H. Erkin Işık, CFA +(90) Deniz Çiçek +(90)

Transkript

1 H. Erkin Işık, CFA +(90) hasanerkin.isik@qnbfinansbank.com Deniz Çiçek +(90) deniz.cicek@qnbfinansbank.com Hazine Aralık ayında piyasadan iç borçlanma hedefini, önceki 1.9 milyar TL den 3.5 milyar TL ye çıkarttı. Hazine önümüzdeki 3 aylık dönemde sabit kuponlu olarak sadece 2 yıl vadede borçlanacaktır ki bu da uzun vadeli tahvil faizlerinde arz baskısını önleyecektir. Ekim ayında, dış ticaret açığındaki düşüş ve turist satısındaki artış devam ediyor. Öncü veriler, Kasım ayında da dış ticaret açığındaki iyileşmenin devam ettiğini gösterdi. Bugün yurtiçinde Kasım ayı enflasyon verileri açıklanacak. TÜFE de aylık %0.9 düşüş bekliyoruz. Reuters anketindeki piyasa beklentisi ise % Hafta sonu açıklanan İTO verileri de enflasyon açısından olumlu görünüme işaret etti. Hazine piyasadan borçlanma hedeflerini arttırdı, vadeyi kısalttı Hazine Kasım ayında, 1.5 milyar euroluk eurobond ihracı sonrasında, yurtiçi piyasada çok sınırlı miktarda tahvil ihracı gerçekleştirmişti. Bunun ardından, Cuma günü açıklanan finansman programında, Aralık ve Ocak ayları için piyasadan iç borçlanma hedeflerini, önceki 1.9 ve 3.0 milyar TL den, 3.5 ve 4.9 milyar TL ye yükseltmiştir. Toplam 3.5 milyar TL lik artışın 2.4 milyar TL lik kısmı kamuya ihraçlardaki düşüşten, geriye kalan 1.1 milyar TL lik kısım da borçlanma dışı kaynakların azalmasındandır. Aralık ve Ocak aylarındaki ihraç tutarının düşük olması, bono piyasası üzerinde arz baskısı oluşmasını engelleyecektir. Şubat ayında ise toplam.1 milyar TL lik finansman ihtiyacına karşılık, piyasadan toplam milyar TL lik iç borçlanma (2 milyar TL si sukuk) planlanmaktadır. Ancak Hazine, önceki dönemlerden farklı olarak sabit kuponlu olarak sadece 2 yıllık tahvil ihraç etmeyi planlamaktadır ki bu da uzun vadeli tahvil faizleri üzerinde arz baskısını önleyecektir. Hazine bunun dışında sadece 7 yıllık FRN ve 5 yıllık TÜFE ye endeksli tahvil ihracı öngörmektedir. Dış ticaret açığında düşüş, turist satısında artış devam ediyor Ayın başında açıklanan öncü dış ticaret verileri ile uyumlu olarak ihracat Ekim ayında, geçen yıla göre 1.8 milyar dolar artışla.7 milyar dolar olurken, ithalat da 5.0 milyar dolar gerileyerek 16.2 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir. İthalattaki sert düşüşte, ekonomik aktivitedeki yavaşlamanın etkisi olmuştur. Net enerji ithalatı Ekim ayında, Grafik 1: Aylık dış ticaret (mevs. düz., mlr USD) İhracat İthalat Kaynak: Turkstat Grafik 2: 12 ay birikimli turist sayısı (milyon) Kaynak: Kültür ve Turizm Bakanlığı 1

2 geçen yıla göre 0.4 milyar dolar artarken, net altın ithalatında da benzer bir düşüş olmuştur. Altın ve enerji hariç çekirdek dış ticaret açığı, toplam açığa benzer şekilde, geçen seneye göre 6.9 milyar dolarlık sert bir düşüş göstermiştir. Bu doğrultuda, 12 aylık birikimli dış ticaret açığı 67.2 milyar dolar ile son 14 ayın en düşüğüne, altın ve enerji hariç açık ise 18.5 milyar dolar ile şimdiden Ocak 2010 dan beri en düşük seviyeye gerilemiştir. Dış ticaret açığındaki kısa vadeli eğilimleri yansıtması açısından, mevsimsel düzeltilmiş verileri daha faydalı bulmaktayız. Öncelikle