doç. Dr. Murat YILDIRIM Bir çok firmada ortaklar genel kurulda firmanınbaşına bir yönetim kurulu seçerler. Teorik olarak yönetim kurulu firmanın yönetilmesinden sorumludur. Uygulamadaysa yönetim kurulu firmayla ilgili bir politika üreticisidir ve mutat işleri büro yönetimine bırakır. Büro yönetiminin başı genel müdürdür ve müdüre yardımcı olarak genellikle üretimden sorumlu, personelden sorumlu, satışlardan sorumlu, muhasebe ve finansmandan sorumlu müdür yardımcıları bulunur. Yönetim Kurulu Kardemir AŞ. Yönetim Kurulu 2018 Başkan Genel Müdür Genel Müdür Yardımcısı Personel ve Pazarlama Genel Müdür Yardımcısı Muhasebe Finansman Genel Müdür Yardımcısı Üretim ve Mühendislik Krediler Müdürü Muhasebe Müdürü Bütçe Müdürü Finansman Müdürü Yatırımlar Müdürü 36 6

7 Genel Müdürlük İşletme ve Şirket Kavramları İşletme: Kişiler ve kurumlarınihtiyaçlarını karşılayarak onları tatmin etmek için, üretim faktörlerini bilinçli ve sistemli olarak bir araya getirerek mal ve hizmet üreten, pazarlayan ve bu faaliyetlerin sonunda da maddi kar elde etmeyi amaçlayan iktisadi, teknik ve hukuki birimler olarak ifade edilebilir. Firma, işletme olarak isimlendirilen teknik birimin hukuki şeklini ifade ederken; işletme üretimin ve hizmetlerin yürütüldüğü teknik birimi ifade etmektedir. 37 İşletme ve Şirket Kavramları İşletmeler aşağıdaki başlıklar altında toplanabilir. Büyüklüklerine göre işletmeler, Küçük işletmeler, Büyük işletmeler, Orta işletmeler, Çok uluslu işletmeler İş koluna göre işletmeler, Endüstriişletmeleri Ticaret işletmeleri Hizmet işletmeleri Üretilen mal cinslerine göre işletmeler, Tüketim malıüreten işletmeler Endüstrimalıüreten işletmeler İşletme ve Şirket Kavramları İşletmeler aşağıdaki başlıklar altında toplanabilir. Mülkiyetine göre işletmeler: Özel işletmeler Kamu işletmeleri Yabancısermayeli işletmeler Karma işletmeler Hukukiyapılarınagöre işletmeler: Bireysel İşletmeler, Ortaklıklar İşletme ve Şirket Kavramları Bireysel işletmeleri: bir tek kişinin sermaye ve işgücü ile kurulan işletmelerdir. Avantajları: Bu tip işletmeleri kurmak kolaydır ve bir çok büyük işletme tek şahısişletmesi şeklinde kurulmuştur. İşletme faaliyetlerinin sonucunda yani kar yada zararda sadece işletme sahibi etkilenir. Gelir vergisine tabiidir. Dezavantajları: İşletme borçlarından dolayı bütün mal varlığıyla sınırsız olarak sorumludur. Sermaye ve kredi yetersizliğinden dolayı hızlı şekilde büyüyemezler. Genellikle ömürleri işletmeyi kuran şahsın ömrü ile sınırlıdır. Şahıs Şirketleri Şahıs şirketleri, Ortaklıklar: iki veya daha fazla kişi bir işletmeyi işletmek, bir kar sağlamak üzere bir araya geldiklerinde ortaklık ortaya çıkar. Şirket gücünü daha çok ortakların itibar ve malvarlıklarından alır. Şirketin sermayesinin yanında ortakların şahsi mal varlıkları ve itibarları şirkete güçkatarveüçüncükişilere güventelkin eder. Ortaklar üçüncü kişilere olan borçlarında zincirleme ve bütün şahsi mal varlıklarıyla sorumludurlar. Bu şirketler; Kollektif şirket, Komandit şirket 42 7