ihracat tarafına baktığımızda, Ekim ayındaki 14.3 milyar dolarlık seviye, önceki aya göre % 1.5 lik sınırlı bir düşüşü yansıtmaktadır. Ancak önceki ayki performansın tarihi zirve olduğunu dikkate aldığımızda, ihracat performansının oldukça iyi olduğu ve dış ticaret açığındaki düşüşe katkı verdiği anlaşılmaktadır. (Grafik 1) Esas sert değişim ise ithalat tarafındadır ki mevsimsel düzeltilmiş aylık ithalat Ocak ayında 22.9 milyar dolar seviyesinde tepe yaptıktan sonra düşmeye başlamış, Ağustos ayından sonraki dönemdeki düşüşü ise belirgin olarak hız kazanmıştır. Ekim ayındaki.4 milyar dolarlık ithalat seviyesi ise 2010 yılından beri en düşük seviyededir. İthalattaki bu sert düşüş ekonomik aktivitedeki yavaşlamanın son çeyrekte oldukça belirgin boyutlara taşınacağını göstermektedir. Kasım ayında kapasite kullanım oranının ve kredilerin gerilemeye devam etmesi, ekonomik aktivitede kısa vadede olumsuz görünümün devam ettiğini düşündürmektedir. Hafta sonunda yayınlanan Kasım ayı dış ticaret verileri ise ihracatın.5 milyar dolar ile geçen senenin aynı ayındaki 14.2 milyar dolara göre artış gösterdiğini, ithalatın ise 16.1 milyar dolar ile geçen seneki 20.5 milyar dolara göre belirgin düşüş gösterdiğini yansıttı. Bu doğrultuda, dış ticaret dengesi de Kasım ayında 0.6 milyar dolar ile geçen seneki 6.4 milyar dolara göre belirgin olarak geriledi. Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından yayımlanan sınır istatistiklerine göre ise, Türkiye ye gelen yabancı ziyaretçi sayısı Ekim de geçen yılın aynı ayına göre %.5 artarak 3.8 milyon oldu. 12 ay birikimli yabancı ziyaretçi sayısı ise önceki aya göre 0.8 milyon artarak 38.9 milyon ile tarihi en yüksek seviyesine ulaştı. Dış ticaret açığındaki düşüş ve turizm gelirlerindeki artışla birlikte, cari dengedeki iyileşme de devam edecektir. Bu verilerle cari dengenin Ekim ayında 2.5 milyar dolar civarında bir fazla vereceğini tahmin ediyoruz ki bu da tarihteki en yüksek aylık fazlaya işaret edecektir. Sonraki aylarda da dış ticaret açığındaki iyileşme eğiliminin devam etmesi ile 12 aylık toplam cari açığın Mayıs ayındaki 58.2 milyar dolarlık tepe seviyesine göre Ekim ayında 40 milyar doların hafif altına, yılsonunda ise 30 milyar dolara doğru düşmesine bekliyoruz. Haftanın veri gündemi Kasım enflasyon verileri bugün saat 10 da açıklanacak. Otomobil, beyaz eşya ve mobilyada yapılan vergi indirimlerinin ve döviz kurlarında yaşanan belirgin gerilemenin etkisiyle, tüketici fiyat endeksinde aylık %0.9 düşüş olacağını tahmin ediyoruz. Tahminimiz yıllık enflasyonun %.2 den %22.3 e ineceğini ima ediyor. Reuters anketine göre piyasa beklentisi %0.75 düşüş yönündedir. Hizmet ve giyim grubunda belirgin iyileşme olmasa da (otomobil başta olmak üzere) temel mal fiyatlarındaki düşüş sebebiyle, aylık çekirdek enflasyonun da eksi gelmesini bekliyoruz. Bu durumda geçen ayı %24.3 olan C-endeksine göre yıllık enflasyonun %22 nin altına kadar gerileyebilir. Çekirdek dışı kalemlerden gıdada %1 ye yakın nispeten ılımlı bir artış ve yıllık enflasyonda gerileme öngörüyoruz. Önceki aylarda elektrik ve doğalgaz zamlarıyla yükselen enerji enflasyonunda ise, bu ay akaryakıt fiyatlarındaki düşüşün olumlu etkileri görülmeye başlayacak. Döviz kuru ve petrol fiyatlarındaki gerilemenin yol açtığı bu etki Aralık ta da sürecek. Hafta sonunda açıklanan İTO fiyat endeksi Kasım ayında % 0.2 düşüş göstererek, geçen yılın aynı ayındaki % 1.2 artışa göre daha olumlu görünüm sergiledi. Gıda harcamaları % 0.3 artarken, yaş meyve-sebze fiyatlarının % 1.2 düştüğü görüldü. Geçen senenin aynı ayında gıda fiyatları % 1.4, yaş meyve-sebze fiyatları ise % 8.0 yükselmişti. Bu görünüm de bizim, anket ortalamasından daha olumlu olan enflasyon beklentimizi desteklemiştir. Bu hafta yurtiçinde ayrıca Çarşamba günü 20 TCMB Para ve Kur Politikası Raporu yayımlanacak. Yurtdışında ise Cuma günü Kasım ayı ABD işgücü piyasası verileri açıklanacak. Piyasa beklentisi işgücü göstergelerinin güçlü seyrini koruyacağı yönünde. Reuters anketine göre tarım dışı istihdamın 205 bin artması; işsizliğin %3.7, yıllık ücret 2

3 artışının %3.1 olan önceki değerlerini koruması bekleniyor. Ayrıca gelişmiş ve Türkiye dahil gelişmekte olan ülkelerde açıklanacak olan PMI göstergesi, büyüme eğilimleri açısından öncü gösterge olacak. Piyasalarda bugün Haftasonu yapılan G-20 zirvesinde ABD ve Çin devlet başkanları bir araya gelerek, ticaret meselelerinin çözümü için zaman kazanmaya yönelik karar aldılar. Buna göre ABD Çin den ithal edilen mallar için 1 Ocak ta uygulanmaya başlayacak gümrük vergisi artırımını erteleyecek. Karşılığında Çin de ABD menşeili ürünlerin ithalatının önünü açma sözü verdi. Bundan sonra 90 gün içinde taraflar ticari meseleler üzerinde müzakere yapacak. Henüz kesin bir uzlaşmaya varılmasa da, ticaret savaşlarının tırmanmasının önüne geçen gelişme küresel risk iştahı açısından olumlu olabilir. Geçen hafta Fed Başkanı Powell ın faiz artırımlarının yavaşlayabileceğine işaret eden açıklamalarının ardından, küresel risk iştahı toparlanmış ve gelişen ülke paraları dolar karşısında güçlenmişti. Bu doğrultuda gerileyen USD/TL Cuma günü 5.16 seviyesinin biraz üstünde seyretti. Kur bu haftaya 5. a yakın başladı. Powell ın açıklamalarının ardından toparlanan EUR/USD Cuma günü seviyelerinden hafifçe aşağı yönde seyretti. EUR/USD bu sabah den işlem geçti. Tahvil faizleri hafta genelinde geriledikten sonra Cuma günü yükseldi. 10 yıllık tahvil faizi 33 baz puan yükselerek % seviyesinde, 2 yıllık tahvil faizi 37 baz puan yükselerek % da günü kapattı. 5 yıllık Türkiye CDS i ise Cuma günü 1 puan gerileyerek 385 oldu. 3

4 Haftalık Veri Gündemi Tarih Saat Ülke Gösterge Dönem QNB FB Beklenti Reuters Anketi Önceki 3 Ara 10:00 Türkiye TÜFE - aylık (%) Kas :00 Türkiye TÜFE - yıllık (%) Kas :00 Türkiye İmalat sanayi PMI Kas :00 Türkiye ÜFE - aylık (%) Kas :00 Türkiye ÜFE - yıllık (%) Kas :00 Türkiye Öncü dış ticaret dengesi (milyon dolar) Kas :00 Euro Bölgesi İmalat sanayi PMI Kas :45 ABD Markit imalat sanayi PMI Kas :00 ABD İnşaat harcamaları - aylık (%) Eki :00 ABD ISM imalat sanayi PMI Kas Ara 13:00 Euro Bölgesi Üretici fiyatları - aylık (%) Eki :00 Euro Bölgesi Üretici fiyatları - yıllık (%) Eki Ara 10:30 Türkiye TCMB Para ve Kur Politikaları Raporu 20 12:00 Euro Bölgesi Markit hizmet PMI Kas :00 Euro Bölgesi Markit bileşik PMI