8 Sermaye Şirketleri Sermaye şirketleri: Gücünü ortakların malvarlıklarından ziyade şirket sermayesinden alır. Şirketin gücü kendisinden ve yönetim veişleyişinden kaynaklanır. Sermaye şirketlerinde, ortakların sorumlulukları şirkete getirmeyi taahhüt ettikleri sermaye miktarıyla sınırlıdır. Bu tür şirketlerde ortaklardan birinin ayrılmasıyla ortaklığı bozmaz. Bu şirketlerde ortaklık ve yönetim birbirinden ayrılmıştır. Sermaye şirketleri: Anonim Şirket Limited Şirket Sermayesi Paylara BölünmüşKomandit şirket olarak üçe ayrılır. 43 Şahıs ve Sermaye Şirketlerinin Karşılaştırılması Şahıs Şirketleri Ortakları gerçek kişilerdir.(komandit şirkette komanditer ortak dışında) Ortaklar, üçüncü kişilere karşı şirketin borçlarından dolayı sınırsız sorumludurlar.(komandit şirkette komanditer ortak dışında) Şirketin kuruluşu için gerekli en az sermaye miktarı kanunla belirlenmemiş. Ancak sermayenin faaliyet konusu ile uyumlu olması koşulu aranmaktadır. Kişisel emek ve ticari itibar sermaye olarak konulabilir. (komandit şirkette komanditer ortak dışında) Şirket sözleşmesi, ancak ortakların oy birliği ile değiştirilebilir. Ortaklardan birinin ölümü, iflası yada hacir altına alınması şirketin sona erme nedenidir. Sadece ticari işletme işletmek amacıyla kurulurlar. Sermaye Şirketleri Ortaklar gerçek ve tüzel kişi olabilir. Ortakların sorumlulukları sadece şirkete koymayı taahhüt ettikleri sermaye ile sınırlandırılmıştır. Sermaye şirketleri A.Ş ve Ltd. şirketin kuruluşu için gerekli en az sermaye miktarı TTK nda belirlenmiştir. Kişisel emek ve ticari itibar sermaye olarak konulamaz. Şirket sözleşmesi, oy çokluğu ile değiştirilebilir. Ortağın ölümü,iflası yada hacir altına alınması şirketin sona ermesinin gerektirmez. Her türlü iktisadi amaç ve konu için kurulabilirler. 44 Şahıs ve Sermaye Şirketlerinin Karşılaştırılması Şahıs Şirketleri Sermaye Şirketleri Sermaye paylara bölünmemiştir. Sermaye paylara bölünmüştür. Her ortağın yönetim, temsil ve denetim hakkı vardır. Yönetim, temsil ve denetim yetkileri şirketin belirli organlarına aittir. Oy hakkı, ortağın şirketteki sermaye payı ile Her ortağıneşit oy hakkı vardır. orantılıdır. Ortaklığın devrigüçtür. Pay sahipliği devri kolaylaştırılmıştır. Sanayi ve Ticaret Bakanlığının iznialındıktan sonra Yalnız tescil ve ilanla kurulurlar tescil ve ilanla kurulurlar.(sermayesi paylara bölünmüş komandit şirket dışında) Şirket vergi mükellefi değildir. Şirketin ortakları Gelir Şirket kurumlar vergisi mükellefidir. vergisi mükellefi olurlar. TTK nu hükümleri uyarınca yedek akçe ayırmak zorunluluğu yoktur. Ticaret unvanında ortaklardan en az birinin adının yer alması zorunludur. TTK hükümlerine göre yedek akçe ayırmak zorundadır.(sermayesi paylara bölünmüş komandit şirket dışında) Ticaret unvanında ortaklardan birinin adının yer alması zorunlu değildir. İşletme ve Şirket Kavramları Şirketlerin ortaya çıkış nedenleri Daha çok sermaye sağlamak Mali sorumluluğu sınırlandırmak Bir işletmenin şirket olabilmesi için, Kurucu sayısı birden fazla olmalıdır, Ortak bir ticari ve ekonomik amaç olmalıdır. Ortaklar arasında sözleşme yapılmalıdır. Amaca ulaşmak için para, mal veya emek sermaye olarak konulmalıdır. 45 Finansal Piyasalar Finansal Sistem ve Unsurları Bir ülkede fon kullananlar ile fon arz edenler arasında fon alımlarını düzenleyen kurumlar, akımı sağlayan araçlar ile bunları düzenleyen hukuki ve idari kurallardan oluşan yapıya finansal piyasa denilmektedir. Finansalpiyasabeş temel kısımdanoluşmaktadır: Fon arz edenler (Tasarruf sahipleri) Fon talep edenler (Yatırımcılar ya da yatırımcı kuruluşlar) Yatırım ve finansman araçları Yardımcı (Aracı) kuruluşlar Hukuki ve idari düzen