Kas :00 Euro Bölgesi Perakende satışlar - aylık (%) Eki :00 Euro Bölgesi Perakende satışlar - yıllık (%) Eki : ABD ADP istihdam değişimi Kas :00 ABD ISM imalat dışı PMI Kas Ara 16:30 ABD Dış ticaret dengesi (milyar USD) Eki :30 ABD Haftalık işsizlik maaşı başvuruları (bin) Haftalık Ara 13:00 Euro Bölgesi GSYH - çeyreklik (%) 3Ç :00 Euro Bölgesi GSYH - yıllık (%) 3Ç :30 ABD Tarım dışı istihdam değişimi Kas :30 ABD İşsizlik oranı (%) Kas :30 ABD Ücret artışı - aylık (%) Kas :30 ABD Ücret artışı - yıllık (%) Kas :30 Türkiye Hazine nakit dengesi (milyar TL) Kas :00 ABD Michigan Üniv. güven endeksi Ara :00 ABD Toptan eşya stokları aylık (%) Eki :00 ABD Tüketici kredileri (milyar USD) Eki

5 Piyasalara Bakış Döviz Piyasası Global Hisse Senetleri Son Günlük Haftalık TL Reel Kur Endeksi (2003=100) Son Günlük Haftalık Spot fiyat değ. değ. 80 VIX % -16.0% USDTRY % -1.3% S&P % 4.8% 75 EURTRY % -1.1% DJ Ind % 5.2% SEPET % -1.3% 70 DAX % 0.6% 65 FTSE % 0.4% EURUSD % 0.1% 60 NIKKEI % 3.5% GBPUSD % -0.4% 55 IMKB % 2.6% USDJPY % 0.0% 50 EURCHF % -0.1% 06/18 08/18 10/18 12/18 Emtia CNHUSD % 0.7% Son Günlük Haftalık Brent % 3.0% Tahvil ve Eurobond Piyasaları WTI % 4.0% Gösterge devlet tahvilleri (% bileşik) Türkiye eurobondları Bakır % 2.0% Son Günlük Haftalık Fiyat Getiri Spread Altın % 0.3% 2 yıllık /06/ Gümüş % 0.6% 5 yıllık /10/ Buğday % 1.8% 10 yıllık /04/ Mısır % 3.9% 14/05/ Para ve sw ap piyasaları Global 10-Yıllık Faiz Oranları TCMB ort Şirket tahvilleri Son Günlük Haftalık ON sw ap Garanti ABD ay sw ap YKB Avr. Birliği yıl sw ap Akbank İngiltere İtalya Tahvil Faizleri Dolar/TL Opsiyon Volatilitesi Japonya Son 1 hafta önce 1 ay önce 2 yıl 5 yıl 10 yıl ay 2 ay 3 ay 6 ay Son 1 hafta önce 1 ay önce 9 ay 1 yıl Kredi Riski Son Günlük Haftalık EMBI Y CDS Spreadleri Türkiye Rusya Brezilya G.Afrika Kay nak: Bloomberg, TCMB, QNB Finansbank Bu rapor, QNB Finansbank Hazine Bölümü ekonomistleri tarafından müşterilerini bilgilendirmek amacıyla düzenlenmiştir. Raporun QNB Finansbank ile ilişkili bir kuruluşun müşterisi tarafından kullanılabilirliği, alan kişi ve bu kuruluş arasındaki akdi ilişkiye tabi olacaktır. Bu raporda sunulan bilgi, yorum ve tavsiyeler raporu hazırlayanların görüşlerini yansıtmakta olup yatırım danışmanlığı hizmeti kapsamında değildir. Mali durum ile risk ve getiri tercihlerinin çeşitliliğini göz önünde bulundurunca sadece bu raporda yer alan görüşlere dayanarak verilecek yatırım kararları beklentilere uygun sonuçlar doğurmayabilir. Bu rapordaki bilgilerin derlenmesinde güvenilirliğine inanılan sağlam kaynaklardan faydalanılmıştır; ancak bilgilerin doğruluğu bağımsız olarak teyit edilmemiştir. QNB Finansbank bilgilerin doğruluğu ve bütünlüğü konusunda garanti vermemekte ve doğabilecek hatalarda sorumluluk üstlenmemektedir. Raporda sunulan bilgiler üzerinde önceden belirtilmeksizin değişiklik yapma hakkı saklıdır. QNB Finansbank ve ilişkili kuruluşlar ile bu kurumlarda çalışan personel araştırma raporlarında sözü edilen menkul kıymetlere yatırım yapabilir ve zaman içerisinde pozisyonlarını değiştirebilir. Bu raporda yer alan bilgilerin bir kısmı ya da tamamının kopyası çıkarılamaz ya da dağıtılamaz. 5