9 Fon fazlası olanlar yada fon arz edenler, gelirlerinden daha az harcama yapan yada gelirlerinin bir kısmının kullanımından vazgeçen yani bu anlamda tasarruf yapan ekonomik birimlerdir. Bunlar aynı zamanda finansal sistemin fon kaynaklarını oluşturmaktadır. Bu arz edenler bireyler, işletmeler ve devletler olabilirler. Fon talep edenler, gelirlerinden daha fazla harcamada bulunan yada bu yönde bir isteği olan ekonomik birimlerdir. Fon talep edenler, finansal sistem içinde fon arz edenlerin tam karşıtı bir unsur olarak karşımıza çıkmaktadır. Finansal sistemin en önemli unsurlarından birisidir. Fon talep edenler bireyler(hanehalkları), işletmeler ve devletler olabilirler Finansal Sistem ve Unsurları Finansal Sistem ve Unsurları Yatırım ve Finansal araçlar,finansal piyasalara fon sunanlar diğer kişilere devrettikleri fonların karşılığında alacak hakkı yada ortaklık hakkını temsil eden belgelere denir. Finansal araçlara genel olarak finansal varlık adı verilmektedir. Yatırım ve Finansman Araçlar, Para (Nakit) Mevduat Kredi Sosyal güvenlik fonları Tahviller Hisse senetleri Kamu ortaklık senetleri Gelir ortaklığısenetleri Devlet iç borçlanma senetleri Varlığa dayalımenkul kıymetler, Repo, ters repo Finansal sistem içinde fonların arz edenlerden talep edenlere aktarılması sürecinde çeşitli finansal aracılar(finansal kurumlar) işlem görmektedir. Finansal aracılar, fon akışı esnasında muhtemel gecikmeleri önlemek ve fon akışını çabuklaştırmak gibi çeşitli fonksiyonları yerine getirirken, fon talep edenler ile arz edenler arasında bir çeşit köprü görevi görmektedirler. Finansal aracılar aracılık fonksiyonu dışında yada bu fonksiyona bağlı olarak, vade ayarlama, miktar ayarlama, risk azaltma ve finansal danışmalık gibi fonksiyonları yerine getirirler. Finansal aracılar, Bankalar, Aracı kurumlar, Yatırım ortaklıkları, Menkul kıymet borsası Sosyal güvenlikkuruluşları Sigorta Kurumları, Kooperatifler Risk sermayesi yatırım ortaklıkları Derecelendirme şirketleri Takasvesaklama şirketleri Portföy yönetim şirketleri Yatırım danışmanlığı şirketleri

10 Para Piyasası: Kısa süreli fon arz ve talebinin karşılaştığı piyasaya para piyasası denir. Para piyasasının temel özelliği kısa süreli fonlardan oluşmasıdır. Para piyasasının araçlarını ticari senetler, kaynaklarını ise çeşitli mevduatlar oluşturmaktadır. Para piyasalarından sağlanan fonlar genellikle kredi şeklinde kısa vadeli borçlar olup dönen varlıkların finansmanı için kullanılırlar. Para piyasaları kendi içinde ikiye ayrılmaktadır. Bunlar; Organize olmuş para piyasası, alıcı ve satıcıların belli fiziksel alanlarda karşılaştığı, denetim ve gözetimi belli kurumlar tarafından yapılan piyasalardır. Organize piyasalara en iyi örnek bankalar ve borsadır. Organize olmamış para piyasası yasal kuralları belirlenmiş olmayan, fiziki bir mekanı bulunmayan, belirli kurum ve kuruluşlarca denetlenmeyen piyasalardır. Serbest döviz piyasası, serbest altın piyasası Teşekkür Ederim Sermaye Piyasası, orta ve uzun vadeli fon arz ve talebinin karşılaştığı piyasalardır. Özellikle gelişmiş ülkelerde özel işletmeler için uzun vadeli finansman sağlamakaynağı sermaye piyasalarıdır. Temin edilen sermaye genellikle uzun vadeli yatırımların finansmanı için kullanılır ve bu piyasada arz ve talebi kesişenler için uzunvadelibir bağlılıkilişkisimeydana gelir. Sermaye piyasasının enönemliaraçları hisse senedi vetahvillerdir. Sağlıklı ve mutlu bir hafta geçirmeniz temennisiyle, iyi çalışmalar dilerim 57 10